Sabaudiæ Respublica et historia

81쪽

Hrs To Rr in universum tandem debellatis,dona Dmicis caeterisque qui subsidio venerant, pro cujusque merito, rex dedit. Edua dus in Sabaudiam rediit. Sunt qui scribant, Amadeum hunc ejusque success res haeredesque ab Henrico Luxembu gensi imperatore, quod ipse majoresqueri us imperatorio orsi finguine, ita de imperio meriti essent, quodque in Italiam euntem imperatorem per ditionis suae fines concesib transitu, regio ubique apparatu, in omnibus imperio suo su jectis locis, excepisset, dc Berna usque,

Romam, ejus coronationem augestiorem sua praesentia uti laceret,deduxisset, imperii in Mensi oppido renuntiatos principes. Caeterum quia saeculi illius anno decimo, ipso Assumptioni virgineae festo die, Amadet hujus unius potissimum virtute fortitudineque, Rhodus insula in Christianorum venit pol

statem in qua ad annum usq; M D XXII.

quo, toties fi ustra Turcis perita obsessoque , a solimano tandem per vim capta fuit, perseveravit in &i Magni meruit men , & ut Sabaudiae insignia, quae eadem & imperii erant Saxoniae ducum, ex quibus Sabaudici orti proceres , insignibus interstincta hactenus scuto equitum Hiero lymitatiorum sed liui Ioannitanti cruce scilicet argem a

82쪽

equitibus qui Rhodo ab imperatore Constantinopolitario donati tum, dii ab eo tempore equites dicti fuere in navatae virtutis praemium decorarentur, utque aedibus, quas Lugduni sitas habebant equites Templarii squorum sundia 'l tus ea tempestate exstirpa rum, jure net an injuria variant annales, bona Ioannia iniis cessere in ab ejus sodalitii praefecto . donaretur. Errant graviter, quippe qui Amadeo ejus nominis secundo per S baudiam imperante, Rhodum captam,

te'que, quorum meminimus, Comtigisse Hunia ortum ab Rhodi hac e puParione symbolum illud quadrilit

rarium FERT. Sabaudicae ab eo tempore familiae proprium mansit. Variae sym- boli hujus traduntur interpretationes, re pleraeque prorsus absonae: verissima. r illa, qua FORTITUDO EIVS RHODvM TENviae, eo significari plerique aut manti Avenionem post collocatam Leo- poldo Austriae duci filiam suam Cath, rinam profectus,ut genero suo imper 3 tori Constantinopolitano suppetias ad- versus Christiani uu ais hostes proc raret, saeculi ejus anno x x III. idibuS . Octobris decessit , & in Allecombano . 'monasterio sepelitur. Scribitur Am

deus hic quod lix illi uaorique ejus uno

83쪽

- Π r s T O R I Aeodemque tempore per no aernam quietem visi intantes, qui flexis Deum . orabant genibus ut comitem Sabaudum ejusque uxorem, sobolis compotes lac re dignaretur,in Cluniacensi monasterio

sex infantium, qui pro Sabaudiae principum salute statas perpetuasque Deo dicerent preces , instituisse collegium, cui

peropimos annuos constituit pro e

rus. Singulari quippe divini numinis dis. penatione accidisse sibi persuaserat, ut sibi suaeque uxori inlantes illi apparerent,pr sertim postquam uxorem suam, sterilem hactenus , g avidam ex eo tempore iactam cognovit. Ejus collegii cui CONUENTvs SANc Tvs , quod etiamnum hodie obtinet, inditum nomen in legibus cautum inter caetera fuit, ut simul atque aliquem ex hisce infantibus , tale quid quod castis innocuae illius aetatis moribus repugnaret,& malictς prς se se rei specimen, designare contingeret, illo moto, alius protinus in ejus substituerstur locum. Cautum quoque, ut, eorum infantium aliquo, ea qtate ex luce hac decedente,non aliae in aede illa sacra,in qua sepeliendus esset, diceretur preces quam quas divis Innocentibus festo die cani consuetum est. Videtur Amadeus, si verus Paradinus, filium quoque habuisse Ludovicum scribit enim Amadeo ejus

84쪽

nominis sexto ex Amadet hujus filio Amadeo nato, patruum Misse Ludovicum. 6c simul tutorem, eumq; decessisse pau- 'lo post Amadeum quintum fratrem sua. sed labitur ille, dc eorum quae paulo an- te vere dixerat, haud meminisse videtur, Ludovicum nimirum Amadet sexu

tutorem , Amadet quinxi sexti patris

' sitisse cognatum , patruelem scilicet, &ex Ludovico uixio natum. Sunt qui tertiam Amadeo huic asscribant ux rem, Delphusi scilicet Viennensis filiami sed mihi ea de re compertum nihil hactenus. Reserunt Hollandiae annales di gnam meo judicio quam obiter hic as scribamus rem. Imperabat sub haec ipsa inquiunt in tempora per Hollandia Florentius ejus nominis quintus , is ipsusquemGerardusVelsius,inauditi antea facinoris, cum Ghysberto Amstelio, He mamoque Noerdeno socero, societate inita, per insidias captu, & viginti unoq; con sium vulneribus, intani parricidio trucidavit. Hic variis crebrisq; cum Ai- .siis Flandrisq; commissis bis, cum n bilitatis meliorem amisisset partem , dc plero': etiam gravis . quae per ea tempora grassata fuit, pestis sustulisset, optimum atque opulentissimum quemque in Hollandico agro, ex eo homi nu gen Iς qui scin tractabar rusticam, conquiri

85쪽

ςς π i s Y o R. I A praecepit. Singulorum inde moribuscultatibusque hectatis, secrevit a vulgo,

quorum virtus opesi eminebant: --draginta hi fuere, vae nobilitatis semi- nario destinati. Hos ipso Dominico naritali festo die,sub salutis annum MCCXCV. Hagamcomitis, in regiam adduci jusses, postquam communicatis consiliis , liberaliter accuratinue adhibitos solami convivio habuisset, remotis tandem e pulis, in equestrem cooptavit ordinem,

qui honoris amplissimus gradus,clypeoque quod acceptae nobilitatis, quam iuposteros transfunderent, esset insigneo donavit. Admonitos deinde, quando in idiastigium recepti essent, ut obliti si tus, quem suo beneficio exuissent, pra

claris in posterum, & dignitati quam obtinerent convenientibus animum intemderent actionibus, dimittit. Magnam ea res comiti, apud eos in quorum familiis vetus nobilitas, squi in contumeliam ructum hoc accipientes , mancipioru eum

passim deum appellis t) invidiam comitasse scribitur. Quasi vero ulla existat nobilitas, quae non ab hujusmodi aut hi non absimilibus parvis exilibusque inbtiis , & olim apud Romanos rerum dominos scum Fabii, Lentuli, Cicerones, Pi nes ex agris ad imperia vocarentur

vi hoc nostro majorumque nostrorum

86쪽

s A B A v D I Ag, c, aevo per virtutem sin cujus actione illa consistit) ortum habeati LegimuS , -- gnum illum Alexandrum Macedoniς r gem, cum Alexandriam rubem in nais amnis ripa condidisset, incolas novae urbi dedisse captivos, quos, reddito pretio dominis,liberarat, quorum posteri sim quit Quintus Curtius) nunc quoq; nondum apud eos,tam longa aetate, propter memoriam Alexandri, exoleverunt. Pr clare mehercule Cicero, cum cognomen suum ut Hadrianus Iunius,vir rarae reconditaeque eruditionis , auissior est in obciceris leguminis vilitatem, fastiditum atque invisum intelligeret, amicis aliud sumendum suadentibus, respondit, se

nomen Ciceronis longe redditurum illustrius,quam vel Catonum, vel Cates zum , vel Scaurorum. quae cum primis illustres apud Romanos familiae erant. Quare gravem mihi hominum quos in nobilium album a Florentio comite relatos ostendimus in posteris injuriam fecisse videtur, quisquis historiae hujus a thor est, quod eorum simul nomina no ediderit. Omissum id fortassis ab eo, ne 'tam vilia prodendo exordia, eorum Mnimos offendereti verum meminisse debebat, eadem fere cuti diximus ubique

gentium verae nobilitatis, dc quae viri eis praemium sit, rudimenta cunabul

87쪽

ς8 Hrs TORI Aque esse, bc humilῖ obsinroque , aut tem minus generoso loco ortos , stirpis

tape suae propagini & ex se genitis vir-

ture partum generosum inquit idem Imnius in nomen oc titulum, quasI transcriptum relinquere. Sed natura mortalium hoc quoque nomine prava sinistraque dici potest, quod majorum nostrorum quos aemulari aut nolumus aut no pon . simus)' taedium. nos capiat;& quo degeneramus magis,longiusque ab eorum ii λ tegritate, limplicitate, candore, fide, cae- eerisque quibus claruere, nomenque sibi atque ingratae posteritati peperere, em gramus virtutibus, eo magis eorum nos, . qui umbra virtuus potius , quam viri rem ipsam amplectimur , pudeat poeniteatque. Quanquam non postremas ego . inter familias nobiles tenere existimem, qui ab illis genus ducentes, suamque ad eos originem referentes, per tot annorum spatia strecenti enim Sc amplius effluxere anni nominis sui claritudinem, nulla degeneris assinixatis sordidaeve fuim ctionis intercurrente labe, Peant eaetcndere. De Eduarct Sabaudia comise.

FDuardus Sabaudiae comes nonus, Α- madet proxime antepositi, cui, divia lauricii, anno post natum Dominum

88쪽

S A B A V D I AS. 6'M CCC XXIII. mense Octobri, accepto amaulo, successit filius, ita ab adolescen tia vitam instituit, ut avo patrique ut erat acri atque impigro ingenio in in omni virtutum genere timillimus evaderet. Magna in eo militia: cujus exercitium caeteris Omnibus praeferebat in erat scientia, cui clementiam summam conjunxerat , hosti qui strenue rem gesserat, ingentem eo cladem accepisset, liceti quod in Sessaliasiae arcis apparuit e u

gnatione 9 parcere gloriosum 'sibi da

Cens. Liberalitatis qua nulla dignior m gno principe virtus )usq; adeo erat amari, a prodigo parum uti abesset. Cui rei modum nullum cum faceret, excederentque longe annuos ejus proventus maximi,

quos quotidie faciebat funiptus, subditsi sibi populum solito longe majoribus tria butis uti premeret, necesse omnino fuit. Hugonem Foucignium, sororis suae M riae virum scut juvenili temerarioquo consilio , cujus selam dominandi libidinem caussam habebat; nunquam ab eo laesus, arma intulerat praeliis aliquot, eo praesertim , quod ad Alingesium Sabaudo tum parentem arcem, quam Delphianus obsederat, commissum , cum superasset, maximasque ejus subditis, Mont

89쪽

T HIs TORIA arx in inter caeteras expugnatis, Beaug sioque quod Foucignius paulo ante C stellum invaserat in recepto, & Lucinge Oppido una cum arce vi capto, clades imtulisset; acri tandem ad Vardam Momtem Mortarii appellant alii) commissa pugna , in qua & strenui militis oc boni

imperatoris officia simul exequebatur, cladem insignem accipit exercitu prope universo , quem, hostilibus contemptis viribus squae copiarum quas Guigo Deuphinus , Gulielmus Genevae comes, cui Amadeus filius successit,& Hugo Gen vetas , Gulielmi comitis frater , adduxerant , accessione, maximum accepe'rant incrementum in vinci non posse , minus jam cupiditatibus suis , inter obsequia sortunae, temperans in sibi per suaserat, deleto profligatoque, ducibus aut captis sin quibus Robertus Burgumdus Antusieresii comes dc Beataeusti, egulus cum Amadeo Challanno , Fenicis in Pedemontano solo domino, cujus magna apud Sabaudum erat authoritas aut caesis. Captus quoque ipsusmet Eduardus fuit comes: sed accurrentibus protinus , ad Gulielmi Bourgii quem equestris ordinis virum longa aptas gna- .rum militiae seceratin clamorem, Hugone

Boaelesto,nobili &impigro j uvene, Gulielmi filio, Entremontioque regula, hom

90쪽

stibus eripitur, nequicquam iis qui manus illi iniecerant, Alberti Sutannagei, qui haud procul aberatin mista tubicine, auxilium implorantibus: Ille enim pro Eo alibi intentum se, neque discedere i de posse simulans , servatae olim ab E. duardo vitae sibi beneficium, simili beneficio compensare voluit. Ad Galliarum enim regem a Delphino mistiis legatus, cum interfecto in regis conspectit Agre- villeo , regii palatii praesecto, in praes n-tissimo vitae periculo versaretur, Edua di, qui tum forte fartuna aderat, pr cibus supplicio subtractus fisit. Apparet hinc, nullum male collocari beneficium, quod in homines probos 3c virtutis mantes confertur: dc ut nihil tam si mum , cui periculam non sit, etiam ab invalido; ita quoque mortalium nubium esse , cujuscunque demum is sortunae conditionisve sit, qui non aliqua do vel maximo potentissimoque primcipi usui esse dc laboranti succurrere

possit. Quod divini haud dubie N mirus singulari providentia dispensati

neque accidere ita solet, ad mutuae hominum inter se si cietatis conservationem. Hugoni Genevensi Uareia illa parebat arx,quam obsessam sibi proculd bio subjecisset Eduardus & gloriae prae