장음표시 사용
121쪽
diuis S. Benedicti sub Dei parae Annunciatae titulo deiscentissimum assurgit; Hospitalisque domus pro infirmis & peregrinis satis ampla S. Antonii Abbatis Ecclesiae adhaeret. Extra S. Mariae de Plano Abbatia, &altera S. Benedicti spectantur, in quibus Monachi sub ejusdem S. Patriarchae institutis vivebant, quas hodie Joannes Casleui Dynastae frater administrat, earuminque prima variis decoratur privilegiis. Illius namque Rector in Regni Comitiis xxxvi. loco sedet, iisdemque insignibus uti potest , quibus S. Joannis de Eremitis Panormi Abbates .
Sacris hisce, & civilibus quoque ςdibus Capitium
exornatum, pulcherrimum de se exhibet prospectum, cujus lares Fazelli aevo erant 879. incolae vero Moxcv. numerati sunt 4so 3. Proximi elapsi saeculi anno xii. soci 39o. cives 343s. Anno Moccxiii. in laribus 83 o. cives 1612. & novissime 3 I8o. censentur. Magistratus, quem Regni Protho notarius, uti De manialis Civitatis, dudum designabat. Decuriones scilicet I v. Syndicus, ct Praefectus in Criminosos, hodie Marchionis
arbri trio constituitur. Archiepiscopus vero Messalienis sis suos administros ad Cleri custodiam deputat. Est opidi ager oletis, vineis, inorisque consitus ; Arboris bus vero omnigena fructuum varietate onustis ita luxuriat, uti ad Areos montes pertinere non injuria a Fazello credatur ; lettis demum pascuis ad rem pecuariam locupletandam abundat. Insigiae, ab immemorabili aevo, Caput virile cum scapulis, quod Proso maappellant, ostentat. Clauditur in Comarchia Nicosiensi , & S. Philadelphi Militari Praefectura , equitem unum & pedites xLv. suppeditans . De manialis diu vi guit, ac ne Dynastis subderetur, semel & iterum a
122쪽
sub Northmannis, qui a Sarracenorum manibus Capitium vindicarunt, an peculiari dynastae fuerit obnoxium, me ignorare fateor . Suevis vero insulam moderantibus, Conradum Antiochiae Principem, Frideri ei
de Antiochia filium ciuit hic Friderico Caesari Siciliet Regi ex Margaritha progenitus Capitii Comitatum tenuisse invenio, qui de Capillo idcirco fuit dictus, de
eum Conrado Capicio Neapolitano nobili equite, ac strenuo milite perperam confunditur a nostris Historicis, uti in meis ad Fazellum notis adverti ; Idem anno Mccin v. Albae , Celani , & Abratiorum dominus renunciatus, Siciliam pro Manfredo, & Corradi no RG gibus adminii travit; ductaque in conjugem Beatrice Galvani Lanceae filia genuit Friderieum , Bartholomaeum, & Franciscum . Hi duo postremi Panormitani
fulsere Archiepiscopi. Ex nitrico ejusdem nominis prodiit filius, qui anno uccc v. in Capitii Comitatui successit, ac Siciliae prςterea Cancellarius, Mistretiae, Castri Maris, aliorumque opidorum dominus suit. Ejus uxor nobilissima Margaritha de Consulo, seu Esculo Petrum Joannam illi peperit. Hec Francisco Gesiualdo nupsit ; Petrus in Censu Friderici II. Capitii Comes dicitur. Antiochiis de Capitio subinde ab eodem Friderico ad Andegavenses deficientibus, sub Rege Opidum remansit. Petrus vero II. Blasto Alagonae mox illud attribuit. Sub Friderico III. Franeisus P Iieius Ceramis & Capitii Comes audit; at quum Claromontanis hic adhaesisset, bonis privatur,opitiumque&Ceramis eiusdem Regis liberalitate M ccclixi. Beria nardo Spatafra cessere. Martino Regni potente, Sancius Rois de Lihori Λ miratus tandem Capitium obtinuit , cum Gallano , Mistretia , & Regitano, quorum
in censu de anno Mcccc viii. dominus appellatur. Deinderat
123쪽
riR C Aderat quidem Martinus Capitium Hugravi de Salis,
a cujus pote itate Cives, aere soluto , uti ajunt , redemerant, ac inter Regias urbes illam computaverat; sed mutato consilio Liliorio, ineunte saeculo xv.
concesserat. Liliorii hinc filius Alphonso Rege tenebat; qui sane Princeps, uti deinceps Capitium & Mistretia nusquam dynastis commendarentur, edixit. Li-horio enim utriusque opidi incolae auri congruentem
summam penderunt . Perstitit ad annum unc xxxii. in
Domanio; sed illato in Regium aerarium pretio Letu ιeIistius Casellus Capitium sibi vindicavit, & Marchionis titulo donatus, jus assidendi in Comitiis loco xxxii. retinuit . LanceIDIIi successeres alibi de Gallano agentes dabimus. Cuplainam Civitatem inter perditas Decumano. rum avaritia sub Verre Tullius commemorat lib. II. A quibus tamen p rimu condita, aut qua fortuna tot Rculis usi fuerit, nusquam adnotatum invenio. Conveniunt Scriptores Capitiam illi successisse , nomenque servasse ; Ptolemaeus enim GHI um adleri , quod a Cain pilius Ciceronis nihil differre adstruunt . Capitiumac cetero a forma collis, cui insidet, appellatum nonnulli censent; Ejus enim vertex Caput representat. Illius est latitudo grad: xxxv H. XL v. longitudo xxxv m. v
CAPRIS Opidulum, S. Marci municipium, ab eo haud procul dissitum; in latere nempe collis imponitur ad orientem Sc austrum, qui S. Marco hodie adh*ret. Princeps Eccles1 a Dei parar in coelum Assumptae nonaca refert, &S. Constantini Mari: patrocinio let-tatur . Praeest illi Sacerdos, cujus curae sex aliae Ecclesia minores committuntur; ted jura Parochi alia ad Galatensem Archipresbyterum spectant sub Pontifice Messanensi. Lares olim claudebat secuto xvi. sub Carolo
124쪽
rolo Caesare rit. & incolas 47 8. Anno unc ir. lares19O. Opidanos I 23. computatos exhibet Censius; sed illi ad ii 3. incolae ad 3s i. decrevere saeculi hujus anno xui. Sunt tamen hodie ς 2. Capris Barones in Regni consilio locum L. obtinent, quoruin haec series: Anno ucccxx. Capris de Myrti opidula Iuris erant V μιalii de Audisio. Sub Ludovico Rege & ejus fratre Gens Aragosia cum S. Marco C rim obtinebat, Myrtum di Fraetanum. Aragoniis a Martino deficientibus,S.Masecus quidem Aboni Filingerio; Capris vero ac alia in nicipia Laneeluito de Lereas attributa leguntur.Sub inde ad Filiuerior devenere; Sed Capris sequenti q-culo variis dynastis loco pignoris cessit, Balsamis, nep-pe , Francisortiis , de Cordoniis, ad quos anno MucXX. etiam spectabat. Λt enim quum sibi Filingerii jus luendi reservassent, elapsi saeculi medio Caprim ad se revocarunt. Vide de illis S. Marear.
CAPUT GROSSUM, Drepanum Plinio , quod
sub Itala opido, una cum Leucopetra Italiae promontorio Fretum Siculum ab austro terminat. Argeusum Ptolemaei creditur Maurolyco, sed perperam . uti superius dictum. Drepanum porro, alii cum Argeiano confundunt, & S. Λlemi Caput esse adstruunt. Hyemis tempore maris undis tunditur ; aestate subjectum littus liberum relinquit, ut sicco pede trahi ici possit.
CAPUT MOLENDI NORUM. Ueteribus Tiphonium, Fazello Caput insinaeum: sub AElna enim in mare protenditur haud procul ab Aci in meridiem,&occasum ad Acis fluminis ostium. Uide X honium.
CAPUT MARIAZZI S Turris specula in aquialonari insule plaga pol Pitinei fluminis ostia. CAPUT MYLARUM . Vide in Notitia ejusdem urbis Gerssesus Aolarum.
125쪽
Pharum Messanensem ad ortum, unde aquilonare Sic it i ae latus initium sumit.
CAPUT ORLANDI Eectus collis in septentriones urari imminens, cum celebri arce supremo vertici imposita, a Naso opido ad pag. v. v. dissitus, ejus, que ditionis. Sub eo ad ortum navium exigua statio&hospitatoria taberna. Ecclesia in arce B. Uirginisicunculam marmoream servat, prodigiis notς, a Nautis ingruente tempestate magna cum fiducia in auxilium accitae; in cujus honorem festiva Allemnitas x. Kal. Novebris ab circum quaque positis populis celebratur cum nundinis tota illa ora fi equentissimis. Nasensis Comitis in eadem arce est domicilium, atque ad arcendos piratarum incursus tormenta bellica majora habentur . Nomen Orundi ab uno ex Caroli Magni ducibus Arct appictum, & promontorio,affirmant, Goffre do Viterbiensi in Chronico cum primis authore; Fertur enim Carolum aliquando in Siciliam delatum arcem ibi constituisse, aut ab aliis jam ante extructae vocabulum ab suo, bellica virtute claro commilitone, Ortando imposuis e. De Agathyrno in alterius collis ad austrum plano vertice olim sito jam dixi. Dynastas, quibus Arx commissa, alibi de Naso loquens reponam. Est hodie Joannis Ssπλνal.
CAPUT RAYSCHEL BIS inter Thas e littus &Cephalqdium post Finalensem stationem ab celebri ejusidem nominis Sarraceno pirata nuncupatum .
CAPUT RAYSCULMUM in aquilonari littore
post Pelorum ; malacrium promontorium Ptolemaeo. CAPUT SCHISO' sub Tauromenio, post Viridariorum littus, ac sinum, quod Elna mons suis olim eruptionibus ad hanc usque oram excurrentibus pro- duxit.
126쪽
pitum diversorium sat commodum.
CAPUT SICCUM ad ortivam oram post Mancalense littus ,& Archura fim Turrim. Dicitur Sieeum ab aetnaeis molibus, unde compingitur . Haud procul est S. Tecia statio non incelebris. CARBONIS Fluvius, nascitur in collibus C phalaedio imminentibus, S in Tyrrhenum mare post eam urbem statim sese exonerat, qui a Fazello Nosi
CARBONIS Opiduluias, seu Casale iacet, sed Fa-
Eelli aevo adhuc superstes erat. Pos Brontem, ait l. x. cap. I. oecidentem versui ad pag. M. v. Carbonii es pagus . Anno uccccxiii. juris erat Fortholowaei de Ioenio; censebatur autem in Paternionis Ditione . In eo circa saeculum xiv. B. Paganus Monachus ex S. Nicolai de Arenis coenobio, vitam degit sanctissimam, cujus exuis viae in Sacrario ejusdem S. Nicolai asservantur.
CARBONIS Statio in Mascalensi littore post
Naxum ad latus insulae orientale. CARCACIS OpiduIum, hodie Ducatus titulo, ad Maecentium Paternionem Caselum spectans circa dexteram Synaethi ripam sub Centuri pe . Pons ad ejusdem Syinethi trajectum lapideum ab eo nomen habet; a quo haud procul fluvii ejusdem aquq e rupe, spectaculqingenti, ac jucundissimo in subjectum alveum praecipitantur . Visu etiam dignum, antequam pons ipse occurrat , veteris habitationis vestigium, Ctesia vulgi vocabulo appellatum. Pagus porro decurrente hoc setisculo incrementum habuit ejusdem Vincentii 'opera , cujus unica Ecclesia Parochialis S. Nicolaum Episcopum lytelarem agnoscit. Situs in qquo campo, viet ad rectos angulos stratet. Numerat lares circiter c. inco- . Tom. HL P las
127쪽
las 3 s. Ager feracissimus eis, & abunde irriguus, ori-Zamque praecipuam gignit. Erat in ditione Randatiensi anno Mccccviii. sub Sarthosi i Sput orae clientela, uti ex Regesto Martini alibi laudato; Gens Romea Randati ensis elapsis faeculis diu tenuit, cujus auspiciis pagi initia assignant. Ejus dynasta hodie in Comitiis locum habet. Subest Archiepiscopo Messa-nensi, qui animarum curam Sacerdoti delegat.
CARONIA Opidum Messanensis Diece sis, S Coinmarchiae Mistret tinae, collis jugo impositum ad aquilonem , & ortum ; ab austro enim alterius collis vertex illi incubat. Arcem habet vetustissimam, cujus est in Caroli Andegavensis literis mentio, quibus Castro rum in Sicilia custodes milites enumerat anno Mc LXXII.
Castruω Caroniae cussitor per cisteIIanum Scuti rum, fervitores qua Iuor . Osten tat sese magnifice Arx haec per proximum littus agentibus iter, ac pene integra conservatur in opidi latere septentrionali; adortivam vero plagam S. Maria de Odigi tria Princeps Ecclesia subrigitur, Archipresbyteri curae commissa, qui I v. aliis minoribus sacris aedibus praeest . Sed S. Paucratii Abbatiale templum Rectori suo subjicitur, quem Rex Digce sano offert instituendum. Erat ordinis S. Basilii, Rogerio Com: authore. Montis Carmeli Pratrum olim C nobium in opido surgebat perexiguum, quod hodie deletum. Antiquatum quoque illud Minoritarum, quod anno Mn LXxix. construis um S. Francisci
nomine, & Assumptionis Dei pariae auspiciis diu viguit. In laribus ro8. quibus constat, mortales degunt hodie I 226. Sed hujus saeculi anno x m. census fuit incola
rum 624. qui superiori aetate MDCLH. in socis I 2. incolas exhibuit 4o9. Hi S. Roccum Patronum coluiar.
Clerus Archiepiscopi Vicario obtemperat ; Magistratum Civilem dynasta designat. C ro-
128쪽
Caroniae origo incerta licet omnino sit , Sarracenorum aevum non excetit; ejus porro extat mentio in Nicolai primi Mesianensis Archiepiscopi diplomate laccxxviis. quo hic Mania censi ordinis S. Beneis dicti si bbati, Timotheo , Ecclesias aliquot suae Diod-cesis attribuit '. Concedimas etiam in Coronia Eeele ais S. Nicolai, ct S. Mariae iuxta mare . Francisus V Lgisti millius a Frideri eo li. anno M ccxcvi. Indit. v. G-roniam accepit ex Pirro. In Friderici ejusdem Regesto
nihilominus non enit; occurrit autem anno M cccxxx.
Caroniae dynasta in hi stori is celebi is Matthaeus Pati-rius , Tripis, Sapon arae, & nemoris ejusdem Coronia dominus, Regni Siciliae Vicarius, qui varia sortuna usus, a populo surente Messanae morti traditus, turbas in insula agitare desiit; mox 'BIaso Alagonae subjectum opidum invenio. Anno demum v ccccv III. Heπ-xico Rubeo Cole sani Comiti subdebatur. Hinc ad Carrinas & Atinteeatinos cum Cole sano per enit, a quibus Hector PenateIIus habuit. Husus enim haeredes in censu de anno MDxcv. Caroniam possidere dicuntur, hodieque ad eosdem opidum spectat, qui in C mitiis locum inter Bacones L Di. obtinent, & gladii jure fruuntur . In ejus amoenistimo littore Calactam stetisse jam supra adnotavi. Ager pascuis abundat, Pecol a., bovesque ingenti copia nutrit, collibus nemorosi x, ac saltibus , dumetisque ad longum tractu u exuberat; uti mox reponam , Fluvius ejusdem cum opido nominis, sub Mellis &S. Petri laudati agri collibus, fontes habens, in Tyrrhenum mare aquas inter Serra vallis & Furiani amnium ostia demittit. Quod sit A laesus minime procedit. Sita est Caronia ad grad xxxv m. X. longitudinis, ac xxxv m. latitudinis. CARONl2E. NEMUS , amplissimum, densum,&rim. III. P χ horri-
129쪽
horridum, apris, serisque frequens, ac venatoribus idcirco obvium, unde Panormum ingens Carbonis vis deducitur; Anno M ccccum. erat Antouit Quintimiiait, uti ex Martini Repis Censia eruo, licet opidum ad Rubeos spectaret. Hodie Pignatellis subiectum opidanis lucra non modica affert, qui rei carbonari et quain- maxime intendunt.
CARRUBARA Messanense Municipium ad auis strum a pom grio haud procul cum Ecclesia. CARUSIUS Vicus sub AElna ad meridiem,quem
anno unc LXix. montis ejusdem incendia vastarunt.
CASALE NOVUM Opidulum in elati tumuli
plano vertice, ortum versus, circa Oliverit fluminis sinistram ripam sedet. Saeculo xvi. decurrente initia cognovit; Caroli V. enim aetate focos 27. numerabat, sed circa saeculi insequentis medium lares χο 6. Opida ni 836. computabantur, qui nostris diebus 963. in Iaribus 146. sunt. Unici Parochialis templi S. Francisco Assisio dicati, ct aliarum m. AEdium sacrarum, regimen Sacerdoti incumbit, sub Archipresbyteri Monistis Albani jurisdictione. Decens dynastae palatium est, qui locum cum aliis Baronibus in publico Coti silio xx. occupat; Gladii potestatem exercet & civilia confert ministeria . Pratum oletis, vineis, ac moris ubique consitum insignem serici copiam, olei, vinique assuentiam consert. E)us olim dominus Anionius Lancea fuit an r. Mcccc viii. constitutus, uti in Martini I. Regesto; cui alter Antonius nepos successit , & huic ΚοσaIdus filius Mov. Antoneus cx Ronaido orta duxit secundis nuptiis Balthalbarem Saeeanum S. Petri Comitem ,
qui Casalis Novi dominus idcirco est dictus ; unde Jacohus, ex quo Ani σπia , Naub aris Naselli uxor
effecta unxcvtii. & Λloysii mater . Verum , marito
130쪽
mortuo, secundum cum Ptiro Caietano Sortini Marchione conscendit thorum, opidumque illi cessit. Ab cujus morte Balthabsor Aloysii filius jure Aviae in Casaias Nooi dominium inductus est . De eo, & succelloribus vide omissum Tom. I. & Aragona Tom. rI. Clauditur opidum Di decesi Messauensi, & Comarchia Pactarum a CASALE SANCTI ex Messanae Municipiis ad austrum cum laribus 63. opidanisque 183. & Parochia B. Virginis de Consolatione, distat ab urbe pass. MD. in montanis . Ibi Basilianum S. Mariae de Gratiis M nasterium,S S. Mariae Angelorum Domus pro Eremitis. CASALE UETUS Opidum juris Messanensis Archimandritae, haud procul a Savoca, in collibus supra fretum, ubi id S. Αlessii promontorio terminatur, sedet; Parochi alia Ecclasia S. Honuphrio si cra, quae ausis eadem, ait Pirrus, ae S. Honu rii de Calat abiet, in
privilegio Hugonis Archiepiscopi Messanensis, mihi nonti set . Forte opidum sub Sarracenis Causabiei dicebatur, dc mutato nomine inde Latinis Casile Vetus est appellatum. 5'. Honuphrii porro Monasterium inter alia Archimandritae subjecta recensetur in laudatis Hugonis literis, anno Mcxxx. signatis , neque enim alibi ejus elucet notitia . Ictalia, subdit idem Pirrus, in sali Veteri S. Mariae Annunciatae sub Monachir Basilianis Ecelesia. Opidi censius retroaὶtis seculis incertus ; computabatur enim inter Savocae Municipia. Sed anno Mnccxiii discretim Casaias Veteris lares soo. Opidani I 881. computati. In Comarchia, &Prqsectura Militari Tauromenitana cum Savoca Venit.XXXVII. Lv. latitudinis gradui ac xxxix. v. longitudinis respondet. Est hodie ejus in spiritualibus hierarcha, di temporalis dominus Joannes Franciscus de Gregorio, uti Messanae Archimandrita. CA-