Physiologia medicinalis

21쪽

SEc T. I. DE cIBO ET POTU. 3Aliter vero res se habet in animalibus perseetioribus , partibus disserentibus, formarum, arietate, et Virium Vitalium longe majore Onergia gaudentibus 42-44. ). Major enim in

his requiritur m&teriae Varietas, ut corΡus , di se ferentibus constans Partibus, et organa Singula, varia ossicia gerentia, in Sua conserventur integritate. Systema nerVOSum, gangliorum praecipue adparatus g. 179-185. , omnem utique gubernat reproductiVum Pro CeSSum, Sensum indit animalibus , obscurum quidem et confuSum, quo Per modum caeci quasi instinctus eo impelluntur, ut quibusVis corporis Prospiciant necessitatibus. Ille autem sensus seculiaris , qui unimalia ad cibum capiendum provocat , sen Sus famis dicitur, Quo domum animalia fuerint Persectiora, ipsaque sonsiferavita 3. 5o. Plus eminuerit, tanto etiam magis

famis sensus cum Conscientia iungitur, ut adeo in homine maximus sit domitor; into Ierandos vi dolicet Una parte suscitet cruciatus, Parte vero altera summam adducat Volustatem , nos quo potenter urgeat, quo utimenta neces Saria, cum maximis saePe Vitae molestiis, conquiramus.

Residet famis sensus in ventriculo , qui seduliari gaudet, Sibique propria stimulorum receptivitate g . 58. 66. , atque adeo casaX est

ad suscitandum eum peculiarem sensum, ubi αcausis variis singulari exstimulatur ratione. Sunt αutem causae ventriculum adficientes, et famis fiensum excitantes facile plures.

Fibrae musculares ventriculi, ipsiqUe nervi et vasa absorbentia stimuli habitualis do&

22쪽

4 LIB. I. CAP. I. DE ALIΜENT. ADSUMTIONE.ctum g. 74. I. VI. experiuntur, ubi a cibo diutius abstinetur , unde molesta suscitatur Sen-εatio. Pro ut nempe musculi voluntarii a motus defectu moleste adfficiuntur g. 189.) , ita et musculi organici diuturnum sine sensu ingrato non ferunt otium , siquidem molesta oriatur inter nervea S et musculares vires tensio. Vasa dein lymphatica , ubi Ventriculus longiore tempore Vaccius est, ipsam facile ejus Visceris substantiam adgrediuntur, et subtrahunt ei Particulas, siquidem Solidescentes etiam, ut DUΜAS inprimi A eXPertus e St, tandem absorbeant materias ',

q) Videtur sensus famis praecis Ue suscitari per stilogisticorum defectum et o Xygenii, quod in gastrico humore Prae Valet, abundantiam,

unde . vires contracti Vae , in ventriculo praedo minantes, corporeum e XCitant SenSum. Vero similem hanc esse Opinionem, Ut cel. BUBDAc Hdocet '' , argumenta ostendunt sequentia: a Praevalent inflammabilia in musculis 33. 93. IO 1. 189.), unde, eum Sub Stantiae oppositarum saltim qualitatum incitare organa valeant 3. 7O. O , omnisque actio vitalis suum requirat incitamentum 72. , phlogisticorum defectus Ventriculum adficere Praeprimis debet. hJ Augetur fames a mus C Uloriam Uberiore motu , vel maXime in aere libero et puro, quo Oxydationis Promo Vetur Pro CeSSUS, e St- quo tanto major in animalibias alimenti nocessitas, quo intensior in iis viget irritabi- Iitatis gradu S. c) Alimenta ea, quae inflammabilibus abundant, carnes, Pingues PraeciPue, fanasm

23쪽

SEc T. I. DE cIBO ET POTII. scitius et magis conSOPiunt, quam cibus ve-

Incitamenta omnia, quae nerVOSum Systema Potenter concitant, Pathemata et ad fectus vehementiores , doloreS CorPorei, substantiae inflammabiles , Spirituosa , optumet quaevis narcotica , famem minuunt, cibique delent adpetentiam; aUgent Vero OXydatae substantiae, sal0s medii, acida Vegetae bilia, moderata quantitate ad Sumta. eb Denique protractae famis offectus eandem confirmant opinionem : pro Sternuntu Penim vires musculares ; sequuntur Ianguores,

animi deliquia, spasmi, et minuitur nativus CorporiS Calor; ventriculuS contractUA, inflammatus , et nonnullis Iocis, per auctam lymphaticorum vasorum absorPtionem , ar-TOSUS reperitur.3J Proxima famis causa Per corPUA Universum dominatur, unde et Phaenomena eius, quae initio ad ipsum tantUm Ventriculum restringuntur , tandem per totum Organismum dominantur. Est autem universalis haec famis causa triplex : de crct mentum humorum et partium solidarum, mistio alienata, et virium vitalium labefactatio. Tanta enim ponitur per Organicum processum malerias diminutio , ut homo adultus quotidie Ilercutis perspirationem , PQr urinam et alVUm , Perque sputum et alias excretiones libras qUatuor et amplius amittat. Disparet in animali-hus fame excruciatis omnis adeps , minia itUr SanguiniS massa, adeo, ut vasa collapsa et fere inania cernan tyle , et ipsae etiam partes solidae,

24쪽

6 LIB. I. CAP. I. DE ALIΜENT. ADSUΜTIONE. intra breve saepe tempus , magnam patiuntur jacturam ct . Ob defectum materiae novas, inflammabilium praecipue principiorum , humoreS et Partes solidae in sua depravantur mi Xtione. Ipse enim sanguis ot alii humores acorem contrahunt et proclivitatom in dissolutionem putridam α- Crimoniam spontaneam , quae halitus Oetente, arrosio he vasorum, haemorrhagiis internis et externis, secretorum humorum αCore, laete ContinUo rancos cente et c. se Prodit b).

Quia denique partium vitalitas per chemico-Vitalem conservatur Processum 65.J , et ipsum etiam imponderabile bioticum per adsiduam materiae organicae analysin et synthesin prolicitur . 234. , suapte sequitur, dynamicam quoquo animalis corporis rationem ab inedia protracta Perverti debere , quod virium Ianguor et alia

famis phaenomena, Paulo Post enumeranda, Satis ostendunt. SPBEN GEL : Instit. plays. I. p. 331. ) Physiologie g. 19 . - Ejusd. Encylopadie d.

n) ΗΑLLER; Elem. phrsiol. VI. p. 165. - b) ibid. P. a 66.3. 259. Famis Phaenomena. Agunt causae famem excitantes initio mitius, et Praemonent nos sensu leniori ad cibum capiendum. Oritur nempe peculiaris quasdam in ventriculo sensRtio, per se quidem molesta, voluptatem tamen simul excitans, Si quidem gratas ideae, a SUmto cibo toties perceptae, simul

redeant. Augetur dein fames, et exaltatur in c i-

25쪽

SEcae. I. DE cIBO ET POTU. 7bi adpetentiam, cum Sensu manifesto etroali desiderio conjunctam , ubi tantus est famis stimulus, ut Ventriculum fortius excitet, vel .ubi cibi ipsos concitant sensus, gustatum Praecipue et olfactum. Uberior simul in os ad 1icitur saliva , percipimus Ventriculi vacuitatem, et oritur virium, muscularium praecipue, Ianguor. Tolluntur autem quaevis famis molesta osensationes cum Peculiari Vodus talis sensu, α

cibo comesto, et recreantur Prostratae antea Vi-Tes, nisi excessum in edendo Committamus, ci-hi cupiditate pro aliquo tempore simul sublata. Si voro fames justo diutius protrahatur, ipse

non modo Ventriculus gravius adficitur, Verum et perniciosa in functionibus vitae sensiferae et organicae Suscitantur Symplomata. Aucta qui Prpe ventriculi seri Sibilitate F. 73. V. , relati Vα increscit stimuli potentia; accedit de in , quod

nullo alimento Prae Sente, SuCCus gastri CuS Continuo secretus, Cum reliquis humoribus depravetur f. 258. , acrimoniam induat, et nervos ventriculi, ejusque fibras musculares potentius irritet. Oritur hinc singularis in eo Viscere ardor ot intolerabilis, Iacerans quasi dolor, fastidium , vomituritio , quae deliquium animi

saepe adducunt; aut tam saevi nonnunquam redduntur dolores, ut ad re S nauseo Sas mandu Candas compellant, Vel eo Plane concitent, ut sui conservationis instinctus omnem supprimat humanitatem, amicus amicum, et mater prolem Ogrediantur ; nec rara sunt exempla famelicorum, qui violentas sibi intulerunt manus '). Diminutis in univorso corpore humoribus, iisque penitus depravatis, febris oritur, typhi putridi stipata symptomatibus. Relaxantur Partes solidO-molles, arrosa rumpuntiar vasa, et

26쪽

8 L . I. CAP. I. DE ALIΜΕNT. ADSUΜTIONE. Sequuntur haemorrhagia narium, ventriculi, tubi intestinatis ; halitus oris, perspiratio cutiS, IOtium et quaevis excrotas materiae graVem SPar gunt odorem; lument faucess et gingivae, totum que e X coriatur os ; porpotua oscitatio , nullus tamen somnus, et maxima inquietudo. Addu-Lλtur tandem corobrato systema in compaSSio nem: na Scuntur sensuum hallucinationes, delix a , mania et convulsiones, succeditque citius aut serius ipsa mors. CadaVera famo per omiorum continuo Putre-ες unt; reperitur vontriculus vel nimium Contractus, Vel bilo acri aut sanguine offuso diductus, an flammatus , Parius arrosus; vasa Sanguiferaeo IIussa, ferme vacua, carnes pallidae, omne S-que partes solido- molles flaccidas, dissolutioni Pro X imae, omni adipe penitus destitutae cer

Famis tem Pu S. Varium omnino est tempus , quo alimentino cossitas in diversis redit individuis , prout quippe ipse organicUS Processus et vitas ratio disserunt, et materiae organicae permutatio ve- 1 ocius aut segnius accidit. Redit famos citius in iunioribus quam rn adultis homi Dibus, siquid om ibi copiosa materies formandis et perficion dis corporis partibus impendatur. Esuriunt froquentius , qui actiVam Vivunt Vitam , cum

actiones Vitales materiam et VireS Organorum mutent, secretiones et e X cretiones Promoveant; musculares dein motus o Tydationis augent processum, unde et maiorvn iis alimenti oritur ne in

27쪽

sti sunt aut sanguinei temperamenti 33. 247. 25ο. , et iis , qui in aere magis puro degunt g.

258H. Denique augetur fames per amissos humores, Sanguinem, Sudorem , SaliVam , PUS , mu-CUm etc., ut apud phthisicos, ulceribus Iahorantes, post haemorrhagias, inque conValescentibus saepe Videmus. In homine sano et adulto post horas duodecim ferme redit esuries; infantes vero et pueri famem citius experiuntur, multoque citius gravibus ab esurie protracta adficiuntur SymΡtOmatibus. Observationibus enim Constat, Se Cunda jam aut tertia die iuvenes ex inedia perire , cum adulti octavam, imo vigesimam supervivere possint diem Animalia frigidi sanguinis Iongo omnino tempore, ubi vita latet g. 47. ) ,

cibo abstinero possunt: calida otiam animalia, Pigra cumprimis et hibernantia, plures menseSabsque alimento vivunt, et possunt carni Vora diutius , quam herbivora ieiunare, multoque citi-uS a Carnibus manducatis suas recuperant VireSquam cibo vegetabili. Agilia autom cibi deside-aelum minus ferunt; dantur tamen EXemPIα, ubi canes et feles septimanis tribus si amplius famem tolorarunt ). Homines ex morbo aculo Iaborantes, melancholici et maniaci, per integrum mensem et diutius , sine omni cibo , potu solum adsumto, vel isto etiam abstinentes , ViXerunt. Erant autem feminas potissimum By- Stericae, quase miraculi saepe ad instar , praelongo tempore famem sustinuerunt 25i.) , quae in Summa corporis et animae quieto, cohibitis ferme quibusvis excrotionibus, vegetarunt, ut adeo materiae permutatio tam exigua accidere

debuerit , quo sola aeris respiratione et cutis

28쪽

io LIB. I. CAP. I. DE ALI ΜΕΝΤ. ADSUΜΤIONE. absorptione, ut in plantis accidit g. 23. n. a. ,

Con Servare Corpus potuerint. Ceterum in crodibi-IeS famis, per annos sustentatae historiae αθ ,eommissae fraudis movent sus Picionem. J ΗΑLLER: Elem. phys. VI. p. 16B. - ibid. P. 7o. a) ibid. p. 272. Squ.

261. Quae causae famem augeant et minu

ant.

Praeter ea , quae Oxygenium intra corsus nugent .et phlogistica minuunt, ipsamque materiam organicam diminui faciunt 258. 26o. aliae dantur causae, Ventriculum peculiari modo Concitantes. Pertinent huc acida vegetabilia, Sale S neutri, aromata, amari Cantia, aCria, hi - 1is in Ventriculum dolata; spectat huc et pylori laxitas , quae facit, ut ventriculus pene continuo inaniatur, perpetuum quo adsit cibi dos iderium. Nimia dein voracitas, quae in hominibus nonnullis Viget , ingenita esse Potest,

ut adeo supponere debeas , nimium stomacho inesse robur, aut Vero Succum gastri Ciam acremadmodum habere naturam; potest nimium cibi desidorium etiam per consuetudinem ad quis i-ium esse, cum Ventri Culus a tenera iam aetate nimium protenditur, magnoque et freqUente e X-

orditio vitali activitate augetur ε. 73. VI.). Frigus dein, nervis inimicum, mus Ulis amicum M. 224. , famem auget; inde igitur, est, quod major generatim Vigeat hyeme famis potestas, quam aestivo tempore , quodque populi horo alium regionum magis sint voraces ). His contraria famem minuunt, Seu ea generatim, quae expansivas in animali organismo

29쪽

ougent Vires , ipsiusque Ventriculi deprimunt en- orgiam. Talia autem sunt: Calor nimius, aerim purus , inflammabilia quaevis, titulo cibi, potus aut medicamenti adsumta, animi pathemata et quaevis causae, Systema cerebrale aut gangliorum mechanice vel dynamice adficientes; suffertur etiam fames a stimulis morbosis, Ventriculum immediate irritantibus , Vel per Con

sensum et sympathiam cs 2 2. in eum agen

g. 262.

Quis cibus homini conveniat. Disputatum olim fuit, quis nam cibus Homini a natura sit destinatus, an vegetabilis an vero animalis p Abeunt onim animalia cetera Boc respectu sumta in classes tres: aliqua nem-Pe sunt, quae Solis tantum animalibus vescuntur substantiis, cum alia solis sustinentur Vogetabilibus , atque alia mixto utuntur cibo. Ad classem primam pertinent feles, canes, avium quaedam specieS, amphibia, Pisces , insecta Plurima. Herbivora sunt simiae , Porci, Pecora, equi et multae avium species. Denique dantur memoratorum animalium Classes , quae utriusque regni cibo utuntur; imo sunt herbivora spe-COra, equi), quae necessitudine compulsa, Piscibus et carni adsuescunt '); et nostra etiam domestica animalia cntes, canes), natura SV a carni Vora , vegetabilibus ad suo fiunt cibis. Ad Paret igitur , animalium classes, quod ipsam facit cibi speciem, sensu stricto sejunctaS haude XiStere, ut adeo ex eadem classe species Sint carnivorae, herbivorae aut granivorae, Vel Qκ

30쪽

uno etiam alimenti genere ad aliud possint

Homo autem inter omnia is quae novimus animalia, omnivorus maxime est g. 45. n. 3. J, adeo, ut ingenti dapum varietate, eX utroque Tegno desumta, luxuriare , atque unico fere , eodemque simplicissimo victu sanu S et vegetus Vivere possit ). Fuerunt lamori , qui herbi Vorum aut carnivorum pronunciarunt hominem, variis utentes argumentis a). Eam vero generis humani praerogativam ipsa os tondit e et perientia, et doc set partium conformatio. Mixto enim cibo cultas utuntur nationes absque incommodo ; dantur dein populi, qui hodies dum vegetabilibus unico vescuntur, solani tuberibus, Castaneis , de ctylis , lichene, herbis , radicibus,gIandibus , contritis arborum Corti Cibus et C. , QStqUe vero simile, nostris ab originibus diu victum misso simplicem et vegetabilem BJ. Μ aurino mades fere solo gummi senegalico vivunt; imo dantur populi, qui, ut cel. ΗUΜBOLDΤ cura pluribus aliis peregrinatoribus refert, per Plu-Pes menses, ubi aliorum alimentorum patiuntur defectum , pinguicula terrae argilla Ceae specie vivunt c). Eamisathae et aliorum littorum accolae Piscibus, alii carnibus meris, harbarae

nonnullae gentes Samo jedi, Esqui motae carnibus crudis, denique alii lacte mero Vescuntur.' Si vero ad fabricam partium nostrum transferimus consilium, tum cernimus hominem medium tenere inter carnivora et herbivor a Iocum d . Etenim dentes habet mi Xtos : angulares tricuspidates , carnivoris , et molares Planos , her- Livoris proprios. Mandibula humana variam habot mobilitatem , ut adeo motus omnes, qui

apud Zoophaga ut Phytophaga obtinent, Possi-