Fortuni Liceti Genuensis ... De his, qui diu viuunt sine alimento libri quatuor, in quibus diuturnae inediae obseruationes, opiniones, & caussae summa cum diligentia explicantur; ac oportune de alimento, de alendi functione, de nutriendo corpore ...

발행: 1612년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

De his, qui diu vivunt sine alimento. I

dem augeri animalia , gubemari alioque m,1. M. loco dennire putredinem esse mutationem tine.ε. DuS substantiae putrescentis crarpori, ad corruptelam a calido externo ;& addere, non enim iam a proprio calore quicquam corrumpitur: contra vero unumquodque & augetur, S roboratur,&sanum est,& uit, &entium quodli- T beta proprio calore rectum, sicuti quidem ,&pi c. 1 . ipsa animalium corpora: dc demum aliquando etiam tradere ita comparatum es e, ut quailibet res in sua natura a calore proprio seruetur corrumpatur autem ab ex terna immoderatione,caloris icilicet alieni', aut frigoris abundantia. C a, Hil. terum ob haec veterem nos exuere sententiam eis .f. non cogimur: in primis enim generatim Galenus alibi profitetur euidentissime animalium

substantiam ab insito calore dissipari. Deinde

Chu- is Vero quum calor innatus tum abiolute confidenatu, M rari possit, tum etiam incomparatione ad exterfarias num,&adstititium. lane quemadmodum aduc-M-rip.ri titius calor non auget, non vivificat animalia, sed vicissim semper exoluit ac dissipat vivetium corpora, quae a natiuo calore praecipue gubernatur,& conseruantur,ita calor nativus in compatatione ad adscititium dici pol impune a Gai

Ide eatir no esse conseruator substanti e viventisAdiciti-vr simul lius vero destruetor: sed absolute loquendo iple' idem calor innatus,qui ut anime mitrumentum

D ua .. corpora nostra tuetur, & auget v t qualitas que- ραν dam ex primis quatuor temperamentum constituentibus humorem sibi adiunctum iugiter consumens corpora nostra dissipat assidue, ubi humori virtute prPeualeat,Galeno haud contradi- Q. cente ullo in loco.At speciatim ad primam Obie ctionem ex Galeno asserente caloris insiti esse inutilem materiam, Sexcremen extrudere, adsciti iij vero promiscue omnem materiam,Ca, ria siue utilem,siue inutilem respondemus nomine ruratis caloris naturalis duo significari posse, nunt rum. sium ves uniuersum misti temperamentum , in quos ' sunt quid ein cum calore omnes aliae qualitates Calis o Pri , sed quia ceterras calor veluti materiam

ratiam Gia forma continet, Aristotele aut ore:ideo a nobi-

per me '- liori parte denominatione facta quia unuqu - que est id,quod in eoeli summum,eidem Aristo

a. M ari teli, totum temperamentum calor appellatur: .. ' vel etiam caloris nona. ite intelligimus quartam qualitatem in temperamento a frigiditate,siccis

'ta, . . tate,humiditateque di itinctam: Porro supra nos' talis asseuerantes calorem natiuum consumere hu- eos Am mi duin substantilicui I , per calorem non intellemM . ximus totum temperementuin , sed quartam ualitatem in temperamento a reliquis tribus istinctam Galenus autem loco citato nobis no

obstat inquiens calorem naturalem supersultates expellere circunsulum vero, adsciti tium non modo superfluitates, sed aequaliter omnia euacuare,materia, inutiles, & eas etiam, quae in eo ore secundum naturam continentur, simul ἡisloluentem per intensibilem difflationem; siquidem eat.m natiui nomine signi cat uruuersum temperamen tum,ut quid a sui parte praecipua distinctum;quod statim ipse mam sellat cum

inlinuans hanc distributionem caloris natiui in totum temperamentum , dc temperamenti pa tem praecipuam; tu in quoque calorem hunc excrementorum propuliatorein appellans e sentelia Hippocratis animalium naturam ἰ sane per animalium naturam nihil aliud quam animam intelligi t,cuius essentiam in temperamento e sistere non negauit Galenus, qui nunc asseueras occultam diit lationem, perquam simul utilia, inutilia exeunt e corpore,a calore innato fieri; quidpiam aliud per calorem innatum significat ab eo, quod nuper eodem nomine appella--α. . tum dixerat tolum excrementorum exclusioni e.1. inuigilare . Ad secundam oppolitionem consi- militer dicimu, natiui caloris nomine ibi Gale rivi . . no significari uniuersum temperamentum, cuius munera sciat conseruare subiectum sibi cor, M a. pus. Ipsumque augere, oc gubernare, nullaque natione illi aduersari, aut interitum machinari nos autem superius nomine caloris insui qua tam qualitatem ab igne inditam temperatne to,quae vi huc deorsum in misto retenta hum rem sibi obsistentem, impedimentumque ad ascendendum afferentem dissipat, una corporis

substantiam dissoluens: quare de diuersis rebus

agentes, etsi contraria illi attributa cocedimus, quibus nomen idem assignamus, inter nos tamehaud repugnamus. Sed Galenum ibi caloris

innati nomine totum temperamentum intelligere inde constat aperte,quod eundem calorem ibidem appellat naturae nomine . Addo eum 1 ruinadem Galenum eo in loco ex Hippocrate conce- da tiaradere a calore natiuo consumi l ubi an tificum hu a. morem ea ratione, quam ait retulisse alibi, ubi scribit calorem insitum excitare liuorem totius

substantiae animalis a quod intelligit de quarta La.

qualitatem temperamento,Vt nos etiam supra. Ad tertiam oppositionem non alia ratione occurrendum putamus, nimirum calor nativus, qui res eadem est cum toto temperamento, git, conseruat, Vivificat, auget, roborat unumquodque animali nihilque a proprio temperamento corrumpitur: verum calor nativus, quiquarta quali tas est a tribus alijs primis distincta, GC pars praecipua temperamenti,non reclamante Galeno verea nobis antea constituitur autor

intcritus naturalis, & caloris substan tifici destructor, S neces itatis alimentorum inuector, ubi

viribus humorem superet: seu potius dicamus eo loci Galenum de calore nativo agere non abs lute, sed in comparatione ad alienum; ostens rus ergo quo differat calor innatus ab aduentitio, hunc dixit destruere corporis substantiam , eum V ira ipsam tueri; nam in hoc differunt abia uicem; licet calor nativus absolute quoque depascatur substantiam viventis quod nos alibi cuGaleno profesti suimus, non tamen calor adueratilius corporis naturam Que Ad quartam dissicultatem non secus respondeas quam vel asseue

412쪽

rando Galenum ibi comparare calidum inaedi soluere : n mimus enim experimento quorumnum,euque moderatum Cum immoderata qua- temperamentum calidius est,ic habi tus b:llosus litate exteriori; seu caliditas ea lit,seu frigiditas, in latitudine sanitatis, eorum corpora esle gracI cui nos ultro allentimur dicentes ab externa im liora perinde atque quorum Uita est in sole, Sc. moderatione quamlibet rem dissolui .de corrum apud ignem assidua,ut nautarum, regionemque pii ab interno autem calore, praesertim modera- calidiorem incolentium, & fabrorum ferrari to cuiuslibet rei Ratunam conseruari r sed nos in rumin officina iugiter operantium. Quod autem superioribus absque u llo rei pectu de interno ea- adiicit Cardanus si calaν noHer nos exsiccaret, qui lore absolute tractauimus, eoque viribus vltra plarimo ealore abundarem, breuiori tempore νιctu mediocritatem exertis supra facultatem humo- ros; quod falsum en apud Galenum laudantem exemris,dum eius actione humorem absumi, fit sub, citium ad caloris incrementum I soluitur etiam pla stantiam nostram dissipari monuimus; Vel etia rimo calore abundantes plurimo quoque humi

dicendo per calorem loco citato Galenum de do referti sunt, quod caloris a tionem diu sustit to temperamento agere,cuius est v eluti foria nens vitam producere potest ι si calor sit mitis: limae proprium munus conseruare uniuscuiusque vero acrior, cito consumitur humidum,& viis' substantiam;nos autem caloris nomine quanam in extinguitur; nec tali calore prssiduis quales biqualitatem, ac omnino unicam totius tempera- lioso temperamento praedi ti sunt, viquam lau- menti particulam intelleximus, dum antea seri- dat Galenus exercitium; sed quibus multa excrepsimus calons valentioris actione humidu se, menta insunt calorem suffocantia,& debuitaninstantificum ablumi. Quare de alio calore agens, tia mitem,seu moderati vigori S.

diuersa,oppositaue illi munia tribuens non comtradici t nobi Galenus in locis adductis. Vt ex rei natur et non cilligatur a calore natiuo non

absumi humidum substantificum, or primo

' Vt Aristotes calor Internus ab amat hum, quia ealor sit anima instrumensum.

dum substantificum. Cap. XCII. cap. X CIII. Aleno adiungere seputat vir egregius ΑΚ Α Utoritatibus adnectit vir solertissimus rasotelciarin hac sui sententia sociu , dum tiones, M has numero plureS ipse aperte quit, Adhἀc Aristoteles nati ab extemo commemorat ; quae Omnes diligenter exeatore LMo iηter uodsi uvae, immo tri ieis eris pendendae veniunt storium ad propositi plenioris distincti m rionem facit, a P .... ,α- λι--d rem intelligentiam,& ciaritatem. Calornaturalis εὐ- ζωὸν , ignis,solis, animaliκm ignis calor ni- onquit in corpore viventis quectisque πιt, id im. . hIιgenerati solis, an vialiumque calor onus aurer, sum tanquam anima inrirumentum operatur: quod qui etiam diuersibunt . Quae tamen nos non tum notauit Aristoteles libro de spiramne admonδs an bant .ex hoc enim Aristotelis placito vere nil mam igne omnia escere, ac operari: Pκm itaque Iiud habeas,quam calorem ignis,solis, & anima- nima quod summo artificio caloris naturalis opera Ilum distingui ab inuicem; at vero non ita distin primum construa it, eorpus nostrum semper exinde sui, ut calori animalium accepta reserri nequeat tueatur, nunquam demoliri,aedeshuere aggrediarur ea,quae ab ignis calore prodeunt, sed vicissim ut profecto calor innatus ille non potest esse, a quosv calor igneus ea efficere nequeat,quae calor solis, stantia viventis exterminetur,ac dissoluatur . Cui o-& animalium praestare potest; nimirum quia caia bidictioni respondemus primo concedentes anitor solis,& animalium complet, peragitque odi mam nullo unquam tempore in eius corporis eis. His tum seu generationem viventium, quam calor perniciem conspirare,quod ab initio caloris natis clis. ω- igni, efficere non valet; quippe ad viuentis com ut ministerio interueniente construxerit: negae rumi αι stitutionem calore opus est moderationem ha mus quodcunque agit calor nativus in nobis, id α εδε s mio. bente, atque huiraditati coniuncto, sine qua est emcere semper velut animae instrumentum; Igneus calor,non si ita,non animalium ν calor nanque ut omnia, quaecunque in corpore fiunt . - sta nam solis est qualitas maere genita, seu adaucta ab interno principio, calorem habent effectore, M . iam solat caliditas Ob multiplicationem radiorum solis in ita non in omnibus operibus obeundis calor sita voes est . reflexione;aeri vero calor inest semper cum hu- bit vices instrumenti, quo anima utatur ad op more coniunctus; quippe aeris natura humore randum quadoquidem in corpore nostro, quod fisi lis nititur Quin etiam damus tres calores proposi- simul est mistum ex ele inentis, mens, duo εμ i . . tos distingui ab inuicem subiecto,& gradu, nam functionum genera inueniuntur; aliae iunt Ope-ς calor ignis urgentissimus est Omnium,mitioris natione, vite, nempe nutriri, augeri, Procreare :' -- -- laris, mitissimus animalium; ceterum propterea lis lem, sentire. moueri,&: aliaul seneris uiuenmm .a non tollitur quin animalium calor ea em lat in tium propria emcere; aliae vero lunt operati

nobis, quae calor solis,di ignis, nempe quin sub- nes misti, seu viuentis ut mistum est, ut sensim Mintra stantiam nostri corporis absumat , quam ignis consumi, V in elementa dissolui,oc siquae sint ambiens,&calor dissipare consueuit liquidem huiusmodi: proculduhio invitae operationibus adeo infirmis viribus non est ubique animaliti obeundis calor ubique subit vices instrumenti ,

calo qui nequeat diu dinu substantificum dis. quo anum clarur ad operandum id quod stac

in G

413쪽

De his quid u viuuiri sine alimento. Is

euit Aristoteles Ioeo citato scribens Animam

igne, hoe est,natiuo calore cun operari: quoniam vitae operatione, omnes ab anima prodeunt velut ab agente primario, itaque a calore

,-- nativo haud nisi tanquam ab animae instrumenia

via ad as is at V m in operationibus conuenientibus via μωνe uetui quatenus est mistum nullum ius agentis Duo . obtinet animat sed fiunt hae irines a calore, ut est qu edam qualitas elementarib, quae non gu-D. p.ra hernetur in illis iunctionibu, ab anima : quare miti irra absolute falsum est calorem in nobis omnia operari gubernatum ab anima: quippe nullius animae opera a semetipso veluti agens principale, quatenus est quarta qualitas in temperamento calor nativus humidum substantificum depascitur,& lubilantiam corporis absilini t. Deinde vero caloris natiui nomine vel totum temperamulum lignificamus, vel in temperameto quartam qualitatem ceteras veluti forma continentem: si temperamentum accipias,de hoc egit Aristoteles in luten, animam igne omnia operari, non antem nos ubi statuimus natiuum calorem corpori, lubstantiam depopulari; sin autem loquaris de quarta qualitatem teinperamcntodilinos quidem adscripsimus vim destructoriam crar ris, sed Aristotele, non dedit rationem instrumettiquo utaturamina ubique ad operandum; utitur enim anima toto temperamento, non una

simplici qualitate.

νι ea γν non idea dicatur non eonsumere humidum

quia in misso elementa non sint in actu secumdo, O quatitaribus refractis,subditisque forma tuenti compositam. p. XCIIII.

Ad ij eit vir insignis elementa in mino esse non

in actusecundo, quippe quorum qualitates re- , ra sunt, ct subdita formae tuenti compositum .proptereaqtu ab igne intimo in mistis adiactum sibi tam dum non posse consum elementa vero in misso non esse in actu secunde clare testatur .aristoteus ... I. inde colligens propterea combussibile ab interno igne F ' non comburi , O sensibile sensitiuo congenitum non

Etim ara feneiri. Cul argumento negamus elementa in mi in mino liis non esse in actu secundo ulla ratione: nam oces ractis humor deorsum calorein continet, alloqui tu γsum euolaturum di siccum humorem terminat, L. ' alioqui dii fluxurum: aliae lixu multae fiunt inter elementa in millo actiones, quae omnta sunt degenere actus secundi, ut praesertim refractiones mutuae contrariarum qualitatum : Ad negati dogmatis priorein confirmationem concedentes nos in misto qualitates refractas esse,dicunus tamen pruno refractionem hanc semper fieri, M. esse de genere actus secundi: quu enim qualitates liae,quae refranguntur,ssint potissimum actuales,de . acciden tarne illa affectiones, que abessentialibus elementorum formis iugiter pro-d Lat, trisibilitas a rationalitate: sane ut in sui Crigine Integrae viribus sunt, ita ensicentes Iniptis limine ortus contrariam sibi qualitatem offendunt iii millo qua hebetantur singulae; continenter autem sit huius inodi refractio in austo,ina non possunt ab essentia elementi non proire continue propriae Illius affectione, , quae inmisto,ubi sunt omnium elementorum essentiae. semper sunt rust ustae,nunquam excedentes qualitates. Deindevero dicimus vires clementorum in misto refractas elle tales ut inuicem quoque agere possint: non enim solius ex tremi,ac sulnismi agentis sed etiam remissi,atque refracti sunt vi T.

actiones propriae in contrarium. Ad siccundam raseis: a.

confirmationem primo quod asseritur Drmas, seu qualitates clementorum inmisto subdita, es se Brinae tuenti compositum, dicii nus idea ra tione verum ei se , quia Qrma illis qualitatibus /--is snuta potest velut instrumentis ad obeundas pro. Vusso subprias functiones: sed hoc non impedit quomi- ρ λ nus eaedem qualitates pollea inter se pugnent, i ,

i lentior alteram ex terminet ; sic Imρο- ρ, m. ratori tuenti totum exercitum subditi sunt omnes milites , attamen inter corum aliquot exorta dissensione, v et inuito , reclamanteque Imperatore , saepenumero ipotentior aduersarium interimit: Deinde qualitates inmisso subditae quum sitit rinae tuenti compositum in eo,quod eius mandata CXequuntur,ope ribusque illius inserinunt veluti famulae, tamen

in hoc illi subditae non sunt, ut stinuicem pugnent,& pugnando altera cadat, unde mistum dilioluatur ; sic intestina militum dissidia pugnam aliquando sulcitant , quae totum exercitum perdat. Ad postremam confirmationem ex Aristotele respondemus elementorum multiplicem esse functionem; siquidem ignis calefa Lωωρ cit omnia,coinburit aliqua,tenuat a lia, tensum rast obstulacessit, consumit humorem, exsiccat corpora, eum alia multa peragit: idipsum proportionabi Iiter dicas de aliorum elementorum singulo: sed ut hae operationes variae sunt, gnIS, qui agit inquantum calidus Aristoteli, non omnia tu .cthiaec munia esticit pari gradu Caloris ς nam ad suae. .

comburendum, de flammas suscitandas longe

maioribus viribus , acriorique calore Indiget, quam ad sentiam vellicandum, excitandumque

ad opus ; sed Madmouendum sensum longe

adhuc maiori calore opus habet quam ad consumendum humorem; siquidem lenius tactus, quum organum habeat m mediocritate omniuprimarum qualitatum constitutum,non percipit nisi qualitates excedentes,ut monet Ari late les: Q iare igais in misto Vires reuussas habens ii, ob contrarii adiuillionem, non potest comburere, nec sensum lacessere : ut propterea bene scri pierit Acilio teles respectu harum operatio -

num ignem in uultis esse in potentia, rion in MEtia secundo; S propterea combustibile ab interno sibi igne nou comburi , dc sentiuuum ab interno sibi igne non assci : sed utrumque ab

externo velitinentiori perpeti: ceterum nusquanegat Aristoteles ignem in nullo vile in acta secum

414쪽

116 Fortunii Liceti Lib. t III.

seeunto respostu eius operationis, qua cunissiniit humidum sibi subiectum: ad hanc enim operationem obeundam quum indigeat minoti calore quam ad comburendum, aut sensum ta eius ad neg ciuin promouendu: ideo ille ignis, qui combuli ibili intimus ipsum non comburit,eiu, humidum .amenat Isidue de Dicitur: & ille ignis, qui tensitivo mirinus ab eo non percipitur tactu.eius hum rem pariter conluimi : . omnino ille ignis, qui quoad combustionem,&sentationem promouendain in actu vires non habet efficaces . vires etficaces obtinet ad con- suinendum tensi in humidum sibi lubi estum ita sentim sine sensu aetas senuicit, quia latenter assidue humor a calore conluvii duc in vivente. Vt calor insitus non ideo non eonse nat partium sub- stamiam, quia sit earum forma. p. XCV.

ΙNμμη inquit vir eximius ulla forma ,siue

abstantia sidiue accidentis, agere potest in sub-

.ectum . quod infirmat efficiens enim eatissa exinterea est, or sempernoxa fomae procreationem intendit in alie aus materiam, atqui nativus calor est partium , quat regιt,forma' ergo in illas neutiquam aget; quamobrem earum substantiam non depopulii tur. Cui qui inm rationi prunum concede , tescatorem natiuum else Brmam partiu, quas F.-mam regit: negamus nullam formam , ii uesulis an ora in italem, hue accidentalem,agere in materiam, με m te, quam informat; si quidem Oinnis forma suam

materiam perficit,&actuat quod est ageretant-- corpus, cuius ea forma, inouet, Ser auget; quin & Aristoteles apertissitne sanxit inat enin . se habere ad formam ut passivum adactivum. is. Ad probationem, qua dicitur CausIam effectricem edi externam,si per externam intelligas dies stinctam loco, et subiecto, id probatione indi- . uri get nam aperte Aristoteles de inon strat ani-

ιμ-. mam esse caussam essectricem augumenti, nu- νιν . tricatus,& sensuum in eodem animali; lasenos alibi ex Ars stotele ollendrinus animam em- ,. D. an. brij sibi apparare materiam,&orgamZare craniari 36.37. pus:&nemo negauerit hominem semetapsa in mouere inambulatione 2 at si per externamui-- ὸν . gmficeS Caussam diueriae natu Te, & quoquo pa- m. cto contrariae, ut damus effectricem esse caussam externam, seu extra naturam patientis: ita non ambigimin caloris natiui aliam esse naturam a natura partium, qua, veluti Qrma contiisnet,& a natura humoris,quem depascitur assidue. Postea vero caloris nomine si totum temperamentum intelligat vir clarisinus , i nos ultro concedimus i plumeila Ermam partium, quas rexit, nimirum formam subrecti ut misti:

Sab ipso no putamus partium substantiam destrui,sed perfici rat si caloris voce partem praecl-puam te imperam n ti, nimirum quartam ex prinus qualitati hus temperamentum constituentibus, secundum se signatices, non putamus eam esse Brinam putium, de speciatim humoris mdicali, appellIti: led coῖ narium quid1psi uvim ,

r c proinde Nae, quod suapta natura illi in te A

ritum cupiat , Scucet, veluti rei tibi ob istentis m. is , ad asten inadui HS . lane calor hic ignea est mi duatis.lli portio, leu ignc; porciCms qua istas,quae ceter. , dum pr. Eualet,ipsis ignis naturam, &omni

no serina inuisu.lin, ceu is henae materiae mDri . . ..

mere tentat: Nos autem superius, dum subitantiam viventis a natiuo calore consumi polle posuimus, de hoc postreino egimus,qui Data tem peramenti exiliens ab hunIore impeduurnea thendat iurium, quo inhiat;quiue noti est mrina humoris, nec toti substantiae viventis . sed liγ-lum portiun ἔ, igneae in inilla: at obiectio est de toto temperamento, quod vere sarma est su stantiae viventio,quatenus est in genere milli.

Vt talari haud neganda sit actio in humorem , quia

i ivente functionessent anime, Nei tutius avi mali. cap. XCVI,

nes sunt ab amma, vel a totaetempnsita subis tantia,ηο igitur calor. hmorirann implianem ,substantiaque stra 'sorem assignaνe merita posts,υt eficienti. Ad quam obiectionem concedentes primum a iiDines omnes esse animae, a compositi totius , negamus eandem non pol si A .u iaquoque ad caiorem veluti ad effectricem caus- eratimse sam referri namque agentia sunt trium generit; ne-m. agens,quo pruno agitur, est anima: quo lecun m dario; ac velut instrumento agitur, est calor na- ρ 'G...tiuu, agens abiblutum,siue inpletum,totale--a , que nuncupatum, & adaequatu M. & omnino a- σgens quod, est ipsum compositum: quae omnia . se fuse nos docuit Aristotelemo uno in loco: Qua δ' ergo ratione esie dicituraliqua operatio cmi 'sti,& animae,quia haec est eius principium quo

primo fili illud. vem est agens avitutum quod e. 64. in perficit: eadem rat One referre poteris in 3 ιγ calorem athlones,quaecunque ab eo proficisci, tur . vel tanquam ab instrumento:sic ab insitora alore concoqui alimenta, digeri excrementa, &nutricationem Obi ri monet Aristoteles. Deinde - : vero negamus adtione, Omne, . quae invisenti- Aannos bus eduntur. esse an iniae, compositaeque totius substan me sun tiones, ut ricientis: nam de aia Etionibu, vitae curulinrad. sunt nutriri. augeri . . stri'. generare,sentire,a seipio in ueri. & siquy sine aliae viventi, qua vivens est, conuenientes: has quidem veri inest cito animae , alui e com mii ut uita: cientis effectus: at de actionabus vitam non respicientibus per se primo,icd c uertit ntibus viventi prout est ita genere milli,

inter quas et stibilantiae fluor.& humidi iubsta

tifici tacita censumptio, nequaquam id verum est, quod sint actiones animae, Aut viventi, totius, v t es cientis: ted limi actiones caloris interni depascetiis humidum , de omnino actionis portionis ignec in nullo utiqua es mese

415쪽

De his, qui diu vivunt sine alimento. Is

destruere tentantis , siue ut ea omnia conuertat

in sui naturam,iive ut ubi obstantia ad ascendendum de medio poliat; haec enim duo semper admolitur igni, , ut sui activitate maxima quali animal voracissimu in cuncta deuorans nitatur ob viam sibi occurrantia quaecunque in ignem conuertere; ac sui natura quae sibi obstant ad ascendenduin impedimenta destruat. Et s ealον humorem absumere dieatur,non idomeni natura leges. cap. XCIII.

TVmmero subdit vir insignis serior, quieti

am a instrumentum, animal mederet, cuius gubernatio anima committitur: profecto, ut in adagio est, currus bouem traheret, ae minister inuito hero herilem comtim dirueret, omninoque natura te Ies euerterentur. Ad quam oppositionem primu

dicimus eam niti falso supposito, calorem scilicet, qui substantiam viventis depopulatur , esse

animae instrumentum t nam calor animae dese utens ut instrumentum est uniuersum partis cuiuslibet temperamentum: calor vero substantia corporis consumens est portio ignea misti, seu portionis igneae qualitas,quae una est e partibus temperamenti: Immo & si alias haec eadem qualitas animae organum est, in hac certe operatio. ne,qua corpus absumit,ab anima non gubernatur ed sponte sua humidum eonsumere tentati nihil autem inconueniens est eandem numero qualitatem in eodem tempore inulω animae interuire ad actiones vitae obeundas, ω sponte sua citra opus animae obire munia misti. Deinde vero neganda est consequentia, non enim ficaIor deseruiens animae corporis subitantiam dissipet, ideo currus bouem traheret, neque ser. - . uus domum destrueret inuito domino,neque lex, ilis dis vlla natum peruertere tutaquum enim corpus vi Asmisis uens sit mistu D, quumque corporis ut viventis

dominium sit penes animam, ut misti penes Ca-- larem,qui obtinet vicem is adi m misto. quum etiam dissolutio corporis , consumptim uehu

mi di substantifici sit passio viventis qua mistum Amm- ν est,non praeciae qua vivens eis. plane si calor hu-Σ--' midum consumpserit citra intentionem animε, non seruus herilem domum destruet inuito d a. . t ono, sed herus propriam domum euertet non

Cmperante, vel ad summum non consentientem is sis bospite pe grino:est enim anima veluti peregrim νὼ na nospes in misto:quum illius domicilium sit insta δε .3 vivente corpore qua vivens est. Quamuis etiam inaruse reuera calor humidum consumens non destruat

ν proprium domicilium, sed impedimentum sibi σφ' obstans ad ascendendum euertere gemat secun

mora dum naturae leges,quae sunt contra ria corrumpe ιννε. re,obstantia de medio tollere,naturam sibi con---as similem ex aliena materia procreare:quq omniam,a H. emit calor insitus consumendo humidum radiis a rati. cale,quo calor impeditur ascedςre; humidi enim - - - consumptio a calore est eius commutatio in - igneam naturλm.

calor destruendo humidum ipse eum feme ipso non pugnat. cap. XCVIII.

PR terra reoquit vir acutus bvius calamitatis

essectorem esse calidum natiuum existimare non decet,qμum secus ipse idem sec*m pugnareti naquod nostrum corpus destruitwaurem quoque naturalem exterminat, qui corporis nostri pars est, aeso ma.Cui quidem rationi primo respondemus

Iorem inli tum destruendo bumidum substanti. ficum δε dus pando substantiam corporis . non semetipsum corrumpere,sed perficere, adaugere, ac exoluere se inde ubi violenter tenebatur :siquidem ignea missi portio, & calor, qui una

est ex qualitatibus in temperamento, dum allas partes elementares sibi commistas deliruit, corrumpit quidem naturam misturam vero dissoluendo seipsum perficit,quia vertit humidum, &substantiam corporis in fuligines igneas , qua*sensim sine sensu e corpore nintro diffluunt : in idem calor insitus dissoluto humido, quo vi detinebatur in corpore, sursum libere scandit

ignis ; ad confirmationem vero negaue coni quentiae concedentes dissipata materia corporis

nostri,dissolui calorem,qui est forma, negamus calorem illum, qui substantiam corporis depascitur,esse Ermam eiusdemicorporis: sane misti forma est uniuersum temperametum,quod subiniectam sibi substantiam complet, atque tuetur snon dissipat, immo veto ad eius diolutionem,& ipsum prostemitur:at calor, qui ad ignem relatus pars est temperamenti, non est forma musti, proinde ad misti dissolutionem non caridit. sed est mrma portionis igneae in misto, Ss dissit pat mistum conuerteneto in naturam sibi similem advincta sibi omnia elementa contra ria ; talique mutatione, ac misti dissolutione liberascendit calor, ac potius exoritur, quam i tereat. Deinde si disputationi demus calorem seque,remue publicam vitalem obstinato iam

animo perditum ire, atque adeo ad misti destr ionem dissolui calorem hunc insitum, qui humidum absumit, di substantiam corporis extemminat quod reuera tamen haud concedimus Inon propterea calor ipsemet secum pugnabit; pugnat quidem calor cum humido, ipsumque veluti sibi obsistens impedimentum ae medi tollere conatur; sin autem destruendo humidamisti substantiam euertit, eamque dissoluendo sibi subiectium subtrahens interitum machin

tur, id euenit per accidens,id quod flammς qu que contingere semper experimur; flamma e nim non secum, sed ubique pugnat cum materia combustibili, quae sibi est impedimento ad alcendendum.ea vero conlumpta flamma dc ipsa per accidens fatiscit: quod ergo fiammae contingit secundum naturae decr era,cur absurdum

it accidere calori nostro interiora

416쪽

rs portunii LicetI Lib. IIII.

Pt calor insitis ἰθυορκοῖ πι-e non respondeas, et ei respondens consumere possit -

ignis proprius ignem nee abfumit,nec perdit ἰsed fovet, O seruat; ita rationi consonum enuiuentis xaturam a suo proprio, naturatique calfrefoueri atque feruari. Ad quam ribiectionem,si nomine ignis purum et ementum sumpserta, concedentes calorem ignis subditam sibi substaciam Cati, T, si non perderealed imuere, atque perficere: nega-

mus proportionem esse inter calorem insitum Dis Wo. vluentis,ic calorem ignis . quia calor in igne si---- hi adiunctam non habet materiam alienam, am . . qua impedia tur ne lua munia possit obire ;quam non o S est eum illam destruere, sed tenetur velliti Brma suam materiam tueri, atque complere r At vem in corpore uiuen iis, omnino inmis o portio ignea sibi coniunctas habet alias

partes ceterorum elementorum, a quibus impeditur ascendere eo , quo naturali propensione inhiat,quas tenetur euertere,ut tuum finem c sequi valeat: Ad probationem admonemus falso statui calorem insitum esse sermam corporis mistiaest quidem Erma partis igneae, quam tuetur in milio,at non aliarum partium, aereae scilicet, aqueae , ac terreae . qua, euertit, & cum eaiarum euersione mi li substantiam dissoluit. Sin autem igni, nomine nostratem hunc ignem, qui mistus est, accipias, plane concedentes anain

rogiam , negamus calorem non destruere subi clam sibi materiam : videmus enim flammam depascere oleum, ligna, ceram, & Omnia quae cunque combustibilia, ω hoc non alia ratione quam quia pars ignea in huiuscemodi misto ceteris elemesitis praeualens ea ipsa destruit . quia sibi contra ria,& impedientia a scensum ad aethera quod idem dicimus de calore insito, qui est v-na ex partibus temperamenti, non autem uniuersum temperamentum; a quo nos ultro fatemur subsianuam corporis tueri, non dilis

sipari.

calarem innatiam rassicas binoia a re tontrarium esse, ut ipsum confinere Hleat. cap. c.

PRaterea satis oget vir acutissimus im

quiens actionem quamlibet Q sertim de tru- ctoriam apud franotelem non nisi a contrario M . . in contrarim prouenire: quum igitis ealo humori nulla sit penitus ratione emtrarius.non posse hum rem ulla pacto a talore dissolui: Et sane calori cum humore nkllum esse opposivionem isti patere, tum quissimul consessunt natura, certoque faedere i-guntur,o me via contentione in aere, insoguine, ac mistis plerisque a s caloris humor: quando exaduerso contraria n quam simat, ae steria me una commorari nequeunt: tum quia ealari frigi- duas dumeri siccuas adis Mur: quando υni orem,

mmio.Ceterum neque his telis quantumuis acu- 'R ita conmitur lententia nostra. In primis enim

cum vniuersis Medicorum, & Philoisphorum

caditu ex Aristotele accipimus Omnem actione, ac potissimum illam, quae quomodolibet in corruptionis genere collocatur necessario esse inister contraria ς sed in inenabijsdem didicimus mimria oppositionern inter agens & patiens haud sem- peresse posi iluam,ac proprijssimam: verum De si uenteragere inter se quae communiori qumqt 'am vocabulo contraria dicuntur , non proprie. sic plane motus attritionis aerem corrum pit in ignem sic humiditas aquae feruentissimae corrumpit calorem, flammam ardentis pyrae quuin igitur haud minus opponatur humori

naturali calor Insitus, quam motus attritionis aeri, ichumiditas aquae sementis flammarum caliditati: par est inter natiuum calorem.& huiamidum radicate repugnantiam eam reperiri,

qua possit calor humidum consumere. Deinde cistiset, vero euidens est natiui caloris cum humore sibi o. hianno. subdito repugnantia, qua ille hunc assidue cor- ω 'mrumpere debet, nimirum caloris est sursum alce o Vis dere , quod notauit Aristoteles non uno in loco γε -- decemens calidum cuiusque animalium natum et . Sos. esse ad superiora serri: contra humoris est non istum deorsum labi, sed vi etiam secum adiun. . se .e ctum sibi humorem ad centrum rapere : iure itaque veluti contrarium sibi destruere tentabit calor humorem, a quo impeditur ne sursum Mscendat, ista vi deorsum trahitur,& continetur. Quinimmo adeo ratum est apud omnes caloricum humore illam esse repugnantiam,qua possit humor a calore pati, ut reclamante nemine 4. Iaudetur Aristoteles,qui compara ns inter se pri- ς. t. mas qualitates elementares, caliditatem, & fmgiditatem simpliciter activas dixerit. humidit

tem vero, siccitatem que passiuas. Sed quando Aristotelem audimus, & experimento non relu : .ια

ctamur, nonne Aristoteles comprobans dictum ' experimentis aliquando statuit res calidas om- CalorisnmO,et,am humidas,uti est aqua, vim obtinere esse εν- siccandi 8 non ne ipse idem alibi perspicuis ver bis asserit naturale calidum primum conco- ctivum consumere materiam, in qua est, nempe I e i Dradicalem humorem3 recte itaque negamus calo rem naturalem non esse contrarium humori na 'olivo. Ad priorem obiectionem pnmo dicimus 'contraria exquisite non possie quidem sponte simul consistere,at vi posse in unum colligari; sic

elementa omnia simul in misto sunt quantumuis contraria: cur ergo si calor humori contrarius sit.cum eo simul a natura colligari non poteritρ Deinde contraria excedentia ea sunt, quae me rissimul consistere nequeunt : at quarum vires summae non sunt , ted hebetatς,illa possunt simul in eodem perseuerarer modo calor insitus summas non habet vires, sed mites. Deinceps inficiamur in sanguine, aliisque mistis calorem

cum humore sine pugna cosistere, temper enim in

417쪽

De his, qui diu vivunt sine alimento.

in illis calor, ubi polleat viribus, humorem de

struere studet , quo impeditur, sursum libere

ι scasIdat,quo propensis, est. Demum in aere concedimus calorem non consumere humiditatem,

cis .is is sibi Beg4mus inde collιgi calorem viventibus,. isti I milium non esse itidem contrarium humori sub

, stantillao,&ipsum non depopulari;ratioque ne- ἡ -- . nationis duplex assignari potest ex natura rei; prima quidem quia non satis est contrarietas dpugnam, sed necesse est contraria viribus poli

i' pi, II. i. PCIquum igitur In aere loc sit imbecillimus, ato4 que insiensilis Aristotele autore,cis sensu iudice;

η-μ quamuis humori calor sit absolute, seu coinmu- - ti ori quadam repugnantia cotrartus,ob virium

' desectum humiditati aeris non eli inscus. ,eam- δ'' ' que nouit visicituri sed si qua ratione calor aeris

ac uatur,protinus humorem depopulabitur aerem in igneam naturam commutabit: sic pla- amor. ne Galerio an is auum natura frigidiorum natu s- rati, calor, temperatnentique portio ignea hiemali a frigore adeo C incitur ut propemodum extinguatur,nedum Cares suas in humorem sibi subditum exerceat:ceteritin calor nativus in viventibus , praesertimque in hominibus validus eis, atque humoris , ires longe superam,ut belle valeat humidum consumere, ad caloris maere: - - existent filii serentia in. Altera vero ratio est,quiana rura aeriSuaagi, in humum , quam in calore es v xx consistit etiainst utriusqueparticeps existat quod is te . Aristotele receptu in est Omnibus:quocirca m - I a reli imor non debet viribus calori cedere; at Γ, iis M. ntrarium nullum rusi a prαualente perpeti,sicis eati rea destrui potest: contra Vero quum vita longe ma- si ροι- . D, in calore, quam in humore contineatur,ut surim φυ te alibi ollantumus; oportuit in viventibus anatura calorem viribus pollere, simul & humori ilia . quo factum est ut hic ab eo iugiterabsumatur, qua contrarium pollens , dc viribus superius haud potest in contrari j necem non inuigilare Ad secundam oppositionem primo dicimus una unum aduersari propriissime sumpto nomine oppositionis; at communi Ora vocabulo uni plura

itis Iu et Ie contraria; sic Um calori proprie contraria in t e t frigiditas,latius opponitur humiditas, densi- ωM . , alia pleraque, in quae in teli ca- '' tur vires suas exercere. Dcinde vero ad tamus viri sub una,& eadem ratione considerato, S in unico genere,viticum essu contrariuauat in pluribus generibus, artaque ratione acceptum diuersa tibi possc contraria parare; ita sane una auaritiae in degener ualitati, ut vitio contraria est no prodigalitas, luc itide est vitium,sed liberalita,.qive virtus est reidem . auaritiς ut deictui corratia eli prodigal tas ut excessus in eode genere vi M. Non abiimili ratione calori ut qualitati activa: aduersavir humiditas ut passiva. eidem ut disgreganti, Si rarefacienti sunt um,contraria est frigiditas congregans,& clen m. . ,.s . Neque Gijcias a nobis superius constitutum furite calorem naturalem citeri se humidum, S Iae indilitate ac tali siccitate rein: tu, quum contraria cotracij suo inteflatur,sed remittatur,quia si ibi nomine caloris naturalis aggregatum,&coucretum ex calore, & humdo lubitantifico intelleximus;non autem calorem abitrahendo a liab- absis,udito humore, atque omnino vidistinctum quid ab humore: quo sensu laede calore loquimur. Deinde vero nunc stituentes calorem esse humoris destructorem,& contrarium,iis non restag mur, quibus decrevimus calorem ab humore acui; nain humorem illum monuis esse anguinem: qui natura sua caluius est, naturalique suo calore praeexilientem in partibus consimilem roborat, cui humiditate reluctatur. Deinceps calor antendιtur humore , quia illum in sui naturam vertit sic viventis robus augetur alimentis, quae ut contraria destruit; contraria sane non intemduntur contrarijs immutati, sed si ea insiti natura tu mutauerim, victoria uires uincentibu, additura sane calor humore intenditur, praeter alblatas rationes. Calor itaque naturalis humoris uiribus praepollens ipsius substantiam, ueluti libiaduersantem quoquopacto consumere potest.

calorem insitum corporiι stilliantiam di sola,

redicendam si quam antea cons x

sumat. cap. cI. .

I m vera subdit uir peritissimus si deuallax

animalis molem ad natiuam etai Iem perim

retia oePeesset eius ingenium naturaisitersam , certea principis tam admirabilem membrorum filiacam non confimere iam ipso operis exordio de Hret si quid foria inchoandum imperficeret inediabefactaret:quidὶ nee frustra aggrederetur.Cui rati ni M.Cato senior apud M. Tullium apertissime negat consequentiamsed inquit iii dimiseri optims cum integra mente,certisque seinbus Uusipsasuum eadem, qua coagmentauit tutura dissoluitrvi nauem, vel κά2ficiamidem desimis facillime, qud

con uxit. sic bominem eadem optime,quae conglutianaiatinatura dissutiit se istis idem,qui condere, potest etiam auferre. Deinde vero nos in Peripato

statuentes ab insto calore,qui pars es seu qualitas ignea temperamenti, molem corporis demi sim mistique subitantiam dissipari; fatemur ab TU Ghoc eodem calore consti uciam initio non fuisse s o a

corporis nostri fabricam, semperque huic fabri- rius fracae detrimentum prouenisse ; nam verus autor constitutionis, & Organi Zationis viventium corporum est anima, ct calor,qui alio nomine dici- -e a.

tur temperamentum . non autem Pars temper --m

menti solum ignem reserens; Vritur sane animalia archit stando corpore vivente natiui caloris opera,sed is calor in natus , qui est antinae instru-inentum ad consti tuenda, &organizanda viu

tiumcolpora , non est Mia qualitas ignea, quae pars est temperamenti. sed est totum, de integrutem peramentum,quod semper ea souet, seruatque corpora,nunquam uero demolitur, quae ab initio construxit: at c lor nativus, qui pars est Oci a Igne

418쪽

'xso portunii Liceri Lib. IIII.

ignea misti,seu temperamenti, semper vel ab initio radicalem humorem , corporisque substantiam destruere conatur , qtam vere non mihorum. rt ab lassio eatira eorpus non demul ex eo non eoEbratur,q od vegetiori calore,σ hieme viuentia

melius habeant, cap. cII.

tiumque nohis a dominico , C non ab alieno impenderet calare . quo roburitior ille domeni eus calor existeret, eo Meriorem subsamia nostra

que eonficeremur: ct sane hiberno tempore Me magis quam assivo perpeteremur : sed contra per hiemem et alentiora corpora fiunt, earnibus, o pinguedini acceso, additamentumque suboritur.suas ob res a calore externo, ceterisque caus is nos per totibus sub- Rantia nostra merseoproficisci Diri Qua quidem in braria obiectione primum nos adnoramus substantiam - - κδ nostram conlumi nona calore solo nativo, sed asin etiam ab extrinsecus Occursantibus quamplurumis, praesertimque a caliditate ambientis: quam ια'. Obiectio nos nequaquam urget:sed eos,qui ab insito calore toto, non item ab externo asseueranti corpus nostrum distipari; quocirca facile possu-

mus argumentum tollere negato supposito. Deinde vero admonemus ceteris paribus , ω nisi quid impediat,quo robustior est calor internus,ca, a vi eo magis corporis substantiam consumi; at hies. ων . a me calor intimu Nidior est, fateotiaestate v m sis ra- to corpora mδgis consiuinunturi dic prunum ceb se tera non esse paria; nam hieme solus calor inter.

nus vacat dissipando corpori; sed aestate calori

. iis . nati , etiamsi remissiori, adiungitur exterior' ambientis calor urgentis,imus ex quorum societate agens enasci tur longe calidius late, qua hie ne:die secundo loco cetera non esse paria, ΔΓ adesse impedimentum, quo minus hieme tabe stant corpora quam aestate i nempe quia hieme temperamenti virtus Vigens est adeo,ut eius beneficio possit plus satis adiungi corpori ex alimentis quam illud sit.'uod a valido etiam calore,dissoluitur: nanque dissblutioni corporis obsisit ambientis frigiditas tum densando meatus , per quos effluxio fieri debet; tum indutan do membra ς eaque dissolutioni contumaciora ciendo contra a te languet virtus tempera menti dissolutis spiritibus, aperti sunt meatus, mollis , maxa corporis substantia: quibus de cauisis facile est vel ab imbecillo calore corpus multum distatui; dissicile ab imbecillo tempera mento multum reficusic ergo ab insito calore humidum substantificum dissipari,corporisque subitantiam dissolui tuemur.

Ut eadem eiusdem rei σι esse comperse, ac peν

accidens. cap. III.

Eque vero illud omnino placet viris doctissimis,quod agentes de caussis termin iitibus Iongam abstinentiam e stituimus ,

eundem calorem natiuum Posse tum per se, tam quoque per accidens euertere proportionem.&aequalitatem illam,qua niti probauimus caussam diuturni ieiunij. Quia non videtur fieri posse ut idem eiusdem caussa sit per se simul ac per accidens : quum huiusinodi caussae coincidere nequeant,sintque incompatibiles ad inuicem. Ceterum neque ilia nos de proposita sententia diin uentoquippe idem eiusdem effectus cavi'; per:Θ. . ae per accidens simul esse nequit secundum ea n-dem rationem; at quum eiusdem possit esse diuersa ratio agendi, nihil sane prohibet eandem naturam eiusdem effectus simul este secundum /iem Uvari in inionem λgendi caussiim tum per Ic, tu 'etiam per accidens . sic apud Aristotelem idem L. .

Medicus ages in seipsu sibi ipsi limitatis elica ul- ρο ρον ae. sa per accadens, agens in alium aegrotum sisti raon iis est caussa persei Immo agens in seipsum, ut in δ0 3 aegrotantem, sanitat s caussa est persta agens in stipsum aegrotantem ut in Medicum, lanitatis caussa est per acciden, i sic in proposito cat cir internus labefaciam vires humoris interioris per is destruit aequalitatem,ac Pruportiouem , .rit m , quae sibi cum eo intercedere dicitur Oidem vero calor consumens elusdem humoris substantiam,

quia destructa substantia neces le est per accidens vires illius collabi, cel ex decreto Aristotelis, . plane per accidens tollere dicitur eandem prinportionem ,& aequaliIatem virium, quam cum eo habet. Pneterea quum proportio. aequalitas virium caloris, dc humoris interni proxime nitatur ijsdem viribus,perinde ac superie iei c

lor, & omnino accidens quodvis immediato suo subiecto; plane calor idem quum possit vires h ' moris&diminuere, de funditus abolere; si eas quidem solum imminuat, tunc certe proporti nem ,& aequalitatem Wirium tollet per se primo; quoniam &aequalitas , dc proportio consistit in cerni virium mensura; sin autem eas rad, citus extirpet; lane tunc virium aequalitatem, ac proportionem destruet per accidcias, nimirum

illis subtrahendo subiectum immediatum, vires nempe ipsas, in qua rum certa mensura, & gradu

continetur proportio, fies aequalitas proposita. Quod autem obijcitur ,causas per se,ac per accidens nunquam coincidere, ac ei te inconaparabseles, id probationis indiget; quum nuper ex Aristotele adnotauerimus in Medico, qui numem idem caussa est sanitatis per se quidem in alio aegrotante, per accidens vero in stmetipsis; quin in seipso ut in agrotante caussa est per se valetudinis, cuius caussa est per accidens in seipio, ut in Medico: Adiicere possumus ignem eudem

comburentem ligra sinita calore suo de perse

419쪽

De his, qui diu vitiun tsine aliment O.

destruere frigiditatem lignorum directe in illa

agendo,Vt In contrariam qualitatem, α per accidens eandem frigiditatem demoliri corrumpendo substantiam lignorum, cuius est accide frigiditas 3 quemadmodum etenim idem agens simul dat formam, omnia consequentia ir-mam; ita idem corrumpens simul destruit perseprimo suppositum,& per accidensomnia, quaecunque in eo instant , quorum multa incolumi Iubiecto idem corrumpens per se primo demolixi potest; hac plane ratione calor virps humorisia fictare valet, eiusdem humoris incolumi,sive illibata, integraque substantia, quod est vires

humoris immedia te,dixecte, εις per se contumere,ac eneruare Potest autem de idem calor vires

humoris de medio tollere, humoris substanti , qua vixes innituntur, destruendo; quod est illas ea Memper accidens δbolere. Nihil ergo prohibet quominus Unum 5 idem agens sura ut estu

valcat unius Seiusdem osectus caullatum per se it in quoque per accidenS, quod inconueruens esse reputabatur,

goris in superno aere vires, propterea enumeratas admirabilium meteororum species ad libi iuproducere non valemus : Ferum hoc iuperioris asemis est peculiare munus,

ut pluit hi renas crutru qud fulmina tygudit, Deinde vero quamuli in nostra situm esset manu variisac opportunt e Medica facultate

praesidijs mutuo acceptis commemoratas diuturnioris abstinentiae caussas, in rum caloris , & b umoris interni virium aequaliutem , minmensurationemve, ad opus adduine, haud tamen propterea methodum diu abstiΜndi comili xuere, artemque ullam,qua diu quilitat sitne a limento viveret instituere possemus; namine ad cuiuslibet eisectus generationem haudqualutis est rei caustas essectrices promptM,6 pciae voluntati obtemperantes habere, sed opor . tet insupernancisci , Ad cognoscere subrectum idoneum, in quo talia cilicientia proprios in cius producere valeant;quod nos docuit Aristam teles alicubi decernens aetiones, inusue acti - 14.ν rum omniumnecessa essem pati te, eoque . Ffectum, cuius eaussas quis ηoint, ein ηmsemper u disposito, quum autem artis operat sit Luca lin Misia iidem ex arbitrio procreare valeat. gulam supposita; prosecto in taRM horumum suu a cap. In varietate non quilibet aptus erit induensus πι- asosita. rium taloris & humoris interni aequalita Ll , auto Peri huie nostru dum coronidem hie iam 'mportioni, quae constitutamobis sunt inel -

i mponere meditaremur;interpellauit hos gratis causiae ieiunida quemadmodum nec Meda iavlInno vir acutissimus asserens ad pmposi coeandem ob rationem Omnes VII tua inracm uriain. nostri complementum, nostrixque opinioni m rare licet, qui omnium morborum ramnes c deme naparandam deeste methodum institii e-: ratrices calliens multos tamen tractat morbos

re, qua possit homo quilibet ex aries atque adli, insanabiles, quia plerumque lubiectum non Io ditum abstinentiae habitum induere, ac diuim ritur idoneum ad vim remediorum sumnenda, Pune sine alimento vivere a siquidem quorum cui tolerandae corpora robustiora suffieerent. caussas perspeximus,eo teque dignouimus, ea Quo factum est etiam ut Medicus in cathedranoi xa in potestate plane sita else creduntur; nul disserens omnes infirmitates sanet, nulla exce- umque certius est verae dist plinae argumentu, pia qui curans in praxi plerasque reperit quam res ipsas in effectu producere,quarum na- Di Iesi docens enim sibi fingit subiectum remeci s uram,ic caussas cognouisse, ac explicuisse pro- dispositum, curans plerunque incidit In a rum rarem . 1 temur illudque fatis mirari non posse se aiunt praesidiis ineptumide sane non alia de unquaoblIcientes,artem nos longioris abstinenti et non uis Medicus omnes optime nouerit caunas cum docuisse,qui diuturni ieiunij originem,lccaus inces pedagm,nihilominus tamensas arbitramur dudum exposuitsu. Ceterum te Soluere nodosam nescit Medicina podUmmo b hoc nodo,altius inspecta rei natura non unu Adijciendum his etiam illud est, homni eos a ratione possumus expediri r illud enim, quo plane innotescere non posse, in quibus p d ι

a vestat,productaqueconseruari caloris, εο humoris virium aequalitas,dc omnino caussa effectrix, conservatrixque longioris ieiunii antea Inue ta: ut hoc etiam nomine ars ieiunandi certa n

bis constitui non valeat. Deinceps autem sunt haec omnia nostri iuris , musile nimirum procreatrices, conservatrices,susceptricesque diutut ni ieiunii,sunt eadem nobi saperta,& ad operannititur obiectio,ialsum est fundamentum, caus-- e larum nempe dignotionem ad effectuum princreationem sufficere; in primis etenim qui Ari-- αι μf stoteli, obseruatione omnia cognostere vat fi it σή mus, atque adeo rerum cunctarum caustas memte complecti, haud tamen cognitas quascunque

t' - mulsas nostra, voluntati subditas habemusnil,

3 nem,constitutionemque impellere,aRueaoco. dum summe dispois; haud tamen proinde me modare possimus: nouimus certe cometarum, thodum abstinendi ex acie plane instituere vale )y ventorum,grandinum,muium,fulminum,acce mu, quando neque cognita sunt homini, nequ terorum in sublimi exorieluium naturas, atque arte vlla nobis comparabilia media, qutu v. - primordia ex Aristotele in sua Meteorologia; Iut instrumentis debeat, possitque unus unquo' sed quia nostro iussui non obtemperant exhala- induere habitumaequalitatis,pmporitonisue v, nones de terra sursum latae,nubes,caloris,ac sti. rium caloris, di humori. interna, unde vesutia

420쪽

isa Fortunij Liceti Lib. IIII.

proximis,&immediatis eaussis abstinentiς diu- mini siue noluerimus, siue nequiuerirnus atteis turnioris originem pendere nou unus. Ad ex- xere; quod ultimo nobis Obij ciebant varicia- tremum quotus quisque est hominum , sagaci risiimi. quantumuis mente praeditus, qui gradum aequalitatis, commensurationisue trium Caloris, Peroratio totius operis. capiaritimum. internique humoris culque conuenientem ais gnoicere possit, cog m tu tamen illis necessariu . T Gergo de his,qui diu vivunt sine alimento, quicunque artem zbstinendi ex ijs caussis velint siue de caussis consti tuentibus, emcientibus, constitueres Iriumum diuturnum non est igi- conteruantibus, terminantibus, ac distingitu-tur ex eorum tuum numero, quorum caus- tibus diuturnam abstinem iam cum generatim, sa quicunube nouerie, is illas ad suorum euem tim speciatim, consulto Clarissimorum i ir tuum gen:rationem reuocare, accommodare, rum ludicio,ex rei natura dictum sit, dubitatio atque impellere valeat'. Ceterum illud hic nibus cunctis grauioribus de medio 1 ublatis. si lenia 3 praeterire non debeo, me in hoc opere Quo quidem in Opere nihil unquam assertiam theoriam, non praxim abstinentiae milii propin elle volo, nisi quod Sacsol an hi canones app rosisse scopum; ac proinde covsulto ab institu- bauerint,paratu, temper S. R. E.parere; pronistione artis ieiunandi supersedisse, quam alio v. plusque insuper firmioribus rationibus aliter lumine, am mente conceptam, quin aliqua ibadentibus lubscribere, a quocunque lapiciati ex parte papyro iniectam,ino bene fauete persi viro afferantur; promulgatam lententiam cere tentabimus : arbitranni retenim ex hacte- In meliorem commutare,si meliorem v Plero et 'nus explicatis colligi posse methodum,qua qui- Sin autem proposita veritati contentiant. De sui, hominum pro tui temperamenti conditione summo gratiae habeantur maximae, cuius clemeliabitum abstinentiς inducat ad multam tempo tia hoc opus ad exitum perduxi. ras intercapedinem: studiosi meminerint nat. Hac iuuet insudasse tenus ne νuima fessum ras tantum ieiuniorum a nobis interim dici, no Accipiat,sinemque meo det meta labori. culturas; quamquam & colendi maxima in na- Iam etenim orationi finem imponere tempetura portio est. Non igitur minus vera est,m, stiuum est, quam tanquam ex prato multis non usque persecta de diuturnae abstinentiae natin ribus variegato coronam quum texuerimia , ra de caussis allata nobis i n superioribus theoria, Mulis consecramus. quia ieiunandi artem instituereatque huic volu

Finis Quarti libri, ac totius operis. Ego Frater Paulus Rocca Sacrae Theologiae Doctor, Prouincialis Bob: iniae, ac in Collegio Patauino Carmeli Regens Theologiae accurate legi

duos posteriores libros operis Perillustris, ac Excellentissimi Domini Fortunij Liceti, cui titulus est Delus, qui diu renuunt sine altaenio s nec in illis aliquid compertum habui vel a rectitudine fidei, vel amorum integritate absonum; quinimmo eos, ac priores ob doctrinae candorem, subtilitatem, ac nouitatem impressione dignissimos existimavi. Datum in Carmelo Patavii sub die i8. Nouembris Anni I 6 II. Idem Frater Paulus Rocca prouincialis,ac Regens.

Imprimantur Octauius Livellus pro Serenissima Republica Veneta.

SEARCH

MENU NAVIGATION