Pomponii Melae De situ orbis libri 3 cum indice rerum et pronunciatione prosodica nominum propriorum in diffficilioribus notata

21쪽

DE SITU : ORBIS LIB. L e Ap. 8. II

Polus est Iac, succusque baccarum ἔ cibus est earo, plurimum ferina: nam gregibus quia id solum opimum est) quoad potest, parcitur. Interiores etiam incultius, sequuntur vagi pecora: utque a pabulo

ducta sunt, ita se ac tuguria sua Promo ent: utque

ubi es deficit, ibi noctem agunt. Quanquam, in s miIias passim et sine lege dispersi, nihil incommune

ConSuItant: tamen, quia singulis aliquot simul con- auges, et plures ob id liberi agnatique sunt, nusquam pauci. Ex his qui ultra deserta esse memorantur, Atlantes solem exsecrantur, et dum Oritur, et dum Occidit, ut ipsis agrisque pestiferum. Nomina singuli non habent: non vescuntur animalibus: neque illis in quiete, qualia ceteris mortalibus, visere datur. Troglodytae, nullarum opum domini, strident magis

quam loquuntur, specus subeunt, alunturque serpentibus. Apud Garamantas etiam umenta sunt, eaque

obliqua cervice pascuntur; nani pronis directa in humum cornua officiunt. Nulli certa uxor est. Ex his qui tam confuso parentium coitu Passim incertique nascuntur, quos pro suis colant, formae Et militudine agnoscunt. Augilae Μanes tantum Deos putant; Per eos deierant; eos ut oracula consuludi: precatique quae volunt, ubi tumulis incubuere , pro responsis ferunt somnia. Feminis eorum solemne est, nocte qua nubunt, omnium stupro patera , qui eum munere advenerint: et tum cum plurimis con eubuisse, maximum decus; in reliquum pudicitia iit signis est. Nudi sunt Gampli antes, armorumque

omnium ignari: nec vitare Sciunt tela, nec iacere:

ideoquo obvios fugiunt, neque aIiorum, quam quibus idem ingenii est, aut congressus , aut eo loquia Patiuntur. Blemyis capita absunt; vultus In pectore est: Satyris, praeter emgiem, nihil humani. Ae-gipununa, quae celebratur, ea forma est. Haec de

22쪽

Partieularia Asiae deseriptio. Aegyptu. uni Asiae prima pars Aegyptus inter Catabathmon est Arabas; ab hoc litore ponitus immissa, donec Adihiopiam dorso contingat, ad meridiem refugit. Terra expers imbrium, mire tamen fertilis , et hominum aliorumque animalium perfecunda soneratrix. Nilus

emcit, amnium in nostrum mare permeantium maximus. Hic ex desertis Africae missus, nec statim navigari facilis, nec statim Νilus est: et cum diu simis pIex saevusque descendit, circa Μeroen, Iate patentem insulam, in Aethiopiam diffunditur, alteraque parte Astaboras, altera Astape dictus est. Ubi rursus coit, ibi nomen hoc capit. Inde partim asper, partim navigia patiens, in immanem lacum devenit rex quo Praecipiti impetu egressus, et Tachon pso alis teram insulam, amplexus, usque ad Elephantinem urbem Aegyptiam, atrox adhuc fervensquo decurrit. Tum demum placidior, et iam bene navigabilis, primum iuxta Cercasorum oppidum triplex esse incipit. Deinde iterum iterumque divisus ad Delta et ad Μelin, it per omnem Aegyptum vagus atque dispersus: septemque in ora se scindens, singulis tamen grandis, evolvitur. Νon pererrat autem tantum eam, sed aestivo sidere exundans etiam irrigat, adeo em-cacibus aquis ad generandum alendumque, ut prae

ter id, quod scatet piscibus, quod hippopotam os crocodilosque, vastas belluas, gignit, glebis etiam infundat animas , ex ipsaque humo vitalia effingat. Hoc eo manifestum est, quod, ubi sedavit diluvia, acae sibi reddidit, per humentes campos quaedam non. dum Perfecta animalia, sed tum primum accipientia spiritum, et ex parte iam formata, ex parte adhuc terrena, visuntur. Crescit porro, sive quod solutae

23쪽

DE SITU ORBIS Lia. i. C p. 9. Ia

magnis aestibus nives, ex immanibus Aethiopiae iugis, largius, quam ripis accipi queant, defluunt: siva quod sol hieme terris propior , et ob id fontem eius minuens, tunc altius abit, sinitque integrum , et ut est plenissimus, surgere: sive quod per ea tempora nantes Etesiae, aut aetas a septentrione in meridiem nubes super principia eius imbre praecipitant; aut venienti Obvii adverso spiritu cursum descendentia impediunt, aut arenis, quas cum nuctibus litori applicant, ostia obducunt: sitque maior, vel quod nuhil ex semet amittit; vel quod plus, quam solet, Recipit; vel quod minus, quam debet, emittit. Quod

est alter orbis, suntque oppositi nobis a meridie Αnstatbones; ne illud quidem a vero nimium abscesserit, in illis terris ortum amnem, ubi subter maria

caeco alveo penetraverit, in nostris rursus emergere, et hac re solstitio accrescere, quod tum hienis sit, unde oritur. Alia quoque in his terris mira sunt. In quodam lacu Chemmis insula , lucos silvasque et Apollinis grande sustinens templum, natat, et quincunque venti agunt, pellitur. Pyramides tricenum pedum lapidibus exstructae; quarum maxima trea namque sunt quatuor fere soli iugera sua sede Occupat, totidem in altitudinem erigitur. Moeris, aliquando eampus, nunc lacus, viginti millia passuum in circuitum patens , altior, quam ad navigandum magnis onustisque navibus satis est. Ρsam melichiopus Labyrinthus, domos ter mille et regias duodecim perpetuo parietis ambitu amplexus , marmore

exstructus ac tectus, unum in se descensum habet, Intus paene innumerabiles vias, multis ambagibus . huc et illuc remeantibus, sed continuo anfractu , et saepe revocatis porticibus ancipites: quibus subinde alium super alios orbem agentibus , et subinde tantum redeunte nexu, quantum processerat, magno et explicabili tamen errore perplexus est. Culto-

24쪽

res regionum multo aliter a ceteris agunt. Mortuos limo obliti plangunt: nec cremare aut fodere fas putant; verum arte medicatos intra penetralia collocant. Suis liferis perverse utuntur. Lutum inter manus, farinam calcibus subigunt. Forum ac nego- lti a feminae, viri pensa uc domos curant; Onera illae humeris, hi capitibus uccipiunt: Parentes cum egent, illis necesse , his liberum est alere. Cibos palam et extra tecta sua capiunt: obscoena intimis aedium

reddunt. Colunt estigies multorum animalium, at- lque ipsa magis animalia: sed alii aliar adeo ut quaedam eorum, etiam per imprudentium , interemisso, capi sal sit: et, ubi morbo aut forte extincta sint, sepelire ac lugere solemne sit. Apis populorum Omnium numen est; hos niger, certis maculis insignis, et cauda linguaque dissimilis aliorum. Raro nascitur , nec coitu pecudis , ut aiunt) sed divinitus et caelesti igne conceptus; diesque, quo gignitur, genti maxime festus est. Ipsi vetustissimi ut praedicant hominum , trecentos et triginta reges ante

Amasin, et supra tredecim millium annorum aetates, certis annalibus reserunt: mandatumque literis servant, dum Aegyptii sunt, quater CurSus suos vertis se sidera, ac solem bis iam occidisse, unde nunc oritur. Viginti millia urbium Aniasi regnante habitarunt, et nunc multas habitant. Earum clarissimae,

procul a mari, Suis, Memphis, Syene, Bubastis, Elephantis, et Thebae, uti quae cut Homeri dictum est

centum portas, sive ut alii aiunt) centum aulas habent, totidem Olim principiant domos: solitasque singulas, ubi negotium exegerat, dena armatorum millia ei pundere: in litore Alexandria Africae contermina, Ρelusium Arabiae. Ipsas oras secant Canopicum,

Bolbiticum, Sebennyticum , Ρathmeticum , Mende ηium, Cataptystum, Pelusiacum, Nili ostia.

25쪽

DE SITU ORBIS Lxv. I. CAP. 10. Ibc APUT X.

Arabia.

Arabia hinc ad Rubrum mare pertinet; sed illie

magis laeta et ditior, thure atque odoribus abundat rhie, nisi qua Casio monte attollitur, PIana et sterilis, Portum admittit ΑΕ atum, suarum mercium empsisrium ; qua in altum abit, adeo edita, ut ex summo vertice a quarta Vigilia ortum solis ostendat.

Syria. Syria Iate I i tora tenet, errasque etiam latius introrsus, aliis aliisque nuncupata nominibus; nam et Coe- Ie dicitur, of Μhsopotamia, tDamascεnel et Adiabene, et Babylonia, IEt audaea, et CommagenR Hic Ρalae-atine est, qua tangitariabus: lum Ρhognice; Et ubi se Ciliciae committit, Antiochia olim Ec diu potens,

sed cum eam regno Semiramis tenuit, longe potentissima. Operibus certe eius insignia inalta sunt: duo maxime excellunt; constituta urbs mime magnitudinis Babylan , ac siccis olim regionibu3 Euphrates et Tigris immissi. Ceterum in Palaestiaa est ingens et munita admodum Gazar sic Persae aerarium Vo eant: et inde nomen est, quod, cum lambyses armis Aegyptum peteret, huc belli et opes ot pecuniam intulerat. Est non minor Asculon; est Iope, ante diluvium ut ferunt) condita; ubi Cephea regnasse eo signo accolae amrmant, quod titulum eius, fratri que Ρhinei,veteres quaedam arae cum religione plurima retinent: quin etiam roi celebratae carminibus ab sabulis, servatae a Ρerseo Andromedae clarum vestigium marinae belluae ossa immania osten

26쪽

Phoenice. a Phoenicen illustravere Phoenices , solers hominum genus , et ad belli pacisque munia eximium; literas et literarum Operas, aliasque etiam urtes , maria navibus adire, classe confligere , imperitare gentibuI, regnum praeliumque commenti. In ea est et Tyros, aliquando insula, nunc annexa terris deficitJ, qua ab impugnante quondam Alexandro iacta opera: vicitenent ulteriora: et adhuc opulenta Sidon; antequam a Ρersis caperetur, maritimarum urbium maxima. Ab ea ad promontorium Euprosopon duo sunt oppida, Bubios et Botrys: ultra tria fuerunt, Singulis inter se stadiis distantia; locus ex numero Tripolis dicitur: tum Si myra castellum , et urbs non Ohacura Marathos. Inde iam non obliqua pelago, sed adversa adiacens Asia, grandem sinum inflexo tractu Iitoris accisit. Ρopuli dites circumsident; situs em-cit: quia regio sertilis, crebris et navigabilibus alveis fluminum pervia, diversas opes maris atque terrarum facili commercio Permutat ac miscet. In eo Prima est reliqua pars Syriae, cui Antiochiae cognomen adinditur : et in ora eius urbes, Seleucia, Pallos, Berytos, Laudicea, Rhosos; amnesque qui intereas eunt, Lycos, et Baudos, et Orontes: tum mons Amanus, et ab eo statim Μνriandros et Cilices.

Cilicia. At in recessu intimo locus est magni aliquando dis- eximinis, fusorum ab Alexandro Ρsrsarum fugientis que Darii spectator ac testiar nunc ne minima qui dam , tunc ingenti urbe celebris Isso reit; et hac re sinua Isaicus dicitur. Procul inde Ammodea Prom0

27쪽

DE SITU ORBIS Lis. I. CAP. 13. 17

orium inter Pyramum Cydnumque fluvios iacet. Pyramus Isso propior Μallon praeternuit: Cydnus ubtra per Tarsum exit. Deinde urbs est Olim a Rhodiis Argivisque, post piratis Pompeio assignante possessae munc Pompeiopolis, tunc Soloe: iuxta in parvo tumulo Aruti poetae monumentum; ideo referendum, quia ignotum, quam ob causam iacta in id saxa dissiIiunt. Non longe hinc Corycos oppidum portu

saloque incingitur, angusto tergore continenti annexum. Supra specus est, nomine Corycius, singu--

Iari ingenio, ac supra quam ut d cribi facile possit eximius. Grandi namque hiatu patens, montem litori appositum, et decem stadiorum clivo satis arduum, ex sumnio statim vertice aperit. Tunc alte demis-ι us, et quantum demittitur, amplior, viret Iucia pendentibus undique, et totum se nemoroso luterum Or-he complectitur: adeo mirificus ac Pulcher, ut mentes accedentium primo aspectu consternat; ubi contemplari duravere, non satiet. Unus in eum descenissus est, angustus, asper, quingentorum et mille passuum , Per amoenas umbras et opaca silvae quiddam agreste resonantis, rivis hinc utque illinc nuitantihus. Ubi ad ima perventum est, rursum specus alter aperitur, ob alia dicendus. Terret in gnedientes sonitu cymbalorum, divinitus et magno Dagore crepitantium. Deinde aliquamdiu perspicuus, mox et quo magis subitur , obscurior, ducit ausos Penitus, alteque quasi cuniculo admittit. Ibi ingens amnis ingenti fonte se extollens, tantummodo ae ostendinet ubi magnum impetum brevi alveo traxit, iterum demersus absconditur. Intra spatium est, magis quam

ut progredi quispiam ausit horribila, et ideo incogni.

um. Totus autem augustus et vere sacer, habitarique a diis et dignus et creditus, nihil non venerabile, et quasi cum aliquo numine se ostentat. Alius ultra est, quem Typhoeum vocant, ore angusto, et

28쪽

multum ut operti tradidere pressus, et ob id assidua nocte suffusus , neque unquam perspici facilis :sed quia aliquando cubile Typhonis fuit, et quia nunc

demissa in se confestim exanimat, natura fabuIaque memorandus. Duo deinde Promontoria sunt, Sarpedon, finis aliquando regni Sarpedonis, et quod Ciliciam a Pamphylia distinguit, Anemurium: interisque ea Celenderis et Nagidos , Samiorum coloniae; sed Celenderis Sarpedoni propior.

CAPUT XIV. Pamphylia. 1n Pamphylia est Melas , navigabiIis sturius; oppr-

dum Sida; et alter nuvina Eurymedon. Μagna upud eum Cimonis Atheniansium ducis adversus Ρhoenicas et Ρersas navalis Pugna atque victoria fuit. Μare, quo pugnatum est, ex edito admodum colle prospectat Aspendos, quam Argivi condiderant, possedere finitimi. Deinde alii duo validissimi fluvii, Cestros et Catarractes: Cestros navigari facilis; hic quia se praecipitat, ita dictus. Inter eos Perga est oppidum, Et Dianae, quam ab oppido Ρergaeam vocant, templum: trans eosdem mons Sardemisos, et Phaselis

a Mopso condita, finis Pamphyliae.

eis. Lycia continuo, cognominata a Lyco rege, PandiOnis filio, atque, ut ferunt, infestatu OΙiIn Chimaerae ignibus, Sidae portu et Tauri promontorio grandem sinum claudit. Taurus ipse ab Eois litoribus eXsurgens, vaste satis attollitur: dein dextro latere ad septentrionem, sinistro nil meridiem versus, It in occidentem rectus et Perpetuo iugo; magnarumque

29쪽

DE SITU ORBIS LIB. I. CAP. 10. 19

gentium, qua dorsum agit, terminus, ubi terras diromit, exit in pelagus. Idem autem, et totus ut dictus est, dicitur etiam qua Spectat orientem: deinde Hemddes, et Caucasus, et Ρaropamistis: tum Caspiae pylae, Niphules, Armeniae pylae; et ubi iam nostra maria contingit, Taurus iterum. Pose eius pro n-torium flumen est Limyra, et eodem nomine civitas et atque ut multa oppida, sic praeter Paturam non illustria. Illam nobilem facit delubrum Apollinis, quondam opibus et oraculi fide Delphico simile. Ultra est Xanthus numen, et Xanthos oppidum, mone Cragus, et quae Lyeiam sinit urbs Telmessos.

CAPUT XVI.

Caria sequitur. Habitant incertas originis; alii

indigenas, sunt qui Pelasgos , quidam Cretas existimant) genus usque eo quondam armorum pCgnaequo amans , ut aΙiena etiam bella mercedibus norent. Hie casteIIae sunt aliquot: dein promontoria duo, Pedalion et Crya; et secundum Calbin amnem Caunus oppidum valitudine habitantium infame. Inde ad Halicarnasson haee iacenι; Rhodiorum aliquot coloniae; portus duo , Gelos, et cui ex urbe quam amplectitur,

Tisanusa cognomen est; anter eos oppidum Larumna, et Pandion collis, in mare emissus: tum tres ex Dr dinΘ Sinus, Thymnias, .Schoenus, Bubassius ; Thymniae promontorium Aphrodisium est, Schoenus ambitI Iam, Bubassius inovi. Tum Cnidus in cDrnu PRD-no insulae; interque eam et Ceramicum sinum in re. cessu posita Euthune. Halicarnassos Argivorum es. Ionia est: et cur memoranda sit, praeter conditores, Μausoleum emcit, regis Mausoli monu montum, unum de miraculis septem, Artemisiae opus. Truns I alicarnasson illa sunt, litus Leuea, urbes Μyndus, Cary-

30쪽

nnda, Νeapolis , sinus Iasius et Basilicus. In Iasio est Bargylos.

CAPUT XVII.

Ionia.

Post Basilieum Ionia aliquot se ambagibus sinuat: et primum a Ροsideo promontorio sexum inchoans, eingit oraculum Apollinis, dictum olim Branchidae, nunc Didym sit; Μiletum urbem quondam Ioniae totius belli pacisque artibus principem, patriam Tha- Ietis astrologi, et Timothei musici, et Anaximandri Physici, iatorumque civium inclytis ingeniis merito

inclytam, ubicunque Ioniam vocant: urbem Hippum, amnis Μaeandri exrtu; Latmum montem, Endymionis, a Luna, ut ferunt, adamati, fabula nobilem. Dein rursus inflexa cingit urhem Ρrienen, et Gaesi numinis ostium: moaeque ut maiore circuitu , ita plura complectitur. Ibi est Panionium, sacra regio, et ob id eo nomine appenata, quod eam communiter Iones eolunt: ibi a fugitivis, ut aiunt, condita nomen mismae annuiu Phygelat ibi Ephesus, et Dianae clarisissimum templum, quod Amazones Asia potitae conseis crasse traduntur: ibi Caystros amnis: ibi Lebedos, Clariiquo Apollinis fanum , quod Manto, Tiresiaemia, fugiens victores Thebanorum Epigonos; et CO- Iophon, quam Μopsus eiusdem Μantus filius statuit. At promontorium, quo sinus elauditur, quod altera parte alium, quem Smyrnaeum vocant, essicit, anguatisque cervicibus reliqua extendit in Iatius , abie in paene insulae faciem. Super angustias , hinc Teos, illinc Clagomenae, qua terga agunt, eonfinio annBTRS muri, diversis frontibus diversa maria prospectant. In ipsa paene insula est Coryna. In sinu Smyrnaeo est Hermus amnis, et urbs Leucar extra Phocaea, Ioniae ultima.