De alteratione, concoctione, digestione, praeparatione, ac purgatione, ex Hippocratis et Galeni sententia methodus ... / [Donato Antonio Altomare]

21쪽

licet bilis. pituitae, quidam pituitam, aut bilem tantum esse dicebant. Quibus sic destructis, ac penitus euersis, ad alteram prauam haeresim diruendam accedit, quae Empedoclis erat, his verbis proinde quiverisimile est , aliquid ab uno generari,

cum nec a pluribus generentur, nisi uia tuo temperamento conueniant voluit enim Empedocles ipse corporaria ostra ac cuneia alia ex quatuor elementis ficta es.se, non tamen inter sese confulis, sed seu sulatim compactis, sese attingentibus, quae sententia eisdem argumentis conuin citur, quibus ea conuincebatur, quae ex

insensilibus, impatibilibus primis corporibus , corpora nostra sensilia gigni Cferebant, quam etiam opinionem Gale nus reprobauit, libro de constitutione artatis medicar . Quibus ita confutatis, Hi pocrates ipse pirimus inter omnes , mox eodem libro de natura humana, statuit elementa quatuor ei es, eaque in mixto commisceri ac temperari cubi ab Empe docte discrepat, qui elementa nec commitasteri, nec confundi in generatione ait rebat ut diximus. sed iustulatili tantum compaginari, acies attinget Lex qui bus,inquam,elenariata luatuor simul,mo dot aequabilitate commixtis , corpora nost

22쪽

nostra generari decretum reliquit, eum, sit alterum alteri longe praestaret, si lentius in firmiori nihil generaretur, qua

tuor ergo supradicta prima omnium corporum quae generantur mintercunt, si mul commixta, ac inter sese mutuo tem perata, nedum tominum elementa com munia esse statuit, quae summas ac sinc

ras qualitates habent primas. Et propteria ea quadam excellentia calida, frigida, sicca fiumida appellata sunt, propria autem horum Libstantiae nomina sunt ignis,

aqua, terra maer, summa caliditas igni, aerisa umiditas, algor aquae, ac siccitas temrae inest , ut testatur Galenus in com naenia rario de naturaliumana primo Nimirum ergo, ut diximus, praedicta prauersas Ophniones Hippocrates destruxit, ainque veram statuit, cum nec ab uno aliquid generari valeat, nec a pluribus, nisi mutuo temperamento conueniant, ac commisceantur, modoque S aequabilitate re spondeant Quadere cum omnium comporum, quae interitui ac generationi sub iacent , tum etiam hominis natura elusi

modi sit, necessarium est ipsum homi

nem non ex una re constare , imo non tantum ex quatuor his elementis vrarum ex peculiaribus, quamuis non propriis,

23쪽

ortis, sed omnibus sanguinem habentibus

animalibus communibus, sanguine vide ilicet, pituita, flava, tum atra bile constat, haecque illi sunt natura corporis, propter haec aegrotato valet:valet quidem,cum ea inter se virtutem xcopiam mediocriter ha bent temperatas, potissimum sit permi-

dita sint:contra laborat, cum Corum qui quam fuerit minus ampliusve, aut in compore sectetum, neque cum omnibus confusum: prout decretum reliquit idem Hippocrates, eodem libro de natura una na. Et si omnes nostri corpora partes ex finguine generantur, ut voluit Calenus oe auo de Hippocratis de Platonis decretis,in primo de natura humanari tamen non ex eo sincero atque inpermixto, puro seu integro, Waliis humoribus non confuso, cum hic nunquam utero gerentibus in sim sed ex eo , qui per excellen tiam id nomen sortitus est, utriusque bi lis, pituitae participe, corpora nostra genita sunt, demum edita in lucem, ex ipso incrementum sipet sectionem accipiunt, ex quadam quasi materia, ut idein Calenus sentit eodem libro octauo de Hippocratis, Platonis decretis. Hinc

rate quod si ex supradictorum temperatri

24쪽

ratura , sanitas an liuimano corpore es ita ritur contrari ex horum intempe raturis , morbi accidunt nec corpus no

strum impatibile omnisque affectionis expers est, velut adamas, aut quiduis id genus, teste Galeno primo de sanitate

tuenda et virum alteratur , corrumpitur vertitur neque cundem seruat prioris status tenorem , propterea auxilium d

siderat, nam si impatibile atque inalte rabile esset humanum corpus inper optioma constitutio perduraret,neque artiSprae sidio indigeret, ut ait Galenus libro actis medicinalis , duabus autem transmu- rationibus ciam sibiiciatur, alterata simul ac uente eius substantia :(alteratur enim refrigerata Olfacta exiccata, humeistata: fuit autem,&secudum sensibilus excretiones,ac per occultam transpirationem duplici quoq; eget restauratione altera quae CX- cedentes temperet qualitates reliqua quae locum repleat inanitinia, ut voluit Galeanus primo de elementis. Atque hinc quartato de simplicium medicamentorum fata cultatibus duplex innuit ei te nostris coicporibus iucundum , alterum quod ima pleat id quod euacuatum est , cuius o di est nutrimentum' alterum quod,

deatur ei quod alteratum est, quod quia

dein

25쪽

ALTO MARIS. II

dem est medicamentum. Nostra denique substantia cum impatibilis non siit, imo continuo oporteat per se totam alterari, illudque ratione primarum qualitatum effectricium elementorum caliditatis, cdelicet, frigiditatis, humiditatis siccita tis, vicissim inter se agentium mpatieniatium necessum est, corpora nostra prae sidia desiderent ac auxiliis indigeant. cum si ex toto integrum illisumque corpus duraret,ialeque quale ipsum ab initio crea

tor abricatum reliquit,ne lita luam corre e ore esui siet, at nunc cum diffluat semia

per accli pereat, aliquo obseruatore indi get, quio quod dii illatur, quantum qua teque sit, cogniturus est illicoque tale ac tantum vicissim reponens, instaurabit, ut semel dicam, quod discutitur atque euanescit, ingeri paulatim atque reponi opus est, ut ait Galenus libro, an tuenda sanitas spectet ad medicum vel ad gynmasti cunis velut si eorum substantia alteratur, indiget aliquo quod excedentes tempe

ret qualitates, eodem me Galeno teste i bro primo de elemetis. Quocirca ars quae dam non ab re, quae medicina nomi natur inuenta est, corporis humani simbernatrix: Clicet a prima eius constitu

in parte denominetur, ut idem Galenus

26쪽

xit eodem libro ad Thrasybulum, tamesi

eamet ars, qtiae una est relatio is ad unum intentum finem, qui sanitas est, circa quem omnes artes versantur, cum vn uni in singulis artibus, isque bonus finis sit, eodeni autore eodem libro ad lirasybulum rhanc inquam canitatem medica ars Impetuo procurat, lite eam tueattir siue perditam re cuperet in humanis corporibus, cum in ca ni aegrotisque, una haec ars medica o do uno vitia emendet, ea videlicet corri gens, in nullo si quidem alio eadem vitia discrepantia , quam secundum quantum. At cum ipsi perpetuo corpori vitia ementa dat a corrigit, propterea corre strix ars appellatur. Quod si exacte perfecteque vale item hominem accipiat in hocq gra du ipsum conteruet, euecticen eam id est boni habitus servatricem vocamus. Si vero eos qui iam morbum euaserunt resa ciat analepticen seu res istricem vel in

si iuratriceita. Inter quas ea quoque collocatur, quae a medicas salubris proprie dicitur, ac conseiu vilia simul. Hae quidem tres partes sub ea medicinae parte connu-nabantur quae existi vitia corrigit, in ter se autem ratione maioris minorisque

dii, entiunt. Estque insuper quaedam alia praedicta arti, pars , quae a medicis proprie

27쪽

pri prophylactice vocatur. Cui succedit, illa , quae magna vitia tollit, qua proprie

i curativa dicitur. Cum ergo uncta liae partes circa unum ac idem propositum ac nem versentur, qui nil aliud est quam a nitas, ut voluit Galenus eodem libi ad Thrasybulum, sequitur qucd una tantum sit ars, medica per quam laumani corpo ris vitia corriguntur , in nonnulla par te diuisa , prout magis .minus est viatium quod corrigitur : haecque praesidia atque auxilia quihus indigent porrigit, relatione tantum ad unum finem , qui ut diximus sinitas est corpori videlicet, aut aliquid ut superuacuum detrahes C aut aliquid quod deficiat adiiciens , natura lemque modum ei comparans , qui nil a liud est quam sanitas ipsa Hinc recte arabitror ab Hippocrate relatum fuisse, quedmedicina est appositio 3 detractio appo sitio quidem deficientium , detracilio au

tem redundantium , verum sicut non

unius artis est opus sacer alterius vitiatum corrigere , sed eiusdem , ut ait Galenus libro , an tuenda sanitas spe ciet ad medicum vel ad gymnasticum ita nec unius opificis est corpora nostra

creare , alterius vero eorundem corporarum vitia corrigere. Atqui cum natura pilia

b et

28쪽

maria sit laumani corporis opifex, nomaitatem ab initio animal creare non potuinatis

nec primam eius formationem institutare: ipsique iterum natura aegrotis sanita tem comparat, nec alia profecto rationes tui in praesentia in lucem edito alimen tum suppeditat, quin etiam si militer nunc operatur, alit, ligerit, excernit, omniaque, ut semel dicam, in praesentia veprius ea dem ratione ministrat, ars ergo primaria naturae est. Quadere rite a priscis capiet tibiis dictum est, naturam in omnibus at xiliari, naturam morbos iudicare Paturam morborum esse medicatricem, medicium autem eiusdem esse ministrum ut testa

tur Galenus eodem libro ad lirasybu

Ium,necnon libro primo de diebus decretatoriis autoritate Hippociatis asserit, quod natura omnino sufficit pariterque edi cum ibi appellat naturae ministrum, non pharmacopolam quendam ex triuio , sed re vera medicum. Cum deniq; naturae morborum sunt medicatrices,ut ait Hippocra res libro se: to de morbis vulgatibus: ac ipsa natura corpus alit, digerit, excernit, omnino susticit,ut superius diximus exHippocratis maleni mente , eaque est artifex, animalibus constitit, uti leni Calenus testatur sexto de morbis vulga

29쪽

ALTO MARIS. I

bus: cum hoc cominentariolo nil liud dicendum proponam, quam quot, qui bus mediis, ac quando possit ipsi naturara reuera medico, ac ipsius ministro cum vortet opitulari, praecipue in curandis morbis simus quid per naturam ipsani intelligendum est quidque ea sit, a quo pacto omnino sufficiat, prinium expla l nare licebit deinde quomodo ea pro qui busdam functionibus pei sectius obeunialdis,ac quibus medias iuuanda sit, diluci .l dare non grauabor. At quoniam ad aciem maxime necessaria sunt, qua litescon scribimus praesertim quia pro tironibus laborem hunc suscepimus Vi qua saepius repetimus Ocum hoc melius sit autore Ga leno in commento aphorismi vigesimi

secundi quarti libri culpandi minime

erimus.

De natura . VNI E VLVM hominis naturam e se sanguinem, pituitam, litem se nainam flauam videlicet Matram ab Hipia

pocrate,ut supra retulimuS, primo de natu ra humana decretum est: iam licet, ut diximus, humana corpora ex sanguine consermentur, non tamen ex eo sincero, cum hic

30쪽

praegnantibias nunqua insit, verum ut paraticipe uti usque bilis pituitae. Haec quis inlicias ibit cArporis plerasque partes ex stamine gigni Galeno pertum est 3 nam framini pa tua in v terunt deiecta moles est , nutriturque de amplificatur ex sanguine. Nec vero id incognitum est ex sanguine quoque semen genitum est , qua de re qui ex sanguine corpora humana generaria serunt, at non ex eo mero, aliorum hu-imorum experte id ex eo qui per excel lentiam id nomen sortitus est virtusque bilis e pituita participe,nihil a leno pugnabit, ut lucide videre licet apud eum lib. I. de natura humana. Quam quidem hominum naturam duplicem quoque essie, vi

delicet tum omnium communem, tum cuiusque propriam , ab Hippocrate primo de morbis vulgaribus decretum est , qua de

re, cum apud eundem ipsius natura essen tia in quatuor elementorum temperatione posita sit, sequitur humani corporis naturam idem esse, quod temperamentum seu temperaturam quatuor elementorum, hil-ntidi, sicci calidi, iugidi, ut patet Galeno secundo de natura humana, in commento aphorismi secunda libri in T. I x x IIII libri In quae quidem natura, licet quae opus est efiiciat, inerudita