장음표시 사용
31쪽
9. 16. Via SIC, quantum e re nostra eSSe Videbatur, munita, ad yathologicas pulsus mutationeS transeamus, quarum nonnullas cum iam antea attigi debuissent, tamen ne bis eandem rem agerem, hoc demum loco pertractare constitui. Sunt autem aliarum nomina ita comparata, ut rem Significandam satis luculenter exprimant; alia
rum vero ala, ut explicationem habeant satis difficilem, cum me dici in imponendis nominibus saepenumero duplici ratione pecca verint, Vel eorum, quae antiquitate εaucita erant, non iustam ha bentes rationem, unde synonymorum β') pestis exorta; vel nimis subtiliter et argute distinguentes, id quod superioribus potissimum temporibus ob impersectam sanguinis circuitus cognitionem sactum videtur 37) , sed ea in doctrina. cuius obiectum tantis Variationibus, et tam diversae eius cultorum facultate tangendi et percipiendi obnoxium est, admodum perniciosum aut certe minus fructuosum
86) pessima ea sunt, quae eodem nomine diversas pulsuum species in dicant, veluti undosus Eumulieri et ille Regae, quorum prior optimis plerumque, posterior pessimis signis adnumerandus est. cf. Eumilli . rus apud Bonetum V. I. DI. 15. R ega I. l. p. 159. 87 Fundam. Semiol. etc. I. I. p. 14. f. a.
32쪽
24 habendum est, praesertim cum plerique medici auctores distinguendi per tactum rationem non adderent. Quae rem animadvertens Plemyius ait, ,, medici Hugaritur, multaque meriSingenioNa git , quae Sensuε Mequit aSSequi Commemorandum adhue est, plurima pulsuum morbosorum nomina comparative intelligenda esse, Veluti celer, frequens etC., quae Homina in palliologia usurpata, illam pulsus conditionem in dicant , quae naturalem frequentiam, Celeritatem etC. Superat. Sed singulas consideremus pulsus species, et pro ViribUS ΠΟ-stris earum naturam et indolem expli Care Studeamus, antea tamen monentes, easdem Semper, quas prius proposuimus regulas et cautelas, in pulsu abnormi quam maxime animo tenendas et auteoculos habendas eSSe. . 17.
Pulsus frequens der hausige , h. e. qui dato quodam tempo
ris spatio plures ictus quam naturalis exhibet, a sola cordis ad aucta vi, integra arteriarum vi vitali et elastica, oriri et eas corporis conditiones indicare videtur, quas febrium simplicium nomine insignimus, in quibus quidem aequalitatem Suam plerumque retitanet, et fortis atque magnus invenitur; aut illas conditiones quascum febre coniunctas plerumque videmus h. e. inflammatorias; in quibus quamdiu adest, morbum nondum debellatum et crudas materias iudicat, cum contra eius decrementum, morbi auxilia fracta eSse, et turbas in organismo sedatum iri nuntiat. Quaudo
88 V ob. Plempius Institui. med. fol. 518.
33쪽
sub orbi sine iterum frequentior sit, Iatentes adhuc insidiae aut
eerte magna ad recidivum morbum proclivitas timendae sunθ βῖ vespertino autem tempore remittens, noctem quietam Secuturam
Reliquis morbi symptomatis non adversis, malis signis adn merandus non est, nisi si modum excedit θ' , ubi apoplexiam futuram et summam totius organismi exhaustionem portendit; quin permultis in morbis pro bono signo habendus videtur, cum Valliadam systematis irritabilis contra potentias . morbi sicas reactionem significet Rarius pia Isus frequens in chronicis quam in acutis morbis invenitur , cuius rei rationem facile intelligent qui causae eius propioris, adauctarum nimirum cordis et totius irritabilitatis virium meminerint. P Wol reus in libro supra laudato sy), haec habet: ,, dieser Puls zelgi mehr das Eoerissensein des Sensibem in der Thuligkeitrin, tind iει dem hindlichen Alter in sankhelten egens quae tamen magis de pulsu celeret, qui sensibilitatem simul assectam indicet, quam de frequente praedicanda esse arbitror, qua de re paulo post pluribus. Frequentia et Crebritate plerique auctores ut synonymis ''Si sunt, a quibus, quantum scio, solus Wolfartus recedit θ' , qui
34쪽
crebrum pia Isum a frequetue distinguit , ratione lamen ria sensi discerni possint non addita , id quod fore ubique eum neglexiss valde dolendum' est, cum eius praecepta magnam iugquii aciem testantia, hac de causa minus facile adhibeantur. T . 1 8. Si pulsationum in dato quodam templaris spatio numerias minutus est, pulsum rarum selien) vocamus, et cordis vim et i ritabilitatem universam depressam atque exhaustam, vel magn4 in Vasis praesertim venosis obstacula j adesse existimamus. Obseryaia igitur licet, primo post omnis generis evacuationes debilitantes, in morbis diuturnis et pertinacibus qui intimum quasi medullam Concutiunt , veluti in febribus illis malignis, quae nosΟconatalis etc. nonii ne veniunt, ita Seorbulo, lue venerea , reliquis morbi. CaCh cticis, ubi plerumque cum parvo, debili, Vacuo coniungitur pertianent hue etiam cerebri assectiones nonnullae, praesertim quae ab eius pressione pendent, quaemadmodum in Hydrope illius galli anima Mertitur, ubi interdum miranda raritas adeSt; ita ut ens novenos tantum in minuta ictus. iiivei aerii. Deinde praefier, tim in morbis gastricis claroilicis , imprimis itis arctibus et dilatatio
nibus Venae portarum eiusque ramorum, quae circulatiouem dissi Cilem reddunt et rariores cordis contractiones essiciunt; quam quidem pulsus formam, morbis abdominalibus Venoso - gastricissere propriam, pulsum abdominalem vulgo vocant. Cavendum autem ne febris absentiam ex illo coniiciamus 3 Cum peSsimae saepe, Ut iam supra monui, febres cum eo contuinctae 6int, in qui J,iis quemadmodum omnibus aliis in morbis eo peius signum est, quo minus caeteri S Symptomati S reSpondet.
35쪽
27 Minus bonum iudicare possumus quam antecedentem, im psimis si debilitatem eum sequi cognoverimus; nam sacillime in etelligitur, difficilius esse amissos Vires restituere, quam eXCedentes coercere , et ubiqtie , si non peiora, certe status morbosi diuturnitatem indicat. f. 19 Disserunt ab his speciebus pulsus celer et tardiis, qui a multis scriptoribus cum illis coniuncti sunt, veluti a Fieno Gru-nero So eidero qui frequentem et Celerem, Communi Ne-Joeis nomine insignit. Alii distinxerunt quidem, at distinctionem istam nullius ad praxin frugi habuerunt , sed haec male: nam pulsus ceser siler schnelle, scharse) is vocandus est, cuius singulae pulsationes, minus temporis spatium quam in statu sano digitis serien dis impendunt, quod in putium rarum ae lite atque in frequentem
cadere potest. N in etsi negare anon possimus, pulsum admodum frequentem sine celeritate existere non posse, cum singula quaevis pulsatio insequenti celeriter cedat necesse sit, quo frequerites pulsationes fiant, nec pulsum celerem distinguere possimus si admodum frequens est 'g) tamen hac re non probatur, haud reperiri alias pulsum formas frequentiae expertes, cum celeritate coniunctas, ut 95) l. l. pag. 236.s- l. l. pag. 75. q. 113.
36쪽
adeo pulsus rarm Saepius celer observetur. Neque illud neni 93y
tum homiries celeriter currurit, quando Pedes in terra nori multum quiescunt etc., ad rem nostram infirmandam valet, cum etiam
tarde pror dientem pedes celeriter attollere posse nemo negaverit; imo potius nihil probat, quam celeritatem et cum frequentia es sine ea Sive per se existere posse. Frequentem igitur pulsum tantum a pulsationibus se mutuo subsequentibus et intervallis interpositis di cimus , in celere autem tantum ad temporis spatium attenti inua quod in singuIa pulsatione arteria impendit , Pendet ab acceleratis sed minus validis Cordis contractioni bus, quae quod roboris deest, Celeritate Compensare Student, qui Lbuscum haud parva sensibilitatis assectio conii mota esse , et insignis quaedam arteriarum motio longitudinalis accidere videtur. Quam quidem de debilitate, contrationes cordi S aCcelerante, Senientiam reperi apud Alachallium qui, ubi celeres et tremulos cordis in angina pectoris motus Commemorat, hac explicatione usus est. Mirum his de causis esse non potest, quod eum mor borum cum magna .debilitate coniunctorum comitem videmus , e
37쪽
quibus nominare liceat Hydropes, imprimi βqiue HydrocephaIum, sanguinis iacturas magnas etc., ubi cum raro et debili coniun-
Synonyma esse videntur: puIsus acutus, quo nomIue, perbe vixem indicante, Parry eum nuncupaxit brevis et Nelsae qui fortasse eo aliquid disserunt, quod systole cordis in his ci lius peragitur quam diastole, qua re mi arto auctore es, eiri Vorroalien des oritabelli heim Antam fm gwen ein sindoniss significatur, quae tamen mihi ad praxin dissicillime tantum appli cari Possem ideamur; - et citratus, quibus nominibus 'ad frequentiam et celeritatem simul indicandam plerique medici usi sunt, aliis eum pulsum ita Vocantibus, cuius intervalla bre vi ora sint, quam ex ipsis ictibus sperare liceat, unde agitationis cuiusdam, quae irritabilitatem sensibilitatemque exaltatam indicet,
Pio Paro celerem ' acuti, obtusi stumps) nomine insigni inus. As raro, quemadmodum celer a frequente, dissert, quam rem eX antecedente paragrapho satis perspicuam hic silentio me transire
Causam habere videtur atoniam quandam systematis irritabilis ot sensibilis , quare saepissime iustis in Usi Pepuitur in q
38쪽
IO utrumque asseetum est, veluti in nervorum turbationibus quae dicuntur , in convulsionibus, Hydrocephalo, aut in illorii in pro dromis, quemadmodum in hystericis mulieribus, ubi novum velisa
Mali praesertim angorii est, quando is morbis gravibus et diutius iam aegrotos excruciantibus apparet, praesertim si reliquis morbi signis non respondet, veluti inflammationibus febribus;
aut si cum intermittente Copulatur. Synonyma sunt pulsus longius, retardatus, dissicilis, quorum primus brevi, secundus veloci, tertius accelerato et citato respondet 'β). s. II. Pulsus fortis der stat he) gignitur a cordis magna Vi, congrua arteriarum tensione et sanguinis copia, quibus rebus essici citur, ut sortes digitis ictus exhibeantur, qui si maiorem gradum
attigerunt NehementeS VOCantur.
Multa cum pulsu frequeiatii quod cau6 s attinet, communia habet, nimirum excitatiouom systematis irritabilis Praecipue cor dis, . quare in febribus magnis frequentissimus et vehementissimus est 'g), ubi saepissime palpitationutat cordis, haemorrhagiarum,
39쪽
potis num Marin is ubi temporalibus Obse Jatur, i e inXeos , 'Qui Φmim, Rurium , a uingum futurarum in Ban Misi in is desiliorum iure l0xim Muttius eM , ,id quod insistis 4khus emitem udum Aliab obsinees in Vasiis , cordis s.Iiuingi' , r pausae illius coul Lioia is sunt, quibus praesentibus bieruntque boum raro ooqiutigitur , quod etiani in pulsu illo ab domitiali videre licet. : l . In universum pro signo bono haberi potest imprimis si aequalitatem obtinet, Cum Cordis, quae est systematis irritabilis pars
hedit, vel ipsius naturae content One atqde vi medicatrice, vel arte pleruntque facile si angitur. . Α multIs Calidus pulsus utque robustus 4 ut iri et MOSuS VO-catus est; sod priores illi sano tantuna statui trisuendi esse , p sigrior Vero cum Vehemente conVenire Videntur.
Ρulsus debilis' der schmache a .cordis infirmitate, arteria inm elastic t te imminuta et parVa sanguinis copia gignitur, et eam ipsam ob causam plerumque mollis est, etiamsi interdum durius culi quid admixtum habeat, cum causae durum pulsum essicientes haud raro simul adsint. Digitos leniter tantum adpeIlit, qui propterea ei leviter applicandi sunt, ne plane supprimatur. Pessimis pulsus speciebus associandus est; nam organismum luxurie, ineata, morbis 'corporis et animi exhaustum significat,
40쪽
morborumque non solum diuturnitatem et gravitatem , sed etiam animi deliquia et generosorum organorum corruptionem iudicat, praesertim si cum aliqua duritiei specie et intermissionibus con iunctus est. Quicunque bona ex eo praesagi verunt, cum molli eum Commutasse videantur, quod bene iam monuit Sprengeli ius I. LPulsus languidus, huc reserendus, eo tamen dissert, quod
tarditatem comitem habet, id quod plerique negletaerunt.
Pulsus magnus der gnosse ea pulsus SPQCies Vocatur, . In qua arteria Supra diametrum naturalem modica vi expanditur quod quidem a sanguinis maiore copia et magna eius unda e Cor de emissa essicitur; quare femper Validus, neque Vero, uti Vult moherus duruS CSt. Invenitur in hominibus robustis et validis, aut iis quibus 6bmembrorum maiorum resectionem nimia, ad corporis magnitudianem, sanguinis copia est; et nisi cum aliis morbosis pulsuum Speciebus coniunctus, sere semper boni augurii haberi potest, quippe cum in morbis acutis, in quibus praesertim cum frequente occurrit, imprimis si antea parvus fuerat, uberes Virium sontes, iustas crises suturas Valetudinem redeuntem et ab recidivis morbis imminaem invitiat. Monendum est adhuc, quod in hominibus gracilioribus pul SUS Saepe magnus esse ridetur etiamsi non sit, quemadmodum in hominibus obesis pulsus satis magnus saepe parVus Sentitur.