장음표시 사용
551쪽
54 a M. T. CICERONIS nostrum justum judicari, quod Arretinis adempta
civitas essot, et ego vehementius Contendi SSem, civi
tatem adimi non potuisse: decemviri prima actione non judicaverunt; postea, re quaesita et deliberata, sacramentum nostrum justum judicaverunti Atque hoc, et contra dicente Cotta, et Sulla vivo, judicatum est. Jam vero in ceteris, ut omneS, qui in eadem Causa sunt, et lege agant, et Suum jus PerSequantur, et omneSjure civili, sine cujusquam aut magistratus, aut judicis, aut periti hominis, aut imperiti dubitatione, utantur, quid ego commemorem Dubium nemini vestrum est. Certe quaeri hoc Solere me non praeterit ut ex me ea, quae tibi in mentem non veniunt, audias), quemadmodum, si civitas adimi non possit β, in colonias latinas saepe nostri cives Prosecti sint. Aut sua voluntate, arat logis natalia Prosecti sunt : quam inultam si sufferre voluiSsent, tum manere in civitate
sitisse, qui de causu eivitatu ac liberis talis cognoscererit: item ut de causis eapitalibus tritimoiros, et de certis item causis ceruumoiros. Verba illius Orat. haes fiunt: MSi decemviri sacraia mentum in In ertat in injustum judica ent, tamen quotiescumque vellet quis, hoc in genere se rem iudicatam referre posse voluerunt a. ΗΟ6.-Reliis gionem injecit est serupulum injecit. 13. Non posse s. nost. just. judicari. Non posse nos contendere sacramento . litem nostram iniquam esse. De Orat. I: . injusto sacramento contendere . . Dissert a sponsione : quod in sponsione non dePOnitur Proprie pe-eunia, sed Promittitur tantum, nec quidquam de ea ad aerarium perum ritebat. PALAER. - De his omnibus intilia apud villacrum I Subseciv. 18.14. DM a ut , et suum jus Persequantur. Lexe agere, modo nihil aliud significat. quam litem intenderer unde a legis actiones is dictae sunt: quas Pomponius ita I. a de orig. juria, ex legibus xii tabb. a iurisconsultis Conceptas et constitutas esse scribit. Ergo u lege agere. hou signiscat, in artionem inteudere is, quae lege xi I tabularum civibus populoque Concindatur. - Alici modo . lege agere. Iiet apud Livium jubetur a consule, thoe est, exsequi quod ius,um erat a magistratu. GRacv. Vide Verr. I, 45. 15. Si eisitas adimi... aut sua voluntate , aut, etc. Huue locum, qui iuris romani imperitis lectoribus nouis nulla eerte dissicultates afutis potest, explicabit Excura. XLVII ad calcem
552쪽
ΟRAΤIO PRO A. CAECINA. 543XXXIV. Quid λ quem pater patratus de lidit , aut
Suris pater, populit SVe Vendidit, quo is jure amittit
civitatem p Ut religione civitas solvatur, civis romanus traditur : qui quum est acceptus, est eorum, quibus est deditus'; si non accipiunt, ut Mancinum Numatit in i , retinet integram causam, et jus civitatis. Si pater vendidit eum, quem in suam potestatem suSco P rat , ex potestate dimittit . Iam populus quum eum Vendidit, qui miles iactus non est Φ, Dori adimit ei libemtatem; sed judicat, non esse eum liberum, qui, ut libor' sit, adire periculum noluit : quum autem incensum vendit Τ, hoc judicat; quum is, qui in servi-XXXIV. I. Quem prater patratus ut suus Pater, etc. De his vide Exeursum XXVIII ad calcem huius
orationis. 2. Est eorum, quibus ese deditus. In eum ina vitae et necis habent.
I. Quem in suam potestatem susce in 'perat. Ex legitimis nuptiis. HO'. Susceperat e t genuerat.
. Ex potestaete dimittis. Quare, quum inris illam sui ae potestatis sa- iat, non invitos in illa venditione libertatem amittit; et hoe est, quod dieii in oratione pro Domo sua :. Quod tu ipse potuisti in tua causa dissere: credo enim, quamquam in illa adoptione legitime laetum est nihil, tamen te esse interrogatum, auetor ne maea, ut in te P. Fonteius vitae neeisque potestatem haberet . ut insilio . . II 6.- Ex potestine dimittit,
5. Quum eum vendidit, qui mites
facitis non est. Moris erat, ut c-- scripto exercitu, qui eitatua non re- Ponderet, una eum honis suis omnibus venderetur. Valerius Maxim. lib.
VI exemplum de C. VarIeno protulit, qui, quod sinistrae manus digitos. ne bello Italieo militaret, at,sciderat, publicatis ejus bonis, tu Perpetua vineola damnatus est. Et de alio rudi us . Mem M. Curius Consul tana cum omni ius ejus bonis vendidit, de quo etIam meminit Floms in Epit. lib. XIV. Suetonius in Augusto. quum eum in re militari multa ad antiquum morem revocame dixIsset: - Εquidem, inquit, R. quod duobus siliis adolescentibus caum detrectandi saeramenti Polluces amputasset: ipsum bonaque subjeeit hastae : quem tamen quod imminere emptioni Publicanos vid hal. liberto suo addixit, ut relegatum in nyma Pro libero esse alueret in.
s. B. Wetina qui haec non intelligit, Inepte scribi putat, quia ut capi non potest pro liseι, nec sis pro esset ritaque facillimum ei remedium videtur omittere sit, ut sana. lnquit, fiat sententia. Inepte. I. V. L. . Quum clutem incensum veniudit. Dionysius Hali eam. lib. IV Antiquit
Poenam trirensia cons illa talia seribit,
553쪽
tute justa fuerit', censu liberetur 9, eum, qui, qu uim liber esset, censeri noluerit, ipsum sibi libertatem abiudicasse. Quod si maxime iisce rebus adimi libertas,
aut civitas potest; non intelligunt, qui haec commemorant, si per has rationes adimi majores posse voluerunt, alio modo noluisse λ Nam, ut haec ex jure civili protulerunt, Sic asserant velim, quibus lege aut rOmana civitas, aut libertas erepta sit. Nam quod ad
exsilium attinet, perspicue intelligi potest, quale sit. Exsilium enim Don supplicium est, sed perfugium portusque Supplicii: nam qui Volunt poenam aliquam
subterfugere, aut Calamitatem ', eo Solum vertunt; hoc est, Sedem ac locum mutant. Itaque nulla in lege nostra reperietur, ut apud ceteras civitates, malefi
nt ruma primum eorum Publicarentur, deinde virgis caesi venderentur. Ul- planus autem in Tilutis sio seribit: is Maxima capitis diminutio est, Perquam et civitas et libertas amittitur: veluti qui im Incensus utiquis venierit, etc. . ΗΟ6. - Incensus. ἀτιμητος' non census; qui in Censu Peragendo nolebat censeri; qui non profitebatur, libertate privabatur. Uv. I, cap. 44 : a Censu Persecto, quem maturaverat metu legis de incensis latae ..
fuerit. Semittis iusta. id est, servitus jure gentium, et inre civili comprobata. Nam , ni scribit Paullus iuri consultus in I. Posuiminium, et Ulpianus in I. hostes, D. de rapi. et Postl. rev. . Liberi, qui a piratis aut
latronibus rapti venumdantur, servi non fiunt: unde quaesitum est, si meus servus a latronibus captus ad hostes
pervenerit, inde in bello victis hostiis
bus Aervus venierit, an Possit usu a-
pi is: et Iabolentis in I. latrones, D. eod. . Iabeoni, ossilio , et Trebatio Placere respondit, usucapi nou PO
s. Censu liberetur. Servi, qui in peculio H-s centum millia haberent, aut quibus eas iacultates domini impertirent, si eos domini in censum civium a censoribua adsci bi juberent,
libertatem cυnsequebantur: re Nam, ut scribit Asconius, more veterum Censidieebantur, qui Ceulum millia pro se cone detulissent . . In M. - Ferrat. IV. epist. 9, quum non intellexerit . domini consensum hic supponi, iniuria Manutilim reprehendit. et in cenauliberari in explieat, recen eri non a lectis. Nihil absurdius. GARAT. Io. Quibus Ise aut romana cioAtas, aut si ertas orepta sit. . . Exsilium non supplicium est, etc. De hia consulendus est Excura. XXIX ad ealceinhnjuq orationis. at. Aliquot edd. et Mss, inpros gium m. I. V. L. II. Aiat ealamitatem. Iacturam rei familiaris. Gaa v. - tilia in lege n stria reperietin. Posterioribus tempu-
554쪽
cium ullum exsilio esse multatum. Sed quum homines vinculu, NeceS, ignominiasque Vitant, quae sunt legibus constitutae, confugiunt quasi ad aram β, in exsilium : qui si in civitate legis vim subire vellent. Dori prius civitatem , quam Vitam amitterent; quia nolunt, non adimitur his civitas, sed ab his relinquitur atque deponitur. Nam, quum ex nostro jure duarum civitatum nemo esse possit - , tum amittitur haec civitas denique, quum is, qui profugit, receptus est in exsilium . hoc est, in aliam Civitatem. XXXV. Non me praeterit, recuperatores, tametsi de hoc jure multa praetereo, tamen me longius Prolapsum esse , quam ratio Vestri judicii postularit. Verum id seci, non quod vos in hac causa hanc de sensionem desiderare arbitrarer, sed ut omites intelligorent, nec ademptam cuiquam ci Vitatem esse, Dec
adimi posse. Hoc quum eos Scire Volui, quibus
rib , quum unius dominatu respuia. esse possit; dissimilitudo enim civi teneretur, dissimillima suit legum ra- istum varietatem juria habeat necesses : ut eo tat ex verhia Ulpiani in estis. Hori. I. si quis sorte, D. de poeias: in Et X XV. L. Me longius prolapsum
aurit, inquit, 'me quidem, qtrae aut eras. Processisse , quam consuetudo vitam adimant, aut aervitutem adiun- eat judiciorum. gant, aut eivitatem auferant, aut Nec ademptiam ... nec adimi pos- exsilium, aut coemilionem corporis se. De Volaterranis ipse sic loquitur in contineant.. Hori. Orat. Pro DOmis sua: i. populus roma-x3. Quasi ad aram. eum tutum nus L. Sulla dictatore serente, comi. et munitum; ut supra, ae portum ad iiis centuriatis municipii a civitatem vitanda supplicia in. Vere. IV: in Ad ademit, ademit iisdem agros : de agris aram Iegam confugere . De Nat. ratum est: suit enim populi potestast Deor. II: in Sicut in aram eonfugiunt de civitate ne tamdiu quidem valuit. in hujus domum . . PAMER. quaindiu illa sullani temporis armar 4. Quum eae nostro Iure Martim valuerunt. Hanc vero Volaterrania .cisitatum nemo esse possit. Rationem quum etiam tum essent in armis, attulit ita orat. pro Balbo: aeo jura, L. Sulla victor republ. recuperata. inquit, praeclara, atque divinitus jam comitiis centuriatia civitatem eripere Inde a principio romani nominia a non Potuit: hodieque Volaterrani non majoribus nostria comparata: ne quis modo cives, sed etiam optimi ei vesu irum Plias, quam uni ies civitatis fruuntur nobiscum simul hac civitat eis. II. Ge. pars secunda.
555쪽
Sulla voluit injuriam facere, tum omnes ceteros novos veteresque Cives : neque enim ratio asserri potest,
cur, si cuiquam noVo civi potuerit adimi civitas, non omnibus patriciis, omnibus antiquissimis civibus possit. Nam ad hanc quidem causam nihil hoc pertinuisse, primum ex eo intelligi potest, quod vos in
de re judicare non debetis'; deinde quod Sulla ipse
ita tulit de civitato, ut non sustulerit horum Dexa atque hereditates . Jubet enim eodem jure esse, quos serint Ariminenses : quos quis ignorat duodecim coloniarum suisse, et a CivibuS romanis hereditates ca-- me quum eos scire volui. Tria civium genera distinguit : x' etiave novo . quihus adimere civitatem
Sulla voluerat, lege lata , qtiales erant Volaterrani, Arretini, aliique omnibus injuriis assecti a dictatore , quod Μarianis partibus savissent. χ' Cives no vos, de quibus lata non fuerat lex mella. Utrique autem novi dicunis
cie, quia bello Soeiali per legem Iuliam adepti fuerant romanam civitatem. 3 Cives veterea, qui etiam antet,ellam S tale civiistia iure seu antur. Non erat dubium, quin, si P inisset Stilla civitatem adimere Volaterrania, et aliis eiusdem generis, eamdem Posset adimere omnibus novIseivibva ali uis alius magistratus. Taninitim dubitari poterat, num etiam veteribus civibus . lata Iege, eripi civitas posset. Id a mat Cicero his verbis: vi Neque enim ratio inerri potest, cur, si cuiquam novo civi potuerit adimi civitas, non omnibus antiquissimis civibus possit me non iis tantum , qui ante legem Iuliam, sed etiam qui aeondita Urbe cives rom. suere. FER . 3. Ea de re judicare non debetis.
Pri alis enim iudiciuna iudicare , nisi ea de re, de qua det te iudieandi
potestatem a praetore acceperant, Iicebat. ΗΟ6.4. Ut non sustulerit horum nexa
atque hereditates. Ipse lib. de orat. III. et Varro de Ling. Lat. VI nexum scribunt in se, onipe id quod perlibram et aes geritur. Gerebatur autem hoe modo is, ut Caius Insui. IV testatur, in adhibitia non minus quam quinque testibus, Civibus rom. puberibus, et praeterea alio eiusdem conditionis, qui libram aeneam tenebat, qui appellatur libripens. Is, qui mancipio aeciapit , aes tenens ita dieit: Hunc ego hominem ex jure Quiritium meum esse aio : isque mihi emptus est hoc aere aeneaque libra : deinde aere 'metitit libram; indeque aeri dat ei, a quo mancipio aecipit, quasi pretii loeo M. Ivexti igitue abalienationes, et Dom-mereia sebant. Ex his autem intelligitur solos cives rom. hoc iure nexus
usos esse z quippe quum is qui emebat jure Quiritium, maneipium, id est,
rem quamlibet, quam mann Carret, suam esse diceret. IDEM. - Atque
hereditates. Id est, jus adeundarum hereditatum; nam hereditatis aditi per alteriam illum abalienationis modum fiebat, id est, per in jure cessi
556쪽
ΟRΑΤΙΟ ΡRO A. CECINA. 54 pere potuisse V Quod si adimi civitas A. C aecinae lege
potuisset, magis illam rationem tamen omnes boni quaereremus, quemadmodum Spectatissimum pudet a-tissimumque hominem, Summo consilio, summa virtute, Summa auctoritate domestica praeditum, lova tum injuria, Civem retinere POSSemu S, quam uti Dulic,
quum de jure civitatis nihil potuerit deperdere, quis
quam exsistat, nisi tui, Sexte, similis et stultitia, et impudentia, qui huic civitatem ademptam esso dicat. Qui quoniam, recuperatores, Suum jUS non deseruit neque quidqtiam illius audaciae Petulantiaeque Concossit'; derelinquo jam communem causam 7, populiquo romani jus in vestra fide ac religione depono. XXXVI. Is homo ita se probatum Vobis vestriquem m: heres enim apud Praetorem rem tenens ita viudicabat e . Hanc ego rem ex jure Quiritium meam esse cois: deinde postquam is vindicasset, praetor interrogabat eum, qui cedebat, an contra vindicaret: quo negante, aut tacente, tunc ei, qui vindicaverat, eam rem addicebat. HOTT.
capere potuisse. Ant. Augustinus testatur ae in vetere codice scriptum invenisse : . A C. R. hereditates capere
Potuisse in , quod maxime probat , et interpretatur . A civibus romanis Uvigata quoque lectio defendi potest, et ex ea hic sensus elici a populia r mano , hoc est, a quovis cive populi
Libee Antonii Augustini ille, quem
memorat Ursinus, hic egregius est AC. R. Pro M a Cive romano is, ut etiam has notas interpretatus est Probus. Paullo post Lambinus, quod in Pudentissimum . reponit, ubi legitur in Prudentissimum is, reeta coniectura videtur sacere: nam et .. Prudentissimum. est hie supervacaneum, quia subjungitur is summo consilio me et . pudentissimum in etiam quum probat, quodiuisa in summo pudore in hominem .P-pellat. P. FABRR.-Legendum videtur. . a civibus romanis is, ut habet eodex e nostria ΟΡlimus. L 3.1.EM. Ita Plane, quum idem diserte sit in NS Jannoctii : eoque con pirent notae illae C. R. quas vidit in alio cod. Atit. Augu litius, servatque adeo ed. I 483. Aeeedit deuique ed. ι4 8o , in qua est, vi a civitate romaua . : quod ortum ab iisdem notis suisse Perspieitur. GAR. 6. Illitis audacis petulantiaeque concessit. Deesse quiddam post haec verba . et sententia ostendit mutila et contaminata, et relicta in vetere eois dico lactitauia e deesse autem tale quidpiam videtur : . Nunc in civitatis coni versiam vocatur a. ΗOI T. . Derelinquo iam communem causam, etc. De hoc loco vide Exe. XX ad ealcem hujus orationis.
557쪽
similibus semper voluit, ut id non minus in hac causa laborarit , nec contenderit aliud, quam ne jus suum
dissolute relinquere videretur, nec minus Vereretur, ne contemnere aebutium, quam ne ab eo contemptus
eSSe existimaretur. Quapropter si quid extra judicium est, quod homini tribuendum sit η; habetis hominem
singulari pudore, virtute cognita, et spectata fide, amplissimis viris in Etruriae totius in utraque sortuna cognitum multis signis et virtutis, et humanitatis. Si quid in contraria parte in homine offendendum sit; habetis eum, ut nihil dicam amplius, qui so homines coegisse sateatur β. Sin, hominibus remotis, de causa
XXXVI. t. Ut id , non mintis in hae causa laborarit. . Etiam , inquit Ilottomannus, Post haec verba deesse aliquid apparet Lambinus corrigit. Nihi loeus ridetur esse integer: neque
enim haec non cum Requemibus cO-
haererit, et respondent praecedentibus singula singulis: Particula ut partimilaeitae et pronomen id, quatuor his, in se prolistum vobis voluitis; et haec tria
ω in hae causa - , ParticuIae se eri ut
nihil diei potuerit aptius. D. FABER. . Quod homini tribtiendum sis.
Fratio. ω quod virtutἱ hominis tribuendum . . - Certe, at quid mutandum est. plaeet mihi magia lectio antiqui
ris Venetae , in virtuti hominum in. Alii videant: ego interea Hervag. Manut. Iamb. ete . non desero , quos Graevius recentioresque omnes sequuti surit.
Optime sibi respondent, homini
tribuendum n , et in In homine ossendendum GAR T.
4. Etrurim nomine totius in utraque fortuna cognitiam. Oramque autem Iortunam significat tum secun ni,
quae ei vile bellum anteeessit, quo temo Pore Et civitas et suffragii jus Italiae populis datum eat : tum a ersam, quae Sullae victoriam communia eat, quum Sulla municipita omnibus ei vitatem ademit, atque omnes ut Valeri Max. scribit Italiae partes civilis sanguiuis suminibus inundavit. Hori.-Vox nomine post Etruriae om Ino videtur esse tollenda. Sive enim quia hominem hie adnotare voluit, quod illi hoe nomen jam videretur abesse longius, sive nomine pro causa dictum quis aceipi velit, neutro modo cohaeis rere Potest. P. FABER.-Epist. 6, lib. VI, ad C. . vocat in Etruriae nobilissimum , Eupra inllumma auctoritate domestim praeditum . . PASSER. Prior Veneta, in amplissimis viris Etruriae , etc. in aecunda , in amplisώ-mia Etruriae in. Lambinna sormabat, .. amplissimum vimm Etruriae totius . CAR. - In utraquefortuna cognitum. Adversa sortiter, et secunda moderate serendo.
Hominem impudentissimum, qui haec profiteatur in iudicio, et se rea capitalis insimulet.
558쪽
quaeritis : quum judicium de vi sit; is, qui amitur,
vim se hominibus armatis fecisse fateatur; Verbo se, non aequitate defendere conetur; id quoque ei verbum ipsum ereptum esse videatis; auctoritatem Sapientissimorum hominum sacere nobisclim; in judicium non venire, utrum Caecina possederit, necne; tamen doceri possedisse; multo etiam minus quaeri, A. Caecinae sundus sit', necne; me tamen id ipsum docuisse, landum esse Caecinae : quum haec ita sint, statuite, quid vos tempora reipublicae 7 de armatis
hominibus, quid illius consessio de vi, quid nostra decisio de sequitate, quid ratio interdicti de jure admoneant, ut judicetis.
6. Multo mimu quoeri, A. Caeci aefundus sit, necne. Hanc q rationem avivet Excurs- XXXI ad eat in hujus orationis. T. Tempora reiρ. Turbulenta, qui hus magna est impunitas gladiorum. Pro sex. Rose. Itaque via mercenda.
559쪽
EXCURSUS IAD ORATIONEM CECINAE, CAP. I.
Quoniam sifacta Mis non esset moribus. Tolle negationem, quae in hoc uno, ut opinor, libro legitur, ab imperito ali
quo et temerario Correctore sine Causa posita. Nam saepe
postea in hac ipsa oratione, α de vi quae moribus fiebat . , loquitur; infra : α Placuit Caecinae de amicorum sententia constituere, quo die in rem praesentem veniretur, et desundo Caecina moribus deduceretur. Ad eum fundum profectus est, ex quo ex conventu vim fieri oportebat. Quum ad vim faciendam veniretiir, ipse porro Caecina cur se moribus
deduci volebat p . Sed ingeniosi quidam homines locum sic
interpretantur, ut post esset notam distinctionis, quasi spiritus sustineatur, adhibeant; et vocem morigus ad vocem superior reserunt : ut sit, non suisset superior moribus, id est, more, institutoque majorum. Quorum ego sententiam
refellerem, si cuiquam paullo acutiori placere posse existimarem. Quid sit igitur a vim fieri moribus . , videamus. Ex his Sane locis, quos commemoravimus, et si qui sunt praeterea similes, illud manifesto intelligitur, moris fuisse, ut quum de
agro quopiam ControVersia institueretur, quia Propter Commoda possessionis magna iurgia, et pugnae interdum ac caedes orichantur, litigatores de amicorum sententia diem inter se sumerent, qua die in rem praesentem, id est, in agrum illum una Venirent, et in eo agro vim aliquam alter alteri saceret, non veram et solidam, sed sciam et simulatam. Ex tota autem oratione illud aperte constat, quod is, qui detrusus erat, a praetore ex edicto postulabat, ut α unde vi deicctus esset, quum possideret, eo restitueretur M, PraetUr decernehat. Quum resti trii jussus ab adversario peteret, ut se Distiiroo by Cooste
560쪽
restitueret, respondebat adversarius se restigiasse 2 altero igitur restitutum se negante, Sponsio fiebat. Recuperatores
sumebantur; apud quos quaerebatur, restitutus ne esset, quisuerat deiectus , an non ; id est, paruisset ne dejector edicto atque imperio praetoris, an non. Hoc autem judicio, ut saepe postea docebimus, revera nihil aliud quaerebatur, quam uter possideret; nam si non possidere adversarium dejector probaret , vincebat, et edicto praetoris paruisse judicabatur :non enim aliter erat restituere jussus, nisi si possessorem deiecisset. Dejectionis enim invidia probationis otius in dejectorem reiiciebat; ut pater infra e u Ostendo , si sine ammatis coactisve hominibus dejectus quisquam sit: eum qui sateatur se dejecisse, vin re sponsionem, si ostendat eum non possedisse π. Atque haec quidem mea quondam fuit propter illum Ciceronis locum sententia, qui non modo mihi
adolescenti ut tum eram, verum etiam cuivis exercitato e
rorem objicere facile potuit : quod enim clarius dici potuit.
quam α dejectori onus incumbere probandi deiectum non possedisse λ . Sed postea partim majore attentione adhibita , partim aliis Ciceronis locis excitatus, statui u probandae possessionis onus dejecto, non deiectori incumbere ., ut infra docebimus. Haec autem vis est, et dejectio quam moribus fieri dicit; quam infra . vim quotidianam. appellat: quam A. Gell. lib. XX, cap. Io , uvim civilem aC festucariam , arpellat, quam verae vi ac solidae opponit; de qua Ennius
dixerat : α Non ex iure manu consertum, sed mage ferro Rem repetunt, regnumque petunt, vadunt solida vi ,. Ut etiam perspicue appareat u consertionem illam manuum .,
de qua toto illo capite disputat, nihil aliud fuisse, quam vim hanc, ac deductionem, qum moribus sui Cicero dicit) - , et quam dicit olim praesente praetore fieri solitam, qui ipse in
rem praesentem, agrumque litigiosum proficiscebatur. Verba
autem jurisconsulti, quae Gellius protulit, quae in vulgatis
libris valde corrupta sunt, sic legenda ac restituenda putamus e u Manum conserere, est qua de re disceptahatur in re Diuitiros by Corale