장음표시 사용
321쪽
Quibusdam regionibus in agris assignatis per
sterilitatem lapidum inter centurias quinas lapides politi sunt. hoc ex re praesenti deprehendi potest ex Lpiduminspectione &inscriptura. aliis Vero regionibus in capitibus centuriarum non sunt lapides
scripti &in eiugie termini positi sunt. sed & quibus
dam regionibus in qua parte agri sis inuenire non potes, nisi ex typo vel forma ipsius. sunt enim in typo montium vocabula & alia signa complura ex quibus possis scire in qua parte agri sis. Non una species agrorum ad si gnatorum est. Est ager centuriatus qui quadratis centuriis diuisus. Hic ager a singulis centuriis ducenta iugera habebit. Eli ager scamnatus qui appellatur, in longitudinem malo rem numerum habebit, quam in latitudinem. Hi quoque agri non nisi in re praesenti deprehenduntur. vel ex forma regionis. habent enim agri scanati in centuriis singulis iugera ducentena quadragena, qui per latitudinem habent actus xx. & per latitudi
Si duo lapides in capitibus centuriae in linea de
cimani siue cardinis inuenti fuerint, mensurae agcitidae sunt secundum formam agri adsignati, ut modus iugerationum secundum acccptam uniuscu iusque separetur. in centuria in qua quaestio fuerit orta , primum in re praesenti typus regionis quae rendus est, & inspecta scriptura lapidum in re praesenti typum conlocabis, ut scias primum anidecimanus maximus ab oriente in occidentem i
322쪽
3o8 v AR. AUCTOR. sit constitutus, an vero a meridiano in septentrionem . si enim ab oriente in occidentem consti-ruti sint, typum sic conuertes, ut post te relinquasorientem & occidentem. spectato. sic typum tene bis. respicies in typum cardinem maximum, quo
loco sit. & si ex scriptura lapidum deprehenderis in
Orientem cre scere, erit pars citra cardinem . si vero inueneris in occidentem cardinem crescere, erit vltra cardinem. sed ut scias an dextra decumanum
stes, an sinistra decumanum, inspectis lapidibus in
linea cardines xvi. an in septentrione crescente,erit dextra decimanum. si in merHiano crescente, crits ni stra decimanum. haec inscriptura demonstrabit tibi quomodo debeas typum in re praesenti collo.
carc. similiterque facies, si decumanus maximus a meridiano in septentrione collocatus fuerit, erunt cardines ab oriente in occidentem, eadem ratio ne sicut supra. si in re praesenti typum collocaueris Vt decimanus maximus spectet tuum locum, id est meridian L& scptentrionis lineas, cardo maximus orientis lineam, & secundum rationem S S. scies lapidum scriptura quae sit pars dextra decimanum,& quae sinistra decimanum, &quae citra cardinem,& quae ultra cardinem. Si quando in agro adsignato mensuras egeris, de reuersus ad formam inueneris hominibus 1ex dataclxxx. iugera, Vt scias quantum quis acceperit,quae ris sub littera. de sic inuenies quantum quis acce-scrit.
323쪽
. Si in agro adsignato aliquis modus iugerationis vacaverit, ne putes subsecivum remansisse. quaere primum nepos est fixu & machina sublata secumda adsignatione alicui adsignatum sit. vel, quaeris si in lib ro Beneficiorum regionis illius beneficium alicui Augustus dederit. quod si neutrum factum eis, stias illum subsicivum remantille.
i Terminus si caput de aquila factuni
habuerit, montem trans cisum transit,
Δ usque moli stellum mittit. Si tres oleastri fuerint, trifinium faciunt. 3Terminus si trans pertulus fuerit,cisterna significat,alucum transit,& vique in aquam VIust mittit,& ipsa aqua viva arca trifinu est.. Terminus si subcumbus positus fuerit, limitem ostendit: quidam maxime per Conuallia . . pergunt. Si autem in plano subcumbus i co tpositus fuerit,ubi vallis poρ sit, inprψ
Terminus si in quadrum dolatus fuerit,&in latere puncterin habuerit, atem significat. Si vero super se cauuii habu .rit, puteum finalem significat. Terminus si a sursum usque deorsum scitaram habuera fluuium,aut certe riuum significat.
Terminus si super se plumbum habuerit, istagnum significat, aut cIsternam. i.
324쪽
3io V A M AV C TO IUTerminus sit subcauus fuerit, lauacrum signi
Terminus si bifurcus fucrit, tamardacus dicitur trifinium
Terminus si rotandus fueritn breuis, de una parte in latus punctum habuerit, in fontem quatuor angulatilem descendet. Tcrminus si ecce tale lignum habuerit subtus,vel supra, arborem peregrinam significat, quae in eo loco ex studio in fine posita est.
Aibor si plumbum habuerit, idem
sicut kerminus, aut stagnu,aut fluiuum maiorem, aut fontem significat. Termini autem montes nec Vno modo,nec Vno tenore sunt costituti4n trifinium aut quadrifinium , & sagrabam quam appellant alluvionem : etiam monticelli sunt in finibus constituti
Hioqui qui nescium quid est in lectionibus;
int esse in finibus constitutos. is in tempor Isto milites occidebantur in bello publico :alibi Miriaxime non ponebantur, nisi circa fines.& incenturiis: & quantos milites ponebant, tantos lapiades figebant. Ideoque stringis&allabinibus ¢urhs signa proponebantur. Quoniam terminus si
325쪽
intres acies constitutus fuerit, tres lineas auctoris ostendit: si in quatuor acies, quadrifinium facit.
Lapis fluuialis,cromaticus vocatur. Lapis Tiburtinus,carialis dicitur: terminus coctus testactus,vlla-
geris dicitur Lapis albus silicineus, si peralbus fuerit, Galliensis nuncupatur: si mixtam vcnam habuerit, ignifer nomen habet Nam in aliquibus locis terminos non dolatos posuimus, & nihil illis subter addi .dimus. Terminus, si venas mixtas habuerit, ficto aciem dicitur. A spratilis,qui velut signinum coagulatus lapis naturalis fuerit. Terminus si superitis politus fuerit,& inferius subulis impolitus,monumentalis est: non habet fidem finitionis. Nam & naturales lapides cecidimus, & in finem constituimus. in orientales partes, Omnes palos de ilice picatos posuimus: in terminatione Vero quam maxime sub terra ipsos palos coope ruimus, &signatim ut inueniantur o opali ipsi, stellam consecrauimus & M , ipsi: stella iunior nomine vocatur. M tam
Terminus autem si unam aciem reprobam habuerit,hoc est no aedua - Ο CAIUS AUCTOR. V. P.
326쪽
reputamus. Id aute ponitur aliquando in trifinium. In quadrifinium autem reprobuS. non .
ponitur, nisi soli .dus lapis. Et quatuor lapide in quad risimu wnstituimus. Si extra quatuor lapides fuerit, epetecticales
Terminus si fuerit quinqi pedes intra limite,aliis. quinq; pedibus in Caput limitis terminum inuentes. Terminus si in medium limitem constitutus fite-
nt,& unam partem subcavam habuerit,ires monti cellos transit, & in tertium montiuellum arcam circalauacrum significat: &ipsa arca in quadrifinio constituta cE
Per Gallias&per Africam , dum per Africam
assignaremus, circa Carthaginem in aliquibus locis terminos rariores constituimus, ut inter se habeant pedes ii. cccc . In limitibus vero ubi rariores terminos constituimus, monticellos plantavimus de terria, quos bo tot i nos appellauimus. Et intra ipsoscarbo -n R cinere & icita tufa cooperuimus. Trifinium quam maxime quando constituimus cum signis, id est cinerib. aut carbonib. & calce ibidem construximus,& superduximus,&super coxam moticellunt
327쪽
373 constit; imus. In Ca bag ine & prouincia SS. cuni in fine constituimus,& circa sanabu cum monticellos con stituimus, sicut iuperius scripsimus,cum signis & sigillis quamnis me. βnes ut sim breues ini prouinciis, S montius saxuosos limitets de lapido constituimus: Δ in aliquibus locis niurum de lapide fecimus coli tangere ex calce & harena, fundamenta quammaxime: in alios sirim nihil posaimus. sed ex Operc stas fecimus mitti in alto: alios 5nes quos sursum monte direximus in xij pedes latitiam cou-stituimus, propter ripae ruinstim, Cina Vrbςnὶ Βλby lonis Romaenetaritimum fiet di Gallicum , juheo te iusiurandum praestare si cotoneum malum inuene, ris, quia trifimumarit: si Olmstellum fuerit in meri dio,vnu m terminu demonstrat lagena Ires quadra.
328쪽
Terminus speres petras circa se habuerit fixas, trifinium facit. Terminus in modum arcellae cauatus,Claudianus dicitur,breuis est:& si tres fuerint trificium faciunt
Si termini desint, frequenter inter se possessores propter loci dissicultatem totum supercilium quod augenter ipsa subiacet, inferioribus cesserunt, &
contenti fuerunt terminos per summum iugum disponere, nullam secuti rationem. Haec tamen si occurrunt,non quasi noua intueri debemus. Plurimis deinde locis terminos sacrificales no in fine ponui,
sed ubi illos sacrificij potius opportunitas suadet poni, hoc est Ioci commoditas, in quo facrificium abuti commode possint. Hos terminos non statim finitimos obseruare debebimus, etiamsi non longe ne positi fuerint. Frequenter enim viae finiunt, iuxta quas arbores solent esse latiore sub quas deΚ
329쪽
gere terminos sacrificij causa possessores cosuerunt. Verum 1en multiqui non tantu sacrificij sequuntur consuetudinem, sed etiam rationem, in ipsis finitionibus defigere maluerunt:propterquod adimi fides sacrificalibus palis in totum non debet.
Nam l ocorum ratio nes, & triuia, & colliculi fine faciunt. Termini autem si transuersi positi su rin lgammi faciunt: sed non statim trisimu ostendun
Terminus siue petra n turalis , si bran V incam lupi habupri tractam, arbocmpQtatur Tam grinam significat.
330쪽
Terminus siue petra naturalis, si brancam v si habuerit, lucum significat.
pecorix ias casti habuerit , de stib fiso
egredienteni aquam sGnssicat i Torminus siue petra naturalis si caput vituli lculptum habuerit, de duobus montibus aquas egredientes significat, per quas lineae confinales descendunt i super i sic autem sacra manorum ostendit
Terminus si via uum equi sculptam habuerit, terna ipuin cursorium lignificat, & usque in fontem
mittit, detritatum facit. lmrnisui , si aspratilis Acrit, & mixta piperatia loca habuerit, sine dubio in trificinocsnstiirpatalleloneum vocamus. Con , stat; eum habere legum initia consulta: pe datura eiusfit pessicccclx.in l