장음표시 사용
131쪽
'ia DE VITA FRANC. BORGIAE . auctui. Cum in contubernio tuo haererem, multis criminibus obnoxius, desiqui, fateor, non raro,cet risique offendiculo sui. Visum tandem est D Eo,
umimorum parenti benigni ο, nullo meo merito, me ad se trahere, eamque mentem unicere, νς μωcis curis nuncium remitterem, ct in Religio serum hominum Societatis IE S V samisiam me darem. In quam pol imum familiam cum animus ad Iti Francisci testitutum magis propenderet rapi me,cttrahi in dies sensi, dum precationi ad DE UM 'sae sterem Idem an sacerem alij, qui ct intimor animi mei re us penitus norant, re eidem DEo oblata, auctores mihi eo iterunt. Hicct aditum honoribus obstrui acceperam, quibus iam me sponte abdicaram. Nuperam e sesciebam ct pero, qκ--
admodum si quis recenti Regis pomario stirpem inserendini asserat, gratius haud dubie munus est et, quam si in hortos pridem arboribus confitos traduc ret c in piorum hominum familiis, summi Regis DEI viridariis, Uu venire exiItimo. actionem isdem Contemplationi coniungunt: a quo vitae i situro numquam abhorrui, ct perseclisimum ese apientes piri iudicarunt. Certe, ex animi me sen-rentia confirmare polom, ad hanc me Aiem iucunde in Societate,ct ma animi tranquiritate,rix se. Ad haec Caesar: Mirabar sane, cum Roma au-- tam Vindelitaru ad me ea de re putares reseresedum, quidnam accidiser, cur mutata veli catione.
132쪽
LIBER sECUNDUS. . 113 induxisses. Tum pero maxime admirabar.
quod in nouam illam familiam Societatis te contu disses: de qua secus, quam vellem, sentire, ct loqui ' plerosque video. Scilicet, deerant tot, tantaeque veteres, piaeque familiae antiquitate ipsa, vs Veprobatae. Hic modeste FRANCISCVs: Si
nouas Religiones, magne Caesar, hoc nomine conremmnus,qllia nuper natae omnium eadem condi
tio est, uod originem si risium erint,tempori, Vediuturnitate creverint: oe haec ipsa Sodalitas empore Use reterascet. Immo, si vere exi stimare νοι- δε ego ab origine res propius abest, eo metira kerum cernit, ct accuratior G. Et motus initio seniper incitatior est, ct vehementiori dimiliter adsonriam capita limpidior aqua, puriorque bibitur. Christi Euangelium, lexque gratiae praestantiores viros, sanctiores, doctioresque extulit quo principio
viciniores fuerunt. De probatione vero,Summi Po tiscis authoritate atque auoiciis Societatem confise matam videmus. Aemulos reperisse, o aduersarios. non inficior.Hoc enim rebus omnisus praesertim re- cera natis, proprim perpetuumqxe accidit. Sed jsere nos oppugnant, qui aut Socios, Piuendique modum ignorant , aut animi perturbationibus, οβ ct inuidiae ducuntur. Equidem, si quid in Sociis non probassem,pedem non intulissem; aut si intubibem,recomperta, statim retulissem. Mox interpellat Caesar: Sed illud quo modo refelles, adolescente hainis miliae esse omnes enm,quem canities com
133쪽
114 NE VITA FRANC. BORGIAE mendet, atque prudentia, neminem' Hic FR AN-Ci S C V S: Si mater iuuenili aetate est, non si
sibi olim memoria repetebat: quod olim, Neapolim missus a Ioanne Tauera, Toletanorum Archiepiscopo, secum de rebus arduis egisset. Triduum cum Caesare ver
sato, iamque itineri accincto, ducentos
aureos eleemosynae Vice dandos Carolus curauit et modicum id esse testatus, sed se iam bonis exutum priuatam personam su- sinere. Cuius si st-us, conditionisque respectum haberet, numquam alias maius a se beneficium accepisse, agnosceret. ΡiNT LAM reuertiri FRANCISCVS, ubi domus ad tectum perducebatur, crescebatque in dies Sociorum numerus. Ille vero, & in aede nostra, aliisque tem plis frequenter concionabatur. Hic cusn
134쪽
plerique ad eum aulici confluerent, ut suis potius rebus, quam animoriam faluti considerent, dicere solitum accepimus: Quam
pauci mortales ex urbe Hierusalem tac commeant: plerique omnes ex Aerapto veniant, ut vostra operaditiores potius, qMam meliores fiant. Respiciebat
ad Antonii Abbatis dictum diuinitus, de
quo Palladius memoriae prodidit,e Maca- Iausi orio rogare consueuisse, cum absentem se hi si is a C quaesivissent: ex Aeg7ptoncan Hierosolymis a
uenissent. Hos CHRisTI gloriam; illos sua tantu commoda sectari significans. Aegre itaque adduci FRANCISCVS potuit, Vt sui omnibus potestatem sine delectu foceret : ne, si nanc fenestram patefaceret, diuinis rebus opera dare non posset. Commodum iam Septimaticenses Societati domum obtulerant,quam eo auidius FR ANCI SCVS arripuit, quo secedere aliquo libentius cupiebat,& a negociorum fluctibus , tanquam in portum se recipere. ESalmanticensi, & Complutensi Acad miis, magnae spei adolescentes, nomen ut Societati darent, confluebant: verum quo reciperentur locus deerat Ratus igitur FRANCISCVS, quem iam solitudini, Morationi idoneum sibi locum compererat, eundem etiam Tironibus ad pietatem imiormandis aptum esse : augere domum, iri a mem-
135쪽
membris additis, constituit. Obseruarat enim longo rerum vi,quod idem epistola ad Socios data testatur, permagni Societatis interesse, omniumque adeo Religionum,primum tirocinium feliciter poni, Sctanquam sundamentum iaci. Vt enim bonus tiro,bonus tande in miles evadit: sic Scin ascetico vitae instituto, qui se ipse, perturbationesque animi vicerit initio, reliquum vitaς curriculum feliciter decursurum. Domum igitur humilem, qualem ognati aedificanda curarat, instituit:la
rans ipse, materiam,Calcem, & caementa ferens. Multos hic non adolescentes modo, sed & viros genere, & litteris claros
Societati adscripsit. His magistrum morum,& pietatis Bustamantium, aetate iam M prudentia grauem, praefecit. Libentissime vero caeteris aggregabat, qui grai diores natu, & integra aetate Societati se addicerent: idque multis de causis. Primum,quia iudicio maturo,diu multumque
deliberantes, eam vitae rationem amplexantur; eademq; constantia ad extremum
usque spiritum retinent. Deinde, quod iuniores magnis sumptibus, multisque annis educari, incerto etiam euentu, debeant:
viros vero ecurib iam studiorum spacio, statim Societati utilem nauare operam Via
136쪽
deas, cum docendo, tum concionando; tales modo sint, qui paruulorum simplicitatem, ut iubet Christus,cum morum rim Mob.18. dentia coniunxerint. His FRANCISCVs facem exemplo praeserebat, viamq; monstrabat, hortando, urgendo,consolando,&reuocando; cum freno alij, alij calcaribus indigerent. Per compita publica,praeeunte canentium puerorum choro, catechistae officio fungebatur. De superiore item loco DEI Verbum explanabat. Erat tum sorte in tirocinio, qui a lancium sordibus abstergendis abhorreret, inuitusque hoc onus, cetera libenter, susciperet: quem ut inutia. lem metu exueret, spectante illo, FRANCISCVS aquam sordibus inquinatam,qua tum orbes lauerat, auidius hausit. Adolencens,rei spectaculo stactus,ad pedes ei a
cidit, veniamque postillauit. Collegium Septimancense aliquando Pintia ingre sius,recta in culinam tendit: coquum ignotus rogat, num quid iubeat: hodie te illi eram daturum.At ignarus ille,quid nos
set, rogat. NihiI, ait FRANCISCUS. Qiae Flamen rectius praestare, o in quo minus aberrare soleo, haec sunt: pauimentum verrere, oras asese
gere. Latra igitur,ait coquus,ollas illas sietiles, fuligine obsitas. Ille vero, Et libenter; diuq: ibi haesit,dum a comite ad res graues Η 3 obeum
137쪽
ti DE VITA FRANC. BORGIAE obeundaS auocaretur.Pintia quoque serius
aliquando egressus, moraque in itinere iniecta, Septimancam intempest nocte, altero inde lapide dissitam, accessit. Fores Collegij pulsat. multa tum cael0 nix decidebat : frustra tamen ad alteram noctis vigiliam , captis arctissimo inino Sociis,
exspectat dum fores paterent:domus enim Iongius a porta abscesserat. Tandem aliquando intromissus, tantum abe1t vim0Ieste moram, caelique intemperiem tulerit , ut magnum & inde fructum pietatis reportarit. Credo equidem, aiebat, ut Princeps, sera simalis, O arundine in arena, ct Penatione agitata, summam capit volaptatem; sic Deum, me, seris inis nihilo meliorem, mollibus dum perit ni- .nium globis, hodie delectatu:qui tamen non me lae- , derent,sita urgere atque impereret. Sic enim Vates
ait: Qui dat niuem sicut lanam ; nebulam sicut cinerem spargit. Nobilis item adolescens hic Sociis recens adscriptus erat: asceticis tamen exercitationibus, paupertateque illa domestica adeo non capiebatur, ut facti Paenitens, a siuscepto vitae miti tuto resiliret. Cum nihil FRANCiSCI alloquia ad constantiam seruandam valerent, Sociis
vaticinans ait: Sinite abire: nondum enim malu
ruit. Revertetur, mihi credite, ct hanc ipsam iudicii imbecillitatem post re ipsa corriget. Nec vanus
138쪽
LIBER SECUNDUS. ii 'augur FRANCISCVs fuit. Post enim idem Ecclesiastica dignitate sponte se abdicans , in societatem iterum reuertit, vixitque ad extremum usque diem pie,
constanterque, Ut ceteris omnibus exem
Reginin litteris consiolatus, in Lusitaniam j scitur. T ECEs s ERAT per idem fere tem- LP pus,anno eius faeculi LVII. A.D. iij. Idus Iunias Lusitaniae Rex IoannCS LII. princeps pacis, bellique artibuS clarus, pietate vero in DEUM, Religioneque clarissimus. Societatem maxime Quit, primusque Socios ad se in regnum traduxit; domos regia liberalitate attribuit, collegiaque a fundamentis exstruxit. Primus idem in Orientis Indiam Socios misit: qui gentibus illis barbaris,densa caligine dissipata, Euangelicae veritatis lucem impontarent. Luctuosa ea mors, cum Christiano orbi uniueri, tum Societati fuit: quae Aparentem amisisse simul & patronum videbatur. Franciscus Catherinam Regis coniugem, communi Societatis nomine, pia epistola consolatur: esse quidem Reges instar procerum. fulcrorumq; Ecclesiae ΗΔ DBi;
139쪽
DE i; sed e militante Hierusalem in triumphantem, cum placitum fuerit, transferri. Praeclare cum illo agi, qui terrenum hoc regnum cum caelesti permutasset, felici ter: hortari itaque ut regni gubernacula non detrectet, dum Sebastianus nepos Imperio adolescat. Nec diu post,in Luut niam ipse subsecutus, Caesaris iussu, cum cadem, & cum dynastis magnis de rebus
egit. Eboram nondum adiera cum arde
tissima febri,quae mox morbi violentia in delirium pestiferum vertit, ad desperationem medicorum laborauit. Indictae proces, supplicationesque iussa Principis Casedinalis Eborensis. Iacenti iam in Collegio Sociorum, deplorato, ac paene deposito
lacrymantes aderant medicus Regius, &Socii, quibus necopinato FRANC IS CVS; Cur, inquit, tu asstostrasunditis an illae morti ne eripient, si DEO risum, in patriam ab hoc me
vitae exsilio reuocare' Sed nondum maturuit hiestinui,n summi Regis mensis apponatur. Grandis adhuc nobis rectar ria: immo intra quatriduum ri--r, valensique Ol Umem pergam. Inopinatum
illud,praetem; fidem visibin, &, u naturae Ieges consileres,fieri non posse. Postridie tamen eius diei, hausto salubri pharmaco, purgata aluus est, & vis morbi remisit,hapuitque melius. Tertius iam dies illuxerat,
140쪽
r. cum a Catherina Regina missi domesticii aderant : quibuscum postridie itineri set Obstiponensi commisit. Verum ne hic, quidem periculi omnino expers fuit. Tai gum enim flumen traijciente, ea subitos exorta tempestas est, ut propius factum sit nihil, quam ut aquis mergeretur; cum Ma alia nauigia non pauca, procella illa peries rint. Regina aduentu nunciam Xobrigam, regiam in villam flumini vicinam, am0 1 nitate,aerisque salubritate claram, deferri, iubet: omnique regio apparatu accipien- dum curat. Hic dies aliquot moratus, ad. D.Rochi Societatis domum Profestarum . . , Olyniponem maturare se ostendit. Colli, gere itaque sarcinas iubet. Regii ministri rati, quod res erat, eo festinare, quod re- gium illum luxum fugeret, & Sociorum: inopiam longe illi apparatui anteponeret; hortari Valetudinis habita ratione, ne in- tempestiue in viam se daret. At nihil ille, i remisse agere,& instare noctem ibi trania i acturum se negat. Incommodum haud du-
bie cum Sociis FRANCISCVS accepisset, ni prouidentia quadam effligisset. Eadem
enim ipsa nocte ventorum procella,ab exi tremis usque Indiae finibus Vehementius spirans,pestilentem morbum inuexismul- tique iis anni horis ubique gentium c-- .