Physiologia medicinalis

151쪽

SEc T. II. DE c HYLI FORΜΑΤ. II. ΗΕΡAR. 133ma isthoc arteriarum gerere munus , ipsique secretioni dicatum esse. Si enim sanguinis tantum esset, ut PowEL docet, diverticulum, necessarium haud foret, ut ipsos plane subeat acinos, et minime tum oporteret anastomos in e Xistere inter Venam portarum et hiliosa vaScula.

4 Denique capacitas arteriae hepaticae, ut cel. ΜEcKEL contra BIcHAT opponit h) ,

tanta omnino haud est, ut tantum nutrire ViSCUS , energiam ejus Conservare, atque tantam humoris copiam secernere valeat.

Ex istis igitur rationibus convincimur, hi-Ιem ex venae Portarum Sanguine quidem parari, arteriis tamen sua in ea secretione Esse OG

ficia. Debet nempe hepar, ut functioni praeesse, suamque organisationem et specificam vitalitatem 93. 58. 66. conservaro Valent, SRnguine arterioso constanter irrigari g. 1ο4. Diximus praeterea 293.), biliosum principium, carbonicum quippe ejus, attracto oxygenio amarUmrod di, et Suam accipere indolem, quod quidem Der arteriae hepaticae sanguinem ei adducitur. Firmatur autem haec opinio non modo per id, quod bilis embryonis, qUi nondum respiravit, amarore destitUatur, verum et Malpighiana id docet observatio: advertit enim, bilem, quaΘa doligata arteria secernebatur, colore mutatam, of minus amaram fuis Se i9. Muci praeterea secretio , atque eXhalatio se rosa , quae in muco SaSU perficie vasorum hili ferorum si cystidis felle ae g. 291.) copiosae supponi debent, quaeVΘ insignem hilis constituunt partem , per ipsos

duntaXat arteriarum surculos perficiuntur. De ni quo conVineimur de artoriarum in secretione

isthac dignitate per id, quod in molius cis nul-

152쪽

134 LIB. I. CAP. II. DE ALIΜENT. DIGESTIONE. IUS Venosus sanguis ad ho par foratur , bilis tamen Se Cernatur 292.9 ; accedit praeterere PQ culiaris Abor nothyi observatio, qui suel Iam dissecuit 1 o. circiter mensium, bene P a 'tum, ubi vena portarum, hepate neglecto, in Venam cavam inferiorem inserebatur lio.

UALLER 1 Elem. phys. VI. p. 573. Sq. - Inani S. hypothesis de bilis in cystide secretione resutari non

3) Juvenem virum, alias sanum ot bene pastum, ante Paucos annos tractandum liabui, febre subcontinua labo- . Tantem. Τanta autem erat polyclaolia, iit per hel, doma des tres singulis diebus duas et amplius libras bilis jam savae, jam aeruginosae, vomitu et alvo, sine mani se Stovirium et corporis decremento, excreverit. Minoribus

153쪽

SEcr. II. DE c HYLI FORΜAT. 11. HEPAR. 1353. 295. Adminicula secretionis. Dolatus in acinos hepatis Venosus, phlogistico abundans sanguis , actione Vitali eius visceris pro aliqua sui parte res OIUitur, rursus quo componitur, et in biliosum transmutatur humorem , qui a surculis vasorum biliosorum, specifica attractione facile praeditis, recipitur, atque per vias descriptaSis. 291. o PromoVetur.

Residuus autem sanguis Per Venas heΡaticas 29 O. n. 4.) in cavam reducitur Venam. Concurrunt adminicula Varia, quibus ea perficitur secretio: mechanica, Chemica etd y n a m i c α. Ad prima pertinent Structura , ΡΟ-

Situs , neXus et motus partium, cholo poeticum Sustema constituentium. Ilis enim officitur , ut humor in singulo Vasorum genere requisita moVeatur celeritate, ipsaeque Partes ad fellis concurrere possint genesin. Diaphragmatis motus alter nam exerit in hepar pressionem, hilis se rotionem et e X cretionem Promoventem , et habent costae atque abdominales musculi, respirationis

actu adsidue moti, manifestum in jecinoris functionsem influxum. Inde igitur est, quod animalium hepar, cum a motu arcentur, Pingues Cat,ot in nimium excres et at Volumen; quod hominos carceribus detenti aut sedentariae vitae adstricli, calculis hiliariis et aliis plurimum adficiantur liopatis morbis, uberiore Corporis motu aut vomitu optime tollendis. Cystis do in follea a ventriculo ac intestino tenui extensis com Primitur, estque pressio haec mechanica Cau Sct, qua id conceptaculum vacuatUr , adeo, ut in animalibus famelicis hilo repletum fere semper inveniatur His accedit ramorum arterioso -

154쪽

136 LIB. I. CAP. II. DE ALIMENT. DIGESTIONE.rum, in media hepatis substantia pulsantium, mechanicias impulsus, quo Bilis secretio multum quoque Promo Vetur. Sanguis abdominalis , phlogisticis abundans g- 294. , eique oppositu5 arterio Sus humor, DXygenio dives , et hepatis ipsius mixtio organica -56. 289. , cti emicam habent in hac

1 unctione relationem , unde . Princi Piorum Pro Portione mutata , secretio perturbatur. Videmus hinc bilis socrotio noni est excretionem ab iis Creus is , quae inflammabilia intra corpus anima te cum Ulant, augeri, vel si id non fiat, morbos oriri universales , a phlogisticorum majore CO-Dia fanilo repetendos ). Talia autem Sunt: Calor nimius et in t sensior Iu X g. 226. J, aer impu-TUS , Pal ad osus g. 214. alimenta pinguia 264. n. 4. , potus spirituosi 267.), aromata et C. Mincitant e converso bilis Secretionem, arcent morbos Diliosos, et optime Pro Pugnant Drae Sentes : atmosphaera frigida , cter PUPUS , Crebrum corporis exercitium, cibus vegetabilis c C. 263. , potus aciduli , acida vegetabilia et mineralia , sales neutri et c. EX eo etiam est, quod hepatis functio in animulium Classib Us Cum respirations inversa se habeat ratione 29 a. J , quod apud embryonem hepar sit grandius ,

quodque secretio bilis cum secretionibus aliis, Phlogisti cum oliminantibus, in oppositione exi- Slat: a uota Perspiratione Cutis , mi Cor generatur Bilis copia, eaqDo cohibita cholopoessis intenditur; macilenti hominos, ubi Cetera fiant Paria, plus de bile generant quam obesi : impodita bilis excretione , aut diminuta Se cristione ejus , Urina

profundius tincta , inflammabilibus abundans redditur etc.

155쪽

SΕc T. II. DE c HYLI FORΜΑΤ. II. ΗΕΡAR. 137 His vero superior bi Odynamica est actio,

qua omnis regitur jecinoris functio. Oppositio

enim, quae inter Veno Sum et arteriosum ejus visceris sanguinem, interque corticem et medullarem acinorum substantiam c g. 29o. ) existit ,

atque nervorum hepaticorum Vitali S energia,

proliciendis imponderabilibus , dissuendis , acn OVitus componendis principiis elementaribus opitulantur. Quod autem nervorum nimia et Praecipua sit in eam secretionem PoteStaS , Plu rimae docent observationes. Etenim cerebro adfecto hepar in compassionem adducti Ur, hocque alienato encephali sunctiones frequenter laeduntur , estque observatio quotidiana forme, bilis Secretionem per iram et alios vehementi Oresanimi motus subito mutari , humoris copiam ctu geri, minui, aut depravari hactenus, ut gravissima adducat symptomata. ) ΙIALLER: Elem. phys. VI. p. 6o1. g. 29. v ) ΛΓΤENRIEΤΗ'S Ρhysiol. II. g. 645. g. 296. Utilitas secretioni S. Duplex generatim est secretionis istius , et quidem insignis in oeconomia animalis utilitas: ea nempe , quam bilis secreta et chymo admista praestat, atque altera, quae in uni Versum redundat organismum. Maximae autem dignitatis hepatis esse functionem vel inde patet , quod id viscus per animale regnum tam latos aleat g. 292. , quodque morbi hepatis univer-SUm mox perturbent reproducti Vum Proce S Sum.

Est autem Bilis digestioni o a plane ration

necessaria , ut cohibita ejus secretione , Vel intubum alimentarium excretione, ventriculi Vi-

156쪽

138 LIB. t. CAP. II. DE ALIΜΕNT. DIGESTIONE. ros labefactentur, chymus haud debite paretur,chylus ab eo non separetur, ingesta pro Cor PO-ris nutritione minimo aptentur, et peculiarem Sequantur corruptionem , unde faeces alvinae

albae redduntur, putridumque spirant odorem ). Quanam ratione is humor in chymum agat, alibi diligontius dis qui romus; id autem Praeterire non possumus , bilem habitualem esse sti

mulum c F. 74. VI. ) , quo intestini perist alticus

motus, functiones ejus adiuvans , cietur. Si vero fel a suo aberraverit loco , tanquam Stimu-IUS insuetus, graves post se trahere Potest Se quelas Quod univorsam facit socrotionis eius utilitatem, haec in eo consistit, ut sanguini carbonicum et hydrogenium subtrahantur, Cumque hile e corpore eliminentur. Est itaque fel, priori respectu sumtum , humor inquilinus,

ista autem ratione consideratum, ex Crem enti lius g. Io3. . Obmovit B IcΗAT contra Physiologorum opinionem qua credunt , hepatis functione animali corpori phlogistica subtrahi principia, difficultates aliquas , ot ipso Qtiam

cel. TREVIRANUs nuperrimo pandem resuscitavit

quaestionem a), dicens, longe majorem CarhΟ- 'nici ot hydrogenii quantitatem cum materia perspirabili , cumque urina eliminari, has e X-crotiones faciis et potenter posse augeri, nec tam magno tamqUe composito organo, qUaleliopar est, pro ea de Phlogistis alio no OPUS esse. Iis tamen observationibus, quas Paulo ante 294-293. adduximiis , in considerationem sumtis , nullum dubium Superesse Credimus, hepatis functionem cum pulmonum officiis quodammodo congruere, et aliqUam esse , si ossicia spectemus , inter Venam Portarum et arteriam Pulmonalem analogiam , Protat arteria hepatica

157쪽

SEc T. II. DE CHYLI FORΜAT. II. ΗΕPAR. 139 cum bron hiali quandam fovet adfinitatem. Huc

otiam ea spectat Ob SerVatio , quod hepar consistontia sua et volumine auctum apud individua ea inveniatur , quae morbo Sic dicto caeruleolanorant, quasi tum natura restrictam pulmonis functionem vicario modo Supplere adnita

Praeter haec aliqua osse peculiaria , et nondum satis cognita hepati munera, ultro Porro que agnoscimus. Si enim visceris consideremus peculiarem fabricam et maximam inter se Cernentia organa molem, cumque humoris quantitate , quae renum secretione multo inferior est, Conferam US ; si advertamus , quod viscus idem Cum Corde et cerebro ante omnia evolvatur, tamque Commune sit animalibus organon; si respiciam Us , id organon in morbis plurimis in scenam adduci , et tam multis obnoxium esse morbosis metamorphosibus ; si denique recogitemus, quanta sit animi motuum in organon idem potentia, et quantum ipse iterum moralis hominum character, temperamentum et individua constitutio per hespatis determinentur conditionem: Platoni, aliis quo veteris aevi scriptoribus g. 27,), hepati altior sm dignitatem tribuontibus, adsentiri fere debemus. In quo au' tom proprie haec consistat hepatis functio , ne C- dum innotuit. An imponderabilis biotici fons PraecipuUS , quantum id vegetativis prospicit functionibus, et gangliorum animat systema, hic supponi, et ipsum hepar pro vero abdΟ-minali corobro habori non dsbeat Z Co

terum gravia sunt cel. Η ΑΗ ΤΜΑNN argumentaco, quibus ostendere nititur, lippae adsimilationi simul Praefectum esse , quod, quan rim Vi

accidere possit, Paulo inferius disquiremus

158쪽

14ο LIB. I. CAP. II. DE ALIMENT. DIGESTIONE.

Calculi fellei.

Occurrunt concrementa bilis in animalibus diversae speciei, etiam talibus, quae felle a destituuntur vesica ). Nec infrequentes sunt biliarii calculi in homine, crebriores in senibus ac in juvenibus , et volunt sesequentiores in 1 seminis quam in viris advertisse. Contingit nempe ,

ut hepatis energia ab normis reddatur, et talem generet bilem, quae tenacem habeat consistentiam, ut adeo in vasis excernentibus vel in cystide adhaereat, Perque moram di UtUrniorem in solidam abeat formam. Reperiuntur autem concro menta haec vel in ductibus hepaticis , vel in cholodoctio aut cystico ductu, vel denique, ut frequentius est , in vesica felle a. Diversa eorum cernitur figiara, Varias habent proprietates physicas et che micas, VariUS est numerus et Varia magnitudo , ita, ut inde a sabuli mole ad ovi gallinacot amplitudinem inventa fuerint ). Roduxit FOURcROY divorsas calculorum felleorum species ad classes quatuor : 1) Sunt albi

159쪽

SEc T. II. DE CHYLI FORMAT. II. NE PAB. 141 coloris, nitentes , crystallini, lamellatas 1 sexturas, figurae oValis, OVO columbino saepe majores, aqua leviore S; reseritur unicus Potissimum. in vesica fellea; emolliuntur et 1Unduntur intemperatura altiore , rursu Sque crystallisantur refrigerati ; aqua sunt in Solubiles , solvuntur vero in alco hole sub caloris 16 o. gr. , aCido etiam nitrico et alcati caUStico, cum quo Sasonem constituunt. Constant hi calculi adipo cerea, in- 1lammabili substantia. - a) Sunt brunei coloris, Cinere O saepe cortice Vestiti, figurae globosas aut polygoriae: lamellis concentricis, in Spissatas bili similibus , constantes ; continent in centro potissimum nucleum album crystallis itum; Diabiles saepe, et colore , eX Bruneo rubescente, distincti cernuntur. 3J Est classis frequentissima, e Prioribus miXta, atro-brunei aut virescentis coloris fracti hi calculi adipo cereas exhibent crystallos et immis tam bilem inspissatam. Solvuntur quoque alcalth Us, alco hole otcleis, suntque inflammabiles. - 4b Sunt calculi

non inflammabiles, majore tamen Caloro sensim avolantes , minus adhuc cogniti , salibus plus aut minus volatilibus nefOPS CODStantes a). Favent chole lithiasi omnes causae, quae bilis augent Secretionem g. 295.J , quibusque Vi talis heptilis en orgia tandem labefactatur, ut adeo Μ o s o v i i opinione constitutivae bilis partes proprias Sequantur attractionis et repulsioni S regulas, a se recedant, et ad leges electricae polaritatis crystallisentur b). Videntur autem depressa vasorum bili ferorum organica contractilitas , si justo major humoris tenacitas principiorum secessui et inspissationi favere. Cum nempe humor diutius in ex retoriis ductibus commoratur, tenuior et Us Pars resorbetur,

et accidit 5imul uberior cholici Oxydatio, quo

160쪽

14et LIB. 1. CAP. II. DE ALIΜENT. DIGESTIONE.oadem materies utique densatur 3 293.). Videtur Praeterea uberior mucus, qui in cysitae fel Iea Secernitur, et album inosam , Ut BRuGΜANNScomperit c , saepe refert consistentiam , calculorum biliariorum genesi nonnunquam dare occasionem. Ceterum metamorphoses Singulares , quibus hepar obnoxium e Si d), Con Crementa os sea, scirrhi, hydati des, Steatomata, tubercula o) etc. satis ostendunt, Se Cretionem ejus visceris variis posse mutari modis, atque calculos felle os, symptomata varia su SCitante S, a causis Variis oriri. II ALLER: Elom. phys. VI. p. 56o. sq. - ) ih id ἰp. 564. Sq. - PROCHAS RA : opp. min. ΙΙ. p. 224. 13 ΤHOMSON'S System. d. Chemie. IV. p. 58O. Sq. Cel. WURZER duos biliosos calculos analysi subjecit

Fean. GLIS SONII anatomia hepatis. Lond. 1634. 4. 3. B. BIANCIIl: historia hepatis. Genev. 1725. 4. -- Fr. '