Raghuvansa, Kálidásæ carmen sanskrite et Latine

발행: 1832년

분량: 384페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

CORRIGENDA.Cap. XIII. dist. 32, c. Pro

-- - 6l, c. d.

-- - 33, d. - - 34, d.

-- -

- - 53, d.

-- - 78, R. b.

205쪽

l. VOCIs sensusque instar junctos, ad impetrandam Vocum Sensuumque intelligentiam, invoco mundi parentes, PARVATIM atque SIVAM. 2. Ubi est stirps a sole oriunda' ubi ingenium meum anguStum ' OCeanum, trajectu dissicilem, stultitia actus rate sum trajecturUS. 3. IneptUS, poetae gloriam assectans, abeam in derisionem, hominis pusilli instar, avide manus tendentis ad fructum, quem non niSi procerus attingere poteSt. 4. At vero introitus meus in hanc stirpem, ad quam vates priores Carminibus suis januam paraverunt, est veluti fili introitus in gemmam, adamante perforatum. 5. Ille ego inde a natalibus lustratorum, ad operis finem usque in labore

per SeverantiUm, ad OCeanum USque terram moderantium, quin ad coelum Curribus vectorum;

6. Rite ignem colentium, petentibus desiderata praebentium, pinnaS delictis congruas infligentium, prout tempus postulabat vigilantium ;7. Largiendi Caussa opes colligentium, veri probandi caussa verbis disertis loquentium, gloriae caussa victoriam appetentium, proSapiae CauSSa cum uxoribus habitantium;

206쪽

8. In pueritia litteris incumbentium, in juventute sensuum desideriis obtemperantium, in senectute anachoretarum vitam degentium, denique meditationis vi corpus relinquentium;

9. RAGHUIDARUM Stirpem celebraturuS Sum, quamquam Vocis meae ViSest eXigua ; at illorum virtutibus, quae ad aureS meaS pervenerunt, ad hanc temeritatem CompulSUS.

10. Hanc stirpem boni audire velint, virtutum vitiorumque arbitri: nam igne probatur auri puritas sive impuritas. 11. ΜANUS, VIVAS VATI DES appellatus, honorandus inter SapienteS, regum primus fuit, Sicut VOX mystica OM prima est in versibus sacris. I 2. In pura HVS progenie natuS eSi purior D1L1ΡAs, regum luna, veluti luna nata in oceano lacteo. 13. Praeditus lato pectore, taurinis humeris, Salos arboris inStar procerus, longisque lacertis, erat ille quasi Mhatriyorum virtus, induta Corpore actionibus suis idoneo. 14. Corpore suo, omnibuS ultiore, quod vigore omnibus antecellebat, omnesque robore vincebat, Stabat ille, Meruis instar terram eXSuperans. 15. Formae ejus consimilis erat intelligentia, intelligentiae studia, studiis similes erant conatus ejuS, Conatibusque similes eventuS. 16. Virtutibus suis regiis, aeque tremendis atque Suavibus, civibus suis insuperabilis erat simulque desideratus, sicut Oceanus est bestiiS Suis atque margaritiS. 17. Rus cives, hujus aurigae rotarum vestigiis ingredientes, ne lineam quidem deflectebant de via inde a ΜANUΕ calcata. 18. Non nisi civium salutis caussa ille tributum iis imperabat: nam millies eam redditurus, aquam attrahit Sol. 19. Exercitus non nisi comitatus loco ei serviebat, duae vero res ad incepta peragenda : mens in libris haud perturbata nerVUSque in arcu intensus. 20. Quamquam deliberationes suas occultabat, atque indieia externa animique motus celabat, Conatus ejus ab eventu erant colligendi, sicut vitae prioris recordationeS.

207쪽

2l. Custodiebat semetipsum intrepidus, exercebat virtutem Sine languore, comparabat opes sine aviditate, fruebatur voluptate, non ei deditus. 22. In cognitione silentium, in potestate patientia, in munificentia ostentationis evitatio: ita ejus virtutes, aliis virtutibus comitantibus, prolem genuisse videbantur. 23. Ei, haud a voluptatibus capto, scientias penitus edocto, atque virtute gaudenti, senectus erat sine infirmitate. 24. Cives ad bonos mores dirigens, protegens atque alenS, ille Pater eorum

erat, patreS Vero Solummodo natalium CaUSSa.

25. Sapienti illi, qui ad aequitatem sustinendam Sontes puniebat, atque propaginiS Caussa uXores ducebat, utile etiam atque dulce honesto continebantur.

26. Μulgebat ille terram sacrificiorum caussa, ut IN DRAs Coelum frugum CaUSSa: uterque alterna opum Suarum permutatione geminum mundum sustentabunt. 27. Non certe alii reges hanc hujus servatoris famam adepti sunt, furtum, remotum a bonis alienis, Solo nomine eXStitisse. 28. Vir eximius, etiamsi inimicus, ab illo aestimatus erat, ut medicina ab aegroto; vir scelestus, etiamsi cognatus, rejiciendus ei videbatur, sicut digitus, serpentis morsu SAUCiUS. 29. Creaverat Sane eum mundi auctor eodem virium niSU, quo elementa ceteraS reS producunt: nam ut illa, sic D1L1PIR virtutes unicum fructum capiebant e Commodo alieno. 30. Ille gubernabat terram, alieno imperio immunem, unam veluti urbem, cujus moenia essent maris litora, Oceanusque s SSae. 3l. Rus u Xor SUDAKsHINA, nomine Concordiam significante, e Stirpe Magadhensi oriunda, similis erat D AKsHINA , sacrificii UXori.

32. ReX, etsi frequenti gynaeceo gaudebat, hanc seminam prudentem

33. Ex hac, sibimet ipsi simili, filium eXoptans, tempus aliquod tranSigebat, desideriis expleri cunctantibus.

208쪽

CAPUT I. 34. Prolis caussa caerimonias sacras peracturus, grave imperii onus, de humeris suis sublatum, ministris imposuit. 35. Τum conjuges casti, mundi auctorem venerati, filii desiderio acti, profecti sunt ad VAs Is ΗΤΗAE, magiStri SUi, eremUm. 36. Conscenderunt currum, dulce graviterque resonantem, proinde ut fulmen atque A IRAVATA A eadem vehuntur nube autumnali. 37. Ne eremus turbaretur, paucos tantum Comites secum ducebant, Sed propter eXimiam suam dignitatem quasi eXercitu cincti erant. 38. Adflabant eos aurae molli tactu, salarum reSinae Odorem SpiranteS, florum pulverem Spargentes, leviterque Sylvarum SerieS moventeS. 39. Audiebant illi animum oblectantes, shalam reserentes, dupliceS SODOSPaVOnum, qui ad Strepitum rotarum caput extollebant. 40. In caprearum paribus, haud e longinquo viam relinquentibus, vultibus in currum defixis, mutuo oculorum Suorum similitudinem cernebant.

41. Alicubi facies extulerunt ad dulces sonos gruum, quae Continua Serie portae arcum Sine postibus referebant. 42. Ρropter ventum Secundum, qui voti eXitum promisit, neque Crines, nec vestes eorum foedabantur pulvere ab equis eXCitato. 43. Lotorum in lacubus percipiebant odorem, undarum motu refrigeratum, ipSorumque halitui similem. 44. In vicis, ab ipsis conditis, columna sacrificali insignibus, a sacrificis post munera benedictiones accipiebant haud inanes. 45. Butyro recenti accepto, pastores grandaevOS aggreSSOS interrogabant de nominibus arborum agrestium, ad viam plantatarum. 46. Ambo in candidis vestibus incedentes pulchritudine splendebant, veluti Virginis Spica lunaque conjunctae, niVe liberae. 47. Rex pulchris oculis praeditus, BUD HAE similis, dum haec atque illa uXori suae monstrabat, ne animadvertit quidem, iter absolutum eSSe. 48. Ille, gloria aegre acquirenda illustris, vesperi, equiS lassatis, Cum uxore sua pervenit ad magni sapientis, duriter Sese domantis, eremum ;

209쪽

49. Plenum anachoretis, qui lignum, huyam fructusque colligentes ex aliis sylvis advenerant, atque quibus ignis, quem colebant, vix intuendus obviam veniebat; 50. Resertum dorcadibus, orygae victui adsuetis, tugurii januam obstruentibus, ac si anachoretarum mulierum insantes suissent. 5 I. In hoc eremo anachoretarum filiae arbores, quas irrigaverant, illico relinquebant, ut animum facerent avibus, aquam e Sulcis libere adsuetis. 62. Ibidem dorcades, humi recumbentes in tugurii area, ubi, diei aestu Praeterito, oryga sparsa erat, ruminationi vacabant. 63. Eremus purificabat hospites, faciem eo Convertentes, fumo, qui auraevectus flammam exortam indicabat atque sacrificii odorem spargebat. 54. Τum reX aurigam equoS cohibere jussit, uxorem de curru descenderesecit, ipseque descendit. 55. Servatori illi digno, praeceptiS Sacris obtemperanti, HUSque UXori, anachoretae, fide digni, Subactis Sensibus, honorem tribuerunt. 56. Caerimoniis vespertinis finitiS, reX Vidit castigationum thesaurum, abuXore ARUNDΗΑΤΙ, poStquam ipSa ConSederat, aSSidere jussum, sicut AG Nisassidere jubetur a SVAHA. 57. Rex atque regina Magadhenδis utriUSque pedes ampleXi sunt, atque VA 818HΤΗΑs magister ejusque UXOr Comiter eOS allocuti sunt. 58. Anachoreta regem, qui anachoretae instar in regni eremo Versabatur, postquam lassitudo, e curruS quaSSatione orta, levata esset, de regni statu

59. Tum rex dives, urbium hostilium eXpugnator, loquentium decus, coram illo Atharvanis gnaro sermonem diSertum locutus est: 60. Nonne prosperitas orta eSt in Septem regni partibus, quoniam tu mihi contra omnia infortunia, sive a diis sive ab hominibus imminentia, defensor exsistis l61. Tuis, consilium dantis, incantamentis, vel e longinquo hostes cohi-

bentibus, sagittae meae, non nisi metam spectatam serienteS, SuperVacaneae se redduntur.

210쪽

CAPUT I. 62. Butyrum sacrum, a te, sacrifice, rite in ignem conjectum, pluVia fit, irrigans fruges ariditate eXSi CCntRS. 63. Quod cives mei sevi humani spatium transigunt, nullo metu, nul- laque calamitate vexati, hujus rei caussa est sanctitas tua divina. 64. Ita Cum tu, magister meus a BRAΗΜΑΝΕ Oriundus, memor SiS mei, nullis in sortuniis amicti, quomodo fieri possit, ut felicitates meae non continua serie sese excipiant l65. Attamen haud diligit me terra cum insulis, quamvis gemmaS PrOCreanS, quoniam eX hae tua filia nondum prolem accepi, ipsi similem. 66. Stirpis meae majores, post me tibi cessationem praevidentes, continuo cibo fruendi cupidi, non ad satietatem edunt de libatione. 67. Avorum meorum manes, aquam a me libatam, me mortuo aegre Com- parandam fore putantes, bibunt Suspiriis tepefactam. 68. Ille ego, animo sacrificiis lustrato, sed prole privatus oculoS Clau- dens, fulgens sum atque non fulgens, Lo cito in montiS instar. 69. In altero mundo voluptatem praebet meritum e castigationibus atque munifiCentia ortum : progenieS Vero, e pura stirpe nata, hie atque illic felicitatem suppeditat. 70. Ilae orbatum videns me, vitae meae moderator, quomodo non moerore amigeris, ac si sterilem videres eremi arborem a te ipso amanter rigatam l71. ' Hocce debitorum meorum ultimum, Scito, venerande, intolerabilio dolore me eXcruciat, veluti funis durus elephantum a lavando prohibitum. 72. Hoc debito ut exsolvar, ita tu curare debes: nam in re dissicili selix IKsHVAKUIDARUM SuccessuS EX te pendet. V73. Ita jussus a rege sapiens, oculis meditatione immotis, per temporis momentum stetit lacus instar in quo pisces dormiunt. 74. Ille, puro animo, per meditationem profundam vidit cauSSam, quae regis progeniem retardaret, atque tum sic eum allocutus est: 75. olim, cum IN DRAM inviSisses atque in terram redires, SUR AB HIS in via tua in umbram arboris coeleStis confugerat.

SEARCH

MENU NAVIGATION