Rabiei caninae ad celsum usque historia critica ...

31쪽

tatem formari'; et in Verbis proxime sequela libus ait, hydro hobiam GSe irrceridium Her DO-rum. -. Sed etiamsi illud urgere nolimus, sub Democliti nomine molia Scripta eVUlgata eSSe, litoria In auctor DemocrituS, Hippocratis Coaevus, Leuti piam fuit tamen Iaic quoque hydrophobia tantuminodo . tanqUam Symploma tetani velopisthotoni describitur quod simploma etiam Non raro DOStris temporibus Cum tetano iunctum reperiri 'potest βῖ).

Alius locus, quo nostri morbi aDtiquitatem, conui robari posse, nonnulli opinati sunt, ex Eumiri ide repetitus est. Pentheus scilicet, Thebat Tum reX admonetur, ut Dionysum Bacchum i divinis honoribus colat, ne ei idem accidat cum .ACtaeone, egregio Venenatore, a canibus nihilo

32쪽

tamen minus dilacerato - Unde suerunt, qui Contenderent, Actaeonem laydrophobia mortuum esse, de qua Euripidem per bene Scribere potuisse putant 7 ) , quod, teste Diogene Laertio, ipse a rabie suerit correptuS 7'). Quam quidem opinionem alii, testimonio Diodori Siculi nixi, tanquam salsam rejiciunt. Is enim solummodo Actaeonem, Ciai, utpote egregio venenatori Diana faverit, eius tamen iraseXCitaSSe narrat, quum Suam venandi peritiam maiorem, quam quae in Dea esset, gloriaretur, ideoque a canibus dilaceratum e5Se 7. . - Quae

γλ) ANDRY rochorch. sur Ia rage. SΡΗΓΝGFL l. C. a. B L p. 8. et 9. CAEL. AUREL. l. C. L. III. C. 8. 72 D1OGANEA LAMBT1us in Disa Platon: L. III. Hic ero Nil refert, nisi Euripidem Platonem ad Aegyptios concomitatum, ibi quo morbo aste CtUm esSe, quo liberatus fuerit, per balnea maris, θαλάττης θεραπεία) ob quam rem de Iiis balneis dicitur:

P ullo autem modo hic de liydropli obia sermo est et falso explicita fiant idcirco Diogenis Laertii ver ba, si ex illis, Euripidem Itydropliobia mortuum esse, concluditur. 3) Dion onus Sicurus bibl. hist. L. t V. C. 8 I.

δ, οτι 'Αρτέμιδος λυτὸν πρωτευον ταῖς κυνηγεσίαις απεφήνατο.

33쪽

cum ita sint, nobis Diodorus Siculus Euripidis

locum illustrare, neutiquam vero, laydropli obiana antiquissimis iam temporibus notam fuisse, pro hare videt Uri, Etenim fieri omnino potest, ut CalaeS in Venationis ardore dominum Suum non ampliuS ag DoSCant eumque laedant quam ob rem hi canes, qui Actaeonem dilaceraverunt, omnino irati su

isse, minime vero rabiosi dici possunt, quod etiam ex Ovidii huius rei relatione Satis patet

Cum igitur satis probasse nobis videamur, ad haec Usque tempora nullum in Scriptoribus antita quis OCCurrere locum, qui extra Omnem dubita tionis aleona ponat, hydrophobiae morbum iam tum fuisse cogiti tum, nunc liceat ad eos SCriptores progredi, qui omnino de rabie tanquam de Cauum morbo peculiari notionem habuere. Inter hos scriptores primuS prodeat Nerio Photi, quem e loco infra allato luculenter patet,

Xenophontem eXcipiat Aristoteles , cpii iam disertis verbis rabiem Cognitam habebat tanquam canibus proprium morbum. Dicit enim: Canes

34쪽

triinas laborare morbis, rabie, angina, podagra.

Ex his rabiem si ii orem inseri, et, Cum Hlom ΟΓ- dei it, morsu vulnerata omnia in rabiem coniici

lio C morbo, et quae morSa Sunt, eaec to homine

Ecquis dubitaverit Aristotelis testimonium 3 Et prima saltem lanius loci pars multo minus in

dubitationem Vo Catur, qUam altera, quae 'I Otidianae nostrae observationi s ,rofecto repugnat. Quam ob rem varia exCogitata Sunt a viris erudi tis, ut lianc reptagnantiam tollerent et Aristoteles auctoritatem cum quotidiana experientia CODCiliarent. Et Iuliiis Pollux quidem Aristoteles SenteUtiam ita accipiendam Censet: Omne, quod a Cane rabio So moi Sum est, moritur, eXCepto li omine, qui tamen non sine omni periculo SupersteS manet 77). Nicolaus Leonicenus Vero in ea VCI Sal VP Sententia, ut Contextum depraVatum et loco vocis

35쪽

, legendum esse credat πρὶν, hoc sensu, hominem a rabido animale Commor Sum quoque rabie assici atque mori, Sed seriuS caeteris animalibus 73 . Augustinus Si hias contendit, Aristotelis sententiam fuisse: homineS aptis remedii S. Curari, animalia vero nullo remedio sanari posse 79J. Alii loco πD 9 ανδρωπου legi malunt πλ, ν χη νος, CTC to mὶSer e, quod expolientia edocti Credebant, in anseres animalis rasidi virus nullam

lis l. c. laudavit, putabat, Aristotelem dicere voluisse: caetera animalia ob seritatis Consortium, quod illis cum cane sit, in rabiem incidere, hominem Vero ob temperaturae, ab illis multum discrepantis, excellentiam minime illi aegritudini subiici δ').

78 MERCURIALIs Dariar. Iece. L. I. c. 2. Leoniceni quidem sententiae accedit etiam CAEL. RII ODIGaΝUsiantiq. morb. L. XVII. c. 28. contra ea ut salsa vituperatur a ScALIGERO ad EUSEB. theS. teΠF. P. 52Ο. idque summo cum iure, cum Leoniceni Coniectura

36쪽

Quibus diversis sententiis diligenter expositis

tere latino interprete, quem in Bibliotheca Pinelliana vidit, expressam, suiSse Vidisset, pUtaret, His-cile contingere potuisse, ut iam antiquis temporibus ea verba, quae litigandi occasionem dedere, a librariis ex margine inSerta eSSent Quae igisur vera inter has de hoc loco con , iecturas Sit, vel certe maxime probat nilis, si quis ex me quaerat, iam, omissis reliquis in Mercu

rialis sententia paulo aecuratius exploranda paUIisper haerebo. - Cum enim iS iure merito que ouCtoritate magna gaudeat, nosmet ipsi huic

auctoritati nihil detrahere cupimus, sed potius concedimus, illam lectionem, quam in codice

Vetustissimo reperiis Se resert POSSU Veram eSSe.

82 MEncURIALIA C. 83) MMncuniALIs autem mox sibi contradicere Videtur, cum statim illis verbis, quae supra addUXimus, Ilaec subiunXit ,,eo praesertim, quod antiquus auC-ctor Antigonus in synagogo Paradoxarum historia rum , ubi mulla ex Aristotele idelissimo recitas, id solum inquit Doluisse Aristotelem κυνὰς Ἀτ

τούσης λυτταν πάντα ἁνθρωπου. -

Εt in hac quidem sententia CoΜnΣS BRASSARDUS etiam versari videtur, cis. l. c. P. I 84. eta cuius verbis ΗΕcKLn l. c. p. 385. not. 5. concludit, Merr

37쪽

Quid vero iuvat Restant ne senaper adhuc

θεντα, πD ν άνδυωπου, - Si vero homines arabido aDimale morsi non rabitant, num possunt mori 3 - Nam Hecheri sententiae, qua et hunc

locum Seriore aeVO additum CSSO Contendit, aC-

Cedere Dequeo, Cum tunc eodem iure suspicio moveri possit, num ex his omnibus Aristoteles quicquam Scripserit - ΡOnamVS autem et illa ultima verba ab Aristotele minime Scripta, De Colla alia, quam haec addita esse: οἱ δε

quid indu concludi poterat Haud dubio ex mea quidem sententia nihil aliud, quam Aristo

telis tempore talem morbum homiriis eae morsutinimalis rabidi Mori eaeStitiSSe, qualis eae eadem

curialis verba Combes-Brassardum falso esse inle pretatum quam ob rem ille ipse inquit: severorari , alis sagi gerari das Gegentheil - Verum uuidem est, contrarium etiam dicere Mercurialem sed et alterum apud eum legi, ita ut Tevera quodammodo sibi contradicere videatur. 84) Nam quod HEcKER l. c. p. 338. Contendit: verba' πλην ανθρωπου SUpei sua esse, aut adeo vitium logi cum cotistituere, minime Contendemus, quippe cum haec ipsa verba Nobis Videantur eam ob causam addita esse, ut id, in quo magnum momentum inesse Aristoteles arbitrabatur, magis perspiciuum redderetur.

38쪽

caiisa in ara imalibus oriatiar. - Nam , si laocalitei, fuisset et homines quoque gravi eiusmodi inorbo assecti essent, profecto eam rem Aristoteles silentio non praeteriisset, sed potius hoc

est, Si verba, Verbis is ποιεῖ μανιαν Stilbiecta, aliis adscribimus ', aut sactum est, sed ita quidem, ut Alistoteles verba hoc tantum probent, quod ea probare iam dictum eSt.

. 6. Cum in s. 4. prima nostri morbi vestigia de

tegere ac persequi Conati simus, iam nunc de monstrandum nobis erit, rabiem Caninam ab initio non nisi animalia Corripuisse, temporiS autem Progressu homines quoque invasiSSe. Artemidorus Sidensis et Charide nias Tricen Sis, quorum sCripta non amplius exstant, iudi Cariant, DOStriam morbiam iam antiqUlam esse, et quaesiverunt hydrophobiae sedem in ventriculo, quia cum ruCtibus atque vomitibus status eius sit

Andream Carystium, primum suisse dicunt, qui de hydrophobia, quam κυνολυσσον VOCIVit, aeque ac de pantophobia, tanquam melancholiae specie atque morbo Dei Voso, peculiarem Scripserit libellum

39쪽

Gaius credebat, sedem bydrophobiae in cerebri membranis reperiri posse . 7 . Aristoxeritis expertus est, liquida per clysmala in hoc morbo adhiberi posse β.). Themisori , qui, medicum hydrophobia lalbo

rante in Sanare tentanS, is Se eodem morbo allec uis est, tandem Vero poSt multa tormenta reCOn

aluit, Semper Serius redituri morbi timore i in pediebatur, quominus de eo Scriberet δ9). Artorii Dia inter alios libros unum etiam de hydrophobia reliquisse, eiusque sedem in ventriculo quaesivisse, Cael. Aurelianus auCtor est Θ'). A tiluus Cel vias, Siculus, antidotum Contra laydrophobioni invenisse cibi videbatur, quod ex Opio, Castoreo atque pipere etc. Compositum fuit. Caeterum in hyaenae pellem brachium sinistrum involvi iubet, ciuo cum remedio in Creta miracula

iam effecta suisse teStatur 9 δ . l. s. BE. I. p. 57o. dicit quidem primum fuisse, qui

40쪽

Et demus, Themisonis discipuliis, de hydro

ldiohia multas secit obserVationes, at liae notavit Do in solum in l1OC morbo oesophagi spasmos, sed metu iam ex lacrimis defluentibus aevi otos percelli, varisSimeque accidere, ut quis eo libero-tur, adserit. Iubet venaeSeCtionem, cucurbitulas

atque helleborum adhiberi 9y). Cornelius Celsus denique est primus, Cuius scripta de hydros,hobia adhuc nobis exstant. Qui quidem primam historiae periodum quum Concludat, a Consilio DOStro neutiquam abhorrere arbitramur, verba eius ipsa laudare, ut ex iis plane pateat, qua dinam morbi DOStri illius aetate iuva Iuerit' notio. Quod melius fieri posse credimus, Si contextum D Otis adiectis commentari atque ita cum hodierno Medicinae statu, quod ad rabiem

Caninam attinet, Comprobare StuduerimuS.

Celsi autem verba sunt haec: 94b,,Sequitur, ut de his dicam, quae morsu sunt, interdum hominis Θ ), interdum si

tempore Iiydropliobia saepissime in Creta atque Caria regnaverit, ubi nunC vero Tarior esse morbus dicitur cis. SIEBLn Begrian fring der Iadihath. Eer Wasset scherι P. 44., praeterea etiam CAEL. AUREL. L c. L. III. c. 15. ,,liaec enim insula Creta) aliorum venenosorum animalium dissicilis atque pene libera, canum Tabie vexatur frequentissime.