장음표시 사용
131쪽
Cum vero biennium sera praeteriisset , nec quidquam Arcterius et Bald inius ex sorte sol invissent , eo quin immo progressi ut Contenderent Vanniitellium non ultra summam scutatorum 462T, et obolorum sexaginta Se tem pro golido nomine ab se condicere P se, quippe id omne in sortem esset conserendum, quod ex male pacta sive dodranti, sive sen isse usura perceperat. Vannutellius eoq ad judi- dices rapuit de rebus ad commercium pertinentibus jus ex priori actione dicentes. Horum porro sententia fuit ut summam illam mercatores nulla mora rependerent , quam ultro sese debere significaverant , ampliato quod ad reliquum speetaret judicio. Nec se-Cus novissime Censuit sacer ordo, ad quem universum ex provocatione negotium delatum est. Siquidem hujus jussio fuit is esse Io- cum solutinni Dro nunc sciat. 462T. GT, et quoad i usationem usurariam in sortem, id attir Particiaturiter. . Item late expoqilam in decisione praestat videre , quam un-no superiori valendis decembribus in causa Romana societatis evulgavi. Quaestione deinde ea ex parte sinita , quippe res orta sit iudicata , curavit Vannutellius ut de eo institueretur disputatio , quod seorsim Patres
Ogn Cere voluerunt. Pulire cum eos hodie in proposita re rogaSSem . responsum a ce .pi, - Esse locum solutioni fructuum usque ad existim uitalitia. et extendatur decisio. Recte fructus capiti sculatorum quindecim millium praesinit apocha suisse , qua cum censum ab Arcterio et Baldinio cum Burghesia contractum Vunnu tollio communem significatum est, atque huic esse proinde jus 3 ipscis condicendi quoad census stetit, ex hoe facile perspici poterat, quod conspicuum
pecuniae caput mercatoribuq Arcterio et Bal dinio traditum fuit, ita occupandum ut quaestum suppeditaret. Qua de re quamquam nPertiq verbiis inita conventio non sit, adeo tamen certa et efficax ii Pactione manat, quae mereatores inter et Vannutellium intercessit, ut nihil supra desiderari valeat. De censu 2 enim ngebatur ad foeminae principis vitam duraturo , cui egregia vis scutatorum nummum duorum millium in singulos annos erat solvenda. Quamobrem sieri nequaquam potest ut conqpicuum Pecuniae ei Put, ex quo
ingens illa pensio quotannis , surghesia vivente , praestanda erat, tam Vannutellius , quam Areterius et Baldinius otiosum in a ca tenere vellent , ut si deinde Burghesia adhuc aetate forens septimum et dimidiatum
tantummodo annum attigisset, nullum , pecunia in arca manente , quae tum, non exiguam alioquin jacturam si paucos praetereavi nos , immanem vero sacereut si plurimos vitam duxi,sset. Ne itaque mercatores et uniitellius, qui negotium in commune lucri faciendi caussa contraxerant , detrime tum caperent, quod facillimum erat et gravis simum esse poterat, ita neces sario Pecu niam occupare debet,aut ut talem quaestum ex ea sibi compararent , qui nisi solidani Burghesiae praestandam pen ionem, Compendium quod haberi posset maximum quidem daret. Hoc profecto animo et Vatinia tellius
Pecuniam Penes mercatores reliquit, et mercatores receperunt atqtie retinuerunt. Quae cum ita sint perperam si si Contractus ad Burghesiae vitam duraturi, sive si pellectiliis , sive etiam pecuniae sterilitas ad fructum quemlibet sus movendum objiciebatur. Non enim hunc edere contrahentes V luerunt vel contractum illum, vel suppellectilem , quod esset ridiculum , sed neque Pecuniam qua pecuniam in alca reconditam; verum pecuniam 'quidem in negotiatione amercatoribus collocatam quae sterilis non amplius erat. Sin vero Areterii, Baldinii et Vanniitelli pecuniae ita quaestum Occupandae suit certissima volun as, eique Poti imum de re mercatoribuq tr. dis, quibus fructuosae colli cationis facilior occasio, ineluctabile mercatorum praeterea factum me debat , qui pecuniam in negotiatione reapse Collocaverunt Siquidem, censu Burghesiae morte intercepto, cum dividi caput quiud cim millium scutatorum ex pacto deberet , ut dimidiam Vannia telliuς pii lem mus retur , annum ad id faciendum Arcterius et Bald inius postularunt nominatim professi is 3 questo capitalo at Proseruo tro asi in g m di commercio M. duapropter si non vo luntate solum contrahentium in quaestum occuPari pecunia debebat, sed reapse Αr- cierius et Bald inius mercatores occuparunt, ut annum petere debuerint qua V annutellio debitam partem rependerent, injuria prinsecto fructum huic tribuere detrectabant,
132쪽
qHem optimo jure ex pecuuia in negotiatim
ne collocanda promiserant. Atque incassum contendebant , non reCle
fructus pecuniae condici, ubi requisita, quae dicimus castrensia, denunciata legit timo nio- 4 do non sueri ut. Haec enim locum habere in mutuata pecunia , neque vero tu ea quae in quae tu collocata fuit vel erat collocanda, facile quisquam Percipit. Siquidem exploratissimi juris sit , ex sola collocandae Pe u-5 niae necemitate praestandorum liuetuum obligationem Oriri. Sed Vannutellius nihil dedit mutuae pecuniae Arcterio et Baldinio mercatoribus satis divitibus, qui ipsi a s rmabant nullum sibi mutua pecunia opus suisse. Non enim dimidium capitis scuta torum quindecim millium in Arcterium et Baldinium , proprietate a se alienata, uti in mutuo fit, Vannutellius distraxiti quip-Pe is non magis unius quam alterius dimidii dominus erat, non aliter profecto ne
ipsi Arcterius et Bald inius. Oblivisci siquidem non debetur , in coni nune Cout raCtum
ab Arcterio, Baldinio et Vanuutellio fuisse
negotium, ut commune ex eo lucrum vel
detrimentum esset; proptereaque indivisum eos omnino caput voluisse quoad Burghesia viveret, ut solidum singulis aeque pertiueret , nec partem sibi quisquam vindicare pomet nisi cum dies venisset quo ex pacto dividi deberet. Rem ita gestam, solidumque caput singulorum aeque Proprium mercatoribuq tradit tim apertissima pactionis littera ostendit, qua cautum suit . Arctoinri e Boldini risereat a camiale che sam ruratio dalia oondita dei P emeia . ; n minatim vero additum t . mancando laPersona sulla quales δ costituita Ia rendita υitnliaia , ii ea talo costituenis Mynodesima saris uinalmanto dioiso Per metis per claretino in due portioni reualida conregulari doseo che la stessa renditri infallata saris cessata. . Sin ab inito cum Burghesia censu singuli partem acqui- si issent , perperam pacto constituebatur
ut solidum caput mereat Ores tenerent, a que tum solum divideretur, cum census amplius non consisteret, singulique Partem Conqequerentur; sed potiuq mercatoribus dimidium suum tum a se repetendum Cum census esset sublatus , credere Vannutellius
debebat. Ad hoc insuper a edit quod seu-elum ipsum dodrantem non in capitis dimidio, sed in solido eonstituerint contrahentes qui dixerunt is fissato ι' interesse an
uno des capitule sociale quod probe animadvertendum ) ulla regione det nore perconto n. At si divisum illud ab initio . ut dimidia Arcterio et Baldinio pars , altera
Vannutellio quaesita suisset , quid Vannu-tellii intererat Ductum in aliena Parte sta
bilire Z quid ipgorum Arcterii et Baldinii in
sua' nonne salua propemoduin suisset pactio' Cum igitur videamus indivisum Caput a contrahentibus relictum, cum solido datum fructum , cur iniquam usurarum Conventionem exinde arguire libebit, nec aequissimam potius pactionem , quae a Contrahentium voluntate et scripto manifesti
sime dimana ty quibus nimirum propositum fuit Commune scutatorum quindecim millium caput habere quoad Censuq consisteret , illudque solidum in quaestum OccuPare , ut
fructuosum singulis esset. Sed. munere pecuniae collocandae ad lucrum faciendum alteri ex contrahentibu ita. 7 posito, rite recteque certa fructuum ratio wnqtituitur i sic enim alea et aequus hinc
inde contractus committitur , quo si qui negotium sibi suscepit majori fructuum Praestationi quam ipse Percipiat, obnoxius sit , contingere etiam potest ut multo minus T det eo quod ipse lucretur. Ex quo facile quidem perspicitur quam Perperum Arci rius et Bald inius obtruderent. iniquam suisse contrahentium conditionem. Siquidem ipsi jacturam sacere Potuissent , Vannutelli vero lucrum tantummodo , qui improbum illius generis negotium contraxerit, quod
M a caρο saluo in dicitur. Namque tum solum in iniquam disparitatem contra tu vergere potuisset , Cum , negotio in Comia mune contra to , Caput sculatorum quindecim millium in arca reconditum Arcteri u et Baldiuius tenere debuissent. Sed cum econtrario in quaestum illud occupare deberent, et re quidem vera oecupaverint, quaelibet plane iniquitas et usuraria pravitas exulat , non aliter profecto ac abest ab
obliquo collybi contractu , et ab imperfecto illo pecuniae deposito . quod cuin uringentariis in dies Persicitur.
133쪽
uaec Patres expendebant iit Vatinii tellii actionem in eo probarent, quod dc drantem, Censu consistente, laticliam respiceret , qui-8 bus ne nimius quidem videbatur , quippe a negotiatioribus ultro promissus , qui liaud dissi ei liter majus sibi compendium comParare Potuissent ; eo vel magis quia si calium reddituum emptione, uti Vannia tellio propositum erat , collocari cupiit comodissime poteroi , qui longe grandiorem quaestum suppeditat ant. Sed nullum contra fructum a Joseptio Post obitum surgitesiae condici P se censeban L, quamquam Arcterius et Bald inius, syngrapha octavo kalendas sextiles anno l825 scripta, illum in usura semisse polliciti sunt. Etenim cum ex Primaeva conventione , censu Per mortem Meminae
principis intercepto , caput dividere deberent , ut dimidiam partem Vanniitellio darent , cumque id in praesentia non possent, quod pecuniam in negotiationibus colloealam haberent , ut annum ad dimidiam illam Partem Joseptio praestandam Postulaverint ,
semissem illam usurum interea se daturos promittentes; manifeste Patebat tu praemium dilatae solutioni A ad rependendum fructum hunc mercatores sese obligasse. Quod adeo verum est ut voluerint etiam ante praestitutum annum , si commodum e et , pluribus solutionibus debitam Pecuniam Vannu-tellio numerare. Sed liqui arum ex simplici dilationis causa pactionem semper jura n sua reprobarunt e quippe sit nimis cliaritati 9 contraria , quae humanae:Societatis landa mentum Constituit., Neque rePonendum erat, Pecuniam a mercatoribus teneri , qui fructuosam negotiationibus illam efficiunt. Etenim, Censu nmplius non consistente, cum dimidiam capitis partem Vannia tellio tradere , adeoque u negotiationibus distrahere cogerentur ; ratio tum subito deerat pecuniae tu quaestum occupatae , ex qua tantumm do fructum praestare tenebantur. Quin immo nec Ostendere prodesset aliquid tueri Arcterium elisaidini iam capere potuisse . non enim id sufficeret procul a legitimo 40 fructus constituendi modo, quem tib illa anni 38 25 syngrapha Prorsus abesse Coi stabat. Quod si liare urgebant ut eo . quem ad solutionem petierant , anuo Vertente,nuisum Arcterius et Baldinius fructuum re- Penderent . ne postea quidem Praestare ex mora tenebantur , quae sola fructus gignere non valet. Et ita etc. utraque etc.
Ancum E mn societas roseinditur dusiciento conditionc sub qua inita suit, vel cessanie ejus causa finali. SUMMABwM . Eae eommerciali lege competu semper appellatio abat introrum judiculis , nisi ei liuniicium missum fueris. 2. Sorietas sub eonditione insta penitus rescinditur si Mitio non existat.
3. Eoque magis si deficiat eausa finalis qua dumtaxat eontrahentes ad eam eoeundum exestati suerunt. 4. In societiae uliluus nunquam Otur nisi impensis detractis universis.
Dicisio XXXV. Societatem super opiscio vitrorum iam Prius coitam inter Iosephum I'iave et Guerilium Guerint , hoc inde a contractu reCedente, septembri mense 1826 cum ipso Pia-vio Coiverunt fratres Seneciani, cuncta aequirentes quae in eo opificio extabant. De contractu Convenit duratum ad novcm annos ,
utque deberet Piavius is essere ii diretiore in desta μιbrica is, dum interitu pecunia Omnes ad manu letitionein . exercitiumque illius fabricationis neces artae deberent M scn-za re rauio/alcuno dol signor Piare is a fratribus Scae laniis rependi. Convenitque itidem ut lucra , vel dantua in tres Partes dividerentur , quarum duae ad Macciant OR , tertia iid Piavium spectaret. Ut autem cal cuiuium fuerat is esto D Mooriatione delle ca ea ostri. star do a at piu alto
134쪽
in libertis a qualutique deue mrti direcedere da questa societa di lasciar libora in fabrica col rinstanco semPred ua pomisne dei dammi aouti non ched Ile leonte gia est alto. Fuit demum conventio aliis superioribus adjuncta , obligari Piavium is miseruire si signori fratelli Macciunt e compagni net fare Io com Ositioni in Iastra ordinaris , Cannoni e cris ulli , ct dimostrata ad eoidenaa la utiliatis dei fures la com sietione Pre Ii can-
rarionc . . Quarum quidem conventionum executionem expresse promiserunt contrahen- te in sottometton si in caso di disco
dia alia decisione di due arbitri amici ,
Rebuς sic constabilitis, conventum factum est experimentum , infausto tamen Omine , quum impensa ascendisset ad summam valde majorem is di scudi otio alia cassa m. Sed negotio semper in deterius abeunte, quaere lae adversus Piavium insurrexerunt sociorum, suitque tunc is non leviter excitatus ut diversam adoptaret fabricationis methodum. Astipsemet renuente ejusmodi amplecti consilium, rumores evenerunt ac dimidia unde non hene sortassis idem animum intendens in proinmissa, abscessit ab opificio ad fratres Ma clanioq remittens claves. Posterius coram Pisaurensi tribunale commerciali Scaccianios
meavit in jus, ut manu lentio sibi concederetur in opificii posse sione , quam tamen et tribunal illud et sacrum Auditorium denegavit utpote nulli de conqtabat de pos-
semione subversa. Eodem vero in Comme
ciali Pisauri tribunali fratris Seaccianii instruxerunt judicium pro societatis reqcyssione, ad quam instantiam ii, judices, juxta dispositum codicis commeminiis, et juxta pactum adjectum. arbitroes destinavit unum unicuique
qui quaestionem desinirent. salos Pamello . . Dimordes arbitri suerunt i a judicansto reperti , dum alter declaravit Rocietatem resci fami atque alter non admissibilem pronunciavit petitionem rescissionis. declarans tamen
inut. 560 debitorem Iosephum Plautum erga Scacciauios fratres. In istiusmodi discrepantia electus suit tertius arbitro ed arbitratore advocat Maximinus Morosi , qui societatem confirmavit resolutam. Atque tunc, diligenter perquisitis codicibus Scuccianorum accurateque dispunctis partitiis experimentum rein spicientibus, Morosius ipse reperiit quod is D cento Dentraria cassia in lauro fabri te neia' emerimonio Portano a costo dictas uva a scudi l0. 98. h, e cori scu-
ravit autem , renunciavitque Piavium favore fratrum Sescciauit in D litigentila duobus nummis debitorem, ac executorium redditum est laudum istud praefati sententia tribunalis Pisauri. iustitit extrule Piavius, petiitque a saero Auditorio laudi circumscriptionem una eum sententia adnexa , sin minus judicati revocationem , alque declurationem quod
continuaret utique Contractus societatis, utpote minime rescissus. Ε couverso Scaccianti
postularunt Imoderationem appellationis intendentes non modo non subdi circumscriptioni judicatum praedictum , sed nec appellationis quidem interpositioni locum dari. Proposita fuit caussa tu comitiis diei 8 superioris aprilis, prodiitque rescriptum t . NAhil de circumsci tione, in reliquis Oideatur Particulariter , coadiuoatis Probationibus , et ex ediatur . . Noviter hodie autem subsuit caussa discussioni , quoad se tEntiam arbitramensalem, quaesitumque per me fuit a Patribus . num resciissa societas inter Maccianios et Piavium esset , nec nocensenda, a quibus accepi responsume . Esse locum roscissioni, referonto jure Ios Pro exocutionc arti lorum it et 12 Uo-Cact, et exicndatur decisio.
Non erat quippe amplioes disceptandum de
nulli tute et circumscriptione arbitramentritis sententias , quum haec exceptio jam priussu imet plene rejecta et amandata: ut et pariter non amplius disceptandum de appella tiono ab eadem sententia non admitteuda ,
135쪽
eo qui ta Morosius judicavit tamquam arbitrator quum appellulio ab arbitrorum judiculis , ni Ri renunciatio intersuisset , sicut reapse in propogito non interfuit , competat semper cuiquam juxta codicem commercii. Mi is itaque hi ς eomnibus , Inspiciendum dumtaxat ad praesens proponebatur de societatis vitrorum continuatione , vel rescissione , de qua pronunciaverat arbiter judex, atque jure optimo
eumdem rescindendam esse Patres censuerunt,
reservat O jure Iosepho l'iuvio pro execuli 3- ne articulorum e 1 2 ulmeae. Congruum namque dignoscebatur rationi justitiae , r solutum diei initam ejusmodi societatem, semel ac cessabat substantialis ejusdem basis et scopus. Reque vera edocti Scaceianii ab exitu societatis eoitae inter Piavium et Gueris rinium , nedum a fabricatione Peracta Piavit disciplina ac directione mense aprilis 3 82GCautos sese reddere voluerunt in apoca s
cietatis constitutae die T successivi mensis septembris, et idcirco convenerant ut qu ties in societate utilitas deesset et comperiis retur jactura , quod utique declaratum sui terenturum n ogni quat Oolia it cono deu
sct ia praetro di s di 8 alia cassa, tutio
co nego in remaneret eo casu societas re
scissa , tamquam sperato destituta compendio in rosterat sciolsa la societa, Percheman nω di voculatione Dantanissa mmeliusque stabilitum artis. l . Per haresostanetiale dei contrasto si stabilisce frale Parii che, Uni quat ostia reverimonisto Hella nuοon fabricarionc non Portasser Montica utilita , ma au' onposto delia Perdita, in tral caso resta in libertis a qum unqtio delis Parti di recedere da questa societa, e di lasciar libera la fabrica.
Ergo non poterat in themate non eme lo. Cum societatis rescissioni, dum aberat omnino contemplatus in contractu quaestus, quum hic esset scopus, conditio , causa finalis et basis substantialis contractae societatis, quumque nocietas inita sub conditione rescindatur penitus si conditio non exbstat, habeaturque utractus ipse aeque ae si non extitisset
2 unquam text. in log. 34 lue pro socio ,
gat. S 4 num. 5, Mant. de tacit. et ambig. lib. 6 fit. 23 num. 39, Rota coram Curam deris. 65s niam. 48 et in Ur --trina locutionis si maii 3803 S 3 coram
enimentissimo Bussi. Eo vero magis argumentum rescissionis crescebat in specie quia
hic non agebatur de simplicis desectu conditionis , sed de desectu causae siualis, qua
scilicet unice suerunt contrahentes excitati ad societatem coeundam, expresse Significa tes eam causam Per ipsos habitam tamquam Base sostrantiole det Contratio . . quod
3 videt ieet deficiente quolibet lucro , atque
damno eveniente , liberum stalita esset cuique socio dissolvere societatem coitum m Peris che mancanto di voculazione Manlianis. sa . Rota coram Ansaldo decis. 415 num.
Rart. 49. Salis autem perspectum esse Patres ce suerunt , factum experimentiam adversum evenisse expectationi votisque sociorum. Lais miniae quippe vitrae repertae sane non sum
runt melioris qualitatis , atque de hoe fidem perhibebant non ambiguam querimoniae negotiatorum , quibus eae suerunt divenditae, itidemque testes non pauci idem deponentes , atque discessus ipsi met piavit ah Opiscio, profluens adamussim ab ossensionibus et jurgiis exortis inter socios , quia
res et negotia exitum propositum non haberent. Monstrabatque hoc mavis te com-Putum expenin m expletarum pro absoluto experimento. Α sententia potis arbitratoris Morosi claro apparebat expensas ipsas multum excessisse pretium praestat illi lum ut maximum cuilibet laminarum capsae. Evexit
ipse equidem cujuslibet capsae valorem ad scutata 10. 98. 4 4 , dum in apoca sociali expres sum legebatur is ches la Loomaione desis carae oesti costrar dobba H
cui restem sciolia Ia societa. .. Inaniterque adduCehantur a Plauto nonnullae exceptiones adversus computum exhibitum a fratribus Scaeci antis. Quando quippe in comitiis diei S aprilis nuper esiluxi discussa fuit
136쪽
-i causa, admittebat 'lavius sumptus m ex perimento peractos insurgere ad scuta 907 98i 9i 2 ; hodie autem eos restringit ad
sola scutata 89 r 78. Porro in utroque ca--τsu non deerat Maens summa , ut perveniretur ad superandum valorem eapsae cujusis libet praeter illum praefinitum in Oeto scutatis. Centum vigi uti unae caPAae erant lain minarum constructarum tempore experientiae proindeque expensae praetergredi nunquam debuissent summam scutorum 968. Discrimen tamen istud sacile evanescebat, si considerentur partitae a Piavio detractae ab expensis debite adscriptis experimento. Et s ne tentabatur ab experimento excludere ex
m , cui lamen opponebatur explicita conve tio ; quum sociali in apoca legeretur subricationem vitrorum . costar dobba aI xiis alto mezeto scudi Otto alta Cassa, fra to
Atque ratione ipsi naturali maxime cohaerebat quod in experimento ad anitissim instituto ut cognosceretur num utilis , vel non utilis esset societatis Continuatio, ratio habenda esset omnium impensarum speciei
cujuslibet explendarum o ρεμ l' on mento od in tanto is subrii alionis ipsius , utpote quia utilitas unquam non datur, nisi 4 impensiti detractis universis. Illud vero erutulterius in specie ponderandum quod. cuiua Piavio nil uliud in societatem immit-leretur praeter pi priam industriam .
magis magis iue censendum erui socios calculure voluisse omne genus impensarum iideIlaerimerui cognoscelidam utilitatem . cujussi sumptus suis ut . di scudi otio nercissctina cassa di Matre is illis exclusis isti' impian o dolia fabrica is repola liaud suis ei utilitas illa quae unice quaer batur ; quin immo fratres Scacciani specia ini incidissent in jacturam evidentem. Nec Subsequentes apocae articuli, quibus Pi vius iunitebatur ut sustineret imputandos se suo debito sumptus hosce . d' imis Plauto is in goneruli computo , ultimode excludebant ut iidem calcularentur pro mensura habenda experimenti utilitatis, a que Solummodo paleiaciebant pro eiusmodi sumplitius nequire, societate durante ,
- molestiis assiet poeuliariter piavium , re in
tegrationem repetendo eorumdem sumptuum modo diverso ac qui conventus statutusque fuerat respectu generalis Compuli. Praeter hare excludebat et Piavius in in. tegritate a Macciantis calcillata, alque a Morosio arbitratore admissa, tres partitas rospicientes is it retro , Ira fruta e sal me, o D legna m quae genera pro fabricatione fuerant in experimento consumpta, sulcro unico innixus quod genera eadem calculata in subrientione praecedenti fuerant minori in valore, quam qui in actuali computo conspicitur exhibitus. Verum ratio isthaec Patribus dominis visa est non gravis et attendenda, sed immo frivola non parum et laviis. Pretium quippe rerum non Semper servatur idem, nec Inirum habetur genera praedieta pretio majori acquiri debuisse, quam quo empta suerunt anterius. Aliunde vero emergunt a libris Scaccianiorum generum pretia ista , quin existimari valeant adulterata, cum de rebus ageretur acquisitis quando Plautus satiricationi praesidebat , eratque proinde heiae instructus , ne Consentiebat emptionibus quae sie haut Pm eodem-met opificio. Et quoad quantitatem . della
Dgna in consumptam durante experimento
moveri liuia potuerunt Patres ex Piavit us- sertione ad Allo pacto immutandum quod Scaecia nil probaverant coram arbitris judicibus. Asserebat utique Piavius juxta generalem regulam consumptionem lignorum ad illud opus nequire esse , nisi . di Pasa 43 o tro quarti . , dum e convPrso se treς Maeciunii et arbitrator II Osius quan-litutem ipsam praefinierunt in pnsa 5Te tre gnarii. Ast sacrum Tribunal ratum non eSt regulam generalem a Pluvio amer-lam posse mereri mullam fidem , eo magis quia in praesenti ea su fabricatio expleta a Plauto non quadrat generalibus regulis, ut ipsemet sustinere intendit. Diversis modis fiunt vitrorum subricationes, atque Piavio placuisset invehere ex liliis in ditionem pontificium unum penitus novum. Ergo non valebat ipse desumere probationem solidam et gravem a regulin generia libres depromptis ex fabricationibus a sua penitus diversis. Consumptionem vero lignorum in experimento, de
137쪽
quo agebatur, majorem ordinaria suime evinceis bat unisona depositio omnium operariorum ipsiusmet vitrarii opificii. Eliminalis hisce omnibus , aut etiam aliqua solummodo ex iis inanibus Piavit rati
nibus , evidenter Constabat majorem sane expensam scutatis octo Pro qualibet capsulaminarum labricarum importare societati praedictam vitrorum fabricationem: unde extitisse vere uoscebatur casum et conditationem praevisam in apoca mensis septembris 1826 pro rescussione et dissolutione
societatis. I uappositum autem censuit sacrum Tribunal post enucleata rationum momenta innumeras partitas singillatim ad praecisum examen revocare , quas Piavius opinabatur moderari in computa Sca laniorum , qu niam tametsi eaedem admitterentur ex toto, non perimerent nihilominus eam exubera tiam et excessum , quem comperiebatur importasse in experimento ultra scutata octo
pro capsis sin eulis Pretium certe , ad quod ascendere debet,aut , majus. Istiusmodi siquidem partitae , eui numero plurimae.
non important lameu nisi tenuem summum tu earum complexu , atque reapse non d minuerent nisi in parte exigua illum exCe
sum impensarum labricationis, qui juxta judicium arbitramentale Morosi ad scutata 378, 4T evehitur. Profecto defensores ipsi Piavit praecipue
Susceperunt propugnare Sea clanios non valere aliter a societate excludere Piavium , quia in articulo undecimo apomo socialitista lutum luculenter fuit quod, quoties experimentum non fuisset utile . atque e COntra attulis et . della Perdita, in tal caso
resta in liberta a qualunque dello Partidi reces lora da questu societat is r atque in successivo art. 32 At ubi litae fuerunt ap-Positae normae . quibum istiusmodi dissolutio deberet expleri. Propugnabant hinc quod ,
si Scacciani societatem existimabant non ut Iem . nequibant Pi avium expellere , sed solummodo ipsim et abscederent ab ipsa , ut aperte legebatur praelata in apoca. Patres domini tamen rati sunt non esse hic locum istiusmodi quaestionem decidendi , cum ea
non sit reapse nisi reseissionis societatis pronum consequens. Reque vera quoresque agni
tum non esset jacturam subivisse in experimento societatem , locum nequibat sibi vindicare dilacussio ac desinitio ejusdem quaestionis. Atque idcirco, prudenti admodum conmilio , quoad hane partem censuerunt ipsimet Patres integra relinquere et reservare cuilibet ex partibus respectiva jura , rescripto jubeati societatis rescissionem adisjicientes . reservato jure Iosepho Pro executione articulorum et 32 vocae. .
Et ita jus redditum fuit a Patribus h
dierna die, valide decertante Parte utraque.
novocata superiori decisione XXX . quae vera sit a non mae Sozielatis natura, quidque a lego requiratur ad solemnem ejus publicationem, late discutitur atque firmatur. SUMMAM
1. Eae jure tres sunt 3oeictatum tommercialium speries , societas nempe in non e colletiivo , societas in accomandita , atque societas anonyma. 2. SoeisDra anonynia hami instituitur sub nomine quodam foetali , neque sub nomine unius eae foetis.
3. Sed disιinguitur ει in eo ereium deducitur per notionem depro ιam eae ejus fine et destinatione. 4. Administratur autem a mandaruriis, qui sint temporarii et rer Miles, itidemque socii vel non ε est, eum stipendio rei grviuili. 5. Atque ejus eapuι distertitur in arioni. 6. Distinguitur eae iure inrer eam meietatem e us ροι esι indetinuum, re utieram e us eaput est certis praefinitum limit Aua , iis ut in hae qui que socius praelar quantuatem quam habet insociali eviιe. non tenemur; secus in illa. 7. Ouando cuneta eonfluunt anomymae societatis estrema, eι potissimum praefinitis capitis socialis, a Aetus fiubenda est anonyma etsi foeti talem explis estis rerbis non deelararerint et n. 10. 8. plud semper jus valuiu ut , ubi eireumferiptum esset evul societatis, intra illud et non υἰι
eoerceremur Milyationes foetorum. 9. Quod elarius quoque sanetuerunt novissimae eom meretales leges.
10. Γι anonyma foetetas vim habeat et effectum, in Tulgus merculorum prodire debeι per public
138쪽
44. Lar m an-ymae me etatis pubIstatione requirit in senera u alli pubblici a quin descendiat ad
3. Musdem autem generis Neetes puni seripturae quae β ι vel a praeside provinciae, vel a deeuri nibus eleuatum, vel a judice. 4. IIine hisee pariter constituitur, et legitime invulsus editur. societas anonyma. 1 5. Praesertim si aeredat supremi principis arer basis. 6. cardineses in ditione pontificia ubi eae Urbe ni ai ad regendas prorincias areHunt, ordinariis fa uatibus pollent eunetos per se probandi eamu
17. Consirmatio anonymae societatis, quam lea r guiris , nulla solavinior es praeflantior esse potest ea quae ab ipso supremo .mperante proficiscitur. 8. Haud rerum est legem praescribere ut publi-eetur, et insinuatio stat intra quindecim dies a ren- tracta anonyma societate. et posι elapsum hune terminum nefas est amplius insinuare. s. Osi vero lex hune terminum constituisseι, ei tamen satia sacrum videretur, dummodo insinualis, quamvis posι illum elapsum, peraeis fuisset anis tuis contestationem eura sininum et fraudem. m. Fortius si postea aeresserint publicae agnitiones. 21. Indoles e useu rue judieii αβ innisula actione destimisur. 22. Societatis adminisιratores ετ eorum administrati ne, quoad eiusdem societviis obliymion , nec pers natueri nec solidaliser tenentur.
DEsisio XXXVI. Cujusnam speciei esset societas de pi- Scandis mercaridisque piscibus et anguilli vallium Comacclii, quae , sumpto initio die prima januarii anni 1824, duratura erat ad no.
vennium , de hoc acris exarsit, et adhue servet con versia Paulum Benet, venetum negotiatorem, inter et Iineptium Mariam
Petrignant, Leopiadum Pilati , Laurentium
Irenesi, generales illius societatis mandatarios Seir , uti aiebant , moderatores. Ille , quo expedita sibi suppeteret actio condicenis di in solidum a singulis sociis seorsim sumtis pecuniam a se per tres litteraes Cam-iales mutuo.societati datam in quantitate scutorum 7486r 85, contendebat societatem fuisse si licem. Ex opposito tres moderatores, ne tenerentur solidali illa actione in se singulos insti inta, tuebantur Societatem
suisse a non rniam, et idcirco laona non sociorum , sed societatis solius excutiendu e M. Iudices mereatoriam Ferrariae primum in prima instantia, lum Auditorium nostrum in gradu appellationis concesserant in vota
Pauli ; illi per mandatum executivum die
22 aprilis 1828 contra singulos tres m deratores, uti obligatos in solidum, expedi
tum ; hoc die 27 uprilis hujus anni sη29,
Per rescriptum: Esse Diam pracsixioni termini , quo elapso , relaxationi manta re Personalis et realis pro summa Sculorum T 48si 85 in solidiam contra GO-midum, Ios Plu m Mariam et Gureutium , una cum damnis et e ensis etiam extrajuincialibus ; et stoendatur ae cisis. Verum , hac mane , Cum de more u siri Tribunalis edita decisio revocaretur ad trutinam , novis quoque per moderatores productis documentis , visum est societatem subme anonymam r neque fas Proinde I aulo aliter esse exequondi mandatum sui favore relaxatum a tribunali commerciali Ferrariae pro Rumina scutorum 3722i 57
de qua agitur in hac decisione , nam de
duasus aliis pecuniae creditae quantitatibus res aeque est in duabuς contemporaneis deis cisionibus ), quam, posthabitis hOnig misciorum P priis , contra bona anonymae fi cietatis. Rescriptum namque est: Recedendum a decisis ; et extendatur Messio. Mens Contrahentium Primum fuerat, iucapitulis scriptis die l3 aprilis 3823 , ut
societas emet commercialiis. Essendo ι' arienda stabilim mima basi di societia, liam ipsi scripserant, se sua amministrationeraris interamente mercantiis, sotio D le go e re lamρnti dei codica di commemcio. Ergo , posthabita quavis notione simplicis societatis , opus est ut eam alteram fuisse censentur ex iis societatibus, quarum specim distinguuntur in nostris ordinationibus commercialibres art. 18i la loggerisonosce tre Mecie di socista commercia- li r Ia societa in nome collettioo ; la societa in accomanditas ta societa uno nima. Art. 46. Olim te tro species di societis qua sUra cuunciato , la lotae ricOnoscete associariotri commerciali in Pari im-tione. Atqui in comperto res est, neque negatur ex adverso, societatem de qua
139쪽
agitur , neque sub nomine collectivo que suisse in accomandita , neque in Participatione ς cuncta harum omnium societatum
deerant extrema. Opus ergo est ut societas fuerit unonyma. Et bene in ea occurris- sse videntur ea Omnia quae requiruntur in anonyma. Nam neque instituta fuerat sub nomine quodam sociali . neque sub nomine unius ex sociis ; atque hoe orat primum in
sociale , e non ἡ indicata ratio ia nomedi alciano de' socii. Τum non aliter distinguebat tir , in commercium non aliter deducebatur , quam Per uotionem depromptam ex ejus sine et destinatione , nempe Piscandi mercandique pisces vallium comaclen si uin i commissione dolis Oalli di Coma chio. Et in hoc occurrebat altera qualitas
3 societatis auonumve in art. 29r Gono rasa
qualisicula coli' indicatione doli' oggetto
dolia sua i resa. Ad linc , qui tres admini strabant societatis negotia , quique erant
ex numero Sociorum, quorum mandatum clrevocabile erat ad mandantium nulum, et praemio cujusdam portionis socialium lucro
nistrata da mandatari terr Orarii, re ca- To bili , associati, o non associati, stimu-diati , o gramiti. Pergit quoque lex , et inartieulis 33 et seqq. haec 'altu praescribit: art. 33. it cohitule dolia societa anonimn 5 si diuide in arioni , eae anche in ρortioni
formis esse visa est societas Comaclensis, ita 8 cujus capitulis statutum fuerat in art. --cundo i ii fondo di cassa Per la condurione doli' arienda ἡ stabilito in m. ODtanlurimila, dioisi in 270 aaioni, di fetidi 300 P una. Haec autem praefinitio capitis socialis, in
scutis 8 000 , erat praecipua tessera societatis anonymae r quia socii , cum iu untecessum Proponerent fixum determinatumque caput , hoc ipso prolitebamur se, quoad ligationes cum tertiis a societate extru neis contrahenda , nolle teneri ultra caputi Diqtinctio namque de iure semper valuit in ister hane duplicem diversamque sPeciem s cietatis ; scilicet inter eam ubi caput ill milatum esset et indefinitum ; et alteram cujus caput esset finitum et certis limitibus circumscriptum. In illa, cum caput d
terminatum non Esset , Pecunia toties in Commune consorenda esset a sociis ad aegalienum societatis dimittendum , quoties id pro bono societatis expedire videreturi inlinc, cum mens et voluntas sociorum esset
illud dumtaxat caput exponendi incerto negotistionis eventui quod semel in societatem immissum esset ab initio , oporteret ut , sicut in hoc qu obligatio socioru nrepraehesentaretur sub illo capite siciali, ita eorum obligatio solidalis respectu illorum , qui extra societatem contraherent cum illis, restringeretur iutra quatilitatem quam qui que socius liaberet in dicto capite sociali: Ilot. doc. 402 num. coram D Ozzett.
Neque opus erat ut socir declararent , seu An ietatem esse anonymam , seu nolle teneri
ultra quam importaret caput immisqum. Hoc onus explicite tio ninandi s ac eiatem anonymam a nulla lege videtur eis suisse impositum. Iu contractibus autem uon tam verba spectanda sunt , quam mens et voluimius contrahentiumr et ubi in unum simul confluant cuncta anonymae sociolutis extrema, et Imtissimum praesinitio capitis socialis , hoc ipso mens et voluntas sociorum uis perte declarat non aliter se contrahere societatem , 'Inam intra limites anonymae. Neque opus erat ut, per verba declararetur id quod declarabatur a re ipsa et a lege. Haec namque semper fuit mens legum
nostrarum ut , ubi circumscriptum esset eaput societatis, intra illud, et non ultra, coercerentur obligationes sociorum. Valuerat olim id jus, antequam publicurentur novi, simae ordinationes commercialeA . teste Sarm. de commerci et mercati disc. 3l4tom. 3. Multoque clarius, quam antea , id in bis ordinationibus constitutum habetur , ubi in art. 32 lex ait i i socii non sono sonetti che alia permia deti' ammonia. ne delia loro quota raclia societis. Sive
ergo explicilis verbis societas declararetur auouma , sive non , illud Remper ultra verri
140쪽
ba liquido constabat in facio quod natura
societatis erat auonyma , quia natura rerum non ex verbis , Sed coalescit ex earumdem θ elementis. Et elementa societatis , prout demonstratum est , non alii attribui poterant quam anonymae. Quamquam ne explicita quidem nominatio defuisse videtur,
eum constet tres moderatores die 33 kbruarii 1826 ad acta publica mercatorum venisse, et utentes facultatibus per Omitramelos in se collatis , data opera declarararunt, a nomes degli mi nisti loro mandanti . contrarre , Sic me uimnono, a mutue sti clarioni od accinarioni, uua societis dei genero dello nu inime , in mu-
ce di commercio, obligando gli arionisti loro mandanti colle riseroe e limili portari dia citati articoli , o non mia ol-tre. Neque tamen quis existimet eos per hane declarationem fecisse meietatem unonymam ; sed quae antea suerat anonyma re et sacto , eam deinde Consima e per verba.
Neque verunt est quod defenςores Pauli aiebant, caput societatis sui me indesinitum, idque ex eo suisse agnitum quia ultra scuta 81000 in societati; arcam immima , S eii in articulo 35' rapitulorum promiserunt aliud quoque caput seu torum l8000 a se datum iri in bonis immobilibus. Nam hoc alterum caput adsignaverant socii non in savctrem sincietatis, sed ad majorem Meuritatem CommH-tatis Comacli, a qua valles in conductionem sibi concessas accipiebant di non quo illud conferretur in arcam et liqum socialom; sed quo bypotheeae solum ius super illis immobilibus bonis Comunitati e et ad securitatem scutorum 44000, quae quotannis solvenda ei erant a sociiis in conductionis rinsionem.' uaee autem reculiaris pactio. 'r quam munita specialem hypothecam sibi eom-Parn verat . nedum excludere . imo alteram videbatur inducere piraesumptionem neque societatis caput suisse arides initum, neque obstrictos subqse socios ad sociales obligationes adimplendas etiam in bovis propriis. F.m , si supi neretur quod constitutum fuisset ea put iudefinitum . in hoc casu vanum Comunitati suisset quaerere sibi peculiarem livpothecam , cum eam sibi suppetentem haberet non in uno vel altero
Praedio , sed in omnibus et singulis late
undique Ptentibus bonis sociorum. Cum autem curam ex opposito ei quam maxime suime videamus ni per Peculiarem illam livi' ille eam sibi de musione caveret, dicendum est id eam curasse ex eo, ne ex
poneret sese riricillo quod, Post ab um-plum caput sociale, nillil aliud sorte rest viret in societate , quo satis sibi saceret dedecurrendis pensionibus. Ac sane Comunitati socii significaverant a principio, in articulo decimo capitulorum, quidquid ei exhiberent in securitatem pensionum , id
unum restrictum esse in capite scutornm
81000 I' intiora sondo di cassa di retidi 8 000 re steris uincolato a 'oore della munitat , e nou ρονα , sinito questo
Contrusio , ras ne restituito tali attonisti,
sin es non resteranno Parogginti l contidolia Commians. Et quia id Conuinitas sati sibi non esse arbitrabatur, idcirco insequenti capite deciminuinto alteram cautionem sibi quaesivit in hypotheca bon rum valoris scutorum 18000. Quod autem Comuilitati significatum ab initio fuerat de capite fiuito , id rer analogiam sibi commune esse arbitrari debebunt quicumque inituri cum societate essent quemlibet Contractum. Par enim erat , atque omnium una eadem ratio, cum hi , neque ac illa societatis suturi essent creditores. Et cum Constaret Comunitatem , cum non satis suturum xibi esse arbitraretur, caput illud sinitum , ex pacto comparasse sibi alteram
cautionem p r sycialem hypothecam, id. ipsum enitendum sibi esse quicumque uvii societatis creditores advertere dehebant; Mi licet , quo ultra eaput sinitum sus sibi esset persequendi alia luma sociorum , ud id eis sibi opus esse , et ubi Pactum deesset, in haec alia bona agere nefas esse. Firmata natura societatis vrionymae, hoc niterum si trirest demonstrandum nihil deinde suisse omissum quod requirebatur ex lege ad solemnem ejusdem publicationem. Neque enim sutis erat societatem esse anonymam in se , nisi simul, uti a no-
nymam , in vulgus mercatorum prodiret per publicationem. Iam vero tanta Publiuitas fuit in societate, quanta . et sortemisjur, quam requireretur a lege. Nam c. Pitula societatis , in maxima rei celebritate , seripta suerant ad diem l 3 aprilis 1823