장음표시 사용
431쪽
naee T A R N o v i v s magna ex parte his vertis . commemori vi suam curam S solicitu riem, quam arimo circumfert de re L ' , v 'o m gemitu significans et repetens omnes ve- 1. teret nou i temporis expcditiones susceptas a ter tis yranni cmR Tunica η,praecipue ab Horatis Ppioris quorum volumatem 2 vir in tutem prae alat. Horum armis diu se quaml Europam defosam δesse dicebat: nunc veris caeteras vationes in Ceeiuras, quante sivit is a periculo, quasi nudatas lasso sis muro , amissa GAVaria. Sed DC em -cρη sotione IN 'tari oste delat, quia certu - et , DE val non con tacessurum esse , ut penitus deleatur Christi nomen o deinde, suod, csim cImperatoris CAROLi excessens si virtus vactoritas pieta elicita Dei esset DavΜ ejus consilijs a susurum esse. Magnum etiam in Re m su FER Di NANDi diligentia ae virtute , ωιν Divoram fratiam Gain corria ζύ mutua pietatθ ρ ne dium esse Eicelat. Videtρν ου hoc Erit ά. Dii DLI clementia in hoc exrremo periculo ollis terrarum preddam e se, ut Imperi, fingium teneret CAROLus IMPERATOR , non δε mupolentia sed etiam uti oritare S charitate multarum gratiam antecebi. oκs prioritus Im raro itus. M, tim enim momenti actutura es ad . rem t tam con, Lio Italiae, Hispaniae, Germandae. Dexque saepe te . stabatur Tili Nou i us se nihil magis optare,quam ut reo .christianae ave a sua confliopudio, S amore, ac omnino lualicunque Rationestod I
432쪽
L. BARONIS CONSILIARII ET ARCHI
434쪽
in Imperium Turcicum sit haud dubie pereussio
& sagellum Dei ad vindicanda peccata Christiano tum,ideoque inauditos habuerit hactenus successus . . . R incrementa , cum admiranda serie & suceessione domus Ochomannicae: cumque nullus hactenus populus,nula Imperatores,Reges,& Principes, illius potentiae res stere potu erint,& vel tempestive pacis vel foederis conditiones cum ali qua subjectione & tributi exsolutione acceptare, vel durum imgum servitutis & tyrannidis cum publici status exitio ferre eo. acti sint di nos in ImperioGermanico in eodem periculo ac prae cipitio indies magis ac magis versemur: hostis autem potentia, & regni sui firmitas, &distractio nostra talis sit,ut neutiquam ad illum debellandum pares & satis instructi esse queamus : imo cum nobis dissicilimum si, nos & nostra ab imminente illius tyrannide & certo quas exitio sustinere & defendere. maxime cum onus belli nobis solis quasi intolerabile sit,& a reliquis Christivius in ista perversitate temporum nulla nobis aut perexigua a xilia speranda sint: sacile hine apparet, qualia de nostra conser vatione & salute nobis consita instituenda,&quorsum nostri conatus bellici dirigendi & expediendi sint: ut possibilem & salutarem finem & essectum Deo dante, consequantur. Itaque de bello Turcis ultro inserendo, cum viribus,cum nervis belli,cum auxiliis, cum occasone, cum ducibus ,eum ordine & disciplima milita ri. cum denique belli continuatione longe impares smus; cumque non tantum cum hostium potentia, sed cum ira & vim dicta numinis res nobis gerenda st item cum tam calamitosa tot seculorum exempla tot Imperatorum, Regum,principum, po- pulorum, civitatum, qui bello devicti, etianis viribus & multis alijs commoditatibus essent instructissimi prae oculis habeamus: δnon puto in hac temporum necessitate ullam consultationeni rustra suscipiendam esse. Nam sicu tres omnes creatae δι nato i
435쪽
rales certo ordineti providentia divina reguntur, &suis vici studinibus suiu obnoxiae: ita iapta est dubium res hominum αἱ uperiorum maxime gubernationes divino consilio & per suas ulci sistudines corrumpi, debilitari, labascere mutati, interire.
'cursum felicita istiis simpedire . Iam nostro tempore cum plu4, quam aliuunquam, litorum potentia ordo & virtut militiae & gubernatio nis vitreaticum nihil appareat quod nutet ut fabascat, cuint' tum fere Orientem & Europae majorem partem duro se tyitus jugo oppresse inta vel sibi confoede ratam dc tributariam hautit, cum reliqui Christiani inter se minus uuam ntea unqui
luui ac discrimen nobis certo impendens: e O magis eam pacem
436쪽
appetere & amplecti debemus: ut interim, dum illa frui licet, O na rebus nostris tam male sit provisum, nostram defensionem, .melius instituamus,& provideamus ut,vis belli Turci ci s ingruat, nos non simul opprimere sed quasi claustris dc repagulis per meliorem confiniorum sortificationem & desensionis nostrae praeparationem impediri atque infringi queat. Experientia hactenus nos docuit,apertis praeliorum consi- ctibus Turcas vinci&debilitari non potuisse : & si aliquando cladem a Christianis acceperint, eos irritatos ad vindictam paulo post bellum majoribus viribus restaurasse: imo pleraque re- populos propterea quod salutem suam proeliorum discri . temere exposuerunt,imisere interiisse&sub jugum Turci-ςum v qnisse: Facile quoque est considerare dc cernere,quod exuctitia parte sola natio Germanica non possit esse iniit ucta&sus
ici en ad eum potentem & solertem hostem publico praelio dς, bella ni uni aut, si hoc fieri pos et, sicuti victoria apud solum Deum Mit, tamen non nisi summa necessitate vel ex nobis diu, hi tus oblata meliori aliqua occasione id te andum esse. Nam
etsi robore equitatus&armorum genere multum Valeamus . ta
men numero, disciplina, agilitate, patientia, ordine aciei,& iquia confligendi longe inietiores&imparessumusTurcis. Et si conzingeret, nostrum equitatum in praelio Turcarum equitatum . prinino impetu profligare sicuti non puto esse, divina voluntate non repugnante, dubium tamen adhuc longe a victoria absum Ust cum illorum equitatus sit quadruplo aut quintuplo nia, , meros Or, quam noster esse possit:& cum per turmas sibi invi--cem succedentes, non una fronte &acie pugnare soleant:& illo- m acies. etiamsi semel profligetur, non propterea in plenam fugam effund.itur: sed ordines statim reparet,& iterum in praelium redeat, vel ad munitiones pedestiis aciei, tanquam ad miLnaan, civitatiem. sese recipiat, ut ibi conjunctis viribus,si hostis
437쪽
. eo usqVe vietariam prosequatur, iterum ac longe validius pu-ignet. Est autem pedestris acies ita apud Turcas instructa: de
tormentis, curribus,camelis,&siopus sit, vallo&sossa munitat& Iani Zerorum virtute di praestantissimorum equitum robore subnixa, ut impossibile quasi sit equitibus illam interrumpere ac profligare. Sicuti etiam hactenus in multis praeliorum confli ctibus invicta semper permansit. Et exempla testantur, tam
apud Christianos quam Persas & alios populos : etiamsi primo
victores extiterint, tamen ad ultimum ,cum denuo ad muniti nes di vallum pedestris aciei esset pugnandum rerum fuisse pro fligatos. Ita olim Rex Vladisia us& Hunniades . ita Sigismum dias Imperatortita Sophus Rex Persarum: ita Suithani AEgypti aci a ita Rex Ludovicus Hungariae fuerunt devicti. Nostra autem moderna ratio confligendi eo est deterior: quod levioribus equitibus. quibus antiqui abundabant, sere omnino destituamur, R lupis Germani equites in prosequendo hoste prorsus sint j pares atque inutiles. Deinde quod restauratio praeIJ,& repar tio ordinumini senol in conflictu vel insecutione dissolvatur, pud nostros sit etiam valde dissicilis: maxime cum contra tam
versatis em hostem vel nulla vel parva experientia bellandi ciconiligendi ex nostra parte accedati Tandem est hoc pericul sissimum i quod in nostra bellandi ratione nunquam pedestres copiae in eam disciplinam & ordinem fuerint redactier ut simul
eum equitatus robore progredi ac pugnare ,& cedentibus hostium turmis usque ad pedestris aciei munitionespenetrare pomsut: quod omnino necesse est fieri, si de Turcis victoriam com sequi voluerimus Accedit&altu quod nostram bellandi coim ditionem etiam nobis periculosam & dissicilem reddit. Turcae mirabili celeritate & levitate belIigerant . progrediuntur, retrocedunt: quomodo &quando voluntaocant facile & mutam castra: excurrunt dies ci noctesAommeatu sero nunquam destitu
438쪽
untdr. Noster exercitus contra difficulter se movere,progredi, castra locare & mutare,&hoste propinquo ad frumentationem excurrere potest:&s commeatu, aquatione, frumentatione tu. tercluduntur, si per plures dies equis insidere aestum &sitim L. mem & laborem ferre oportet, illico viri & equi languescunt: quod hostibus nostris de nobis optime notum est. Itaque hia' solum urgent; ut in planiciem nos provocent i praelium,ad quod ipsos invitos vix cogere possumus, quotidie ostentent:& conti. nuis aisiuitibus& velitationibus nos in sestent & delassatos,&a commeatu ac frumentatione exclusos& debilitatos tandem eo. melius vincere possint. Inde factum est etiam quod proximis annis, post devictu ni praelio Regem Ludovicum , quotiescunque Turcarum Impera, trar personaliter est egressus,noster exercitus nunquam ausus fuit illi obviam progredi ,& aperto campo occasionem pugnari di quaerere sed seni per se munito loco commeatu accommo do continere: atque inde hostis ulteriorem & liberiorem progressum impedire & detinere coactus fuerit: ratione scilicet 8e ea perientia extorquente, ac nobis imprimente: quod salus se conservatio nostra pro statu rerum nostrarum potius ex bello defensivo, quum offensivo dependeret. Vidimus quoque nostris oculis,postquam Germani defensionem Ungarice reliquae susceperunt.& ratione defensiva maxime bellarunt: Turcas , etiamsi sepius potentissimo exercitu egressi sunt, tamen per tot iam annos Vngariam plane devincere non potu isse: sed coactos fuisses frustulatim jam haec, jam illa confiniorum loca, non sine magna. temporis& exercitus jactura expugnare & ad sua reverti Ex caussis supradictis&multis alijs rationibus, quae brevi..tatis caussa omittuntur, plus satis apparet: de bello oliensvo Scspontaneo contraTurcas, rebus se stantibus non posse ulla consilia A coratus sal tariter ac commode institui: sed potius paci.
439쪽
Paeu con servatio in quibus consistat.
386 LAet. sv KN DII CONsi LivM quoad seri potest, insistendum esse; ac providendum. litho his per subitam pacis fractionem nos minus subito opprimere queat. Minus enim tale aliquid audeat, cum nos probe ad no stram de sensionem instructos & paratos videat. Et cum facile quoque iit animadvertere exteras nationes hoc jam callide agere ut bellum t urcicum a se avertant & in cervices i stras convertant: tanto magis certe nobis elaborandum est, ut pacem conservate cum Turcis possimus: ut ita vires suas in continuationem belli maritimi convertant.& in illo magis ac magis implicentur. Nam ita ex nostra parte tutiores permanebimus :& interim eo melius, quae ad defensionem nostram pertinent praeparare ac institum
PAeis autem conservandae ratio potissima haec erit. Primo tributi si ve honoraris ordinaria &tempestiva solutio. pacifica confiniorum custodia per bonam disciplinam. 6 susiicientia praesidia: ita tamen ut hostiles hostium excursiones,hostiliter& fortiter etiam repellantur atque reprimantur. Tum reliqua rum pacis conditionum sincera observatio. Praeterea omnium rerum evitatio,quae Turcas irritare postent. Postremo abstinentia a regno Poloniae; cum tali tractatione & accordatione, quae perpetuam amicitiam & confoederationem cum domo Austria ca & Rom. Imperio conservare possit,& nihil indignitatis habe at. Hanc haud dub e Battorius osseret ac spondebit ultro, cum nihil magis appetere possit quam quietam regni obtentionem: di non sit tam vaecors,quin bene intelligat. sibi ab auxilus Tutci, cis multo magis quam ab hostilibus nostris conatibus extim
scendum esse. Est autem belli deiensvi ratioduplex contra Turcas. Prianam necosse est confiniorum loca susscientcr munire,& necessarios prasis diis custodire item artilleria ac commeatu providere.
A vim est, majori vi belli ingruente, majoribus subsidijs & au -
440쪽
Dr BELLO Tva cico. 3ῖ7xiliis succurrere confinus, & justo bello it opus si resistere. Quod duplici ratione fiet . videlicet perni litiam ordinariam, si ve ordinem defensivum inter ipsos prouuaciales institutum de intertenendum : deinde copijs auxiliaribus a Statibus Imper ij submissis.
Quod ad confinia attinet, primo hoc considerandum est ' Prima istis maxime ponderandum,summopere interesse Germaniae ut Vae . hq iii ως gariae restantia confinia pertinaciis me defendanturi ne hostis ad '' ipsam Germaniam penetrare possit: ubi longh dissicilior & peri culosior bellandi necessitas nobis incumberet, quam praesens in Ungaria est. Nam ibi confinia jam ex magna parte sunt munita. populus ad bellum assuefactus:&ad omnes calamitates& ne cessitates quas induratus. Taceo mille alia incommod damna. Melades, calamitates,miseria, quae inde consequuntur 5 cuilibet sunt prae oculis. Deinde hoc quoque certum & evidens est Carsaream Maiestatem cum suis provincijs ad retentionem necessariam de ordinariam cor sinio ruis non posse sola amplius sufficere:& multa damna & jacturas de amissiones in confiniis ex
eo solo desectu conligille , quod confinia necessimis praesid j sti provisonibus fuerint destituta: videlicet milites pauci ci illi non soluti.&vix ex n edia parte instructi ac praesentes , loca non suffcienter munita sive fortificata & a commeatu & artillorijs provisa: item in periculo & necessitate nullus succursus, nulla auxilia, nulla majora prasidia in promptu. Ergo omnino oc inevitabiliter modus & ratio invenienda est,confinia secui iusti
melius conservandi& inter tenendi.
PR 1 Mo ut eo in aris custodiae&conservationi confimorum quomodo invigiletur ,& tempest ve ac bono ordine omnia provi leantur
& gerantur,& animi subditorum eo magis excitentur ad solici uia: