De spectaculis theatralibus dissertationes duae

31쪽

Alior suor , quos populus quia tolerare noluit , divina eteritate accusatus , divina severitate correptus eH. Tolerat denique ipsum popuIum supersum , contemptorem Dei . Tolerat Esa ias , in quos tam multa erimina jaculatur .... To- eraι Hieremias , a quibus tanta perpetitur . Tolerat Za-

Marias Phariseos , o Seribas .... Tolerat ipse Dominus Pudam , Diasoum , furem , o venditorem suum . III. Tolerat itaque Ecclesia vitia , abusus , illece bras , & oblectamenta , quae improbat, & execratur is Non ob ut tamen eximit Ministros suos ab onere inclain mandi , invehendique contra mala , quae invita , &deflens hermittit, di patitur. Ut enim Patres omnes,& potissimum Chrysostomus docent, Theologi, divinique verbi ministri partes ossicii sui implere debenti Fructus vero, ac faustus Μinisterii eventus Deo soli relinquendus est , ut Deus ipse perspicue EZech. Cap. 33. jubet: Si me dicente ad impium : impie morte morieris I non fueris Iocutus, ut se cuHodiat impius a via sua , ipse impius in iniquitate sua morietur ἔ sanguinem antem ejus de manu

tua requiram . Si autem annuntiante te ad impium, ut a viis

fuis convertatur , non fuerit conversus a via sua et ipse in iniquitate Ja morietur ν porro tu animam tuam Iiber acti . Amedio, di amplius seculo, nullus in Italia, qualentas mihi constat, scriptor prodiit , qui ex instituto ad verius Theatrorum abusum calamum acuerit. Contra strenui Comoediarum , di Tragoediarum propugnatores plures in istarum commendationem e vulgarunt libellos. Quamobrem non mirum , si perniciosissima corruptela adeo altas egerit radices , lateque manaverit, eamque honestatis, & innocentis solatii larvam induerit, ut ipsi Deo sacrati viri excandescant, dum condemnari hodierna Theatra inaudiunt . Uerum mussitent, obmurmurent,

garriant

32쪽

PRIEF ΑΤΙΟ. xxigarrIant illi: interim ego Divinae Scripturae, & SS. Parum vestigiis insistons, Monitum saluberrimum S. Cainoli Horromari executioni demandare constitui . Spe Iaula cinquit S. Archiepiscopus Aci. a. p. in Syn. Diar. n. Is ra. Iuris , ludicra que res id teneris , quae abit Bheticorum morisus originem ducuηι , Lyciplinaeque Chri-

Iianae adversantur , Conesonator perpetuo deteHabitur, exeras itur , demon Irasit incommoda , publicasque aerumnas naee in populum ChriHianum dimanare. In quam sententiam opulum confirmabit aretimentis , quae guavissimi viri Ter- tu Lanus , Cyprianus Mar/γr , Sa ianus cir sossumussisserunt a eoque argumenti genere nulium aliud omittet, quo ansa corruptela radicitus extirpetur. En perpetuam Ecclesiae traditionem adversus Τheatricas voluptates . Quid ad haec reponent hodierni Crituli,quos garrire non pudet, frustra a nobis allegari antiquos Patres contra aetatis nostrae Theatra quoniam Sancti illi Patres detestati sunt Theatra obscoena, & turpia,quae suo tempore obtinebant, secus quae hodie repraesentantur . Ita ne vero Z Perperam ergo S. Carolus, perperam caeteri Omnes ultimae aetatis

Sanctissimi viri in medium adducunt Τertullianum , Cyprianum , Chrysostomum , Salvianum, ut evincant, Theatra nostra interdicta & noxia Christianis esse. IV. Admirantur , & obstupescunt viri Dei, catholi cam Religionem tempestate nostra in dies decrescere , &intra angustiores coerceri fines e contra impietatem audacissime vultum erigere , liberius procedere , suaque in dies amplificare confinia . Uerum cessat admirationis ratio , si principia , unde haec manant , consideremus . Duobus vertitur carninibus Religio Christiana, credendis nempe, agendisque , quae tam intimo sociantur foedere, ut disjuneta vivere longo temporis intervallo difficile

queant.

33쪽

queant. Sublimem Τrinitatis, Incarnationis, Dominicae passionis, aliorumque dogmatum altitudinem aemulatur immaculata Evangolicae moralis sani stilas . Refulget i , mente tanquam in sede sua articulorum Fides : at laetatur, adolescit, & nutritur pio voluntatis assectu , morumque integritate . Istiusmodi amoris cassitas adeo pura, &intaminata est, ut vel ipsas deliberatas cogitationes,

nedum de Iectationes execretur . Hominum Vero concupiscentia ad generis humani propagationem a Deo insita ob peccatum originale adeo perturbata , & esse aenata evasit, ut rationis excusso fraeno, ad voluptatem & libidinem ivehementi abripiatur impetu . Quamobrem I ex Christi, quae Castitatem aut Virginalem, aut conjugalem illiba-aam imperat custodiendam , duo adhibenda praesidia ju-het. Alterum spectat jejunia, preces , eleemosynas , aliaque poenitentiae opera , quibus intus indomitae apis petitionis vires franguntur , & cohibentur e Conmer

simini ad me in toto corde meHro , in jejunio , o in se-ru , o instinctu, inquit Deus per Poetem cap. 3. & Pau- Ius subdit: qui autem sunt ChriHi, earnem suam erucifixerunt eum vitiis o eoncupiscentiis . Tandem Christus ipse tqui vult , inquit, venire po I me , abneget semetipsum, orollat erucem suam quotidie . Alterum extrinsecus luxuriae incitamenta removet, pompas nempe, luxum , spectacula , theatra, comoedias, familiaremque Cum mulieribus societatem : Aeteri aciem tuam a muliere eompta ne circumspicias speciem alienam ; propter speciem mulieris multi perierunt, edi ex hoc concupiscentia,quas ignis exardescit. Speciem mulieris multi admirati reprobi facti sunt . Colloquium enim litius quas ignis exardescit. Cum aliena muliere ne sedeas omnino , inquit Ecclesiasticus cap .f. di rursus cap. a. In medio mulierum noli commorari, de etessimentis enim provcedis Dissiligod by Goral

34쪽

eedit tinea , o a muliere iniquitas viri . Melior eΠ iniqρitas etiri, quam mulier senesciens , nempe blanditiis demulcens . Concluditque cap. 3. qui amat periculum, in illo peribit. Haec clocumenta passim obvia sunt in Scripturis sanctis . U. Μente nunc a praejudiciis vacua expendat quisque plurium Catholicorum consuetudinem , & mores. Continuo ac editi in lucem sunt Christianorum plures , profestionem in baptismate emissam renuntiandi Satanae , ejusque pompis , violare , atque ipsa virtutum semiisna extinguere perdiscunt . Quam morum pestem vel ipse ethnicus Cicero lib. 3. Tuscul. deplorabat: uuod si tales nos natura genuisset , ut eam ipsam intueri , o perinspicere, eademque optima duce cursum vitae eonficere possemus , haud erat Iane , quod quisquam rationem , ae doctrianam requireret. Nunc paretulos nobis dedit igniculos . quoaeeleriter malis moribus, opinionibusue depravatis ste rein Ringuimus, ut nusquam naturae lumen appareat. Sunt enim ingeniis no Iris semina innata virtutum , quae si adolescereta liceret, ipsa nos ad seatam vitam natura promoveret. Nunc

autem simuI atque editi in lucem , o suscepti humus, in omni

eontinuo pravitate, ta' in Amma opinionum perversitate versamur, ut pene eum Iacte nutricis errorem suxisse videamur .

Guum vero parentibus redditi; ideH magiLIris traditi suis

mus , tum ita variis im fuimur erroribus, ut vanitati veritas,o opinioni eonfirmatae natura ipsa eerit. Accedunt etiam

poetae , qui eum magnam speciem Gefrinae, spiratiaeque prae se

tulerint , audiuntur , t guntur , ediscuntur, o inhaerescunt penitus in mentisvs . Quum vero accedit eodem, quas maximus quidam magi Her populus , atque omnis undique ad vitia consentiens multitudo , tum plane inficimur opinionum varietate,a naturaque desciscimus, ut nobis optimam naturam

35쪽

invidisso videantur, qui nihiI melius homisi , nihiI magis expetendum , nihi0re Iantius honorisus, imperiis, popuIari gloria judicaeterunt. Ad quam fertur optimus quisique ζ veramque illam hone Hatem expetens, natura maxime inquirit, in summa inanitate mers tur , eonfectaturque nullam eminentem erilem virtutis , sed adumbratam imaginem gloriae .... caecitate homines, eum quaedam etiam praeclara cuperent, eaque nestarent nec ubi, nee qualia essent, senditus alii emerterunt suas civitai es, alii ibi occiderunt. Atque hi quidem optima petenι es non tam voluntates quam cursus error auuntur .

VI. Si vel ipse Tullius tam pravas detestatur corrupte Ias in cultoribus daemonum, quanto magis horrenda haec erunt in Catholicae Religionis pro se suone Z Nonne pueri ipsi, puellaeque Catholicae, antequam discernere honum inter,& malum sciant, luxus,ambitionis , fastus ,& mundanae vanitatis imaginibus replentur p Nonne ipsorum parentum , domesticorum , sociorumque pompis , Conviviis,ceterisque illecebris ad ea,quae mundi sunt, instruuntur , , roborantur Hoc venefico educationis lacte nutriti, & pasti, cum adoleverint, tum marcs, & feminae una diu, nodiuque conversantur, ludis, comoediis, saltationibus sedulam navant operam . His extimis flabellis accenditur internus concupiscentiae ignis, & augetur. Ferculis exquisita arte conditis carnem alunt, saginantque, di ultro, citroque mutuam irritant libidinem . Feminae vestium splendore , peregrinis pomparum Drmis, vaferrimis sexus artibus , & tumentium mamillarum illiciis homines fascinant , inquit Hieronymus is . a. epictola de vitando suspedio contulernis . Guid tu δε- eies puella sani eorporis , deficata , pinguis , rubens , ELIua Isiarer carnea , inter vina, o balnea , juxta maris os, juxta

36쪽

adolescentulos, quae etsi rogata non feceris , tameη formae putes te timonium , A rogeris . Libidinosa mens ardentitis hones a persequitur , o quod non licet , dulcius suspicas in . His ipsa vilis, o pulla animi tacentis indicium ect, si per terram , ut ait ior videaris , trahatur , s de indu Iria diffuta sit , ut aliquid intus appareat, operi atque, fuissedum ect , o aperiae, quod formosum . Caliga quoque ambulavris nigeua , ae nitens Hridore ad sejumoes voeat a Papillae fasciolis comprimuntur , o erispanti cingulo angu Iius peritus arriatur. CapiHi me in frontem, vel inaures des uni. Paulosum interdum eadit , ut eandidos nudet humeros , o quas videri noluerit, celat se Iina , suod volens detraxerat. His praest giis adeo esse minantur nomines, ut vilia illos dixeris mancipia muli ei cularum . His ad nutum inis ferviunt , genua flectunt , brachia iustentant , et fascinatos , dementatosque se praeferunt . Dabit tibic subdit Ioe. eit. Hieron m. Iarbatulus quilibet manum ,μ- Hentabit Iassem , o presis digitis , aut tentabitur, aut tentabit . . . Loquetur nutibus , o quidquid metuit dicere ,

srices adbisere languenta , portare matulam , calefacere lintea , plicare faDiolas Nec mireris A anciIIae o se

muri de etosis iLIa confingunt . . . Aperi quaeso aures tuas , o e amorem totius civitatis exaudi . vam perdidi Iis m Hra vocabula , o mutuo ex vobis cognomina suscepictis. Tuiuius diceris, o ille tuus . Quid , quod quassi paucae e Li ent ejusmodi voluptatis illecebrae, at theatra comoediaiaque una conveniunt, ut cantus suavitate , & sonitus m da latione, & vivida psaltriarum , & comoedorum , qui impudicitiae artem repraesentant, lenociniis vehementius accendantur ad venerem . Istiusmodi hominum, qui amasiunculis matronulis adhaerescunt, vilissimam servi

e tutem

37쪽

tutem graphice describit Paradox. cap. a. Cicero, inquienri Aa ille mihi liber , cui mulier imperat ξ Cul Dera imponit, praescribit , fuset, vetat, quod videιαν 8 Qui athiI impexanti negare pote 7, nihil recusare audet 8 Poριι danis dum est . Vocat i veniendum . Oicit Z abeundum . Minais Iur ξ extimescendum . Ego vero istum non modo servum , sed

nequissisum servum , etiamsi in amplissima familia natus fit,

appellandum puto . VII. Numquid tot inter scopulos illibatum florebit castitatis lilium , sermo pudicus erit, & modestus, scuris rilitate, di turpiloquio pulsis P Numquid casti oculi, numinquid mens a pravis cogitationibus vacua, & voluntas a delectationis consensu immuni Sy Inter has tantas iuecespas doluptatum ait loc. cit. Hieronymus etiam ferreas men. ι es libido domat. Et paulo ante: quis unquam mortalium juxta viperam securos somnos capit Z quae eoi non percutiat , eerte sollicitat. Securius eri perire non posse , quam juxta peric tam non periisse . Et profecto si haec , quae recensui, non1unt libidinis flabella, & veneris gymnasia , quaenam erunt Aut nulla in mundo sunt inquinandae castitatis pericula , aut quae narravi, sunt gravissima . Primum ad veris satur Scripturis sanctis; verum itaque secundum . Aut Religioni ergo Catholicae renuntiandum, quae Illa ipsa leis ge , qua castitatem servandam imponit, praefatas castitatis syrtes declinandas praecipit, aut ab ejusmodi periculis cavendum .

VIII. Ne quid autem per exaggerationem dictum ap pareat, cedo: Μodestior ne vestitus , & incessus p Moderatiores ne pompae, luxus, vanitates in matronulis Cain tholicis aetatis nostrae, ac in feminis ethnicis λ Numquid plus temporis impendunt Turcae, Indi, & cujusque seciae homines in ludis, in feminarum famulatu, in spectaculis,

38쪽

diernae mulierum conversationi ,& comoediis operam navant 3 Nunquid illi selectioribus epulis , lautioribus conviviis concupiscentiam provocant, atque isti Z Quid ergo in professione Baptismatis repudiarunt Catholici Si istae non sunt Mundi, & Diaboli pompae, quaenam erunt 3 Perge porro . Quaenam sunt Diaboli pompae in Baptismate

ejuratae ; ni11 sint spectacula , comoediae, luxus , fastus , promiscuae hodiernae conversationes Θ Edisserant: si loco hujusce professionis : abrenuntio Satane, o omnisus pompis ejus: hanc contrariam edidissent: Spondeo Satanae, ejusdem vanitatisus, Rui, o spectaculis sedusam daturum v ram , insanire ne liberius possent, ac insaniunt mares, &feminae una Convivantes , conversantes , & theatris assidentes Nunquam libidinis incitamenta impotentius publicum subierunt aspectum : ergo nunquam libidinis lues latius manavit. Consectarium hoc ineluctabile est . Rariores nunc concubinatus, di scorta publica imminuta fiant, quia cultior explendae veneris adinventa est ars, ignominia , & horrore rejectis . Flagitia olim iuum prodebant horrorem . Concubinarii, homicidae, aliique scelesti homines exulabant ab altaribus . Seculo nostro lux, ct tenebrae , vitia & virtutes, bonum & malum foedus inierunt, & virtutis larvam ipsa scelera induere; quod est malorum extremum . Vae qui dicitis malum bonum , o

sonum malum , ponentes tenebras lucem , O Iucem tenebraS . Isaias . s. Quae omnia consequuntur animi stupor , mentis Caecitas, voluntatis obstinatio incredulitas, & impietas . Delevit olim Deus humanum genus , praesertim. Ob Carnis scelera , aquarum diluvio . Inundant tempor nostro impietatis torrentes iensibus leviores , sed animae funestiores . Miramur , dum plebejos homines vitis vino

39쪽

ebrios dextrorsum , & ssinistrorsum inambulantes spectamus . Nihil vero obitu pescinius , cum nobiliores viros ad majora natos prostitationis vino in gurgitatos, ad mulier cularam latera adhaerescentes , earumque & brachia , de vestes sustinentes per vicos, et plateas conspicimus . Ipsi Turcae, et Indi in admirationem, talia dum vident, aguntur . Et quod omnem superat fidem , tam matronulae, quam earundem amatores nullo se tangi venereo asse tu e flati re non erubescunt. Sed audiant et confundantur S. Basilium , qui de GuH. Monach. eap. q. inter aut pecora, aut temulentos 1llos reiicit, inquiens .

Si qui iam dicet , quod plerumque eam murieribus colloqui , o conmersari nihil asserat periculi, is mel non e I particeps

GUODDAM PETUS, inter utramque natu am inelut medius con Zitutus: meI si particeps illius e Z , immersus ea assectionisus , ut periculum ne Jentiat ad exemplum temulentorum , o phreneticorum , qui licet gramissima patiantur , tamen extra passones se confiitutos esse putant .

IX Gravissima sane haec sunt, sed parva evadunt , si

cum iis, quae sequuntur , conseramus . Quandoquidem non modo Catholici plurimi praefata agunt et verum etiam Theologi , Clerici reperiuntur non pauci, qui e

dem probant, confirmant, propugnant. Damnant utique omnes fornicationem , adulterium , molliriem , atque veIipsos impudicos aspectus , nedum venereas dele elationes. At theatra adire , comogdias frequentare , marium, seminarumque conVersationem severe , choreas ducere , tu dis vacare, peregrina. pomparum sormas induere, &cetera temporia mitri oblectamenta, ut licita permittunt di Christianos, qtai talia ex instituto peragunt, ad sacra altaria admittunt , eosdem 1acrosaneto Christi corpore

40쪽

reficiunt, atque beatos praedicant. Et quod omnem superat ficiem, Ovantes inclamant: aureum seruum nostrum esse , quod nunquam tanta obtinuerit Sacramentorum Deisquentia , nunquam tantus populorum ad Ecclesias concur-1us. Nec est, quod opponas , nunquam in Christiana Religione tanta Eccleuarum profanatio, nunquam Christi Sacramenta tam sacrilega administratione polluta , &Iroculcata, quoniam reponunt nonnulli amoenioris Τheogiae blandiloqui professores , Christianos Sacramento inrum frequentiae assuetos , dum ad senectutem vergunt, defervescente concupiscentia , reformaturos esse mores1uos , di bene paratos tandem ad Sacramenta accessuros .

Belle , di venuste i Sacrilegiis , flagitiisque animam nutriant , quoad vires stant, seseque in libidinis luto veluti

sues revolvant, quia cani & senes evadent candidi, & immaculati . Mundo, di diabolo usque dum natura viget, inferviant. Depontani, & silicernio proximi heroica lanesitatis iacinora edent. X. Non advertunt, aut animadvertere nolunt ejusmodi dulcioris doctrinae assertores, se prima Evangelicae legis fundamenta suffodere , & commentitiam Religionem politica, seu carnali prudentia partam invehere , &mundum cum Evangelio intimo componere foedere , quae est Chimera chimerarum . Quae enim convcntio Christicum Belial Θ Catholica Religio, ut dixi, qua lege imperat animi corporisque castitatem , eadem jubet, ut libidinis

irritamenta , qualia sunt mulierum familiaritas , coinmoediarum frequentia , inanium pomparum usus , gulae, ει ventris 1aturitas, de vitentur . Uenter enim, & genitalia , inquit Augustinus , sibi vicina sunt, di pro ordine

membrorum , ordo quoque vitiorum existit . Si a praefatis Theologis inquiras , peccatum grave ne sit, theatra