장음표시 사용
171쪽
Abount rami hi arteriosi in capillaria vascula, tenera admodum et mollia , Venosam fere indolem exhibentia, inque penicillos disposita. Surculi ramorum principe lium paucaS invicem ineunt anastomo Ses l); major vero est Cum venis communicatio , ut adeo facilis sit materiae injectae transitus m). Apparet Ex arteriae lienalis descriptione,
splenem eum tantum accipere Sanguinem, quem
ventriculus recipere nequit ; inde igitur est, quod stomacho pleno in plerisque saltem casi- Bus) lien depleatur , eoque inanito iste sanguine
turgeat, Volumine augeatur. In primo nempe casu Vasa ventriculi tortuosa in rectas e XPorriguntur lineas, quo capacitate augentur et faciliorem concedunt humoris aes axum; accedit dein, quod digestionis tempore energia Ventriculi augeatur, uberior humoris adfluxus per ingestorum stimulum Procuretur g. 73. VII. , atque succi gastrici et muci secretio concitetur. Venae lienales, admodum molles, amplae, Broves et valvulis deStitutae, adeoque sanguinem lento non nisi itinere promoventeS, in ramos abeunt plures , qui hilum egredientss in
venam junguntur Splenicam, alteram Venae Portarum radicem 29Ο. D. 2.9 m J.
Sanguis lis natis, Haltero et eius discipulo Rotoffio, atque Mechelio avo te- Stibus , peculiaris est indolis , inflammabilibus
Pariter, ut venae portarum humor gg. 286. 294. , abundans. Etenim fluidior, nunqUam congelatus et tristioris coloris reperitur, nec arte faciIO cogitur. Destillatione plus largitur aquae quum aliarum Venarum sanguis, plus etiam ammonii.
172쪽
154 LIB. I. CAP. II. DE ALIΜENT. DIGESTIONE. minUA Vero de ol eo Empyreumatico n). Veno sam igitur indolem in liene praevalere, et hydrogenium in sanguine eius dominari cUm magna probabilitate hodiorni statuunt physiologi Oo. Ea autem des oxydatio cum humoris gastrici, DXygenio abundantis f. 279. n. 4.), Secretion QCohaerere videtur; accedit desin, quod circa Iienem nullus unquam adeps secernatur , omneque hydrogenium in sanguine maneat , et is Sum etiam o Xygenium in nutriendam album ino Sosibrosam lienis membranam conVertatur. Absorbentia vasa venas ubique Comitantur , emergunt ex substantia et formant in celluloso textu , ut in vitulino facit Θ demonstratur liene , truncos nodosos , qUi fasciculum simul constitu Unt, cum Vena lienati per hilum egredientem, humoremque suum in Iumburena Cisternam Vehentem. Inflavit Co wPERUS Vasa haec Per Venas,
et ΜΟNRO aquam impulsam transire vidit p). - Nervi lienis plexum efformant spleniciam, coeliaci plexus productionem 18Ο. n. 1. involvunt arteriam splenicam, cum qua Vi SC eris subeunt Parenchyma; adeo subtiles hi sunt nervi, ut in substantia non amplius discerni possint. Omni otiam destituitur id viscus animali SenSu, nec Per morbos quidem nimium exaltan
Sedib. et caus. morb. Ep. XXXVIII. et pl. l. e) Observatione constat , in animalibus inseriorum classium volumen lienis decrescere, hepatis Vero ea Proportione augeri; id ipsum valet de embryonibus humanis, qui tanto minorem habent lienem, tantoque maius hepar,
173쪽
di Vidimus nuper se rosam colluviem inter extimam ct propriam lienis membrisnam Prodierunt e vulnere tuni. iae sorosae ultra 6 ib. humoris, qui instituta per cel. Whomiae professorem J. SCHUSTER analysi a sero sanguinis in eo solum dis rei re vi Sus est, quod longo minus de at humine et multo plus de Saleb culinari tenuerit. Vi- sonus ipsum praeter modicam duritiem nihil peculiarissensibus exhibuit.
Separatas Portiones Secessum, qui in quadrupedibus non, nullis constans est, repetendum putat l. L. P. 613.). m) Censet cel. PROCHAS RA l. c.), quod, cum mass' injecta in viscere saepe diffundatur, Sanguis arteriosus intra paren chyma lienis omnino effundatur, per Venus iterum recipiendus. Laceratis tamen vasis id tribui potius debet , nec adeo in vivo et Sano organo cruoremessundi credimus.
p) HALLER I. c. p. 407. - q) ibid. p. 406. Dis forentia o in animalibus Gaudent omnes quatuor animalium Su Periores classes liene , et videtur ejus visceris dignitas est Pro Portione decrescere, qua ad imperet sectiora descendimus animalia, si quidem Voluis
174쪽
men eius inde a mammatibus ad Pisces Usque minuatur , inque molius Cis nullus Plane reperiatur lien. Aliquae tamen animalium spe Cies αgenerali hac eximuntur regula: Sunt enim Pisces nonnulli , qui insignem habent splenem.
Si figuram spectemus ejus orgreni, colorem, Con-SiStentiam, vasorum et nervorum Prosortionem et c., tum multas cernimus in variis animalitius differentias ; situs autem visceris , ventri Culo vel intestino vicinus, atque vasorum Sanguiferorum ad ea organa et ad hepar relatio , omni-hus plane communia sunt. Arteriae enim lienales in quibusvis mammiferis animalibus e X COe- Iiaca, quae principalem mittit splenicam arteriam, Originem habent. In cetaceis Delphino de Iphi , inque avibus , reptilibus et piscibus
arteriae lienales cum ipso liene certa decrescunt Proportione , Suntque Priores rami tantum laterales arteriarum ventriculi, dUodeni aut me sonterii. Venae lienales apud mammalia, in ramum Venae portarum ConCUrrunt, arteria SP le nica multo ampliorem; in omnibus autem bratis , quae Iiene gaudent, Sanguis ex eo organo Tedia X , ad hepar fertur, quod in animalibus inferiorum classium per ramos VenOSOS , minus
notabiles accidit In mammatibus, ut in homine lien per vasa Brevia ventriculo noctitur; in avibus ingluviei , vel schino vicinus est; in reptilibus et piscitius iam ventriculo , jam vero intestino tenui aut
mesenterio adhaeret. In Pana esculenta, ut ΜΟ-RES c HI advertit, Vasa lienalia cum vasis intestini recti communicant, et putat is auctor semet observasse, digestionem apud haec animalia in intestino recto, quod in glandulosum extenditur saccum, accidere η' . color lienis in
175쪽
Spcr. II. DE c HYLI FORΜAT. IV. LIEN. 157 plerisque mammatibus Profundus quoqiae est , atque pallidior in classibus reliqui S. Varia autem est visceris ejus in diversis animalibus 1igura, quae cum Partibus, cui id organon cohaeret , nullam ProrSUS habet relationem aJ. Apud Delphinos Plures adsunt, SePtem usque duodecim lienes, qui simul sumti aliorum mam- malium vix aequant lienem , estqUe seculiaris Mechelii observatio, qUod lienes SUCCenturiati, in homine saepe reperibiles g. 6guram por inde habeant , ut in cetaceis est, glo-
3. 3 3,Lionis officium. Moltum iam olim de Visceris utilitate disputatum fuit , et multas etiam accepimUs hypo theses ; verum tamen lienis Osricium hac tonus ignoramus. HePar repurgari et motus animi per Ιionem mitigari PLATO docuit g. 27. n. 3.); animae sensitivae et Cupiditatis sedes , Ut ΗΕL
NONTI Us olim tradidit c g. 3ο. n. s. ) , in ipso
hoc viscere quaerenda est; Statuerunt alii, splenem risus eSse ScaturigiUem , Si quidem hominos
atrabiliarios et magni lienis magis ridiculos
e SSe, atque Vi SCere e Xenato risum adimi observarent ); erant alii, qui humorem varium in 1iene parari, inque Vari OS Usus ad diversas Corporis partes deferri docuerunt . Denique fuerunt , qui post Empedoclem si Aristote- Iem 27. n. 4. 5.) lienem pro inutili declararunt Parte, soloque pondere suo aequilibrium
176쪽
1.58 LIB. I. CAP. II. DE ALIΜΕNT. DIGESTIONE. hepati tenere credebant, eo ΡrOVO Cati argumento, quod homines aliaque animalia a nativitate eo caruerint Viscere, Vel illud sine omni amiserint no Xa ct . Per antiqua certe est observatio , animalia et homines sine liene vivere posse. Plurima enim leguntur visceri S per morbum aut vulnus, Perque sex perimenta evulsi e X empla b), Suntque pericula ea nostro etiam aeVo a multis reposita
physiologis , quibus Praeter id, quod Bruta eo carere possint organo , nihil fere didicimus. Aliqua quidem Perierunt a facta operation Θ, quod tamen ipsi potius laesioni , quam lionis
defectui ads 'ribas, siquidem animalia plurimae ut ipsi etiam experti Sumus , eam jacturam sine omni perferant Sequela, modo haemorrhagia,
vasa lacerando, non Vero re Scindendo , prae Caveatur. Voluerunt aliqui salaciora vidisse animalia; alii frequentiorem mictionem , hepar turgidum, bilem Vario modo mutatam, prostratum appetitum, flatulentiam, alviam obstipam,
aut lassam digestionem Se ob SerVIS Se adserunt.
DiiPuYTREN vor recitatem POSt e Xstirpatum Itaenom se advertisse dicit; denique MATER Bor nonsis somnolentiam Peculiarem in feto , cui splen exstirpatus fuit, se obser asse refert c) ,
unde organi ejus usum in eo nefors consistero putat, ut sanguinem recipiat, cerebrum nimi um facile oppressurum. In no Stris tamen experimentit, in canibus factis, nihil plane singularis , Ρostquam bestiae con Valuissent, advertera
His praemissis Observationibus salis appa- et, difficile esse opus, lienis determinare offilium , id , quod nulli animalis corporis parti denegari Potest. Inter opiniones innumeras L i e un
177쪽
SEcr. II. DE cΗYLI FORΜΑΤ. IV. ΕΙ Ε . 159 'haudiana, a More Schio nuper modificata, ciliquam habere Probabilitatem visa fuit. Li-Qnem nem se a Veutriculo Pleno comprimi, mi nusque nunc de Sanguine recipere; sum automtium orem , vasis brevibuS e XPorrectis , ad stomachum et Pan creas uberiore ferri copia, undo organor Um eorum energia eXaltatur. Peracta vero digestione, sanguinis per lienem transitum ea Pro Portione augeri, qua is Se VRCUtitur Ventriculus , unde ViscUS idem uberiorem hepati suppeditat sanguinem, quo largiorem bilis copiam , pro chyli sicatione neceSSariam , Secernero valeat o . Objici tamen huic opinioni potosti volumen lienis multum esse variabile, et nulli fore legi adstrictum, ut in homine in quo ani malibus advertitur; post morbos chronicos id
viscus Plurimum esse PrerVum , magnum Post acutos, licet in utroque casu Ventriculus potis-Simum vacuuS reperiatur; Observatione a Dd-PHYTREN facta constare, jejuno et pleno ventriculo idem esse splenis Volumen D. Ipse cloin B1cΗΑΤ pluribus experimentis , in cuniculis inastitutis, ostendit , certam non existere 'relatio
noni inter lienis molem et ventriculi functio A. Dem g)Poculiaris sanguinis Ilenalis indoles , et vo-nosus visceris character g. 3O1. , atque constans in cunctis animalibus humoris sex lieno in hepar transitus g. 3οῖ. ) , Vero similem reddunt opinionem, in eo Sanguinis diverticulo inflammabilia, quibus bilis utique abundat g. 293. ,
augeri, hujusque Secretionem Per Splenem adiuvari. Inde igitur est, quod e X stirpato liene , ut VALIS NER 1 et CL ABKE testantur ii , animalia Pinguescant, bilis secernatur parcior , inflaminabilibus minus dives, s Pissior et tenacior i .
178쪽
16o LIB. I. CAΡ. 1I. DE ALI ΜΕΝΤ. DIGESTIONE. Humorem aliquem lienis venoso admisceri sanguini dudum crediderunt L , estque theoria
haec recentissimo tempore a ΗΟΜE resuscitata,
et observationibus nonnullis illustrata l). Dicunt pro hac opinione pugnare insignem venae Iionalis amplitudinem et ductilitatem, sanguinis aquosam indolem et coagulabilitatis defectum. Humor autem hic Per arteriam Iienis secerni non potest , siquidem multo minorem haheat quam vena lienalis capacitatem. Putant vero liquorem eum e ventriculo in splenem deferri, siquidem HOΜE cellulas ejus visceris post potum adsumtum humore res Iet RS Comperisset, at quo Phabarbaro impraegnatum vidisset, ubi ejus radicis tincturam Potui reddiderat. Qua nam via is humor e Ventriculo in SP lenem feratur , nondum innotuit; Vasa enim lymphatica utriusque Visceris coniuncta quidem Sunt, non tamen ex ventricUlo ad lienem tendunt, et vidito a II OME contracta Sem Per et vacua. Putat ergo, por cellulosum te X tum eum accidere humoris
transitum, idque liquidum e cellulis in vo nastransire Iienales, et in Venae PortarUm systemate adsimilari. Videntur autem pro hypothesi
ista, qua lien Pro Organo Statuitur adsimilationem adjuvante , Que Pugnare Ob Servationes, quibus compertum est, tincturam Phei volatriculo ingestam sanguinem Iienalem Praecipuo inquinare , is Samque urinae se Cretionem , exstirpato eo Viscere , augeri. Quidquid autem sit, videtur lien certam ad organa Vicina, Pan creas , he Par et Ventriculum, cum quibus VRSorum sanguifer OrUm ope iungitur, habere relationem; nullum quidem gerere munus distinctum, nominatas tamen partes in
suis adjuvare functionibUs , ipsique sanguinis in abdomine clxcultui, enatis alicubi impodimentis ,
179쪽
SEc T. II. DE c HYLI FORΜΑΤ. IV. LIEN. 16 Imentis , prospicere. POSSunt hinc animalia, ceterum sana, eo carere Viscere DUIIas tamen noscimus observationes, quibus ConStet, vicarium tin oce organon, aliis re producti Vi apparatus visceribus adfectis , absque Vitae di S Crimine ad om- tum fuisse. Inde etiam est, qUod lienis adfractio, quae foti res intermittentes diutUrnas passim so-quitur , quamque medici practici obstructionem dicere amant, Perturbato organico Pro Ces Su, Cache X iam univer Salem adducat; unde, licet vitalis turgor a solo hoc viscero repeti minime possit m), perversis functionibus, quibus materia et vires organismi servant Ur, pallorem aegrorum debere oriri, facile intelliges. ) ΗΑLLER: Elem. plays. VI. p. 4G. g. 7. - ) ibid. P. 423. g. 6. a) ibid. p. 426. - b) ibid. Ρ. 423.
e) Med. chirurg. Zeitting. Salab. 1315. III. P. 189. Sq. d) Rustico, I9 annos nato in Comit. Ηonili. loco Gylirhhabitanti, prolapsus Per Vulnus et Corruptus lion, ut chirurgus R. mihi retulit, Per Vincula injecta ademtus . fuit. Tertio post operationem anno Sanus adhuc Vixit. An autem peculiaria in eo non advertantur Phaenomena, Ipse hactenus indagare non Potui. i
LENA OSSE K Physio I. med. Vol. III. L.
180쪽
usu lienis secundum Aristotelem. Altdors. 1613. 4. - JO.
tomia et Pli1siologia lienis. Giess. 1784. 4. V. CHYLUS.
g. 3O4. In tosti ni tenuis actio. Promovetur cibus, in chymum ConverSUs , ventriculi motu cy. 281o, PYIori praecipue actione, in duodenum, ulteriorem sui adsimilatio-nom isthic subiturus. Cum omnis alimentaria puls in tenue intestinum Protrusa est, inferius
ventriculi ostium c g. 277. clauditur, illiusque
regressus , in normali Saltem statu, impeditur. Accidit autem stomachi haec Vacuatio cum singulari sensus corporei mutatione. Molesta quippe repletionis suffertur Sensatio, et restituituΡ circuitus sanguinis inter Ventriculum et Itonom f. 3o1.o, ceteraque abdominalia Viscera aequilibrium; vitalis dein energia , in Ventriculo hactenus concentrata , digestione Peracta, per omne