장음표시 사용
41쪽
arator decumanum Persequatur λ Miserum atque iniquum, ex agro homines traduci in sorum, ab aratro ad subsellia, ab usu rerum rusticarum ad insolitam
litem atque judicium. XI. Quum omnibus in aliis vectigalibus, Asiae, Macedoniae, Hispaniae, Galliae, Asricae, Sardini se, ipsius Italiae, qua vectigalia sunt; quum in his, inquam,
robus omnibus publicanus petitor' ac pignerator, non ereptor neque posseSSOr Soleat esse : tu de optimo,
de justissimo. do honestissimo genere hominum, hoc
Ost, de aratoribus, ea jura constituebas, quae omnibus aliis essent contraria. Utrum est aequius, decumanum Petere, an aratorem repetere 3 judicium integra J re. an perdita. fieri λ eum, qui manu quaeSierit, an eum,
qui digito licitus sit , possi clere 3 Quid Z qui in singulis jugis si arant, qui ab opere ipsi non recedunt, quo in
ti umero magnus aute te praetorem rit merus, magna
multitudo Siculorum suit: quid facient 3 quum dederint Apronio, quod poposcerit, relinquent arationes p
relinquent Larem familiarem suum venient Syra CusuS, ut, te praetore Videlicet, aequo jure si Apronium, delicias ac vitam tuam, judicio 7 recuperatorio in perSequantur λ Verum est O : reperietur aliquis sortisar. Ut arator. Sui,intellige : ergo oportebit. Qiue plurimum ellipsis in indignatione valet. XI. r. Qua. Ex qua parte. Sequimur emendationem Hot. Vulg. Man. lesendit: nempe quae vectigal Pendum. Tria haec verba Emest. uncis inclusit; Seli. delevit. I. V. L. a. Petitor. In his vectigalibus pn-blicanus solet petere ab aratore; qui si non solvit, idem publicanus, praetoria auctor inie. pignus ab eo, ut res site ira aleam, accipit. Sed rem ipsam non eripit aratori, neque In illius po gessionem imait. 3. Integra. Nondum erepta a publiean a 4. Digito licitus sis. In auction qni licitabantur, seu Pretium auge bant. digitum tollere solebant. Ex consilio orator verba mania et aestito
S. Singulis imis. Νon in amplo
sando , sed in uno tantum jugere. 5. Ernest. malit jure abesse. I.V. L. . Indicio recueratoris. Sic appet
42쪽
et experiens arator, qui . quum tantum dedorit decu mano, quantum ille deberi dixerit, judicio repetat, et poenam octu pii peraequatur. Exspecto vim edicti, severitatem praetoris; faveo aratori, cupio octu pii damnari Apronium. Quid tandem postulat arator 8 nihil, nisi ex odicto judicium in octu plum. Quid Apronius λ non recusat'. Quid praetor 93 jubet recuperatores rejicere. - Decurias scribamus. - Quas decurias 3 de cohorte mea rejicies, inquit. - Quid Θ ista cohors quorum hominum est λ- Volusii aruspicis, otCornelii medici, et horum canum, quos tribunal meum vi tes lambere. Nam de conventu nullum umquam judicem, Dec recuperatorem dedit: iniquos documanis esse aiebat omnes, qui ullam agri glebam possiderent. Veniendum erat ' ad eos contra Apro Dium , qui nondum etiam Aproniani convivii crapulam exhalaSSetit.
XII. o praeclarum et commemorandum judicium lo severum edictumi o tutum perfugium aratorum lAtque, ut intelligatis, cujusmodi ista judicia in
latur quod exercetur per recum tores, Qv hominea ah praetore delegatos, qui de privatia eontroversias iudicarent, et Per quos suum quisque
recuperaret. 8. Non recusat. Quia Verris mentem ac favorem novit.
Quid praetor. Quid faciet bonas
praetor Iubet aratorem reeupera torea rejicere, i. e. orte ducere, et pro suo iure eos reiicere, qui sibi non Placeant. Arator, qui rem Pervulgata via tractatum iri putat, dicit statim , a decurias fieribamus. i. e. remperatorea inrtiamur ex decuriis, καex conventu civium rom. vid. Verr. I, 6r et nomina eorum, quos sorte duxeHmus, in albo deaeriba s. Respondet Verrea: Quas tu mihi narras detrias p dabo tibi recuperatorea ex mea cohorte. Rei ieies, i. e. eliges ex ea quos tu voles. - Quid ais Z dieit arator, qui fiunt isti ex tua cohorte p- sunt, respondet Verres, Volusius aruspex, Cornelius medicus, eig. Sic optime dialogismum dispensavit Μanutius et Deriar lina. Frrastra delendum reseries censuerunt Gra v. et Emest. quibus axwntitur Hartes. 1 o. Ueniendum eme. Habendi illi contra Apronium erant recuperatores, quorum ex convivio quod Apronius illia instruxerat, nondum vinolentia et ebrietas deserbuerat.
43쪽
octii pluni, cujusmodi istius de cohorte recuperatores existimati sint, sic attendite. Ecquom putatis decumanum, hac licentia permissa, ut tantum ab aratore, quantum Poposcisset, auserret, plus, quam deberetur, poposcisse λ Considerate cum vestris animis VOS-
met ipsi, ecquem putetis, praesertim quum id non
solum avaritia , sed etiam imprudentia accidere potuerit : multos necesse est. At ego omnes dico plus, ac multo plus, quam decumas, abstulisse. Cedo mihi Unum ex triennio praeturae tuae, qui Octupli damnatus Sit: damnatus λ imo vero, in quem judicium ex edicto tuo postulatum sit. Nemo erat videlicet aratorum, qui injuriam sibi lactam queri posset: nemo decumano
rum, qui grano amplius sibi, quam deberetur, deberi
professus Set. Imo Vero contra, rapiebat et asportabat, quantum a quoque volebat, Apronius; omnibus autem locis aratores spoliati ac vexati querebantur: neque tamen ullum judicium reperietur'. Quid est hoc 3 tot viri sortes, honesti, gratiosi, tot Siculi, tot equites romani, ab uno homine nequissimo ac turpiSSimo laesi, poenam octupli, sine ulla dubitatione Commissam , non Persequebantur Θ quae causa Z quae
ratio est y Una illa, judices, quam videtis : quod ultro etiam illusos se et irrisos β ab judicio discessuros videbant. Etenim' quod esset judicium quum e Verris
XII. r. multos suisse decumanos putatis , qui hoc Verris edicto laeti , plus quam deberent aratores abstulerint. a. A1Warisia. Alii, a sine avaritia, a. e. aine impudentia is. Nostram au
tem ieetionem dedit ex Mat. Et Franc. codd. Grut. probavit Graev. et Em. quos Nequuti sunt Bech. Seb. Lalle-mand. Potuit fieri, inquit Cicero, ut non modo avaritia impulsus plus a ci- ΙΙ. Cis. para secunda. peret decumanus, sed etiam imprudenter et per errorem Plus Peteret. 3. Reperietur. Nullus exstitit. qui judicio sit decumanum Persequutua. 4. Commissam. Debitam. Usurpato apud ICtos sensu.. CLVerr. I, I .
s. Irrisos. Sic Man. et Geui. MMnonnulli habent irritos, quod defendit Ursin. Gara om6. Etenim. Mira eorrupti iudicii
44쪽
turpissimo flagitiosissimo lite comitatu tres recuperatorum nomine assedisserit, aSSeche i Stius, non I a patro
ei traditi, sed a meretricula Commendati λ Ageret vi dolicet causam arator : nihil sibi frumenti ab Apronio relictum, horia Sua etiam diropta, Se pulsatum ve heratumque diceret. Conferrent viri boni capita 8: doco missatione loquerentur inter se, ac de mulierculis si quas a praetore' abeunteS Po erat deprehendere. Res agi videret tir. Surrexi SSet Apronius, nova dignitas publicani. non Ut decumanus, squaloris plenus
ac pulveris; sed tinguentis oblitus . vino vigiliisque
languidus: Omnia Primo motu ac Spiritu Suo , vini, unguenti, corporis odore complesset. Dixisset ha)c, quae vulgo dicore Solebat, Non Se decumas emisse, sed horin sortiana Sque aratorum; Non se decumanum esse Apronium, sed Verrem ulterum, dominum illorum ac tyranulam. Quae qtium dixisset, illi viri optimide ci,horte i Stiris recti peratores, Non de absolvendo Apronio dolit,erar ut, Sed quaerererit, ecquo modo petitorona ipsum Apronio condemnare ' POSSent. XIII. Hanc tu licentiam diripiendorum aratorum quum decumanis, hoc eSt, Apronio P rmisi Sses, ut, quantum Vellet, POSCeret: quant Um POPOSCiSSet, au-
a Populo romano ei traditi-; quod vertim Graevio videtur. Nihil tamen mirum probatos comites a patre Verrem accepisse potuisse; qi tam Praesertim ex Privata commendatione inulti in praetoriam cohortem adsciis rentur. Credit Hartes. alludi ad Ro- ua Ioraim morem, qui viris in foro versantibus. aut juris peritissimis filio, erudiendos tradebant.
II. I, is consulex velut deliberabundi, capita conserunt. diu colloquuntur ..9. Printore. Ex praetoris cubiculo. O. νυμα dignitas. Novum illud gelius publicani. Nempe quum Publicani equites r mi. essent, hic vero servili genere, ideo novi generis ac novae dignitatis et apiendoris publicanum, non sine irrisione, appellat. II. Spiritu suo. oris halitu. ra. Astronis condemnare. I. e. ingratiam Apronii condemnare. Sic in sibi condemnat in Verr. II, 8. Frustra Graev.
45쪽
IN VERREM AC T. II, LIB. III. 35
ferret: hoc tibi' de sensionis ad judicium tuum comparabas, habuisse te edictum, recuperatores daturum iii octu plum J Si mehercule ex omni copia conventus Syracusani, splendidissimorum honestissimorumque hominum, fac res Potestatem aratori, non modo rejiciundi, sed etiam sumendi recuperatores : tamen hoc novum genus injuriae serre Nem O POSSet, te', quum tuos omnes fructus publicano tradidisses, e rem de manibus amisisses, tiam bona tua repetere,
ac persequi lite atque judicio. Quum vero verbo judicium sit in edicto, re quidem Vera illorum comitum, hominum nequissimorum, Collusio cram decumanis, Sociis tuis, atque adeo procuratoribus': tamen
audes illius judicii mentionem sacere; praesertim quum id non in otio oratione mea. Sed etiam re ipsa refellatur λ quum in tantis incommodis aratoriam, injuriisque decumanorum, nullum Bx isto praeclaroe licto non modo sactum sed ne postulatum quidem judicium inveniatur 3 Erit tamen iri aratores lenior, quam videtur: num, qui in decumanos octu pii judicium se daturum edixit, idem habuit in edicto, se in aratorem' in quadruplum daturum. Quis hunc audet licere aratoribus infestum aut inimicum 7 fuisse quanto lenior est, quam iri Publicanum Edixit, ut.
emendat: in se. . . au ... tradidi et .... misisset. . . sua .. Sch. recepit. J.V. L. - Ceterum secunda haec Per Ona non
Verrem significat, sed exempli loeo ponitur, et idem est ac si dicat Cicero. aratorem aliquem , quum suos Onmes smetus puhlicano tradidisset ex iniusto praetoris edulo, repetere ex altero ejusdem praetoria emeto. 3. Procuratoribus. Qui tibi in prae
bat Gul. sed vulgata magis Placet: non enim de numero agitur judiciorum, sed de ipsa iudieii natura. s. Factum. A iudiei hos habitum et
exercitum. fi. Aratorem. Qui deeumanum fratr-dasset. . Faerri. Pt eurrexerant, is initimam
46쪽
quod decumanus edidisset sibi ilari oportere, id ab aratore magistratus Siculus' exigeret. Quid dereliquit judicii, quod in aratorem dari posset 3 - Non malum
est, inquit, esse istam formidinem : ut, quum exactum
sit ab aratore, tamen ne Se commoveat, reliquus metus
judicii sit. - Si judicio a me vis exigere, remove Siculum magistratum : si hanc vim adhibes, quid opus est judicio 8 Quis porro orit', qui non malit decumanis tuis dare, quod poposcerint, quam ab asseclis tuis quadruplo condemnari pXIV. Illa vero pricclara est clausula edicti, quod
omnium ControverSiarum, quae QSSent inter aratorem et decumanum, Si uter volit, edicit, Se recuperatores daturum. Primum, quae potest QSSe ControVCPSia,
quum is, qui petere debet, auseri λ et quum is non
quantum debetur, Sed quantum Commodum eSt, aufert 3 ille autem, unde ablatum est, judicio suum recta perare nullo modo potest Deinde in hoc homo
luteus' etiam callidus ac veterator esse Vult, quod ita scribit, SI UTER VOLET, RECUPERATORES DABO. Quam
lepide se furari putat λ Utrique facit potestatem : sed
8. Magistratus Sistitias . Verres quum edicto seripsit ut quantum decumatius ab aratore peteret, id fiolvere Per magistratum cogeretur, nullum jam loenin
judicio reliquit, quod ipse in aratores, qui decumanum fraudaverant, indixit. Quid enim judicio petant decumani, quod sine iudicio ex magistratuum
coactione Possunt certissime obtinere pAt Verres ostendebat se arato , Post exactionem, querelas voluisse Praecidere. Respondet Cicero horum ait rutrum non esse necessarium : vel illi non esse Per magistratum vim inserendam , quem iudicio cogere velis; vel indieio non opus esse, at tantum dare per vim, quantum Petitur, cogitur arator. Siti optime Ferratius. HOC in loco salsus est De arditis, qui hoc totum ad iudieium recuperatorium, seu it1 oetuplum resert. s. Quis porro erit. Hoe enim edicti
caput pro debito quidquid petatur,
habere videtur; itaque aratore1 mal leui quod peteretur dare, vi etiam illa remota, solo quadrupli metu, quum certa a Verris satellitibus iudieato damnatio ingrueret; neque quod per vim dedissent, repetere auderent. XIV. r. Restituimus priscam Iret. Lambin. bliseus p Emest. θncetis. Reperat Gruterus in Palat. sec. lautus,
47쪽
utrum ita scripserit, si uter Volet, an, si decumanus volet, nihil interest: arator enim tuos istos recuperatores numquam' volet.
Quid p illa cujusmodi sunt, quae ex tempore, ab Apronio admonitus , edixit λ Q. Septitio honestis
simo homine, equiteque romano, resistente Apronio, et affirmante, se plus decuma non daturum , exoritur peculiare edictum repentinum, ne quis frumentum de area tolleret ante, quam cum decumano pactus esset Ferebat hanc quoque iniquitatem Septilius, et imbri frumentum corrumpi in area patiebatur: quum illud edictum repente uberrimum et quaestuosissimum nascitur, ut ante kalendas Sext. Omnes decumas ad
aquam F deportatas haberent. Hoc edicto non Siculi nam eos quidem jam superioribus edictis satis pedididerat atque afflixerat , sed isti ipsi equites romani, qui suum jus retinere se contra Apronium posse erant arbitrati, splendidi homines, et aliis praetoribus gratiosi, vincti Apronio, traditi sunt. Attendite enim,
cujusmodi edicta sint. NE TOLLAT, inquit, EX AREA, NISI En T PACTus. Satis haec magna vis est ad inique paciscendum : malo enim' plus dare, quam Non mature ex area tollere. At ista vis Septitium, et non-
quod ei non displicere miror.- teus. I. e. nihili, vilis ut lutum. Sic Plaut. Trinum. IV, 4, 1 : ω lutea est meretrixis. Forte etiam Indit in Verris nomen, quod sit is amica Iuto sus m. a. Numquam. Ita Codd. Nann. et Μeteli. Olim, numquid I.V. L.
Apronio resisteret, subito in publicum prodit edietum peculiare, i. e. quod peculiariter et quasi nominatim seribi iussit in Q. Septitium quocum contro versiam habebat Apronius; et repen tintim , h. e. non ex anni tuitio . quo iam provinciale anum edietum Verres in albo proposuerat, sed ex temPore, Apronio ea de causa urgente. consti tutum. De his repentinis edictis conserinisa Io , et Verr. I, 43, 46.4. Pactus esset. Transegis et de decumae numero Persolvendo. S. Ad aquam. Ad litus DeiI Sietili;
unde Romam aveherentur. 6. Malo enim. Hoe aratoris nomine dicitur. Hatrare. Antequam is me ta eo mPantiar.
48쪽
Dullos Septitii similes, non coercet; qui ita dicunt: Non tollam potius quam paciscar. HiS hoc opponitur': Deportatum habeas ante kalem l . Sext. - DEPOP- tabo igitur. - Nisi pactus eris, Non CommoVEbi S.
Sic do portandi dies praestituta tollere cogebat ex area prohibitio tollondi, nisi pactus esset, vinis adhibebat
pactioni, non Voluntatem. . Iam vero illud non solum contra legem Hieronicam , nec Solum Coritra consuetudinem superiorum sed etiam contra omnia jura Siculorum, qua habent a senatu populoque romano, HE CXtra Suum sorum ' vadimonium promittere cogantur. Statuit isto. ut arator decumano, quo vellet decumanus, Vadimonium promittered: ut hic quoque Apronio, quum ex Leontino J usque Lilybaeum aliquom vadaretur, EX miseris aratoribus calum uiandi quaestias accederot i.
Quamquam si illa suit ad calumniam singulari consilio
Non tollam potitis. Malo illud itiarea relinquere, quam inique tranSI-
8. est vera lectio, quam Grater. dare voluit; sed Operae vulgatam reponitur servavere, nec id Gronov. eorrexit, nec Olivet. riec Lallem. Ηahent tamen 'Forristir boni ΜSs ei edd. laniat. Graev. etc. I. V. L. s. Vim adhibebat. Aratorem cogebat inviiuin decidere et inique transi
XV. 1. Perioriam. Praetorum qui ante Verrem suerunt. u. Forum. Illud est quod JCti territorium vocant gall. furisdiction, re fori . Nempe moris erat ut in certis proviticiae suae oppidis, magistratus rom. conventum haberent ubi jus di-Cerent, et in quod, qtii vitani erant. adimonia,i. e. se certo die venturos in judicium, Promitterent. De vadimonio conser Excurs. ad calc. Prim. Ulum.
3. Montino. Agro. sic edd. vett. Sequuntur tamen Gruter. Lamb. I Allem. MSS nonnullos,seribendo, a Leontinis. I. V. L. 4. Accedem. Ut hac quoque in re lumniandi quaestum, i. e. malo Et Persido Contractum consilio lucrum ex miseris aratoribus Apronius colligeret, quum v. g. ex Leontino agro usque Lilybaeum. h. e. ex ultima Parte Siciliae ad oppositam partem aliquem vadaretur, a. cogeret se in iudicio sistere. Naui aratores quavis condition transigere, quam tantum itineris emetiri malebant. I Olom. legit ae calumniandis m, quod Planiorem facit sensum. Recepit Lamh. Probat Deriard 5. Quamquam. Opus non suisset
49쪽
IN VERREM AC T. II. LIB. III. 39
reperta ratio, quod edixerat, ut aratores jugera Sationum Suarum Prostorentur. Quae res quum ad Pacti Des iniquissimas maguam vim habuit, sicut ostendam, neque ad ullam utilitatem reipublicar pertinuit; tum vero ad calumnias, in qua omnes inciderent, quOS vellet Apronius. Ut enim quisque contra voluntatem
ejus dixerat si, ita in eum judicium de professione jugerum postulabatur. Cujus judicii metu magnus a
multis frumenti numerus ablatus, magna: qtie Pectiniae coactae sunt: Non quo jugerum numerum Vere Pro
fiteri esset dissicito, aut amplius etiam profiteri: quid enim in eo periculi esse posset 3 sed causa erat judicii
postulandir, quod ex edicto professus Non esSPt. Judicium autem quod fuerit isto Praetore, Si, qUM CO-hors, et qui comitati is fuerit, meministis, scire debetis. Quid igitur est . quod ex hac iniquitate novorum edictorum intelligi velim , judices 3 Injuria in De factam
sociis at videtis. Auctoritatona Superiorum repudiatam λ non aud bit negare. I antum Apronium isto Praetore potuisse λ consiteatur noCesse est. XVI. Sed vos sortasse, quod vos lex commonet ,
id in hoc loco quaeretis, Dum quas ex hi Sce rebUS pe-
illo novo decreto ; satis enim erat ad calumniam, i. e. ad quaestum Per i justam vexationem iaciendum. liuod jam edixerat, ut declararent aratore quot sevisserat jugera. 6. Dixerat. Si quis aratorum Paetiones, tinas volebat Apronius recusarat, statim eum Apronius judicio Persequebatur, quasi subdole, quot sevi Aset jugera , declarasset. T. Postulandi. Hotom. Corij. - ωrmidandi α, probat Deriard. Lambis.
rdidit in pertimeseendiis, quod referri arbitratur ad paullo ante commemoratum . hujus judicii metumis. Ernestio quoque vulgata non Placebat; quam optime tamen defendunt Gar. et Beck.
,iulandi judicii, s. in iudicium appellandi. 1 Oe se. praetextu, qNod aliquis jugera non ex edicto declarasset, sem per utebatur Apronius ad vexandos quos vellet. Itaque omnes hoe judicium metuebant, ejusque metu frumenta aut pecunias dabant ... XVI. I. Lex commonet. Quae de
pecuniis repetundis latal, d p ennii, ereptis quaeri jubui.
50쪽
cunias ceperit. Docebo, cepisse maximaS, Omnesquo
eas iniquitates, de quibus antea dixi, sui quaestus causa constituisse' viticam β, si prius illud propugna
culum, quo Contra omnes meos impetus usurum Seputat, ex defensione ejus dejecero. Magno, inquit, decumas vendidi . Quid ais p an tu decumas, homo audacissime atque amentissime, vendidisti λ tu partes eas, quas te Senatus Populusque romanus Voluit, an fructus integros, atque adeo hona sortunasque aratorum omnes vendidisti Si palam praeco jussu tuo praedicasset, non decumas frumenti, sed dimidias umnire partes, ct ita emptores accessissent, ut ad dimidias partes emendas : si pluris vendidisses tu dimidias , quam ceteri decumas, Cui nam mirum videretur pQuid vero, si praeco decumas pronuntiavit; re vera,
hoc est, lege, o licto, Conditione plus etiam, quam dimidiae venierunt Θ tamen hoc tibi praeclarum Pu tabis, te pluris, quod non licebat, quam ceteros quod oportebat, vendidissse λ Pluris vendidi decumas, quam ceteri. Quibus rebus id assequutus os Innocentia λ adspice sedem Castoris β; deinde, si audes, fac mentionem innocentiae. Diligentia P codicis lituras tui contemplare in Sthenii' Thermitani nomine; deinde
Conj. Hot. . reperia-is; admisit Ald. --pos. E ΜSS pluribus et veti. edd. . on stituisse is reposuerunt Lamh. et Grat. Constituere iniquitates idem est quod istorum iniquorum decretomm . quae injuriis infinitis assaciebant aratores,
3. Vulg. conνincam. Leet. MASGruter. Praetulimus ; quod jam multi ante nos seeerant. Habent etiam minis eam duo codd. regii. I. V. L. 4. Uendidi. Decumani, quod magnam vim eia Verres in aratorum timna permiserat, quamplurimo decumas emerant; quod quia ad aerarii eommodum maxime pertinetist, ob eam rem Verres se populi rom. gratiam conciliare maxime Posse perabat. 5. AEdem Castoris. In cujus sartia exigendis nesarie praedatus est VeiTea. Vid.Vere. I. 49. qq. s. In Sthenii, etc. Cuius absentis no men delatum esse scripserat primum Verres; sed Postea illud correxi . et Sthenium praesentWm fuisse accusatum,