장음표시 사용
11쪽
N Vllius Ars hominis Naturae iuncta leuabat
Corpora pestifer fibre coacta moris Cum pater omnipvicos Cosso temisit ab alto Febribus his medicas, Petre adhibere manus; Scis medicas adhiberς manus his labribus unus, i Cur et qui hac tecum laude ne alter erit. Iaec igitur, tanti quat dant medicamina morbi, 4', rii bur acutu M dico scripta ferenda sinu: . u. LAE . Ixnde Atiis alijsbanelior ubivit paratur, et . Euiu semper erunt gloria, fama,decus. . Peregrini C ponis Philosephi, ae Med.
PHarmata si miscet pestist firmissima Pset x A est:
bi Numerat causas, nomina, signa S A L it: . o Doctorum longo voluens examine libros. TV si Euertit verus dogmata falsia virum. En Petrum,Salium, Diuersum, munera iungunt; si PAEIR A, euertit, magnus & arte salit. SIn eundem Alex. Go Iurellii Ar. ct Med. 'Doct. ex Cas. Eonon. μ .
AMOrborum occultas vires, resq; malignaς,: ita Detegit hoc libro Petrus, ct addit opem . S, Ode hic Italici decus admirabile soli Acq un Graecω, superat & Latios . 'a Camilli AHDj Caesenatis adeundem.
13쪽
De curatione exanthematum,ct macularum, oratiarum excrenonum, quae in febre pestilenti contingunt. C. a Ιες Seratione victus in breser da semeti. C. AF. a ιν
De In Ibus collique cientitas ex Gale .
14쪽
Demotu conuulsi . 'C. De obstructionibus arteriarum leolum piam e .
15쪽
M V u finis Medici sit recte curando benE
mereri de genere humano; ita inuigilare debet, ut citis artis studia excolendo, auhil incognitum, intelatumue praetermittat eorum, quorum negligentia, aut ignorantia, aegrotantes vel laedere, vel per dere possit: sed omnia haec ita eum inu stigare, & perscrutari decet,ut illorum certa adeptus scie tiam tuto, summa cum ratione medendo implorantibus Medicinae auxilium manus admouere queat. Hoc quantulit difficile, non rudes, ct imperiti, sed Viri ij grauissimi, ut noctes, diem; in his studijs sudarunt, & ais erunt,uere
ignoscunt,&iudicant. cum. n. ij undequaq; omnia, quae ad artis nostrae studia pertinent, perscrutauerint, indag uerint*, plurima discriminis, & periculi plena circumspiciunt, modoq; has medicins partes mutilas, modo iulas superfluas, di obscuras nonnullas esse animaduertunt. hincq; illis alias addendas,istas resecandas esse docent,omniumq; obscuritate illustrantes ita haec nostra studia exornarem perficere nituntur; ut qui his initiati sunt, nec rerui inperfectione,nec difficultate deterriti,auidius lisc eadem amplexentur, tutiusq; quam pollicetur languentibus ars nostra, misericordiam, in auxilia laborantium incumbentes pristate possint. Hos ego admiror,extollo*,cum eos
16쪽
non sibi ipis innitim ed etiam publicEhumani genetis uilitati in jentes , dum fastigia huius artis vel docedo, vel
scribendo', attin unt , dumq; proprio labores , & studia alijs communicant magnurnquu, vinpia hominis nat ram conseqmnos videarn:npm inuide at crimipe carctes, Deiq; Hisericordiam, & pietatem aemulantes omnibus aequaliter hominibus Medicsar ir aristio ind getibus proprijs studijs succurrere, & opportune consulere nituntur. mos ego imitatus, nonu, in eorum catalogo describi veLIe audeam, cum nec tam impudens arro3ansue sim, ut tamia comm metitii mihi censeam ascribencia esse: sed quia eo-Tum pium c sanctum confidendi publicae utilitati desiderium animo aequans, quae ad perficiendam rectam curandi febres pestilantes rationem in unum redegi, quaeq; ab aliis Mon animaduersa de quibusdam particularibus aegritudiaribus notaui, onmibus communicare decreui, non prose'm, ut caeteros doceam,cum hoc grauissimos Viros,& qui artem consumase videntur, tantummodo deceat . Sed ut Tyrones harum particularium curationum emplo con monefaciam, antiquorum volumina no ita conniventibus oculis legenda, omniaq; adamussim consideranda esse: ut hinc habita integra morborum'cognitione, eorundemq; desumpta recta methodo, & curatione , languentibus, &consulendo in medicamenta administrando possinti quam eis implorantibus nostrae.opis auxilium pollicetur ars M dica, utilitatem, & iuvamentum praestare. Initium autem capies a saeuissimo morbo, qui ut plurimu aegrotantes perdere consueuerit, febris pestilentis tractationem ita exor'
diens aggrediar. In Abritim catalogo quae sit Asilens, ct de ea quael iracunda sunt. Cap. I.
A Fcbribus corpus humanum incalescit, quoniam inde cor, quod cst tortur caloris, di vitae tons, caloret . . i concipit.
17쪽
concipit. Calor autem iste vel in substantia ipsius cordis laceret, vel in ipsum aliunde emanata in substantia cordis calor firmatus est in febribus hecticis:na in his cordis corpus non calescit, sed calefactum est, & calorem in habitu comcepit, unde nomen hecticarum febres hae sibi. asciuerunt cmiunde autem in ipsum emanat,cum vel a spiritibus,vel ab humoribus cor ipsum incalescit. A spiritibus quidem inc Iescit, cum calefacti dc accensi ipsi spiritus cor primum, Minde uniuersum corpus calore imbuunt, & hinc febris ephemera:quar quoniam in materia tenui, dissipabili, vaga sumdatur, ideo terminatur breuissime, ita ut raro alteram duret ad diem. h q; sine ullo symptomate verendo accedit, sine timorealiquo , ut semper ratione apsius sit salubris humoribus autem in cordis substantiam calor triplici em nat ratione. aliquando. n. humores calefacti tantum sunt, hancu: caliditatem ad cor ipsum transmittentes causant synocharum febrium diuersa genera . aliquando autem non calefacti ex simplici calore, sed eo quod putredinem coi ceperC , cum omniaeputrida alieno calore sint calida, cal facientes cor,febrium putridarum diuersa genera produnt, prout hic,vel ille humor,& prout in hoc,vel in illo loco ita putrescit. Quandoq; autem ultra putridum hunc calorem conceperunt humores labem, & qualitatem perniciosam, iqua natur*m conformem venenatae materiae adepti, pm, trescentem; lacessunt cor tum caliditate putrida,tum vene, nata labe; & hinc febres pestilentes procreant,genus morbi ab omnibus praedictis & causa,& estentia diuersum.De hoc ultimo,qJ omniti tum cognitione, tu curatione est dissiciti limum, acturus primo essentia eius declarabo. secundo differentias ponam. tertio signa.vltimo loco curatione trada.
De Febrispestilentis periculo et di cultate, Cap. II.
V vM morbi genus reperitur, a quo magis assitigantur homines, quam a febre ipsa. Mediciq: in A a hanc
18쪽
hanc pocio m laboris sui partem impendent. Icenn. mitopli res alijsinthiorbi, qui naturata humanam aiulgant
quam lubrium omnia genera, tamen frequentius, & plures invidunt homines. febres ipis, 'quani caetere aliς omnes apritudines Messici, qui hanc ariis partem callent,& recte faciunt; potissimam totius artis partem caemium lus, dentur. In curatione autem harum licet p rima occurrant discriminis,& laboris plena: nullibi tamen maior disticulatas impendet; quam in cognitione & curatione i febrium pestilentium. nec aliunde manifestius imminet periculu aegro tantibus, quam ex febribus huiusce generis. periculam qui dem magis manifaestum est, quoniam rim eria peccans non sola vulgari putredipe, sed supra us& qualitate venenata,& perniciosa mi fatigat.dissicultas aute adest maxima;quoniam cum eius essentia non ita sit manifesta, nec etiam potest subsequi curatio admota fidelis. & tuta, ultra id, quoa multoties non nisi ab experto, & vix aliquando cognoscatur medico. adeo enim latenter haec febris quandoq; inu dirint aere ab excrcitatissim6Miro, & qui in arte multum polleat, dignoscatur. Cum igitur tanta sit huiusce rei difficultas, & discrimen, laborandum nobis erit, & omni ingenio eniti debemus, tum ut essentiae huius febris claraminabeamus noxitiam, umri ipsam praesentem, & inuadentCicerto dognoscamus. his enim habitis, non erit difficile postmodum remedia opportuna pro curatione parare'. Vt a ltem huius morbi persede essentiam assequamur,praemitte . da est communis notio huiusmodi febris. per hanc.α habebimus,quae febris sit pestilentis nomine donata, & noueriamus materiam,circa quam nostra versabitur speculatio . A
FEBRt s ea, communi omnium sententia, pestilens dicta est, quae non intemperie sola,non putrido tantiuncalore, scd etiam niata uualitate cor ipsum vitae in calaris
19쪽
innati fontem lacessit; haecq; ut plurimum a saeuissimis con- comitata symptomatibus solet in perniciem aegrotantium terminare. Quod si nonnunquam subsequatur salus, non sine maximo medici timore, aegrotantisq; discrimine hoc contingit. consueuitq; sebris haec, potissimum eo tempore, accedere,quo pestilentes vigent constitutiones, indiscriminatimq; plurimos eodem tempore inuadens vere grassatur, & populatur. Vnde recta ratione dicta est aliquando popularis. Quoniam autem aliquando ad harum consor mitate fiunt in corporibus humanis febres consimiles com similem praedictis labem,& perniciem adiunctam habetes, .
Ideo non tantum eae, quae sub celo, & anno pestilenti com ltingunt, dictae sunt pestilentes, sed etiam istae, quae spa lsim fiunt, licet absit omnis pestis suspicio, modo praediistis Inaturam consimilem retineant. Ultra has nonnullae aliae vere sunt, & dicuntur pestilentes es omnibus Quo nec spar- 'sim,nec populariter vagantes, sed solo contasio inuehuntur ; dum pestis regionem aliqUam non ex aeris inquin . mento, sed per contactum tantum & per somitem, ut alti quando viderunt patres nostri superioribus annis, artasq;
nostra vidit in pluribus Italiae locis, Urbibusq; nobilioribus peragratur . Pestis enim duplici iratione inuadere con sueuit. alias enim accedit ex communi caqua, glias ex con s M atagio tantum ; dixi ex contagio tantum quoniam & quae ex communi fit causa, solet utplurimum esse contagiosa,
quamuis ea non ex solo contagio invehatur. Ex comm ni ea se dii iciμuςpla modo primo quili m cum aer ei
custans labem, & corruptela aliquam conceperit, siue hoe sit ex causa uni loco tantum propria, sicuti ex halitu vaporoso,& pernicioso elato,vel a lacu aliquo, quod corrupti nem sentierit, vel ex specu recondito iam,& nunc aperto, vel ex cadaueribus insepultis, vel ex consimili aliqua alia exhalatione perniciosa,sive hoc sit, quia coelum uniuersum
ex costitutione pestilenti hoc vel sit ab astris, vel ex late
20쪽
perie non naturali aeri inuecta, nunc non dissero praua c5- ceperit inquinamenta ; Vnde ex hoc pestes uniuersales, ex illa particularis,ini regioni fiunt. Secundo autem ex communi euenit causa, cum ex praua SJommuni victus ratione humores eo malignitatis deueniunt, ut praua iniecti qualitate febres inserant istales. sicuti saepe in caritate an-
nons assumptis in ulum humanum, & herbis, & radicibus, caeterisq; malis cibarijs:vel in potu, & ciborum praeparatione aquis corruptis & vitiatis, nostra & antiquorum aetate visumest. Alias autem invadit ,& peragratur pestis nihil ad
hanc nec aerd, nec prauo victu, sed solo contactu cons
I rente, per quem ab altero alteri commvnscata illa ma- la,& perniciosa qualitate, solum petit eos, qui cum his,l qui laborarunt peste, consuetudinem habuerunt, vel quid vorum pertractantes per fomitem labem eam coceperunt. His omnibus modis norunt homines hasce febres accedere, 'asQue vocant gestilentes, siue hoc sit ex pestilent a ri; constitutione . siue ex prau 3ctu liue ex contagio. Et quoniam ad simistudinem harum, ut dictum eaeinter mo hos sporades aliquae generantur febres consimiles,consimi lem labem habentes ; ideo & hae comuni nomine licet nec I pestis ex prauitate alimenti, nec ex contagio, nec ex aeris inquiname Io vagetur ab omnibus dictae sunt pesti lentes. reseis pesti- Quae ultra id,quod in conformitatem earum, quae ex Viti in, Ps imir to alimento, vel ex contagio, vel ex pestilenti oriuntur a Dora ς re pestilentes dicantur, j nonnullis etiam vocantur febres bos contingit, reri, seu febres mali moris,vel mali modi. quae appel-
Θμ latio licet rei conueniat, quoniam omnis iebris pestilens ομεμpρο -malthna, & mali moris, tamen inconueniens est pro . nata,' ' imponendo nomine huic febri; quoniam hoc exprimit mo
rem,non speciem morbi. Vnde hic animaduertatur, quanq 31M ct si a ii momenti sit eorum sententia, qui pro specifica den eies morbidis minatione huiusce febris, abnegates nomen pestilentis, ii ferunt. ponant lim nomen malignae ,vel mali moris. quoniam e a. ' plicatio