장음표시 사용
91쪽
lietur, nec in Scripturis reperitur, quia est tentare Deum. GLOS. Quod Dauid instinctu Spiritus lanchi secit cum Goliath, no est trahendum in exemplum, nec est arguendum ab exemplis. Item, duellantes non communicandi, quia in peccato mortali. G R AT.Vulgaris purgatio potest fieri. C A contingit. In monasteriis quando furtum committitur, & lares ignorantur, si fratres debent se purgare dicta Milla dum communicant dicant, Orpiis Domini sit mihi ad probationem hodie. GLOS. Huic capitulo est dero gatum quia suspectis non danda Eucharistia. caeum dilici .de purgas. C A P. Interrogarum. Si duo in culpantur de adulterio, si unus fatetur agat dignam poenitentiam; si alter negat, purget se. G L O S. Candenti ferro. Item,
confessio unius non nocet alteri quantum ad condemnationem, sed nocet quantum ad praesumptionem .c. igni cani,de adult. C A P. Statui . Quando duo accusantur de adulterio,&negant, S orant,ut Vnus pro ambobus purgetur: si cadit,ambo habentur rei.
C A P. Si Diseopo. Si Episcopus,vel presbyter accusatur de criminibus, pro singulis faciat sacrum,&communicet, &de imputatis ostendat se innocentem , & si non fecerit sit suspensus per quinquennium. GLOS. Hodie ista capitula, ut faciunt ad propositum Gratiani, sunt abrogata. Item, hodie hoc dosimonia.
AN duorum testimonio sit quis condemnandus. G R A T. Assirmat eum
locis Scripturae: aliquando unus sussicit, ut ubi nulli fit praeiudicium in causa denunciationis, vel ad impediendum matrimonium, &ad faciendam praesumptionem: aliquando requiruntur plures duobus, ut tres in depositione pecuniae: quinque, ii contractus excedit libram : quinque in codicillis, & in
C A P. Placuit. Qui accusat aliquem clericum de sornicatione. & non probat duobus, vel tribus testibus, punitur poena talionis, id est,excommunica' tionis. GRAT. Licet quis duobus testibus conuincatur,tamen fallit in Episcopo. C A P. Prasut Episcopus Cardinalis non damnabitur nisi cum lxxij. testibus: Papa a nemine iudicatur, presbyter Cardinalis cum xliv. diaconus Cardinalis cum xxvij. reliqui inferiores cum vij. & testes, ac accusiatores sint sine aliqua infamia. C A P. Nullam dametationem. Si Episcopus accusatur de crimine. xij. Episeopi debent causam cognoscere,& sint lxxij. testes,& testes sint tales,qui aeculare possint Sc si Episcopus vult auditi a Romano Pontifice,nullus eum iudicet. GLOS. Intelligitur quando Papa committit causam Romani clerici. Item testes debent iurare,scilicit primo dicere veritatem, secundo etiam pro utraque parte, tertio non admisceant salsitatem, quarto sine passione, quinto quid sentiant de re etiam non interrogati.
92쪽
DE remedio pausae vitiatae,& an sit dandum et,qui causa dilationis appellauit.
CAP. Liceat. Causa vitiata remedio appellationis subleuatur. GLOS. Appellatio est prouocatio iniquae sententiae querelam continens. Item, appellatur etiam in his,quae aguntur extra iudicium,ut in electione. eonstituim, da avellat. Item, in causa criminali quilibet appellat etiam inuito reo. Item, ad
quem sit appellandum ὶ R esp. A minori ad maiorem gradatim, sed ad Papam potest immediatE appellari: Hoc in iudiciis ordinariis. In Delegatis , si ipsi
aliis causam commiserant cum tota iurisdictione , appellatur ad primum delegantem : si non causa est delegata,appellatur ad secundum .esuper,q.de officio delegati. Item , Iudice sedente pro tribunali appellatur viva voce, ted extra iudicium in libello tantum: sed hodie seruatur c. tardi, de appel.in sexto. Item, quando appellatur; Resp. secundum leges post definitivam sententiam, nisi
in casibus quinque.ωρ .non ita .eod. & esuper eod. de appellat. secundum cano. nes ante, & post litem contestatam , sed debet assignari causa appellationis. e. ut deluim. & c.ckm sit Romana , de appellat. Item, secundum canones appellatur quoties Iudex inuenitur , secundum leges bis tantum post definitivam sententiam. Item, sententia in materia matrimonii non transit in rem iudicatam. c.lator, de sent. Item, appellatur usque ad x. dies continuos. e. anteriorem, ead. Item,appellanti datur tempus prosequendi annus, vel biennium,potest tamen Iudex abbreuiare. Item,appellatione pendente nihil innovandum. e.appellatione, ead. nisi appellans sit tu spectus, vel depopulator. e. quotus, ead. In causa criminali reus custoditur, vel si est suspectus,det fideiussorem. Idem, Iudex det libellos dimissorios Item, Iudex,ad quem si appellatur a sentetia, i firmabit,vel confirmabit sentetiam secundum priores allegationes, potest tamen nouas allegationes audire. Item,quando non est necesse appellare, eodA. dilfinii tua. Item, in multis casibus inhibetur,seu non admittitur appellatio, ut a Principe,vel Praefecto Praetorio non appellatur, nec propter se teris magni u-dinem,nec in momentanea possessione secundum leges. sed secundum canones sic,nec in re,quae non capit dilationem.Item appellatio non retardat sententiam .nisi ad tempus. Item, nec appellatur aientelia maioris partis capituli.
Ite,contrumax non appell.it .c. de illicita. 24. q. .Ite, ab executore, non appellatur.
CAP. Appellantem. Appellantem non debet amictio ulla, aut detentionis iniuriare custodia.
CAP. Omnis oppressuι. oppressus appellare potest ad iudicium sacerdotum; si cauta sint dissiciles,vel maiora negotia,appelletur ad Episcopum, & si ibi non possunt dignosci,vel terminari,aὸ congregationem prouinciae,& negotia ecclesiastica iudicentur coram Patriarcha, saecularia, coram Patritio. GLOS.Non ab ossiciali, sed a minori Praelato appellatur ad Episcopum liberE, siue ante,siue post sententiam, mox ad Metropolitanum, mox ad Concilium. Item , vacante Imperio potest appellari a saeculari Iudice ad Papam. Item, ad Ecclesiasticum quando Iudex laicus non vult facere iustitiam, ut eum corrigat sub excommunicatione, vel si est suspectus, vel decesserit, vel est querelatus.
93쪽
- C A P. si quis ve fru=n. CAP. Omnes Episcopi. CAP. Ad Romanam. CAP.Siquis putauerit. C A P. Ad Romanam. Omnes praesertim oppressi possunt appellare,& recurrere ad Romanam Ecclesiam, ut matrem,aliis praetermissis, non sic de aliis. GLOS. Euan de simplici Legato. Item , an quotiescunque, vel bis tantum a definitiva, vide. in Item, hodie inhibetur appellare ante sententiam c.ut debitus,de appellat. cum ipso iure sit inhibita appellatio, quid prodest
clausula remota .rypebatione. C A P. Placuit. Non negetur audientia minori ad maiorem.
C A P. Ideo huic. Ecclesiae Romanae priuilegia sunt concesia , ut oppressi iniuste subleuentur, & alij non damnentur. GLOS. Solus Papa potest restituere clericum depositum , seu solemniter degradatum, sed potest Episcopus, si solo verbo. G R A T. Disputat an frustratoria appellatio sit admittenda, sed certa solutio, quod non . C A P. Decreto nostro. Accusatus appellans ad Sedem Apostolicam audiatur. Sc eius causa terminetur fallem a Legato,& interim nil iudicetur contra eum: qui contra secerit, punietur , quia reliqui vocati sunt in partem sollicitudinis, non in plenitudinem potestatis. C A P. Qui se. Ecclesia Romana vocavit alias in partem sollicitudinis , non in plenitudinem potestatis. Ideo ad eam potest appellari ab Episcopis,& maiora negotia ei reseruantur; & qui contra hoc fecerit, deponatur. CAR. Arguta. Idem , &punit contrafacientes, ut seruent priuilegia Sedis Apostolicae.
CAP. Qui fecit. Qui praeest aliis,& habet superiore sicut vult obediri a subditis, ita& ipse obediat luci superiori G L O S. QuJlibet potest appellare, sed ii
appellat causa frustratoriae dilationis. Iudex appellationis ea conde ner. Ite, quilibet quoties se senserit aggravatu. potest appellare siue an e , siue post sente tia. 1 C A P. Si quis putauerat. Aggravatus a Metropolitano appellet ad Primatena,vel ad Papam. C A P. Quoties Episcopi. Episcopus grauatus,vel habens suspectos, appellet ad Papam,& interim nullus eum molestet, nec excommunicet ; si secus, factum est irritum. G L O S. Iudex suspectus dupliciter descritur, per appellationem , vel per recusationem, & in hoc debet probare causam. Item , potest appellari iacto, vel verbo. Item. appellans si excommunicetur, potest ad cautelam petere absolutionem.&s appellatio non tenet, potest post appellarionem excommunicari. G R A T. Oppreis, & putantes se grauari dicuntur ante sententiam , iniustὰ damnati post sententiam. 6. CAP. Non ita. In negotiis saecularibus qui vocatus venit, & ccepit in s ro decertare, non potest recedere ante peractam causam. In ecclesiasticis potest, si putat se grauari. GLOS. Hodie ante sententiam non , nisi sit euidens causa. c. debit m. de const. Item , causa appellationis dicitur coram Iudicea quo sed probatur ad quem. An causa appellationis si assignanda. CAP. asseus. Qui ex contumacia non obedit Iudici, excommuniceiatur ab Episcopo. G L O S. Id est,quando Episcopus debet exequi sententiam Delegati, vel Subdelegati. CAP. Lictis. In criminalibus licet appellare. G L O S.Immo potius quam in ciuili appellanti a Iudice Ecclesiastieo
94쪽
in ciuili. C A P. Siquis. Contra Iudicem auersum appellet. GLOS. Post sententiam potest quis appellare intra quinque dies, & intra quinque a quo litetas dimissorias accipere , dc intra quinque iter arripere. Item , hodie intra decem dies ex Iustino. C A P. Propter superfluam. Post sententiam infra quinque dies appellatur, quinque literae, quinque iter. GLOS. Hodie x. CAP. Habita. Dieta est
CAP. Abeo. Apostoli intra quinque dies sumuntur, vel decidat. G. L O S. Hodie xxx. CAP. Quicunque. Frustratoria appellatio non admittitur, ut causa diffetendae, vel uest consessus. G L o S. Nisi velit probare errorem.
C Α P. Quoiusρψt.Si possessor appellat,fructus rei pendente causa sequestrentur; si actor vero , non, quia nihil possidet. Item . sequestrentur pensiones,mercedes, vecturae,&c.animal tu. GLOS. Hodie non . nisi dilapidentur. CAP. Omnino. Iniuste appellans, soluat aduersario sumptus quadruplos.
GLOS. Simplos, vel forte duplos. GR AT. Diximus post quinque, sed
Iustinus decreuit intra decem dies appellandum. Co P. An eriorum. Appellandum est intra decem dies, &semper ad superiorem. GLOS. Dies, in quo appellatur, computatur intra decem. Item, Iude x potest expectare diu. C A P . Biduum. Quando appellandum sit primo, vel secundo die,qua hora spirat tempus appellandi, vel coparendi,sententia sub coditione quando tenet. CAP. Non solent. Non possunt appellare nisi is, cuius interest, vel de mandato eius , vel procurator , vel si mox ratum habet, vel Magister. Item, ante sententiam potest appellari, si Iudex in ciuili negotio quaestionem interpellat ; si in criminali, si facit contra leges. Item , non potest appellare qui dicit se expectare responsum Principis super libellum porrectum. CAP. Post appellationem. Iudex a quo det appellanti literas dimissorias, seu Apostolicas continentes illum appellasse,& si non vult dare, instanter instet, de ei non nocebit. Item , si quis condemnatus ob plura facinora, & appellet propter aliqua, si reliquit grauiora , est ob haec puniendus a Iudice 2 quo; li leuiora. non est puniendus. GLOS. Iudex debet dare literas etiam
si appellationem non recipit,immo offerre non petenti. Item, qui intra xxx. dies non petit literas,videtur renunciasse, & non audiendus. Item , puniendus,etiamsi reliquit crimina aequalia. G R Α T. Formas appellandi varias ponit ibi,& facien/a in scriptis. C A P.Catholicus. Appellans,vel committens suam causarn Iudici infideli, est excommunicandus. GLOS. Nisi sit sub Rege infideli. CAP. Iudicibus. Qu9s communis consensus eligit, ab his non licet prouocare.G L O S. Non licet propter iniquitatem personae, sed licet a sententia iniqua. Item , ab arbitris non licet appellare, sed potest per exceptio Minretractari sententia. GR AT. Iudicum alij sunt ordinarii. alii arbitrarii, qui nullam habent potestatem .sed a partibus eliguntur: de horum aliqui sunt ordinarii,& arbitrarii ut quando Iudices eliguntur arbitri, & ab his licet appellare ratione dignitatis,ali, tantum sunt arbitri,& ab his non licet. GLOS. Ordinarius potest amicabilitet componere de ea re, de qua est Iudex, sed non
95쪽
potest in se recipere arbitrium secundum aliquos, sed secundam canones, de Ordinarius, & Delegatus potest esse arbiter. Item, a sententia arbitri, lices non pollit appellari,potest supplicari.
C A P. Sane.Si partes eligunt tres Iudices,& unus tantam pronuntiat,etiam de mandato aliorum, possunt appellare.
C A P. Placuit. Si clerici conquerantur de Episcopo in causa sua, vicini , Episcopi illos audiant de consentu Ep .scopi, & ab his non appellent, nisi ad Papam. G R A T. Qui appellauit,non debet remitti ad eum, a quo appellauit 2 C A P. Si qui, . Causa illius , qui appellauit non est committenda Iudicia quo, sed aliis propinquis. GLOS. Nisi partes illud petant. vel appellatio sit frustratoria. G R A T. Ab arbitrariis non potest appellari ; ipsi enim imputetur , qui tales eligit. Item, si Iudex retractet sententiam, non nocet Iudici, nisi iniustὸ iudicaucrit. C A P. Hoc etiam. Si per appellationem sententia reuocatur , Iudex sententiae non punietur, si non conuincitur iniquo animo, vel cupiditate iudicasIe. GLOS. Non nocet nisi quantum ad hoc, quod in aliis causis p rest suspectus recusari. Item, contra officialem non praesumitur nisi conuincatur. Item , male iudicans ex imprudentia punitur arbitrariὸ. Si ex dolo, gratia,odio, pecunia, est infamis, & punitur secundum veram litis aestimationem. G R A T. Iudex a quo non potest esse testis in causa, ob quam appellatur.3 C A P. Statutum. Qui fuit Iudex, vel cognitor cauis, non potest esse testis in eadem causa.Item clericus non potest compelli ad testificandum. G L O S. Tamen creditur instrumento de actis ab eo,& dicto suo. Item, nec aduocatus, vel assessor potest testificari , poss uni tamen instruere Iudicem. Item, clerici non coguntur ad testimonium, sicut nec alia officia publica quia non de facili debent iurare sed si aliter veritas cognosci non potest,pollunt per Episcopum cogi. Idem, si gratia, vel odio, amore , vel timore se subtrahant. G R A T. Non licet tertio appellare in eadem causa. 6 C A P. Si autem. Non licet tertid prouocare, possunt tamen de communi consensu eligere Iudicem. G R A T. Non licet in eadem causa terti δ prouocare. Item appellans in causa criminali, agat causam suam per se ipsum, non
CAP. Si quando. In causa status,vel criminali appellans agat per se, non per procuratorem. GLOS. Filius pro patre, & E contra, potest etiam inubiis. Item,sallit in crimine iniuriarum. Item , potest se excusare conuictus per procuratorem,& etiam in leuibus,& excipere , vel si agat ad poenam pecuniariam, licet infametur. Item, in crimine sui pecti, si accusat de ingratitudine in actione populari. Item , per Nuntium , vel si causa non est pure criminalis.
Item, per socium litis. G R A T. Tempus prosequendi appellationem est
annus,& ex causa biennium.1 C A P. Ei, qui. Appellans prosequatur litem intra annum , vel ex iusta
causa biennium . quo transacto lite non completa, rata sit sententia r si veris appellans non prosequatur, contrarius agat coram Iudice , ut quaeratur reus; ' & siue compareat, siue non,procedatur in causa,& soluat expensas.
GR AT. Appellans etiam post acceptos libellos potest renuntiare appellarioni.
96쪽
Item nominatio ad dignitatem sine consilio publico non valet, nec est opus appellare.Item sententia siue diffinitiva, quae condemnationem. vel liberationem non continet.vel extra solitum ordinem iudicij, vel contra res prius iudicatas, vel contra ius scriptum , non valer, nec est opus appellare , secus si est contra ius litigatoris. Item, si sint dati plures Iudices, & unus iudicat, non valet sententia , nec si mulctant contra ius, tenent, nec valent venales sententiae . nec affectio inhabilis. Item, contumax non potest appellare . sic homicida, veneficus, maleficus,adulter,raptor, publicus stir,conuictus testibus consessus non potest appellare sic ossicialis Praesidis in causa criminali. Item . dum exigitur tributum clarum, vel eius ratio, non potest appellari, nec a decimis. Item, ab executioue sententiae, si multum non excedat . vel ne aperiatur testamentum, vel haeres scriptus mittatur in possessionem. non appellatur. Item . postquam est pronunciatum,ut quis mittatur in posssessionem, non potest appellari. Item, quando multi una lententia sunt condemnati, dc unus appellat, &obtinet, prodest omnibus,secus si aetatis auxilio. Item, iudex recipiat appellationem , & intra xxx. dies dat acta. Idem faciat arbiter delegatus . de quando res ita poscit potest appellari voce, siue scripto. Item, Iudex ad quem non debet recurrere ad Iudicem a quo,ut cognoscat de appellatione : lege haec in 7. lib. Codicis arat.de appetiat.
AN laici, monachi, & clerici inferiores in accusatione maiorum, ut Episcoporum sint audiendi. R esp. non nisi . G R A T. & G L O S. Laicus suam iniuriam prosequendo,& in crimine haeresis, vel laesae Maiestaris, sacrile- j, dilapidationis,si tamen bono zelo, & ille se suspectae vitae, & intellige de
solemni accusatione,quia omnes possunt denunciare.
C A P. Non est a plebe. Episcopus non est arguendus,vel accusandus a vulgaribus hominibus quia falso saepε vel pro demeritis subditorum datur a Deo.
C A P. Nullin. Laicus non inferat crimen clerico. GLOS. Nec moniali. C A P. Lais.Non licet laico accusare clericum. CAP. In sancta. Excommunicatus, vel laicus clericum non accusent, quia sunt minores, & hic portat onera omnium,& gerit vices Petri .c Α P. Laicos. Laici non accusent Episcopum, quia differunt in moribus,& sunt in sti,&quia nolunt recipere accusationes huius.G L OS .Laicus potest accusare clericum coram Iudice clerico,dum prosequitur suam iniuriam.
C A P. Sicut. Sicut clerici excluduntur ab accusatione laicorum, sic contra. C A P. Decretum. Presbyteri possunt accusare suos plebeios. C A P. Sacerdotes.omnes debent suos Episcopos diligere etiam si sint mali, nisi errent in fide. G L O S. Tunc possunt ab eis recedere: idem si sint excommunicati, simoniaci, notorii fornicarii, vel si non lemant canones. Nota, hoe est singulare vide esinale,ri temP.ordin. C A P. Qualis. Qui peccant in patres digni sunt condemnatione. GLOS.Clerici inserioris ordinis non admittuntur ad accusationem superiorum. C A P. Clericus. Qui est in minori ordine non valet accusare , vel testificari Epit. Decreti. N contra Diqilig
97쪽
contra eum, qui est in maiori, ut clericus contra exorcistam . G L O s. Id est, clericus infamis,vel irregulatis non potest. GR. A T.ri qui volunt solum te. prehendere. non imitari. C A P. I fatorum.C A P. Senientia.C A P. Oves. Idem c A P. Laui. Idem . ut Episcopus non accusandus , nisi ab idoneis, & probatissimis viris post secte tam admonitionem; li secus excommunicentur. C A P. Accusivio. Sacerdotes non nisi a viris idoneis,& plobatis accusari possunt. C A P. Si quis. Idem. C A P. Si qui . Accusatores Episcoporum, vel sacerdotum non audiantur nisi prius dii cutiantur qua intentione,vel animo accusant. C A P. 2 rendum est. Idem,&quaeratur etiam de fama accusati. C A P. Accusatio. Accusatio contra Episcopum non suscipiatur, nisi cum duobus,vel tribus testibus. C A P. Si quis. Pro sola conuentione Episcopi non submouetur aliquis a
C A P. Sunt nonnulli. Aliqui statim reprehendunt Praelatos, si sint sibi, vel parum molesti. G R A T. Ex superioribus non omnes, sed tantum criminosi prohibentur accusare Praelatos, ut infra. C A P. Praesumunt. Tantum criminosi non possunt accusare Praelatos. C A P . Alierum. In fames, ut haeretici accusare non possunt. C A P. Non potest. Apostata a fide accusare non potest quia est infidelis Deo. C A P. Pagani. Pagani, haeretici,Iudaei non possunt Christianos accusare. l. o. C A P. Si haereticus. Contra haereticum potest esse testis haereticus , contra I Catholicum non; sed pro Catholico contra haereticum potest. G R A T. teticus potest accusari a flagitiosissimo catholico de haeresi, non de aliis. Item, pastores sunt tolerandi a criminosis, vel si probare non possimi. C A P. Plerunque.,lesi sunt tolerandi, quando crimen probari non potest.
GLOS. Subditi secreto, & pacifice suos Praelatos redarguant,non publice, nisi in publicis. C A P. Riubia Seniores ut Episcopi, si boni sint,non sunt increpandi;
si vero malo exemplo alios seducunt,sunt increpandi. C A P. Non omnes. Non dignitas,sed vita facit bonum Episcopum. C A P.Secuti sunt. Saepe docti ab indoctis, Se clerici a laicis reprehenduntur. G R A T. Non obstante auctoritate, de ossicio, mali Praelati debent accusari. quia qui facit peccatum seruus est peccati. 1 C A P. Qui nec. Qui curat regimen , & se , ac subditos non corrisit, non Episcopus , sed canis impudicus est dicendus. GR A T. Qui Episcopos se maiores bonos accusant. sunt infames; qui malos, sunt laudabiles, quia sunt vita maiores licet non dignitate. C A P. Paulus. Paulus Petrum reprehendit, quia sciebat se non imparem. GLOS. Meritis , non officio, quia in hoc solus Petrus habet primas inter Apostolos. Item, Episcopus est maior presbytero Cardinali, id est , dignitate respectu ordinis Episcopalis . sed Cardinales habent maius ossicium. C A P. Quamquam. A liquando presbyter est maior Episcopo in vita.& sanctitare. CA P. Puta.Tamen Episcopus semper est maior dig. litate,& sic Concilia uniuersalia sunt digniora.
98쪽
C A P. Queritur. Filius aequatur,& praeponitur patri non in honore, sed in
C A P.Reari. Petrus,& Paulus sunt aequales in meritis , passione, deuotione: ideo uno die,eodemque loco, & tyranno passi. GR A T. Qui es le facet-
dotes non possunt, ut solemniter pumitentes, bigami, illos accusare non possunt, nee testificari contra eos. GLOS. Possum tamen redarguere occultri& pacifice. .
C A P. LV -ο Foli Qui sacerdotes non sunt,nec esse possum,non possunt
sacerdotes accusare, nec in eos testificari. GLOS. Non possunt in crimina. li, sed possum in ciuili .e.tam lueris,de te sis. Item aceusatio. testimoni uiri, ordo pari pallii ambulant,dum modo criminaliter agatur, nam si agatur ciuiliter, &crimen,quod testi obiicitur, est occultum,potest, quia praelumitur egisse poenitentiam , quia occultum in meliorem partem interpretamur. c. ex tuorum, desiortileWiis. Sc e. estore, de regulis iuras. Item, irregularis non potest accusare,
vel testificati contra sacerdotem. C A P.Testes. Idem , quod lupra. G R A T. LicEt criminosi non sint admittendi , tamen Praelatus ex humilitate potest
eos admittere contra se,uel quando agitur de fide. C A P. Petrus pote fatem. Petrus querelae,cur intrasset ad gentes, respondit, non ex potestate ossici j,sed ex ratione diuinae virtutis humiIiter. C A P. s ineompotenter. Papa Nicolaus proponit Imperatori, ut mandet
inquiri contra ipsum: & si quid commisit contra subditos, proponit eme ationem. GA A T. LicEt subditi digni possint reprehendere de occultis non
tamen infimare,& probat multis.
C A P. Si quis. C A P. Paulus.C A P.Lvior. C A P. Metropolitanu. C A P.Sicut.C A P. Quapropter.C A P. Siquid. C A P.Cleri eos. C A P. Si quis. C A P. eerrites. C A P. Gimnationes. Subditi digni non criminosi possunt accusare Episcopos,sed debent probare apud Papam. C A P. Placuit. Qui mortui sunt actibus humanis , non possunt accusare sacerdotes. G Lo S. Id est monachi, vel infames.C A P. Nullus mananus. Monachus non praesumat accusare aliquem, vel turbare negotia saecularia, vel Ecclesiastica. G R A T. Monachi non possunt accusare ex praesumptione, sed possunt ex charitate, unde ipsi, ut clerici, sunt cubicularii Episcopi,ut possint esse testes vitae Episcopi ..ela toris a d. C A P. Negligere. Si non devias malum Praelati, cum possis, id est, commode, foues & videris particeps. C A P.Sansia. Sancta rusticitas sibi soli prodest,& sicut aedificat merito, sic nocet si non resistit malis. C A P. Ait monendia ubdita non debent obedire in malis, quia in hoc non sunt subditi. C A P. Ciam ρa Foris. Episcopus habeat cubicularios clericos, vel monachos , qui sint testes suae vitae, & non pueros laicos . GLOS. Monachi possunt accusare Episcopos,& alios de licentia Abbatis,sed Abbatem sine licentia eius, & expensis monasterii. Item, Episcopus habebit cubicularios duos sacerdotes, & tres diaconos. e. iubemus . de eonsec.disi. I. Item, Episcopus potest accipere monachum contradicente Abbate, nisi monasterium sit exem-
99쪽
ptum.& monachi persecti exeunt ut aedificent. C A P. Peruenit. Episcopus habeat suos familiares bonos,& honestos, non prauos,& scandalotas, vel reprehensibiles. C A P. Episiopi. Episcopus vacet lectioni,& orationi,& habeat secum semiliates bon testimonii,ut inueniatur irreprehensibilis.
AN accusatio facienda sit in scriptis, vel non. C A P. Accusato um. C A P. Sciant. C A P. Vilisquis. C A P. Z i erimen. C A P. Perscripta.
Accusator sit praesens cum accusat, & aecuset in scriptis, non absens per epi, stolam,& acculatio fiat idoneis testibus .documentis.& indiciis, de ad poenam talionis. G L O S. Insex casibus non inscribitur: in leui crimine,si mulier accuset, si officium denuntiat crimen alterius,vel per modum exceptionis item. poena de nunciati modica, id est,conuictum poeniteat de crimine, nec remouetur a dignitate, vel ordine , nisi pro qualitate delicti, ut simonia, vel si est scandalum. Item, inscriptio est necessaria in accusatione . non in denuntiatio ne, & inquisitione. Item, minus punitur constitutus in dignitate quam alter. Item,ordinem procedendi in accusationibus vide ibi, &c.
Causa tertia, Ze restitutione spoliatorum: habes
quibuslibet spoliatis sit danda restitutio. GLOS. Spoliatus non a
Iudice, vel si a Iudice . non tamen iuridice, est statim testituendus non obstante excommunicatione criminis, &c. Fallit tamen quando est intrusio ad Papatum violenter, dilapidatio criminis simonia, infamia,& euidentia crimini contumacia .scandalum,fornicatio notoria, cum in continenti deiecit, cuin spoliatio probatur in modum exceptionis , cum spoliator in continenti vult probare exceptionem,cum a muliere obiicitur saeuitia viri,exceptio
rei, vel iuris iuraredi, vel pacti, si possedit sub conditione, vel ex gratia, vel pr cario, vel ut colonus. Item, quatuor sunt auxilia,quibus petitur restitutio,actio, interdictum, condictio ex canone, Iudicis osticium. C A P. Episcopis. C A P. Redintegranda. Spoliatis,dc eiectis omnia restituenda antequam quid contra eos dicat. GLOS. Nullum crimen potest eis obiici a quocunque, pro quo suerunt spoliati,dc nec ob hoc aliud a spoliatore sed post restitutionem potest ciuiliter. Item, si spoliatus velit agere potest contra spoliatorem, sed potest conueniri ab eo de alio spolio Vide cfrequens. de restit. spoliat.in 6. G R A T. Non sufficit sententia restitutionis, nili actu mittatur in possessionem corporaliter, vel per procuratorem. & res reponantur in loco ubi crant. G L O S. In extortis per vim , aget contra deiectorem infra annum in quadruplum, post annum in simplum, si per metum contra omnem posscs
100쪽
latio est schismaticus c& si persequitur sacerdotes, crucifigit Christiim. Item. sacerdotes peccata populi comedunt,quando orationibus, & precibus suis ea consumunt, de delent. GLOS. Episcopi sibi inuicem debent praestare mutuum auxilium,& quilibet debet defendete suam Ecclesiam, & si facit contra eam, est priuandus eo quod habet. CAP. Deus ergo. Episcopi defendant sacerdotes spoliatos restituendo, &calumniatores excommunicent. GR. AT . Iniusti possessores si spolientura priuatis sunt restituendi, nisi quis Apostolicam Sedcm vi occupauerit, quia
AN induciae sint dandae restituto ad spolium,& quando. G L O S. Indu- sol 3rciae sunt quinque modis dandae. Primo,restitutorie non minus sex mensi. Ibus in causa criminali, nee plus anno ; & habent locum ante vocationem , &sunt arbitrariae. Secundo citatorie, de sunt unius, vel duorum, vel trium mensium, de habent locum post citationem. Tertio , praeparato Dd,& sunt anni ,& dimidit icte dantur ante citationem. Quarto,iudicatorie quatuor mensium,& dantur iudieandis. Quinto,deliberatori E. C A P. Quanto tempore. Quanto tempore fuerunt expoliati, tanto tempore sunt dandae inductae,antequam ad Synodum vocemur .c. ipfι quis monachus, Zinnst. νο
C A P. α Eeelim. Episcopo spoliato nihil potest obiici, nisi prius redintegretur , & post inducias datas negotium ventiletur. C A P. Oportet. Sporiati prius rea integrantur, ne nudi ,3c inermes contendant contra inimi eos. G L O S. Id est, ut habeant sumptus. C A P. Avidiuimus. Episcopi spoliati episcopalibus reitituendi prius, & intrusi eliciendi etiam ab honoribus ecclesiasticis, ut infames,& adulteri,& agant
C A P. Eiem/. Spoliatis post restitutionem dentur induciae unius anni, vel sex mensium. C A P. Prius . idem , dc detur tantumdem temporis, ac spoliationis. CAP. Tandiu. CAP. Si Discopus. Idem GLOS. Quando est euidens
citationem non valere, reus non tenetur venire ad citandum suum priuilegium: si est dubium an teneat, tenetur venire ἱ tutius est tamen ire. Item, citatio non tenet quando fit intra angusta tempora, vel non exprimitur causa
citationis , vel quando nimis maturatur peremptorium , vel si fit rempore seriato , vel extra prouinciam ultra duas dietas , vel ad loca periculosa, vel inhonesta , vel si est euidens illum non esse suum Iudicem , vel minorem . si non inseritur rescriptum Apostolicum, vel si citatus est spoliatus, vel ad querelam liberti, &c. Item, longum tempus est quatuor menses. Item, induciae sunt arbitrariae. tum Romana , de appellat. GRAT. Dilapidator Ecclesiae ex sola suspicione remouetur tutor, & curator. GLOS. Iam est correctum. c.ticet Heli, de simonia. e.venerabili, de osse. deIT. CAP. Quia ea. Episcopus accusatus de dilapidatione Ecclesiae deponatur a ab administrationei donec veritas cognoscatur. GLOS. Hodie, ut supra.