Sabaudiæ Respublica et historia

101쪽

.diruta sunditus. Guigoni Delphino cum Humbertus successistet frater, Galliarum Tex Philippus Valesius , pacis sa udo juxta Delphinoque author fuit. qua cana subditorum summo utrimque gaudio constet, tandem, sanctioris puriorisque vitae ingressus iter Sabaudus, pietatis V rie exercendis ossiciis totum se tradidit, adesque aliquot sacras construxit, partim a fundamentis sinter quas Domia nicanotum ad Monmellianum monasterium ) partim restauravit, provenit busque annuis auxit: & in his sacellum arcis Chamberianae & abbaciae Allecom-hanae, in quam collecta undique maj rum suorum ossa inferri voluit. quibus

ipse paulo post iculi ejus anno quati sesimo secundo, Amadeo filio impubere

siccetare relicto, cum subditorum ommium, vicinorumque principum qui bus erat longe carissimus in summo luctu decedens, junctus filii. Rem de Guigone hoc Delphino, quem ad Pierrieream arcem telo confossum supra ostendimus,

maximae admirationis referunt avi a-

les , dc dignam quae mortalibus Omni- lbus ante oculos semper obversetur, umde manifesto intelligant, Deo uri sic zitatem nostram, ita quoque dc ulti

Mem curae esse.

102쪽

eateros qui historiam hanc tradideremulus e Emylius 2 bellum cum baud ut inter sinitimos Volet ob suium cnnir versiam gerebat, besio inclitus,sed alien rum uxorum pudicitia infestus. Bohemus auxilio illisorio amicoque cum ire const- tuisset lius ejus Carolus mi Ponti Piranarrat 2 per quietem vi us erit sibi videre,

viri divina speclepraditi jussu , practan-

1ijuvenem forma, editiorem in locum raptum,detractaque viate exsectum;sibique interrogant cur ct quisnam tam egregia indole adolescens tam foede atrociterque haberetur; responsum, Delphinum aliena cubilia attrecitare solitum, merita poena numini dare. Somnium fili, in prasentia elusit pater, bidui viam progressus , ce

tum nuntium accepit, .Allobrogem in o pugnatione oppidi,vulnere accepto, dece

A e. diuod minus memorabile e ' fortassis vanum crediposset, nisi sub idem te; pus occubuisse telo hostium,eius gentis annales aurbores essent, O in agroParmensi, ubi nocturna quiete i obversatumfrtur, adem Virginis,ut monumento fores,Bohemum ruxisse . locupletusque velitigaliabus,hancq e rem testatam tabulis Γοhemirem, legi spes Pontifex tradidisset. Hactenus Paulus mylius,cui Franciscussietate forestus O sernardus Girartius consentiunt pi Dυen-

103쪽

-- adeo eo nomine Comite a sexto.

A Madeo quinto Amadeus flaccedit G

olius, puer admodum , aetatis anno scilicet nono , salutis Vero MCCCXL I I, latique qui aetatem ejus regerent, Ludovicus Sabaud Vaulxii regulus quem non recte Paradinus patruum illi fuisse scribit: cui triennio post fatis sublato, Gulielmus Baumeus , suae gentis nobilissimus, communi nobilitatis ordinumque provinciae ejus decreto sussicitur re Getaevensis Comes Amadeus, qui eo illum nomine in sacra ablutione don vici ' Viridem dictum scribunt, quod ius coloris vestibus ut plurim0m ipsi βejusque ministri domesticique uteremtur. Alii ita appellarum alunt, quod a vos natus duodecim, in equestri ludicro aestacei coloris vestem gestans,victoria Teportasset. Mortuo Roberto Siciliae r se,principatus Pedemontanus, qui Ro- berto paruerat, prc, majo e parte in Mamadet hujus Iacobique Sabaudi Moreae Priacipis , viri longe optimi fortissimi que, concessit potestatem, Ioanna regina,Roberti nepte, quod faeminam patrio more in id fastigium recipi populus Pe- Eemontanus negaret , exclusa. Vbi pri1udiu Sisaudo aeras militiae rati ens fuit'

pulsum

104쪽

puhum Seduno ab incondita Valesialia ditionis multitudine, praesulem, supera- , iis primum praelio Valesianis,&Ieduno, deinde urbe vi expugnata, captisq; deditione Valeresia sin quam ejus civitatis canonici confugerant) & Turbellone arcibus , juraque antiqua pati coactis , in. pristinum restituit locum. Renovasum deinde inter ipsum Delphinumque bellum. Cujus haec fertur causa. Hugardus

Gellii regulus , grandi a Delphino acci pta injuria, eo deserto, in Amadet quinti, Amadet hujus patris , pari s transὶe-- rat , Gelliumque baronatum illi ejusque posteris clientelari subjecerat jure. Cujus facti poenitetia ductus paulo post, accersieturi ad se Hugone Genevensem morti

jam proximus ealege haeredem instinuit ut ejus dominatus causa, soli Delphino, vero legitimoque domino suo, fidem suam obstringat. Offensus ea hominis inconstantia Sabaudus Hugoni ad se uti veniat, & ejus loωergo Hugardi exemplo juramentum uui praestet, d Muntiari jubet. Ad quae Cum protervi rue s ut erat lingua immodicus) responderet,ANhil sibi cum Sabaudiae comite Geisii dominatus intuitu, negotii esse, facileque in eius , cui fidem suam jurejurando illigasset, futurum potestate,ut adversiuS. Sabaudi injurias se tueatur atq:defendat:. F 3 non

105쪽

gantis illius responsi quasi certus eonve nire jusserat milite, obsidet, eaque tan- , dem per vim , magna hominum edita strage, potitur. Qua capta,validoq; praesidio munita ; ad Geisium obsidendum recta pergit,quae ipsa quoque, munitissima licet alioqui, & a milite instrumsim ma urbs, post durissimam aliquato tempore toleratam obsidionem, & post crebras in hostilem exercitum factas excursiones, in Sabaudi potestatem deditione

tandem una cum arce venit. Indignari. silpra modum ob amissum GeisiumHu-

gO Genevensis, es Sabaudiae fines s Denphino stipendia militi praebente in depopulari;arces aliquot, & in iis Mordesum dc Messieresium s quibus vi captis, nulli neque ςtati neq; sexui parcitum sestὶ demoliri sunditus. Bonneuauixium autem quia expugnari non poterat, igneis varie injectis telis, una cum iis qui in eo ei ant . mortalibus f quos omnes , militibus per summam crudelitatem exitu prohibe tibus ignis hausit 3 corruptum fuit. Non impune diu tantum scelus tulit Geneve sis : simul enim ex suorum querelis quae ille designasset, cognovit Sabaudus, comscenm ilico equo, hostem qui spoliis praedaque dives, diviso bifariam niuit

latus

106쪽

Iisus ovansque, omnia magis quam prς-lium exspectans, incedebat continuato die noctuque itinere persequi properata. Assecutus,ad Dalomievum, agmen unu. alteri in Arbosiis Gulielmus Mumeus occurrit in tanta animorum alacritate impetum in illud iacit haud segnius in altera parte pugnante Baumeo )'ut caesis utrobique plerisque omnibus, reliquis capris,dc prῆda recepta,nemo superesset, qui acceptae cladis nuntium domum re- Portaret.'Qua non contentus victoria Sabaudus, ulterius progressus Bellomarchiam arcem expugnat deletque,& Turrim deinde Pineam obsidet. Caeterum

Delphino Delphinatum sub eos ipsos dies in Philippum Valesium Galliarum

. regem transferente, mitelmus Bameus

quem nobilissima inter Allobroges o mi semilia , Galloque longe gratissimu, in Galliam Silaudus illi impediendae reis ustra ablegarat) ita cum Gallo agit: ut certis justisque inter Delphinatum Sabaudiamque svicina S connexu intei saloca) constitutis limitibus,' litium beljorumque materia omnis in posterum imrer eas provincias praecideretur. Convenitque praeterea ut Bonam Petri Borbonii ducis filiam uxorem Sabaudus duc ret,utque quoniam cum utriusque id conjiuilium comodo quae trans Guy

107쪽

rum sabaudus possideret oppida casteula lue, ea Galli regis filio natu maximo tanquam Delphino, quae ex adverso, cundem amnem Delphinus obtineret loca , ea Sabaudo omnia cederent, & ab ejus posteris , una cum iis quos in Ver- .honneo solo habuerat agris, possideream tuta Foucignius quoque baronatus MDea orti dominium penes Saba ima ex illitas ipsius contractus legibus manse'

Xe. Placuit quoque ut Genevensis comes,

Villarsique regulus , nobiles in Deurhinatu alii nomaulli linquos supremunia ibi dominium sabaudus arrogabat) in Sabaudi in posterum fide clientelaque

ostent. Longo molestoque deflandius tan dem bello Sabaudus , .dc Galli regis amicitiam sibi conciliasse laetus, militem mnem exterum, cui ampla opulentaque dederat stipendia, quod eius Operam necessariam amplius haud haberet, pro majore parte dimittit. Exauthoratus miles ille cum Mediolanum se ad Ioannem ejus loci archipraesulem, ingentis spiritus virum, qui Luchino fratre, vicecomite Mediomaensi fato functo , eum principatum invaserat,contulisset, archiprae

sui peropportunam Pedemontanu principatum imperio suo adiiciendi occasio-atem se natium ratus , praesertim quia

milite suum Sa udus jam dimissidet,

108쪽

illi ipsi dimisi a Saba o militi, aliisque

ex latronibus praedonibusque, quos spes praedae trauiuveris egerat, aut quibus ob egestatem ac metum maxima peccandi necessitudo , passim coactis , stipendia clam constituit, Pedemontanimaque grum uti incursent, pr dentur, hostili tatem in eo eXerceant,imperat; ea tame . conditione, ut quasi nullia aerentes, privato paucorum latrociniis suetorum de

capite cesssorum consilio , Davidis i cui Magni cognome) dc Roberti Pinji quos cuicunque flagitio promptos , duces sibi

deligerentin authoritatem sequuti,bellum hoc suscepissent, prae se serrent. Parent illi, Pedemontiumque scommunicatis cum Salusiano marchione, qui milite commeatuque eos , si opus esset, se jus Vaturum promiserat, diari consiliis; in gressi, agros depopulantur, pecora a igunt , villas aedificiaque passim ince dunt. Non tulit eam injuriam Saba dus, sed quotquot varie sparis habe bat, convenire propere jussis militibus, praedones hos qui trans alpes etiamnum haerere illum existimabant P in abbatia

Estasiardiana quod in ea provincia G -

tum monasterium in imprudentes atque ' . inopinantes opprimit. Illi repentino me

tu perculsi, sibi quisque pro moribus, . consuluat, Gii fugere, alii arma sapere. m Ma a

109쪽

o II 1 s Υ Ο f A magna pars vulnerari aut occisi. Davi si Robertoque ducibus captis laqueo g Iam lictor fregit. Ita dignum illi morin bus factisque suis exitum vitae invenere. De reliquis captis eoden i modo supplicium sumptum. In archipraesulis hujus Ioannis mentionem quando incidimus, Operae erit, memorabile ejus inter multa factum, quo pontificium summae severiataris imperium facetissimo obsequii genere magni fecit, simul & elusit , inquit Paulus Iovius, ex eodem Iovio hic

inserere.

Cum a Pons Ulae sinquit in expetentibus

Florentinis υemonem,ut coram adesset,

DP anathematis poena citaretur,latissima fronte re pondet,se uti Melem dictoque ob edientem servum deceret, in tructa profectione . svenionem mature perventurum,

utpr enti obsequio ,projectus ad pedes, sacrosanctum pontificem veneraretur. Cα-- rerum legatos misit , qui per omnes urbis: vegiones amplissimas domos,pers tuta ejus

annipensione conducerent, ingentemque omnis generis commeatus copiam compararent , qMa numerosiis comitatus aler crur. In id porro quaestor multa onust pecunia adeo pro se operam intendit, ut mirum in modum annona in foro cresce- et, nec peregrini negotiosique homines ex

110쪽

s A 3 A v I AE. uentes,ustu m omnino pro MLpitio tectum a in urbe conductore vacuum reΡerirent, e publice populus ct inquilini de annona caritate conquererentur. βuibus institis vocibus permotus Pontifex inediolane ses legatos cunctaprodige coementes vocat, causam quaris cur tantum commeatus accumulent , totquepassim amplissimarum aedium ho pitia inani sumptu ad queolam publicam conducant f Legati

ita parare se jussol a Ioanne praesule re- i pondent, quiseptem millia armatorum e- quitum totidemque peditum pras

comitatin ea ast adducturus. Intellexit ilico Pontifex quo rerum suarumpericulo 'Ioannes tantis infructus viribus foret ex- 'Dectandus, leniterque subridens, tanti itia neris laborem,pra*li tanquam occvato, praelare ponti οὐ nominis dis', b nigne se remittere dixit. Legati autem eum dimitterentur, honestissimis a cens. virtutis,aut parum ditibus, conductas δε-

mos gratuito concesserunt. Ita ut commeatum quoqMe omnem, aut sacratis coen

biis,aut e plebe miseris O egentibus largia irentur. Et hactenus Iovius. uixi inde baronatum. ut eo unde digressi sumus redeamus, a Gulielmo comite,-- imurcensi, qui Cassiarinam Ludovici tam x l