Vita Francisci Borgiæ tertij Societatis Iesu generalis a P. Ribadeneira Hispanice scripta; Latine vero ab And. Schotto Antuerp. vtroque eiusdem Societatis sacerdote. Accesserunt nunc primum Pia opuscula Francisci Borgiæ

발행: 1598년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

i2 DE VI ΥΑ FRANC. Bo RGIAE cum res daret, prehendere,vel certe se

monem abrumpere solitus, tacite inlicii admonebat. Hisce artibus bonis,domi suis cxemplo esse, & honestis termonibus facem praeferre AulicOS Voti tui in ambiendo compotes fieri, praemiaque a Principe accipere, tantum abest ut inuideret, ut etiam libentibus auribus acciperet, laudaretque factum; illis etiam gratularetur, cum bona sipe,sore, ut sibi itidem decurso spatio honos aliquando haberetur. Equiadem memoria teneo, cum diceret qui ab intimis illi cubiculis erat, vidisse se, suoties matronas nobiles,osticij gratia, visere oporterct, hirsutum, pilisque sperum cilicium induere solitum : ut hoc tanquam

clypeo munitus,tela Daemonis ignea,carni que illecebras re stingueret. Solet enim per oculorum fenestras ad animum mors penetrare, vulnerare etiam telo saepe letali. Sic Scyllam inter, & Charybdim,

nauem saluam deduxit. Quin & coniuge domu ducta, quae illo natu grandior erat, cum & sores Regiae semper illi paterent,

nihil unquam ferunt aut intemperans a FRANCI S CO,aut leue dictum,fctumve. Equestribus porro exercitationibus miria fice delectabatur,. hausta illa ex Xeno

32쪽

. LDER PRIMUS. 31 Troianos agere libenter, hastis concurrere, tela iacere, fuga Parthorum more ficta. nollem ferire, auersa manu vulnerare

tauros in arena lacessere,equum in pyruca agere, cursi cum aequalibus contendes e praemia nemini conc dere; omnia denique 1e digna dextre exsequi. Non fefellitea virtus, quae diu latere non potest C rolum i 1ed, quali in illustri loco posita. in Oculo, incurrit, scrinonemque pastina d dit. Erat in comitatu Augustae, fidaliique illi operam pridem probarat, Leonora C Iti i, virgo nobili apud Lusitanos loco nata Aluari Cati, & Isabellae Menesiae Bai Telae n. la: c indidis ornata moribus, & in D E vM eximia paetate Huic conditio dum quaeritur, unus FRANCis Cus Aunustis placuit, ob moru honestatem prope i qu- larem: russusq, extemplo Gandiam Petrus Gundis aluus Mendosius, August e Oeconomus: qui Caesaris nomine a Ioanne Duce postularet,quaesitam filio uxorem coniugiumque ratum esse vellet, iuberetque. Nec abnuit Dux: Caesari per litteras seratias agit, quod filij rationem habuisset. Nec

FRANCISCVS matrimonium detrectauit, ratus id, quod erat,Caesari, cui Omnia deberet vitae ornamenta,simul & parenti, cui Vitam, morem esse gerendum.

33쪽

3 DE VITA FRANC. BORGIAE

Uxore ducta liberos sustulit. NUPTUM iam data Leonora in Borgiam familiam, FRANCISCUM Marchionis Lombayae titulo Caesar d Corauit, Regioque equorum stabulo, quae

summa fere dignitas est, praefecit. Mores Vtrique coniugi concordes, & omni bono de aliis merendo, pia quadam contentione certabant. Atagustorum amici- tiam, beneuolentiamque, non tam sua, quam inopum caussi affectabant. Quibus rebus fiebat, ut rerum parens, & effector D E V S, pauperum gratia illos vicissim proueheret in maius. Hinc constans valetudo, Opes, clientes, honores, magistratus affluebant: quodque D EI benignitate accidere credimus, liberorum, & quidem Optimorum,copia. Timentis enim DEVM PDLia . inquit Psaltes Regius) uxor, 'ut vitis abundum in lateribus domus eius. Fili, et L cui nouellae ' olivarum n circuitu mensae GH.Suscepti ex ea liberi octo: mares quinque, tres feminari Natu maximus Carolus Borgia fuit: qui in honorum titulis parenti successit. Caroli Caesaris nomen, qui tum in Italia agebat,

ei donauit Augusta uxor, cum Philippo Principe iuuentutis Hispanicae, Christi

' . . anno

34쪽

LIBER PRIMUS. 'ν

anno CID. ID. XXX. Summa vir prude tia, & acerrimo iudicio,ex omni nobilit iis flore unus ad Ligurum seditionem p . Candam, a Philippo II. Rege Catholico missus anno C ID. ID. LXXV. Postquam in Regis potestate venit Lusitania, idem mse Iitiae Imperator, stimina auctoritate prouinciam rexit. Huius natalem anno ve tente Isabella excepit, Lerinae Comes: Marchionis Dianil, Comitumque mair narum Lemosij,& Altamirae omnis quoque Sandoualli materi Tertius, Ioannes Borgia Belpouchis, Gothalaniae vim n tu , cum Uterque parens Caesarem conuentus Aragoniae regni agentem, secutus esset. Hic similiter Legatus a Philippo Rege in Lusitaniam misitis: post, ad Maxim lianum Augustum in Germaniam; nunc incuria Augustae Mariae, iroris Philippi, Praesectus maximus. QuartuS, Alvarus,d ipse, Catholici Regis nomine arduis de r ibus Romae apud Pontifice Legatus; post, uxoris dote,AlcaniZij Marchio. Quinta soboles, Ioanna Aragonia: nuptum matura aetate data AlcaniZii Marchioni.huius filia Aluam,quem nominaui, auunculo in manum, Pontifice indulgente,convenit. St. tus, Ferdinandus Borgia, Mariae Augustae

α ipse curiae Praefectus, Hinc Dorothea

35쪽

36 DE VITA FRANC. BORGIAE silia, quae in tenera adhuc aetate, qua λD E o ad Diuae Clarae virgo deuouerat,

vita abiit. Natorum ultimus, Alphonsus Borgia,ipse quoque fratrum exemplo A gustae curiae, dum vixit, praesuit.

Exercitationes animi, ct corporis. TAMETs I prudenter antea rem familiarem administrarat, ut cuiuis in aula patrifamilias praeire videretur ; nunc t men cautius rem tueri domesticam coepit. Rationes, & aera subducenda Leonorae uxori mandata: publica ipse negotia curare ; nihil praetermittere eorum, quae Caesar in mandatis daret. Familiam elegit optimam, ex frugi, non nequam, serui

Alea, & id genus ludis, longe quam antea

seuerius, interdixit : oculorum eam saliam esse voluptatem dictitans. Interrogatus etiam, quidnam cauisae essui, cur, quam avide aulici amplectuntur alea ludendi copiditatem, cam ipse formidaret L ementis, inquit, Hi nauem bene compactam, ct mercibus plenam, data opera, inscopulas velis, mnisque i pellere. Scopulum recte Vir prudenS aleam appellabat,ad quem, exiguum quidem C bum,ui tamen magnum,plerique re lauta,

ac beati,nauem iregissent. Quattuor adhuc

rerum

36쪽

LIBER PRIMUS.

rerum quantivis pretij damna Uferre si lere: temporis, pecuniae, & pietatisi is cturam fieri; conscientiae denique bonae, religionem, periurio , ludorum comite, . facile amitti. Melioribus itaque, valetudinis

tuendae,exercitationibus animum relax

bat; ut Musicae symphonia : in qua sic e celluit, ut non canere solum suauiter,m i, dulateque posset, sed & numeros ipse ex arte concinnaret, cantusque meditaretur, i. qui in Hispaniae templis nodieque, in re. i. diuina,sacrisque, Gandiae Ducis titulo,ac

a cinuntur. Corpori Vero exercendo aucu-

, pium adhibuit,falcone potissimum vis,Ar accipitre. a quidem Venationia forma, i, eo impensius delectatum narrant,quo gra- ior ea Carolo Caesari tum erat,quem sinu gulari studio assectabatur. Verum non hicii FRANC a s C s industria substitit: altiora, animo agitabat, uberioresque ex agrorum di aspectu,Venationeq; fructus tulit.Vt enim, diuinum illum FRANCIs CVM, cum pC- dibus se daret in viam, spectatis ruri flos culis, DEUM omnium effectorem laudare i solitum accepimus: sic noster ex conditis rebus, agris, auibus, canibusque archite- . , . ctum D EVM assidue laudabat. Quas qui- .u dem pias meditationes, non a me excOR lata , scd ex illius Me accept*, precium. - B operac

37쪽

DE VITA AER AN C. zo RGIAE operae erit referre. Magna, inquit, DEI exsestant in utramque partem iv me beneficia , agros etiam, siluasique oberrantem, feras insessimem, ct praedam ex auibus agentem. ut interdum sapientiam illius admirabundus meditari soleam, . qui hominum generistra ct aues,ad rapinam ί-- . paratas,parere docuerit: quae quidem vinculissol tae, in caelum ustae eo subuolant. N WI oculorum aciem effugiant. Homini qmque tantum tribuerit honoris,ut eius imperio a es, or vincularum, d pr

Abertatis oblitae, sibilis, Ilia que clamoribus

obediant: vocatae redea si memores mangs, quae

cibum praebere solet er quamuissem sint,agrestita

ingento, usu tamen, o educatione mansuescanti Eaedem emissae ad casuram, tanqxam milites ad explorandas hostium copias, fugandasque, reliquas aves, etiam maiores, reguibus, rostrisque caedunt, , semunt, ct ad humam alligunt. Mox parta victo via, praedam domino: reli gant, partem minimam: . patieuter exlectavi, Pugnantes itidem in are cum spectarem, subiit ea mentem cogitatio, talem videri Daemonis pugnam, cum piorum animos ex insidiis ν. Petri s. aggredituri, dum, ut leo rugi enS,circuit qua rens,quem deuoret: θ si quis paulo constantior existat, cunisulis rationis arcem euertere studet. Frequentius vero pudorem mihi meditatio illa in caetere solat ferari illam carniteturam, modicae sael gratia, agreste ingeniam exuere, cicurem, ainu

38쪽

οιαν

LIBER PRIMUS.

solare , pati adbaec velari lumina, quibus nihil inrita carius: Hominem contra rationis, ct orationis participem, O ad ciuilem Focietatem conditum, alis, talaribu AM, quibus rimam vindictam effugere possit, carentem, tot, ranti sique beneficiis ornatum, adeo ingratum aetatem agere, ut D E O vocanti parere nolit. In canum vero penatione illud mira bar, quamuis samelicum. ct inseram rabie q*adam actum animal, obsequi tamen huminum imperiis praedamque relinquere: Hominem contra, D E Isimulacrum, si quo se scelere obstrinxerit, aegre aue i puris auribus degere nec D E o appellanti dicto audientem esse. Hilice meditationibus FR AN CISC VS, etiam agros lustrans,fructus capiebat uberrimos: dum non oculos solum,corpusque, ut venatorum natio; sed animum etiam caelestium rerum memoria pasceret. Praedam ad haec unguibus

faepius eripere, & manumittere solitus, quam longo diei spatio quaesiisset, Vt vincere sese ipsis, animique sensum iam tum

Mathematicis etiam disciplinis operam dedit: iis praesertim, quas in optimo belli

molesque iaciendas , moenia munienda, Iocum castris Capiendum; caeli, solique situm, & naturam inuestigandam. Quibuλ artibus magnos saepe duces Victoriam mi

39쪽

litiae peperisse, metu etiam milites liberasse, acceperat. Calcar addebat.& Caesa- ris,quo familiariter utebatur, exemplum, cur maiores in dies progressiis facere ve let: cuius & Cosmographo, Sanctae Crucis . cognomento, operam dedit, horis tamen diuersis. Carolus itaque libenter kRA c I SCVM consulere, dictata exigere. Qua una re ad pristinam consuetudinem non parua accessio facta est. Ioca itaque & si ria cum illo communia habebat omnia.

Verum ne illis quidem animi studiis, Mus

cis, & Mathematicis, aut corporis exerci tationibus,venatione,& aucupio,satis erat ad constante corporis habitudinem tuendam comparatus: sed, ut plerumque fit, in hac vitae imbecillitate, morbis etiam in

terdum tentabatur.

Febri enim ardentissima debilitatus,dia dicit nihil esse in rebus humanis proprium,

nihil perpetuum.Cum vero alterno,& n uercali die,igni medullae coquerentur,pia illa mentem pupugit meditatio, ecquae , nam illos flammae urerent, qui ob flagitia apud Inferos poenas aeternas penderent:

quique purgante igni, cum futurae beatintudinis ipe, expiarentur. Pro his igitur ex illo tempore & orare in dies ipse, di rem diuinam curare coepit. Illud etiam com-

modi

40쪽

I I, LIBER PRoivs. di modi e morbo accessit, ut libris iam tum. profanis nuntium remi sierit, facros assidue a, tractauesit, nouum praecipue Testamen- te tum, sanctorumque vitas,summa & volu- , ptate,& utilitate: impuros Nero scriptores, et ut vitiorum, libidinumque. seminaria, ne . . 9 nominari quidem sit passus. Lectica val la tudini; gratia, dum in agros portaretur,

a Diu Pauli Epistolas, adhibito etiam sa-

, cro interprete, lectitabat: non siccus atque iat Isaiae vaticinia Candaces Aethiopiae Re- M. M a ginae Sunuchus. Verum non multa, sed i multum legere studium fuit. Siquid la tu dabile occurrisset, sustinens,ponderare ea, s & exsequi cupiebat. Hinc forum ibrorum,i lectionem, recte primum melioris vitae Mi, gradum esse dicebat. i , Vix iam confirmatus, suLepta in eamb Galliae partem, quae Prouincia Romanis 1 est appellata, expeditione arma tractans '' Caesarem secutus est, adscitis sociis, Ruia

Ceps; Georgio item Melo : quos unicet ii Caros habuit,& in paucis, ut coniugis cogis nato , dilexit. Aflecto iam bello, missus a Caesare, qui Augustae uxori omnem belli a Quentum exponeret, deque valetudine tua

ti s Curo esse animo iuberet. e

SEARCH

MENU NAVIGATION