De perfecti coniunctivi usu potentiali apud priscos scriptores latinos

21쪽

obliqua quadam relatione, de qua Latini anni ad Cic. p. ad Quint. r. 1 3 eg te videre noluerim ' lia ooscripsit: in prusentisch Deutun is nisi mogli Jι. ipso erden is annemnen Hai8Sen, das in diesem . . . Misede, Coni die oblique es roduction der Uorte des. ιintus tu me videre noluisti besei linet, vel Iie ann noch deuilicher oledergeseoen reiirile hici soli fetote u ills d. h. meinst die nieli huben ehen Oollen 'μ3. Ter Heo. I in antiquioribus editionibus secundum reo Calliop. legebatur vi0lat metro: Fortasse unum liquod verbum infer sis iram hanc

conciverit.

concluserit A concivi8se Donat. concivisse, ere Benti. pr0b. Flecheis. Umpfenb., ZiatZkone. C0rruptionis causa posita videtur in e0niunctione particulae ortasse cum infinitivo, qua structura offendit libra

H. a. nuntiata relativa. Attracti modorum statuenda est:

Plaut. Mil. 20 nihil herole hoe quidemst Praeut alia dicam, tu quae numquam feceris. Cfr. Bri X. a. h. l. Aliter L 0reng re est in quae in qu0m obloo P legi Com. inc. 83 Ribb.:s mi exspectes, alteri qu0d feceri S. Lucii XXVIII, 24 M. 70 L. vitam ac fortunus cui concrediderim meas, Ne hoofaciat atque eae hac aerumna istineat. Ad obliquam rationem versuum proxime antecedentium verbi modus assimilatus videtur: Ter. h0rm. 365 sues interea mihi senex Narrabat se uno neglegere cognatum suom si quem virum Quem ego siderim in vita optumum.

refellere vult, utitur coniunctiv imp 0r foeti quid interest, dare te in manu argentum amanti homini . . . t Non redderem poris . 34). Hhoc iussivo praeteriti v ini primis V mi Domi ai fi l Iseletona. Pl;Ultitia P. 48 qq i l. s. s. p. 25.

22쪽

Do ad modi attractione v Ludbbor II p. 30'). Advorsativa vis scis supra Mil. 20 relativae nuntiationi his locis inesse videtur: Tor Andr. 27 ligon pr0pter me illum decisi miseram sinam, Quum ego unim egregie curam pro zore habuerim' Phorm. 9l Nam quo redibo ore ad eam, quam contempserim' Nogativa l0ei sententia coniunctivi est causa: Plaut. Men. 474 Pro di immortales, quoi homini umquam

uno die Boni dedistis plus, qui minus sera veri δ)y

b. Cum particula temp0rali vel explicativa quom quam per se apud priscos indicativum adsciscero scimus modus potentiali his locis c0nsociatus esse primo btutu videtur:

Plaut. Most. 690 Melius simio hoc mihi non fuit domi, eo

quom una esca me iuverit magis.

Luobberi II p. 9 iuverit ad eam coni speciem refert, quam nominat reter Potentialis. Sed recte Loron o Ritsolii

scribere videntur quod.

Tor. Haut 102 Si umquam ullum fuit tempus, muter, qu0m ego voluptati tibi fuerim. Non cum Η0ligio II p. 44 potentialem vim ' i. e.

modestior si loquendi modum agnosco potius Terentianus serm0 h. l. iam eandem dicendi rationem videturi Fortasso tamen Miderim . . est perfectum praeseritiae se movi); pandem rationen exstar puto Phorm. 90 Ego hominem callidiorem vidis novi, scio neminem cons Latim. . . s. p. 25 de Cic. Att. la,2 ut te neminem umquam rideris nec audieris).2 Plautus semper pariis a Cicero praecedente enuntiato negativo pronomini relativo adiunxit coniunctivum. PaetZolt Bettr. . hist Synt. d. l. pr. Walderiburg. 875 . Cons. Draeger II p. 29. . Qui potentialem . . osso mavult, is animadvertat oportet, quom . . . fuerim pertiner ad prota si condicionalem, in qua coniunctivo p0rs log locus erat concessus sent0ntia fere est: si iniquam ullo tempore . . . fuerim).Α ἡMit Teren triti edo h schon in Schwanken in, ni der Coniunctia besinni dem Indicati sein Gebie streiti tu a hen. Schmal gin an lib. d. l. itfrtumsW. I p. 348).

23쪽

0xhibore, quam ptim0 latinitatis auctores secutos esse scimus. 0dem enim m0d in eiusm0di sententiis temporalibus coniunctivus p0nitur atque in eis relativis enuntiatis, quibus qualis sit aliqua persona vel res significatur i).

o. Attracti0ne modorum ortu est coniunctivus cum particula itum sociatus:

Plaut. 0st. 966 Vide sis ne forte ad merendam quopiam devorteris, Atque ibi ne plus quam satis fuerit, biberis.

In condicionali structura n0nnumquam potentialis m0dus perfecti logici positus est. I. Actio, quae verb0 exprimitur, est vere abs0luta et

praeterita seri praeteritum .

a. Apodos eos nullum est exemplum. b. Ad protas in exempla spectant haece δ): l. activi generis:

Plaut. Rud. 19 Nam hoc mi ιau sit labori laborem innopotiri, Si me erga parentes aut deos impiarim. Mil. 21 Periuriorem hoc hominem si quis viderit, ut gloriarum pleniorem quam illic est, Me sibi habeto. Trin. 85 si id non feceris Atque id tamen milii lubeat suspicarier Qui tu id prohibere me potes ne suspicer '2. Verba do ponentia abos his locis'): Plaut. 0st. 555 dicam, si infessus sit Ter Ηaut 1035 Non si eae capite sis meo Natu S, . . . eacuus magis patiar, Clitis m, fugitiis tuis me in fremem feri. Plaut. Rud. 1380 Cedo quieum habeam iudicem , Ni doloi Ceterum h0 exemplum Hant. 025 desideratur in tabulis a Lub-berto l. s. s. p. 20 Sqq. confecti S. 2 Coni interrogatione obliqua est essectus Tor. Αd 549 8 . . . redierit, viso si Plant. Cist. IIII 2 10 Si quis idit si quis an abstυ erith; si umi.

' Interrox obi. Trito Tas dis ant dum m hi commentari hi eat, ni oblitus siem.

24쪽

1; alo in stipulatus sis, nive etiam dum hau siem Quinque et viginti amis natus i). 3. Passivum est obvium: Tor Andr. ii Haud exeat si in te sit solo situm. San situm . . plane est pro adiectivo. Ilost. 330 Si orte morbus amplior factus siet μν- non ille inuro ivisse dicent Sostratae. Plaut. Mil. 89 Si quidem centiens hic visa sit, siqnen in tias eat. II. Perfectum quod dicitur praesentiae occurrit a. in apodosi perpaucis locis: 1. Nonnumquam leguntur formula quae sunt perifrim, -int, a twn sit ). Sano illis locis orbi otio adfuturum tempus spectat cuius tamen se causa sita est in e0, quod illa locutiones plane in praesentis

naturam abierunt δ).

Plaut. Rud. 78 si istuc ius sit . . . piseatore perierint. Truc. 70 si non peream, plane perierim ).

Tor. Haut 3l Ubi si uiduimn nodo quid te fugerit, y0

ita ut 4b6 quod si iterum milii sit unda, actum siet. 2. Plaut. Trin. 950 sqq. nunc si forte eumpse Ci armidem

b. In rotas paulo saepius perfecti 0gici coniunctivus legitur: Plaut. Mon. 03 Non estem, Si noverim.1 Notandi in os ad expmpla passivi generis roserri posso tiam verbum nasei s yeboremuerden).2 Futur. X. cognosco in Mil. V. 297 perieris, di8perieris). Coniunctivus igitur, secundum praeSentis natiiram rem imminentem S. suturam cogitatione sumptam sigilisseat. Nimirum nullo paeto de a tristo qiis dam tempore in his quid in sorinis c0gitari p0test. 4 Si Goelior et Sebosil uriem , urient C. , , Ad si ituria in exactum poetant er Andr prol. tu solii tram vi8ν et Norit, ambas noverit , Pliorna. 20,5 stinum quom noris sic , cognoris reo Call.J. omnes noris.)

25쪽

21 P0on. IV, 2, 5 8 7 Animum inducavi facile, ut tibi siue

credanι, ni te noverim. Baech. 678 Pol tu usim nunc ume accuses magis, si magis rem noveri S. Ter Andr. 14 si hunc noris satis, non it arbitrere. A11dr. 652 aud istuc dicas, si cognori vel me vel amo

rem meum.

Lucii. 23 L. cum cognoris, vitam sine cura Xψα8.F0rtasse huc pertinet Cat. p. 36, 9 Iord Recto ronte ceteros sequi si noriti). Deniquora Trinummi v. 38 magis id dicas, si omnia eae se audio eris M scia8 vide infra . . .

Quaedam praemittuntur.

Ut perseuti historici sive a0risti' ) naodus potentialis adm0dum angustis finibus apud priscos continetur, si ne vis quideria ac natura eius omni e parte congruit cum vulgari inferi0ris aetatis significatione. Nam cum inde a Ciceronis sero aetate potentialis r littera fictus e0dem munere fungatur, qua priseae larinae sibilantes, velut haud negassim Astu. b03 pr0rsus idem videtur esse ac non negarim apud Varronem . . , il) non item rem se habere videmus apud antiqui0res Script0res. Quibus, cum ad illam temporis a0risti' brevitatis causa condon mihi 0 v0uabulum notionem ignandam brevi0res forma praesto 8sent, pleniores alium in usum convertore licuit. Utebantur enim illis formis duplicem et praeteriti et futuri notionem compleotentibus in enuntiatis condicion alibus pr0 potentiali modo futuri Xacti in protas quidem ad praetoritum in futuro' modestior modo signifieandum in apodosi autem variis noti0nibus, quae futuri exacti in prisca potissimum latinitate

26쪽

sunt propriae. Hae infra accuratius exponenda et probanda

erunt.

Ubi contra apud inferioris aetatis script0res in con- diui0nalibus rectae rationis enuntiatis potentialis historici s 0risti perfecti fit obviam, ibi plerumque, si quid video, n0n idem valet atque apud prisc0 Latinos p0tius est non aliter atque extra hypothesin pro praesentis coniunctivo, velut Liv. 26 49, 3 Scorpione . . . ad 8 agrat custos Scripserim, si auctorem Graecum equar Silenum i).H0 unum excipiendum videtur ) perfecti c0niunctivus futuri H. 110tionem etiam posteriore aetate induit in sententiis exempli gratia c0gitati0ne fictis vel in consuetudinis alicuius descripti0ne vel in generalibus praecep tis experientia usuque probatis: inniti fere ubi incertum et generale est subiectum, sive id exprimitur per secundam sing. personam, Sive pronomine indefinito quis, tu, sive lieo raro id fiat tertia pluralis persona incertam per-80narum multitudinem complectente sive denique aliquo nomine appellativo. Pro condicionalibus particulis interdum ponuntur cum quando et uti ). Praecipue autem ille usus ad rotas in pertinet Cic. n. d. 2 g. li an vero si domitin magnum videris, no)ι fossi adduci, ut e. q. S. )Cie. st . III, 24 92 si quis medicamentum cuipiam dederit . . . . Si 60 m. 8anumjactu sit, et annis aliquoti Non obstant i loci, ubi de evantu fructuque rei iam a ceta e aliquis loquitur, quandoquidem ipsa verbi acti est praeterita non futura), velut iv. 6, 4, 4: tum vero ego nequiquam . . Capitolium cer i erim, si civem . . . in servitutem ac incula duci ideam licet igitur de prosper facti eventu nonduin c0nstet, ipsa tamen servandi actio iam est praeterita).2 Dico hic de classica qua vocatur latinitate; d poetarum Su

' Cons. Me iring, at Gramm. g. 44 adnot. l. V. Draeger II p. I g. 47 sqq. qui tamen ea exempla ad peri e tum logicunt refert quod cons infra p. I.

27쪽

sos inciderit in eundem morbi , . . . . quid jaciendum siti).

Cio. r. Catil. 1 g. 31 si aquam gelidam biberin δ), primo

relevari videntur.

Sali Cat. 52, 29 ubi socordiu te atque ignaviae tradide

ris, nequiquam deos implores. Perrar in utroque membro perfecti coniunctivus profuturi exacti coniunctivo p0situs est: Cic. n. 2 g. 59 si scieris assidem occulte latere uspiam . . . improbe feceris, nisi monueris. An h. l. futuri ex indicativum agnoscamuSγ

Cons Cio ad tam 10 4, 3 omnia viceris, Si, ut ver0, te validum videro Att. 2, 24, b respiraro, si te vi

dero ). Ceterum ad hoc quoque genus valere putaverim, quod Madvig l. s. s. p. 101 iudicavit, Veteres ipso Non Semper certo sensu tempora distinaeisse, ut praecis ipsi dicere post In Cic. 0 os . libris mitino frequentes sunt eiusmodi nuntiationes. 8 Draeger II p. I h. l. adlato addit Mehr Stellen se pers coni. cum praesentis indicativo copulati aus Cicero in mi nichi bekanni. Equidem si abhorres a facili mutation in biberunt sui. x indicativm m h. l. praefero. Quae temp0rum fiat I et praes. coniunctio apud Plautum quidem et erentium non ita raro obvia Rothh. l. s. s. p. l, iubigi. s. s. p. 4 legitur etiam apud Cornisseium 3 g. 34 haec tum alet, si eaesuscitaverimus duo Liviana exempla V. p. raeger II p. 7l4. Eodeui referendum C i c. of . ΙΙ 20 g. 0 si opulentum fortunatumque defenderis, in uno illo . . . manet gratia Quem locum M um g ea Lat. Sprachi. p. 870 . 838 0t 3 ad 0rf. coni pertin0re falso iudicavit, in errorem inlectus fgula perperam eta: So ann defenderis nur de Pers Coni. 8ein, ege de Praes imma t8ata. 3 Draeger I p. 283 sq. g. 38.). De futuro II ho modo p0sito v. imprimis advig. l. s. s. p. 84. In aliis praeter adlata enuntiandi generibus perfecti coniunetivus futuri II partes sustinere non videtur nisi ubi 0bliqua orationis impli dati requirit fiat. II. 0niunctivum). Nam huc n0n pertinent quaedam enuntiata a particulis priusquam et antequam incipientia, quae notata invenies apud Draeger I p. 623 sq. g. bl 2): Plaut Merc. tb 5, quem versum Draeger si citat iam r. v. loquutus 3 im, cla8, 3 mentiri velim, in novissima Goelgi editi0n logitur ita:

28쪽

mam pone etit.

Quodsi apud Cicer0nem y perfecti coniunctivus futuri

II vice fungens in recta ratione artissimis vinculis est constrictus, aut tamen longius eius usus fines protu-lorunt epici et elegiarum poetae atque argenteae aetatis scriptoros'), ita ut interdum priscam fere rationem revocarent.

Cons. Verg. Aen. XII, 40 q. Quid consanguinei quid cetera dicet Italia, ad mortem si te fors dicta buteis rodiderim Catuli. 79,3 sed tumen hic pulcher vendat eum

gente Catulimn Si tri notorum avia r es per erit. Contra nemo ignorat etiam in optima latinitat prorsus legitime p0ni perfecti c0niunctivum pro futuro II in enuntiatis dupliciter subiunctis ) Sed cum Draeger I.

elocutus um . . . sci . . . voto sim Ritsch secundum F); 0en. IIII, 2 86 pr. disperibit fassio quam . . . civerit ut ex indie. Ogn0Sco cons. Bacch. 21 pr. u. in v eneri Epid. 30 pr. v. vener O); idem tempus habemus Liv. b, 4, 0. Logicum autem perfectum si e vere prasteritum statuendum est in sententiis quibusdam generatim dictis Τae. Germ. 13 et ann. lb, 74. Cic. inu. 24. 60). Denique p. Caes. eli gall. 3, 8 non pr. dimittunt u ab his sit concessum coni perfecti pro plusquamperfecto p0situs est propter praesens historicum non dimiserunt pr.

qu esset conce88umi. Cetera Xempla l. c. a Draeger prop0sita obli- ma e sunt orationis.

1 Fortasse eximenda sunt Ciceronis epistulae. 8 Quin tiam pro praesentis coniuncti v perraro Cicero perfecti p0tetitialem in condicionalibus enuntiatis usurpavit Atque in protas quidem nescio an nullum exstet exemplum Apod0seo hoc praesto est exemplum Tusc. 29 g. 82 impetrarim benter, nisi moIestum sit ubi eo facilius poterat usurpari hic m0dus, quo pr0pius pr0tasis ad urbanitatis quandam formulam, quam ad veram condicionem accedit.)δ A. ansfold, De nuntiatorum condit apud eleg. 0et Lat. formations Hal. Sax. 1879), .mor genroth, De condic. Setit. p. ae. form. Lips. 868ὶ, . . lint berg, De Orm. DUnc. 0nd. p. ac.

29쪽

p. 292 g. 41 perverse sic statuat Die exsten Sph rei da-son suden sieli et TerenZ, 0 ab re duo pauca lautina xempla hic proferre. Incipiunt autem illius m0di nuntiata secundaria plerumque a particulis condicionalibus et temporalibus si, ubi, cum, priusquan simit.), rarius a particulis ut et ne Ae pendente enuntiata a. ex infinitivo plerumque futuri eum a ceu Sativo copulato,

c. e coniunctivo relati v i. e. non per Se tante,

sed effect per particulas vel interrogatione bliqua vel alia rationis implicatione. a. Plaut. Trin. 9 te dietatorem enses fore, si aps te acceperim agrum . Epid. 0 Quia utrem xiit conveniTe Se non volt, . . . Quam id argentum . . . dinumer a erit. Bacch. 23 veneroque te, Ne Nicob dum me sinas nostrum senem Prius coiivenire, quam Sodalem viderim . b Plaut. Mil. 1096 nam nullo acto potest Prius iae in aedes recisi, quam illam amis erim. u. Plaut. Men. 014 dicam, ut si med abest liber quo volet, Ne tum, quando sanus factus sit, a me argentum petat. Trin. 609 id agis, ut ubi adflnitatem inter os nostram astrinae eris, Atque eum agrum dederis nec quic itum hi tibi sit 'o qui sitam colas, Ecfugi IS . . . Adde haec Terentiana: Ter Eun. 140 sit, si . . . non id metuat, ne, ubi accesti im, Sese relin quam velle se illam mihi dare. Haut 8b ilium aiunt velle Xorem, ut quom de Ss0nderi Di, Des qui aurum ac ve8tem . . . Omparet.

i Hic coniunctivus vincit etiana antecedentes formas ad eundem m0dum esse referenda S.

30쪽

Do activi porrecti coniunctivo in i rimari enuntiato condicionali posito.

In memoriam revoeemus oportet, quam late apud pris-c0s scriptores futuri exacti usus pateat et quam usitatae Plautina Terentianaque aetate variae huius usus Species fuerint, quae p0stea partim plane evanuerunt, partim angustioribus finibius sunt circumscriptae. Qua de re post alios volui indem annum et Matthiaeum accuratissime exposuit Madui loc saepe laudat p. 89 sqq. Ad nostram rem maxime pertinent hae Species. 1. Significatur futuro II rei alicuius effectus in ipsa re ita inclusus ut simul cum ea futurus sit ). Pseud.

5l si abstulerit, mirum et magnum facinus eo erit.

2. Vivida imaginatione res futura iam pro absoluta sumitur quo celeris et certae perfectionis nota actioni Verb expressae imprimitur. Hae n0ti est omnium usitatissima et vulgatissima ).3. Animadvertendum sane est pro futuro Xacto in Omnibus illius modi nuntiatis poni posse futurum Simplex ε). Quare saepe utriusque temporis formae promiscue usurpatae sunt exempla multa ap. Madv. p. 93. not.) Sunt tamen certae futuri Xaeti formae,