장음표시 사용
131쪽
humana & pax cius coepit una dissui, nemine existento qui sponte ut publicis praeuiderct calamitatibus, nec de illis, donec illas impcndcntcs dc deciduas sentiret,curaret. QMe necessitas,quae aggeres, oppida,in Os, Mfossas ad tutandam societatem extruere compulit,cocgit quoquc inter ciuiles leges & ea disponere, quae de pecunijs cxigendas oc conservandis ad negotia subeunda publica S communia, pertinerent. Sunt enim pleraque in republica,quae praesentem desiderant pecuniam,ncc moras ad exactioncm. Fi. . Eiciis itarii pRGVR VRVx bς l0rum impcnsa magistratuum stipendia,multaque alia, bue. quae ex publiςis aerari)s ad manum esse debent. arc&Plutar. refert'. 3prudentissime aduorsus bullorum necessitates , exactis regibus Valerium. Publicolam in aede Saturni pccunias recondidisse publicas, ut tutae simul Mparatae essent. Vero simile est,si verum non est, ab initio in ciuilibus socie- talibus, idoneos ad gubernandam vel protegendam rempublicam ab alijs minus idoneis vel nolentibus onera personalia subire, iuuatos pecunijs, ocs,hu a. h. QPςxβm industri , lios pecunias contribuisset iusta enim societaeisi.,=.tastini..u. tas,in qua illa contributio pecunia cum personae industria fi Fueruntquei cz..in ', qui sequentibus remporibus sponte iuuarunt publicum aerarium, ut
Romani contra H nnibalcm ccrtantes vidcrunt cxlaaustum aeraritas. i. , .eod. Um '. Non tamen semper, sed raro accidit, neque spontaneae quoque obi
φ TR h. 'v' tiones vel auxilia sussicere posse visa sunt. Quamobrem ex lege coeperunta , sed quod ptinet aquolibet imponi S exigi certa quaedam annuatim vcl alio tempore publicis δί commina ibus negoths destinata, itinc tributa, census, vectigalia, de id similia. Et ante impcrij vcl principatus constitutionem, aerarium hoc. 3. i. ex authoritate populi augebatur, oc dispcitabaturiat postea venit in ditionem ε i sti C. de .ulΑ.i. i. principis,dum Omnem suam in ipsum populus transtulit potestatem unde ...' ...'E ' inter regalia hodie sunt vectigalia, mulctarum, bonorumquc vacantium
.s quibuβ conflari fiscum dicemus. Et cum olim ex id.itiue causa solum cituum de quorun intcrerat Vcctigalia possent imponi, hodie: his: L. t non possunt nisi consulto A sanciente principe L Porro compendia haec ο, 9..ta, M. . iiii, publica fiscalia dicuntur, nomine fisci quo colligebantur, vel conseruab tur,vel transferebantur pecuniae illae. Fiscus porro, vaξ quoddam rusticum, istis . Colum. capaX, contextum, sparteum ', quo rccipiebantur pecuniae, S deferebatur:
, ii et hi si verum est fiscinam a serendo,ut ait Varro dicta,cui assinis fiscus. Et ideo
accipitur continens pro contento,nempe sistus pro pecunia, quae fiscis conlud nobi. .lo . tinctur, ut apud Ciccronem ', fisci Siciliciasses, pro pecunia Siciliensium, Mh v. o. a. ling. eius reipub. aerario. Et apud Cornelium Tacitum , fisci rapti imperatoris, i m. V. ;M. est, arcae, in quibus deserebatur pecunia principis. Neque de nominis ix λ. ii ' significatione magna est Controuersia, eo excepto, quod quidam rati sunt, i riiniis, . in ra-- aerarium fuisse pecuniam publicam,fiscum vero principis propriam ex Plinij iunioris authoritate ', dum ait ad Traianum : Amortasse, οῦ inquit, non eisem 7
cohibes, imo tanto maiore , quanto tibi plus licere de Iua,
s. pen. de viueap. quam de publico credis. Cui sententiae doctiψrum quidam subscripserunt mihi. d. festitu. tamen non satisfaciunt, clim conful'di haec legamus, de ad aerarium desertimili: ' dicat Paulus,pro dolatione in fiscum Ignorandum tamen non est,princi 8,, vir in i pis bona duplicis esse generis, dc cunsiderationi : Alia n mquc possidet ut i .P.iit. is. priuatus,une contineratione principatus, quae proprie sis lia non dicuntur,
' :.- , ,.. m scd patrimonialia: proinde qui illis bonis praeerat,diccbatur procurator, i a. seisau ., Caesaris , Vel comes rerum priuatarum Mcminerunt & Caesares de hi,
pilua & sillib. - bonis nomine priuatorum bonorum P. Et costat ex Strabone.' de Zonara r
m.m iri t. s. suille prouincias Romanas Olim tempore Augusti, diuisas intςr Augustum
2..: .... a. & populum:& reditus earum,quae populo rolictae,ruisse delatos aerario. Fisci a Tis.. autem ea fuisse, lux in ijsdem per imperatorcs S eorum procuratores impo-im iis in. nebantur iure regio. Alia princeps bona habet, quae vel iure diadematis ib possidet,quae annexa dicuntur coronae, vel iure potestatis &authoritatis con
132쪽
ein uvesuti qiue ex confiscatione pendent. Cum ita sine suo permissu non fiat'. Et haec solent dici fiscalia,&rationalis procvivior fisci,& aduocatus
fisci, qui haec curant vel defendunt Et quia haec omnia ex arbitrio princi- ai confisci lib. s. pis quandiu imperat dispensantur: ideo M cum nota improprietatis,quasi , de aduocat fisc. C.
M omnia publica ista fisci,quasi propria dicuntur principis ab Vlpiano Nihil 'prohibct etiam, ut inuentis addamus. Fisca nomen aliunde declinare per rerum similitudinem & metaphoram, ut fiscus dicatur a Grata o, moi vel 4 vlp. ini. ., hoc -ia, quod idem in Hesychio,quod A c κρατοπαχυ εοτερον,idcst,uterus,vel 'uai, crassum intcstinum viscerum, cuius natura est in perfectis animalibus . non hi hi in his quibus unum rcinum tantum intestinum, vilatitudine sua contineat cibum immissu Sc sit causa cur non assidue alimenti subministratione non egeamus,veluti in urinis idem essicit vesica, teste Galeno '. Cuius similita 'tudinem retinet aerarium in republica,Vt instar uteri pecunias dispensandas pilis.
postea paulatim simul recipiat, α ita fiscus meritbtemper sol do dicitur .
Vt tamen fiscus maior est marsupio ic aerariu maius de capacius fisco. Forsan ε aerarium non inique dicemus esse nunc, iachambre da thraso ad quam des rantur omni ex parte rcgni pecuniae publicae dc fiscales. Fiscum aute&arcas fiscales inprouinci)s Thesaurarias, ad quas minutatim collectiones factae ex pagis,oppidis,& ciuitatibus deserui . Sic etia decreuerat Iustiti ianus esse in
singulis prouinciis arcas fiscales A. Marsupium autem dicere possumus, quod β 2: Vzi
dicunt exactionem,seu L luae panistim, quam consules seu decuriones locorum & ciuitatum faciunt. Acrarium ab aere , quo tantum olim loco pecu niae antiqui utebantur, nondum signato auro vel argento : vnde de tribuni h mihis lib., a aerarij attamen alia pecunia, pinc retento priori nomin ditatum est. Eratq; Romae aerarium in aedibus Saturni in Nemis & Tibure ad incertos belli euentus thesauros reconditos habens. Sanctius tamen in aedibus Saturni, ubi vicesimatium aurum, quod cx vicesimis exigebatur,quod de in centat rium N chimiliarchum dicebatur. Ditatum maximε ex manubi jsti ostium, M triumphis victorum: ut a Porcio Catone ex Cyprijs opibus direptis Ex ristitiaib. ii Crpro iramque Asiadeuicta,reportauit Cato quingenta millia talentorum v cnbi., ,... Scribit de Liuius ', Appium Claudium Centone ex Celtiberis ovantem, in hoc aerarium millia pondo argenti tulisse ,& quinquc millia auri. Hoc san-i I Etum aetatium Florus vocat , Et cffractiam tradita Iulio Caesare in principio de i. i. bellorum ciuiliti, anicquam imperium usurpasset: cum tamen sanctum euet tribunis,non nisi urgente necessitate illum aperire. Narrat Sc Plinius ',eum . primo introitu urbis in ciuili bello suo, cx aerario protulisse laterum aureoruas. millia in numerato, pondo 3oo. fuisseque in aerario populi Romani sexto Iulio de L. Aurelio coss. septem annis ante tertium bellum punicum,pondo Dccxxvii. Argenti nonaginta duo millia dc extra numerum L Cc. dc LXXXV. M Item Sex. Iulio& L. Marcio cost . belli socialis initio occcxLvI . auri pondo. Deinceps tamen omnia aeraria,cum pro uno habeantur, sunt di sacratissima vel sancta '. Fuerunt aurum pecuniae publicae, in diuersa aeraria scparata,prout ex generali in qiuaedam negotia destinatae erant,veluti aerarium communibus pecunijs vectigalium cxcipiendis paratum,& negotius rimi. C lib. 1.titu.
ordinarus reipublicae destinatum. Aliud additum militare ab Octauio C. sare cum vinigalibus novis, ut facilius quae disciplinae de necessitati militariti requirerentur, parata essent, ut restri suetonius . Erant de ante cum qui comitarentur rem militarem quaestores, missi a populo Romano cum impc- - ratoribus,id est, ducibus, consulibus. &praetoribus ad administrandam rem 'pecuniariam, Spraedam, ac manubias in rationes publicas referendas, ut obseruare isse licet apud Liuium, ex quaestoribus qui sortiti fuissent pro-
uincias ut ait Vlpianus ', dicere possumus hiodae Thresbrim des Pirres. Acra- romet. in l. r. s. rio, dum populus per consules rcgeb atur, pr positi erant dc quaestores , ab , .m. .
eoquδd inquirendae dc seruandae pecuniae publicae causa praefecti essent. II Pk Tempore
133쪽
rio SYNTAGM. IVR. VNIVERSI PARS I.
Tepore Romuli dicunt quida duos quaestores creatos,sed incertu illud: certii tamen Tulli Hostilii tempore misse a populo dc plebe electos Pomponius, Laetus ' tradit, temporibus etiam rem ab illis hos authoritate legis curia a Laelio Bruto repetitς institutos, de illis eiectis a consulibus dehinc additos' aer, I accedentibus vectigalibus usque ad viginti, testatur ComoL Tacitus . Is
locum praefectorum aerari 3, sunt hodieas generox ris Dux es. Quibus sui sunt tribuni aerari,quos receptorcs generales dicut dc exactores seu coin iaci est re p xxiculare ', dicimus Vmu,Malla. Nam Romanorum iure exactione, , . fata particulari, exactio ad Thesaurarios cuiusque prouinciae proximos . deferebatur '. Tabulatis, auis quos vocamus tantur Lars, duo crant cum ε ιι is viii. L susceptore in singulis prouinciis Exactorcs autem particulares ad susceptorem seu reccptorem generalem referebat pecunias a se exactas singulis quatuor mensibus,consignatas cum nomine inferentis,die, consule, mense,s causa, de summa '. Et hodie etiam hic ordo seruatur conquireniue publicae is pecuniae, ut eam consisses vel declariones locorum exigant secundum titulos illis missos, vocant us mandes. Dchinc isti deferant ad susceptores seu receptoresec receptores particulares,ad Thesaurarios generalesulli ad sacrucomitatum, seu in locum aerari) principis,ves alium locum a rege decretum, ut ex constitutione Francisci primi, quaestores generales mittere debent i Lugdunum ad aes alienum regni soluendum Iudicantisti quaestores prinuinciarum cum praesidibus prouinciarum,seu iuridicis, praesente fisci patro-ι- .im . no ' de causis inter fiscum&priuatos. Et Lutetiae propria est curia thesauri, quae de his cognoscit, reseruata prouocatione ad curiam suprem ex consi
tutionib. Francisci primi regis eius nomine Ianuarij is Mic Februarij eius- irdem anni. Anno ab urbe Roma condita tempore quo delatum est imperium Iulio Canari , administratio publicae pecuniae a quaestoribus ad aediles translata, nec postinodum ad quaestores rediit, sed tande viris praetoriis man, Me anno aediles publicis thesauris praefuerunt, ut author Dion . I Di c. ., i. Instituit autem Octavianus Caesar i anno ab urbe Iro. ut administrationi aerari, quotannis bini viri praetoriJ praeficerentur.
Causae, quae iustam impositionem & exactionem vectigalium, tributorum,& pensitationum publicarum faciunt. Cap-
. tributi quamis dammiam . - et, se quando δε-υν- cen Maerectis domi prasi et turis Solam recognitu rem non se cere sne Πι - -- ad probandum damianvim directum in osse probare. Iure omni debita esstra Mosolui debere principitin docetur. SN vectigalia probasa Uuumnusiu μ- exhilenet cura ,- pedamstavritarem se facturalem itinerum: Num qiu Haseluis pro repress ys capi possu
134쪽
io Facili populus nimium insutis presius, vel res relinqui vel rebelgat, ut exemplis initi richil erici impositio nimiumPaias tribuetorum coegi opulum in alienuregnum migrare.
Is mando fraudantes vectigal Deo nec hominibus obligati tenentur, e rebellam
VM constet ex singulorum facultatibus, x fortunis, atque laboribus pecunias colligi publicas; vidi multos dubitantes, num istae cxactiones S onera licerent principi, S num tyrannidi potius , quam legitimo impcrio essent adscribenda. ramobrem ne de rebus istis publicis disputantes in posterum, videamur scpcm iniquitati aedificare, paucis ccnsuram meam,quando iusta S debita sint onera imposita & tributa,aperiam. Itaque dico licite cogi erigique has pecunias a populo, si aliqua ex tribus causis inde accedat, iacmpe, si ad releuanda onera imperi), vel ad conseruandam dignitatem eius, vel ad utilitatem comunem omnium cxigantur&cxpcn- idantur. Duas primas cxprimit Plinius Iunior φ, tertia sub utrisque contineri 'potcst. Recte. princeps qui uistinet onera reipublicae,dignitatemque, quiq; homnibus prospicoec debet, haec tributa & census S reliqua, quae conflant praescriptio. lu,.1.
patrimonium publicum, percipiet, qui pro omnibus Vigilat, ad Ommous e i .ad Corinth., .ea.
beneficij praemio accipere debet '. Nemo tenetur militare suis sumptibus '. Secundum naturam quoque cst, ut qui sentit onus, sciatiat d. com- dmodum . Et quod quis pro conseruatione rerum alienarum expendit, sed in
aequum est rependi '. Adde quod trinceps velut sponsus reipub. suae cst, ut optimE norunt Vcncti, qui potissimi in in maritimis praeualent: Dum enim .. . d. ' .u
eli untducem eumque initiant, lemni modo coronatum iubent mare sibi lib. o.C.iii. so. desponsare,iniecto annulo in limbolum veri S perpetuI Imperist . Vnde Ni rest. lib.3. p. tit. s. reipub. bona dotis nomine tanquam sponso tradenda sunt: qui enim Oncra mit,lib. i. d. ieρ.
subit matrimoni),penes se dotem habete debet A. Tertio iuris rcgid est,cen' i a. sum imponere rebus δc personis, iurequc diuino probari. Re ue, inquit dominus noster Icsus Christus, consultus an liceret dare censum Canari, ε fin. io Ge tibi quaesunt Caesaris Caesari, quaesunt De Deo '. Porcstas regum ad utilitatem com-- πὸ munem Dei ordinatione inducta in , nec potestas nisi a Deo '. Ideo,inquit D. Paulus ', tributa eis praestatu , minisu enim Dei sunt, in hoc ipsum seruientes. h
Reddite ergo omnibus Lbira,cui tributu,tribatu cui vectiga vectigast cui timore, tim
νAcui honorem Vono . Neque licet alteri vel praesidi prouinciae collectas: seu 3- tributa inconsulto principe imponerc, alioquin poema quadrupli tenetur QOrto probantur & tributa propter subicctionis ius ', quod potissimum in i M.fapi...
debellatas gentes victoribus conceditur. Siquando, inquit Deus ad Mossem', mi fis 'L: ἡ ἡ accessem ad ciuitatem expugnandam,sis res ei primum pacem υι receperit,es aperuerit tibi portas, cunctu populuin qui in ea e aluabitur,cst smici t.bi sub trabato. Eaque m diratore.
lege victi bello Chananei, iacti fuerunt tributarij Israelitico populo '. Et Salomon cos qui xcmanserant supcistites a gladio Israclis, de Amorrhois, Iebustis Hethcis,merci eis Eratque hoc tributum veluti frenum,quo superbia hostium deiicicbatur: ut scriptum quoque cst,quod Dauid abstulit depopulo frenum tributi Philistinorum L Devicta Carthagine, Rom ni eius
ciues de auxiliares tributarios fecerunt quoque alias plerasque gentes, , quas referre longum esset, inter quas pro nota subiectionis tributum fuit. Bisia, inquit Orosius L maiores nostranserunt , bestu frustari pacem petentes nibu- ann.C.
itim obtulerunt. Tributum pacis es,nos tribulum pendimus, ne bella patiamur r ac per ν i. v. ', '' hoc in portum ad quem illi tandem pro euadendis malorum te satiuem confugerunt, nos consi mus. Nec tam quantitas oneris,quatum qualitas ipsius tributi con- RVr ι,
135쪽
M SYNTAGM. IVR. v NI VER SI PARS I.
' & graue,ut legimus quotannis Alphonta Hispaniariun regi, pro tributo. auream a Genuensibus pensitatam '. Et Foroiulienses victi a Ven
. lib., decidis, . ' Lis coguntur singulis annis zributi nomine α. porcos δί 12. panes singulismis. . i. . o. existentibus ducentarum p stare librarum Sic etiam a nobis dominii,
a T. ' ita. . .. .ia pollulat decimRS,Vt eum qui nobis imperat cognoscamus facilius. Et in si .gnum generalis dominia'. Illud tamen quod dicimus tributi praestationem q. issis aionis. l. arguere subiectionem domini eius cui praestatur, intelligendum est, quando sis. i. ,. a. d. . praestatur principibus M regibus,non de censibus aliis dilectis domi , pti Q Iiactim ob diuersas causas census solui possit , quam ob dominium Lia:inx i M-subiectionem censualis proscisio, Sc tributorum solutio non solet proe sata. iis i. oi B., . iudicare domino , quamuis in cotraria sententia sit Baldus , qui praestati semper arguere subiectionem ratus est. Quem tamen refellit P
,- -Felinus Sandaeus . Si tamen accedant alia solutionibus et . .' pensionum,signum poterit esse domini J, ut si solutio iacta fuerit eo tempo- ....hibui. re quo ali J subditi soluebant,dc ci peribnae quae tantum a subditis solebath accipere: Et si territorium siue ager sit inter alia praedia subdita, vel ipse inter . ..1 4ς- subditos,ut disputat Iason '. Et Masilerius scribit , cum praesumi dominum
i iis .ial. νl. ei. directum,quiliabct consum annuum,vel pentionem super certum fundum ...c...i s.c. aut oppidum, potis limum si inueniatur una recognitio cum solutionibus
census. Sola namque praestatio tunc suisicit ad probationem domini), cum t iapi temporis prescriptione Scinueterata redituu susceptione coniuncta 3. M. ii.i ouus. Et Guido Papaeus tuetur, unam recognitioncm non transferre quidem do sq. ... Missi lib. minium,sed sunt cercad probationem domini j, ut confessionem extraluditicialem,quae non inducit oblinationem,sed latum eius probationem ' . Quae .is i tu , . . . . x 'ς ivn 'xi Rivrς ς prino reprobari potest '. Proinde sola agnitio nona. h. . Lub. ... sitisiciet, nisi M alia cillae dixi concurrant , quod & idem Guido Papinis scrib. . . . . , Uisiis. bit invito minus si post recognitionem non sisquatur usus, puta non fiucensus secundum illam, ut appareat inde non fuisse ius quaesitum , Nam S potest esse error,Vnde nee confessio filia praeiudicat . Vim & facio m ...isci illo in nomine, recognitio, Ut sit geminata agnitio dominij, unde sola non sun. t ficiet,quia aliam praesupponit,quae non extat '. Dubium enim non in gem facere Alioquin sine solutionibus unam non sussic lib.,. .ui. i. re dicimus &res natura praesumi liberas,nisi domis qui praesupponit ius de eo doceat, ut fuse disputat Guillelmus Benedictus into vera pontificia ε. - .i. i. a. i. - ω Fibus d supcrioribus tributa & census iubent solui . De iure ciuili porro dubium non cst,ciun extent tituli de publicanis & vectigalibus: de - 2'e colonis & tributis,& c. Imo utrunque ius, omnia dominia rerum pendere ex ' imperatoris voluntate seu principis volunt,& inde manasse: δc posse non tani. in census in his per illos imperari,sed etiam adimi res,& omnia imperat risinter . Eti ostitutionibus apostolicis', pendituere bines magis,uit binm-- ..i1.q. t. o. omnem colurionem grato animo. Habent de postrem singu-
m la vectigalium, quandam rationem adhuc suae institutionis:ut si, de vectigali,quod pedagium dicitur, inquiras, inuenies pesitari merito, quia ..... d. qiis. instituta sunt in itineribus periculosis vel dissicilibus , ut ex illa pensitatione: t. i. i. . qui eam capit,tutum iter praebeat,& aspera vel dissicilia complanet '. Vnde, Baldus dit ex Oldrado, quod soluens ista pedagia, non potuit capi pro seu clarigatione quod tamen hodie non seruatur,ut ait Ludovi-
i. i.de publici. ia cus Romanus . Verumtamen dominus qui colligit vectigal huiusmodi as , i. ζ .... iis transeuntibus per suum territorium, tenetur reincire omnia damna quae
prii ibi iunc qui soluunt Sicut Sc breviculum, quod vocatu Guidagium
e Rodiis. His rupta. Armoricae princeps rem exigi dc introduxit: cum enim Armorici princi-- - - t eis. i. pes ac reges prisci, scopuloso dc importuoso littore, crebra naufragia fieri prospicurent, edicto statuerunt, ne iniussu suo, freto excedere liberum esset: Loile M soluentibusque periti maris oc littorum, veniae tesseram seu brevicula nauiugaturis
136쪽
gaturis darent '. Sic enim futuruc'ut nec illicitae merces ad barbaras gentes deterantui ,& naiies quae a portu Vci littore dimittuntur, nullam concussionem vel damna sustineant,si naucleri deponant in quam prouinciam ituri s uni Vectigalia quoque mercium M personarum vel maxime pro- ,
sunt M utilia sunt principi, ut norit quae merces m regnum Importentur ner.eu rubi. ai.
vel quae cxportentur quaedam enim sunt,quae non licet barbaris commiInicare sic de similibus. Hocque ius tributorum gentes omnes probarunt, ut ex nationum moribus obseruatis, quid quantumue solutum sit, poterit i. colligi, ut de Graecorum tributis plura apud Alexandrum ab Alexandro is Nec ignoramus tamen pleraque onera fer importabilia humeris subdit Uν-. - rum imponi a principibus: verum de nos de illis non loquimur, sed interim
ea quoque iure imponi posse dicemus,non habita ratione ad id quod fit,sed eius quod fieri debet' . Boni quippE pastoris est pecus tondere non deglubere, vel ad viuum usque radere, ut scripsit Tyberius Caesar Aemilio Recto,
qui Aegypto priverat, mittcnti maiorem summam constituta f. Edoardi pimi Dion C, M. lib.
ni regis Angliae sanctione interdicta fuit regibus citra consentionem, con- siliumque uniuersae Angliae plebeia tributorii indictio anno domino ii .s Si enim fieri posset, ut sine vectigalibus saltem extraordinariis regnu esset, k'
foetices essent subditi de imperantes: ut contra instolices utrique, ubi onera illa frequentantur,dc modi exhauriendi marsupia augentur, id conquirim-9 tur. Populus enim tributis oppressus vel rebellat,vel miserEinterit.Nicephorus Boloniatus, postquam orientis imperator fuit coronatus: quicquid fisco deberetur in uniuersum aboleuit, ac nouas tabulas magnifico edicto instituit . OptimE Pertinax Imperator vectigalia omnia quae ad contrahendas pecunias tyranni excogitauerant, in fluuiorum ripis, urbiumque portis, io serque vias δc itinera, penitus remisit Iusta aliquando exordio possunt i tomimesse vectigalia,ex causa urgente tunc,ut ob bellorum impensas maximas: at quando causa cessat, iniusta sunt, si exigantur, dc populus qui in necessitate consere vel sponse,dum sine causa onera perseuerant,calcitrat, vel res incultas abiicit.Sicuti quado Chilpericus descriptiones nouas δί graues in regno fieri iussit, multi relinquentes ciuitates quas incolebant, vel proprias alia regna petierunt, satius ducentes peregrinari: quais tali subiacere periculo: statutum enim fuerat, ut possessor de propria terra virum amphoram vini. pro ari pento daret, ut author Grego. Turonesis Dicebat Philippus s. rex i, haereti ramin insuper inremimu ne a m esse, quod obesta es nostrae No durenicte. Periander Corinthiorum rex, nemine tributum exegit, sed reditibus sori dc portuum contentus fuit . Eollirius praesectus urbis iii, ira Metalii ει
sub Zenone, cum neque fiscum sumccre cerneici, neque onus Imponere. Miuneyhilippi
maius tributis quam constitutum csset,sustineret, aut improbE quippiam iam in a. , cere, quipph vir humanus: fiscus autem esset profusione Zenonis exhaustus ab his quae Leo ibi reliquerat, eorum quae deberentur a Zenone donatione petita, magistratu abiit cum dolore ciuitatis Marcus Antonius Philoso- phus, ne exactionib. vcctigalium dc tributorum, aerario ob bella exhausto, populum Oncraret, auctionem vestium impcralium secit, vendiditque poculaaurea, Chrystallina, myrrhina, dc vasa regia, vestem uxoriam seric mdc uratam, dc gorianas,ut scribit Iulius Capitolinus Tempore etiam com omotionis Clothanae vectigalia populi Romani abrogata sunt a Metello Ne- ει.
pote,ut obtemperarctur populo,utauthor in Dione.Apollonius Tyaneus', p Dion Gae . iii, de ossicio regis Vespasianum admonens, nec ea, inquit, coita rhilost. d. vitatione trilinis1 m agemitibin homini proaumum: atrum enim'didumque pMiadum
est aurum, quod ex lachrimis oritur. Diuisse autem 'Nime utem Iuper omnes reges secum egentibus eas communicaueris. Novit dc hoc Traianus amplissimus Caesar, iam detestari coepit impias exactiones. Dixit enim fiscum lienem, nam sicuti liene crescente in corporibus nostris, artus reliqui tabescunt: ita turge
137쪽
n SYNTAGM. IVR. VNIVERSI PARS I.
te principis fisco reliqua ciuitatis membra marcesciit M aegrotant. Vt si quis princeps velit corpus reipub. validum esse, oporteat fiscum non habere ima mentem '. Vndeoc Alexander Seuerus vectigalia ciuitatibus, ad proprias fabricas earum dcputauit Iuvenalis rectὸ certe hac de re sentit, non inodi lib. .A. i. spoliandas prouincias tributis, alioquin imminere bella. dum ait
in .ita Ais Mum in pram , ne magna iniuria fat
Aura atque argentι: Scutum ossi que relinques
Et iacula, ctga eam. Spoliata ara supersunt. 4 sν --..H. Et dicebat Symmachus ,sitributa adseruntur instara,forsitan consera cessiunt ' Neque defuerunt qui odio onerum, dc multo magis ob perniciem public norum, fraudantem vectigal, dixere nec Deo, nec homini b. teneri obligae εὐ- i in xii. tum od tamen intelligendum cst,si principis assensu vectigal non pro-Lza u. 42 betur, vel longa consuetudine, cuius initi) non extet memoria, vel illegitiis mum in summa sit. Rebellarunt aliquando Dalmatae Romanis ob iniuriam exactionum & tributorum, cum quibus tractans de pace Tyberius, qui CP saris partes agebat, interrogauit Batum eorum ducem,cur ita rebellarent,d deficerent a Romanis: is autem respondit, vos ipsi in culpa estis,qubdad vestros greges custodiendos, non canes pastoresue . sed lupos mittitis. idip- Dion cis . libr. simque M in secunda rebellione respondit . Naturalis est hominibus ii Is ni facile ad naturam propriam quodlibet reuertitur. Vnde oc facili ob onera,a seruitute ad libertatem proclamatio,& ad seditionem ob id prona turba,quado quidam Ioannes, pistor pccom,ad Niclavshausiam in Fran-.conia anno domini i 76. telonia dc vectigalia non persoluenda magistratui, aquas & nemora esse omnibus libera docuit, quem usque ad triginta millia hominum secuta sunt: donec eum tandem Herbipotensis episcopus pro haeretico combussit,ut scribit Munsterus Tempore Caroli 6. etiam regis Gai
liarum, Burgundionum dux cum valido exercitu Sequanam traiecit, non pauca oppida rec epit,praedicans se rcrum omnium,vectigaliumquc,praetc quam salis immunitatem adscrre, ac miseriarum omnium finem, ut narrat
mi: ν, ... g. Anno domini Issi. in Anglia ingens seditio contra pro
Cuolo ε. curatores dc exactores tributorum M vectigalium nouorum indictorum plebi per capita, ut Cantiani ad arma plebem vocaucrint, regem ipsum Rica dum secundum obsederint Londini, & urbem diripuerint. Sequentique anno ob eadem vectigalia noua, fere per totum occidentem tumultus si uissimi suborti: ut apud Gandauos& Flandros caputiorum alborum te l- lantium dc Parisiis quoque . Propter nimia tributa quae releuari sibi pete- . in λ-- bata rege Roboam filio Salomonis populus,desciuerunt ab eius imperio io. tribus ex duodecim, dc fecerunt sibi regem Hieroboam, Aduramque qui s erat super tributa, lapidauit omnis Israe . Parthenius,quod apud Theod . bertum Francorum regem nouorum tributorum author esset, a populo I
Definitione substantiali rei si scalis, distin- .ctione generali rerum fiscalium. Caput q.
a praeterprincipem im aerarii riss habeant. Insuram cisitnes regalia habemas Imperat. Feririspo Henrico finem Patris, in Gastrasu pares, O
138쪽
a Dis pes habere Asiam Metur, se quaten-- Ciaitates liberae tinfla habent.1 Tifin dua re ditatur,ve alibinsa tributis,ct commae sp ab .
pectigatar nomine comprehendi sera. Tributum quare dictum. ι priuatorum in t Autu es censim secta , ct conqueri licitu tantra eo afraudem. ν Alia generalia nomina, mynoni tributi, sunssi res, munera putara, n-ctiora gubesia, o quaere H se ,se quaedam horum disserentia. Is C V s itaque erit, aerarium principi seu alterius qui eius authoritatem habet, in quod pecunia ex publicis exactionibus seu pensionibus & poenalibus iudiciis infertur. Sic enim placet nunc verbum fisci generaliter finire. om. do fisci ius cesserit in principis manum, iam paulo ante docuimus: at ath cuiuscunque sint ordinis ditioni principis subditi ius 'fisci propriE habere no dicuntur, nisi singulari concessione regalia iura a rege α habeant. emadmodum Insubrum quaedam ciuitates,quibus cum mero . mixto imperio, regalia quoque imperatores Federicus,& Henricus 6. aliquando concesserunt '. QEarum praecipuae Mediolanum, Papia, Lauda, 'Nonaria, Versellae,5 aliae quas enumerat Strabo A. Habent & hoc ius Galliae id de pace iis patritu, quos pares Franciae dicimus, dc quidam comites, dc abbates, qui disi.
participem principem suorum bonorum & territori j olim fecerunt, vocant εν strabo. lib.,.Ce
pariagium, qualis episcNus&comes Caturcensis, Abbas frandis sylvae,& e o in s linita exi- alij similes qui ius confiscationis habent in temporalibus:quod ius confiscationis pendet ex mero oc mixto imperio: atque ideo non solum ex principis expressia conceditur potestat sed etiam tacita ex praescripta consuetudine '. 3 Pers ae quoque ecclesiasticae in spiritualibus cum superiorem regem non habeant, nicum habere dicuntur . Habet & ecclesia uniuersalis thesatira-ne,de desectat i uita .in authen. coris 3 tit . . Ioan de late fures tubii. de iure C. ve s. l.
riam . megauit noc nataus ' , in epilcopo,quem dicat non navere nicum,
sed ,su6sque asseclas improbant Butrigarius, Immola Panormit ac aliji . eonceisνiab. 'Et late Felinus . Obseruandum tamen est, in casu quo clericus ad perpetuos 'dammtur carceres, & bona confiscantur , Episcopi fiscum capere tantum fmobilia,dominum autem temporalem loci, cui ius cli confiscationis,vel re-ο gemimmobilia, ut annotauit Ioan. Andreas '. Et ita iudicatum cli alesto oti erfix, magni consili j regis, anno domini I 86. Ciuitates quoque quaeliberaed sui iuris sunt, quaeue rempub. faciunt, alicui non subditae, proculdubiosi cum I .. habui at&ius confiscationis: aliae nequaquam , etsi habeant ex permillione .
cam communem ad exemplum Rei pure quia nec botra Inter illos com- addit ad s. eis ias munia publica propriE dici possunt Ex aliis verbis finitionis fisci constat fiscum vel aerarium augeri & ditari ex duplici pecuniarum genere, videlicet ex pensitationibus seu collationibus vel vectigalibus publicis,& ex poenali-6 bus compendiis. vectigalis publici nomine continentur quaecunque inue- l l . q. -- huturin fiscit,sive pusiones tributa siue itineraria,portoria, Mid gon' similia sint '. Sicut vectigalia priuata, omnes prouentus dicuntur reni propriam '. Quanquam interdum ex proprietate nominum ista separentur. Et vectigal α l & tributum seorsum aliquod habeant discrimen . Marcus Tercntius Varro ' omnem censum,tributum dicit,de hoc dictum a tribubus,quod ea pecunia,quae a populo imperata erat, tributim a singulis pro portione census exi- 'gebatur,&oo hoc ea quae assignara erat,attributum dicebatur. Hincque qui Riii. i. pecuniam reddere debebant, Tribuni aeraris. Siquidem Romulus in tres ' iiii. d. h.M. . a. partes populum diuisit, harumque quamlibet in decem, illas tribus, has cu- 4 ,rias dixit:Graeci illas has queri ,vel ' . Quemadmodii de Plato , . tributa disponi debere ait,habita ratione ccnsus cuiusque ciuis,delatis redi- hi a. 3 cibus fructuu annuorum ad magistratus per tribules. Cuius rei gratia etiam '
139쪽
' 2 2 nunt peraequatores creati, & olim ccias ores,qui censum cuiusque examinet,
ii publicae,& executiones seu praestationes munerum, siue realium,siue pers e cautiret. dede- nalium ' , collationes . Nempe functiones ob aestimationem rerum M
zz .i 'o . 't. personarum, quaestinctio dicitur' i ut etiam aliquibus dicuntur gabellae, id .et ,-2 u. est limitatio antimationis. Definitio id enim m aagabel ut apud Hebraeos a Li . Vibiis ti , ido, limirationem, a Verbo , gabat, limitauit, finem posuit.
h. . Fixiv. iiiii. Vectigalia,ite & fulictiones . Vectigal separatim pro eo, quod pro euecti . G. .. d. iebat. ne rerum vel inuectione penditur, cuius nomine communis pensitatio erat octava pars praeti j . Tributum, ponsio , Vel annona, qua praestatur ratione possessionis praediorum propri) iuris existentium Rursum lc tributum a reliquis pensitationibus sine censu,qui in auro & argento seiungitur . Sic , V ... .. apud Graecos ἀλκ&-differunt, nam viret proprie tributum , quod pro regione penditur. πιλος Vero pro mercibus, ut Ammonius notat.
i rin sionum in Fum detitaram quatuor feries, Canan, oblati indictis, parriamonium principis. Item -- qkid, idemque quod domarium . onem nee refiripto Visti' minui posse, nisi ex certa ei instient a Morticis, impetrand or D.
s Examones ordinariastu ranonicae et reaus,vesper os,st de vulis,es Di imposia rerum tributa oper alia.. Lege Thoria remisse vectigalia fundis Iradicu impe , exceptu qui iuris essent Italici.s nisura reisa penduntur ab aliis quis percipiunt praediorum, O mupra pensione obligari. ε Iuris canonueras annose a prouincialibuspraesi comentu infrumento aeriis, o, Meo, o utib e quibus inibi.
sationes canonu leges accipiunt a conuentisne vesconstitutione ima, ct diuersa arro imposita a Romanu praestatione. Decima arborum se suum aliorum framum se pecorum quinta. Guales o tributa riaprouincia ab Aetio quamstrifariae, sequastipendiariae ainan in populi, se trisularia Caesaru pr ideo in dominio populi iuri ' resema infructib- colonis. Ita rerum se sipendiario m o tributariorum praediarum disserentia ratione proprietatis. ν Dari apud Persae prim Sar pria tributa incertam exactionem redegit. 1. Per Me vectigou retiarum dictum, se capisiaco quale impositum a Ram nis Chamonen . se eorum auxilianis. ει Capitae ct Hebraeui stum. ra Roma plebs acipitatisve ex pra , ct Tharaases coloni. Iugatis tribuiueta. O cis finem rapit. Capuam transiingrationem in colonias alias γαν θιν lectio emendara. Drutam vallor a foris nummorum. Capisatio mirorum o mulierum diuersae praestarionis pro diuersitate locarum. Capitario
De pensitatione canonis publici.
140쪽
EN SITATIONVM, quae ad aerarium principis deseruntur 'quatuor sunt in uniuersum species, non, oblatio, indictio, ratui. i. . ruis .
patrimonium principis: quod M thsdem quibus fiscus potitur priuilegiis Canonis nomine proprie id, quod domanium sdicimus,significatur.Canon dicitur,quod perpetuo dc codem .
modo exigitur a principe seu a fisco, ex rebus, vel personis. iii in patii oordinaria exactio siue consueta omnibus sine exceptione,qui res canonis possident,communis '. In quo nec aliud pro alio solui potest etiam ex re icripto impretrato a principe , immutabili forma canonis ex lege Zenonis remanente '. Laedunt enim publicam causam, de damnosa sunt fisco haec critii ., rescripta ,& ideo improba . Nec praetextu corum quisquam crimitur ab onere utilitatis publicae '. QAod enim omnibus utile est,priuato commodo praeserri dcbet . Neque princeps intelligendus'est concessisse quae damno- ῶe lib.=.cl. fa aliis sunt i, qui dum quidam eximuntur a canone , onus grauius sen-λ tiunt. Leuius autem est,quod a pluribus portatur. In quibus iudices sequen-.tur praxim ex iure depromptam ', ut si quando exhibeantur huiusmodi uinio v.1ο- tit.
rescripta immunitatis a tributis, qualia alia quae aliquando conceduntur a decano.vii, Ronobilibus vel ecclesiis, vocamus Anisnissemens ou ast anchisemens. Ne ea e lari L tu, Mistatim admittantur a curiis,ncc describantur,donec plenius de hoc negotio princeps certior fiat', & iussio eius secunda ad eosdem iudices dirigatur. unc enim princeps censetur de negotio admonitus, & ex certa scientia de-t Gubem . . i. derogare iuri commutati quo casu tunc voluntas eius debet impleri,dummodo , iexequatur impetrans quae moris sunt in Gallia, ut in camera computorum describat exemptionem,& componat, vel soluenda soluat, ut fieri s olet, pro, huiust nodi extilictione seu morticinio ' . Ordinaria cxamones seu cano- ii , .dii ut ii .&nicariunt aut reales,aut personales,hoc est,uel ratione rerum mobilium vel Mimmobilium, aut personarum exiguntur. Antiquitus habito ciuium Roma- ,
notum censu de facultatibus per iustum Hostili, descriptis,secundum patri, monium cuiusque onera imponebantur '. Vnde & diximus tributum dici a tribubus Romanis, quibus praestatio imperabatur '. Caeterum paula- i d. tim crescentibus opibus Romanorum , ipsi quoque paulatim tributis se exonerarunt, potissimum quo tempore L. Paulus Aemilius gazas Mactam iudi et inlita, inum possedit,&cx manubiis ducum aerarium ditatum est: fictis reliquis subaetis prouinciis,tributariis,ut authores Plinius Cicero '. Nec postea praestitit tributum Romanus:vsque ad consulatum Hirci & Pansae, reste Plutarcho . Et antea quoque plebs . nempe homines rei Gomciticae angu- stiis inopes, pauperes viduae, pupilli, secundo ab cxactis regibus anno, ex Α nerati fuerant tributo ' . Postra autem illis quoque imposita & remissa saepe prout urgebat reipula necessitas. Vectigalia aut omnia lege Thoria, ab Sp. Thorio trib. pleb. lat sublata sunt ex fundis Italicis, explosa quoque lege Agraria '. Sic praedia prouincialia fuerunt tantum onerata tributis pro pace impetrata,vel ob colonias acceptas, ut diximus, inter quas dc illae coloniae erunt excipiendae. quae iure Italico donatae erant a Caesaribus, quae & immunes a tributis ', cuius generis plures fuerunt iuris Italici di, ob immunitatem tributorum qualem flabebat Itali ut refert Alexander ab Ales xandro I. Ab aliis itaque prouincialibus pendebantur realia haec trabiva, nempe a possidentibus res de fructus earum, seu ab usufiuctuariis ',S .mari- o. de ling. tis in dote res habentibus', secundu bonoru quantitate 5 mensura Quo ν ν Lub , fit etiam, ut eius exemplo,fructus praedi) sint tacit E pro pensione dominoΣ- Irecto obligati ' etiam pro reliquis α'. annom ' sc dum alios annom . .
6 Enant ex canone quoque amo quaedam annuae, consistcntes in his quae coi..iaui .i