장음표시 사용
1쪽
GA LENI Commentatij septem in aphorismos Hippocratis,Nicolao Leonu
ceno Vicentino interprete, ex plurium antiquorum codicu collatione a Iul Martiano Rota, & Augustino Gadaldino facta: iterum etiam aliquot in locis ab eodem Augustino Gadaldino expurgari. sol a. Aduersus Lycum, quod nihil in eo aphorismo Hippocrates peccarit, cuius initium est, Qui crescunt plurimum habent caloris innati, liber, Iulio Alexandrino medico Tridentino interprete, expoli ema interpretis recognitione ad veterum exemplarium graecorum fidem. 6r Contra ea, quae a Iuliano in Hippocratis aphorismos dicta sensibber, Iulio Al xandrino interprete, ex postrema interpretis recognitione. 66 Linguarum, hoc est obsoletarum vocum Hippocratis, explanatio, Mario Nietolio Brixellensi interprete,multis in locis emendata . . TIomnia nuncpostremum, hautata editione Dan. Costeus cum impressis, ac metusti umanuscriptis exemplariliu collata, emendauit, cir nouis annotationisin austrauit. Ex PAULO MAGNOLO BURNENSI PHILOSOPHO, ET MEDICO CELEBRI.
orgumentas rem sigmentorum Aphorisenorum H pocratis.
II lesti. Necessaria.. se prouenientia. Extrema. victus. Turgatumes.
Pimotiuum, Dignotiuum, Curativum.
Somnus. Glor. Nutrimentum. Purgatio. Daecatio. Mos. Iumores. Senes. σalia: haec autem maxime .sEGMENTUM TERTIUM,
Curativum, Pronouuum, Dignocuum.
Medicationes. Decedentia. Onfessius Hres. Febres. Laecationes. hninae. haec maxime. SEGMENTVM QV IN T V M.
Praenosuum, Dignocuum, Curacuum.
Superuenientia. Locata. Mictiones. Sputationes: haec plurima:-ex Fg rioribis: instecta multa.
2쪽
Quos a Nicolao Leoniceno translatos
Aliquot etiam ticu nuperrime ab Augustim Gadinino expurgatis. i ad si Plos serξ aphorisinos nuper citatis: in quibus uel Hippocrates alibi idem dicit: vel Galenus aphoris inum aut explanat,aut adducit.
l Ita b u, arsionga, occasistra ps, ea perimentum' Duosim udicium di tio. Ne is eiusmpra reoportet ovortu facientem , sedoretrum, aindentes,o exteriora. t Hanc orationem, siue unus si aphorismus, siue pliares,esse prooemium totius operis, pro c6sesso habetur apud omnes sci E cius expositores. Quid uero sibi Hippocrates uolens, tali utendum pro nato censii erit: maxime ambiguum est.Forte uero idipsum inueniemus,si sinsulas orationis partes prius diligentcr considera uelimus . Quia quidem igitur uitam dixerit breuem,artis comparatione, omnibus seindi i .i libri expositoribus est manifestuin Artem uero ipsem hac ratione arbitror longa existimare, qili omnium sere operationum particularium occasione habeat momentaneam, & ob id disti- ne Ῥ- culter coprehentibile: ut nemo ea possit agnoscere,nisi qui diu in hac fuerit excrcitatus. Ac cuduo sint instrumenta 'ad artes inueniendas neccssaria, experimentuin,&ex ratione iudiciu: illud quidem periculosiam est, hoc autem haudquae facile c xistit,immo, siquid aliud,maximam habet dissicultatem. Est igitur occasio prsceps ob materis,circa quam uersatur ars,siuxibilitate. x P LM siquidem nostrum ualde mutationibus obnoxium est: neq; a causis externis usi,scdlabi d. s.cti, ad internis etiam sicile alteratur. Experimentu uero periculosum est,rs materia dignitatem,no Q qui in D ori transnutationis facilitatem: hec.t .in momentanea occasionc continetur. Iudicium uero si-
quis ut ego assero pro ratione accipiat,liquet ipsam csse dissicillimam, cum ad hoc usq; aeui am igua permanserit: si uero ut non nulli,qui se ab experientia emetricos nominant opinantur er iudicium intestigat eoru, quae experientia eueniunt,diiudicationE:sic qum: no est obscura eius rectitudinis dissicultas. Sed auctore libri esse dogmaticu in tota ostendet coincntatione. Prima itaq; prooemij particula ad hune usq; locu tcrminatur. Maam autem scribit non ut pro nuncian sed ut consulens:Nec solii scipsum praestare oportet opportuna faciente, sed & aegi u, de assidentes δε exteriora. Qu'm uel ru uis talis existit. Si debes exquirere,& cxaminare u ritatem eoru, quae in hoc libro scribuntur,no modo teipsum medicii oportet oia,quae couenit, agere: sed de aegruta ministros: atq; insiaper exteriora oia in nullo delinquere. Prima itaq; pars orationis hoc unu caput complectitur: Vita breuis, ars lonH. Nam reliqua,quae sequuntur a tem esse Hgam demonstrant. Post hanc secunda pars quodda ueluti consiliit,siue pactum assertillis,qui libra lecturi sunt ac diiudicaturi. Sed quidna sibi vult statim in libri principio hoc stiliabens,breue esse uita,si ad artis magnitudine costratur Nam hoc ipsam indagare,ab initio propositeramus. Sunt itaq,nsi nulli,qui uolunt id cgiisse Hippocrate,cxhortandi homines gratia ad artem gnaviter exercenda: non nulli contra,dchortandi causa:quida ad hunc finem,ut experiretur,atq; discerneret eos,n gnauite dc eos,qui secus, aric cslcnt cxercitatumalis uolut ipsiuin tra ord. A a a causuu
3쪽
causam attulisse,ob quam oportuit scribere commentationes: alij a dijciunt,aphorist eas. Qui- Etlain hoc sermone putant ipsum causas assignas Ie*ῖ quas haec ars sit coniecturalis: alii, ex quot causis contingat medicos tuo fine stusti ari. Hi igitur, ut a posti cinis primum incipiam,mihi OLno uidentui nihil consonum dicere.Quam. n.prae se ferret sapientiam, aut quid Hippocratis sententia dignit, statim circa initia operis docere, uel ' ars quaedam coniectui alis sit medicina. ues' et' stu stram ursine sue hoc fiat ex nobisipsis, siue ex magnitudine artis Sed & uerba illa, Nec solum oportet praestare seipsum opportuna facientem, sed & aegrum,& assidentes. & exteriora, contrarium omnino indicant.Haec. n.oia illi magis scribere covenit, qui profiteatur omnia,quae in libro continent,csse uera, η qui fateamr ob multas causas non sortiri finem. Ne m. n. lixisset, oportet alite: sed post illa uerba, uita breuis,ars longa occasio praeceps, cxperimen tu pericul sum iudiciu dissicile, lore alia sui iunxisset. Et medicus ipse ctiam delinquit &aegri & eoru ministri. Sed neq; illi,qui aiunt uoluisse ipsum auertere lectores a studio medicinae,cu dicat uita esse
breucm,aricia uero longa, uidentur mihi conuentcntia dicere. Nam extremasseret demetia, simul scriberctamentationcs,quae posteritati utile quidpia tradant stimul ab initio satim no s luna a legendo, uel discendo ea, quae scripseris, dehortari,sed et ab arte uniuersa,cuius doctrina profitearis,abalienare.Qui uero aisit uoluisse ipsum homines ad artem impensiori studio capcs- Fscndam excitare neq;. n. aliter posse totam tempore tueui, cum sit longa, perdisci ij et si quid ueri dicunt, non in mihi uidentur uel uiri sententia dignu, uel ijs,qus hoc in libro scribuntur, congruens satis prooemium ostendere: sicuti neq; quicunq; arbitrantur hoc genus sermonis fuisse ab Hippocrate usurpatum lcntandi gratia illos qui ad artem accedunt. Verum enim est, quod etiam a Platone dicitur,liac maxime uia periculum fieri de illorum animo, qui quamuis artem sint percepturi, si magnam, atq; dissicilem ess b illis eam doctrinam ostendamus. Atqui hoc neq; per librum aliquem, ita per mutuos si ioncs agitur,neq; mihi congruens uidetur praesenti comentationi: siquidem prooemium oportet ijs, lite sunt in libro scit benda, esse accommodatum. Nisi sorte quis sentiat,omnium librorum primos legendos esse aphorismos, atq; ideo Hippocratem in prooemio commentationis communem ficisse uni itersae arti scrinonem: uolentem per hunc ostendere, non posse unu inquenq; suo arbitrio artem discere medicinaleui, longa cum sit, sed illos tantum,quibus stappetat tempus ad discendum,& natura sint ad hoc aptiores. Quod si probabile prorsus appareat, hanc totius artis communem esse prae sation E: ncqiae illi sunt repre-nendendi,qui aiunt, Hippocratem causim assignasse, ob quam commentationes scribere oporteat . Fecit autem & in libro, aut mei των Mema quis, id est de ijs,quae in ossicina medici fiunt, in- Gsciit itur, t omnium lectiomim 1 l commune prooemium, quemadmodum in eiusdem libri cxpositione titit a nobis ostensum. Illorum itaque sententia, alii iaci doctrin modi uel certe commentationum utilitatis causam uolunt in prooemio assignari, mihi pi serenda uidetur. Nam &sorma doctrinae aphoristica, quae omnes rei Pprietates breuissimis uerbis circumscribit,est illis utillissima, qui uolunt bretii tempore longam artem docere: Et conscribere commentationes ob id st uita sit breuis, si ad artis magnitudinem coseratur, summam habet prae omnibus alijs rationem. Nemo cnim nostrum satis esse potest ad altem simul & constituendam,& absoluendam :sed satis superque uidet i debet si quς multorum annorum spatio priores inuenerint, post cri a cipientes, atque his addentes aliquid ,illam aliqua lo compleant, atque perficiant. Ves cnim pro-l Icr istorum alterum, uel propter utrunq; , mihi uidetur tali csse usus prooemio, ac si ita scripsi et: Quoniam artis magnitudo uitam excedit hominis, adeo ut ab homine qua tumuis diligenti ac laborioso non possit & inchoari,& ad finem usque perduci: propterea operae pretium est,quq uisque cognouit,ca mandare litoris,& tradere posteritati commentationes, quae rerum doccnarii in naturam omnem diligenter, breuit cr,& dilucide interpretentur. yd uero ars toga sit, uerba haec, ius subsequuntur,demonstrant: Occasio praeceps,experimentum uero periculosum, Hiudicium dissicile. Quasi ita dixerit: Vita breuis, ars longa: quoniam & occasio praeceps,& eX- perimentum periculΡsum, & iudicium disti cile. Propter hoc enim & ars lonsa, quoniam occa tio agendorum in ipsi est maxime praeceps, hoc cst angustissima,& breuissimi temporis. Praet
rea, cuin sint duo instrumenta,per quae remedia inucia iuntur,ratio,& experientia: haec quidem est periculosa, ratio uero disti cilis hoc est non facilis cognitu.Vera autem esse,qtiae dicuntur,no est dissicile paucis ostendet e.Occasio enim praeceps est propter artis materiam: dico aut pus,quod coiitinues uir,& momento temporis transmutatur. Experimentum autem periculo- .ium est & ipsum materiae ratione. Neq; cnim lateres,lutum, ligila, lapido, tegulae coria, artis medicinalis, ut aliarum,materia sum: iii 'sus experiri, & exercitari multis mirilis impune licet illi, qui se circa materiam exerccat,& artis theoremata meditetur. id qJ in lignis carpentarij, in coriis coriari j faciunt Ligna siquidem, di corium inale tractantem corrumpere, nullum periculum est. at in corpOrchu in ano illa expcriri,quae non sunt experientia comprobata, noli est citra periculum, cum mala experientia ad totius animalis interitum terminetur. Iam uero di iudiciuisit autem ratio ipsa iudicium,quonia per ca quae sunt facienda, iudicatur disiicile cit, nec inuentu facile: de uero autem iudicio loquor: atq; hoc sectamin ii ultitudo in arte medicinali ostendit.
Neque enim, si ueritas esset inuentu facilis, tot ac tanti uiri, qui illam perquilici unt,unquam in
4쪽
4 ram renuenItra sententias deuenissent.Empiricis uero non vξ ratio dici iudiciusta, si perexpe
timi r uesilioru diiudicatio Na,reuera &hsedissicilis
en multis remediis aegrotati adhibitis, aliquod unum illorii in causa susse diiudicat,ut *ger melius se habear,uel sterius: quem si sorte contigerit bene dormiisse deinde
nam eoru, quae circa una facta sunt ut iuuerit,aut nocuerit. His igit ex causis Oibus iudest dissicitata ia sermonem totum uno capite colligamus. Ars quide est longa,si cam h
ti uerba quentia.Na,tane prooemium secerit,& ipsi comentario, di ius, i m eo Ictauencla Iucrint couenienter subintuli: Nec solu oportet pilare seipsum opportuna facientsi, sed &aegru,&alident ,&exteriora. Siquis inquit) ali an dijudicaturus est,qB tum habeant ueritatis,non sesum seipsum praestare debet opportuna faciente,& nilul,qJ
possit Onducere,praetermittente i sed & ipse aeger parere medico debet, in te
desuere uoluptati: ministri et idonei assideant,oportet: & cxteriora omnia diri et illa Heriinu: liel praecogititionem,uel curationem, uel utraq; interrumpi contingit. Exteriora autem sunt labitationes idoneae uel turbarum plenae,uel turba uacantes, praeterea quae nunciantur,& aguntur,quaeq; iram,aut tristitiam,aut alique alium ecetum aegrotanti nil haec illa auae noctu somnum abrumput,quae prope infinita sunt: Si igitur inquit haec Omnia
di unperturbamnibus ventris,osn minus,contra. Sic o vaserum G ne inrZisin mimus,contra. Idicere ualue Fortet OrePonem, orem bos, in ιs conueniat, aurnem Non de quantitate eoru,quae euacuant,sermo ipsi est ut no nulli stini arbitrati seduli ut inam stant duo ueri , alia, di qualis.Na in ijs,quae sponte ii sit, euacuationibus, ita J-
C Oualis fieri debIta fiat. Atqui potuisset dicere,Si,quantu purgari oeortet,pur tur:& i ursus,
t o euacuati: sedcii,qualia oportet purgari. Est auit ourgati O,humo qu h e molestant, euacuatio.In his itaq; multi delinquunt
mentem hominis recte peicipiunt. Adhuc aute magis precant,cu nomen κεν-γειαν,1.ualorum inanitione alii pro inedia accipiunt, alii pro uenae fcctione.Hippocrates siquidem 'mnctionem solet ab euentu nominare vasorum inanitioneni: qui in omnibus-tin est uasa inaniri. Sermo quippe nunc ipsi est de qualitate eorum,quae euacuant. Sicuti autem sei er adhortat,ut,u recte a natura fiunt,medicus imitetur: sic & nuc ide agitia spontinis euar in te, iii Ni, si si exorsus Oionein: in quibus si,qualia opor et Nigari, puzentur,l Festea,qdqcorpus infestan, iconfert,& leuiter serunt, γ si alioru fiat macuatio,de non nostra n olestant,contrariu euenit: neq;.n.conieri,&Irauiter serunt aegiratates. tar πόmodo si medicus moliatur aliqua facere euacuatiqne, eoru esto, admodum & in alijs locis humore noxium praecipit euacuari, neo; alterii illi ferri.Si igitur pituita supelabundet,hanc oino oportet euacuari: siaua autem bile D statue, abstine dii est a pituita,de bilis infestans euacuada. Sic & si sanguis in corpore m ii G-R cesserit sanguine euacuari oporteti itide & serosam eius parte, si haec fuerit more aut superabundante ex colore debemus coniectari , nisi aliqui sorte in prosi indu recesL- tim. Colora . similis essiorescit humoribus,sii non retro gurgitauerint. In iis ergo praecipue, lixi retrocesserunt, & non sunt aequa portione per totu corpus diffusi, oportet iii spicere tempus anni.& rectione,& aetate,& morbos,in quibus csiueniat aut nomhoc est in quibus conueniat,aut non tes uel talis humoris sacere euacitatione.Habe n.& uniusquisq; humor in corp'ie sit rexcedens indicia propria:de quibus deinceps plenius dicemus.Persectar in gra cognitionis,in spicere oportet tempus anni,quod praesens est,& regionc, in qua degunt aetatem, & speciem aegritudinis. Si it.n.si ita contigerit, nauae bilis in corpore 2bundantis inq-cia: simul cum ipsis intipiciendu critui tempus aestitiu,si reeio calida, si sistit.Eodem modo& in pituita considerandu est, si adsit hyems,si regio frigida,si homo senex. Et praeter haee Oia,ipsam morbi speciem inspicere oportet: ueluti plertiana si ita contigerit fit a staua bile modii excedete,quartana ab atra, quotidiana a pituita,caccr ab atra bile, πὶ siphlas fi flaua,tatq; singulae aliae morborum species. St.n.haec omnia distinxerimus,firmius,atque stabilius ad noxij h moris euacuatione perueniemus. Illi igit expositores prae aliis uesuti absurda Extraord. o a 3 inccn CSI
5쪽
bere: neq; enim ipse fi bres non inauit, somnoq; sit de Oibus in inmici stim qua sum piternaturam,intentiones nos docens, ad quas resis cientes nos opin t et inirenire no qualitatem, sed qualitatem euacuationis.NS de quantitate. s. an distri r aphoris mis, Qt ista Dic morbi tempore aggredi ovorteat euacuatione,& quo modo ipsa sit facieti latin alijs Minceps dicet aphori sinis: quare iam; nunc mihi de his dicere est neeessarium. Sic mim D ,stra doctrina non ser i sapientior de commentationes ad immodicam, minimeq; necessariam prolixitatem Imruenirent. 3 l tot i adseummum bonitatis amn nr, flexuu si sim extremo Piterint,
ii gi s Ilum,qui hunc antecedit, sermone esse decorium,qeii acuantur,qualitate,docuimus.In hoc a alit de sequetious vuli de quAtitate docci et & ab immo dcrata repletione atq; cuacuatione ini- Fliuiti sumit in hoc qi, ias horismo proposito icuti in alio praeredeme, quoddam exemptu suPponens,& ad ipsunt, ut 5sueuit,suli sermotio dirigens. Exemplum aut ipsi emexercitatorii alius habitus . Vocat a sis bonum habitum exordita forti, illota,quibus hoc est totius uitae institutum, assuli reopera d.ini exercit itionibus, ut alios dei j ciant, qui mos est athletaris. Qui .n .simpliciter inas habitus inominatur, que plurimi agricblae habret. in Ddienda teleta,merendis ctibus te aliis ruralibus lis oribus occupati ad immodica repleth ,ein m attingit.Athletars φε ii boimiai us rua culpam habet: istud cremagnitudincininolis corpori adiicere,& ut li. -, quercPUtci qui norq n inultitudine. Hi cnim apparatus sς Nwti corpori nutriendo, si dii ipsi . . . adsint, fieri qῆpotcstiuic si pora ad mulcia imi risca perducatur. Quare neces lariucit huiuscemodi disposition ξ esse periculosam. u enim uasii cibis, ac potibus fucrint stupra. mo dum rcplet peliculum est, ne aut ipsa disium pant, aut calor natiuus Iruffocctur, extinguaturvc. v v ctramlubita molle interierunt athletae quidam cum ad iii minam repletionem licnis ta , Qui aut si ad naturae vcra utilis est bonus corporis habitus; nulli tali periculo obnoxius est , qanui ad cxtremam perueiait repletione: quarc ncq: ipsit in soluere oportet icuti habitum attilestributioli da uinis generationem, adiectionem elutinationem, atq; as imitationcm operetur: 'asi nihil ad ij ci solidis com ris pat tibias porcst , neq; uenae amplitus habet conceptaculu , in quod alimentu distributis recipiatur,tuncia dc siario periculii ia imminet, ne aut ii as aliquod dirumpatur, aut si ibit amnis obueniat. Vt igitur corpus riti sus habeat locli,quo nutriat irritionuhabita oportet sine mora seluere. Eius aut se lutio est uacuatio, ut liquet. Et hae quoq; oportet non ultra modis facere: cu sit immodica etiacuatio non minus tantoderata repletione riculosa: Iniciatio aut quantitatis euacuationis,non si illi huim re supcrabundante resipicit, sed de natura hoc citu es homiliis et dinet euacuari. Alij cnim alijs magis minusvepcrser ut euacuationes.
Haec itaq: ab ipsi, des orio trabitu athletaru dicta fuere, quy quidem ipsa per seipsa positatem
dueere ης, qui tale uitae institutum clegerunt: medicis alit stant ueluti exemptu sermonis postea subiungEd Inquit n. Sic & euacuationes quae ad ex tremo dcduclit,peric illo P. Fi mrsus, res et ibi es,cu extremae fuerint, periculos . tale quid in toto hoc semione indicare uoles,st nimisine licuacuare, neq; replere supra modum oporteat: cuius rei documeto in. potest bonus habia utus athletarum, qui alioqui inculpabilis existens iaci & bonis abundam humoribus, & uires r bustas athletae habent hoc selum malum maximum retinet, P ad extrema limit repletionemrquapropter statim eu taluere oportet. h t, sic isti i ursus, qui sunt tali habitu praediti, non sunt ad
extrema euacuatione perducendi: sic,& qui alia qua uis egent evacuatione, nsiuit supra mo- dum euacuadi. Na, ut in uniuersu in dicamus, in omni euacuatione uires aegroti Oportet atten- Λdere: & donec toto ant nec laborant,lcmandum est humorem exuperatem educere: cum ueto todissoluuntur uires,etiam ii restent aliquae superfluitatcs: cauere oportet earum eis acuationem. Quod aut ait, Et rursus refectiones,ca extremae sucrint,pcriculosis: siqi iis debeat stet mone, hunc ad exemi lii in rcferre, ne sit decurtatus, se ultima dictus repletione utati bitur,qua iubet caueri,& non usqueadeo reficere corpora, ut ad extremam uenia iit repletionem. Si uero sermonis figuram attenderis, ut non nulli expositores secere: de eadem re bis ipsum dicere, sed aliter atq; aliter, cogitat, is. Cuin igitur ita dixerit,Sic & euacuationes, itis ad extremit perducunt, pericul sae: per hoc ipsum Glitiai putabis praecipere, sugiendas cile iiii modicas euacuationes,qissistat admodum periculosae. Cum uero postea subiungens dixerit, Et rursus restetiones,cuin extremae
suerint,puriculosa; ob hoc uetata immodicas euacuationes, 'lili de refectiones post ipsas iactae, haudquaquam
6쪽
COMMENTARI US I. εA haudquaqua seeurae existi rat cum natura iam facta inal, cillis,& neq; lain possit sussicienter co
quere,neq; distribuere alia cinu, neq; assimilarc. Verum, si litis ita scrinoi te acceperit: altera d etritie pars de extrema repletiolie,iaranifeste relinquetur,& s ustra exemplum dc bono excrcitator si liabitu c rit allatum. Quid, si & hoc ipsun uerbum rursus, in tota adicetu oratione ,sciuentiam quam diximus, uidetur manifestare, cum ita dicat de rursus ref ectioites,cum extremae Herint,periculosae it Vi cniin,qui de altera re scrinonem 1 aciat, ita uerbuin, rursus, apposuit. l Victus tenuis atque raso Zasitonibus quidem omissemper, in acutis uero, in quilus non
conuenIt periculosus. Et rursus, qui ad extremum deuemi tenuitatis,gravis es . Nam cst reputiones, quae ad ea ιν emum euentu Uraues sunt.
Cu insuperiori aphorisnode aiialibet in imium ii immodica repletione,atq; euacuatione loci itus fuerit: in hoc de s grotantiu uictu summone liabet pcipies nobis,in passionibus logis super uictu caueret enud in acuti, uero non sep r: plurimi. v. horii uictu tenue exigcre uident: quidauero eoru & illii, abii ad cxtrinu tenuitatis deuenit. Esset aut ut tus tenuis in extremo,g r sola inedia uel melici a tu usq; ad iudicati anu Pcedit: Tenuis uero,qui P pauca,aut paru nutrientia v edulia qualis est piissanae succus. Eius aut terminus est uiri u diminutio,quaru gia nutrimus. Insanis itaq; corporibus siem n oportet robur seruare uirili, ii et augere ali inutis, no diminuere. Ac auges side alitiae tu ,est,qa plenia uocai: co seruans aut, qd inccnocre existit: diminues uero,qd tenue dξ Hoc igii scii P fugere oportet .aljs uero, ut pratia exigui, uti. In fgrotatibus aut raro gdc accidit, ut ri bur corporis maius reddoc si accepcrim',studeamus: magna uero ex parte studemus i logis qde morbis seruare uires, i acutis aut moderate debilitatas co seruare. Na, si eas iistis tales, quales accepi in iis, uel scruarc , iaci augere senis studerim', morbu augebimus. Qui uero morbi acuti iii diu exigat telauissimu in exti emo, autq; tenuissimu qdc,no in in extremo,& Qtenuem: in libro deuictu acutorii qui de piissina a no nullis i scribitur plcnius Hippocrates docuit:& nos nostris i eunde libris expoli ibiis, totv s rinon E abii luimus.Nuc uero im hoc dixisse si illiciat, in ossius morbis, ita sibus uigor & iudicatio primis quatuor dicbus sutura est, mo uires sint fortiores, integra inedia seri lancia esse q est in exti emo tenuissimus uictus. In quibus uero non ultra prima septi manat protrahent, sirtibus cxis ictibiis uiribus, solo melicrato uti sufficiet. Sohis aut ni e uictiis tenuissim' cilci,no in in extremo.QEod si uiribus no fidamus, ptis Ianae utemur succo: t6itabiliterq; huiuscemodi uictiis tenuis dicerct: sicuti, qui p ptissana hordeacea, n6 C est ede tenuis exquisite, nisi Oino pauca assumpta fuerit: no in Ppterea plenus,qualis si fit per oua,& alica,& pisces,atq; alia huiuscemodi. Quod igit adiecitu cit sermoni de acutis, in quibus no couenit, haudquaqua dicit propter peracutos, de his.n. ipse mox inquieti Vbi igitur morbus peracutus est, statim ci extremos labores habet,& uictu cxtreme tenuissimo utendum est.
s In tenui victu aegri delinquunt quos,ut magis L dantur. Qti unaue enim error committitur, maior in hoc sit, quam in paulo emori victu. Propterea uiamsanis peruulosus ea iam viari renuis est con-LIiIutus' quisitos et ictus, auoniam erroresgrauius runt. Ob hoc igitur tennis victus atque admodum exquisitus, o, quisit paulomnior,ma speris ulosis.
Huius initiu aphori sint et aliter sicriptu invcniti ir, hoc modo. In tenui uictu magna ex parte, 'bifaria in peccat qui sgrotat: quo fit, ut magis i dant. Et hac scriptura pleri': magis altera P-bant, hoc putates Hippocrate uolitisse dicere, at in tenui uictu' bifaria aegri delinquentes, magiς laed 'iit. Na inscijς mcdicis ob hoc iri iam cogunt cibari,qiii tenui uictu ab ipsis restitur:& hinc maius detrimentu suscipiunt si si uictu tenui no rcgerentur. ς t Adhuc aut delinquunt, scilicet& ia natura existente imbecilli,iit quae antea alimenti inopia laborauit.Mihi aut up prior scriptu D ra melior, ut qliae hanc quoq; coplectitur,& seimone iacit generalior E,cum de omni delicio doceat,siue uolentibus,siue inuitis ςgrotantibus accidat: ut talis sit sermo.Quicunq; error accedit aegrotantibus,qui tenui uictu regulit r. hic maius ancri periculum, quia & natura a tali uictu debilis facta est,& ad eu trasitus cst insuetus. Confirmant antedicta scripturam ea, quae de sanis dicuntur, in quibus tenue ait uictu cile pcriculosum, Pli errores grauius serunt, non quia propter uictus tenuitatem cogantur delinqii c.Quae uero de aphorismo sequuntur, sunt manifesta. 6 i Extremis morbis, extrema equis se remedia optimasent. Extremos morbos nominauit Hu pocrat maximos, tiltra quos non sunt alii. Quare praecipit in ipsis tota curatione exquisitis bi:na nos uti ac procii ldiibio uictum quoq, adhibere tenuissiinum: tales aut e prorsus sunt morbi peracuti, in peracutis aute, si tertio die ad summu uigore perueniunt,uictus summe tenuissimus optimus est. Unde sequente subiungens aphori sinu, iit. l Vbi imur morbus peracutus eis, Patim ct extremos halet labores, ct extreme tenus movictu viendum RVbi vero non, sed eniorem victum contingit adhibere: i tot m ι ibi indu gendum eis. quantum morbus extremis est mollior.
B Codi. multi hibent διχοῦς. ut Leoni
pressi dimoialia non hibis: se irae iis pallopo lco si graeci antiqui habent Leoni
postea itiniit vellendum et auod autem delinquam mari sestum est, mutre habent imbecillas ut τοσι τυ -
7쪽
Sicuti superius morbos,et maximis iit,extremos notariit: ita & nuc labores, q maximi si ni, Ee tremos appellat: laboro aut, grsce πο, υt uel accessoncs,uel simpliciter castis uniuertos. Etenilia accessiones atq; Ods simplicit ei t casus maximos possidet morbus raclitiis statim in Primis morbi diebus ma in ipsos statini morbi incidit uigor: e nihil aliud est .u morbi mitantii ad calus attinet, maximii. Ia itero morbus ille est nacutus ῆ statim iii suir,mo uigore colistit. Statim aut,
est intelli acndu , circa primos quatuor dies,uci paulo ulicrius. Idcirco aut extreme nuculcia
adhibete conuenit, sim si uictus tenuissimus morbis ii di z- - - .
admodii docuit i libro de uictu acutorii,& in hoc ipso aptiorisno. Cosistit aut i uigore moruus peracutus statim in primis diebiis .Quod aut sit rom consi,nu, in morbi uigore tenuissimo uti uictit,alibi est a nobis plenius Osto sum. Nunc id im dixi sib sat erit v, si quis Pp instarnationcs,uci febres si a morbis acutis sunt inseparabiles quispia ueretur effatu dignu afferre alimetu . noc,pprie dicunt phlegmons.lcabuli acceptione. Acccdit
morbo i suo uigore cos iste te, neq; distra, tionib' itaq; cu morbus i uigore colistit,uictu tenuissimo oportet uti.Hoc ergo luppolito,i aliis - - - a eslatim ab initio cxtreme tenui simu
Iuli acceptione Accedit ad haec, v mclius est natura rinittere uacare circa morbi coctionc, morbo i sito uigore cos iste te, neq; disti ali re ipsa ad cibos receler assumptos colicludos His ra- in orbis,osuit uimi es ut policta' accepturi, nollccta fictae statim se L. . uictu . Na sic prius homo inoi ici,si morbus ad uigore perueniat. In sibus uero morbi ui Hr itatim futurus est, hoc est i primis qtia tuor diebus, in ijs Dossum' uictu cxtrone renuinimo uti: cuuires toleret di inedia oimoda, S solius melicrati exhibitionc,& ptissane succu paucii Oin' . talis uii id E tenui sitimis est uictus.Qui uero hoc minus tenuis cxistit, lue ct pleniOi e nominauit, illis couenit morbis, qui posterius in suo debet uisore consistere: in quibus praecipit tua a uictus tenuitate declinare,quantum morbus ab extremis recedit hoc est a uigore. Hoc enim proximo existente,paulo pleniord uictu offeremus: logius uel odistante multo pleniorem:& quanto ta diorem sore summum morbi uigorem ex peetabimus, tantum S uictus formam comutabimus. ἰ. Qiando morbus inso vigore connitost unc victu tenuissimo utendum
Hic pariter ferino pars quaedam est artis diaetcticae, id est,quae docet uictum conueniente adhibere: qui a non nullis seorsum scribitur per uerba nuc dicta: ab alijs ucro antecedetiannectit aphorisno, eo modo,quo ante scriptus css . Docet aut nos utcunq; stribat,unu & id e theorema G d. Oh ita. i. antiquo magistio praecipientc, ut, cu morbus in suo uigorc consistit, uictu tenuissimo utamur, tuos casuu in agnitudine,tu Pr morbi coctionem.Neo; .n. distrahere oportet naturam ad alteram nouam coctionem, cum eo tempore humorum morbum facientium coctioni sortiter uacet, &no ita multo post ipsos sit euictura: sic. n.a nobis osse sunt cst in tractatione de Crisbus: de ijs delicet tili morbis sermone nunc transacto, in quibus omnino & curationem, & uictus ratione intendimus.Ii uero sunt, in quibus post uigorem sequitur declinatio. Na,quorum uigorem excipit mors, in his ea sola parte artis utimur,quae prognostica nominatur, id ,quod latur si sit,prς- nunci .ates, ne citcntus rerum nostro ascribatur crrori. Haec isit tibi sit una indicatio, sumpta ex morbi tribus ad uietus forma, alicra uero a uiribus aegrotatis,qua in sequeti docet aphori sino. 9 Coniectiri atitem oportet,an aeger cum victus ciat perdurare ad morbi vigorem. et numqui prius Hedefiat, nec positi cum victu per rare: vel morios antea deficiarintque hiberesiar. Quia in superiori aphori sino tui iussit ab eo, tui extreme tenuis uictus n'minatur, declinare,1 a quaiato morbus mollior extiterit 1 suo uigore, hoc in loco nuit calteram a dijcit intentionem, ut iis impressis .in quantitate dechinationis exquisite noscamus. Est aut lisc intentio,iris ipsa aegrotantis: cuius gra H, vireres Meam nutri inus: neq; Π.in Orbi causa. lim enim uis ita robiista suerit,ut speremus ipsem posse perdui t. Burcudio, rare totum tempus intermedium usq; ad summum morbi uigorem, cum tali uictus figura: tunc
θ Mi Gros exquisitam habebimus declinationis quam diximus,qualitatem. Quod si inbecillior extiterit, .' m μή - ad ij ciendum est aliquid uictui,& plenior est adhibendus tanto quantum uirium imbccillitas ex η' se postulat. au'circa aliquando in ipsse etia morbi uigore ubi castis aliquis interuenerit, mbur na turae distatuens, nutrire cogimur. Est autem hic quoq; sermo pars totius offerendi alimeti ratio λ μ '' ' nis. Vnde, siquis & hunc, & priorem, atque sequent cin aphorismum unum secerit,non aberra-' secans expono, quoad heri potest,doctrinae gratia clarioris.
iudicia mς- io civibus igitur utim morbus in vigore consistit, etiamflatim tenuis' mictus adhibendusiari. qui s vero posterius debet consi re , ijs ct in ipse considendi Iempore, o parum ante illud, cibusbtrahendari praus vero uberius victus adhibendas est,mt aeger sis ciat.
Hic pariter sermo eandciti sententiam habet cum priore, nisi v est illo uniuersalior. Prius. n. io peracutis morbis dicebat, D statim in ipsis tenuissimo uictu uti oporteret: hic uero simpliciter de omnibus morbis pronunciat,quibus statim consistendi lcmpus futurum est,hoc est, non multo
8쪽
A multo post primam inuasionem: iubens ob id tenuem adhibere uictuin. Quod uero sequuntur, manifesta: cum ei dein haereant sententiae.
Totius quid si uictus ration P in linoquoq; morbo a duabus intentionibus iussit si iniere ex suturo totius morbi uigore,& ex uiribus aegrotantis. o modo uelo quispia pal ticulai cs ciborii ioblationes faciat couenienter, in hoc docet sermone.caueri iubens morborum acccliones. Ipse lae 'ara . uero manifestius libro de uictu acutorum dixit 9 in ..ctim iam adsunt, neo; cu haud ita niui to post affuturae sunt accessiones,cibus dandus est, sed cum declinant & ccstant.
11 lacessonesi co litutiones,morbi indicabunt,ct anni circuituti cressea in
is titarisium postea appareat,prodauit. Et urina statui excrementa, E AAres, quacunq-Varuerint, D ise bonam morborum iu Mionem uel malam: uelhreues autongessere morbos ostendunt. ipleuritici die.
Si, qua prius dicta fuerunt ab co deuictus ratione,adna emoriam reuocemuS: eorun , si nunc dicunt . iuilitas fiet nobis manifestior. Quae aut prius dicta suerunt, haec sunt.Totius uictus figura, ad duas respicies intentiones, faciebat, tuaru altera erat uis aegrotatis, altera costitutio morbi Nam considerare, an morbus sit acutus, uel peracutus, uel longus,&quando maxime uigori: accipiet: morbi constitutione cit considerare. Particularcs aute ciborum oblationes, ex acces.sionibus particularibus coniecturabatiir: C si igitur tres cslcnt intentiones ad persecta,& ab λ- tuta uictus ratione instituendam, prima 4; ex uiribus aegrotantis, secunda ex morbi costituti ne, tertia praeter has ex particularibus acccstionibus sumerentur: uires quide sub primo statim ingressit dignoscere medicus potest ex pulsibus scilicet & alijs, si ipse in libro Pgnostico latius scriptitaui se lquamuis sorte qs dixerit, uirium magnitudinem esse incomprehensibile. At si no tracta ν pollimus earum qii antitate exquisite inuenire, posse in nos artificiosa quadam coniectura ad .unae nuueritate proxime acccdere nemo inficiabit. Morbi uero constitutione, qualis na sit, & particu- τερ sibile Pras larcs accessiones, multi medici existimarunt non posse dignoscimon tamen idem sensit Hippo- esse πι- crates: sed & in hac parte, sicuti,& in aliis omnibus saepe quide cxquisite,&, ut quispia dixerit, ' GC perite,atq; scienter,saepe uero coniecturaliter quidem, non in inartificiose, neq; longe a ueritate, sed propinque, ac proxime perueniemus ad praecosnoscendum suturum coiistodi ips & a c onum reciprocationes Neru haec omnia latius,& in libris, qui pri ostica.& in ijs, et Epi - ''demiae inscributur,Hippocrates docuit: nosq;,iuxta antiqui magistri sententia,ipsius ueZaclideceti expositione apposuimus in primo libro de Crisibus: in quo ostedimus,quomodo qui L. piam suturum morbi uigorem possit praecognosccre.Nunc uero sunt omnia ab Hippocrate per capita tradita moso; ipsa, qua breuissi nic fieri poterit,dilucidabimus.Quibus uero curs est oem de his disti plinam diligenter perdiscere, ad libi u de Cristibus a nobis conscriptum, lege du accedant. Ipsi igitur quoqι morbi,& ipsas accessionum proportiones, & suas etiam costitutiones nihilo mimis ostendent: ueluti in inter init ictibus,2 tertiana cito iudicatur: 'uotidiana uero lsiga erit: quartana aut hac lonsior existet.Incsit inuis, quod causodes quide,iu est,incendentes, acutae sunt, i uero typhodes. i. succcdcntes nominatur,longiores: mediae uero inter has semit ci tiant Quomodo uero quispia has omnes sebres statim inuadetes dignoscat, secundo libro de Crisibus plenius edocuimus: suare non oportet huc transferre, q in aliis bene iam explicauimus: neque enim st pius cadem in pluribus libris sunt repetenda, se a solum ad memoria reuocandu , D quo modo, sit possibile fuerit tertiana inuadente statim ab initio cognoscere, ex ea c5prchedere queamus,s & cito iudicabitur,&quod per tertium diem fiet acccssiones. & hoc es qδ ab Hippocrate dicitur: Accessiones aut & constitutiones, morbi indicabunt dic. Nos quide, cu statim prima die subriu quartanaru initia *pe cognouissc mus: non expectata secunda accessone, sorinam uictus ab initio constituimus, tangad morbum, qui loso post i Epore ad suu uigo te ibi et peruenturus. idem in quotidiana&tertiana sccimus,rcpus lutuli uigoris in utrisq; secudia pro ' .prium terminii metientes.Sicuti aut in febribus, itide in aliis morbis est faciendu .Morbus. n.lateralis,& qui peripneumollia,& phrenitis a Grecis notant, morbi acuti sunt. Angina aut, q graece synache di: iuxtangina, i cynache:&cholera,&disictio neruoria, tetanos graece dicta, peracuis. Aqua inter culsi, melacnolia,suppuratio,& phthoc. i. tabcs,diutini. Ac morbo quide latera li,et phrenitidi magna ex parte P tertita die acccmones fiunt: suppurationibus aut, ii uetri cu niui,hepati,& labi, tuotidie, magis ad nocte:.e uero ex liene laborat,et oino melacliolicis, pcrquartu. Qi md aut subinde dicitur de anni teporibus,ad ea, q antea dicta sunt, habet rclatione. Nam ct morbi constitutiones, et accessiones pos lunt ab anni temporibus una cli morbo indicari. Neq; enim sufficit hoc tantu scisse, ut quartalia inuasit hoc die, ut ab initio prccognoscamus insutinendam esse uictus figuram, ut ad morbu suturu diutinum: sed etia, si uieme, aut uere, uel aestate.
9쪽
aestate, uel autumno suum fecit initiu, pro icere oportet: id cognoscentes, quod aestate quarta-Enae magna ex parte breues sum, aut timnales longae,& inagis, quς ityem E attingunt.Na haec eadem in se nos in sequentibus edocebit. liquide & tertiana i bris est quidem & alioqui ceseris iudici j,led aestate loge magis id hyemc.Atq; alijs singulis morbis aestas addidit celeritate, hycm sucro tarditate. Sed &acccssiones per tertium quidem maxima ex parte aestate fiunt, per quartum uero autumno,singulis uero diebus, aut noctibus hyeme.Sicuti aute in anni teporibus, si
di in id perat tiris ex proportione res se habet: de quibus & ipsc Hippocrates si pedissseruit, no tamen hic quidquam dixit, ut qui ex uno alia nobis ad memoria reuocanda reliqueritiiniae enim tempus aestiuit, ea de & afri temperatura, si sucrit natura calidior,& siccior:& aetas,si in suci uigore costiterit:& locus,si calidus, & siccus una indicabul. Liquet alite, quod & industria viis, ct assuetudo eodem modo se habent,& praesens aeris nos ambietis costitutio: de quibus post cadoccbit.Sic, & quaecunq; de tepore autumnali ad morbi constitutionem, & acccssionia reciprocationem assu inebantur: haec cade, dc de aetate aegrotantis, atq; natura,& uite industria,& allue' tudinibus,&rcsione, in qua aegrotat,& aeris ambientis,quae tunc uagatur,teperatura assumere
licet. Ex his qitide iam constare potest v, & morbi csistitutioncm,& accc stiones cognoscemus: costitiatione quide,si morbus fuerit peracutus,uel diutinus, quod ad cosistendi in uieore te pus Fpraecognoscendia est neces larili: accessiones uero,an per tertili uel per qua itum, uel sngulis diel, iis, sitie qua hora dici,atit noctis sint invasurae. Eod uero circa finem aphorismi scrinit, deinceps uideamus, si ad coris,quae nos diximus,faciat declaratione. Sic enim Hippocrates inquit: Et circuituum successita inci cincta, siue quotidie, siue alternis diebus, siuer maiora interualla fiant Clarii in est aute ipsi ina intelligere per circuituum incrementa,acccssonu,quq in ipsis clieniunt,augmcnta: quς & modum,quo moibtis augetur,& suturi uigoris te pus prs finitum ostendu t. hinc aute praecipue dissecs.Secundae accessionis ad prima accrementum, in hisce tribus co-spicitiir in hora. qua fit accessio, in logitudine accessionis,& m magnitudine. nihil aute disserti si in uehemutia dixeris,qa haec duo nomina sunt apud medicos usitata, ipsaq; saepius de re de pronunciant cum aliquando dicunt maiore suisse febrcm ea,quae praeccist,aliquando uehemetiore.Contingit autem hanc sebrem lichementem, uel aequales horas cis pccdcte obtinere, uel pauciores, uel plures: qJ ad magnitudinc, siue uelle inclitia accc ilionis non pertinet, sed ad prolixitate accessionis. Per accessione te nunc Oportet intelligere dcterius ic pus totius circuitus, quod est a primo insultu usq; ad lepus in uigore consistedi: sicuti reliquii te pus declinationis est melitis. u itaq; accessio, siue por teritu suc pcr quai u, illic quotidie fiat, anticipauerit propor- Giton P atq; ita anticipando ad longius extenditur tἴ pus atq; insuper uehemctius asilixeiit: tuc manifestum est morbi augmentum.Quantum aut augeatur,unuquodq; cx dictis sua quantitate monstrabit: siquid c acccssio pluri tepore anticipans,di lcgius, atq; uehementius amiges, cffa tu dignit indicabit augnactu,& uelocecste morbi motu, atq; ha Dd ita multo post in suo uigorentur u . Neq; enim ficri potest, ut magna incremeta sit sc ictibus accessonibus, no proxima sit morbi colis tentia.Contraria aute accessio, quae. sinat ira iaciat incrcincta omnium corii,quae di-- ximus: quant una ad hoc attinet, longius diliare sitii ruin morbi uigore ostedit. Hoc igit ipsum per circuitu iam incrementa discemus, conicetura scilicet astequi, post quantia i cpus morbus in suo uigore consistet,ac praeterea horam praefinita, qua accessio invasura sit. Conducit aute prima cognitio ad serinam totius uietus constituenda in: secunda uero ad cibus dandu in parrici laribus temporibus,quorum intentiones ipse ab initio docere proposuit. Quod aute circuitum graece periodum, uocet similcm ad ide reditu, nemine puto dubitare. Sed & ex ijs, quae mox apparent,ait coniecturandum csse de accessione,& totius morbi constitutione. Sitie aut e casus graece symylomata siue signa, uelit qitispiam illa, i mox apparent, nominare: nihil retulerit. Illud autem de omnibus casibus, signis ve est cognoscendum,quod non nulla quidem eoru signi- Hficant pastion ξ,aliqua assident, aliqua iudicata aliqua coctionem, aliqua cruditate, aliqua saluic, aliqua perniciem oslcndunt. Passionis significatina sunt, quae una cum morbo inuadunt. Quieuero assa lent: aliquando simul inuadunt,ali lii cando superuenitriat, non nunquam uel onm Ioiano ueniunt: neq; enim sunt a morbo inseparabilia, neq; eorum v cliit substantiam costitu ut, scd i. proprias factu i disserentias. P ucro ab Hippocrateiciis in a. i. dcccinctia siue iudicatia uocatur,cum primo quidem exquisite moi bortim principio non sunt apta inuadere: cu duobus alijs autem apta sunt: de quibus paulo postea dic emus. Aliquando ucri, ncq; in his, sedcu morbi ausemur, aut i a in uigore cosistunt, apparent. Signa uero coctionis cotingunt qui id di illa ni in lin primo statim morbi principio: t criminant autem illud principiti, quod est pars totius morbi. Signa uero cruditatis cum primo morbi principio statim inuadunt,& non nunqua post crius apparent, sicut idc mortis signa.Nain & horum gcncratio,in orbi principium sublisitur. Morbi autem principi si intelligi uolumus ut in comentarijs de Crisibiis manifes lavinius; S primu eius insultum, quod nullam habere latitudine dicit :& id, quod est sicliti pars totius moi bi, qua in principium diuidit tir, augmentu,& lepus in uigore consisti di,& declinationcm de aliud, qausq; ad tertiunt extuditur u . Sed & in cadcm tractatione docuimus omnium casuum piat sate ;
10쪽
si uero tu, sis appareat, producit. Perspicue Dcro quod docet,assequelis, ii ex imi ibro Fni ' morbum lateralem patiente: quem rei in s
liruas bene coli Gis multae, tenues.Sexto die delirauit nest e M
tare Post crisin leuatus est uitio idos, ueloo , hi Ah, i tu uti, desilistbrici- Vigesimoseptimo diae iet,ris rediit,tiissit,multa concocta edit,it. iis is , n ἡ ' ' 'M nino soluta est i ptur Anaxion ab initio moliti in lateralem patiebat lci non tamentio expulat i d &ne modie adluictusscssiccae subsequebantur,iit inquit. Hz ra' srerath,nabiliter rus morbi solutio ad tragesimum quamim diem extenta est cum tant agna ex parte lateralis morbus rem iniim sitae iudicationis hali res R. C.
nita ex parte lateralis morbus rem iniim tuae iudicationis habeat qliartumdecimum &.si non hunc statem omnino vi Iesimum.Quod si ante tertium diem expuulet: ues circa sciuinium.
Disset, luartunus inium dion nor transcedisset. Hoc enim accidit idolianibus nilam iod ius, quae non rIuntur mi culi1 dcnsore , uti in sis,quae exteriotrem occupant cutem Qua Mamam graece idiotasi resudare,ab initio tenues, postea utro si coctionem accipiat di ad ni lius proficiant, crassi est di ex his ipsis crassioribus aliquas csse magis conmctis, ala uas uero minus.Hoc idem in omnibus inflammationibus, quae uel os, uel oculos itifestant, licet intueri C nec minus in quacunque alia corporis parte, quando pars aliqua interior simul ea radii sonetalitur instarnmaciotamia.Nam ex huiuscemodi ulceribus sanies prostu ut tales quales ceto dixi. ando isitur aliqua ni erit instaininatio cum lata meatuu angustatione,ut nitet extra effundatur,ite e in illam esse ex coetu dissicilem, S longo tes pore perdurare. Hac igitur rationeti in nicto laterali qui & ipse est ex genere inflammatio Glim attendere oportet si enactionis.Nam crudissimus morbus est,in quo nihil omnino expuituri fecitdum ordinci: btinet ille, in quo sanies tenues : tertiun , in quo crassiores: & quartum, in quo persectam hal m cyctionem. Verum, si hae circa tertium, uel quartum diem apparuerint, non e titistit i rbi miranscendere septimum diem. In aliis uero siti sulis necesse cst, ut pro coctioius in domui teliar,ri, consequatur.Sicilii igitur ipuluin pericctae coctioni signum est, quando album suerit,& letu',& aequale colli ciuia,ucque nimis humidum,neque ninais crassum eodem modo irategram au sitatem ostiendit, quod nullo modo exouitur Oi,
praemantiat. At uero signa civilitatis diutinum. iden ta quantum in ipsis est,ncque moriturum, neque euasurum e morbo hominem os uti ibit luero prius aegroti utres cxpendeta,etiam ex his licet praecoanoscere.Aliud est si nolim en sQuae lucticatoria ab Ipso nominamui sunt autem haecludo A sanguini, sui ia: Ili hasaui prostia uiuinita sinulis uomitus, dolor capitis repente inuadens, disti cultas fidirandi praeter rationem & uehemens, aci cordis morsus, uel quaedam in hippochbdi ii, o ira dola ni ta uigiliae uehement , destrium, & nox absque ratione molesta: & accessio anticinunx.& si 'Imuoluntaris nihil pati Itibus oculis, neque ex tristatia prouenientes rubor facies delabrii inscrius agitatum,lucida uel obscura,& tenebrosa quaedani ante oculo, obueri mira hallu
nationes quaedam,& male,uel nasus repente rubescentes. rcitium
dum propriam eorum substantiam trasus nominata ouat nux ii mdunt, si a iudicatorni appellata,duplicent tibi prista uni praecognitionem P vid ni moibo 'iam coelo superuenerint, futuram statim sanitatem denunciant: Si uero crudo adhuc morbo, iudicatioticui