Philippi Berterii ... Pithanôn diatribae duae. Quibus ciuilis imperii Romani notitia & ecclesiae politia illustrantur

101쪽

8 PH. BERTERII libus. C.de app. l. 28. & 3 o. C.Theod. eo tit. Ivlt. D.quod cum eo. l. I. a quib.appell.n9n sic. Appellationes tamen ad Principem recto fieri non poterant l. Imperatores. D. de appell. sed variatum in hoc saepe arbitrio eorum qui clauum Imperij tenebant ; adeo ut si verum audimus, nihil fuerit in rebus Romanis incertius. Verum a Senatu appellare vetuit tandem Hadrianus l. I. a quib. appeti non lic. ne prouocatio ab ipso videretur Principe concessa, qui Senatorum numero ascribitur l. ius Senatorum. de dignitati Praeclare Alexander ad Senatum, ut author est Lampridius: Si mos ipsi

magnifici , num me de mobis esse censete ypotiusquam magni nomen ιngerite. Et Senatores pars corporis vocantur ab Arcadio & Honorio in l.

quisquis. ad i. Iul. maiest. quod luculente expressi Corippus lib.h.ubi haec Iustino tribuit:

Conscripti Patres, no stra n es maxima regnis Vos estis pectus, os brachia verticis huius.

Mansit nihilominus illibata Imperatoris authoritas:nam appellationum iudicia, quae consultationes dicebantur,prs sente in Senatu Principe peragi, aut ab eo confirmari solebant Nouess. lxij. imo visententiae a Principis prosectae oraculo viderentur,

Senatores quamuis Princeps abesset, splendidiori veste& campagis Vtcbantur; quod in eius con

102쪽

spectu tantummodo fieri consueuerat Novell. cxxvj. illustriorem hunc Senatorum ornatum ata tingit Themist. in gratiarum actione ad Valentem:

Senatus autem a Principe ad haec iudicia, aliaque negotia vocabatur indicto conuentu, vel silentio cui conuentus inest, ut ait Iulianus Novell. lvj. Ad illud forte flentium respexit Cassiodorus epist. I. lib. xj. ad Senat. Silentiose geritur publicum bonum. Nec tamen semper suffragia omnium conquiri solebant , sed manu porrecta, aut pedibus ibatur plerumque in sententiam. Utriusque moris exemplum peti potest ex Concit. Chalced. act. j. Lxurgens reuerendissimus Spiscopus Iuvenalis

simul cum ipsis Palaestinis Episcopis transi in

alteram partem,t, clamauerunt Orientales. teus bene adduxit te orthodoxe , bene mensi. Rursuis

de Petro Corinthiorum Episcopo: Fxurgens ipsie transiijt in alteram partem. & postea eadem act.j. ex secunda Ephesina Synodo Dioscorus Oscopus

surias habeo dor manus , si quis non potest clamare

manum extendat.

Sit ergo sedes Imperij, sint summa rerum &controuersiarum omnium iudicia in utraque orbis metropoli.Non tamen respuo quod a Pomptimo

103쪽

tum vagatur, & a propria sede aberrat Imperium, ut eleganter Roma apud Claudianum, ubi Honorium Rauennae diutius haerentem sic affatur:

uem precor ad sinem laribui seiuncta potestas Lxulat' Imperiumque suis a sedibus errat' Verum in ipso etiam Senatu Romano, qui melior generis humani pars dicitur a Symmacho,nonnihil residebat maiestatis, quod auelli, etiam si Princeps

abscederet, nullo modo poterat. Diserte Manae tinus in panegyrico ad Diocletianum & Maximianum Ipsa etiam gentium domina Tyma immodico vestrae propinquitatis elata gaudio, vosque est eculis Iuorum montium proψicere conata,quo se vultibus mestras propius expleret ad intuendum comιnuS,quantum potuit,accessiis lumina siquidem Senatus sui misit beatissimae illi per eos dies m diolanensium riuitati , similitudinem maiestatis

Dae libenter impertiens , it ibi sedes seperis esse

ideretur , quo iterque menerat Imperator.

Et nimirum publicum fuit illud orbis Romani concilium, in quo vigente etiam Imperio actum saepe de summa Reipub. Vnde Probus, Vopisco authore, in epistola ad Senatum: vos estis mundi

104쪽

PITi A NON DIATR. I. 8 I

Princ's re semper fuistis, in m mestris potiris

eritis. Equidem in sanctissimis Ecclesiae conuentibus, ctgn vota pro Imperij incolumitate fierent, Sspatui acclamatum lego, ut in Synod. Chalced.

adi. j. Multos annos ymperatorι, multos annos Augustae,multos annos Senatui. & in . Constantinop. est. xvj. Orthodoxo Senatui multos annos. .

Imperium dabat, Exercitus confirmabat Senatus. Opartianus in Hadriano : Cum ad Senatum scriberet, emam petiit quod de Imperio suo iudicium Senatui non dedisset, salutatus scilicet praeproperea militibus ymperator' acitus apud Vopiscum in. Probo: me quidem senatus Francipem fecit de

prudenti exercitus tofuntate. Opilius Macrinus in ea oration cuius capita quaedam ascripsi Capu tolinus: Θetulerunt ad me Jmperium , cuius ego T. .interim tutelain recepi, tenebo regimen, si gresobis placuerit quod militibus placuit. & mox:wiadumenum sitium meum mobis notum, j Jmperio miles donauit, quod Mos 'T, C. bono faustoque omine approbetis petimus. Maiorianus in Noucit. de ψrt. Imp. penaturam me fa ctum GP. C. mestrae Hemon, arbitrio in furtissimi exercitus ori- statione agnoscite.Plura huius rei testimonia in re terim i scriptis facile est deprehendere. . . n.

Sed & ab amplissimo ordine bellum indici Q- anzristo more , quem bonos Principes , se-

105쪽

81 PH. BERTERI

nescente iam Imperio, cuius a me sormatu Vescribi non semel testatus sum renouare non puduit. Ad Honorium pertinet . quod de Stilichone in primo eius panegyrico cecinit Claudimus: . .

Censebat besta Senatus. IV eglectam Stilicho iam tot per secula morem ttulit, ut ducis tu maradarent praetia Patres, iecretoque togae felix legionibus iret

'Roma iubet signis, bellaturoque togatus Joperat,ω si eritant .Aquilae decreta Senatus. Legatos etiam ad exteroePrincipes eodem tempore pacis conciliandae ergo Senatus decreto inis . s docet Priscus in Ecclog. Gothic. histor. de legatione ad Hunnos: ἐδόκi ' σP-Gωνβουλη ΠλίνΘαν ' . πη inesti χαρ αυγους. Quin & Senatorio ordini praecipua rei bellicae cura commissa semper fuit; nec frustra ab Onosandro scriptum, πα γικοί θεωρή-

uinciae regebantur l. a. g. nouissime. de orig. kir. Sed obseruatuin postea ex Augusti instituto, ut Pmconsules 4 Senatu in certas tantum prouincias mitterentur. Alexander Imperator in epistola ad Senatum,cuius partem edidit Capitolinusin Go dimisi 'equegratius mihi quidquam . C. nequie dulcius potuistis. ficere , quam mi Mntamnum

106쪽

PITHA NON DIATR. I. 83 Gordianum Froc onsulem ad osticam mitteretis.

Vnde Proconsul a Caesaris legato distinguitur l. 7. de manum.vind.ut Megatus Proconsulis: id que Seuerus, cum legationem Proconsulis Apicae obiret, se populi Romani non Caesaris ut refert Spar-.tianus legatum dixit: neque estim Proconsul tam

tum, sed S ipse legatus,licet mandatam a Psoconsule iurisdictionem exerceret l. . de Oisc. Proconsi. I .de offetus cui mand.est iuri Q. Senatusconsulto

fiebat, sicut ex Appiano, Dione, & CFitolino

comprobatur. Quamobrem Proconsul in l. hos accusare. de accusat. intςr magistratus populi Romani intelligi potest.Proconsulares tamen prouincias cepius in Praesidales mutatas constat; quoniam grauius erat Proconsulis Imperium, ut ex Tacito uotum m j. annal. aut quia Praesidales selo Princ pis nutu deferebantur,cum Senatus iudicio decem' nerentur Proconsulares. Quod autem de Problis ibit Vopticus: CPermisit 'Fatribus συt Froco sules crearent, legatos Troconsulibus darent, satis innuit imminutam antea eximiam illam Senatus authoritatem , quam summa Imperatorum potentia demum oppressit: nec sum nescius quosdam olim Augusti Proconsules appellatos. superest inter antiquitatis monumenta hic inscriptio:

107쪽

8 PH. BERTERII inscriptiones, quae a Lasio proferuntur; quoniam ad Procuratores Augusti reserti possunt. Sane Iustinianus codicillos dedit Cappadociae Proconsuli, quem Iustinianeum appellauit Nouell. xxx. .alios etiam primae Armenjae & Palaestinae Proco sulcs praeposuit Niveil.xxxj. & citi. sed nullae tunc

prouidciae a Senatu decernebantur.

Redeo ad Senatum, cuius decreta legis auth ritatem habuisse nemo nescit l. 9. de legib. l. I. de Senatusc. nam cum difficile in unum populus comuenire posset, visum est Senatu opus loc comsuli S.constat.de iur. datur. l. 2.f. deinde.de orig.tur. .

vetus mos hic, ut nihil ad populum Senatu incomconsulto deserretur. Appianus lib. j. de beth ciue

Sic Senatus perlcribi co sensus coepit ad Principem, ut ille loco populi constitutionis author esset.Taci tus annal.xiij.& xiiij.coq; res tandem redijr,ut non aliter Senatusconsulta fierent l. humanum. C. de legib.Nouess. Iustiniani lxij.& Iuliani lvj.Decretam a Setnatu ad Hunnos legationem diximus; addit

stati in Priscus: κυροθῶ ς ε τ'

Sc quamuis sit solius Principis legem condere Lult. C. de leg. solebat tamen ille habita aut scripta ora-- tione Senatum considere,& cx esus sententia leges promulgare l. leges. C.de legib. Symmachus lib. X

108쪽

PITHA NON DIAT . I. 8s epist. xxj. Haec aeternitas mestra MDeneralitas, cum Senatui statuenda mandaret, referri adse protinus imperauit, 'Utplacita cunctis immortali legestidentur.Jussis flaruimus,expectamus oraculum,quo salutariteriit vestro numini familiare est, Patrum

decreta firmetis. Sed illustrius , quod a Probo constitutussi author est Vopiscus, ut leges quas . ederet, Senatusconsultis cunsecrarentur: quantum illi disiimilis Leo, qui Senatus authoritatem funditus euertit Nouell. lxxViij. Postromo tanta urbis maiestatem tuebatur praecellens Consulum dignitas quorum partes eram, si de Imperio aiybigeretur, Reipub..proji- . re. Herodianus lib. ij. ω - τῆς Pωμα δρικῶν. ἀώ--πν-αο τά ἡ βαφέας -m π η. Ego lain olim summam Consulatu potestatem consilio Moetenatis ab Augusto 'imminutam non ignoro ; sic enim ille de magistratibus omnibus:

,8 Sane Iustinianus Novell. CV. perpe' tuum affirmat a Principe geri Consulatum et alij

ergo uti de Probo dixit Ausenius 'Consules in

secundis erant fascibus; ab his tamen accipiebat nomen annus: qua potissimum ratione trabeam saepe cum purpura Imperatores soniunxerunt. Themistius in orati Corsitari: M--α- ι --

109쪽

eius filius Varronianus nomen dederant ; suod interpres . non expressit. Caeterum Consulatus

tantus huius dignitatis splendor) ipsam Imperij

maiestatem auxit & ornauit. Sidonius in panegy- . rico ad Maiorianum: cora omnia regni occumulantfasces, Princeps Consule crescit.

QuId ipse Theodosius non inficiatur in Nouest. de honorat. Themistius in illi oratione, Consulatum Ioviano ait Imperi j praemium esse, filio inb

& pari elegantia,qua Synesius utramque Romam, duos ille Consules ἀλύπιν--appellauit. . IN QIOEC E SEON *ETROPO-libus ius reddebant Troessiti praetorio. Plures ab his dioecesis regebantur. IV stus post Frincipem Trajecto maior. D prouincialis muri stratus non erat. εAthanasd locus exponitur. Fuis in quavis Hoecesi Traefecti praetorio tria. bunal. F privi tamen Traefecti omnes sedes habuerunt. Summa eorum imatios serices p

110쪽

PITHA NON DIATR. I. - . 87 testas.Hos peneuomnis civilis militaris annona cura. gMandata dabant malistratibus. Soli merum Imperium plene exercebant. Fraefectus Urbi συιce quoque sacra iuricauit,jι esecunduae etiam a Frincipe.. Praefectorum priamum tribunal. Uicariorum secunda iudicia.

Hi Praefectorum parteae sustinebant , Ωρ fa

crarum cognitionum Iudices fueraehi. Grezorius P arbanoenus ligustratur. Orientem admι-

'iurabat Lomes : Muntum 'Praefectus -- gustalis s quι Proconsentibus f Uicarijs pares. Duo in Oriente Troc sules. yidem consules appellati. Proconsul Fraefecto praetorii non

parebat. Unus in Occidente Proconsul. Vera Notime lectio asseritur. Proconsules e lice quo-

que sacra iudicabant. Asia Troconsularis abs unapio descripta. Praefecti illustres.Uicarθ,N alij qui eodem muneres. ebanturi jectabiles. Ultιmus clarissimorum ordo. te appeltationibus ad mirumque Praefectum , ad Uicarios, in alios flectabiles. M Praefectisgentium Pr consui osticae appellatus. M LpectabHbus prouocatum adsummas potentates. Ab illuniribus ad PrincUem. M Praefecto praetorio appellari