Andreae Maximiliani Fredro Gestorum Populi Poloni sub Henrico Valesio, Polonorum postea vero Galliae Rege

91쪽

go Andreae in aximit Fred, u tinere militem , nec dari causam turbulento reipublicae tempore, seditiones & . turbas strui per milites, qui ne turbae in republica serent, Opportuni tunc erantis. Quarta pars redituum regiae menta in stipendium illis concesta. I andem mssi, seb trutinam antiquae leges. Sed nil nisi placuit eas in ordinem Privilegii rediagere, paucas vero addi aut saltim explicatius poner . . Recensebo nonnullarum legum cata 'pita , idque strictim quo major legibus insit authoritas, quas facrilegae sit licentiae omnibus explanare, praeterquam iis, qui juri dicundo

praesunt . Earum ver raecipuae sueret . Reter Polonori non debent, nominare , Mirare , aut electionem indicere ; vel quenauam alium modum temtare , instruendi aut designandi regu sive successoris vitae suae tempore, id e si eam causam, ut post eorum . decessum libera illaesa electis , Statibus

ordinibus rexni semper maneat. .

Nam praesente Rege novum eligi non Ele etio est, sed Successio & haereditas, mancipare tur sic Fligentium liberae voces, ut non qui optimus, sed qui proximus sanguine, Sceptris . destinetur: Cum alii praesentia senis regnan-

92쪽

Henricus Primus Polono o. grtis, alii officio, eaeteri cupidine placendi, ad Principum destinata, non rempublicam trahuntur ; jam vero post funera eligere , sela eligendi libertas est, non respectus.

Haeredis titulo non Mantur. externas legationes non audiat , aut ipse in emterna mittat , ne item militem adversus hostes regni cω-

scribat, ab que assensu utri 'egentis cynfiliariorum Limitata Regumpotestas circa Evocationem Ven ratem armorum , ab re consense omnium ordirium. Pon privato arbitrio, sed ex praescripto legum o sententia Senaim, decreta 'x pronunciabit.

Sedecem-viratus Senatorius constituitis, regio lateri' prae consilio adfuturus , consiliorumque rationem reipublicae redditurM. .

si libet biennis, Comitia generalia dici debent. Extranei homines a quibu is seriis reglii, bonis , honoribus , haereditatibus , amoventur, solis terrigenis Robilibus haec posse conferri. Privato Sigilli reges non utantur , sed pulli ni per Cancessarium aut Vic Canceilarium regni, apponi debet , penesque eos asservari.

Coronae oe thesauri Regni sub clavibus G sigilli ' Senatorum asserventur , neque fas esse, absento horum L alb

93쪽

D ndreae e luaximit Freiso aliquo , aperiri thesaurum Pon licere regibus sponsam capere fine consilio assensu Senatus, . Actum praeterea de tutulis officialium, dc

ministrorum curis,nec eos minui,neque augeri

placuit; Minuendos dissuasit, in regis reique publicae promptum servitium, facile quosque iliciens titulatus honos. Augendos prohi-int, aequalitatis amor, ne auctis in republica importunis titulorum nominibus,augeretur in civibus nominum respectus, & ver sine titulo) nobilitatis, lentim extingueretur honos,ad perniciem aequalitatis. Comprehendebantur demum eo privilegia, aliς quamplurime leges, quas recitare hic, non est mem nec concilium. Tum rationes pro singulis competitoribus, scrupulosa commodorum & incommodorum censura conquisitae, noscere enim opo

tuit unde major alluceret publici boni utilitas. Pro Archiduce Ernesto Austriaco, comm da panebantur. QDd esset Romanorum Imperatoris filius 3 multum vero ad decus & im riorum magnitudinem conferre, si reges h erent , qui e magnis nati. Linguam praeterea

94쪽

-ieis Primus Tolonorum. 83Boemicam Polonis intelligibilem eum callere, placidiusque ab eo regi posse, qui vernacula, regendis pronunciaret decreta, quam qui limgua peregrina Placebat item eo regnante vinum ex Hungaria nullo vectigali in Poloniam

importario dc multa alia recensitata. Incommoda tamen oriebantur. Objici bant plerique teneram aetatem, nec ideo cap cem purpurς Polonq, Opus Se habere rege,qui Senatui praeesset, & comitia regeret non qui regeretur, aliter in Monarchia, ubi sors nascendi haeredes daret, senes, juvenes, minorennciaequE haberi Dominos, & facilius per tutores populos regi, qui nisi imperata capere didicis sent I in Polonia secus, cujus incolae, aeque liberi , aequE regunt ac reguntur, ni ipsius Regis

adesset Riprema authoritas, & prudens ratio 3 raptaretur respublica inter potentiores. Male omnino regi viros, quorum infans rector esset . Obstabatillud item quod e populis Gemmanorum oriundus esset Ernestius, quae gens natale odium fert in Polonos. Uti vicini.

plerumque populi saepius causis hostilitatis

inVeniunt, mores varios sibi exprobranti &L a Vb

95쪽

s ndreae e Toximit Fredra vitia, pr arsertim quibus contra se bellare comtigit, inde acuuntur gentis in gentem odia; Ejusdem gentis Germanae vicinia, alterum reipublicet parabat incommodum. Vereban- . . tur Ordines, ne opes Polong & quaeque decora in Germaniam vicinitatis commoditate transportarentur, prouti Hungaris & Boemis fictum, qui populi Austriacae familiae manc, pati, magnis ingeniis, aere, viris exhausti, haereditas unius domus faeti, nec jam velut sitis regibus, & pro sua libertate, sed Austriacae ambitioni contribuunt. Magna ingenia sufQcarunt, sublata iis praemia, qui pro domest, ca libertate sthenes, Verum aut GermaniS per grinis concessa, aut incolis, prout sunt Austriacorum studiis amicis ea vero dc strenuos quosque viros, sustulere continua pro Austriac rum imperio bella: timebant haec Poloni, qui Principis populi nomen ferre, sitis viribus ac aere , pro suς reipublicς decore stare didiciLsent, derectore opus haberent, non domino. . Verebatur semper Populus Polonus privatam Regum potentiam uti ea in Austriacis appa

reest quae dc liberam electionem, & cum ea

Omnem

96쪽

Henricus Primm I ex Tolonorum . . . 8somnem libertatem pessumdaret malebant quaerere Principem, qui sine ipsis potens esse non posse . Nec praeterea imperium maris Bestici ea electione haberi poterat, cum Imperatori nullς classes aut portus , ullae maritimqadessent vires. ntum vero de Prussia dc Livonia: Non se opus habere Imperatore Romanorum Patrono. In eo quod jus situm ten ret, arma tuerentur. In utraque provincia nihil esse Germanis praeter linguam & habitum ; r liqua .Polonorum. Sic commodis ab A tria, minimum augeri re ublica videbatur. incommodis maximum diminui. Ad alios item

competitor . Ventum. Erant Vero qui magnum Moseliorum. Ducem eligendum suaserant.. Necspetiosi praetextus defuere . Licet Moschorum gens inculta & vitio barbaricqvicinie, redoleret Barbariem , non tamen sperni posse gentis Duces , etiam media in Barbarie eos potiores haberi, qui honore pri res , eo magis apud Moschovitas qui Christi, ni sunt Sc multa commercia cum Occident libus Eurota populis agunt P. Occurrebat in

mentem primus Jagello e Ducibus Lithvanis L 3 tunc

97쪽

g . reae EM aximi Fre γοtunc Ethnicis & barbaris, in Regem Poloniae electus. Nec errasse prorsus eligendo majores silos , nam Christianus cum sitis populis factus, bonum de pium Principem egit: Litim vaniam Poloniς adjunxit, tum eam familiam produxit , quae longa Electionis serie Polonis imperitavi Manifestum inde dari exemplum, Principes aeque civiles, honos, justos, ac incultos haberi, quam ii stant ad quos regem

dos accedunt: In republica praesertim, ubi r ges non per se, aut suos advenas, sed per consuliarios publicos rem agund . Si item Moseli rum Dux, in Polonorum consideret Senatu, in eo consilio, unde non fit ut non prudentior quisque abeat, quam accessit; sal in cultum posse sperari. Tum nonnulla minutiora de eo recensita,Familiaritas linguς Moschorum cum Polon pax abhinc cum Moschis perpetua,nec

amplius dubia, adhqc adjectio Magni Ducatus

dc magna accessio reipublicae. Moschorum praeterea Ducem, ullas privatas alere factiones, sita potentia apertum esse, nec posse esse non situm qui alienus nusquam esset. His e contrario opposita I Haud tutum ci Principi liberam

98쪽

Henti, Pr ira Polonorum . 87 rempublicam regendaro dare, qui suae terra praeest, ut haeres ut Dominus in Moschorum gente, ut caetera inhumanitatis vitia dississim lentur, Nelut in eo populo qui absque cultura. studiorum vivit, crudelitas certe reprobanda. Incolae Dominum inibi non rectorem agnoscunt, id Tyro'num non. Imperatorem. Ad

contemptum prςterea gentium fieri videbatur, Moschum imperaturum Polonis,& ingenuum Populum subjici inculto. Parva prorsias ab eo

capite authoritas apud adVersarios,Turcam V

ro praesertim, parabatur,qui Moschorum genti exprobrat saepe ignaviam, & cum aliB Pol nam potentiam vereretur, superbus hostis evasisset preto Principe . Jam vero quanta esset cum sitis populis & Ducatibus, a mari Baltico

ad Sarmaticos montes, Nestrem fluvium, Pomtum Euxinum Scinitia Boristhenis inter respublica Polonorum sitfficere illi M agnitudinem, suam, ut jam Moschorum veluti caeterorum Sarmatici nominis finitimorum in rem habeat foedera & amicitias, simo etiam eorum interritatem pro Stavicς gentis potentia & dec remptar aucupia vero terrarum nisi in perium. lum.

99쪽

gs iandreae 4ngari l. Friamlum. Reliquam pro Moschorus a Duce rati nem , Qta rei indignatio oppressi . Post haec Suecorum Rex,siab trutinam abiit. Is annis maturus &adversis casibus diutius j, ctatus, bonus regno videbatur, nescio enim qua ratione melliis regno praesunt, qui aut s

pius erravere aut multa passi c traria. Proxima item Suecorum cum Polonis commercia,& maris Bestici securitas pro commodis ponebantur. Sed pleraque incommoda occurre bant . Ac primum quod uxoratus essen . P

loni vero Annam Principem serorem demo tui Regis , futuro Principi elocandam statu

rant , partim ut quam dignissimE, reliquiς domus Jagellonicq naberentur, partim ne nauitqi enh publicum aerarium gravarent, in semda utraque Principe . Periculum pr terea ubdebatur, ne dum in Poloniam electus ad c pessendum regnum proficiscitur, per absentiam Sueci incolq Ericum, ruti ambiebant) r

gno sufficerent, unde motus ic bella, pro Regis privatis injuriis Pol0nos manebant . Nec Suecorum commercia tanti momenti inhvidebantur, quibus Poloni opus haberent, item

100쪽

risis T r vis Pian in . 89 item genius nationis displicuit i. Quae omnia Suecum sere Polonorum Regem , minime ominabantur, praesertim cum plerique e Polonis incolis Regem creandum censereno. Eoque sertiores crevere partes, quo magis ciosa Sc cum gustu loquerentur, quem cre- .derent Ordines ajebant) melius imperat rum Polonis quam Polonum, aut cur minus silo expechment, quam a peregrino & advena Principe 3 qui nec alienae terrae teneretur amore, nec cum fide praeesset. Honores vero regni & praemia plura ne ad Polonos, quam ad per grinos, a peregrino Rege deferri sperarent

Minime nos futuros populi sanguisugas, hos, opum reipublicς posses res, Apud indigenam Regem, & lingua dc mores, fides,amor patri

tarum, & omnia vernacula, gnarus rerum Poloniq in qua natus, tanquam domi regnaturus, quia in externo nulla illi domus, nulla haereditas: Pauca in eo negotio dicta, sed quia cum

aequitate conVenirent,movere plurimos; & e jam placerent; verum qui minimas conversi nes status prudentius notarunt, aut genium n tionis noverant,stetere contrarii. vero res

M plus