Thomae Linacri Britanni De emendata structura Latini sermonis libri sex, cum indice copiosissimo

151쪽

De const. nom.&prono m. 7 6 Uu unam'alteram, dicentes, ut Cicero Appio,Nam quas ex itinere ante quam ex Asia egressus es, ad meliteras misisti: unas de legatis 2 me prohibitis procisii, alteras de Apameorum aedificatione impedita, gi perimitus

Distributiva cum i s nominibus quae singulari monero deficiuntur, cardinalium loco iungisola possunt,

cardinalibus exclusis. Binae litera, terna arma, qua lerni codicilli: non duae, tria, quatuor, dicendum.

Adhibentur praeterea ubi singulis multorum similem aliquem numerum distribuimus, uelati exempla in primo libro docent. Quae in artus finiuntur, cum iis quae numerantur , iungi non Alent. Non enim dicitur centenarius a nus . Sed cum iis ad quae pertinent, aut referuntur ea , quae numeranture ut, Homo centenarius, qui centam est annorum. Lapis centenarius, qui centum est librarum. Cicero ad Atticum, Obortes habet quadringentarias. numerum tamen centenarium, denarium

ternariura diximus, sicut hoc scita non indignam

uidetur.

Feruntur in genitivum diuersa persenae,ct ex a/i muis uerbalibus quae per ax finiuntur: Audax,capax,

edax,ferax, iugax,pertinax, pax,sagax pernax,t MX. Papinian in Sil. Audax ingenii Ouidias, Sanctius iis animal mentis que capacius alta. Idem, Tempus e flax rerum. Virgilius, Illa ferax olei est. Seneca, E fio vitiorum fugax. Tacitus, opum contemptor, rectipertinax. Plinius, Crinium utilitatum Ouirtutum rapaci dimi. Horatius, utilium que sagax rerum. Silius, K in Duntor

152쪽

De emend. struct. liber tertius Or Piso uiros Ipernaces mortis agebat. Horatius, iusti tenacem propositi uirum. i s cliu in idus terminantur,Auidus, Callidus, cupidus,inuidus,impavidus,prouidus,timidus,trepidus,et ualidus. Plinius, Ut est natura hominum nouitatis aut da Tacitu Nemo illa tempestate militaris rei callidior habebatur. Ouidius, Cupidus Lludiorum. Plautus,C pidus leno auri. Sil. Impavidus simhiseruat pecus. Iuue natis,Etshbiti casus improuiduti Liuia Trepidi rerum suarum. Horatius, Timidusq; procella. racitus, Valiadus animi O corpore ingens. Similiter iis indigus Oprodigus.Virgilius,Haud opis indiga nostrae. Lucanus, Terra suis contenta bonis, neque indiga mercis Extemnae. Horatius, Et anima magnaeprodigum Paulumsuperante Poeno.

Ε t pauca terminata in ius, non tamen omnia uerba lia: Anxius, conscius, dubius, uiu egregius,inscius, nscius,nuncius,obnoxius,praescius. Sil. Anxia fati.Vimgilius, Et mens ibi conscia refcti. Idem, Necsum animi dubius. Sil. Sed deuius aequi. Papin. tamen egregius

facti. Virgilius, Etiams tremens, etiam insitus aeui. Ouidius, Viri quasi nescia quaerit. Virgilius, Tam Ili

prauiq; tenaxquam nuncia ueri. Liuius, ei liberam, obnoxiam timoris . Virgilius , Praescia uenturida: non indebita posco. Conscius tame alia ratione in datinum. Terentius, Egomet,quae mihisum conscia. Ex participialibus quoque multa eorum qrea in ens , vel ans niuntur: ut Abundans, amans,audiem,an tensiabItinen cupiens,es ciens, experiens, ierelis, fugiens, fugitans, Hem, furens, metuens, negligens,

seruans,

153쪽

De const.nom.&prono m. 77s Lam,patiens,potens,p rimis, prosticiens, reuere tior tieus,struans. Virgilius, Quam diues pecorisue quam lastis abundans . Iuvenalis, Viue bibentis alnam. Seneca, mantes tui ama. Plautus, diens imperis. Horatius, Abninens ducentis ad se cundia pecuniae. Salustius, Alieni appetem,sui profusus. Plautus,Cubat complexus,cretus cupiens maxime est. Cicero,Virtus estes ciens utilitatis. Ouidius,Experiensq, laborum. Τacitus,Corpora hominu alubria Oferentia laborum. Caesar , Nemo erat tam tardus fugiens laboris. Τertatius,ΗIerus est perliberalis fugitans litium. Vimgilius, Fidens animi atque in utrunque paratus. Idem Nanque furens animi. Columel. Cum sit mollissimum genus Oservitutis indignanti simum. Iuvenalis, Μ Μ tuens Eirgae iam grandis Achilles. Tacitus, Vitellius micorum inimicorumq, negligens. Sallustius, Corpus patiens inediae. Virgilius, TempeIiatumq; potentem Statius, Haud tulit armorum praenam animiq; Ch

τίμους. Uuidius,Nec reueretior ulla deorum. Silius,Et

semper amae sitiens.Virgil. Et seruant imus aequiam ex iis quae in tus, uel sus exeunt, Consultus, con tentus, doctus, indoctus, eruditus expertus, falsus, i , sus, IIus,mutatus,oneratus,praefectus,profusus,fus Uus,ui ctus. Horatius, Consultus iuris O actor ca Drunti Liuius, Contentus libertatis. H oratius, Ind

diu'; pilae disci ue trochi ue quiescit. Idem, Docte ser monis utriusque linguae. Virgilius,Expertos belli iuuene an Ilva trecentos. Plautus,Falsus animi. Idem,Ita

me amor lapsum animi ludificat. Martialis,Macte ani' mi quem rarus habet morum ; tuorum. Apuleius, Derepente

154쪽

De emend. struct . liber tertius trepente animi mutatus. Pacuvius ex N Onio Marcellis. lOneratus frugum es loris Liberi. Plinius, Praefodius ip tori' eius. Salustius,Profusussui. Apuleius, pido

sustensus animi. Tacitus,Animi ualidus. Virgilius,I- memor heu motus animi. . Hac cum participiastin , aliis etiam casibus merito iunguntur ,sed qlii ex uerborum natura haud disculter intelligantur , ut Patmcis contento. Arcipraefecto, Doctus iter melius, Vsectus 2 Scipione , Macte uirtute illo. Reliqua quae in patrium caseum feruntur, quoniam de uerbalibus Oparticipialibus seorsum egimus, quae succurrem, per ordinem literarum exequemr , potius qRam parum tuta per locos. Leguntur igitur cum hoc casu iuncta, Amoes,aVarus lienus.Virgilius,Isq; amens animi, rumore ac census amara. Horatius,Praeter laudem nullius auaris. Cicero Acad. E t uno nomine omnia, quae essent aliena

fama et constantis assensionis, d uirtute sapientiaq; r

mouebant.Benignus. Horatius,Viuisomniq; benignus-Item Caecus,certus,incertus,certis compos.Quintili αnus Innit. At si quis tam caecus animi est ut de ali s dubitet. Gellius, Certus recincertus uitae.Τacitus, Senteratiae Vitellis certior fieret. Valerius Maximss , Imperatores compotes ut toriarum. Item Elegans, aemulus ese l. pers. Gessius, Elegantissimus uerborrem Latinorum . 4ouidius, Ut tamen exemplis intelligat aemula laudin . Idem, Pers nouem laces expers undaeq; cibiq; , Sedit humo nuda. Et fessus. Virgilius, Expediunt fessi rerum. Et gnarus. Columes. Armorum milatisq; gnaros. Pratcrea Integer, imperitus, inops, inanis, insolens, ignarras

155쪽

De const. nom.&pronomis Drarus, munis. Horatius, Integer uitis, secet risque purus . Terentius , Imperitos rerum, eductos

tibere, in fraudem illicis ζ Onidius, illuc mentis in ops. Idem , Sanguinis atque animae ccirpus inane fuit . Hoc O cum ablativo iungitur. Cicero Attico , Nulla enim abs te per hos dies epistola inanis re at qua utili Osuaui uenerat. Salvjlius, Insolens mala --m artium. Virgil. Ignaroq; uia mecum miseratus agrestes, Ingredere. Idem: Prospicit ignarus rerum ignarusq;salutis. Ouidius, - Immunibus huius Esse mali dabitur. Item Largus, liber, liberalis. Virgilius, Largus opum, lingua melior,sed frigida be lo Dextera Saluvius. Laudis auidae, pecunia liberales. Terentianus, Libera legis. Illa Priue,

Maturus, memor , immemor , miser. Virgilius, AGque animaturus Acestes. Terentius, Ut memor etfs: s sui. Idem, Nam isthaec commemoratio, quasi dira probratis , immemoris beneficii est . Plautus Cines. Petulantia mea, me animi miseram habet . . Item Prosper, pauper, parcus, particeps, praeceps, peritus, prudens, imprudens: Horatius, Prosperam DPm,celeremq; pronos Voluere messes. I dem,Ηο-ram ego semper Optarem pauperrimus esse bonorum. Sueton. Pecuniae parcus ac tenax. Iuuen.Qui te part spem siccreti fecit honesti.Virgil. Elpraeceps animi Ti. rus. Horati Agricolam laudat iuris leguq; peritus. Idem,Rerumq; prudens, infecundis temporibus dusiisq; rectus. Terentius, Imprudens harum rerum . Item reus O rudis. Ouidius, Spretarumq; agitur logum reus . , Persius, Arator luciferi rudis. Cicero,

Graecarum

156쪽

- De emend. struct. liber tertius G carum literarum rudis. Adhaec Sanus alur,siecurus, ferus, solicitus, sterilis,superstes.Plautus,Satire tu sanus mentis atq; animi tui es j Virgilius, Securus amorum Germanae. Terent.Ades. Sed postquam intus sum omnium rerum Satur. Horatius,o seristudiorii Tacitus in II.Virtutum sterile seculum.Virgil. Cum tithisollicito secreti.Plinius natur.histor. Marcus Per penna Lucius Volusius Saturnius, omnium quos iu senatu sententiam rogauerut ,superstites iuere. Printerea uecors O uamus. Apuleius,Iam uecors animi te

Erum scandulare conscedit. Virgilius, Aut ego ueri uana feror. Sunt ex ijs nonnulla o quae cum aliis iuncta cauebus apud auctores leguntur, presertim ablativis. Cicero ad Brutum, Me uelim de tuis rebus consiliisq; facias diligentissme certiorem. Liuius,Praeda compo rem . Plautus, Dono te ob istbuc di tum, ut expers sis metu.Cicero de Oratore,Inops uerbio linius, Capriscus omnibus immunis est,quae adhuc diximus.Ouid. Ambra succinaturos. Cicero,Alienum in dignit te tua. Et cumpraepositione. Idem,Non alienus a Scauoia studiis.

DANDI casum assciscunt cum multa ex iam dictis quanquam alia quapiam ratione9 nempe aliq

ex js,quae iam dicentur: ut Amator illi,praeceptor miah humus capax. Cecilius Plinius, Villa usibus capax, Donsumptuosa. Tum generaliter quibus lucrum,d musm,uoluptas,grana ummisso deniq; commodi insecommodi ue acces la alicui significatur. Haec enim omnia metabaticos in dativos transeunt eorum,aduersus

quae sicse habenti ut utilis,damnoseu periculosus,difficilis,

157쪽

De const. nom.&pronom. 'sicilis, fidus, gratus,iucundus, Supplex tibi.Sidus u ro O ingenitivum. Uirg. Praeterea regina tui fidisii .ma, extra Occidit ipsa sua. Datiuum assciscunt est

quaesimilitudinem, paritatem,uel simules e signi

cant, qaae ex cco praepositione componsitur.Ρ terea ex iis quae ad aliquid dicuntur, quae aequiparan tia uocant: ut Similis, dissimilis,par, impar, aegralis,

quus,contrarius,aduersus,socius,cotubernalis ommilito,conseruus, cognatus, communis,uirinus, sinitiamus,propinqures,amicus,inimicus, O cu bis Proprius, Φ Id siue nomen id uoces Depronomen.Quinetia ex his multa genitivis iuncta reperias, partim possessionis leger ut amicus Senecae nimicus Caesaris . pamrim aliter. Lucanus,Quem metuis, par huius erat.Vir gilius, Atque impar congresus Achilli. Τerentius,Dο-,mini similis es. Cicero Academ. Eoru quatuor,quas pra dixi dissimile. Idem, Commune animantium Omnium in coniunctionis appetitus procreandi causa. Hoc uero praeter dativum et genitivum etiam cum auferendi casu O praepositione iunctum legitur. Cicero,Mqc enim onere,quod mihi tecum in commune. Idem, Quibus est cum oratoribus illa ex repregnantibus sententiis communis conclusio.Ηoratius. -Nisi nos uicina

Trivici villula cepisset. Iusti. Chalybes fluuii huius Nnitimi appellati. Ad haec uerbalium quae in lis,o pamticipialium quae in os syllabis finiuntur , praesertim quaecunq; ὀ pasiluis uerbis declinantur,pasimorum dativum recipiunt,ut amabilis, docibilis,execrabilis egibili penetrabilis,amtaus oceduriuisendus. Statilis. - Nulli penetrabilis Hira Lucus erat. Horatius,Nulli

flebilior

158쪽

De emend. strirct. liber tertius sebilior, quam tibi, Virgili. Idem, Hic tibi sit potius, quam tu mirabilis illi.Virgilius, Nec dictu assabilis ut b.Silius,Superisq; habitatiles um. Ouidius,: O' mihi psi nullos unquam memorande sodales.

tiis nominibus ea,quibus generalis mensura siue dimensio significatur, latus, longus, crassus,profundus, a tus :sed eius di tionis,quae priuatam mensuram signia manPlinius naturali his laria, Caulis primum altus. Idem , In hoc coeli circumplexu aequinoctii die media, umbilicus quem gnomonem uocant,septem pedes lo gus,inmbram non amplius quatuor pedes longam rediadit. Praeterea in genitivum. ut Columella,In morem horti areas latas pedum denu ongas pedum quinquagenum facito.IdemAtque ita mense ultimo Aprilis sis ritur tantum, quantum singuli cyathi seminis locum occupent decem pedum longum quinque latum. Item in allativum. Idem, Ararius quidam dum idio σdodrante altum sulcum,latum pedum vilis, ideinde ter tanto spatium crudum relinquut. ubi etiam iaccitatiui est usus . Plinius x x x V. LongumsesqWipe ide atum pede. Alia rursus in modum infinitum,ut bo inus, lignus, indignus,aptus, ineptus. Virgilius, Cin inon Μ st, boni quoniam conuenimus ambo, calse imos insere leues,ego dicere uersus. Pomponius Mela, i , Verum astici cognoscis; dignissimum. Ouidius, Sed ipuer est,aetas mollis O apta regi. Eodem modo Cere pro vin . Horatius,Cereus in uitium flecti. Pro adu- uo tamen infinito, profa scribentes accusativo gemum idi mori cum praepositione potius utuntur: Vehemens

159쪽

tem,uel ultimo gerundi modi,quod per u,sinitur, ui Optimum faectu, digni um memoratu, horridum

usu. Horatis,-Sapiensiuitatu,quid ; petitu Sit me lius,causas reddet tibi. Plinius. Ad Apol.Quae tibi auditu O mihi relatu iucunda erunt. Vel passivo eriquod per dum terminatur,cum praepositione ad. Cis γο, Quod nρn facile ad credendum est. pro eo quod

es, creditu, Mel ut credatur. Vtrunque modum interim estper prouocabulum Qui non ineleganter intem pretari austores uideas. Prorem: ut Te rentius,Nam

s. ego digna hac contumelia sum maxime , ac tu indiagniti qui faceres. Posteriorem: Cicero, Non erit ict-neus, qui ad bellum Asiaticum regiumq; mittatur. . ABLATIVUM uero diuerse persoriis adsciscinsbi haec,Dignus,indignuAplenus,lia Adiues,dis

G ples, foetus xcvndus,uiduus assus,orbus,truncus, extorris,praedius. Teret.Dignus es odio cumsulpicione.

cis curis; vacui. Ηο .Diues agris,dives positis infornare numis. Pomponias M.ti Tantu pecore ac finitas

dites. Cic.pro Rosc. Locuples metu.V irg.Loca seta se retibus austris. Plaut.amor o melle Ofelle e rem disiimus. Horat.Viduas pharetra risit Apollo. Vir LNuc cassum lumine lugent. Ouid. Orba parente suo,

q'icunq; uolumina tangis . tidem,Et generat trimini pedibus pernicibus alis. Virgilius , Finibus exto ris complexu avissus Iuli. t Cicero pro Rabirio , Senectute

160쪽

De emend. struct. liber tertius senectute essectum,morbo praditum. Terentius, inustium haberem tali ingenio praeditum . Imitantur duo participia , captus tentus: Illud quoties parti iungitur,ut Mente captus, Oculis captus. Virgil. Atque oculis capti fodere cum

lia talpae . H Oc, ut EIoratius, - Centena dedisses Huic parco paucis contento. De hoc uero, ut cum genitivo iungitur ,supra est dictum, cum quo etiamsuperiorum nonnulla legas. Ouidius, Militia in operis at tera digna tui. Virgilius , Descendam magnorum haudquaquam indignus auorum. Salunius,uer aridus O uacuus frugum. Tacitus,Annonaefoecunda.Virgilius , Diues opum variarum. Idem, Trunca pedum. primo. Ide Quae regio in terris noItri non plena laboris ἐHoc tamen, ut Quintilianus ait , suo tempore ablativo iunxerunt, plenus vino dicentes , non autem

uini, ut ueteres. Qui igitur ueteribus esse similis cupit, uidet in hoc quid sequatur. Diuersitatis quoque nomina ablativos sibi cum praepositione subjciunt:A ter ab illo, Aliud ab hoc, Diuersus ab ilio, Alius, uero mepraepositione. Horatius, Alius sapiente bonoq;.

Item numeralium quae ordinalia dicuntur , Primus is Dardano, Secundus ab Homero. Ablativis iungunturo comparativa omniaudq; vel singularibus, uel pluralibus e ut Frigidius glacie,leuius uentis. nisi partitis potius significatur,quim collatio . sic enim in geniti

partitiuoru ritu fertitur,ut Maior iuuenu. Soluitur coparativorum ablativus in Quam, coniunctionem et ZIiuam, nominatiuum eiusdem uocis mi Doctiori

Platone,doctior quam Plato. Quam solam constructionem