장음표시 사용
121쪽
or DE VITA FRANC. BORGIAn CISCVS cum Iuliana Angela Aragonia, Duce domina Frias, simulque ad Lusitaniae Principem Ioannam retulit, persu sitque non aegrς. Bona itaque Pontificis 'venia , Gandiensi monasterio egressae, amitae duae , Francisca Ioannis Gandiae. Ducis,Maria Marchionis Dianii soror.SororeSitem FRANCISCI duata Pinua dehinc profectae Madriti sedem fixerunt. Monasterium Ioanna princeps pecunia sua exaedificavit: quod idem nuper Margarita Austriaca, Maximiliani Caesaris filia, dum in eam se familiam,sipretis mundi h noribus atque delitiis, tradidit mirifice
Commissa FRANCISCO Hispaniarum, L disrumque Soci latii proximia.
BENE rem gerere FRANCI s C V M
viderat Ignatius, ut quas res cumquet aggrederetur, ad felicem exitum addu- ceret. Vniuersae itaque Hispaniae Sociis praeficere decreuit. Erat iam tum Lusia
tanta singularis prouincia: reliquam Hi- lspaniarum partem Doctor Araoa, ignarij liusIu,regebat. Crescente vero in dies Col- llegiorum numero, oneri ferendo parem . se esse negabat. Placuit itaque Ignatio, d
122쪽
LIBER SECUNDUs. 3 3 utriusqae Castellae,ut hodie vocant, Pr uincialem Praesectum renunciare, quo leuius onus ArmZ haberet. Accessierant prouinciae rursum duae, Baetica, & Ar gonensis .His in uniuersum quinque Soci tatis in Hispania prouinciis, & Indiarum Orientis impositus ab Ignatio FR AN CI-ῖC Vs, commissaque ei generatim administrandae Societatis cura. Ille vero onus detrectare, latere se malle, obscurum vi, uere, sibique & DEo vacare. At Ignatiuς, i datis ad eum litteris imperare; DEo ita, placitum, Quare, ut adhuc fecerat, dictoi audiens esset; Societatem ad perfectae vi- i tae rationem exemplo, consilioque vocaret: numerum augeret,quo ad posset, cum delectu tame,& prudentia Lustraret item, obiretque collegia Sociorum , quae instau- raret; proueheretque iam coepta. Quod
ab itineribus reliquum esset temporis, in regia consiumeret: ibi enim commodum fore, & pietatis negocium promouere, M litteras quaqua versum mittere. Paruit,cCD sitque, qua erat animi demissione, FR ΑNCISCvs Ignatij iussis: & vero in dissicili hac administrandae prouinciae ratione, ratus,quod res erat,sore ut rationem DEoi reddere creditarum sibi animaru aliqua do cogeretur, licet antea in se ipse laevus
123쪽
tol DE VITA FRANC. BORGIAE esset quaesitor, tunc tamen sacere omnia' diligentius, accurativique coepit: illud i P C. terdum mente repetens , Nunc coepi. Iam enim legibus quasi solutus, & inspectore carens,inorumque custode,immoaeratius ino iple animaduertit vigiliis, ieiuniis, reflagris, valetudinem ut non parum labes ctarit. Qua re cognita,Ignatius factum absens reprehendere, modum in omni re,inasceticis quoque exercitationibus serua dum, ut superesse possimus. Sacerdotem itaque senem addidit, cuius consilio po nitentiae effecta regeret; valetudinisque, ne laesisse eam temere videretur, rati nem haberet. Dici vix potest, quot', qua laque Sociis emolumenta, exterisque jin . Hispania tunc attulerit. Reces enim etiam trum Societas erat, & a multis oppugnaba, tur, ut fere fit maxime in ipsa origine.A se primum initium ducere constituit; & rogare inprimis D EVM, ut qui humeris onus imposivisset,idem etiam Vires, lare do oneri pares, sussiceret. Collegia partim inchoata prouexit,ad tectumque perduxit; partim etiam inchoauit ; quae maius post incrementum sumpserunt.
124쪽
mVoRVM de multis Collegiis, ad
posteritatis memoriam illustrium, referre libet, Placentini, & Hispalensis originem. Placentiae Episcopiis Guterius Carualesius, fama adductus cum FRANCI SCI, tum Sociorum Laynis & Salmeronis, quibus in Tridentina synodo fuerat usus;litteras ad eum dandas curauit,rogans Socios aliquot mitteret, quos in curarum commissi ubi gregis partem vocaret:idque cumulatius beneficium,si se illis adiungerer,futurum. FRANCis Cus nihil prol tandum ratus,mox Sociis aliquot adhibitis, in viam se dedit: tam humaniter ab Episcopo acceptus, Vt a parente maiora promcisci non possent. Domi Sociis usus pers miliariter, famam re ipsa, quod contra silet, superari comperit. Erat tum Guterius animi impetu insolentior,&aulicis in vulgus moribus plus aequo deditus, quam lacerdotis, ne dum Episcopi ossicio, d gnum Videretur. Nec fugit ea res FMΑNCI SCUM. Orare igitur DEVM assidue,' .. Sociisque idem negocium dare, mensem ut integrum, Episcopi salutem DEO Pr cibus,teiuniis, ceterisque exercitationibus G c cona-
125쪽
commendarent. Viderat vir prudens,magnum esse in Principum virorum exemplis ad vitam, moresque ciuium moderando momentum.Tandem intensiore cura,
atque diutius D EVM precatus, conclamegressus,oculis incensis,ut flammam emicare mederes, obuiis sorte Patribus hilari voce, Fovo, inquit, esse animo iubeo: gratiaeque DEO Mendae, qui preces nostras audiit, ct fp scopum bene de nobis meritum mi stratus a pexit. Nec diu factum est, cum se ipse Caruat lius collegit orationi intentus,& lacrymis anteactae vitae memoriam repetens vitia mam, totius vitae crimina rite consessus expiaui . Edixit statim praeconis voce,Οmnibus a se satisfactum velle. Si quem forte sciens,prudens laesisset,siua, vel ministrorum operari fraudasset,audacter res repetitum veniret.Iudices adhaec constituit,&arbitros, Ioannem Ayoram, qui eius tum
vices gerebat, & Ouetensis Ecclesiae post Episcopus fuit: Socios item duos, Theologiae alterum, alterum iuris Pontificii
bene peritum.Hi lites componerent,& ius suum cuique ex aequo dc bono,tribuerent.
Familiam quoque domi ad frugem, parsimoniamque traduxit, seruorum, & aulicorum grege misso facto, sex contentias sacerdotibus, morum honestate singulari:
126쪽
quos & mensae, summa temperantia instructae, adhibuit. Lectusque quotidie ab anagnoste sacrae scripturae liber, quo animus potissimum reficeretur. Cum Can nicis Ecclesiae in gratiam rediit. remissi'; sponte iniuriis, politae simultates, & odia. Dioecesim integram lustrandam piis maxime viris mandauit,qui non rudes dunt xat docerent, sed pascerent etiam inopes, magna vi pecuniarum distributa. Domisitae trecentis interdum, & mille egenis quotidie victum suppeditauit, praesensque aderat mensae:doctrinae item Christianae praeceptis a Catechista Socio traditis. Vitae haec in melius mutatio, & admirationem attulit omnibus,& exemplum ceteris praebuit. FRAN CI SCi id omne precibus
Hispali daemon clam ea tempestate Ζ, Zania terere coeperat:cui malo in temporet prouisum est, vigilantia Censoru Fidei: &νt in partem iuuaret FRANCISCUS, eo, tan9uam in coloniam, Socios mittere decreuit. Igitur Ioannem SuareZ, qui tum Salmanticae Sociorum Collegium regebat, nondu tamen a diuturno morbo satis confirmatum, Hispalim allegat. Domum humilem,atque angustam quaerere iubet, quae duodecim Socios caperet: se prope-
127쪽
νοῖ DE VITA FRANC. EORGIAE diem eodem venturum Collegio instruem do promittit. Paruit, Calendis circiter Nouembris Hispalim delatus, comitante Ioanne Guterio. Hic Archiepiscopi vices gerebat Cervantes SalaZarius, qui post Cardinalis creatus, & Archiepiscopus T raconensis, nostros fouit, Collegiumque exaedificauit.Huic se supplice libello Suared obtulit,concionandi potestatem,sacris ficandique postulans. Pontificis de Societatis instituto diplomata profert: ei facile se,suaque probauit. His rebus peractis,pace tanti viri, gnauiter agere, partim de rebus diuinis publice disserendo , partim conmientibus aures dando, ut a lento morbo sic recrearetur, quasi hanc illi valetudinis confirmandae viam DEus ostendisset. Ferdinandus Pontius Leonius, vir nobilis, captus hominis pietate, aedes illi amplas, laxasque incolendas tribuit. Euocatur it que FRANCIS CV s: qui una cum Michaele Torres, Bartholomaeo Bustimat tim& Paulo Hemandes,Palatium ut vidit, non humiles casas quaesitas fuisse ut erat paupertatis amantissimus Ioannem SuareZ, modeste tamen, obiurgat superbam nimis pauperum sedem Videri, paupere tem vero maximum esse Religionis praesidium. Mansit tamen, temporis angustiis
128쪽
coactus,quod Natalitia CHR IsTI agerentur. Post non diu in aedes humiles migrauit, quae vetustate iam rimas, vitiumquc agerent, ut & pluente caelo guttae cubiculum aspergerent, stillaretque undique domus. Ingenti inedia primo affecti, quod in vulgus adhuc ignoti Socii laterent. Accidit ut nec cibu domi,neque aes, pecuniarum haberent, venissentque de via Socii non pauci ; hora vero meridies ad prandium
inuitaret. SuareZ,quod res erat, ad FRANCISCuM retulit, nihil esse quod appone retur et dandumne igitur signum, quo in triclinium omnes conuenirent. ille paul luna, quasi DEVM precaturus, se collegit; mox vultu ad hilaritatem composito: Dare ignum prandi' sicet, quando multum iam est Δα:DEo frite; illi curve sumus. Ecce tibi ad pose tam duo, cum sportis panis, ciborumque, vi ad pauperes soris pascendos redundarit. Isabella Galindit, matrona illustris, com meatum illum dono miserat. FRANCI-s Cus precibus a DEO impetrarat, & S cios allocutus:Dsire, ait s* DEo fieretarius fgloriam quaerimu si animis, corporibusque rubudesuturum scitote. Nec Hispali solum,ted alibi semel atque iterum idem accidit; Pintiae nimirum,& Septi mancae: ubi necopinas
tibus similiter allatus est cibus, sed ab iis
129쪽
sio DE VITA FR NC. BORGIAE hominibus, qui dicere nollent, quis m-- talium mitteret ; ut D E i prouidentia res geri videretur. Et haec quidem Societatis in Baetica initia, parua illa quidem, & in' firma, in tanta rerum omnium inopia, sed quae nimium quantum post creverunt: niam Collegium Sociorum, domumque Professorum,diues ea Reipub. magno su rum ciuium emolumento, alat; quod non litteris tantum, sed & morum pietate, i
CAPUT XI. Caesari Carali initae Societatis rationem re sit.
DUM Placentiae versatur, loci opportunitas suadere videbatur, Ut Caesarem, qui propius aberat, inuiseret, rati neniq; suscepti consilij praesens redderet.
Dederat enim res inopinata sermonem multis,qui secus ac par erat interpretarentur. Caelar vero,pius Princeps,cum bellis externis implicitus antea fulset, Societatem, Ut recens orta, vix agnorat. Secesserat hic, fessa iam aetate, in Sodalium Hieronymianoru coenobium, Iusti cognomento,Placentino in agro Hisipani aeamoenise simo:vt quod reliquum esset vitae seacium. DEo transscriberet. Rarum id in primis,&nostro Deculo inauditum exemplum in
130쪽
Imperatore siummo visum. Qui enim tan- tos de hostibus Fidei, Religionisque mar rum , Turcis, atquς haereticis, triumphos egisset, imperio orbis paene terrarum MDsinquo se commodiusChristo consecraret. anteactaeque vitae errata, dignis poenistentiae fructibus expiaret. Igitur FRA Ci s Cus gratulari coram Caesari, suique
facti rationem reddere pretium operae C. I metiam Ioannae Caesiaris
filiae, & alieris, Ferdinandi Alitari T
leti, Oropes ae Comitis, saepenumero cognorat, in secessione illa Caesarem, quid F R A N C I s C o si emi, quaerere solatum. Bustamantio itaque sacerdote itineris c mite adhibito, ad Caesarem pergit. Laetus eius aduentu Carolus, apud se domi accipi iubet humaniter, a Ludovaco Qtiixada: cubiculamque apparatum Facta salutandi potestate,Renibus Fκ AN C ISCVs accidit. Surgere,& sedere Caesar confestim iubet; at ille obluctando durauit. Loat quaeso, a Caesar, bona cum venia tua, supplici mihinni sique nixo hodierno die paucis apud te agere. Multis me tibi nominibus obstrictum agmM, O prae me fero non inuitus, ut cliens deuotus Maris rimae. Quae me causa impulit, vim praesens tibi mutatae vitae rationem reddendam putaram. G-sursos enim ea de re in nuin sparsos ramores in