De alteratione, concoctione, digestione, praeparatione, ac purgatione, ex Hippocratis et Galeni sententia methodus ... / [Donato Antonio Altomare]

31쪽

ladocta,ut ait Hippocrates sexto de imor his vulgaribus tamen a Galeno ponitur eam est artificem, animalibus consulere, ac vim quandam est inlaabitantem in I sis corporibus,quae ab ea reguntur eodem libro sexto de morbis vulgaribus, idque de mentem ppocratis. At ouae sit apsius natura substantia, quae nos finxit, gubernat, ipse Hippocrates non ausus est pronuntiare, quanquam nostrae creatio nis autorem naturam appellat prout mnibus hominibus mos est teste Galeano nono de Hippocratis: Platonis De cretis, at idem Galenus libro de temperamentis tertio, naturam ait este, nauerasam subpantiam ac temperiem , quae exprimis elementis conflatur , calido fit fido , humido sicco . Quod autem hast eadem natura, quae humani corpo ris particulas effinxit , ac sensim adau

get, Omnino per eas totas si extensa,

ut quae tota Vas per totas non tanti inextrinsecus fingat, nutriata, atque adaugeat, dilucide idem me Calenus declara uit secudo de naturalibus facultatibus,hanc cuiusque homiliis particulatem naturam, ut dilucidius loquanuir sui diuidete licet in totius corporis Coeperamentum, cuius t particulae eiusdem corpor naturam

32쪽

r METHo Dus seu proprium tenus eramentiam ipsam quidem gubernans,qua diuisione Galentis,utitur inpleris i locis, praecipue libro primo de compositione medicamentorum secundum locos in principio verila ipsius primae nostrae naturae seu temperamenti tria una quae substatiam compleuerunt,spiritus scilicet, cangui seminalis tumiditas, ut ait Galenus in commento aphorismi ae v. primi libri. Et libro undecimo methodi medendi fatetur,naturam ex tribus partibus constare,exspiritus L licet, de ex solida rum partium substantia,quae partes benitali semine conditae sunt,&tertio ex carnora substantia quae ex sanguine gignitur. Et si supenus relatum sit a nobis, cunctas nostri corporis partes ex sanguine,non tamen sincero tormari idque Galeno minime pugnare: iustinetius si loqui velimus, partes quae canaosa magis sunt,ex sanguine quae vero solidiores in primo ortu ,ex semine fieri atque formari fatebimur, prout patet ex Galenimente libro primo de semine, idq;aduersus Aristotelem concludit. His sic di luci latis,cuilibet vel parum in arte medica

exercitato patet, quid per naturam Tum communem omnium hominum, tum cuia

iusque propriam, ac demum singularum partium,ex Happocratas Galeni sentenatri

33쪽

ALTO MARIS.

tia intelligere debeamus. Verum quia superius relatum est, naturam ipsam a mitio fuisse antimalis opificem,eique demum ali mentum suppeditare, digerere, excernere, ac omnino ipsi ministrare,ut patet Galeno ex Hippocratis mente libro nono de His pocratis: Platonis Decretis,& libro uni tuenda sanitas spectet ad medicum vel ad gymnasticum:nec minus apud Galenum

saepenumero reperimus, calidum innatum haec eadem in animantibus perficere, t patet in commento aphoris miri, primi li bri sub iis verbis,Neque enim aliud quicquam animal ab initio afformauit, sic uti neque rursus adauxit aut usque ad moriatem enutriuit,praeterquam iste calor inna tus, te quo nunc habetur sermo hic igitur est omnium operum naturalium causa Verum quoniam in nonnullis locis, ut supe rius diximus, paritUr in commento aphorismi tertii primi libri asseruit semperia turam, coelionem, alimenti distributio nem sanguinis generationem, adiecitione, agglutinationem atque assimilationem. perari,velut maxime necessarium,discutiendum videtur num Hippocrati maleno, velut natura de temperamentum, ut supra retulimus,idem sunt:ita quoque calor in uatus,o naturalis, an in aliquo discrepanti

34쪽

Et cuni ad amussim ostensima sit quid pernatui am sibi velint. pari ratione succincite quoad positinius, quid per calidum inna tum ex eorum mente intelligendum sit di lucidabimus: quo facilius quisque discere valeat num natura A calor innatus idem sint,vel in aliquo discrepent.

N decipiatur de calido innuto pro substantia ac corpore calido, non autena pro qualitate disserere propo nimus,appellatur autem, oec substantia in natum calidum ab essicacissima, quae in eo est qualitate visentit Galenus in commentario aduri sus Lucum, id autem nil aliud est quam sanguisi semen ut eodem loco

ab eo asieritur, necni i ab eodem autore in commento phoris nisi v primi libri, facultas nos gubernans,calor innatus appellatur. cuius ei: entia in spiritu una cum sta suine languineasq; visceribus reposita est , ut idem Galenus quoque testatur sexto dena ,rbis vulgaribus, S in commento ae v.

'phorismi primi libri. Qua de re eius subsantia aerea est, aquea seu in sanguine,

pituita substitit qualitate veri est congrate, exfngiditate. caliditate contemporatuS,

prout Galenus sierit octauo de Hippo

35쪽

erati de Platolai Decretis. Hinc Galenus ipse libro de palpitatione tremore, rigore, conuultione ipsum calidum innatuna, essentiam seipsam mouentem, semperque mobilem esse fatetur. Et quia semper o

bilis est,non intra tantum extrave moti

tur. Sed alius alium motum seni per excipit, quoniam si intra solum Cueretur, immobilis otius euaderet extrorsus vero si tantum moueretur, dissiparetur ueri

ret,nunc autem ni odice succensus,ac Odice adauctus perpetuo mouetur Succenditur quidem a Lima corporis lapsus, quo alatur Sppetens,obtinet enim ipse ex san guine perieuerantiam, quemadmodum ex lignis idoneis,qui in foco est ignis, eodem Galeno teste libro de curandi ratione per sanguinis missionem. At auctus Ceypania

sus astatim acrine extingueretur,uc data tem extrorsus exeat a principio proprio, id obtinuit. quia calidum natura est, at interiorem S infernum statum possidet, quod figoris alicuius sit particeps: quando qui dem mixtum ex calido, flagidore ut it, prima itaque caliditatis ratione,est sibimet motor. Magnu vero usum ei frigidit Lad iugit,nam nil frigus obstaret cum sui sum ferri calor aptus natus est,summa peteret, si mulque cum eo alunenta ferret, hunc ergo

36쪽

motum caloris,ne longius protensus pereat Sigiditas ipsa impedit, lubitana nanque esset,iae sua leuitate, id superna impetu, corpora desereret, quare detinet frigiditas,&impedit, vehementis elationis impe

tum moratur. Verunt cum ast eruimus calo

rem huncinnatum semper mobilem esse, seipsumque mouere duplici motu, tum ad intra ab extra, tum ad extra ab intra ho rum motuum quidem caloris innati pii mus dicitur, teste Galeno libro tertio de causis pulsuum cum videlicet mouetur se ras&extra:secundus vero eius motus est clim intro' in seipsum mouetur. Nec ab re unus istorum motuum primus dicitur, nam a proprio principio,ut diximus, quia calidus natura est,ol tinuit ut forassursum, extra moueatur. Secundus autem o tus,propterea secundus appellatur, quia in tro' in seipsum mouetur: non propter a liud ,nisi propter alimentorum confectio nem,' non quia calidus natura it quinimo in alimenta conficerentur, ipseque in tu detineretur diu sub absolute succi con ficti sunt, neque proprium suum motum primum quo fertur foras repeteret intra fir

mus,immobilis ocius euaderet, cum utrinia

que esset ociosus: atque ita permanens nil aliud est is quam via ad mortem ac citi ex

37쪽

ALTO MARIS. 2ytinctionem. substantiae enim semper mobili mors est quies. Hinc patet calidum ita natum,exHippocratis Galeni sententia, nil aliud esse,quam essentiam seipsam mota uentem semperque mobilem, ut supra retulimus nec quicquam aliud esse naturam animalium,praeter hoc calidum secundum Hippocratis opinionem , quam Galenus asserit in commentori v. aphorismi primi libri,& commento phorismi x x x v quarti libri,ex mente eiusdem Hippocratis asserit, sua nostra corpora regit natura, nihil aliud est,quam calor naturalis: tui etiam nil aliud est quam sanguinea substantia si musque aerea seu seminalis, una cum spiria tu ,ut idem Galenus ait quinto de simpli cium medicamentorum facultatibus,quod iterum de natura superius dictum est . Quadere indubitanter, nil aliud esse calorent

innatum conclada mu', quam naturam at qUe animam, imo natura atque anima, deniente Hippocrat S,nilui praeter ipsum est , ut Calenusat erit libro de restior rigo re,pa pilatione S conuulsione calidum Cy innatum, naturam,atque animam dein e se ex Hippocratis sententia, vi supra oste linia: inemoris erere vereatur:velut recorporis naturam, idem quod temperamentum, eodem calen autore libro reia

38쪽

3 METH onus tura humana, libro primo vi paratium . nosque de eorum intentione illud citra controuersiam fatemur, S si ut Clarilli assecla putre veritas est,aliud de nostra anima sentiam, quam incorruptibilem, immortalem firmiter teneo lisit Salen de ratiocinatricis anima essentia itertiue o qui pei petuo veritus sit.

cum supra relatu sit ex Hip

pocratis Galen mete naturam in omnibus auxiliari naturam morbos iudi care,nati iram morborum esse medicatri

cem:& infimina,naturam summa quadani prouidentia corpori nosti o prospicere, ac prorsus sus acere: forsitan quispiam ex his suspicabitur, artem medicam, ac medicos ipsos tanqtiam superfluos tolli debere,cum natura ipsa omnino sussiciat,cunei admi nistrando seruandi animalis causa, cuius quoque primaria haec est ars, ut diximuS. At si quis verba Galeni perlegerit sexto de morbis vulgaribus,dilucide percipiet, non mendacem esse,qui serit a me iacis mora bos curari:nec eum,qui artem medicam laborantium senatricem esse testatur:eadein rati

39쪽

ratione nec illurn,qui naturam primum aliguoribus mederi existiniat, vertim ergo est dicere,naturam morbis medii recte quo que,&artein medicain, ac medicum divere insiper, heius ei e ministrum, ac auxilia ipsa congotenti qualitate copia, o tempo re exhibita aeum auxilia in tempore aegro iis adhibetesolius edaci sit,isqueautor ac occasionis inuentor, distinguens optim Eperari' in quam didicit salubria atque insalubria. ita ergo primo languoribus me detur omnia ciet gruentia in animalium corporibus operan lens quidem cuiri alimetito opus est, ipsi q sanguinem praeparans, per quein egenas p .rticulas nutriat cibunain ventriculo constat as,iterum ut sanguis ipse creari possit:3 in summa quae quatuor facultatibus animal regens,omnia molitur ac pyriscit,non modos antina animal tuen do,sed etiam aegroto sanitatem restitu edo, natura quidem est: lignitate antecellc cunctas alias sanitatis effeci rices causas, cum ones matbia sibi parent ac suggerant. Postquam secundo loco dignitate succedit ars ipsa med ea per quam medici fiunt,cuii: Sartis vi medici ipsi utentes, morbos pellulat,ac auxilia ipsi naturae parandi ministrant. Tertium locum nisi lacus obtinet nam ais

ipsi iis edica inedicis dignitate praestat, vias e

40쪽

32 asserit Calenius eodem citato loco 3c pro pterea lignitate ultimos esse eos qui medicis ministrant ad sanitatem comparandam, eos qui materias praeparant,quos a barios vocant Hinc concludamus, naturam

omnium artium ac artificum ad meden dum primariam,ac potissimam esse, postquam, ut diximus, sequitur ars ipsa medi catilla,qua natura ministra est succedit naedicus tertio loco,quem ubique tumia tura tum ipsius artis ministrum Galenus

appellat, praecipue primo de morbis ut garibus,& libro primo de diebus decretoriis post quem sequuntur ipsorum medicorum ministri, materias atque instrumenta ipsis medicis parantes,lii vero sunt herba rii, unguentarii, coqui venam scindentes,clysteris immittentes cataplasmata adhibentes, similes alii Qua de causa licet sta perius relatum sit,naturam omnino sufficere,eamque morborum esse medicatricem, ac ipsius primariam eam esse artem, tamen quoniam ars ipsa medica in numero est ea rum,quae effectriccs nuncupantur, repara tritium tamen ac correptritium, in quibus

duo piaecipue inspiciuntiir,est cienti cata sae videlicet potentia irri potentia, Vma teria copia vel inopia,ut ait Galenus libro de constitutioneartis medicae rarumq; est

artem