Summa totius theologiæ s. Thomæ Aquinatis, doctoris angelici, cum appendicibus p. Seraphini Capponi ... Primæ supplementum tertiæ partis volumen primum tertium

521쪽

Ad primum ergo dicendum , quod non omnigvnk, perficit rationem bonr , sed solum illa , aequa dependet esse perfectum rei . Et propter hoc etiam non cuiuslibet appetitus unitatis est causa dolaris , vel tristitiae , ut quHam opinabantur : Quorum opinionem ibi Philosophus excludit per hoc, quod quaedam repleti ex non sunt delectabiles rsicut repleti cibis non delectantur in ciborum sumptione . Talis enim repletio , sive unio magis repugnaret ad persectum esse , quam ipsum constitueret. Unde dolor non causatur ex appetitu cuiusli-het imitatis, sed eius, in qua consistit perfectio no

turae in

. Ad secundiim dicendum , quod separatio potest esse delectabilis , vel inouantum removetur illud, quod est contrarium perfectioni rei, -I inquantum separatio habet aliquam unionem adaunctam ' Duta sensibilis ad sensum E Ad tertium dicendum 1 quod separatio nocivorum, R corrumpentium appetitur, inquantum tollunt de-hitam unitatem - Unde appetitus hu)usmodi separ tionis non est prima causa doloris, sed magis appetituς unitatis ..

EX arti 'Io habes primo di quomodo per rationem

ostendas, merito insinuatum fuisse a scripturis, R Augustino, quod appetitus unitatis , supervet alente impedimento, est causa doloris. A B. Augustiuo quidem , ut ire arg. contra. A scripturis vero pernoc; quod citur a. Cor. I. Nolumus expoliari, Se Matth. 26. Coepit contrifari . Ex primo enim vides et quod Apostoluς naturaliteT appetit unitatem anime uae cum cori ore 2 quoniam hinc fit, quod nolit eripoliari, idest , mori. Unde ab isto sequenti effectu Pnquam ab oppositis,. designat appetitum unitatis Ex Iemnao autem. Vides: quod Dominus ex natura appetitu unitatis praemissae motus, videns imis pedimentum iamiam praesentialiter apposituna sci- . Contristari. Ac si ergo per il--Ia simul iuncta scripturae scholastice dicant: Appeditus unitatis, dato impedimento contra ipsam, cautat traltitiam. vides : quomodo ex iis be-

522쪽

43s QUAEST. XXXVI. ART. IV. 'ARTICULUS IV.

Utrum potesas, eui non potes resesi, si

causa doloris . AD Quartum sic proceditur. Videtur, quod notestas maior non debet equi causa doloris. Quod

enim est in potestate agentis, nondum est praesens , sed futurum : dolor autem est de malo praesenti. ergo potestas maior non est causa doloris. 2. Praeterea nocumentum illatum est causa dol vis r sed nocumentum potest inferri etiam a potestate minore . ergo potestas major non debet poni causa doloris. 3. Praeterea. Causs appetitivorum motuum sunt int xiores inclinationes animae: ditestas autem maior est aliquid exterius. ergo non denet poni causa doloris.

sed Contra est quod Augustinus dicit in lib. demat. boni c ev. ao. non procia a princi so. 6. In animo dolorem facit volantas re sens poMati maj νi : in eorpore dolorem facit sensus re ens corpori potentiori . Respondeo dieendum , quod , sleut supra dictum est, c mu I. im. qu. malum coniunctum est causa doloris, veI tristitiae per modum obiecti. Id ergo, nuod est causa coniunctionis mali, debet poni ca la doloris vel tristitiae. Manifestum est autem, hoc

esse contra inclinationem appetitus , ut malo praesentialiter inhaereat . Quod autem est eontra inclis nationem alicuius, nunquam advenit ei nisi per actionem alicuius sortioris . Et ideo potesas majον ponitur esse eausa doloris ab Augustino. Sed sciendum cst , quod si potestas sortior in-

tantum invalescat , quod mutet contrariam inclin tionem in inclinationem propriam, iam non erit MIiqua repugnantia , vel violentia : sicut quando Fens sortius, eorrumpendo corpus grave , aufert ei Inclinationem , qua tendit deorsum : & tune ferri sursum non est ei violentum, sed naturale. Sie igitur , si aliqua potestas maior intantum invalescat, od auserat inclinationem voluntatis, vel appetitus sensitivi , ex ea non sequitur dolor , vel tristitiae sed tune solum sequitur, quando remanet inclinatio oppetitus in contrarium. Et inde est , quod August.

dicit, c loe. eis. in arg. sed eoni. quod voluntas r mens potesati fortiori easser dolorem . si enim non resisteret, sed cederet cons iendo, non sequeretur dolor sed delectatio.

523쪽

Ad primum ergo dicendum, quod maior potestas dolorem causat , non secundum quod est agens iavotentia , sed secundum quod est agens actu ; dumst. facit coniunctionem mali eorruptivi. Ad secundum dicendum , quod nihil prohibet, liquam potestatem, quae non est maior simpliciter,

esse masorem quantum ad aliquid: & secundum hoc aliquod nocumentum inferre potest: Si autem nullo modo maior esset, nullo modo possiet nocere. unde non posset eausam doloris inseris. Ad tertium dicendum, quod exteriora agentia ponsunt esse causa motuum appetitivorum , inquantum causant praesentiam obiecti. Et hoc modo potestas maior ponitur causa doloris.

APPENDIX.

Ex articulo habes primor quom 'o per rationem& ostendas, & in sensu recto intelligas , meristo a scripturis, &Aug. fuisse insinuatum, quod in

testas maior est causa doloris . A D. August. quidem ut in arg. eontri A scripturis vero per hoc, quod I. I. & 2. meh. saepius narratur: quod Iudaei refugiebant subiici potestati maiori revis Antiochi, Sc. Ex quo utique, tanquam ex effectu , monstra tur, quod potestas maior est causa doloris, seu tristitiae: quam ipsi per taIem resistentiam , ne sciliscet tales regnarent super se , evitare intendebant. Adde, quod ibi narratur : quod tristitiam magnam contrahebant , si quando potestati maiori se subiici contigisset . Item similia millies leguntur tu aliis scripturae libris: per quae abunde aperitur intentum. Seeundo vides et quomodo ex iis bene pensatis , &applicatis declaretur vicissim Angelica doctrina haec,

atque confirmetur.