장음표시 사용
11쪽
Inde . ab antiquissimis temporibus fuerunt in populo Romano coetus quidam rei sacrae causa constituti, Inaxime ad per agenda solemnia epula, quae deorum colendorum causa celebrabantur. Qui coetus dicebantur sodalitates iisque qui intererant sodales , nominati iam in lege i tabularum . Ne apud Romanos quidem rerum antiquarum periti reperiebant, quo tempore primum institutae essent, inde ut prisca omnia Romulo attribuebantur. Tuditanus apud Macrobium δ Romulum ait communicato regno cum . atm sacrisciis et sodalitatibus institutis nundinas quoque die cisse. De sodalibus iis sodalitatibusque hic agemus. Ante tamen quam locum in rebus sacris perficiendis clis attribu-
Sodalis ita dissert ab amico, ut hic animi caritate, ille civili magis ratione nobiscum coniunctus sit. Quae ab amico amicitiae iure X petimus, agitamus a sodali iure civili Saepe tamen sodalis is est, quocum epulas seriasque celebrare consuevimus. 0deriein Synon. IV, 20 Sq. l. 4 D. de coli et corp. XLVll, 22. Dii ksen Wolstas et fragm. p. 25 sq. tab Allior. 27). Saturn I, 16. Post receptos domum Sabinos, qui scii erant rerum aerarum populi Romani omnium primi auctores conditoresque.
12쪽
tum investigemus, proponenda nobis Sunt generaliora quaedam de necessitudine cilla, quam maximam Inter sodales
Paul. Dia c. p. I 40 Lind. p. 296 illi. Sodales dicti
quod una sederent et essent vel quod ex suo datis vesci soliti sint vel quod inter se invicem suaderent quod utile esset.
unde facile suppletur est locus p. 241 Lind. 297 Mitti.)
Sodalis quidam dictos esse putant quod una sederent essentque alii quod ex suo datis vesci soliti essent; alii quod inter se invicem suaderent quod utile esset. Iidem quod coeunt crebro, congre l. congerae Voca bantur a Graeco vocabulo quod Si γερρα. Ex his variis definitionibus magis quam derivationibus , quae ad arctissimam vitae coniunctionem Omnes pectant, maxime memorabilis est secunda, quae a Graecorum συσσιτιοι videtur petita. Aristot. de rep. li, p. 49 BeLk ου καλως θ' ουθε περὶ τοι συσσιτια τοι καλουμενο φιξιτια νενοσαοθετηται apud Lacedaemonios τί καταττησαντι πρωτον EJE γαρ απο κοινου καλλον εἰναι γην συνοοον καθαπερ εν ρητῖ' παρ ι ετοῖς ἰακωσιν Ἀκαστον δεῖ φέρειν καὶ σφοθρα πενὶ των
quas concenationes cum apud ceteros Graecos usitatas tum commemoratas in lege Solonis, unde Gaius an colliabb legem tractam esse auctor est, apud Latinos quoque olim in usu fuisse non sine ratione SU Spiceris, cum prResertim Aristoteles primam earum institutionem ad Italiam
Cod. Voca .... Militer eosdem, congeras Vocari. -
Lucii. p. est. v. Tapullam legem rident concerae l. 0ngerae opimi. Varr. il 55. Verbi origo incerta est mihi magis quam oderlini opinio, qui a sociand corruptum esse putat, placet comparare Verba Suavis, ησί ς CL Lindem ad FeSt. l. c.' s. rist. I, p. 3.
13쪽
quae ei dicitur reserat Fatendum tamen is huius rei
testimonia nos plane deficere; nam sodales qui commemorantur, non cenas ordinarias communes labent, sed ipula tantum et serias solemnes glossae Vero uni u grammatici nimis incerta auctoritas est ad hanc rem adstruendam. Hac vitae coniunctione effectum est, ut sodales internecessarios numerarentur et cum cognatis copularentur.
Q. Cic. de l. C. c. γ hamici ex causa honestiore, cognationis aut assinii alis aut sodalitatis aut alicuius necessitudinis.' Cic. Brut. 45, 66 homo nobilis , cognatione, sodalitate, collegio.' Cic. pro Sull. 2. 7: G, nonne Sodales, non Ollegae, non veteres amici defuerunt Eosdem paullo ante
Auct ad II erenti. I, 5. I 3: hospitium, sodalitatem, ansiuitat C m.
L. Servilia l. mox indicandis. Maior etiam dignitas sodalitati tribuitur. Cic. de orat. l, 49, 200. me pro meo Si dati, qui mihi in liberum loco more maiorum esse deberet, decernere'. Cf. 47, 197. Cf. etiam Cic. in Verr. . , c. 7, ubi de hos scri tutelae, sodalitatis, familiaritatisque Sermo est, prae
Ib L. Vil. p. 96. Hanc ob causam sodales etiam a Graecis non σύσσιτοι appellantur, sed θιc σῶται Dio Cass. LVI, 46. LVlit, 2 coli. Joseph. antiqv. XIV, 10, 8. qui et ipsi nominantur in lege Solonis apud Gnium. s. Hermania riech. Siaalsalterth. not. 10. Est ex ratione M. Antonii oratoris pro C. Iunio Norbano. Videndum tamen, ne hic locus aliter explicandus sit de quaestura scilicet, qua Norbanus Antonium praetorem Oriitu erat.' Quid sibi velit Lydus de ma g. I, 50, ignoro. Verba sunt: -κυλὶ γιον Vr P 40 συσγημα ori ερ 'ας πυλας τῆς πολεως οἴκει
14쪽
Τania vero fuit sodalitatis religio, ut publicis etiam legibus
sodales prohiberentur, quominus eam laederent. Ita cautum est, ne sodalis in causa publica accusaret sodalem.
Cic. pro Cael. II, 26 cum Herennius contra Coelium sibi in
Lupercis sodalem dixisset: fera quaedam, ait, Sodali ta - germanorum Lupercorum, anto instituta quam humanitas itqus leges: quidem non modo nomina deferunt inter se sodales, sed etiam Omnis morant sodalitatem in accusando λλ. 'quod Cicero ad leges provocat, quae sodalei inter Se nomina deserre vetarent, confirmatur ea quae adhuc superest repetundarum lege, lux rei sodalis suscipere prohibetur patrocinium adversurii: V. . t qui nomen detulerit , si is volet sibi patronos in eam rem dari, Praetor - - - patrono dato, dum ne quem eorum et c. d. m. cui is cuius nomen des ratur gener socer Mitricus privignusus si quire ei sobrinus sit propiusve eum ea cognatione
attingat quive ei sodalis sit quive in eodem collegio sit 2.
'Pc0μαιων φωνῆ omnes collegiati cod. omnis collicinias oίον εἰπεῖν Πc ντες Tmροι συνθραμετε. Id video non de collegiis in universum, sed de uno illo incendiis arcendis instituto haec accipienda esse. y s. pro Mur. 27, 56 is accusat Ser. Sulpicius sodalis filii L. Pinarii attae, qui Murenae privignus erat Drumann esch. Ronis V, 193 not. l), cuius ingenio paterni omnes necessarii munitiores esse debebant. Id ipsum igitur nisi vetitum tamen invisum orat nomen alicuius deserri ab eo, qui filium eius sodalem haberet, cum propter filium patrem eius patrisque necessarios tueri deberet.
Quaenam collegia sint, quae hic et aliquoties apud Ciceronem vide supra ita coniunguntur cum sodalitatibus, ut ab iis tamen i Stinguantur, minus recte perspexit tengius a. l. X plicans de colle-
15쪽
unde recte idem de nomiii deseriindo obtinuisse dicetur, etsi tacentibus legis reliquiis. Praeterea in eadem lege scriptum est iudicem edi
non posse, qui ei qui petet Odolis sit v. 22), ut idem
v 20 cautum esse de sodali eius unde petetur Sponte Sequatur. Haec suerunt quae praemittenda duxi, antequam explicarem qua ratione ea collegia ad templa applicarentur. Ordiamur hic a loco Ciceronis in Catone maiore λδ, con- ixiorum et rerum Sacrarum nexum, in quo laec collegia tota sunt, optime demonstraturo. Narrat Cato semper se esse delectatum epulis et iuvenem et in ipsa ei iam senectute. , Primum, inquit, habui semper sodales Sodalitates autem me quaestor constitutas Sunt Sacris Idaeis magnae matris acceptis. Epulabar igitur cum sodalibus, omnino modice, sed erat quidam jorvor aetatis, qua progredients omnia sunt in dies mitiora' Fuerunt qui sodalitatum constitutionem quam Cicero hic commemorat, ita acciperent, quasi antea nullae fuissent, ita Fabrettus φ. Sed non erit, Opinor, qui negabit complura sodalicia dudum ante seculum V esse constituta ita sodales Titii a Romulo retinendis Sabinorum sacris lenti dicuntur' - neque opus est ad dissereni iam aliquam inter scriptores confugere dii lii Obstat, quominus verba illa non de prima sodalitatum institutione accipiamus, sedgiis magistratuum ; non potuit enim quisquam re esse collega in magistratu, cum nullus magistratus reus e h. l. fieri potuisse videatur lex Servii cap. 3. Neque de collegiis opificum, quae et ipsa sodalitatibus sacrorum causa institutis opponuntur, haec explicari possunt, cum de honestioribus semper sermo sit. Sane idem fere collegae illi fuerunt ac sodales, cum postea v. 22 soli sodales nominentur; itaque quidem retulerim ad collegia pontificum, augurum, virum S. F., Vllairum epulonum, quae sodalitatum nomine rarius appellantur, O lemniter vero dicuntur collegia. Vide C. Laelii rationis de collegii reliquias apud Meyerum or Rom. D. P. I.
16쪽
de novis collegiis additis propter cultum mugitu e uiris, quam solemni carmine in Urbem recepertini anno . . c. quingentesimo quinquagesimo prid. Idus Apr. δ', cum Cato annos natus XXX quaestura sungeretur 7. Sed etsi minime de prima sodalitatum institutione Iio loco Cicero verba fecit, amen tenemus luculentum exemplum eius rei, quod novus cultus inter alios ritus etiam suos sodales agitabat, cui ex ingenti copia huius cemodi locorum alios quosdam addere ex re videtur.
De templo Mercurii dedicato Id. Maiis a CCLIX: Liv. li 2 certamen consulibus cinciderat iter dedicaret Mercurii aedem Sena ius a se rem nil populum reiecit utri eorum dedicatio iussu populi data esses, eum
mercatorum collegium instituere. -
Fest epit Maiis ridibus hercatorum die. sesius est quod eo die Mercurii aedes esset dedicata. CL Ovid. Fast. V 669. Cic. ad Qu. r. l 5 coli. Dii Is enliber den usi der jurist. Pers nach rom. N. civit.
Imperatorum in deorum numerum relatorum Sodales muri quam omittuntur in enumerandis honoribus consecrationem con Secutis.
Capitol. Anton. Plus c. 13 meruit et a minem et cir censes et temptui et sodales Antoninianos CL Ant. Philos. c. 7. Spart. ad r. c. 27. emplum ei pro sepulcro apud Puteolos constituit - et amines et sodales et multa alia quae ad honorem quasi numinis pertinerent.
Capitol. Ant Philo s. c. 15: antae sanctitatis sui Marcus ut L. Verum mortuum Divum' appellaverit
δ' Liv. XXIX, 14. Postea l. XXXVI, 36 eandem rem praecedente anno factam esse narrat, quod parum differt, quum COSS. O tempore magistrauim inirent Id. Mart. Liv. XXVII, 7. yy Cic. Cato m. 4, 10 Fischerus Zeittas et ii qui eum anno DXLV quaestorem lacit, salsa lectiones deceptus est quam tighiusam emendavit Ottonem ad h. l. et ipsum is cherum ad a. L.
17쪽
Sacrisque uni plurimi lion oraverit, flaminem et Antoninianos sodales et omnes honores qui divis debentur eidem dedicaverit.
Capitol. Pertin. c. I 5 Marciani sodales rivi m. Marci sacra curabant mel viani sunt dicti propter diel vium
Pertinacem. s. part SeV. c. 7.
Lamprid. lex. Se v. c. 63: Senatus eum in Divos retulit dati sunt et sodales qui Alexandrini appellati sunt. Observanduin est etiam, non unum solum collegium fuisse unius dei, sed complura, id quod supra vidimus in sodalitatibus magnae matris, videbimus in Augusti. Haec tamen ressa cillimam explicationem habet apud veteres enim quot templi tot dii esse credebantur, quod et aliunde notum est δ' et infra ubi de natalibus deorum sermo erit confirmabitur. Reciissime igitur collegia haec templorum potius quam deorum
dicuntur in Digestis: l. 38 de leg ill verba sunt testamenti cuiusdam): te, Petroni, peto uti ea duo millia solidorum reddas collegio cuiusdam templi. - s. l. 20 o D de ann.
Quod supra acturos nos recepimus, ut Deum a Romanis cum per saminem, tum per Sodales suos esse cultum demonstraremus, iam videtur persectum esse. Quod enim iis tantum diis qui noxi reciperentur sodales attributos esse ostendimus, non ita intelligendum est, quasi defuissent diis ab origine cultis, quorum sodalitates Com plures infra commemorabuntur, Sed optimum documentum id nobis esse visum moris non in Singulis quibusdam sacris sed iii iota re sacra Romanorurn obtinentis. - Jam cum ratio huius disputationis requirere videretur, ut quid proprium esset sodalium in sacris faciendis explicaretur, con-Sult tamen rem praetermisimus aut lacilem nimis aut dim- . Ulp. XXII, 6.
18쪽
cillimam suturam. Sodalium enim institutionem eo reserendam esse ut hostiae per amine in in Dei tonorem
mactatae carnibus simul cum eo e Scerentur nemo est quin videat; cui comessationi precationes Solemnes, libationes, carmina, tripudia aliaque sacra intercessisse probabile est. Sed non minus perspicuum est earum rerum Solemnium alias semper in aliis sacris obtinuisse, ut universe de caerimoniis illis nihi sere amplius proferri possit quam quae
prolata sunt. Singularum ver religionum expositionem uena erit, quin ab liac scriptione alienam esse dicat, ut iaceam de harum rerum quae nobis superest notitia ad modum exigua. Unius tantum sodalitatis plena et accurata ad nos pervenit, fratrum Arvalium, quorum acta in lapidibus servata doctissime et ingeniosissime exposuit Marinius. Quod si eum adire tibi placebit, non sine fructu cognosces curiosam illam rerum sacrarum et epularii in confusionem magis dixerim quam coniunctionem . - Sed tamen ut hanc lacunam quadam modo Suppleamus, propositum nobis est investigare qua ratione sodalitates deorum ad gentes pertinuerint, quam rem nemo quod sciam adhuc tractavit non indignam tamen quae diligentius perlustraretur diei quidem qui singulari doctrina et sollerti acumine rem Sacram Romanorum illustravit, Alauserim quanquam cultum gentilicium saepe attigit, tamen cum in naturam deorum inquireret magis quam in caerimonias, haec CXegii, quae a nobis ita tractabuntur ut convenit prosectis a castrisICtorum, ita inquam ut externa magis omnibusque fasta adeamus, penetralia vero ingredi religio sit. Fest. p. 253 illi. v. Popularia sacra sunt ut ait Labeo quae Omnes cives faciunt nec certis millim attributa sunt, Fornacalia, Parilia, Laralia, porca praecidunea. Populari sacra publicis disserunt, ut actio popularis a causa publica Popularia sunt, quae Vulgo ab omnibus cele-
Paucis rem c0mplexus est in praelatione p. XXll sq.
19쪽
brantur, uti Compitalibus ' sacrificatur ubi viae competunt ;uti Fornacalibus
signatur certa curia quaeque nota
Stultaque pars populi quae Sit sua curia nescit Sed facit extrema sacra relicta die . Ita etiam Parilibus Ipsos pastores ivei lustrasse, epulas paravisse eamque Palen precatos esse notum est lorca vero praecidanea erat hostia, quam Cereri ante immolabant
Longe aliam quidem interpretationem proposuit Savigia iis , qui popularia sacra eo nomine tantum a publicis differre auctor est, quod pro populo universo fiant, non pro singulis partibus eius, curiis puta vel gentibus. Sed ut hoc ei demus, sacra pro curiis et gentibus oblata publicis esse adnumeranda quod infra demum refelletur): qua ratione, quaero, Fornacalia et Laralia, quae pro curiis com pitisve factu esse constat, in popularibus sacris collocantur g Res aliter se habet. Sacra publica sunt aera pro Opulo, ' Opposita sacris pro singulis hominibus communi busve consiliis, popularia sacra per populum facia, opposita sacris quae familiaribus sacerdotiis attributa sunt. Praeterea haec partitio ad sola publica sacra pertinet; nam popularia Sacra cum ab omnibus fiant quodammodo etiam pro populo osseruntur, sacra autem familiis attributa non
sunt gentilicia, sed tu, quam populus da millis attribuit.
Haec Laralibus significari caliger vidit. Varr. I, 25. Ovid. Fast. l 527. Ib. IV, 17.
Fest. p. 20 l. Paul. Dia p. 19 Lind. V. praecidaneam porcam, inprimis Cato de r. r. c. 34. Alii contra ab iis porcam oblatam esse dicunt, qui mortuo iusta non secissent quibus porca contracta esset)itidem omnibus annis ante fruges noxas seri coeptas. Paul. Diae P. l 22. Gell. IV, 6. l. apud Lindem ad Fest. p. 58 l. Zischr. Il p. 385 n. 36. Eum sequitur Dirksen l. c. p. 8.
20쪽
ΙIanc vocabuli attribuendi vim optime intellexit Dir senius . Hoc igitur dixit Labeo : sacra publica aut a populo ipso facta esse aut a familiis certis, quibus Singula essent attributR. Antequam de hac re Xponamus, Verbo monendum est, labeonem meque clocutum is Ses de macris quae per magistratus serent quaeque quasi appendiculae imperii aut ossicii alicuius essent neque i in univerS rerum macrarum cura, quam magnis cillis collegiis, pontificum, a V virium S. F. V virum epulonum permiSS erat, sed te propriis iantum singulorum Deorum sacerdotiis De iis quid statuendum sit iam videamus cum addiderimus glossam Servii ad Virg. Aen. XI, 768 olimque acerdos aut quia vetus sacerdos aut cuius etiam anatores sacerdotes fuissent, quibus apud veteres in Sacra quoque Succedebatur. quae de sacris privatis accipienda non est, cum de publico
Cubelae sacerdoti, Virgilius loquatur L denique exempla aliquot publici sacerdotii genti alicui mereditari, iure
De cultu Solis: Paul. Dia c. p. 20 Lind. v. Aureliam samiliam ex Sabinis oriundam L Soles dictam iutant, ' quod publice in
populo Romano datus sit locus in quo sacra faceret Soli. Publicum sacrificium fuisse recte colligitur cum in agro publico fieret. De cultu Minervae: Serv. ad Aen. l, 66. Palladium cum Diomedes Troianis restituere iussus Aeneae transeunti per Calabriam redditurus esset, ille Aeneas velato capite sacrificans cum revertisset ' Nautes quidam accepit simulacrum. Unde Minervae sacra non Iulia gens habuit sed au
L. c. p. 9 n. 15 a. δ' V ad en ill 407. Aeneam invenit sacrificantem qui sacrificii ordinem non rupit.