장음표시 사용
11쪽
ritatae collectae.eui non potest intellectus assentire. nisi in eo et credit sapientem illum cultu authoritas adducitur, aliqua ratione motum ita diXisse, itaq: credimus authoritati propter ratione . non autem rationi propter aut horitatem quod adstipulatur Arist. primo Metaphi. irridenti ho mines illos qui nihil volunt concedere .nisi id alicuius authoritate corroboretur. & euenire hoc ipsum dicit. impotentia 5c imbecillitate dijudicandi. quia similes sum homini illi qui proprio sensu derelicto neget ignem calidum esse, nisi confirmetur ab alio Quod est verendum ne fuerit re ceptum,& approbatum a nostris iuris professoribiis, quibus suit familiare vulgatum illud unumini oma. Erubescimus cum sine lege loquimur, Cum e et potius erubescendu derogare alit boritati rationis. cu qua iniuste agitur, quandocuq; comprobatur legis aut horitate. Quod no nisi contorta vitiataq; natura feri potest, quia talis comprobatio studium est dc monstrandae causae. Et non potest qui cc si mat rationem per locum ab authoritate non affirmare effectum esse eausim causae , quod est impossibile. Ratio enim causa legis est. 5c nonc contra Sed hoc ipsum institutum quod dicit Aristoteles esse unum de principijs impedientibus ccgnitionem veritatis. nos o mitentes Ulpianuin imitaturi insudabimus, ut ac monii remus consimc mu q. aut horitatem Perrationem.
CAETERVM quantum attinet ad Rubricam propositam nobis i Iustiniano. DE REBUS CREDITIS. SI CERTUM PETATUR. ET DE CER
TI CONDICTIONE. Circa quam perperam vis sunt elaborasse scribentes omnes , ante eXpositionem contextus primi . Dubitatur de particula rerum creditarum, quia eum verisimile sit Iustinianum hac eadem verba sub eadc significatione nobis proponere, quam Praetor elegerat, ut complectantur scilicet omnes contramis quos alienam faem sequentes instituimus, cuius signum est apposita interpraetatio Vlpiani in ingressit tractatus. Generali ista significatio. tituli, non respondet materiae consideratae sub ipso. Quoniam hoc toto tractatu non excedit materiam mutui. dc certi condictionis. quia leges quae non videntur sacere mentionem de mutuo reducuntur ad materiam certi condictionis. Et verbis generalibus particuloria non nisi imperfecte & confido modo sgnificantur, praeterquam et videtur esse mendaκ titulus . consignificando materiam de qua non agitur, Aduersariq; proposto ipsiusmet instiniani in prima constitutione Codicis quoquomodo afferentis leges sub congruis titulis esse redactas. Nec ad rem pertinet si dixerimus titulum de rebus creditis non proponi tanquam rubricam particularis istius consile rationis. sed esse signia tertiae partis principalis Digestorii quae coplectitur octo libros. vi': ad titulum de pignoribus.. & de rebus appellatur. vi.l. et C. de vetere' iur enucle. & inprobe Digestorum, quia manifestum est et Iustinianus non hoc vult. Proponit enim nobis rubri
eam hoc pacto. DI GESTOR UM SEU PANDECTARUM LiBER DU DECIMUS. TiTULUS PRl MVS DE REBUS CREDITIS &e. Demon
stras praesentem inscriptionem esse primum titulum libri duodecimi. R ita signum esse primae particulae, octauae partis, tertiae partis principalis. Quia tertia pars principalis de rebus, diuiditur in octo libros. quorum singilli secantur in plures titulos quasi particulas . sed id quod apponitur pro signo particulae partis totius non potest esse signum totius. quia totum non potest esse pars partis . praeterquam l tertia pars principalis in prohe. Grum non de rebus creditis inscribitur. sed simpliciter de rebus. propterea quia contulite se dicit in illa congregatione Iustiuianus omnia qua de rebus nominantur i et C. de vete. ivr.emies. Sed verbis rerum creditarum. non po-tc si res simpliciter sgnificari quia quod est secundum quid. non est simpliciter ens. Accedit quod siginificatio istius particulae. DE REBUS CREDITIS . excedit & exceditur a materia totius tertiae partis principalis . LXcedit quoniam complectitur pignus xt Vlpianus hic. at de pignoribus agitur in quarta. tace datur, quia qui indebitum soluit, qui agit contra furem. non sequuntur fidem alienam, quemadmodum neq mulier pro alio intercedens tamen inseruntur hi tituli de condictione indebiti de condictione furtiva. dc ad Senatust velleia.
Item circa particulam SI CERTUM PETATVR verbi, hix quid sibi voluerit Iustinianus non apparet Propterea quia neq: significant mutuum . nec actionem competentem pro muttio. n iactionem quia certum petere significat actum & exerei titim actionis. siue operationcm eius qui intendit se exercere actionem propriam. EAcrcitium vero actionis non est actio.
12쪽
quia actio itis est .illud vero factum. Non e si item nomen contractiis. Ola contractus est sactum a quo im oritur. EXercitium autem actionis praesupponit ius ipsum, actionem scilicet & longe magis contractum a q io fit ius.
Res est et interpraetis offitium est. propositis sibi verbis. habentibus diuersas significationes,
eam appellationem recipere, quae accommodetur mare riae de qua tractatur, quoniam haec in ambiguis tutior est pars quod cui vulgatissimum cst in iure confirmat Vlpianus in proposito nostro conteX tu, dum studet comprobare, Hac ipsa verba. habentia qnandoq; latiorem significatione, a Praetore sui sie electa, sub appellatione generali, quoniam multa iura ad varios calus pertinentia inseruerat sub ipsa. quod nos imitantes, Dicimus, cum manifestiam sit verbo credere saepenumero significari mutuum tantum. vi l. si ventri. s. ivbonis .fs de pri v. credi. dc l 4. S. io. i. t et &serὸ per totum hune titulum. Et hoc in loco materia principaliter considerata sit materia mutui. non obii ante et iisdem verbis. rerum creditarum, multos alios contractus. aliquando complecti P ssimus Iustiti ianum. ut titulum respondentem materiae praemiteret, Uet bis istis DE R EUS CREDITIS Mutuum tantum significasse. Odiae sententia ut est rationalis vera est. Neq: nos turbet quod turbauit multos . et idem Iustinianus in princi quarti libri Codicis propositit. De rebus creditis ictureiurando, seiunctim a materia mutui. Quia dic initi, et ibi propositis duabus materijs. de nitituo A iureiurado. turbato ordine rubricae tractat posterius de prima par- re quia post materiam de iureiurando. subiungit immediate, de mutuo. Q tantum tamen attinet ad particulam si certiam petatur, Manifeshim est verbis istis . significari exercitium certi codictionis , quia certum non petimus nisi profitentes habere itis in iuditio pro se i iendi rem certam. & hoc ipsum est certi conditio, sed clam sit duplex certi conditio. De terminata una quae e X solo mutuo oritur, alia communis N indistincta quae competit unicuiq: petenti rem in eo quod est certa. Sensus horum verborum. SI CERTUM PETATUR. ut demonstrat exercitium celti condictionis, dupleκ est. hoe est, si quis eκerceat certi eondictionem ex mutuo. quid iuris sit. Item . si quis intent et certi codictionem generalem e X quaci inq: causa competat. Secunda significatio non respondet adiunctae particulae . ET DE CERTI
CONDICTIONE. Obia tune inutilis esset eiusdem rei repetitio. Dicemus igitur elegisse
Iustinianum primam. eX sola secunda . praesertim quia praeseserente hac ipsa particula. v tranq: harum condictionum, magis est nostrum interpretari certi condictionem eX mutuo. quia nomecerti condictio. magis proprium est actionis eXmutuo. quam generalis, quia quae nascitur e κmutuo actio. nullum habet aliud nomen. generalis vero nomen , vota est quoquomodo participata. N per posterius dicta. significans naturam actionis insequentis. multas actiones determinatas habentes nomen proprium a quibus differt tantum . secundum diuersum modum rerum considerandarii m. quando sub ratione certi petuntur. Et manifestum est & vulgatissimum esse simpliciter interpraetanda verba in sui potiori significato. longe magis ubi. concurrat ratio correi pondentis materiae & officium Rubricae.
Sensus igitur totius tituli erit DE REBUS CREDITIS. SI CERTUM PETATUR. ET DE CERTI CONDICTIONE. Hoc est de rebus mutuo datis .vel
de mutuo, dc si quis intent et certi condictionem eκ mutno. quid iuris sit. Et de certi condictione simpliciter considerata non contracta ad sane vel ad illam materiam. Cuius expositionis significatio accommodatur secundum diuersas partes eκ aequo materiae praesentis tituli, nec nobis videri debet inutilis repetitio verborum haec, de mia tuo.&siquis eXerceat vel intentet actionem mutui, quia pari ratione accusaremus rubricam. De usu fructu & qnemadmodum quis utatur vel
fruatur . De haeredibus instituendis,N quae persone haeredes institui non pollunt, De rescindenda venditione dc quando licet ab emptione discedere. De receptis arbitris. dc qui arbitrium recipiunt ut sententiam dieant. & consimiles alias multas. Caeterum quaecunq: scribuntur hic per doctores nedum cirea rubricam. sed in examine praesentis conteretus totius a capite ad calcem non satisfaciunt . Et primo quod attinet ad rubri cecitinuatione ad praecedentia. Licet studium continuandarum rubricarum laudabile sit i quia demo stratur ordo partium Iuris ciuilis 2 scribentes tamen abutentes hoc ipso studio. sumunt materiam dissipandi ordinis omnis & illaqueandae veritatis. Ecce Iustinianus in t et c. de veter. iur. enuci Diuisit uni tersum opus Pandectarum, in septem partes principales, subdiuisas in plure, libros Libros adhuc partitus est in plures titulos . Quorum singuli complectuntur plures leges eiusdem materiae. Dem Instrat illa partitio ordine partium Pandectarum ad uniuersum opiis ipsum . quia voluit
13쪽
voluit singulas leges eiusdem materiae, ad titulum sibi pia scriptum tanquam ad caput v nvin re
serri, multos titulos ad unum libium, multos libros ad unam partem piincipaliorem . Partium principaliorum concursu deniqi. absolui uniuersiim opus florum quod Ec ipium appotitum reli quis libri 'iuris, reducitur ad aequitatem, quae est subiectum atributionis in iure nostro ad quam omnia considerata reducuntur Neq; enim aliud est ordo quam conueniens dispositio multorum sua reducuntur omnia lectio dum prius δέ posterius ad unum primum. Cuius causa conriderantur, sed quia de ratioue ordinis est. N ad scientilicum spectat, ne dum conuenienter exti inlece dii ponere partes ad totum . verum dispositas partes ita inter te colligare, vi similes similibus coni gantur, ne fiat in tradenda si sciplina transitus a dissi nuli parte ad dissimi leni. dc sic ab extremo
ad erit rementum sine uredi O . et natiara non patitur, verisimile est, Iustimarium. dispolitis pluribus libris, uniam post alium sub una parte prinei pali. N iub ipsis libris. simili modo. multis triuiis. In hae intrinseca quoq; partium dispositione, insequutiam fuisse rationem quandam conuenientiae, connectendo similias milibus, ad facilitandam disciplinam. 3 cui tandam repetioncm inscietia. Propterea eius qui inter praetatur leges ciuiles, Dicimus esse munus secundum Iustiniani praescriptum ordinem, initio tractationis singularum partium principalium. Item singulorum
librorum ac titulorum. summariam quadam declarationem materia pramitere . cuius p a cretes'
tione habeant addiscentes ad quid dirigere possint aciem mentis. Deinde in transitu qui tit a titulo ad titulum eiu iacm libri. 4 libro ad librum eiu silcm patiis principalis, illiusmet qui inter
pratatur est demonstrare rationem conuenientiae & similitudinis . cuius causa nisi is allam, quam aliam materiam voluit Iustinianus antecedenti connectere sue iit generis conuenientia, i iucquacunq. Itaq dicimus faciendam esse.continuationem, Hoc est demonstrandam efferationem sinii litudinis titulorum ad titulos sibi proximos antecedentes cius citi libri. sitius ter librorum ad libros eiusdem partis principalis. Quia cum smul omnes ad unum cc in mune caput re drga tur id comi eiure videantur, tanquam in proximo genere, at intramur. iplis uacis .intrinsecam con uenientiam qua unusquisq pra cedenti sibi simili adba reat. quam explicare dei, ct inteis res. Librorum vero ad libros alterius partis piri r cipalis. Ite ni titulorum unius libri ad titulos alterias pia cedentis libri ncquaquam. quia quorum luiat proXima distincta capita tanq ia diuersa ge'nera , Horum non cii nec cile dari intrinsecam conuenientiam dispostionis inieris. imo propositis a Legislatore nouis libris quasi diu criis capitibus. signum eii et intendebat nouas mare rias sub ipsis micrere, tae monstrans particulas materiae illius noli habere telationem ad partaculas praecedentes, sed tantum totam ad rotam. Propterea dicimus et qui curaq student indifferen ter titulos ad antecedentes titulos connectere, laborant ut quandoq: demonstrent rationem couenientiae quae non est. N L pe volunt quod noluit L cgi lator. Et longe magi: peccant qu cunq; nectunt titulos vi .us partis principalis ad alterius pi incipalioris partis titulos. quia principales partes. quasi genera generatissima differentes, nullam habent couenientiam communem. nisi numeralem dii positionem tantiim, qua Iustinianus primam secundam tertiam.ve denominauit. Et maritiastum est non conuenile inter se illa , quorum senera diuersa sunt. Hae dicta sint ut ostendamus,contra rationem scribentes studuisse reddere rationem continuationis pra sentis tiru'It ad antecedentes. cum hic sit initium unius partis principalis . cnius caput ipsa, scilicci pars. nodum non habet communem aliquam qualitatem cum antecedente, sed nec habet determinatam aliquam numeralem dispositionem. quoniam Iustinianus in probe. fibrum committit albitrio do oris secundo anno interpra rari vir anilibuerit partem vel de iuditiis vel de rebus.
Ridiculum tamen est et inquit Ripa vi effugiat similem quandam difficultat cm, non esse tituli huius. quam faciunt glosa dc Doctores continuationem, sed subordinatione . Sub ordinatio v. rerum est ordinatio secundum lub δέ supra, ordo scilicet praedicamentalis quo masis communia supra ponuntur . di implicat pra cc dentem partem principalem habere se tanquam genus ad istam, ec cilc ntialiter pra dicati realem actionem de pei sonali lc nihil est quod inquit. Continuationcme ilia actu ni successii uni tendentem ad pei sectionem eiusdem materiae, quia Continuatio titulo rum cst. diuertarum materierum conuenientia in aliquo tertio. Et qui rcedit rationem continua tionis e monstrat illud tertium in quo materiae, spetie vel genere di fierentes conueniunt QVOdecic tabcrates hoc inlcco rotiis in una testantur di indiculat continuari tituli m ad y a ccdci res, Propterea quia supra visum est, de realibus actionibus. nunc proponit de personabbus Hactate . ubi nomen actionis tanquam communem terminum utriq: ponunt. in quo conueniant Ec ad quemcUPulctur. actionum rexionali uin mat eria cum materi actionum rectum, quia continuum illud
14쪽
est cuius paries copulantqr ad eundem terminum communem. Et eκ hoc ipso apparet falsitas continuationis quam faciunt. quoniam cum actio commune genus sit univocum ad realem & personalem tunc tertia pars principalis, De rebus. non esset princi sis. sed haberet communiorem materiam, ad quam reserretur tanquam ad genus. & quae pnarce eret doctrinae ordine . a ita dicunt ad cognitionem speciei praecedere cognicionem generis. Haec autem esset consideratio actionis simpliciter sumptae. non contractae ad hanc vel ad illam, de qua agitur in titulo de actio. dc obli. Et ita seunda 3c tertia pars principalis essent partes titulide actionibus, quarum concursu fieret adhuc una principalior, di ita non essent septem, quod ι'iametraliter pugnat cum Iustiniano. Sed longe magis caret ratione expositio verborum horum. De rebus creditis. quam ut accommodent huic continuationi . Dicunt esse verba generalia. & Baldus dicit Ese verba quae supponatur pro omni contractu. Ideo quia eX contracu oriuntur actiones personales de quibus intendebat tractare Iusti ni anus. M Ripa inquit poni rubrieam De rebus creditis, eκ quacunq: causa Perperam quidem. Propterea quia nomina causarum remotarum non possunt habere vim significandi effectus mediatos. Transumitur quidem ad signifieandam quandoq: causam nomen effectus & d conuerso. Sed hoc in causa propria proκimaue non communi δέ remota, quia causae proximae influunt immediate naturam sui in effectus proprios. 8c illos sibi similes faciunt, non remotis causis. non enim homo assimilatur soli sed homini. Et propter insitam similitudinem fit ista participatio di communio nominis, quemadmodum in iure nostro hoc ipso verbo iuris saepenumero significamus legem quandoq:, etiam effectum immediatum legis. Sed actio personalis .immediatam causam habet obligationem. Contractum vero quod est famina mediatam, dc eadem
ratione qua verbis istis facti vel negotij. non significatur ius quod eκ facto oritur pari modo dicimus non potuisse Iustinianum his verbis DE REBUS CREDITIS. Significare actionem quae proficiscitur ab obligatione quae oritnr ab illo facto quod quidem factum praedicta verba non signifieant. sed connotant secundario, quia primo demoni trant praestitas resia consoquenter prast itarum rerum contractus.
Accedit m que madmodum abiistis iste verborum repugnat prinei piis civilis peritiae cuius potissimum Instrumentum est dijudicandae veritatis proprietas significationis, vocis alienissimum ei hab ossicio rubricae, illitis praesertim quae praemittitur ad demonstrandam materiam ut hic. Uerbis ambiguis N intricatam habentibus appellationem demonstrare rem de qua agitur, qui a quod est ignotum debet demonstrari per notum . Et ineptissime Iustinianus id quod erat quoquomodo incomitum verbis ignotioribus signifieasset. Praeterquam et interpraetatio horu verboru. De rebus creditis. ut supponuntur pro omni contractu vel vi inquit Ripa pro quacunq. causa debendi, ut latissima est. dc repugnat verbis Vlpianidum inquit hie . Uerbis istis compleκum iri contractus quos alienam fidem sequentes institui-vius. Et demonstrat nedum non extendi verbum credere ad omnem causam. sea excludi contractus illos quibus contingit. non insequi fidem alterius. tanquam quid recepturi in futurum, ut momentaneas vendictiones, Limitatur etiam cut supra diκimus) eoniunctione verbi rei signifieatio nominis crediti. Cuius intervo tu contractus omnes literis, verbis, atq: consensu excluduntur. 8c fit ut horum virorumq; sensus ille.quem elegerat Praetor comparatus ad quemcunq; tractatum Iustiniani voluerint scribentes. Caius dixerint titulum esse. non respondeat, Nam neq. tertiae Parti principali conuenit, nec huic determinatae materiae mutui.
Et riaieulum est quod dubitant, Ripa praesertim, cur non inscripsit titulum de rebus debitis. referrentes solutionem Glosae. Rubricae C. eo quia scilicet correlaturorum eadem est cognitio. Propterea quia credere & debere sumuntur ad signi fieandum dinersa. factum scilicet & ius. ut videbimus in eκamine Bart. circa fin. Et credere acomodare eonsensum est contrahendo. N fidem alterius insequi. Debere vero qaocumq: iure teneri. dc verbum iuris est. Et res debita habet sui natura latissimam significationem ex quacunq; causa debeatur. siue eκ contractu , siue ex testamento . vel eX male scio i pecuniae choc verbum fide verbsigni non sic rei creditae appellatio quae demo nstrat rem tantum a nobis datam insequentibus alienam fidem contrahentibusue . Et Legatum. verbi gratia. quod est rex debita nec excontractu, nec a nobis alienam fidem sequentibbus datum est, sed debetur nobis ab eo qui personam repraesentat, quae voluit nobis donare. Et non aequaliter se respiciunt haec verba. sicut debitor & creditor ut apparebit inferius. Ea vero
quorum non est aequalis existentia non possunt esse relativa, quia qua parte se superexcedunt nos t
15쪽
sum simul neq: perimuntur simul. Itas dicimus non edidisse De rebus debitis. quia Rei debite appellatio vi latissima est non respondet intentioni Legislatoris. quam dicimus suisse, si de Iustii uano loquamur, mutuum tantum significare, si de Praetore, unum tantum determinatum genus c5
Reliqua quae sumpta occasione ab hac ipsa continuatione tractantur hic per scribentes. de realibus N personalibus actionibus, eXtraneae sunt disceptationes. quae nihil habe mcum propositis verbis nabricae commune. & quantum attinet ad dignitatem nobilitatemve iplarum inutiles. quia non est dignitas vel nobilitas essentialis proprietas actionis, sed ne dum accidens considerabile a iuris prudente , cuius est vim& potestatem actionum reserre. & si maluerit originem & eκere rium ipsarum non dignitatem. quia dignitas significat bonitatem alicuius propter seipsum. Niri rebus absolutis consiὰeratur. Actio vero res relativa est aliud respiciens. De differentia vero ridicula est distinctio Alberici de Rosa te quam communiter sequuntur, dicentis dicerre origine natura & effectu, reales actiones a personalibus, quia is penumero origo & natura cc standuntur.& quacunq: natura disserunt effectu differunt. N ne cellario se consequitiatur diuersitas naturae. Noperationis. in tantiam et eκ disserentia operationis . Venimus incognitionem diuersitatis naturae. & ridicula est aptizatio distinctionis huius ad rem, qua dicit Ripa . actiones istas, natura differre . in eo et datur personalis aduersus peribi an . realis insequitur rem . ponens obiectum pro nature rei. quia natura istarum principium intrinsecum illud est . quo diriguntur ad hoc vel ud illud. personalis scilicet ius petendi, realis autem ius agendi. effectu similiter inepte differre dicit . quia in realibus concluditur declarative, in personalibus ad dandum. ponens formulam Ec modum exercende actionis. pro effectu ipsius. quia tunc idem esset prius & posterius . coni e-quens N eoncomitans causam sui. Non enim modus exercende actionis effectus eius est. sed est
effectus id quod sequitur ad exercitium ipsi iis . quod est rei consequutio D aequalitas prae existentis inaeqnalitatis. Interdum tamen frustra laborates . quia Ulpianus verbis claris e X plicat manifeste differentiam actionum istarum, in t actionum genera fide petio. N obli. Actionum genera. in . quit. Duo sunt. in rem quae dicitur vendicatio S in personam quae condictio appcllatur. subdens in rem actio est per quam rem nostram quae ab alio possidetur petimus. N semper aduersus eum est qui rem possidet . in personam actio est . qua cu eo agimus qui obligatus est nobis. ad aliquid dandum vel faciendum. δέ semper aduersus eundem locum habet . ubi nominis, formae , 5co iecti materia ue. differenti P maius e stant tir.
Et ex hae ipsa diuisione Ulpiani tollitur quoquomodo dissicultas etiam alterius qua stionis Impertinentis. 'tia dubitant eX repugnantia legis haereditatis C de petitio bare eum l sin autem. ised bii, E de rei vendica. Utrum saereditatis petitio sit in rem actio. vel miXta. quia dicimus. Tquando quaeritur utrum hoc sit illud, inuestigamus, virum diffinitio illius conueniat huic. & utruomne i est hoc sit illius diffinitio . quia diffinitio R dissinitum sinit idem numero quod est manifestum. Sed dum demonstrat Ulpianus hac eadem. l. actionum genera .in rem actionem esse ius illud, quo petimus rem nostram. quod ve semper est aduersias eum qui possidet, indicat .hareditatis petitionem non esse simpliciter actionem realem. quia non omne illud quod est haereditatis petitio,est petere rem nostra ab eo qui possidet. no enim perpetuo dirigitur aduersus possessore haec actio. t iaci & ii lege.s .consuluit ff. de peti. haere .l haereditate. C in quib. cau. ces long . tem. praes. Neq; semper hac ipsa rem nostram petimus, sed saepe persequimur personale debitum , siue eκ contractu, vel eX delicto sit, siue sit pretium rei, vel exactum a debitore. siue etiam negotiorum gestorum occasione l. sed utrum cum l. seq l. quod si in diem s. sed & is . non solum. l. si posse ilior .s .ait de petit haere. Mod vero quaerunt utrum sit mixta, dupliciter potest intelligi, virum sit tercia quadam actio per colligationem composita. e X actione reali Ec personali, in qua plenae & persectae tota virtus simul utrarum q. istarum reperiatur. Et tunc manifestum est, e X eadem Vlpiani diuisione . non asse haereditatis petitionem miX tam . quia dum inquit, actioncm in rem esse semper aduersus eum qui possidet, & qua rem nostram petimus, in personam vero semper aduersus eundem qui nobis est obligatus, demonstrat repugnantiam harum spetierum incinpatibilium . nisi se inuicem frangant. quia res nostra non potest esse per sona obligata. N obligatio non potest esse dominium . Et eadem persona, aduersus quam semper dirigitur personalis actio. non potest esse omnis possessor, quia non potest idem ei se diuersum & unum multa, Et singulare determinatum indet ei minatum. Sin vero quaerant, utrum haereditatis petitio. tertia sit quadam actio ,rcsultans eX alteratis refractisq; ad se inuicem actionibus istis, in qua nonnullae condictiones
16쪽
eoudictiones realis, Aliquae item personalis reperiantur. Eadem ratione qua solet unio in rebus naturalibus fieri per alterationem miscibilium contrariorum . quorum alterum a git in alterum, & sibi inuicem virtutes adimunt. Tunc manifestum est esse miXtam, quia personales praestationes habet. l. sed & si a. peritio.iseo. N non insequitur rem perpetuo ut dirimus, sed quemadmodum in rebus naturalibus mixtis non contingit aequalem mi tionem ad pondus dari sed semeer vnnm eκ elementis praedominari a quo naturaliter mouentur res . simili modo in huiusmodi commixtione accidit i natura realis actionis retinet praedominium, Et ab hac ipsa praedominante fit denominatio. N appellatur haTeditatis partitio Actio in rem, non dissimili ratione qua Actio finium regundorum, quam appellat Papinianus miκtam ini: actionis de actio. & oblig. propterea quia haset vires nonnullas rei vendicationis l. 3. C. finita regund. item personalis actionis l. . s. l. dc . . a. seo. a praedominio personalis ipsius, Personalis actio dicitur l. i .eo tit is fi reg. Itaqi diei ut recte locutum Imperatorem ind. haereditatis.C de peti. haere. asserentem inesse petitioni haereditatis mixtam naturam personalis actionis. quia reuera inest . quoniam om nes haereditariae actiones veniunt in ipsam i item veniunt. s eum prediximus is eo. Recte item Ulpianum 3c Paulum in l. sed dc si lege. s. Petitor de petitio haere. & l. sin autem s. sed θc is qui de tei vendieat. Appellantes hane eandem in rem actionem. sumpta scilicet denominatione a natura realis . habentis praedominium 'in ipsa , quia consequitur domibnium acquisitum per haereditatis aditionem. Et actio realis genus eius est. substantiatur enim per genus vendicationis squod manifestat nomen eius petitio)N per nonnullas differentias personalis actionis. quia nihil est aliud haeredi ratis petitio. quam vendicatio successionis, habens Ndmixtas virtutes aliquas personalis actionis. Et istae est sensus legis haereditatem C in quib.catis ces log.temp. praes si recte perpendatur. Nee ad rem pertinet quod inquit Barto. ini sed di si lege a Petitor.isde petiti. haered Non posse species istas personalis & realis actionis simili concurrere. Eadem ratione qua non potest esse idem animal Homo dc Asinus, Quia substantia, nihil habet commune. clim istis ictis conceptionibus. quae sunt generis accidentis. 5c alterabiles, vel eκ natura sui, vel ad placitum. quoniam recipiunt nonnunqtiam accidentia magis & minus. 9 nihil impedit ex albo & nigro , permiκtis & ad se inuicem refractis, rubrum vel viride fieri. Circa particulam si certum petatur quod eκponunt. certum hoc est mutuum ubi verbo mutui intelligant rem certa debitam eκ mutuo, ut sit sensus totius particulae si petat certu ere causa mutui . vera est eNpositio.: in vero certum di mutuum ita confundunt ut velint
verbo certi significari simpliciter muttili ,ut voluit Pau. de Cast. qui dixit appropriari verbum certum eotractui mutui , Expositio falsa est. & est via ad euertedam ciuile facultate. quia fit recessus d significatione verbo . ubi no constat de cotraria voluntate loquetis . Et huic aduersatur Ulpia in .l l .de cod triticar. N in I.si quis certu infi.eo ubi demostrat verbis istis significari purum exercitiu eerti codictionis. Et Pau in i certia manifestat essentiale differentia signi hcationis verborum hora, tum quia distinguit specie a quantitate, cuius solius quatitatis mutuli est .& signifieat certi verbu habere generaliore appellatione, cum et quia certum esse accidit rei mutuo date. dc accidetia essetialiter distinguntur ab his quibus accidunt. Quod vero eXponunt petatur. hoc est repetatur, falsu est & ridiculu, quia nihil est in mutuo et repetatur,no species data, quia trassertur ad alienu dominu , non genus quia genua no datur mutuo, sed res determinati generis. Ec res generis no e genus , quia coceptus metis. 8c res qua purus intellectus humanus costruit. no est res naturalis, di non potid quod est viiii actu numero tantu praedicari de pluribus numero. Et consequeter dgenus certi codictione repeti, praesertim quia no est res certa cuius determinata qualitas vel qualitas demostratur. Sed dicimus nos.ideo quia mutuates damus certare alicuius generis, et certi codictione quae ex mutuo nascitu reiusde generis certa re repromissa petimus. ει verbis rubricari quod colligunt, De pnepositionem significare materiam, falsum est simpliciter & absolutae, quoniam prirpositiones omnes, Termini sunt, non per se significatici, qui non habent, nec a natura . nee ab humana institutione vim repraesentandi aliquid intellectui, nisi. in quantum coniunguntur, vocibus habentibus significativam vis
17쪽
tutem per se, simul eum quibus possint diuersa significare, qua propter appellantur e Logieis voces consignificatiuae. Et manifestum est, quod id quod non nisi per adhaerentiam ad aliud significat, simpliciter sumptum, non magis determinatur ad demonstrandum unum, quam aliud. Imo quia virtus praepositionis huius indifferens est. N ab adiuncto lo- Io determinatur . non magis potest accommodari ad consignificandam materiam . quimaliud. Sed esse salsum. hoc adnotatum apparet, propterea quia . vel deducitur ab egeritia praepositionis, vel ab his quae contingunt illi per accidens, non ab essentia eiuri quia praepositio dh. nullam habet aliam essentialem proprietatem. praeter hanc unam squam dicunt Grammatici quod ablativo casui coniungitur . quia nihil aliud est illi perpetuum , praeter hoc unum. 5c quod non est perpetuum, non est naturale, quia quod per naturam
Iuam tale est, cuicunq; comparetur. non potest non esse semper tale. Quenradmodu non contingit igni, quibuscumq: rebus apponatur non esse calidum . In reliquis vero, natura sui, praelata praepositio indifferenter se habet, siue nomen eni copulatur, materialem causam demonstret . siue causam efiicientem, siue personam, vel tempus, vel locum. Ecce
dicimus eκpelli aliquem de fundo, di de possessione deiici I. si de fundo . C. locat i si de possessione. G unde vi. Et de diuersis mundi partibus multos confugere ad Apostolicam Sedem dicitur. cap. eum de diuer. de priuit in .6. Et Callistratus inquit in t si ad Syllauian. si de pluribus haeredibus quibusdam inuictis testamentum apertum sit. Et Paulus lin l. si is
yii rem s si stipulatus de fur si stipitiatus, inquit, de te sim. & Vlpianus. si de me petissessi ut certo.s . si de me. Ucommo. Et libertas denegari, dicitur, descendentibus de latronum familiis i de Latronum C quib ad liber pro . non li Et hominem de Francia matrimonium contraxisse cap pri de sponsa. Et aliquid de caetero iaciendum vel cognoscem dum esse cap. de caetero ex de testi. cap. de caetero de transactio. Et Beatus Chrysost mus inquit De quotidianis peccati quotidiana oratio satisfaciat disti. . de peni. Et Diuus Augusti nil I cap. si de are a 2 6. quaest. a. si de area vel torculari tollitur aliquid ad sacrimeia docmoniorum. Et Vlpianus in .l redhibere f. idem Pomponius de aedili. aedict. His de rebus inquit. Icijsdem de rebus significans, propter has res. Et de ocsilio alterius sacere . R de multa providentia prohib. tum aliquid esse dicitur cap. de inulta de praebend. Et soluendam esse decimam de terra quam habemus, cap 6 de priui. Et de muni de meo fieri
tuum dicunt ,Consignificantes aliquando tempus, aliquando personam. nonnunquam lo- eum , vel terminum a quo, quandoq causam mouentem, item totum. prouinciam, gen .
N oppositum. Imo ad consignificandam materiam. De praepositio non sumitur . nisi in eou vice fungitur praepositionis eκ. quae ingreditur diffinitionem materiae . quae dieitur id esse, eκ quo cum alio aliquid fit. & haec ipsa dictio eri, adhuc consignificat modo contrarium . modo priuationem . locum quandoq: . quandoq: causam efiicientem, quia dicimus in albo seri nigrum. N ex nocte diem. Et Pomponius inquit in l. si is qui de actio. empl. sis qui Lapides eκ fundo emerit tollere nolit, ex vendito agi potest. Itaq: apparet non potuisse deduci ptaesentem regulam ab egentia dictae praepositionis . tum quia natura sui nihil per se significat, eum etiam quia . non maiorem aptitutidem habet ad conspnifieandum unu quam aliud. Quod si dixerimus regula colligi eκ his quae quandoq: accidunt illi. Verbi gratia . quia videmus. Hoe in loco, appositam praepositionem. De verbis aliquibus , Quorum coniunctione accommodatur ad consgnificandam materiam. Tunc apparet origo erroris, quoniam retulae non constituuntur eκ his quae eXtrinsecus accidunt, dc multipliciter contingunt inesse dc non inesse . sed ab egentia cucuntur, & explicant nato ram rei, quia regula oratio est quae enarrat rem quae est, dc haec ipsa substatia rei est. & forma eius. quae verae est. 5c marime est. Accidentia vero quae extrinsecus veniunt, non. sunt
id quod est, sed aeeidunt rei quae est. dc ipsoru egentia est pura inhaeretia. Et quieunq: sunt
qui sumunt regulas in istis. adscribunt natum rei quod pedet ab alio A determinant i inde terminatu, N implieant accidens esse substantia, quod natura n5 potest facere, Itaq. ccnseruiat principiet xetccimodata ad generandu habitu ignorantiae, quia scietia non potest esse nisi cognitio rei eo modo quo est. 9 similes propolitiones declarat rem alio modo quii siri a quidc me excelluere pruci noliri Iuris doct. indequaq; sumentes, Ic suo Intate cin
18쪽
struentes .e X partieularibus N ae ei dentariis dispositionibus Iuris, uniuersalia 3 ne eessaria the
remata, quae deducta extra fines materiae propriae. ut reuera falsa sunt. & vero non respondent. coguntur postea. innumerabilibus penh lamitationibus coaceruare, in quibus nec ars, nec ordo , nec disciplina. nec veritas ulla inuenitur.
Sed aὰ rem Seo. non licere nobis adnotare dictionem de magis hoe quam illud signifieare. nisi iuditium fiat eκ eo iunctis vocibus, elim quibus simul sumpta consignificat modo materiam, ut in omnibus fert: titulis Iuris, aliquando hoc aut illud. simpliciter vero nihil significat. quoniam
eius natura non hoc patitur. Et quod contra naturam rei est . aut non secundum illam. non potest esse regula. quia sola natura regula rei est, & norma & sorma eius Et regula imago solius naturie est. Colligere vero si velimus hoc in loco quemadmodum ex quam pluribus alijs Pande-drarum titulis, et clictio De coluncta reliquis verbis tituli. ha Sentibus vim signifieandae materiar. consignificat materiam. licebit quidem ut licuit Baldo in I eκ arrati C. de actio em p id tamen pueriliter dc inutiliter. Sed satis sit dicere praesentem titulum esse demonstrativum materiar. 3csit etiam nobis satis, quantum ad praesens adnotatum . nisi velimus hoe unum addere. inter tidicula reponendum et inquit Decius hie, in appendice Pisis addita num . i i et haec dictio de significat. quod materia huius tituli est De rebus creditis. Deinde quod assumunt scribentes. ut comprobent, tripartitam diuisionem huius Rubricie, et punctus habetur loco copulae, aut nihil est, aut est pernitiosum dc falsum. & utcunq: sit imperti. ninter obseruatur ad hoc propositum, quia dicunt punctum interpositum primis particulis.
DE REBUS CREDITIS. SI CERTUM PETATUR. Impedire quo minus
coniunctim legi possint, ut dicant. Si eertum aliquid petatur De rebus creditis, quia punctus vegulariter habetur loco copulae. 8c copula implicat distinctionem rerum copulatarum Sed hoc est superuacaneum, quia punctus non indiget participata virtutae copulae , ad hoc vidistin- Raar. quoniam in eo cr punctus est. per se primo, & principaliter separat. Et ubi velint a puncto Coniecturam sumere . diuisionis sensus. harum particularum . sufficit simpliciter dari punctum iri e se. dc superfluum est inquirere, utrum habeat vel non habeat virtutem copulae. 3c ridiculum est velle, punctum distinguere non in eo quod punctus est. sed ut haberi poteth pro copula. quae per se primo coniungit, ic per accidens demonstrat rerum copulatarum diuersitatem in quantum nihil sibi ipsi eo putatur, sed diuersum diuerso . Punctus vero, quia terminus est orationis , diuisdit partes quibus interponitur . eκ sui natura. quemadmodum in limitibus agrorum. contingit interpositione lapidis distingui sundum a fundo . itaq; sufficit pro coniectura distincti sensus. particularum istarum. simplex eius interpositio. ut punctus est sed et di Nimus. regulam punctus habetur loco copulae . aut esse nihil . aut esse falsam . est manifestum . quia si sensus scribentium talis est . ut dicant. Cognita voluntate loquentis punctus interpositus partibus orationis aliquando resoluitur in copulam. Uera est propositio . sed in utilis. vera, quoniam ubi constat de volunt re . coniunctio ipsa accipitur pro disiunctione. 3c e contra, ut l. saepe cum consimilibus, de ver b. signi. Quia tunc impropriantur verba. dc cessat omnis obseruatio propriae signincationis, quia verba deseruiunt intentioni. 5c propria tignificatio attenditur in Iure ciuili. ut habeatur aliquacerra mensura. colligendae veritatis in dubio, ubi vero veritas Ec intentio loquentis est manibse .i a. celsit omnis confideratio, proprietatis. 6c improprietatis, sicut cessat indigentia conie-etiarae. Et ho et casu. inutilis est praesens regula. quia non praestat nobis opem perquirendae veritatis, sed est purum enuntiatu euentus rei, data causa. Sin vero dicunt scribentes. in ambigua voluntate loquentis. punctus interpositus, debet haberi pro copula . ita ut sit mensura quaedam cognoscendae intentionis eius. Falluntur, quoniam, eX impropria rerum significatione veritas non indagatur. Alioquin ius civile, non haberet aliquam certam Methodum. inuestigandae ii rentionis loquentis , dc non esset ars, vel peritia. nec scientia, sed eXercitium fortuitum . dc vanum . quia non imitaretur naturam , quae determinatis operationibus demonstrat rerum essentias. Punctus enim in eo punctus est. terminus est oratiotiis .copula medium,& 'medium contrariatur extremo. Et res significara per punctum , quae est distinctio, repugnat unioni, per se primo signi statae per copulam. Et quae natura repugnat destruunt se inuicem . 8c ne uitu potest alterius officio fungi. nili improprie dc violeter. Et Paulus inquit in l. alienationis E de vel b. sigia. oratione quae non habet disiunctione eo niunet a accipi. e X mente. pronunciantis, non eri puncto, nec eX coma. tu quia solatae orationi contingit non in esse punctu vel coma, cum et quia . punctus
Π est vox signitieativa, prolata a dispone te. sed fit ab eo qui in scriptis redigit se mone alterius
19쪽
Et quandoctinq. admitteretur talis regula. tunc incuria vel malitia scribentis. sensus eompositus diuideretur. & fieret contra mentem loquentis,& sic subministraretur materia erroris. 8c falsitatis. Mentem autem eκ qua Paulus inquit interpraetari orationem carentem copula pro con- itincta .eolligendam dicimus nos. tum a materia de qua loquitur, cui verisimile est accommodari consensum proserentis. l.coniunctionem. & l saepe vers sed verius isseo de .ver.fg cum ex e
textu totius orationis tartit sumptae. quia istae est intellectus, legis triplicis. si perpendatur .& logis cum intestamento s. hac verba de haer. inst. Sed veniamus ad Bariolum .
BAR TOLI Sum maria declaratio δἰ diuiso.&liter alis exposito. contextus huius non
satisfacit. Ad cognitionem inquit specierum debet praecedere cognitio generis, sed verbueredendi 8c verbum rei sunt verba generalia. ideo a Pra tore De rebus creditis praemittitur in Rubrica hoc dicit tota lex. Argumentum hoc. siue summariu quod appellant, nos dicimus nihil prorsus habere commune cum propositae legis verbis . tum propterea Vita sermo quidam est nihil concludens, vitio praesertim minoris propositionis. quae ambigua est 5t manea. Cum etiaquia licet quoquomodo reduci posset ad apparentem quandam sormam recte Syllogizandi, vi primae propositionis quae aliena penitus est a mente Vlpiani non posset aliquid concludere non
Ecce . praeseponit ista ratio. eκ illa propositione. Ad cognitionem &e. quam falso dieit esse subintellectami Ulpiano, qu5d comparentur duo extrema ad inuicem, alterum quorum naturam generis teneat . alterum vero speciei S dubitetur. de quo primo tractandum sit. sed minor propositio , qua dicit, verbum eredendi & verbum rei sunt verba generalia . caret termino demonstrante quid sit id cui comparentur haee verba . 8cquid sit ad quod retineat naturam speeiei. cuius cognitio debeat insequi cognitionem horum verborum. De rebus creditis, & ut est persecta di manca, facit orationem vitiosam. & ineptam ad concludendum .cuod si sint qui intelligant' Bariolum . eomparasse verba rerum creditarum, reliquis partibus tubricae. particulis scilicet illis si cert petat dc De certi condictione. t aquam minus uniuersalibus, ut sit sensus . Verba rei u creditar u sunt generalia. particulae. si certum petatur. 8c de cerii codictione, sunt speciales. ideo prae mittitur de rebus creditis. Ridiculu tune. & falsum dicimus esset Bari propositum in mente retetum. Guia praeterquam cp particula certi condictio. latissimam significatione ui habet . quia competit haec actio eκ causa legati. quod non coplectitur. secundum Bariolum . ab appellatione verborum De rebus creditis , di nihil habet Certi codictio cum propositis verbis commune, cuius causa ad illa comparata: possit existimari et habeat habitudinem 1 beeiei. Manifestum est. Ulpianum hoc in loco. non dubitare. virum cognitio signa ficationis particulae, Rerum creditarum, antecedat cognitionem particulae,s certum petatur, Et de certi eondictione, quia non poterat dubitare de futuro contingenti. quod erat apud ipsum impossibile eognitu. Nam verba De rebus creditis. Titulus erant, a Praetore Romano pra missias, Reliquae partes praesentis rubricae. appositiones sunt compilatorum Iuris ciuilis . Et supra diximus. hoe virum dubitasse Ulpianum tantum, cur generali materiae. Titulum de rebus creditis praemi-ssset Praetor. Item si diXerimus. Bariolum subintelleκisse eomparari verba rubricae contractibus de quibus particulariter tractaturus erat Praetor sub ipsa rubrica . ut ipsemet quoquomodo testatur ita sentilia. in versiculo Tu qui vis vltra intelligere, in illis verbis, qui intendebat tractare de contractibus particularibus, , t dieat. Ad cognitionem speciei debet praecedere cognitio generis, sed verba rerum creditarum sunt generalia ad multos contractus, de quibus intendebat particu 'Iariter tractare Praetor. Ideo a Praetore praemititur titulus. De rebus creditis Tunc aduertendu.udi variat significationem verbi. gentis . assiimpii in prima propositione. δέ Syllogizat ex quatuor terminis nihil concludens . Non enim quod generale est ide & genus est, propterea quia . Omne comune pluribus est generale, sumpta denominatione, e conuenientia cum genere, in eo tr plura con praehendit. Alioquin accidens proprium .differentia. species. essent genus , dc quinque praedicabilia no essent quinque. sed essent unum. dc genus esset magis commune dc minus commune seipso diuideretq: semeti plura, bc de seipso praeci caretur, item nota inuni sgnificationes ge-
20쪽
nerales. essent substantiae rerum, quia genus dieit essentiam quandam εc naturam comunem pluribus. Quod si verbum . genus . non in sui propria significatione acceptum dicamus. sed inter- praetemur, aliquod magis commune, non distinctum . ab eo quod est generale Tunc peruertitur sensus primae propositionis, in qua genus capitur pro eo quod de pluribus speciebus dicitur. Et redditur idipsum enuntiatum t maior scilicet propositio falsum , quoniam ad coenitionem minus communis non est simpliciter necessaria cognitio magis communis. Non enlm ad cognitione hominis requiritur eognitio longitudinis . aut latitudinisi vel trinae dimensionis, ut demesio est. quae insequitur hominem ut corpus est, di longe magis communis est, quam genus homini prorimum . quod est Animal. Sin vero generale. pro genere capit tunc incidit, in magis aspernandas coclusiones. quam reprobandas . quia fatetur. Quod duo verba distinete sumpta. sunt unu genus. Quod rubrica sit serius materiae demonstratae per rubricam . Item implicat Praetorem proposuisse rubricam, ut eodem genere cognitionis .cognosceretur. quo res fgnificata per ipsam cognosci debet Item et studium Vlpiani interpraetis est demonstrare rationem cur factum sit quod rubrica pra cedat materiam, quae omnia ut erronea sunt. dc absurda. magis merentur irrisionem quam confutationem. Voces duae, nisi sumantur ad significandum conceptum unum, non possunt esse genus unum, nisi velimus fateri, unitatem esse multitudinem, R idem & diuersum idem esse, quia qui genus dicit originem dicit Naturam & sormam . Forma vero natura & origo una est. Alioquin uniun subiectum contingeret habere plures formas essentiales, quod est impossibile. Item rubrica non potest esse genus materiae . quia genus est natura prius. N ea quae natura priora sunt, possunt esse sine aliis , alia vero non sine ipsis. sic animal homine dempto non eorrumpitur. Et legatum sublato conditionali legato non tollitur . sed rubrica dempta materia non est rubrica materiae. Materia autem potest esse sine illa . non est igitur genus . Sed non est genus. quia fgnum rei est Est enim Index significatio. & demonstratio quaedam. Signum vero non potest esse genus rei significatae, alioquin nihil proponeretur. cur voκ quae signum est coceptus animi , i 5 esset genus. coceptus. εc conuenienter ad interrogationem factam per quid . De febre . Responderemus Urinam esse. quia quandoq significat Utina febrem. Item Praetor non proponit rubricam ut eodem genere cognitionis nobis innotescat quo res demonstrata per ipsam, quia rubricae nostrum est cognoscere significationem nominis tantum. Materiae vero habere cognitionem quid rei. qua forma scisiicet qua ve ratione reguletur determinetur ve materia circa quam lex versatur. Et stulta erit interpraetatio verborsi Ulpiani si dixerimus ipsum hoc in loco reddere rationem, cur Itibrica praecedat materiam, quia laboraret circa per se notum ex natura ordinis , quia signum prioritate Ordinis praecedit rem significatam . Et iam diximus esse manifestum Ulpianum , hoc unum intendere, ut probet praemissum hune titulum De rebus creditis conuenire insertae materiae sub ipso.
Accedit i propositio quam dicit esse subintellectam l Ulpiano . ad cognitionem speciei 8 c. non potest esse de mente eius, quoniam eommuniter est receptum . et verbo speciei apud Iure consultos individuum significetur. generis vero appellatione et species demonstretur. Et quandocumqi praesens propositio praesupositum esset Vlpiani. tunc implicaret, i iuidua esse scientificae considerationis. krtificando et ad eognitionem indiuiduorum praecedere debet cognitio speciei, T est erroneum, quia nulla scientia considerat indiuidua quorum infinita multitudo sciri non potest Et ius ipsum nostrum. non nisi de speeiebus facti disponit, quarum singulae eXemplaria possunt esse innumerabilium pene operationem numero tantum differentium. Sςd apparet hanc propositionem esse remotam i proposito Ulpiani, quia non intendebat ille referre significationem verborum tituli. ante legis interpretationem, comparando legem ad ti-ium, tanquam ad genus, quia qui genus dieit, Eius quod est speciei genus dicit, Non per com-
P rationem ad id quod non est species eius. quia genus . nomen est relatiuum . Interpraetatio vero verborum legis non est speties interpretationis verborum tituli. sed reserruntur haec simul ad unum commune genus, aequaliter utriq: proximum, quod est interpretatio verborum . praedica
bile de hae M illa disserentibit, inter se speete. quoniam interpraetatio tituli. Est erepolirio significationis materiae. verborum vero legis. deelaratio est voluntatis Legislatoris. quae regulat ma
reriam δέ ad illam habet respectum formae. dc qua ratione materia non potest esse genus formae , Eadem interpraetatio tituli non potest esse genus interpretationis verborum legis. Iod si quis dixerit. ante d. itinctam eognitionem materiae, quae habetur eXtractatu, necesse ςsso P ςςdere cognitionem consulam, quam subministrat intelligetia significationis verbQ um