De perfecti coniunctivi usu potentiali apud priscos scriptores latinos

1쪽

AMPLISSIMO PHILOSOPHORUM ARBURGENSIUM ORDINI

RITE IMPETRANDOS

FRANCISCUS CRAΜER

5쪽

Ex quo duardus uobbor post advigii Curtii

Hermanni aliorum curas priscum perfecti Latini usum nova disputandi via et ratione usus disquisivit et inlustravit i), constat inter omnes perfecti coniunctivi formas peris litteram fictas, velut dixim filaeim massim, usu et natura plane differo a vulgaribus formis velut dixerim fecerim amaverim

Cum enim formae r littera insignes et praeteriti et futuri vim complectantur ), illi breviores coniunctivi sola a0risti natura induti semper ad rem futuram spectant. Pro eis quae sunt . . ne filaeis, non negassim dici potuit ne feceris, non negaverim Sed numquam pro eo qu0d St . .

neses an fecerit pers log. ponebatur nescio an faχit. Cuius discriminis Luebber psychologica arte nisus idoneam

1 Grammat. Studien I. De Coni Pers. v. d. Futur. X. i. alternLatein Vratisi. 1867. 8 Cons Brix, ov. annal. 10 si 870 p. 423 sqq. Rud. estphat, is Verbalnsxion . lat. pr. Jenas 873 p. 207. 299. 300, C. Brugmania,M0rphol. Untsrs. III. l880 p. 34. 39. 3 Ad hoc iam A. Gellii aequales attendisse cognoscere licet ex eius narratione quas exstat Noet. Att. XVIII. 2. g. 4 sqq. Posteriore aetate hanc rem tractarunt s. g. G. H. Ursinus Institutio linguae Lai. p. 87ὶ,Μarius Corradus De lingua Lat. lib. III. , . . ossius De analogi III, 13 sqqJ, Periχonius ad Sanctii in erv. cap. XIII not. 6 .

Cis a m aer, o pers. Oni usu potent. p. pr. Scr. Lat. 1

6쪽

reddidit rationem. Etenim stendit formas in sim origine fuisse cogitationis modos ad historicum praeteritum aoristum' pertinentes ideoque inservisse futuro tempori

significando ).

Quam ad rem inlustrandam comparat formas in sim cum Graecorum tempore historie i. e. oristo. Namque etiam Graeci a risti coniunctivus et optativus initio semper res futuras significaverunt ). Cur autem oristi modi, cum per e spectati solam verbi acti0nem denotent sin ullo temp0ris indicio), ad futurum significandum conversi sint,

Pleniores autem in erim formas aeque a breviore communem duxisse originem putat ab antiquioribus formis in

-δSim, ita ut v. o. amassim syneopa fictum sit X amavisim ex qua sorina rho tacismo qui vocatur amaverim, natum SSe.

Ea autem perfecta ot indicativi et c0niunctivi modi, quae breviorem coniunctivum in sim habebant i. e. omnia perfecta in si et vi et aliquot non re duplicata in i ex Luebberti sentontia primo non pro logie perfecto fuerunt,

sed historica narrationi inservierunt. Contra ODSentaneum esse statuit perfecta re duplicata semper fuisse vere praeterita neque syncopam admisisse quorum coniunctivum

Vim perfecti praesentia habuisse videri salso tetigi sim fur

Curtius Τemp. u. 0d p. 208 docuerat praeterit historici notionem ortam esse ex debilitatione quadam proprii perfecti Luebber contra ostendero conatus si ab initio hanc vim in quibusdam formis usuisse l. S. S. p. 9 sqq. I).8 Coniunctivus id osignat quod praesenti tempore est futurum optativus contra saepe notat id quod praeterito tempore futurum erat. In Homeri carminibus unum l0cum xcipiendum esse putat Luebbert Od 463); ad se utitur estpha p. 299 Sed accedit fortasse Od. 79.

7쪽

das praesentisohe Perferi, aber tuae in fur en Potentiatis

futuri). Illud ver discrimen inter vera perfecta et historio praeterita intercedens evanuisse censet in toto indicativo modo se in coniunctivi formis per r litteram fietis, ita ut hae pleni0res in erim formae utramque signifieation om et perfecti et historio praeteriti complectentes adhiborentur ad res et futuras et praeterita cogitationusumptas significandas ). Contra sermas in sim semper rotinuisse solam historio temporis a0risti notionem.

Somasiologi eam utrarumque formarum notionem

Luobbor penitus perspexit et subtilissime Xplanavit, licet olym0logica explicati ab eo prolata stare nequeat ). Formae enim quales sunt diae fuae estpso ot diaeimsaaeim assim videntur esse coniunctivi sit optativi pristini a0risti sigmatici ). Ne negari p0test cum hac rationei Luebber nomen quod est Potentialis futuri accipit sero proc0niunctivo modo futuri. 8 Quo factum est, ut in quibusdam strueturis etiam ad praeteritum in futuro signandum l. s. pro coniunctivo futuri exacti usurparentur. Quare eommotus ad vi sopus c. acad. ali. Haunias 842 p. 60 sq. 99 eas Drmas reapse esse coniunctivos futuri exacti sibi orsuasit. Simili modo formas Daeo simit et faxim simit indicativos et coniunctivos futuri simplicis Graseo futuro in io respondentis esse putavit. Quam rationem refutaverunt G. Hermannus De Madu interpretatione quarundam verbi at sormarum, Lips. 842 et G. Curtius Temp. .modi p. 344. 3553. Secutus est,advigium Lia ema, qui admost.2 1883 v. 252 adnotat iam dixeris danai du nicht yesprochen haben solist Fut eae. Coni. . . . Madbist. Granim. g. 379, 3. 3, Vide estpha l. s. s. p. 300 sq. Brugmann . . . p. 36. 39. 3.3 Primus Brugman l. s. s. in hanc sententiam iudicavit secuti sunt e. g. abloW, utin ephem. XXVI 568 qui tamen etiam dixero dixerim simit primitus veram oristi naturam habuisse censet), J. Schmid ibid. XXVII 327 F. Stolg, u lat. Verbal st. I p. 30 sq. 9.), Osthois, ur esch. d. Pers. i. Indogerm. p. i5 - Ambigitur de origin formarum ad vocalii in stirpes pertinentium velut amassim licessim simil. Cons. Brugm. p. 39, Osthoi p. 22l 549, hurn sysen in Beggerib Bettr. IX 276 F. tot in Haiidbnet d. class. Alterium sw. I si 885 g. lis . Utiquo liae sormae adoria syntaetica vi sunt praeditae atquρ v. c. aTim.

8쪽

quam optime syntacticam vim illarum formarum convenire. Pleniores autem formae ad perfectum in si pertinonios velut dixerim ad anal0giam coniunctivi veri pers oti videntur natae essu i). sed utut de ipsis formis iudicas, hoc utique tenendum est semper formas in sim et saepe etiam sermas in erim' in prisca latinitate eodem modo adhiberi atque c0ni unetivum sit optativum Graeci oristi. Est igitur ne faris vol ne feceris idem ac grotet sis et laeerit quispiam idem atque ει τοι λεξειε φχησειε τις αν Ceterum idem iam sensit F. Hondi δ): non dicam, inquit, et non dixori in eodem modo disserunt quo Graeca υκ αν εγ0ιμι et υκ αν λεξαιμι. Non igitur perfecti c0niunctivi usus in sententiis quae sunt vetantis vel leniter contendentis cum

sentiae perfecti natura est explicandus, sed in eiusmodi onuntiatis coniunctivum historici praeterit sive a0risti agnos

eamus oportet Τ).

Ac potentialem quidem c0niunctivi perfecti usum, cum accuratiore disquisitione adhuc careat, hac commentatione sum persecuturus ita tamen, ut non modo historici praeteriti',

i Brugmann l. s. s. p. 36. 56. 73. Vetustum Oristum sigmaticum omnino cum persecti consormatione esse commixtum satis certum vi dotur Briagm. p. si F. St0l Zur l. V.-Fl. p. 43 sqq. , Sth. p. 21 sqq.).2 V. Luebberi l. s. s. p. 30 Sq.3 De formis enunt condie. l. Lat. Regi montii 827 p. l. in Gramin. g. 528. Praesert tamen eam rationem, ex qua eoni. 0rs. etiam est pro coni suturi exacti.b Ad Capt. I 2, 4M M tamen in eam sententiam inclino, ut haec omnia scit formas littera smiis ignes eaeistimen perfecta, quae tamen non raro natura sua ut omnia perfecta praesentis notionem asciscant.. Synt prisc. scr. Lat. I 79 Actio Rer antecedens quasi Dampraeterita inscitur et animo reprie sentatur. 7 Ne dixeris et dixerit quispiam simit per totam fere latinitatena erant in usu sed latius apud priscos patebat illa coni pers proprietas. Ponebantur enim pleniores formas eodem sensu ac breviores etiam in optando quamvis raro), in prestando, post partieulas tot ne, in quibusdam aliis secundariis nutati Atisci v. Debbori l. s. s. p. 30 qq. 39. 2.

9쪽

verum etiam persecti logici res praeteritas significantis et passivi generis Xempla respiciam. Potentialem autem modum intellego omnino id praesentis et perfecti coniunctivi absoluti genus, quod l0cum habet in enuntiatis ad intollectum et iudicium non ad voluntatem' spectantibuS.

Sed quaedam iuvat praemittere Ciceronis quidem et p0sterioris aetatis urbano sermoni probatissimus fuit usus perfecti m0di 0tentialis pro praesenti positi. Notissimae sunt Drmulae illae dixerit aliquis, forsitan quispiam dixerit, haud facile dixerim a praeter dixerim, is, it omnino verba c0gitandi et dicendi imprimis in

liunc modum usurpabantur narraverim, confirmaverim,

laudaverim, crediderim simit. Semper fere tum adhibobat Cicero perfectum, cum de cae rari persona loquebatur ). Argenteae vero aetatis script0res, imprimis Tacitus, potentialis m0di provinciam haud mediocriter protulerunt. Quo factum est, ut labente nativo latinitatis vigore vel in finalibus sententiis sermam dixerim pro dicam p0nerent'), atque nonnumquam etiam alia verba ita usurparent '.

i Hae distinctione recte utimur, licet triusque generis De Dotiusquequaque accurate distineantur. Velut adhortatio vel iussum n0nnumquam exprimitur per coniunctivum cum non pro ne copulatum ita ut forma modi potentialis evadat. Quae ratio tum fere adhibebatur, cum quis aut ipsam negationem non ne enum fortius premere volebat velut Liv. 6, 4 l l non leges auspicato ferantur, non magistratus creentur aut notionem aliquam affirmativam circumseribebat per contrariam cum Degatione iunetam velut te. p. Cluent. 7 a legibus non receda nu3 sequamur leges ). - Dimcilior est quaestio de particulae non usu in interrogati0nibus dubitativis et indignabundis velut egon hoc non faciam γ). Draeger sane Hist Synt. I p. 30 sqq. eius generis exempla ad potentialem m0dum rettulit sed ad iussivum genus eas interrogationes pertinere vel iude patet, quod Cicero interdum admisit ne Att. 2 40 me dolearn Oui potest: ne iaceam 3 Fortasse particulae non usus ex eo explicari p0test, quod propter interrogativam nuntiati formam voluntatis noti minus distincte percipiebatur. a Metring at Gramm. g. 642.

a seil in formula ut ita sic dixerim velut ac Agric. ).3 Velut ac annal. VI, 22 ne longius abierim.

10쪽

Familiarissimus igitur os perfecti potentialis inferioris actatis hominibus priscis scriptoribus non item. Namque accuratius in rem attendenti patebit prisca

aetate cum breviorum formarum usum potentialem artissimis finibus includi, tum loniores formas ad rem futuram potentiali 0d significandam non usurpari nisi instructura hypothetica i). Condici autem eiusmodi locis estertur vel solito more particulis si, nisi, , Vel rarissime pronomine relativo qui misi quis, vel rarissime)particulis ubi et quom ), quae tum ad vim condicionalem accedunt. Atque primari quidem enuntiati condicionalis

paucissima exstant exempla, plura secundarii. Ceterum et ipsa vi ac noti0ne illum modum potentialem aliquantum distorre a posteriore usu videbimu8. Satis inauditum sane id, quod m0do velut rei summam adumbravi, ad multorum aures accidet puto δ). Sed h0c saltem nuper iam ab aliis cognitum est potentialem perfaut pluralis apud prisco scriptore nondum inveniri ).i De passivo genere hoc non dictum volo. 2 Ouom hoc modo a solo Catone usurpatur de quom pari. hypothetica . . . Schult Lat. Gramm. g. 36 not. 2 Holt et II p. tb se. g. at de agric. 90 quom far in simiat, puriter facito). De ubi particula v. et ring l. s. s. g. 44 Ol. 1.δὶ Quas sit ratio nostr idiomatis apud priscos script0res adeo non est Otum, ut vel mera coniectura l0cis quam minime doneis perfecti potentialem in textum inculcare quidam non sint veriti. Atque Draeger, qui recentissimo temp0re de historia syntaxis latina illustranda optime est meritus, sic iudicat: De Coni potentials is beretis 1 Altlatein, nam enitichael den Omlkern gan geWohniich p. 305ὶ sed perfecti saltem p0tentialem excip0re debuit omnia quas asser perfecti exempla, spectant ad Ciceronia Dam ac posteriorem aetatem. Zumpi contra solita Observationis acie usus statuit: Im Gangen si u emerhen, das derConi ais potentialis voti dei alteron chrisistet ter sparsam angeWandi wird. Gramm. g. 528 not. l. In eandem sententiam Schult l. S. S. g. 243 haec scribit: De Coni ais Potontialis,lrd 0 de Schrinstet ter ausder ei de Rom. Republi vi et sellens gebrauch ais voti de Spateren. με Tabular lexic0graph. d. 0el smin. I. 1884 p. 347 sq. J II. Schmal χ: Potentialis Perf. aut plur uti Perf. depon.) Vor Cicero