장음표시 사용
51쪽
DE SITU ORBIS LIB. II. CAP. 5. 4I
amnis, Picentia, Petrae,.quas Sirenes habitavere, Minervae promontorium, omnia Lucaniae loca; sinus Ρuteolanus, Surrentum, Herculaneum, Vesuvii montis aspectus, Pompeii, Neapolis, Puteoli, Iacus Lucrinus et Avernus, Baiae, Μisenum, id nunc loci, aliquando Ρhrygii militis nomen Cumae, Liternum, Vο Iturnus amnis, Volturnum Oppidum, amoena Campanias litora; Sinuessa, Liris, Μinturnae, Formiae, Fundi, Tarracina, Circes domus, aliquando Circeii, Antium, Aphrodisium, Ardea, Laurentum, Ostia, citra Tiberini in hoc latere sunt: ultra Pyrgi, Μinis, Castrum novum, Gravisca , Cosa, Telamon, Ροpu- Ionia, Cecina, Pisae, Etrusca et Ioca et nomina; dei i . de Luna Ligurum, Et Tigultu, et Genua, et Sabatia, EFAlbingaunum; tum Mulo et Varum numina, utraque ab AIpibus delapsa, sed Varum, quia Italiam finit, aliquanto notius. Alpes ipsae ab his litoribus Ionge lateque dissu sae, Primo ad septentrionem magno gradu excurrunt: deinde ubi Germaniam attige-Tunt, verso impetu in Orientem abeunt, diremtisquapopulis immanibus, usque in Thraciam penetrant.
Gallia Narbonensis. Gallia, Lemanno lacu et Gebennicis montibus in duo Iatera divisa, atque altero Tuscum pelagus attingens, altero Oceanum, hinc a Varo, il1inc a Rheno, ad Pyrenaeum usque permittitur. Pars nostro mari apposita suit aliquando Braccata, nunc Narbonen sis) es. magis culta; et magis consita, ideoque etiam laetior. Urbium, quas habet, opulentissimae sunt, Vasio Vocontiorum, Vienna Allobrogum, Avenio CaVurum, Arecomicorum Νemausus, Tolosa Tectosagum , Secundanorum Arausio, Sextanorum Arelate , Septimanorumque Baeterrae. Sed an .
52쪽
lestat omnes Atacinorum Decimanorumque COIO-nia, unde Olim his terris auxilium fuit, nunc et D Omen et decus est, Martius Narbo. In litoribus aliquot sunt cum aliquibus nominibus loca: ceterum rarae urbes, quia rari Portus, et Omnis plaga auStro atque africo exposita est. Nicaea tangit Alpes, tangit oppidum Deciutum, tangit Antipolis. Deinde es εForum Iulii, Octavanorum colonia: tunc post Athenopolin, et Olbiam, et Tauroin, et Citharis tenest Lais cydon, Massiliensium portus, et in eo ipsa Massilia. Haec a Phocaeis Oriunda, et Olim inter asperas PO- Sita, nunc ut pacatis, ita dissimillimis tamen vicina gentibus; mirum quam facile et tunc sedem alienam
Ceperit, et adhuc in Ore ni suunt teneat. Inter ean est
Rhodanum Maritima Avaticorum stagno assidet. FOSSavariana partem eius amnis navigabili alveo offundit. Alioquin litus ignobilo est, lapideum, ut vocant; in quo Herculem contra Albiona et Bergion, Neptuni liberos, dimicantem cum tela defecissent, ab invocato Iove adiutum imbre lapidum ferunt. Credas pluisse, ade Olmulti passim et late iacent. Rhodanus non longo ab Istri Rhenique fontibus surgit: deinde Lemanno lacu acceptus, tenet ina Petum,
seque per medium integer agens, quantus Venit, egreditur; et inde contra Occidentem ablatus, aliquamis
diu Gallias dirimit: post cursu in meridiem abducto, hac intrat, accessuque aliorum amnium iam grandis, et subinde grandior, inter Volcas et Cavaras emittitur. Ultra sunt stagna Volcarum , Ledum flumen, castellum Latera, Mesua collis, incinctus mari paene undique; ac, nisi quod angusto.aggere continenti annectitur, insula. Tum ex Cebennis demissus Arauris iuxta Agathan , secundum Baeterras Orbis fluit. AtaX, ex Pyrenaeo monte degressus, qua Sui fontis aquis venit, exiguus vadusque est; etiam ingentis ilioquin alvei tenens , nisi ubi Narbonem attingit,
53쪽
DE SITU ORBIS LIB. II. CAP. G. 43
nusquam navigabilis: Sed cum hibernis intumuit imahribus, usque eo solitus insurgere, ut se ipse non capiat. Lacus accipit eum Rubresus nomine, spatiosus admodum, sed qua mare admittit, tenuis aditu. Ultra est Leucata, litoris nomen , et Salsulae lana non dulcibus aquis defluens , sed salsioribus etiam quam marinae sunt: iuxta campus minuta arundine gracilique perviridis, ceterum stagno subeunte su pensus. Id manifestat media pars eius, quae abscissa proximis, velut insula natat, pellique se atque attrahi patitur. Quin et ex iis, quae ad imum perfossa su ut, Suffusum mare ostenditur. Unde Graiis nostrisque etiam auctoribus, Verine ignorantia, an prudentibus etiam mendacii libidine, visum est tradere posteais , in ea regione Piscem e terra penitus oriri, qui ubi ex alto hucusque penetravit, Per ea foramina ictu capulantium interfectus extrahitur. Inde est ora Sordo nuta , et parva flumina TeIis , et Tichis subi accrevere, persaeva: colonia Ruscyno, vicus Eli-herri, magnae quondam urbis et magnarum opum istis
nue vestigium. Tum inter 'renaei promontoria Portus Veneris, insignis fano, et Cervaria locus, finis Galliae.
Pyrenaeus primo hinc in Britannicum procurrit
Oceanum; tum in terras fronte conversus , Hispaniam irrumpit, et minore eius parte ad dextram ex- elusa, trahit perpetua latera continuus, Per omnem donec provinciam longo limite immissus, in ea litora, quae occidenti sunt adversa, perveniat. Ipsa Hispania, nisi qua Gallias tangit, pelago undique incincta est: ubi illis adhaeret, maxime angusta, Paulatim se in nostrum et oceanum mare extendit, magisque et magis latior ad occidentem abit, ac sit thi la-
54쪽
tisfinia: viris, equis, ferro, plumbo , aere, argento nuroque etiam abundans, et adeo sextilis , ut, Sicubi ob Penurium aquarum e eta ac sui dissimilis est, Iiuum tamen aut spartum alat. Tribus autem est distincta nominibus; parsque eius Tarraconen Si' pars Haetica, pars Lusitania vocatur. Tarracon . Eis altero cupite Gallias , altero Baeticam Lusitu. niamque contingens, mari latera obiicit nostro , qua meridiem; qua seytentrionem spectat, Oceano. Illas fluvius Anas separat, et ideo Baetica maria utraque prospicit: ad Occidentem, Atlanticum; ad meridiem, nostrum. Lusitania Oceano tantummodo obiecta est, sed latere ad septentriones, fronte ad Occasum. Vrbium de mediterraneis in Tarraconensi clarissimae fuerunt Palantia et Numantia, nunc e RPS a P.
augustar in Lusitania Emerita: in Raetica Astigi, Hispal, Corduba. At si litora legas, a Cervaria pro-Σima est rupes, quae in altum Pyrenaeum extrudit: dein Tichis flumen ad Rhodam , Clodianum ad Em-POrias: tum mons Iovis, cuius partem Occidenti adversum, eminentia cautium , quae inter exigua spatia, ut gradus, subinde consurgunt, Scalas Hanniba- Iis appellant. Inde ad Tarraconem Parva sunt Oppida, Elanda, Eluro, Baetulo, narcino, Subur, Tolobi: parva numina , Baetulo iuxta Iovis montem, Rubricatum in Barcinonis litore, inter Subur et Tolobin
latus. Iarruco urbs est in his oris maritimarum opulentissima: Tulcis eam modicus amnis SVPer, ingens Iborus Derto sani attingit. Inde se in terras Pelagus insinuat, et primum magno impetu admissum , mox in duos sinus promontorio , quod Ferra- Tiam vocant, sinditur. Prior Sucronensis dicitur,niaiorque , ac magno Satis Ore Pelagus accipiens, et, quo magis penetratur , angustior , Saetabim, et Turiam, et Sucri nem non magna excipit flumina: urbes
Inpleaeus , et alias quidem , sed notissimas Valen-
55쪽
DE SITU ORBIS LIB. II. CAP. 7. Gliam, et Saguntum illam fide et aerumnis inclytam. Sequens Illicitanus Alonem habet, et Lucentiam, et, unde ei nomen est, u licen. Hic iam terrae magis in 'ltum eunt, Iatioremque quam fuerat, Hispaniam faciunt. Uerum ab his, quae dicta sunt, ad principia Baeticae, praeter Carthaginem, quam dux Poenorum Hasdrubal condidit, nihil referendum est. Iuillis oris ignobilia sunt oppida, et quorum mentio tantum ad ordinem facit; Urci in sinu, quem Urcitanum vocant: extra Abdora, Suel, Hexi, Μaenoba, Natuca, Salduba, Lacippo, Barbesul. Aperit deinde anSustissimum pelagus , et proxima inter se Europae atque Africae litora montes emciunt, ut initio diximus , Columnae Herculis Abyla et Cal-Pe : utqyque quidem, sed Calpe magis, et paene totus
in mare prominens. Is mirum in modum concavus,
Bb ea parte, qua spectat occasum, medium fere Ialus aperit: atque inde ingressis totus admodum pervius, Prope quantum Patet, specus. Sinus ultra est, in eoque Carteia ut quidem putant, aliquando Tameessos, et quam transvecti ex Africa Phoenices habitant, atque unde nos sumus, Tingentera. Tum Mellaria, et Belo, et Besippo usque ad Iunonis promontorium oram Freti occupat. Illud iam in Occidentem et Oceanum obliquo iugo excurrens, atquisci, quod in Africa Ampelusiam esse dixeramus, adversum, qua nostra maria sunt, Mit Europen.
Mediterranei maria insulae. Gades insula, quae egressis Fretum Obvia est, admonet ante reliquas dicere, quam in Oceani litora terrarumque circuitum, ut initio promisimus, Ora tio excedat. Ρaucag sunt in Μaeotide, inde enim videtur commodissimum incipere neque omnes tu -
56쪽
men incoluntur: nam nec pabula quidem large se. runt. IIac re habitantibus caro magnorum piscium sole siccata, et in pollinem usque contusa, pro farre est. Paucae et in Ponto; Leuce Borysthenis ostio obiecta, parva admodum, et quia ibi Achilles situs est, Achillea cognominer non longe a Colchis Aria, quae Μarti consecrata ut fabviis traditur tulit aves, cum summa elade advenientium, Pennas quasi tela iaculatas. Sex sunt inter Istri ostia: ex his Deuce notissima et maxima. Thynias Μariandynorum
finibus proxima, urbem habet, quam , quia Bithyni incolunt, Bithynida appellant. Contra Thracium
Bosporum duae parvae, parvoque distantes spatio, et aliquando creditae dictaeque concurrere, et Cyaneae Vocantur et Symplegades. In Ρropon fide tantum Proconnesos habitatur. Extra Hellespontum, earum, quae Aaiaticis regionibus adiacent, clarissimae sunt, Tenedos, Sigeis adversa litoribus, et, quo dicentur ordino, ad promontorium Tauri montis expositae, quas quondam dici putavere Μακαρων', Sive quod fortunati admodum caeli solique sunt, sive
quod eas suo suorumque regno Macar Occupaverat:
in Troada Lesbos, et in ea quinque olim oppida, Antissa, Pyrrha, Egestas, methymna, Ilytilener in Ionia Chios et Samos: in Caria Cos: in Lycia Rhodos; in illis singula sunt iisdem nominibus urbes: in Rhodo tres quondam erant, Lindos, Camiros, Im sos. Quae contra Tauri promontorium importune navigantibus obiacent, Chelidoniae nominantur. In Sinu , quem maximum Asia recipit prope media, Cypros, ad ortum occasumque se immittens, recto iugo inter Ciliciam Syriamque porrigitur; ingens, ut
quae aliquando novem regna ceperit, et nunc aliquot urbes ferat, quarum clarissimae Salamis et Ρaphos, et quo primum ex mari Venerem egressam accolaeas irmant, Palaepaphos. Arudos in Phoenice est, Par-
57쪽
DE SITU ORBIS Lin. II. CAP. 7. 47va, et quantum Putet, tota oppidum: frequens tamen, quia etiam Super aliena tecta sedem ponere Iicet. Parva et Canopos, Nili ostio , quod Canopicum vocant, Obvia est. Μenelai gubernator Cand-pus, ibi forte moriens, nomen insulae, illa ostio de-ctit. Ρharos nunc Alexandriae ponte coniungitur, olim ut Homerico carmine proditum est ab eisdemortis cursu diei totius abducta: et, si ita res fuit, ubderi potest coniectantibus in tantum mutatae causas Mium praebuisse, dum limum subinde, et praecipue cum inundaret, Iitori annectens, auget terras, spatiumque augescentium in vicina vada promovet. In Africa contra maiorem Syrtim Euteletos: contra minoris. Promontoria, Μeninx et Cercinna: eontra
Carthaginis sinum, Tarichiae et Aegates, Romana Elade memorabiles. Plures Europae litoribus sunt appostiner in Aegeo mari prope Thraciam Thasos, Imbros, Samothrace, Scandite, ΡOlyaegos, Sciathos,
Halonesos; et, quam aliquando, omnibus, qui mares erant, caesis, tantum feminae tenuisse dicuntur, Atho monti Lemnos adversa. Pagasaeus Sinus Scyron prospicit, Cicynethon amplectitur. Euboea ad meridieni promontorium Geraeston et Capharea, ad septentrionem Cenaeum extrudit, et nusquam Iuta, duum millium spatium habet, ubi arctissima est: ceterum longa, totique Boeotiae apposita, angusto freto distat a litore. Euripon vocant, rapidum mare, et alterno eursu, septies die ac septies nocte nu-ctibus in vicem versis, adeo immodice nuens, ut ventos etiam ac plena ventis navigia frustretur.
Aliquot in ea sunt oppida, Styra, Eretria, Pyrrha,
. Νesos, Oechalia: verum opulentissimae Carystos et Chalcis. In Atthide Helene est, nota Stupro Helenae, et Salamis, excidio classis Persicae notior: circa Peloponneson etiam nunc in Aegaeo Pityusa,
et Aegina Epidaurico litori proxima, Troezenio Ca-
58쪽
Iauria, inter ignobiles alias Ieto Demosthenis nobilis: in Myrto o Cythera contra MalPan, Oenussa et Theganus a contra Acritan: in Ionio Prote, Asteria,
Cephalenta, Νeritos, Same, Zacynthos, Dulichium ;et inter non ignobiles, Ulixis nomine Ithacat maxim sillustris: in Epiro Echinudes, et Olim Plutae, nunc Strophudes: contra Ambracium sinum Leucadia, et vicina Adriatico mari Corcyra. Hae Thracum Graiorumque terris obiacent. At interius Melos, O Iearos, Aegilia, Cothon, Ios, Thia, Thera, Gyuros, Ilip puris, Dionysia, Cythnos, Chalcia, Icaria, Cinara, Ni syros, Lebinthos, Calymnia, Synae. Hae, quia
dispersae sunt, Sporades. Ab Dis Sicinos, Siphnos, Seriphos, Rhenua, Paros, Myconos, Syros, Ten OS, Naxos, Delos, Andros, quia in orbem iacent, Cyclades dictae. Super eas iam in medio mari, ingens et centum quondam urbibus habitata Crete in ad orientem promontorium Samonium, ad occidentem Κριου μέτωπον immittit; nisi maior esset, Cypri simi- Iis: multis famigerata sabulis, udventu Europae, Pasiphaes et Ariadnae amoribus, Minotauri feritate fatoque, Daedali operibus et fuga, Tali statione atque morte; maxime tamen eo, quod ibi sepulti Iovis
paene clarum vestigium, SP pulcrum est . cui nomen eius insculptum esse accolae Ostendunt. Urbium
notissimae, Gnosos, Gortyna, Lycios, Lycastos, IIolopyxos, Therapnae, Cydonea, Marathusa, Dictynna. Inter colles, quod ibi nutritum Iovem accepimus, fama Idaei montis excellit. Iuxta est Astypalaea, Naul Michos, Zephyre, Chryse, Gaudos, et quas
Μωυσαγορους numero tres, uno tamen Vocabulo appellant; atque, unde Carpathi O mari cognomen est,
Carputuos. In Adria Aps tiros, Dyseeludos, Absyrtis, Issa, Pityia, Hydria, Electrides, nigra Corcyra, Tragurium, Diomedia, Aestrin, SasDn , utque, Ut Alexandriae, ita Drundusio adiacens Pharos. Sici-
59쪽
DE SITU ORBIS LIB. II. CAP. 7. 49lia ut ferunt) aliquando euntinens, et agro Bruttio
annexa, post freto maris Siculi abscissa est. Id angustum et anceps alterno cursu naodo in Tuscum,
modo in Ionium peingus Perfluit, atrox, Saevum, et Scyllae Charybdisque saevis nominibus inclytum. Scylla saxum est, Charybdis mare, utrumque noxium appulsis. Ipsa ingens et tribus promontoriis in diversa procurrens, Graecae literae imaginem, quae Delta dicitur, essicit. Pachynum vocatur, quod Graeciam spectat; Lilybaeum, quod Africam: Ρε- loris, quod in Italiam vergens Scyllae adversum eSt. Causa nominis Pelorus gubernator, ab Hannibale ibidem conditus; quem idem vir profugus ex Africa, ac per ea loca Syriam petens, quia Procul intuenti
videbantur continua esse litora, et non servium Pelagus, proditum Se arbitratus occiderat. Ab eo ut Pachynum ora, quae extenditur, Ionium mare attingons, haec fert illustria, Ilessanam, Tauromenium, Catinam, Megurula, Syracusas, et in iis mirabilem Arethusam. Fons est, in quo visuntur iacta in Alpheum amnem, ut diximus, Peloponnesiaco litori insusum: unde ille creditur non Se consociare pelago, sed subter maria terrasque depressus, huc ngere alveum, utque hic se rursus extollere. Inter Ρachynum et Lilybaeum Acragas est, et Heraclea, et Thermae: inter Lilybaeum et Ρelorida Panormus, et Himera: interius vero Leontini, et Centuri pinum, et Hybla, aliaeque complures: samaia' habet ob Cereris templum Enna. Ρraecipui montium: Eryx, maxime memoratus ob delubrum Veneris ub Aenea conditum; et Aetna, quae Cyclopas Olim tulit, nunc as8iduis ignibus flagrat. De amnibus Himera referendus , quia in media admodum ortus, in diversa decurrit, scindensque eam utrinque, alio Ore in Libycum, alio in Tuscum mare devenit. Circa,
Siciliam in Siculo freto est Aeaec, quam calyPSO
60쪽
habitasse dicitur; Africam Versus Gaulos, Melita, Cossura; propius Italiam Galuta, et illae septem, quas Aeoli appellant, Osteddes, Lipura, Heraclea, Didyme, Phoenicusa, ac, sicut Aetna, perpetuo nagrantes igne Hiera et Strongyle. Sed Pithecusa, Leucothea, Aenaria, Ρhitonia, Capreae, Ρrochyta, Pontiae, Ρandateria, Sinonia, Ρalmaria, Italico lateri citra Tiberina ostia obiacent. Ultra aliquot sunt parvae, Dianium, Igilium, Carbania, Urgo, Ilva, Capraria: duae grandes, freto quo divisae, Corsica et Sardinia; quarum Corsica Etrusco litori propior,
intra latera tenuis et Ionga, praeterquam ubi Aleria et Μarcina eoloniae sunt, a barbaris coΙitur: Samdinia Asricum pelagus attingens, nisi quod in occidentem quam in orientem angustius spectat, Par et quadrata undique, et nusquam non aliquanto spatiosior, quam ubi longissima est Corsica; ceterum scrtilis, et soli quam caeli melioris, atque ut secunda, ita paene pestilens. In ea antiquissimi populorum sunt Ilienses: urbium antiquissimae Calaris et Sulci. At in Gallia, quas referre conVeniat, SOIae sunε Stoechades, ab ora Ligurum ad Massiliam usquo dispersae. Baleures in idi Spania, Contra Tarraconen. sia litora sitae, non longe inter Se distant, et ex spatio suo cognominibus acceptis, maiores minoresque perhibentur. Castella sunt in minoribus, Iamno et Mago; in maioribus, Ρalma et Pollentia coloniae. Ebusos e regione promontorii, quod in Sucronensi Sinu Ferrariam vocant, eodem nomine urbem habet; frumentis tantum non secunda, at alia Iargior, et
Omnium animalium, quae nocent, adeo eXPers, ut nec ea quidem, quae de agrestibus mitia sunt, aut generet, aut, Si invecta sunt, sustineat. Contra est Co-Iubram, cuius meminisse Succurrit, quod, cum scateat multo ac malefico genere serpentium, et sit ideo