Decisiones Sac. Rotae Romanae in re commerciali post legem diei 1 junii 1821 ad anno 1842 chronologico ordine dispositae, additis argumentis, summariis, et indice locupletissimo

발행: 1842년

분량: 530페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

hisque interfuerant, et una simul subscripserant, primum Cardinalis praeses provini ciae, tum tres ejusdem proviliciae consultores , deinde duo Provinci ne adsessor Ν, ad. Imc decuriones comunitatis Comacli, Praeterea deputatus seu mandatariuq antecellen- tis societtitis, denique secreturius publiciiqet ratiocinator. Neque quidquam obesse videbatur id , de quo defensores Pauli deii

de conquesti sunt , scilicet eapitula illa uonsuisse scripta a lubellioue seu notario publieto, neque suisse tradita per publicum instrumentum. Num, quae actum Publicum in publicatione societatis requirit, ut, ea 2 lege neque ordinatur, neque mentio sit instrumenti publici; art. 39r D societa anOnimo non Possono essore formuto, cho Pormerro di alti pubblici. Usurpatum est ge- uus atti piabblicii et ubi permi Mum est genus, ibi dici nequit Ordiuationem legis

coarctatum sui me ad speciem. Porro altera 33 ex actibus publiciς species est instrumentum , seu quod a notario scribitur, et penes ejus acta adservatur. Sed ejusdem generis species sunt scripturae . quae vci a

Praeside provinciae fiunt, vel a decurionibus 44 civitatum, vel a iudice. Quod si singuli hi magistratus, ubi suam tuterPonerent

auctoritatem , actus publicos edere dicerentur ; multo major , et sere omiti uiu maxima, hal da erat publicatio capitulorum s 15 cietatis , quibus interfuerunt et subscripRerunt non singuli, sed hi magistratus universi , adstanti hiis sociorum mandatariis, Coram secretario Delegationis. Quod si demat dalum deinde sociis per praesident provi ciae fuit ut capitula societatis redigerentur

ad formam instrumenti publici, id ad exuberantiam suctum fuisse constat, neque utile per iuutile vitiatur. Tum accresit solemnis approbatio Cardinalis praesidis provinciae, qui , datis parentali hiis litteris ad diein 19 augusti 1823,

societatem probavit non suo tantum nomine, quod sorte satis quoque esse videbatur.

sed etiam nomi ue Principis..ia santitis dinostro Signore si / de asia πρ Mam si domitioamonte it contratio Mer Ia n-- condurisne mesale dolis palli . net modo e termini stahiliti nei capitoli des 43 aprilo 3823. Neque confirmationem dedit unius contractus locationis conductionis vallium , quemadmodum contendunt defensores Paulit nam Cardinalis opus ad id non habebat auctoritate Principis r quia . in ditione Pontilicia, uotum est, cardinales, ubi ex urbe missi ad regendas Provincias accedunt , ordinariis facultatibus Pollere cunctos per se probandi Coinunitatun Contractus. Itaque auctoritas lyriueipis non alia de eat Aa impetrari Poterat, quam ad Constranandam societatem imonymam. Et Sane in reis scripto confirmatiouis, ultra Verbum Condu-etionis, adhibitum quoque suit verbum s cietatis , atque hac de re habita relatio est ad capitula socialia diei l 3 antecedentis aprilis; qno intelligeretur mentem Principis

esse illius contractus in universum couli

mandi quem constabat in illis capitulis tuitum cum Aumma celebritate suisme. Atqui supra demonAtratum est ibi socios , una cum locatione et conductione, conveni e in societatem anonymam. Ergo , etsi anonymae uomen praetermi sum esset, tamen Princeps, cum probaret contractum illum . hoc ipso probare videbatur societatem anonymam. Vana autem et inutilis esset investigatio, quam instituere velleut defensores Pauli . num i gittima nee ne adhibita fuerit forma consimmationis. Nam lex ait quidem formam eam esse debere quae traditur in ordinationibus publicae administrationis; art. 36i lasocieta anonima non 'ub Gistcre, checoli' autoria rationes deI Goerno e Suavsero aisne doli' atto che la costitutis e. Tale a Pro arisus debb' essere daranella fornis stabilita dat regolamenti dipubblica amministraetione. Sed quae . hac in re , sint publicae administrationis ordi-18 nutiones, ignotum est, et adhuc desiderantur a nobis. Caeterum, quae demum cumque

essent illae ordinationes, nulla major et Pra stantior Cousirmationis forma haberi posset. quam quae proficiscitur a Principe ipso, sive a

cardinati ejus legato, qui hac de re dixit appositas a se acceptas sui me Principis litteras. Neque defuit societatis insinuatio ad acta Publica. Hac de causa tres societatis moderatores

Coegerunt sese in unum die 13 februarii 1826, et Postquam declaraveraut se, W alen Si desti sacottia loro accordates dat signori azAnisti inter sutines no zio P tali, inchiarano in nome degli aziovisti sero narandanti , COH-

142쪽

Iarioni ed accellationi , una societa delgenere delis an Onima , mandata e CinnaC-chio Ferrariam ad causidicum suum miΚerunt ἔ qui, hisce pollens mandatis, die 27 ejusdem februarii ad acta publica mercatOTum venit, et productis, cum capitulis smcietatis . tum placito Principis , societatem formiter insinuavit, et a praeside tributa. ilis commercii insinuationis decretum obtinuit. Neque verum est quod njunt defensores Pauli, tribus modetaioribus nihil facultatis suisse e gendi sese in unum , et publicandi societatem anonymam. Nam agebatur de re utili sociorum , scilicet de insinuanda emrum Societate, neque hac de re opus iis erat peculiari mandato, in quos generalia mandata a sociis collata suisse constabat inde ab initio societatis. Neque declarabatur id quod non esset, neque vel novus eom. Ponebatur contractus . vel contractui iam existenti nova ac diversa videbatur tribui forina. Sed quae jam antea a duobus annis

erat anonyma, eam anonymam esse uni- erso mereatorum cae tui, et in vulgus die

27 februarii 3826 solemniter nunciabatur. Verum quidem est quod , per duos illos Primos annos , societas , etsi esset an nyma , tamen pro anonyma et a mercatore

et a vulgo haberi non poterat ; quia desuerat legittima ejus publicatio, Sed ubi

publicatio accessit. nullum impedimentum erat quominus a die publicatiouis anonymae sortiretur essectus. Nam quod dese fores Pauli contendebant, opus suisse ut publicatio et insinuatio seret intra quindecim dies a contructa societate , et Post elapsum illum terminum , nefas fuisse ano nymam amplius insinuare , id compertum est prorsus aberrare a verilata. Nam articulus 44 ait , P atro des moreno, Cheautoriara se societa an onime , Moris es- oro aspisso, in in coli' atto di associ 39 NOne, pel te o prescritio dali' are. 43. itaque sese refert ad antecedentem arti .lum 43. Illic autem articulus ita se habetit' estratio in societa in nome collettim,ed ιρι accomandita deisse essem rimesmentro quindici glomi dulla data dei m de sinu alia cancelloria dei tribunale dicommercio des circondario , net quale estabilita la casa sociale di commercio,

per essere trascruto sui registro , ed nosisso ρer tre mesi noua sala dolle udienae. Seu duas continet ordinatiouest primum Praefixionem termini ad insinuandum intra quim decim dies; tum insinuatae societatis Pan- scriptionem et astixionem. Porro arisculus 44 ad secundam ex hisce ordinationibus f se reserebat , non ad primam t ergo primae observandae nulla erat obligatio. caeterumnum, intra terminum quindecim dierum, s cietas insinuata esset , id inspicere oporteret an factum esset ante, vel Post contestationem litiis. Nam , si factum esset post contestationem, nemini dubium esset quiuin irritum cessisse dicendum esset insinuatimem t quum sero constaret explicitam subsse , non solum Contra Praeceptum Iegbs;

sed etiam, et quidem multo magis tu hau-20 dem illius qui contestavit litem. At ex opposito nihil horum obesset , si insinuatio facta esset ante contestationem. Neque

enim fraus in quemquam illata suisse dici

P set, Pia nemo interesse haberet in causa, cum neminem adlinc in judicium veni se constaret, a nemine litem suime contentatam. Neque item peccatum fuisse dici posset contra legem, cujus verbis non ita striactim ac rigor e nilhaerendum esset . quin legi satisfactum fuisse videretur si extra terminum quidem quindecim dierum, at citra illius damnum, citra fraudem, insinuatio facta esset ante contestationem. I tuque jus , si quod jus esse supponeretur, sorte Paulosuisset reclamandi aute iusinuationem , nequam intra quindecim dies non insinuaverant, eam societatem socii amplius insinuare po sent. Sed ubi et Paulus siluit, et, silente Pa lo, insinuatio solemnis saeta est a sociis, et per tres menses in vulgus prodiit societasanonyma, hoc lactum pro insecto haberi non infit. Cum praesertim publicae et luculentis ,

mae subsecutae fuerint agnitiones. Αnonymam eme societatem Primus omnium agno-2l vit Cardinalis provinciae pracses , qui non solum verbis et per publicam declarati nem de ea testatus est , sed etiam laciis quae semper potentiora sunt verbis. Nam quoiquot pm rei opportunitate deinde edidit Ordinationes, eae erant eiusmodi ut non alii aptari possent , quam societati a ny-

143쪽

mae. Tum agnoverunt cuncti quotquot rem cum societate habere conligit. Neque ulli usilium unquam venerat in mentem agenis di contra bona propria Sociorum , Praete

quam Paulo . qui primus, et uni atque iit. teri ex creditoribus qui, secuti exemplum Pauli, et post sententiam propitium in prima instantia ab eo impetratam, id ipsum quod ille . tentarunt de exercenda in liama propria sociorum solidali actione. Praeterea vel ipse quoque Paulus agnovit , qui semel

iterum, tertio , mense Septembri annorutu3824 , 38 25 et 3826 , cum munus in seeolla tuni a societate susciperet, de venii per venetam ditionem per singulos illos annos dandis piscibus vallium , hoc pacto contraxerat cum moderatoribus societatis , ut in securitatem Obligationum mutuo implendarum

ipse in hypothecam daret bona propria; illi viei im illa tantum bona bypothecarent

quae propria essent societatis. Et cum circa finem anni 1826 rumores huc illuc serperent, iique ad aures Pauli pervenissent, rem male cedere societati, et melum subesse ne ob sterilem illius anni piscationis fructum satis ipsa suis faceret obligationibus . rec sabat Paulus mutuam dare pecuniam illam de qua praesens haec quaestio est, quia Verebatur ne , ut ipse njebat, capite sociali jam consumpto. nihil aliud ad cautionem Suam si 'teresset. Postea vero, dissipato m tu , mutuam dedit pecuniam. Ubi vero ne- Cessitas statuto tempore venit condicendae sibi ejusdem pecuniae , hoc ex pacto con- vetito Paulum observandum sibi esse censuit ut, posthabitis bonis propriis sociorum, non alia bona Persequeretur, quum quae Propria tantum essetit unius societatis. Atque hisce

principiis inhaereus , quod ante hoc judi. Cium et in adsecurationem hujus judicii die a januarii 3827 apponendum curavit Sequestrum , illud bonis unius societatis apposuit. Rursius cum post injectum sequestrum praesens hoc institueret judicium, hanc primposuit actionem ut tribus moderatoribus presigeretur brevis terminus . enim cui δε- ver sare in modo cho la commissic nodolle ouili dobba immediutumonte smgareuli' is ante meso Ia somnia iv. Porro i doles cujuscumque judicii ab lictione desu-22 mitur, quia quae sit lictoris tutentio, cir ca quam pronuntiandum est judicium, nona nisi ex actione palam sit. Atqui mens et voluntas actoris Pauli luculenter signiscata est in ejus actione per equendi bona unius societatis propria. Ergo contra haec sola bona mandatum erit relaxandum , immunibus ab actione manentibus bonis propriis sociorum. Nam si haec particularia bona petsententiam judicis obnoxia fierent actioni , id sorte circumscribendum deinde esset, quia judicium esset ultra petita ; quod semper nefas. Neque uti mandatarios Paulo sas esti ersequi tres moderatores , quia iuxta articulum 3I ordinationum commercialium, gli

bilita, che quella dest' esecutione uel

staggono Per motivo della Iom a1nmininistrarione . alcian Obbligo Personale, ne solidale relatisamontes agi' im emi delia societis r neque uti socios , quia tu articulo 32 ibi lex ita pergite ι socii non SOno sonetti, ches alia Perdita deli ammon tare delia lora quota nella societis. Post linec

autem Omnia supervacaneum visum est oris

diui nostro itistituere disputationem de dolo , quae erat altera Pars antecedentis de- Cisionis quae revocatur ; num scilicet dolo

tres moderatores sese gesseriut , cum mutuam a Paulo acciperent Pecuniam, quemadmodum Paulus eos redarguere conabatur: seu

potius a dolo longe abfuerint , quemadmi dum ipsi suse ae altero libello hac de re separatim distributo dolum excludere nit bantur. Cum enim actio Pauli, noniiue qui

dem tenuA contra moderatores . re autem

ipsa suerit contra societatem. scilicet quo haec per illos cogeretur ad Pecuniam nauis tuam restituendam ; inutilis visa est disputatio de dolo, cuius actionem, cum sit per-- sonalis , in Societatem seu socios retoindi in re nefas esset; sed hoc unum Paulo rest at

ut, quouium societas jamdiu ubiit iu dee

etionem , ipse una cum caeteris societatis creditoribus accedat in concursum super iralius Imnis coaetum , de praelatione et ipse quoque cum iis dimicaturus. Atque ila etc., utraque, et

144쪽

PL Ni ARIA QLOAD AcGTA 379st sic Veneris 31 itali 1829. Superior Decisio XXXI infirmatur. Dxcisio XXXVII. Institutae tres distinc lim suerant actiones a Paulo Bena , neg iatore Veneto , quin , etsi una et eadem esset natura juris quod ipse habebat, condicendi sibi pecuniam quam mutuo dederat societati vallium coma lensium, tamen ejusdem pecuniae tres distinguebantur diversae quantitates , quas per tres diutinctas vices mensibus septembri et octobri anni 4826 societati suppeditaverat. Quum Vero sortita est prima ejus actio de condicenda prima Pecuniae quantitate , quae est in scutis 3722i 5T; eamdem judicii vicissitudinem nacta est altera actio de scutis 279 si 93 de qua agitur hoc loco. Et quemadm

dum ex prima e temporanea decisione eo stat Auditorium nostrum recessisse a deci-

si die 27 nprilis hujus anui 4829. qua in

gradu appellationis confirmaverat sententiam tribunalis commercialis Ferrariae, et decrevisse Paullo jus esse agendi non contra bona Propria sociorum, quod dictum fuerat tu decisione quae revocatur, sed contra b na societatis auonymae ; ita idipsum decrevit quoad hunc secundam quantitatem Aculorum 279 1 93 per rescripti mi in Recodendum a Messis; et exundatur decisio iser rationibus iisdem tu Prima contemP nea decisione ex pluualis. Et ita eici utraque etc.

reneris 31 julsi 1829. Revocatoria superioris meisionis XXXII. Summario non indigeti

Dgcisio XXXuIII. audietum idem pro eadem natura crediti cum quoad primam et Secundam , tum

ab Ordine nostro hac mane latum est quoad tertiam pecuniae quantitatem scutorum 972rab, quam Paullus Benet, negociator Venetus. qui est actor in hoc judicio, probat mutuo a se die 24 septembris 1826 datam fuisse societati vallium comuelensium. Et cum de illis , tum, caussa hac mane iterum proposita , de hac tertia quantitate pecuniae de qua hoc loco ngitur, rescriptum est: Reco-dendum a decisis. Huius autem rescriptiviq haec est ut pro revocata habeatur niit cedens decisio diei 27 aprilis hujus anni 820 . per quam Auditorium nostrum, firmata sententia in prima instantia lata per judices mercatorum Ferrariae , decreverat Paullo , quo condiceret sibi pecuniam mutuo datam, jus esse agendi etiam contra b

na propria Leopoldi Pilati . Iosephi Mariae

Patri gnani, Laurentii Cologiaesi, qui fuerant socii simul et societatis mandatarii. Et ut ex rationibus in prima decisione expositistius ejusdem Paulli ita restringatur ut, poStiabitis bonis propriis sociorum , non aliter

agere ipse valeat quam contra bona societatis . quae erat anonyma. Et ita etc. utraque etc.

Veneris 3s julii 1829. Argumenrum habes in superiori Decis. XX F ,

quae confirmatur. SUMMARIUM

dante', qui aeripit pro mandaruris habesur.

datis Meeptisque lueris ex capite pecuniario reddere debeat, promuta mandanti eertam δε- terminatumque fructuum summam situlo ea si Grecam s

dine

remissae obligationis reddendarum rationum de m-κepis mandato, tum quoad Itierorum quantilarem ea negociviione riaractorum, tum quoad illud pra/ landum quod mandantia iraeresset ob non faetum

investimentum.

145쪽

6. Neutrum autem eoueis i potesι in rapite p. niurio rommuni inter socios. 7. Diuisana fruetum ratio uti non enormis probatur. 8. M orem quoque, re iam per eontrahen&s erecutioni commissum. tolerara a. I Diu etiam quoad

homines non mercatores.

s. Eo nusis tolerandu in ardientariis, quibus promptior est oecusis eι pecuniae invesιiendue , et eam restimento fructus percipiendi Odrunιi ωιine mu-jores. D. Iu proelia a statutis, ab unirersuine, ab ea trinsem forum . quotquot mereantur trajectilius li-ι crus e m. bra pro argentariis habentur. ii. Simplex dilutue solutionis eausa nunquam habita est idonea ad gignendos fructus.

Decisio XXX lX.

Disti uelae duae emptiones et venditiones, uno eodem pie actu diei 3o aprilis 38 22, factae sueraut per principem neminam Paulinuui IIorgliose; scille et et abacus urgenteuris an in Mitio ili oremoti, ad parandam locupletissimam mensam ex urgento inaurato fabrefactus, venditus Per ealii fuerat Dominico Arcieri et Andreae, Ilaidini , uotissimis lite in Urbe negotiatoribus gemmarum; et Pretio scutorum quindecim millium quantiabacus ille fuerat aestimatus , emptus su

rat Per eamdem cenqus vitalitius scutorum

hi qmillium Per negotiatores illos ibi quoadiu liiiiiianis esset, quo tantiis sol vcndorum. Per Separatam syngrapbam illa eadem die scri-Ptam duo negotiatores censum illum declararunt ita a se suisse contractum , ut Sibi aeque ac Ioseptio Vamilitelli, in liae r mann Curia advocato, que in sibi adsciverautau socium, communiq et census, et communia forent sive lucra , sive damna, quae ex illius ni ea aut sperabantur, nut vere boni ur. Itaque Post hauc declarationcm media pars scutorum quindecim millium ad duos negotiatores, altera media ars ad Ioseph uin pertinebat. Opus autemue in re erat ut liuee scutu quindecim millia cito converterentur in quaestum, qu Per quaestuosa lucra vitalitia Pe insio scut rum bismillium Palilinae quotanniis Solveretur. Hanc vero quaestuum quaerendorum curam reservare sibi negotiatores malueriant

quam vel uni committere Iosepho , gravi Orthum sorte curis distento , vel cum eo simul in communi retinere, experientia sorte

cdocti, quod, quae communiter administran-lus , communiter negliguntur. Post hanc vero in se si CePtam P Curationem quaestuum, onus sibi c1 jure suturum esse Seu-lio haut reddendarum rationum socio Ios

Plio, quos scilicet et quantos quaestus exinde perciperent. Se ne hujus redditionis r tionum vel periculo , vel sollicitudine a gerentur, Promiserunt ex Pacto fructus scutorum quindecim millium eo a se solutum iri , quousque vitalitii obligatio maneret ,

ad fixam deteriminatamque rationem Amtorum novem in singula centum et annos.

Atque ex hac dodranti ratione quotanni habebantur seu la 3350 qui bim ex aere Proprio duo negotiatores, neque ae JOR pli, addebant alia scuta 650i conficiebatur inde summa scutorum bismillium, quae per singulos annom solvebatur in vitalitiam Pen

sionem.

Ubi vero Paullina die nona iunii 38 25 ex

ces it e viviq, cum resolutio advenerat vitalitii, tum obligatio negotiatoribus erat tradendi I septio mediani illiuq capitis Partem, nemPe scuta 7500. Sed quia tolum illud caput adhuc in quaestu implicatum tunc tomporis reperiebatur, idcirco, petitione lacta, die 25 sequentis ju-lii a Iosepho veniam impetrarunt Per ulterum Hltra nunti in penes se relinendi scuta

7500 ud eum pertinentia . promissis ei fructibus compensativis ad rationem scutorum sex in singula centum. uisce vero aliisque elapςis induciiq , non sobrin fructus ultra Solvere detrectarunt , sed primi ad judicem venerunt die nona inali 1Ν27ieulagitantes ut quidquid a se solutum fuerat tu causam fructuum , sive inauente vitalitio , sive post vitaliti uiu resolutum , id'oniue ita imput retur in sortem ut e capite scutorum 7500uihil aliud a se deberetur, quam Scuta 4027: 6 T. Antequam vero de linc actione quidquam decerneretur , lucidentalis exarsit quaestio de competetitia , a quibusnatu scilicet Proserendum esset iudicium , au n judice ordinario , seu potius a iudicibus me catorum. Et tibi, Post Lontentiaq diu lateque scissas laudem aliquando desinitum sui tud hos Polius, quam ad illum spectare judicium ; tu tu resumpta actio Principalis

146쪽

. ita resoluta stili , primm die ui erimas tuarii 1828 tu prima instantia a judicibus mercntorum Urbis, deinde die prima sequentis decemhrys in gradu appellationis

per Auditorium nostrum, ut Dominicus et Andreas damnarentur Pro nunc ad solvenda scuta 46274 67; et num sas eis nee ne esset solutos fructus imputare in sortem,

id ad aliud remitteretur judicium. Haec omnia patent ex decisioni per P. . P. D. meum Iliivoli evulgata. Cui adeo acuta scere illi visi sunt , iit die 19 aprilis hujus anni 829, quaestione a se alHi ta , fas Iosepho esse dixerint liabere sibi illa scuta 4627i 67 , quae inde a die temtia martii 1828 coacti supra ut de mandato judicis in aede sacra deponere. Post haec

Omnia , dirimenda supererat altera quaestio , num sas eis esset imputare in sortem si uinctus illos quos solverunt sive ad rationem dodrantem quousque mal erat vitii lilium,

sive in ratione sextanti post v iuditii di siautionem. Propositae huic quaestioni, die quinta Praeteriti j viiii, ordo noster respon- Uiti Esses locum sOmitavi fructiaum ti quo ad exitiam ouulitii; et ex ondatur do. cisio . Tum hanc a II. P. D. meo IInςPoli oditam decisionem confirmavit die sexta sequentis julii per rescriptum: si docisis, et o Mintur. I t sententiam rotalem desi per expeditum in gradu appellatinnys hae

mane approbavit, et re cripsit. Seutontiam talem raso confirmaridam , et caten a-tur decisis, es cui monsum e mons auωm

est ut calculus ex intcgro Horum stat δε fractibus ad rationem Uodrantem δε- Curtis usque a. I diem existis ottulisti. Memoria recolere oportet id quod initium fuit rei gestae, quodque procul a

mntroversia Per partes contendentes admi litur , nempe societatem ab initio concilialam fuisse Iosep luim inter et duos negoti tores. Neque societas illa cohibita solum fuerat ad emptionem venditioncm abaci, ad cousequendum illius pretium, ad contrahendam obligat Iouem census vitalitii erga Paul- linam , id quod extra quaestionem est; sed etiam cum nil damna , tum extendebatur quoque ad lucra inde aventura. Dictum id operte fuerat in syngrapha societa iis r esrendo uaso Irus uto a concluso il

cho ne miranno risulture. Ipsa quoque rei natura et necessitas est lagi labiit ut soci las esset ad quaestum. Cum euim socii obligatione sese obstrinxissent l'aulinae , quoadusque in humauis esset, solvendi sciita bii

millia in singulos annos; quo liuic gravi et continuo imminenti obligationi sacerent satis , ad id , quisque videt , quod ridicu-culum sane stitisset si caput scutorum quindecim millium apud se sterile retinuisseu tatque otiosum. Fieri namque sorte poterat ut , si , per septennium , et Paulo Supra unitos . ia humanis ea si Persi iura enset, quod facile erat in I aut in n. quadragesimum lianc temporis aetatis annum agente , integrum mput scutorum quindecim millium absumeretur ; itaque jactura post elapsum ilia Iud tempus sociis certo obvenires. Ne ergo liuic probabili periculo Sese ex-POnerent , et amitterent caput scutorum quindecim millium , et post niuimum Caput etiam aliquid impenderent ex nere Proprio. reliquerunt Caput scutorum quindecim millium indivisum, seu in cominunt. Nam illud divitium fuisse constat tres et amplius annom post contractam societatem

nempe die nona junii 3825. Et ne divideretur ante hoc tempus , id convenerant ni, tuitio societati si II cui ales costituento lar dita ovalitia rarat ciniamento Moiso , metis Per cinscuno in Aue ρ resorii Nuati , da conse isti dono che la sto arendi a. intulizia suma cessata. Quod si postea fuit divisum, ergo aut ea luerat indivisum. Et ne anica divideretur , non ullae Re Potuerat ratio , nysi, uti supra dictum est , quaretus ith commune iaci cudi cauia ;quo scilicet per fructias ex negotiatione capitis retrahendos vitalitia pensio , saltem i

Parie , quotannis solveretur.' Posita uuiem hae mente contraboratium , quum ne

147쪽

duo quidem negotiatores insciantur, quaestus scilicet in commune faciendi , illud alterum satagendum Loquebatur , quonam modo huic communi quaestui danda esset ab eis opera. Fas quidem erat eis , vel in Commune negotiari captat illud, vel homini a societate extraneo illud negotiandum committere , vel maudare uni ex sociis ut illud negotiaretur nomine communi. Sed ex hisce modis negotiationis . et aliis quae sorte suppetebant , placuit contrahentibus

sumere illum per quem uni tantum ex sociis mandaretur quaestuosae negotiationis Pro. curatio. Atque ad hanc rem selecti fuerunt

Dominicus et Andreas; sorte quia, cum

prus terentur mercaturam gemmarum , alii s-que negotiationibus vacarent , aptiores Pr

curationi illi multo plus quam Josopli e

se viderentur. Itaque illi retinere declarararunt apud se , non modo mediam tantum

capitis partem quae unius esset Iosephi, sed integrum caput scut. quindecinam illi limis riscieri e Baldim riter is it cvitales chosura ritratio dalla o dita det orem il' sino cho dura ii contrito oualietior quo sorte intelligeretur societatem, cum quoad caput, tum etiam quoad capitis quaestum,

adhuc continuare , et eam observandam e

se usque ad exitum vitalitii. Post hanc u

ro in Ae sinsceptam quaestus procurationem

Dominicus et Andreas duplicem et distinctam quoa a Ioseptium repraehesentabant Personam. Scilicet ejus erant socii , cum s ciale una cum eo et indivisum adhuc retinerent caput scutorum quindecimmillium, et obligationem solvendi . cum illius capitis fructibus , annuam vitulitiam Pensionem Scutorum bismillium. Insuper ejus erant mandatarii , cum ab eo mandatum necepis sentita in negotiationem deducendi caput scutorum quindecim millium, ut ex eo delsermi Datam fructuum quantitatem quotannis haurirent e atque haec duplicitas persouae in

sociis passim occurrere solet.

Et ipio res clarius explicetur , idem illi mandatum a Iosepho acceperunt quod dari quotidie solet in' cambiis vulgo diciis

obliquis ; in quibus qui pecuniam dat Pro

mandante , qui pecunium accipit pro mandatario sal e tur di et quemadmodum in his comitiis thliquis munda larius ne, sinito mandato , de datis acreptisque lucris ex ea. pile pecuniario rationes reddere cogatur. 2 ob id promittere solet se titulo cambii et

recumbit, uti ajnnt , soluturum esse mandanti certam determinatamque fructuum summam i ita et pari ratione sese gessisse videntur Dominicus et Andreas quibus sane, post mandalum in se susceptum in qua

stum deducendi caput scutorum quindecim millium . eadem obligatio imminebat . quae cuilibet mandatario a jure imponitur , scilicet ut Iosepho rationem deinde redderet quot et quanta lucra ex quaestuosa illa Pr

curatione percepturus emet. Cum vero eos

peculiari pacto cum Iosepho convenisse

videamus ut , vice inceri arum lucrorum quae ex quaestu retracturus esset. Certam rependerent determinatamque rationem se ctuum , nempe scula novem in singula Ceutum et annos ; haec conventio de fructibus 3 reprobanda non est , neque reprobari a j

re . neque n consuetudine Constat. Tum eo

aequiorem fuisse arbitrandum est, quo Pre sius aequalitatis jura per eam videntur sub se servata. Scilicet , quia per illam de te minatam dodrantis rationem cui sese subjiciebant , remimam sibi habebant utramque hanc obligationem quae superfutura erat eis poest finitum mandalum , vel reddendarum rationum quot et quanta lucra ex negotiatione retraxi sent, vel, nisi quaestum

seu investimentum fecissent , praestandi idoinue quod Iosephi interesse posset , investimentum non fuisse si tum, remissio 4 utriusque obligationis erat quid pretio valde adistimabile. Et remissionis valor eo P lior ex se videbatur . Do ampliora lucra D minicus et Andreas negotiationi jam habitua liter addicti sperare sorte poterant ex quaestu ingentis capitis scutorum quindecim millium.

Et cum remissionem illam consequerentur , aequum justumque erat ut eum compensa. rent per promissionem Ductuum ex negotiatione retrahendorum. Itaque promiserunt fructus uti pretium remi, ionis Obligati nis reddendarum rationum de suscepto mandato, quemadmodum in eamhiis obliquis sit. Non eos promiserunt , quod Post invectam hane litem ex improviso dictitare caeperunt,

uti usuras pecimiae , quemadmodum Contigit in laenore. Neque natura contraetus .

148쪽

vi erat de societate capitis , de mandat

quaerendorum lucrorum ex capite, Patieba-5 tur ut contraherentur usurae r quae , uti notum omnibus est, mutuum supponunt Seu verum, Seu Palliatum. At neque verum, neque palliatum mutuum mistere in illa negotiatione Poterant, ubi et caput vitalitii

futurum ex PaCto erat commune inter ω-6 eios . tunc demum dividendum , eum, Ce sante vita Paulinae. cessaret vitalitium i sum e et quaestuosa negotiatio ejusdem eu- pilis, quousque vitalitium duraret , curanda erat a duobus ex noctis , non uti mutuatariis , sed , quemadmodum demoustratum est, uti mandatariis. Neque dici potest rationem dodrantem fructuum adeo fuisse enormem, ut per eam stet irrita iacta suerit eorum promissio , T et saltem reducenda sit ad aequalitatem. Cum constet anteactis temporibus aequalem, mi aliquando eliam majorem rationem seu Qtuum jam executioni per contrahentes an . S tea commissam , deinde ab Auditorio nostro isse toleratam etiam quoad homines a

mercatura alienos se. m. in no n. nullit.

cor. rmo Planetii, in Caramalen pecuniaria 45 martia 1825 cori eminent. Mam . Tolerare autem multo magis eam cou-

venit in Dominico et Andrea , quia promptior erat eis , quam aliis , occasio et inveris silendae pectiniae et ex investimento uberrimos percipiendi fructus dodranti ratione longe sorte superiores. Non enim solam, in qua Uersantur adhuc, exercebunt gemmarum margharitarum negotiationem, et insigne hae in re nomen sibi quaesiverunt in Urbe; v rum etiam dicebant se habere apertam hic in Urbe nummulariam mensam sub dista Amciem E Baldini. Et quamquam neque eorum nomen relatum esset in publicum ni hum aris gentariorum , neque littaere patea lates eis essent ; tamen hare omnia nullius impedi-- menti erant quominus ex merent munus' urgentarii in hac Urbe, in qua , procul a statutis, ab universitate, ab extrinseca forma, 30 quotquot mercantur trajectitias litteras cambii ex testimonio eorumdem argentari rum pro argentariis habentur. In hac autem V trajeciitia ea talium mercatura nonnullis

ab hine annis Dominicum et Andream publice suisse versatos , id comperium factum

est cum ex testimonio trium Proxenetartim

Urbis . qui aiunt sibi ab eis suisse commissa ora la con ra ora Ia oondita dicambiali sorea disperenti Hazω euere . , tum ex consessione eorumdem Dominici et

Andreae . qui in altero judicio die 26 mariti 1824 acto coram A. c. ex eo creditum quoddam sibi adserebat Solvendum a reo convento , quod erediti mentio Iegeretur in libris suae mensae nummulariae , Banco di Baldini. Facile ergo eis erat investire caput , et ex investimento retrahere tantam

summam fructuum, quanta non aequasset solum , sed et superaret mensuram dodrantem ; quod autem ipsi liabebant in polentia , id ipsum dicendum est ab eis deductum fuisse ad actum. Ac tu enim dixerunt caput illud in negotiatione esse implicatum, idque aperte prosessi fuerant die 25 tulit 825, post exitum vitalitii. Essendosi n- soluto a contratio uitalidio con la moras delia princimssa molina . cosi essendosi sulco ogni conto fra nOi ner questo assare , risu iamo debitori destia. Diusta metadella sorte. Questo ca itala imoari a IPresentes in giro di commercis , Iaer cui chi Ams ian largo di uti anno at pug mcnto ... Ne fgherenu3 i s rei ai rei Per cento M anno. Sed hic semiqvalis fructus ideo promittebatur , quia dilatio vici

sim obtinebatur ad solvendum. Ergo erat in praemium dilationis. Sed haec causa num

sΤ. Quare qualitum Probata est eorum obligatio de solvendis fructibus quounque vita-- litium duravit tantum reprobata , et habita est irrita quoad fructus Promissos post exitum vitalitii. Et ita etc., utraque, etc.

149쪽

vereti m. 16 decembris 1829. Argumentum habes ex Summario.

SUM UARIUM . onerarist Voca ab netrarcho subscripta authenti eum pruesesieri documrntum qualitatis et quatilitai lia meretum in ea tharripturum. 2. Id lamstn cessat, si minaretus adhibuerit formulam n dico PMere. 3. Ouae formula simplicem eriget eon e sionem tradentis merces, et a quaris Missutione recipietilam seu nararchum eximis. 4. Sorius cui in contracisi munus erat res siniales rendendi, et in e us fugacitate et Pruilentia met

ei meis quisseebunt, si rendida habita si de iis pre-

tio, eι inserim emptor ex inmerino Meoru, id non unius vendentis, sed omnium sociorum damno redere debet. 5. Eaepensa custodis mercium n sopra .irico M quclinuntur me reuiores ut suae indemnitati prospiciant, etyi de eo nihil cautum fuerit iu contrariιι sociali, eum inmen eommunem utilitatem respiciaι, e munirer a metis αι substiti M. Dmisi O XI.

Quo tempore ob insolitum agrorum viti ius consitorum insecunditatem maxima Romae fuit vini penuria, superiori anno 18 28 ad diein minavi januarii icto laedere , ac privata a Poelia conscripta, Bartholoniaeus Pergami , pisaurensis , et in Urbe uegociator Vincentius Specti societatem insimul iniverunt , cujus ope Pergamus in eam immisitium totum illam vini quantitatem quam Pusatiri in venditam retinebat constituto pretio sesqui nummi argentei sive scuti unitis et Olmiorum quinquaginta in Aingulos cados

romanae mensurae , tum ullam quamcumque quum in ptisaurensi territorio aliisque Proximis colligere , codemque circiter pretio memore potuisset. Ita vicissim Spectitiis ius ietatem contulit argenteos nummos mille qtιingcutiam ς Praetereaque sese curaturum sumptibus omnino communibus, communiquella υ , vel damno spopondit re Ptionem , euglodiam, ac venditionem tam vivi, quam

frumenti , ad quod pariter societatem P tendero conubaentibus saeuil , M adjecta lege ut triticum Romam transvoliendum Ἀμὼmue seret C ditionis, et . non pluris uestiman dum quam scutis semeni cum dimistio iuquemlibet modium. Distractis demum mercibus, expunctisque tationibus constitulum fuit

ut damnum Omne , vel lucrum ex societate i sorte oritimim inter socios neque divideretur. Rebus ita conquasi iis , cum a socio suo ire episset Pergamus conventam summam Mite torum milles quingentiam, Pisaurum prosectus est, ibique merces comparavit, ac de nolo convcuit transvehendarum mercium cum

misura uel oulore di scudi romani 1784;

itemque m sacchi conlocisque grano delouloro di sciadi 52b romani M; . ac tandem

duo furti spirito ui uino in noso libbre li0 det ualore di seudi si Gi 60. Collepto

hinc mercium valore, eique addita doliorum aestimatione, intcgrum socialium rerum pretium evehi ad scuta 292 i 60 detectum este illivi ille adnotatum fuit in ipsa schedu, eui ita navarciis subscripsit , ut verbis omnino sidens illius qui merces tradebat , nullum periculum quonil illarum qualitatem et quantitatem periclitari voluerit ex assueta Mimula - sermo Per u numero de' colli, rdico ossore per D qualita e quantita.

It veri, mercium sicuri tali melius .a'm Pi Ceret Pergamum, e re sua irsuti euΝuit Onc- rariae navi cuψtodem et itis litorem piramicere Domini eum regaluium, certa in rcedit cum, C. Conventa. las

ineunte niuio eiusdeui uti ui I 828 tolle, ter lippulit oneraria navis ad Portum majorum navalium Tuberis Integra quidem inventa suerunt signa sarcinis apposita ab arimineti. sibus vectigalium praefectiq; sed eductis cnavi mercibus, ac in inluvium. proximum allatis ubi portorium erat solvendum , ipso praesente Pergamo, qui ianva robi adventum

ud Urbem praecesserat, inventum est C tum Octoginta cadox vini s/qama voi em Omnino descere , dolerrimamque esse iritiei uindit lcm. Cuncta nihil inini q C indiae musa r

150쪽

eepit speecbius, qui vendi licium curare debebat o Paeto societatis. Vendidit revera inviiii vc inlidit et ivin , habita fide de pretio, frumentum Joonni Raptiuiae Ileli ruini . lui tamen , ani equum dies soluti uis veniret, cruditoribus suis decoxiti denique viuum distillii tuin . Sed ut primum de expungendis

rationibus actum est, lis statim inter socios exarsit , qua ud urbanos commercii triumvir deducta , commissum primo fuit alteri ex iudicibus ut rationes a socii; exciperet, deque' eis deinde referret. Cum non Phicni set inita' relatio, ex qua Specclitiis scutorum circiter octingoniorum desitor evaserat, exu- minis prelo obnoxii facti suorunt te tes utrinque iidducti. uiue examine teΑtium absoluto . ipsi judicra apposita sententia spec-chium ut solvendum a propositis petitionibu

duxerunt. Cum Vero provocationis DPe, controvergia conscenderit nil sacrum noAtriam

ordinem , rescripto 'lii ad sequitur , Omnis dirempta contentici fuit, scilicet: . GH D- cum solutioni, et ad mentem; et extra fur decisi a. Non inutile erit ab initio cogno coro nullam a Partibus quaestionem excitari , nec quoad repertum vini desectum , nec quoad pravam vini qualitatem , nec quoad expen- Qq Pro mercibu' coemendi nique Romae recipiendis, servandis , vendendisque initari, nec quoad quantitatem pretii ex venditione earii mdem mercium eliciti, nec demum quoad summas a Specchio , qui socialem retinebatoreum , minitie et jussu Ilariliolomaei di stami soluta . liis praemi is , quae velutilandamentum sunt liiij uqce desinitionis, quin- quo erant eisntroversiae capita quae Proponebantur dirimenda; et quorum Primum respicit vini decrementum ; altserum vela litionem frumenti fortium nutem nantum na- 'rarcho Solii triui, et tum Pro ea vini quantitate quae defeeit ; quartum item jacturam tu venditione aquae ardentis laetam; quiu tum denique mercedem institori , sive mh cium quousque in oneraria navi manSeri ut, Custodi numexutam: uorum omnium nomine ereditorem sein Pergumim erigebat egregiae

forum riginti octo lic Obulorum s agin- tu quinque. Sed Patres, sedulo rem exmnin

dei te probe videriant neque vini docvcmentum , neque tamenti pielium damu Sprethii ad cribi posse. Num, ut primo de

vivi deeremento sermo sit , quamvis oneri ri .i schedii cui navarchus subκririit, cadi ruit 1824 quantitatem exiiseat et quanis vi . elium apocne oneraria , itani ex ex Pressa sanctione commercialium nostrarum leguin art. 273 , quam etiam ex auctoritate docturum . quos ii iter Casar g. cor VC.

diu. 4 num ot Azzuni iuris rudent. mercat. artic. Poliata di carim , nullienticum praeseserant documentum qualitatis et quantitatis mercium in iis descriptarum, id tamen valet quotieA Oneraria apocha nullam 2 conlineat reservationem , prout ea contiue de 'lila fgitur, et cui additionem fecit navarchus in haec verba is QPrnio Por ia nu- mora de' colli , o dice osorec Per la quatit. e quantita in que sane clausula palum ostendit sese quidem obligasse navarchum

quoad numerum sarcinarum, non rem quoad mercium qualitatem et quantitatem. Porro notissimum est inter mercatores et

in jure commerciali, formulam illam is di- ω eS Em m. quam navarchus adhibuit, simplicem exhibere consessionem illius qui me a tea tradit, et a quavis obligatione recipientem seu navarchum ipsum eximere ; veluti expligant Caxnreg. de com uctrc. disc. in ιum. 55 , Azaun. juris rud. mrecati est. artis. Moliada di carios, ct sacer Urdo iu conitanti associarationum 32 sobruariii 1776 9 7 coram Ratio. Ium vero ex tes timonio eorum qui vectigalibuq praesunt, quique publicani merentur si dein , probe constat , inita vitii mensura, quantitatem longe minorem inuoniam sui mo, viniquo dosectum evelli ad cados usque centum octuvin tauΟὐ m. Noti e t itaque de desectu vini ambigendum, ni desectus ipse culpae damnispiavertendus est Ilartholomaui Pergami, qui simpliceim utili ne conditioni viligatam exigerer a navarchia apocam onerariam de hal. Sibi -i ergo debet pergamu' imputare , si , nd pD tum' majorum navalium Urbis cymba pervcni in , non ea reporta evi vini quantitas , quam oneraria ii elia exhibebat. Dilacrimen vero - 1 IKLud cum non love sit , errori tribuendum' non est, in quem sorte irrepserint publica.

SEARCH

MENU NAVIGATION