Aeternitatis prodromus mortis nuntius quem sanis, aegrotis, moribundis, sistit

291쪽

mors. At vero conclusio vera est aut falsa , pro antecedentium natura r sic omnino mors bona vel mala est , prout antecesserit bona vel mala vivendi ratio. Ita divinus Paulus severe pronuntians: a Or. Quorum finis, inquit, erit secundum O. i

pera eorum.

Nemoranda mors fuit sanctissimi mar- ibin , tyris Felicis, qui, cum ad supplicium Aari duceretur, sibi ipse gratulatus alta voce; 3ΟΣ. virginitatem, inquit, costodivi, Euan- u. ia . sella servavi,veritatem praedicavi,nunc Vfiecto cervicem Deo victima. Narrant βη caeligiosissimae vitae virum subita morte ' ρ'

cccupatum, repertum esse mortuum in s. 'imuseo , illo quidem corporis habitu, ut quadridigitum servaret intentum sacris bibliis, mihi dc illi etiam paginae, in qua Sapientia p-μς. praemonet: Iustus si morte praeoccupa- ββptus fuerit, in refrigerio erit. Pretiosa in 'conspectu Domini mors sanctorum e- ὰjus, seu lenta seu subita. 1 1

Mellifluus ille Bernardus aeternitati υ.is. j3m vicinus , suos ultimum affatus : Auct. Quia, inquit, non magna religionis exempla vobis relinquo , tria tamen, quae magis a me observata memini, sedulo imitanda commendo. I. Minus sensui meo quam alterius credidi. 2. Laesus a laedente vindictam non expetii. 3. Ne minem unquam offendere volui: quicquid contra evenit, sedavi ut potui.Iam proximus morti, epistolam tamen ad Arnaldum Bonaevallis abbatem dictavit

292쪽

in haec verba : Spiritus promptus est in

carne infirma. Orate Salvatorem , ut tempestivum jam exitum non differat, sed custodias. Curate munire votis calcaneum nudum meritis r ut is qui insidiatur, invenire non possit ubi figat dentem, & vulnus infligat. Gerardus & genere & religione Ber nardi frater, hoc ipsum quod affirmamus mortem bonam bonae vitae conjungi l affatim demonstravit, sed de hoc

σm Bernardum ipsum , quem ipse dolor di- 6, ' sertum fecit, loquentem audiamus: V- , ιν ι rinam,inquit, non te amiserim sed pra, sis . miserim,utinam vel tarde aliquando se.

quar te quocunque ieris. Non enim dubium quin ad illos ieris qum circa medium extremae noctis tuae invitabas adi indem , cum in vultu 3c voce exultationis , subito erupisti in illud Davidicum, stupentibus qui assistebant: Laudate Dominum de caelis, laudate eum in excelsis. Iam tibi, frater mi, nocte adhuc media diescebat, nox sicut dies illuminabatur. Accitus sum ego ad id miraculi, victre exultantem in morte hominem , Sc insultantem morti: Vbi est mors, victoria tua y ubi est mors stimulus tuus f Iam non stimulus , sed ju-hilus. Iam cantando moritur homo, remoriendo cantat. Vsurparis ad laetitiam mater moeroris usurparis ad gloriam gloriae inimica , usiurparis ad introitum

regni porta inferi, & fovea perditionis, ad in-

293쪽

CAPUT III. ad inventionem salutis, idque ab homine peccatore. Ivite nimiru, quia tu iniq; in homine innocentem & justum potestatem temeraria usurpasti. Mortua es o mors Sc perforata hamo quem incauta

glutiisti,cujus illa vox est in propheta: O mea

morS ero mors tua, morsus tuus ero in- ς- 3.

feriae. Illo , inquam , hamo perforata, transeuntibus per medium tui fidelibus Iatum Letumque exitum pandis ad vitam. Gerardus te non formidat, larvalis effigies. Gerardus per medias fauces tuas transit ad patriam , non modo securus, sed-laetabundus 3c laudans. Cum ergo supervenissem , extrema jam psalmi me audiente clara voce comis plesset, suspiciens in caelum, ait: Pater

In manus tuas commendo spiritum meum. Et repetens eundem sermonem, ac frequenter ingeminans, Pater,Pater,

Conversus ad me exhilarata facie, Quata, inquit, dignatio Dei, patrem hominum eme t quanta hominum gloria, Dei filios esse haeredes t sic cantabar, quem nos lugemus , in quo & me uin

fateor luctum paene in cantum convertit , dum intentus gloriae ejus , propriae fere miseriae obliviscor. Mori male non potest, qui non male vixerit. I. 17. 2ualis vita, talis mors. V ator de illa toro cu membra repotiis, N.m. Mens tame adsimas ct sua lustra redit. Morin.

294쪽

PRODROMI

Nimirum quae diurnis agitamus Curis, recursant nocturnis. Eodem prorsus modo , quibus in vita insuevimus , ea placent dc in morte. Hinc talis plerunque mors est, qualis praecessit vita.

Auri fabrum ajunt suisse , cui etiam in ipsa fati linea libuit esse negligentem salutis, & plus curare argentum quam Caelum. Huic argentea Christi crucifixi statua veneranda atque osculanda porrigebatur, monebaturque mortem illius Cogitaret, qui humanam gentem ab interitu revocasset tam acerbo leti genere.

At ille inferorum ac caeli, ille sui atque Dei, ille omnium sanctiorum cogitationum oblitus r Et quaeso ,ajebar, quod pondo esse censetis hanc imaginem tAurifex miserrime, non sanctiora cogites , in hoc aeternae salutis punctistitio, in illo quo vita de mors distinguitur momento Ita prorsus quod diurnis versamus studiis, ea nocturnis somniamus ludibriis , re quod in vita

agimus , in morte cum agimus animam , raro desinimus. An non hos tales vulpi similes esse dixeris i quae cum ad patibulum duceretur , ultumum adhuc plateam anserum transire cupiebat: Ita qui aurum amant , qui voluptates inhiant, oculis jam morte pressis , Sc spiritu supremos anhelitus reddente, etiamnum aurum, eti3mnum voluptates somniant. Sic vivimus, sic perimus. Quan-

295쪽

CAPUT III. Quanto melius Socrates,qui nec ipso Rihi'. quidem excessu vitae, sui & nonesti po-LI. tuit obliviscitQuanto Lanctius ille C iis c z. stiani sanguinis,nec infimae sortis famulus t Aulicum erat servitium Oeniponi nηε graviter decumbens jamque rationes cum sacerdote putarat, cum usu venit a 'ut siti levandae frigidam posceret.Datur: ''& cum porrecto poculo , dicis caussa, jubetur ei, quem amicissimum haberet, propinare. Lectulum sorte aulica turba coronabat. Tum ille circumferre oculos, & ex adverso Christi patienti&iconem contemplari, atque Christo, inquit , propino ,charissimo meo, qui me ab inferis vindicavit. Cujus dicti suavitas omnium animos mire permulsit, at ille postridie ad amicissimum feliciter migravit. Non sic impii, non sic. Ps r. Antiochus Rex Syriae Iudaeos imma- 4 nissime vexavit: Maximinus vero Imperator crudelissimis' edictis & atrocissimis cruciatibus funditus Christianos delere statuit; quorum uterque tandem divina se exerente justitia in morbum deterrimum lapsus , cum aliΗnde nulla se auxilii spes ostenderet, ille Iudaeos, hic Christianos enixissime rogavit , ut pro salute ipsorum supplicarent Deo

suo, simillimi plane corvo Hsopico, qui

cum lethali morbo urgeretur, matrem assidentem monebat, ne apploraret sibit quin potius sanitatem suam precibus

commendaret Diis. Cui illa : O mi fiΗ,

quem

296쪽

asis PRODROMI quem Deorum tibi propitium fore conis fidis , cum nullus sit , e cujus ara,victimae partem non sis furatus. Ergo quales vivimus, tales morimur, tales & judicamur, tales aut Orco asserimur, aur Caelo.

I. 18. Bona mortis votum.

min. oriatur anima mea morte justo-ς- 3 olrum, & fiant novissima mea horum Qq similia . Exclamat vates Balaam. Quan to rectius vovisset: Vivat anima mea vita justorum , ut & mori possit morte justorum. Ridiculum est, mortem bonam appetere, Sc bonam vitam fugere. Bene vivere laboris, bene mori felicitatis est, sed istud ab illo pendet. Qui recusat rubrum pelagus transire , non poterit manna comedere; qui AEgyptiam

servitutem amat,terraS beataS non con

Sem. tinget. Pie h1c & eleganter Bernardus: ' Vtinam, inquit, hac morte ego frequen- CR ter cadam , 3c evadam laqueos mortis,' ut non sentiam vitae luxuriantis mortifera blandimenta, ut non obstupescam ad sensum libidinis , ad aestum avaritiae,

ad iracundite & impatientiae stimulos,& angores sollicitudinum & molestias

Curarum. Bona mors quae vitam non

aufert, sed transfert in melius. Nimirum haec illa mors est , quam sibi votis omnibus expectat, qui vitam ambit mortis ignaram. Ante mortem mori

297쪽

. . . . c APUT III. morI vitiis , mors Omnium optima est.

S. I9. Somnus Mortis fater D Esert Pausanias , Olympiae visam a et r. statuam , NOCTEM , figura Eli habituque muliebri r haec puerum album dormientem dextera tenebat, laeis va nigrum dormienti similem. horum primum appellari Somnum , alterum Letum, utrumque autem , Noctis esse filium. Hinc Maro consanguineum Le- T.6.ti soporem facit. AEnec Gorgias Leontinus, jam senio confe- -- eius, & ad vitae metam spectans,adver La.

sa valetudine correptus est. Ad hunc a- varimicorum quidam revisit , reperitque hist. optimum senem in somnum prolapsum: 03 Devigilantem interrogavit , qui haberet Cui Gorgias respondit: Iam somnus incipit suo me fratri tradere.

Quisquis est Christiani sanguinis,

nunquam se Qmno permettat , quin suam prius conscientiam conveniat, dc noxas dolendo detergat. Multi dormiis re coeperunt dc simul mori, qui prius vitam quam somnum finierunt. I taque ipse etiam somnus Leti frater timeniadus , dc quam fieri potest, non cautissime tantum, sed 3c castissime adeundus. Qui non caste dormit . vix caste vigilabit.

s. Ioa

298쪽

asa PRODROMI

s. zo. Mortis prodromi. 2C Ternitatis prodromus mors, mor

prodromi notissimi, dolores ME. I. signa letalia. Letale signum , si Plinio voia credimus , in furoris aegritudine , risus est ; in aliis vero morbis, inaequabilis & formicans venarum percussus , sed &

' oculi ac nares indubitata mortis signa exhibent. Cum Plinio experientia quoque loquitur,vicinae mortis esse indicia, cum periculose aegroti itinera disponunt,3c fugam moliuntur e lecto cum stragulam vestem plicant , aut operi menti quasi villos decerpunt. Praeter haec sudinde quaedam velut praesagia sunt quae mortem approperantem non vane nuntiant. Augustus Imperator ante efflatam animam subito paves

elus, a quadraginta se juvenibus abripi questus est. Id quoque magis praesagium, inquit Suetonius, quam mentis

alienatae signum fuit. Siquidem totidem Praetoriani milites, eum mortuum in publicum extulerunt. νω. Cum AleXander Rex Μacedo ad Ba-,anh. bylonem navigaret, exortus ventuS re-O Aia gium capitis ornamentum re alligatumr av. ei diadema rapuit, ornamento in aquas

delapsio , palustri arundini adhaesit, dia-Jema. Hoc e nautis quidam allatumiit, sed ne illud natando madefacerer, capiti imposuit , atque sic Alexandro retulit.

299쪽

retulit. Muneris loco talentum accepit nauta , sed mox Chaldaeorum monitu capite plexus est. Sed nec Alexander mortem effugit, quam ei ablatum diadema proximam portendit. Anno Christiano I 18s. Cum ingens Rari idque ultimum Andronico Comneno Imperatori exitium immineret, Con- ,π: stantinopoli in templo statua beati Pau- Vitili, quam ei Andronicus posuerat, uber- e. der. tim flevit. Nec vanae fuerunt lacrimae de AE quas Imperator sanguine suo diluit. timir- Praesagum somnium Guillelmi Du Cρημcis Bavvijam supra narravimus. Huic ch=I. sanguinis cognati virginem adstitui. s. 3 r. 'mus. Barbara Bavariae princeps, quinquennis coenobium virginum Monaia chromchii est ingressa. Hanc Rex Gallia 'I'' .conjugem sibi petiit a duce Alberto,

fratre germano Barbarae. Hoc cum innotuisset puellae, triduum petiit delibe- mi . rationi. Et isto quidem tempore remo- rumtis a se arbitris, cum solo Deo egit, ar- ω- denter saepius precata in templo, divi- - 'nae voluntati explorandae. Elapso tri-s . duo respondit : Mei parentes me Deo donarunt , hoc ego donum non revoca. ho. Ita in coenobio permansit. Inter alia sibi concessa habuit amaracum tam prodigiosae magnitudinis , ut huic portandae vix duo viri suffecerint. Grandem deinde caveam avibus plenam a diit. Sed Sc torquem aureum sub sacro

velamine i nudo corpori applicitum gestavit,

300쪽

eso PRODROMI ditavit. Verum, quatuordecim die isus ante obitum Barbarae, amaracus omnis exaruit ; nocte altera omnes aves repertae sunt mortuae; tertia demum nocte medius torques rupit. Barbara

praesagi animi virgo, Anti stitam conveniens : Haec omnia, inquit, me petunt. Et paucis post diebus , cum annum ageret decimum septimum , obiit,

die divo Ioanni Baptistae sacro , Anno et 72. Post illustrissimae hujus virginis

mortem decimo quarto die; alia e monialium numero defuncta est , hanc iterum aliae atque aliae secutae sunt moriendo , dum viginti virgines, ex eadem sacra familia certis intervallis obis

ierunt.

Habent subinde viri principes seminaeque mortis suae praesapia , insolitos

latratus canum, rugitus leonum , intempestivos in horologiis sonitus , nocturnos in arcibus tumultus , aliaque propinquae mortis indicia. Rectissime dixit Plinius i Cum innumerabilia sint mortis signa, salutis securitatisque nulla sunt. Quid vero illa omnia monent, nisi hoc ipsum : Memento te esse hominem , o homo : aeternitatem cogi ta ad quam properas: Brevi est eundum, nam hospes es , quaere viam et Age sis, para te, ad Dei tribunal reorum omisnium scopulum vocaris. Qualis vixi

sti, talis j udicaberis.