Quaestionem cur Plato Aristophanem in convivium induxerit tentavit Carolus Lenormant

21쪽

licet, quos reverentia Et terrore i ορμολυraia assciunt, lepida, viris, inventa. Hoc aptiri irae saltem intelliges, si e V iusta Va culorurn capita lia e Gorgonis eruas, in Druni acta,

ilentibus acutis et albicantibus, ore patulo, lingua domissa, obliquis oculis IJ, tute Giraecia lwritior in ino stissimas aut insonsissimus, sed pulcerrimus Seliu aer, virgin S POStra mutavit. Sic , jam evecto ad sublimiores sensus Gra oriam Pulsetto , .Esclayli Eumenides Pi Olmii bantur, sit Sira Delle, linguis exsertis, coma anguibus implicita, quibus visis muliercula ad al ortum expavescebant su), luod non reclinas, vel si

credas, uricli yli jam tem Pore, di Ohiles illas, castas, severas luevirgines pro Furiis es ictas suisse, quas Plorat ille ix ra' carum monumenta reserunt, Vel si non animo Porcii ias spectaridi novitat in terrorem frequentissimi coetus mirum in modum amplificaSSE.Ν in his, a tmeseos gradu artium graPlaicarum Progressus et ad eliciendos animi motus efficacitas aestimandi. Quippe

carminum solertia ad culmen ocius evehitur : ars, quae imita. tione figurarum constat, diuturnos conatus POStulat, Ut Pulcri et des Ormis distinctio comparetur, a qua Positum inter ridiculum seriumque discrimen laetidere nemo sanus dubitabit.

In eam artium promovendarum Viam qui S Iiopulorum aut Primus, aut optime sit ingressus, non dis luirendum. Praecipua saltem Graecorii in ot laus et venustas fuit, clom crata quae confusa orientis aut maiorum exemplum tradiderat, secundum genera distinxisse, alia risu, alia lacrumis et admiratione digna censuisse, illa ad soccum, betaec ad crothurnu ni

si in V., inter alia, exemi liiin lirius capitis singulare apud Panosva, Musee Biaiens, Pl. X. lal l L Mettiger, Die Eumeniden, et veratoriem Gallicam.

22쪽

rodegisse. At si prolis de religionibus ex Orion te in Graeciani delatis iudicemus, nillil tale adhuc apud Asiae aut AEgypti

Populos inveni hutur. Quae placita aut dogmata si guris, ut ita dicam, implexa riocia prius ex OD'rat, Pro ε ctiori huK deinde s ,ri is dul,lio in spoclem, ut istae Viiloani .Egypti O-ruiri figurae quas nil Iaer adumbrabam, laraebuerunt : alia gra-Vis, Composita, litam, ab Homero relicta iii, in Olympum Al- am n s, Dionysus altor, r duxit si); alia sacci a potius et risum movens, quum plura monumenta reserunt, et in Aristo lilianis etiam, vel Epicharmi si sanaae fidos , salos et vim plane redolet. Sic ah exemplo luculento diac mur, qu ae similitudo, quod discrimen intor comoedi:e et trago dite origin sexstiterint : sic dogmatum signis, quae religio mysteriorum constantissime fovit, ad pro Iirium sontem revocatis, intelligi miis demum cpio pacto h: c in com Ddiae, illa in trag Pdi: Pius sserint, nulla publici rerum sacrarum ludibrii ratione adhibita, dummodo religionis signum, quasi fidei communis syna luitum, invito risu, IKrSturet. IX. Nunc, si des origine Amoris remotissimae antiquitatis v tigin rclogas, multa, nec Pami momenti, in comoedia partes apud ἰraecos transtro debuisse conjicies. Iam si dii mneminem latuit, quantum inter se diseret, ent in Hosiodi The 3-goni: e vestibulo Cliacas istud, rude et indigestum , luod Prius exstitit, et Eros ille, quam Iiroxime creatus, Deorum immυ talium pulcerrimus su . Quum liaec primordia rerum in imperio triarbrarum versentur, vix animus abstinebit ab Eroteillo Conserendo space tua, bone poeta, dictum sit l) cum

23쪽

Erebo eiusdem Theogoniae, quem Chaos filium, Nox fratrem habilit i). Sed ne i ericulum rei hucusque inex Ploratae adeam, ii uid primaevo Amori, invitis etiam Hesiodi verbis, repraesentando magis idoneum, quam plures Vulcani pueri apud. Egy'tios sigurae sa), quarum impetus in venerem immanis,

simpliciter nimis, et, nobis saltem aut Graecis, jo 'illariter exprimitur Z Quid, si, cosmogoniae, cui oriens omnis fidem adhibuit, tenore ad integrum restituto, Consu Sas mirum imagines evocaveris, quum nil exacti, nil separati, nil persecti adhuc in natura vigeret, et Omnia, SPecim, Elem nta, Sexta S, immixta et implexa, in multiplices, incompositas, et monstringas formas evadebant pea nimirum, aut similia eis, commenta si doctrina mysteriorum e soterica admisit quod Proesumere nihil vetat , nonne multa eorum ad comoediam optimo jure transire debuerunt, praesertini quum artifices antiquissimos figuris ejusmodi singendis apprime deditos fuisse constet. Quibus eas apte figuras contuleris, pias iamdudum in sacrario Beli ad Eul,hratem, si Beroso fides, Chaldaei repraesentandas curaverant 3). Qui Pl e multa nos inducunt, ut hujusce modi signa a Phoenicum monumentis non absuisse conjiciamus, quae Prima omnium Exemplaria ars Graecorum

habere debuit 4 .

Inde, sub specie ioculari, fabulam quamdam de origine

mundi et hominis inter Graecos evulgatam fuisse, conjicimus. An in pulpito, iam, Platonis aetate, PerstrePuerit, nCCne, nobis decernere non vacat. Tale quidpiam asserere non au-

3ὶ Berosi fragiri. p. 5Ο, ed. Richter. 43 α inprimis cum deseriptione Berosi, anaglyphum in vase Etrusco remo antiquitatis eratatis apud Miralium, Moria duci ant. μορ. itat. At l. tav. XXII.

24쪽

sim : sed constanter negare quis audeat, quum tot Perierint, et Primaeva omnia, comicae artis monumenta 8 Eam denique, quam in Convivio legimus, narrationem, a Platone omnino confictam fuisse, tacite non admittam. Qualiscumque sit illa temeritas in singendis orationibus, quam Socratem ipsum discipulo suo extirobravisse dicunt I), sabulam ab Aristophane Plane alienam opinari refragor, quam noster in Aristophanis ore Proposuit. Aut si, ut in superioribus animadvertendum curavimus, Epicharmi magis quam Aristol,lianis coni aedium

enarratio sapit, in locum mortui Poetae Poetam ejusdem sectae vivontem a Platone subrogatum si isse con dam. Caeterum duplex in eo consilium Platonis agnoscimus, alterum quidem demonstrandi nil melius ad mores informandos quoad partes amori in societatem hominum adsignandas staectat) religionem statuisse, quam quod Poesis elatior, Phaedro, politica, Pausania, physiologia, Eryximacho loquentibus.

rhetorica, Agathone mox loquente, statuerant: alterum autem, suo ipsius indulgendi genio, quum nusPiam magis, quam in ea sabula emineat comicae poesos studium, qua sese Platonem constanter imbuisse serunt, et cuius etiam exempla in lepide venustis, et comiter atque urbane facetis Plororumque dialogorum prooemiis suspicimus. X. Platonem enim partes Aristophanis omnino subiisse, ex eo praecipue ducimus, quod in id genus censurae moralis iterum atque iterum onendimus, in quod Aristophanem valde pronum suisse constat. Quid de insito hominum Pectoribus amore sentiendum, aut ex quo deducenda diversitas ea, quam

in amoris generibus agnoscimus, harumce rerum CaUUS, εἰρω- uinin nimirum et salsissime, ut comicorum regem decet, Aris

25쪽

tophanes explodit I) : unumquemque nostrum nil aliud esse, quam hominis te eram, Sicut Soleum inter pisces, haec de soleis Sinici etiam reserunt sa)), abscissam, ex uno dimidiam :

unum quelitipae suam in liminenter tesseram rimari : omnes

eos qui e disceptis Androgyius propagati sunt, mulieribus

addictos, et ex eis Pleros ille stupratorum evadere: ex eodem genere mulieres ortas quas in Viros et adulteria impensas e gnoscimuS: εταιρiστριας ex foeminarum, ei medos ex virorum dimidio in iistare : hos enim, quum in venerem nefandam ruunt, non im I udentiam, Sed Viriles animos prae se ferre; tu ippo solos hominu in reipublic*e gerendae curam suscipere, posteaquam virilem aetatem adePti sunt. . . . Quis non, his Pe

lectis, turpissimum in Nubibus iocum 3) recordabitur,

quem hic integrum reserre pudet.' Multa eiusdem sarinae, quae in poetae solitam protervitatem aptissime eadunt 4), adhibere1κγssem. Quae omnia in eo consentiunt, quod poetam nullo

26쪽

suluisse, I,ei filii Cuc d monstrant. Aliqua cnim si l ,rtecipienda censet, ea ritu vi in liac disquisitione maximi momonti esse iudico ad religionem referuntur. Amator nnii Si HSquo simul virtuti studeant: li: o , si Pausaniae fides, luce lex , hoc decus

summum Psto. Nunc Aristoli hanes nudi ridias, illii hosce nos.

hominos, ex uno dimidios, allocutus I) : caveamus, inquit ut Pietatem erga Dcos et modestiam teneamus, ne dimidii rursus ex dimidiis, nil nasi peri endiculum res octi, obliti uis et dimidio solum exstantibus anagliphorum liguris plan 'consimilos evadamus su). Omnes igitur homines enixe religi

27쪽

nem colere debent, ut, periculo resectionis sublato, ea consequantur, quorum Amor nobis imperator et magister. Amori contraria peragit, qui Deos odit : icto autem foedere cum I eo, et amiticia cum eo Dercnni consociati, eximiam felicitatem adipiscemur : in hos scilicet amasios incurremus, quoS Doliis natura destinaviti - II aec Aristophanes, verbo tenus, circumstante coetu, ex quo neminem, Praeter S ratem, a labe societatis ,raecae pessima exemeris, Praesente Agathone. hospite, iro iam et laurea tragoedi donato, quem Pausanias vir alter, in propatulo fovet et deperiti XI. Nunc si quaeritur, quosnam Deos Aristophanes EVehat, an Iovem ad Ganymedis oscilla sui caput reclinantem, an Marsyam, ad normam Petroniani istius Eumolpi, cum Olympo Paedagogum agentem, an Prosymnum de via ad inferos monstranda cum Dionyso paci Maenatem, an Agdistin Phrygium Atyn in venatu nullibi deserentem, quis non videat haec Omnia a consuetis Graecorum sacris ah isse, et, si mysticam

quae istarum sabularum nonnullis diserte attribuitur si) )originem demas, inter commenta Poetarum I arum verecunda merito referri potuisse. Aliter tamen judicabimus, et de tota sabula meliora sentiemus, si, quibus clausula verbis concepta sit Peri endentes, ea cum conceptis mysteriorum verbis conseramus, quorum reliquias petas omnino nota abstulit. Audia- . mus enim Aristophanem nostrum sa) amorem illum magni-

28쪽

licari jubentent, illii nos non soluim i in praes litiarunt Rummo I ere juvat, sed etiam rio his εἰς το επειτα εχπίδας τίστας παρε ξτα , in suturia in nu .rimas spes pro tendit, duiti inodo Pietatem erga Deos exerceamus, soro ut in pristinam naturam reVocati et Persecte sanati, solicitatem domum et beatitudi item Sor

tiamur 2 Quid illa selieitas 3 Itorum Andro nos quod hodie,

ut Aristophanes ipse praedicat IJ, in optirobrium Vertituri, aut hi mares aut dui dices seminas fierit o beatam felicitatem lo Summani et probabilem exlM ctationem l Sod cpiis in nritiquitatis studiis tam parum initiatus, qui in his ἐλαδα: illas Subito non agnoscat, de iliathus ea torum nihil les initi docernere audeam, nisi quod iii Eleusinio saepissime pronuntia

XII. Quid praecipue Plato sibi voluerit Aristophanem in

Sympositam inducendo, salis sul er pie Proliatum, ut videtur. Quonam consilio Aristophanem, poetam Ireligiosum ci minime castum, S rati opposuerit, nemo non lierspicue deinceps intelliget. Ea sole clarius etiam elucescent, inspicienti Propius et assidue Pertractanti ilua rates ipso de umore perhili 't, sub liersona Diolima illius diviniore, mulieris ab Atheniensibus Deorum instar sust,ectae, Postquam eam i CSti Satrocissimae labem docem annis distulisse crediderunt 3).Quippe in hac prosopopoeia Socrates auditores, mirum in mindum, ad meliora et castiora Pellicit, non ariti quam, Oad

29쪽

amorem SPectat, religionem propalam vituperans, sed divina divinis, ut opinio vulgi serebat, objiciens. Quae Deorum naturam attinent, PhilOSophia nuda exponere non audet: majora maioribus applicantur. Illae symbolae, quas in Aristophane observavimus, a Diotima non absunt: Aristophani per sabulas loquenti Diotima libea 6ύσα OPPOnitur. Sed jam fabulis aliquid religionis detrahitur : Λmor e numero Deorum, invita vetustate, eximitur I): in Daemonum gradum redigitur, εἰρωΜικως Saltem : nam ubi eum, Paucissimis tantum verbis interiectis, jam invenies, nisi in illo idearum mundo, cujus at eriendi causa Socrates mortem ipsam Oppetere non

dedignatus est 3 Do Quaestu et Pauperie, Amoris Parentibus, nihil amplius definio, nisi quod philosophicam allegoriam,

non jam θου, ante oculos habemus. Multis enim ejusdem generis commentis, quoad speciem tantum, Vetu Stam religi nem reserentibus, Graeciam Socratis aetate resertam fuisse constat. Res omnino novas, sub umbra veteris disciplinae instaurandae, Pseudoorphici squibus assentiebatur Socraticus Euripides in et alii moliebantur : in divinatione etiam, Praeterritus antiquos, praeter opiniones diuturno consensu comprohatas , nescio quid liberioris sensus spirabat. Sic et Socratem, sub auctoritate Diotim se l)erfugium quaerentem VidemuS, quam adversus legitimae superstitionis invidiam superstitio liberior sorsan protexit. Vide quae de metragyrto, Athenis interempto, quia scedam religionem inserebat, sed post mortem sacris solemnibus expiato, tradunt sa). Athenienses etiam Socratem absumptum piaculis et religione prosequuti: quasi

o Σωκρατες.

30쪽

in Socrate, philosophiae contra leges illatae metraortuna

agnoscere debeamus.

XIII. Caeterum, quid de amore Soeratico sentiendum Pu tem, in superioribus edisserui: plures jam a PraVa consuetudine prorsus abstinuisse, civitatem omnem Lacaedemoniorum

abominandam libidinem respuisse, et e Xenophonte in Convivio suo IJ et e Pausaniae ipsius in Platonis dialogo ora- . tione su) constat. Socratem, ut castitatem demum in casti

Parum Commercio servaret, diutius Cum Semetipso Pugnavisse, conjiciam 3). Eo vere σε 14vi,inc ut rcli Iuo corsviri S

habitu, de indole generis humani eadem quae de seipso aut

de civitate sua opinatus est, numquam Prosecto SUSPicatUS,sore ut posterorum nonnulli in caput suum infamiam ingererent, a qua Pr Pe solus aetatis suae lihorum solutumque

Se praestitit. Periculum rei aut pravae interpretationi subjiciendae, aut calumniis obscurandae discipulum intellexisse ex