장음표시 사용
151쪽
iu Liber Tertius. De Rebui S l .
PropriE itaq; appullatione testamenti venit testamentum, continens haeredis Insillini Mnem, licet quibuslio placeat venire, & codicillum, & cli nationem causis mortis, ex quo ista in eadem dispositione videntur expressa, per t.testamentiam, C.de testamentis, sed alii excludunt codicillum, Lnon dicillum, C.de testamentis, de ibi Bal. laro autem vers est
codicillos contineri, Bal. in l. ilinicas, ε. de excu. tuti &ita, ut dictimi insomnis ultima voluntas nuncupatur icstamentur glinitia. a.C.de Castr.pee in fin.&1.pen. C. communiae
de leg glo.in l. i .in verbo directo E testamentis. Propterea statutum l.quens de vitia mis voluntatibus, intelligitur etiam de codicilli&, Paul.die Casti. in Lhac consultissima, C. gi test.fac por.ita & de omni testamento, tam ex scripto, quam sine scripto, l.quae nuper. . de inoff. test. 3 Testamenti factio est de iure gentium, I. si testamentum, C.de testamentis, glo.in l. I. C. de acq. rerum dom.in verbo Ciustatio intellige de iure gentium ρ,--a Bal. in l. ex hoc iure, aede iust. & iure. Ideo duobus testibus firmari potest, Inst de leg.8 ante. Solemnitates autem sunt de iure ciuili, inst.de testamentis, in primo, quo & alia ni in serina inaia, hesbit, i. ius ciuile, sde iust. destire. Ideo videtur dicendum duas esct species testamenti, vaer de iure gentium,quodMduobus testibus rogatis, l. 1.C. de bon.possisictati& x hac consil-tissima, oc Auth.hoc inter liberos, i. per nuncupationem, C.detestamentre. Est hoc notatur testamenti sectionem esse publici, & non priuati iuris, l. 3. U.de testamentis, & testator accipit saeuitatem a iure ciuili, impeditus autem a re ciuili, ex alio priuato iure essici potest testabilis, glo. ind. l. 3.in mo. Genera testametorum diuersificantur, Iecundum temporum ditiqrsi ales, tamen ad quatuor modos reducuntur ι unum dicebatur calatis comi rijs ; scuncio , procitum; tertio,
per aes, & libram; quarto, in scriptis, vel finc scriptis, quod nuncupatiuum dicitur, Instit.
3 . Primo, quod est calatis comitiis, erat tempore pacis, calatis comit ijs, agere est bonis initi js .s: olim populus conuocabatur ad conciones, quae comitia appellabantur ,& citaret id R est, qRod conuocare,praeterea calatis comitiis, concione conuocata dicebatut i Aderas ibi curiati, & centuriati viri, quibus cura Populi erat demandata, 1. a. εMorig.iuriu'glo. Ipsi de testamentis, S. I.
Qui N stari cupiebat, ad concionem vocatus accedens, his utebatur verbis. Velisu, ia-
tunc existentes in comitijs, tamquam bonis initijs vocati, comprobabat illius viiluntatam, i& testamentum, calatis comitiis celebratum, nuncupes atur ad differentium procinii. 'ε Procinium, sacpndum genus testamenti, militare erat, eo quod militum vestesprociditi, & brupes erant, quo tempsue licebat militibus quocunq; modo voluntatem suam declarare, eo M*giis xistentibus in expeditione, titillisalijs solemnitatibus seruatis, instit. de temi lit. --ςrit, ut his viat 'verbis, ratim εν edem meum is, vel sana mea rati& hoc constet, vel scriptura ipsius militis aut duobus tinibus , 5c talis solemnitas est. d iure naturilli, di non ciuili, Inst.e 4. Ideo priuilegium. & ibi glo. tra autem tempus expeditioni , di et sed aredispositioin iuris communis, Ilast cod.f.illis autem. I innio. rMione militiari iussamilia de bonis castrensibus, vel quasi testari potest, Inst. eoa g. scd.iὰκ e testari, & S. sn. licet fuerit mutus, & surdus, f.quin immo, .durante,i scilicet, militia, S. sed , αἱ i.test hactenus. Tale tostamentum in militia vis es per annum, durat post expeditionem; nisi aliter ex delicto fuerit remotus, eat d. sed hactenus; ae omnia latius in tit Inst.Edeodet
milliari testamento. . . t . .
Tertium genus ςrat m pes , & libram alta nomine permanet pationesn; seu imagina ,riam venditionem, Instit. de testis o in.f. i . sicut in venditionibus in statera appendeba tur venalia, & emptor tenens manu Elnae pondus, & aes,'do alia manui venalia diectar, meum mili emptum es, & divae aere percutiebat libram, ac si esset xium memptae, ut restri; Gess.lib. 13. cap.r Ata etiamin luereditati,n seruabat , di quiano inter. uenerat realis emptios Idem imuinaria inruum aisvelles auarit vires his min-vem, a , dum
152쪽
Dilucidatio IV. De Testamentis.
dum aere libram percutiebar. Fami m Luc=ροβα- morum, tune quirituam meam esse aio. eamj hoc semiso. obra -- emp/um esst, dicebatur etiam ere emancipationem,quoniam emancipare, emere significat per aes, hoc est, pecuniam, libram, stateram, scilicet. Quae testamelorum genera hodie in desuetudinem abierunt, Inst. de rest. S.sed illa,& v nerunt alia duo genera in usu recepta, in scriptis,& sine striptis. a Testamentum in scriptis est dispositio testatoris, scripta manu ipfius testantis, vel ait riu; de eius Rissu, talis itaq; forma erat de iure praetorio, aliae superius dictis de iure ciuili; Propterea Praetor solemnitates adhibuit, seruandas probarorias, ne fraus menti testatoris daretur, de quibus latius in S.sed praedicta, & g. sed cum, inst. de testamentis, & l. hae consultissima, ade test. Spec.de instraeditis, j. comecndiose,& inter modernos relat a Rol .in cons. 36. lib. 1.& sunnista, videlicet. stator scribit manu sua testamentu, vel alte de eius mandato, cum eius subscriptione,adhibentur septem testes, & hoc de iure ciuili qui se sub scribunt, & sigillo muniunt singuli de iure honorario, coram testatore unico conteκtu, licet possit unico sigillo etiam alieno sigillari, dum tamen ea primatur, , possunt, institieod. Hoc genus testandi periculosum est, qui si tempore aperitionis aliquis testitim decessisset,& eis substriptio recognosci non posset, dubitaretur de validitate testa inenti, secundum
Bari l.a. is quemassi test.aperiant. De eius cautelis, vide cepol. caul. 3 8. y Vltimum genus dicitur sine scriptis,& hoc frequentissimus usii receptum est, alio nomine nuncupatiuum ι eo quod testator sine aliqua scriptura de essentia ac us suum haeredem nuncupat; Notarius si ribit, ut perpetuo memoria conseruetur ad probanda testatoris voluntatem, exi hac consultissima, S per nuncupationem, Qdetestamentis, &praedicta de clarantur intit. Inst.εδι C.de test. i o Praemissis consideratis, videndum quomodo testamenta ordinentur, ut in tit. Inst. de te- a. stamentis ordinandis, ordo est compositio rerum aptis,dc accomoditatis locis, sic testamu .idiaιέ ta compo da sunt, ut sua quaeq; pars aptis loci, accomodetur; Ideo est parium, & dispa-I I tium rerum suo loco colloc anta,recte dispoiita; propterea ordo attendendus est in Instrumentis, ut in Aiath. inibus mOd.nat.Offlegit.g. huic ergo, coli. ad tollendas confii simnes, ut in Auth. de haered.dc falcid. f. ii quis autem, coli. r. In testamentis prima ordinatio
est videre, qui testari possint; secundo, qui possint ella lueredes i tertio, solemnitates des,itae seruanda . De orimo. oui testari possint,legitur in tit.C. i testamentum facere possint,& Inst. qui-
mentis, sic a lege quatuordecim personae testari prohibentur, uti ibi glo. quae in his versi bus continentur, testari nequeunt impubes, religiosus, morte damnatus, de sub patre filius obses Prodigus, stultus; dubius, seruus, suriosus, crimine damnatus, cum muto, si dus, εο ille, qui maiestatem laesit, cecum quoq;, iungas, & similia. ra Vnde iteminae testari possunt,cum iub his non compraehendantur versibus,ut per Auth. vi liceat matri, dc auiae, quo cauetur parentes ascendentes, etiam matrem, & auiam testari sunt, relicta legitima iiiij - . . . I Vt versius melius intelligatur, collige capita ista; ratione potestatis, sicuti filii familias,l.qui in potestate, i. filiustam.isde testamentis, i. pen.Qqui test. sec. possi .si quis, g. O.ε de irrito tessit.eκ.milit.ε de tessimilit.l.Titius, .ex tempore, l.fin fide bo .post. Inaeeod.s r. Intellige de alijs bonis, quam Castrensibus, vel quali, dum fuerit sici potestate, Ang. Institi eod. S. fin. Monachus pariter prosessus, qui sub sui Abbatis potestate vivis testari non ponest,ut in hoc aequiparatur seruo, i quod attinet, EderePluta non dicatis, I a. I.Bal. in l.Deo nobis, S. hoe autem, C. de Episcopis, & Cler. l . II obse & qui loco captiuoru dantur hostibus urates non recedere de certo loco,sub cer
153쪽
16 Secundo, prohibentur ex defectu artati ut pupillus,& impubes, artas apta ad testandum in I annorum, in foeminis i a. completis, l.qua aetate, in glo.ffide testamentis, i. filius- fama .eod. l. t.*.exigit,side boniosi InsLeod. S.praeterea, quia tunc carent recta ratio 17 Tςrιim ex defectu mentis, ut mriosius, tempore furoris, Inst. eod. S. furiosi, L iuriosum, C.eod. l. is cui lege, Ede testamentis, lclui tesLS. nec furiosus .e .l.fili similias,&Ma
Ita & prodigus, cui bonorum administi alio interdicta est, i. is cui, is de testamentis, ibi
glo.& Bart.Inst. eod. S. item prodigi. l. ii 8 Quarto, ex defectu sensus, ut Coecus, Mutus, & Surdus; Coecus, qui nil penitus videt testando, dubet seruare, i. hac consultissima, C. qui test. fac. poss& Inst.e .S.ccecus,& glo. sin. in kfin. inst. eod. l. hibemus, C. de testamentis,& de forma etiam loquitur, Bariat si quae-r ramus, si de testamentis, Spec. in titide Inst edit.*.compendi OQ. Mutus, & Surdus, si simul concurrant, qui nil penitus audiant, vel loquantur, sunt int stabiles, exceptis quibusdam casibus, Ditem Surdus, Inst. d. l.discretis, C. eod. nio, ex defectu criminis,sicuti insemes, infamia sedit,ob quam quis priuaretur testamenti factiosae,ut ex delicto condemnatus, i. r.C de dignit. lib. I a. Autb. credentes, C. de
i y Haereticus testari non potest, ex d. Autli credentes, Bart.l.quaeramus, C.de testamentis. Damnalus ob carmen famosum, l. is cui, S. si quis ob carmen, is de testameruis,& l.lex Cornelia, S. si quis, isde iniuri l. infamem, ff.de pub. iud. . ita Per ςllio, l. quos nos, E. de verb. signis. eo climine damnatus, est intestabilis, Aeto. in m. de testamentiri Damnatus ob crimen Iesie Maiestatis, i. pen. C. ad i. Iul. maiest. Spcc. de Instr. edit. g. 1 2.Vos i . Apostata, l. hi, qui sanctu, C. de haered. Intellige de Apostata a fide,ut ii tabri- . stianus, essiciatur Iudaeus, ves Turca, I.3.l. apostatarum. C. haere. Tyranni prohibentur testari, Bal. l decernimus, C. saccisa Eccl. i. r. Qde haeret.&
Condemnatus vitio Bdomitico, Spec. in d. S. compendiose, nil m. I .ricommunicatus, iure Canonico, testari non potest, ex magis communi relata a Clari in S. testam. q. a . - Vsurarim manifestus, . cap. quamquam, de usur. in α nisi data cautione de restituendo ablata.
Sexto, ex defeetii incertitudinis sivi status, ut ille, qui ignorat an dominus, vel Pater sit vivus, vel an sit manumissus, glo. in l. statim, ff. de testamentis, i. qui in dominii, is te test. Io Seprimo, ex desectu poenae, ut Banniti ad mortem, de quibus Clas. in uetest. q- I9. . . Condemnatus ad mortem, l.eius, S. serui, ff.de test. ita & condcmnati ad perpetuos cam res, Ang. l.si quis mihi, Lsi quis fisci, Ede acq. haesed. Desperati testari non possunt, laetus, qui I. i.sside testamentis, ae damnati ad metallum, Bart. l. En. C. de iussi &iubstat haec compendiose, de his, qui testari prohibetur, licet prinia teu operis intentionem. a i Alia conditio testantis est, quo suo libito no alieno disponat, qua de re, qui aliquem te-o stari prohibuerit, non tantum ammittit partem, in qua de iure succederet, sed in alias imsqtii, , li- cidit poenas, & pars eius applicatur fisco, ut in tit. C. si quis aliquem restari prohiberit . de 'μ' . t prohibere non solum est, ut decedat intestatus, sed etiam si mimis secerit , quam voluerit,s ut ex corpore tit. colligitur. a a Alia pars substantialis testamenti est haeredis institutio, l. illud scire, C de iure codicili. i. a. sub Lfin dc l.non codicillis, fide testamentis, Inst e legat. Si ante haeredis, tantum est efficaciae ait. talis institutio, quod ea innmissa testamennim situm ammisit essectum, & non dicitur testamentum, ut ex rubricis constat, C.de institutionibus,&sibstitutionibus, Instit. ε& C. Irist. F. C. de haeredibus. L i , as Iastituereide est, quod ordinare, i siquis, E e ted.468. Vnde instituere est aliquen Q .... in Io-
154쪽
Dilucidatio IV. De Testamentis. 'I 27
in locum suum ordinare, dominum si rum bonorum, Am. in th. de haereae Instit.& repraesentat peribnam defuncti, Auth. sc iureiur. amin. praestan.S.I.coll.8. . . x q. Triplici modo uami potest proprie, improprie,&improprijssine. Propria institutio . est aliquem in suum locum ordinare, aut in totam, aut in quotam haereditatis, i. quqtie S. de haered. institum. Impropria, quae in quotis bonis haereditatis liberis ab omni onere haereditario aere .s alieno, ut institutio fatia a Patre filio in legitim a , quae dicitur quota b norum, non quota haereditatis, quia haereditas non transit, sine onere, S. I. Insti de hae . Inst. Improprijssima, quae facta citan parte bonorum tantum ab omni onere libera, uti stitutus in certo tundo certa summa pecuniarum, l.ex facto, ieeod.& l. quoties, Geod.
a s Datur, & alia diuisio ; alia direRa, quaedam ob)iqua. Directa tribus modis fit: primo,
cum exprimitur nomen, & cognomen haeredis in casu rei o. Videlicet Lucius, Titius hae res esto, & i sta dicuntur verba mera, ciuilia, Bart. l.centurio, is de vulg. di pupill- num. I. secundo, fit sine alia nominis expressibne, ut dum testator loquens cum haerede dicat esto haeres; terrio, fiebat sine verbi adiectiose, ut Titius haeres. Intelligitur tacite verbu, esto, ita utebantur antiqui, hodie aliter scruatur, l. I. g. l. ii nunc, Ede haered. Inst. Azinin summ. C. eoaetitarem, seu directa dicitur institurio, quia semper in casu recto disponitur.
Indi recta, quae per casus obliquos ficri solet, & talis est hodie in sesqueinimi usu dum& similia,quae non sunt umba proprie ciuilia, i quin,
di s Qua de re initium testamenti est ipsius haeredis institutio,&institutus dicitiit non Iblum
ille, qui scriptus est, sed etiam, qui nuncupatus, ride haered. Insta. r.& nimaduertendunt, quod institutionem inducit verbum, sic vorborum vis spectanda, veluti instituo, harredem facio, & relinquo aditum rniuersali haereditati, vel per substantivum adiecto verbo haeredem .s facio, Bal. in l.quoties, C. de haei ed. Inst. Abb in cap. Rainutius, & cap. Rainaldus detest. Instituo est verbum directum, secundum Dec. in conL 78. num.3. in fine,& semper institutio refertur ad tempus mortis, i. non tantum, S liberi, F de bon. poss. contr. tab. Plures habet significationes verbum hoc instituo; nam alicNando sumitur pro instrua ctione, l. medico, C.de professin d. lib. io. Inde liber institutionum, c est instructi ruim in proee.Inst. S cumque. Interdum pro approbare, & confirmare, extra de Eccl.aeditifici cap. s. c. praesbyteri de Monachis, & de re iud. c. cum bertoldus, in iure Canonico pro collatione beneficij, ut in toto tit.de institutionibus, dicimus etiam leges instituutur, dum tromulgantur, c.leges, cap.in istis, dist. .& institutum exponitur propositum, is de usu,&abit. l. planum, ,equit ij. Interdum institutua pro cibstitutus, L i. ff. de tab. exhib. l. gaulus, ut .Ede lib.&posthum. l.filia, isde auro,& argent. legat. At eum tales haeredum institutiones fieri soleant, cum aliqua coditione, demonstratione, causa. ves modo, ut in titiisde conditionibus, Inst.& de cond. , demonstr. & suum se. g. quemur ordinem colligendo sua dicta. a 2 Conditio est quidam actus su ndendi futurum euentum rei, ex quo dependit confir--..tar' inatio, & dispositio, glo.in rudi in e .vel sic, secuo dum Barta est quidam futurus euetus in quem dispolitio suspenditur, dicitur euentus, iam consistens fini in iure, quam in ficto, Lmultum, Eeod.tam si ponatur negatiue, quam aifirmatiue, l.in iacto, Teod.futura respicit alias non esset conditio, l.institutio in fine, Cod. de cond. Inst. Propterea suspendit dispo siti M ad disserentiam rei certae, cuius euentus non suspenditur, ut in Al. I.&ad dissere. tiam conditionis necessariae, quae non est conditio, l. illa, .fin. ff. de verb. obligin ad disse. Trentiam impossibilis, quae actum non suspendit, nec est conditio, l.ρ. Eeod. x st Natura veri constitionis est tria continere; primo, expectare futurum euentussic excludi tur lepus praeteritu, vel praesens, S.coditiones, inst.de ver,oblin& l. institutioci. n. F.
eod. secundo, quod dispositio suspedatur,sic excluditur dies eertus necessarius,& pohibilis, tertio, non contineat illud, quod ius disponit, glo. in rub. ff.decond.& demonstrat. sci Conditionum disserentiae sunt quaedam expressae, quaedam tacitae. Tacita quatuor m dis fit, secundum Baria. I.Emdatum. 1.
155쪽
' PH ,erem nil exprimitur, tam de eo, quod suspenditur, quam de euentu in quem su-ι I spenditur actus, ut conditiones a lege intellectat, i. . Ede leg. i. vi legatum non debeat ut, nisi adita haereditate, vel tessator aliter ordinauerit; propterea istam tacitam a lege dicimus, si nihil ekprimitur, & euentus non suspenditur, nec tempus, ut de legato dictum esti Secundo, quando actus suspendens exprimitur, se d non euentus in quem suspcnditur, oin conditione expressa per dictionem alias, vel alioquin, cum propriu conditionis sit co tinere suspensionem expressiam, vel tacitum eueutum; ut dum lego fundum, ut haec facias, sic actus suspendens est, ut hoc facias, & hoc est expressum, sed euentus, si hoc non feceris tacitus est, dum dicitat ias, udi alioquin. Tertio, quando utrumq; exprimitur astri si spendens, hoc est, ut hoc heiaς, & tuentus futurus, si non feceris privo, sic principaliter denotatur tempus, dum veneris; vel feceris, secundatio, conditio, ex Bart. ibi. Quasto modo dum utrumq; exprimitur, sed non porrigitur principaliter ad actum, ut in conditione, quae inducitur per relativum quis, vel qui de quibus suo loco. 3a Eκpressa est, quae tempus futurum respicit,& exprimitur, tam actus suspendens, quam euentus, in quem suspenditur, l. institutio, S.pen de S. condens, spe . sic in coditione comsideratur actus suspendens, & euentus. 'Θ3 Inducitur conditio pluribus dictionibus, eoniunctionibus, adverbiis, participiis, nominibus, & pronominibus, necnon relativis verbis, gerundiis, & siupinis ex Barr. i d. loco. ρε 1 litus, di alia diuisio conditIonum, veluti quaedam possibiles, vel impossibiles, hone
nae, Ad inlio test.e, potestaturae ,' aut exclusiuae.
I Nossibilis quatuor modis dicitur, natura, hi te, ratione perplexitatis, & de tacto Bari l. i. inde M. S d mi str. Natura impossibilc in dicimus, quae naturae repugnat, ut ii diceretur, instituo te si multa pariet, aut homo pariet, vel aequus volabit, quae conditio ali. quando adicit ut per' modum dispositiohis, aut circa sebstantiale, vel accides, vel per m cum conditionis, quae eunt veriticari non possit, habetur pro non apposita, ut ibi naria De iure impossibilis est, ut si esset contra formam iuris, dum institutio confirtur in alterius voluntarem, vel institutio vitietur, l. illa, l. si quis Sempronium, l.captatori/s, ista : haeres. Insti; vel si testator dixi ilat, inmiso re. - Aliam tuam velflae Gasi ob redes, quae sitnr contra, Auth. ut cum de appell. cogn. S aliud quoq; & l.Titius, fide coli
Rallane perplexitatis habetur in d. l. Titius, vesaei si digisset, si Titius haeres erit si re
ii res esto, nam ex hac prolatione perplexa i quid velirustator ignoraturi De facto impossibilis est cli aliquid iubetur, vel prohibetur, quod nullo modo flati -test, ut si diceretur, instituo te si digito Coelum tangis, Inst. de haered. Inst. g. impostibilis, L cond. E. de cond. inst. possibilis est, quae de facili adimpleri potest, di naturae non re pu- gnat, nec tui is dispositioni, aut facto, nec perplexstatem continet,& ista dicitur etiam , nesta, 3c diuiditur in protestativam, casualem, & mistam. x cs s Potestativa conditio est illa, quae consistit in faciendo, vel dando, aut non si iendo, &st in potestare illius adimplere cum possit de sui natura, I .si ita haeres, isde cond. Insti .&. quaedam eo vivente implemur, veluti ad ultimum vitae spiritum, quaedam nunquam n pleri possunt, i. si filius, ιfdecond. Inst. - -
36 Castalis est illa,quae se habet ad casum necessarium,& tune habetur pro pura. l.si pu γillus, sub.ffde nouat.veluti si soloerietur clas, aut si casus non fiterit necessarius, i si nauis, cx Asia veniet, Axo. in suin m. C.de inst. &substi.
Μista dicitur quae ex potestativa, & casuali participat, ut si diceretur, te sis es ei ino, l. si pater. C. de impub. & alijs su it. l. v situs, S. peto, g de haered. Ins.
Inhoqina conditio consideratur multis modis, vel quia respicit malos mores, ut tot em
di liboam Testandi faculturem, l.repraehendeda, ibi Bart.C.de Inst.& substitis lATi ius, si de coniu& demonstr. ivel siti stator prohibuoit ne sui haeredes restinant filita capti os, csto. ibi. & cum sit contra formam iuris, ideo inhonesta appellatur, l. constitutiones ,s-
156쪽
Derisoria est illa, dum testator mandauerit haeredi suo, qui coram populo dicat Iudibria, vel irrisbria verba, ex glo. lnd. lisis ti8 , t ι o Exclusiua conditio est, dum iii dispositione, luaedam formantur facta exclusione citerorum, veluti si dicerquit instimst stium inoninibus meis bonis excepto ivivio vini, marino, vel excepta tertia, aut alia par haereditatis, vel usq; ad certum tempus, vel cx ccito N-pore, ut ii ex illa infirmitate non decesserit, S sic de singulis, S. haeres, Inst.de haered. Instit. Haec de codi senibus Pς de Instrario tractatur a Barr.int. dem'iisi rarios de convi i &demonstr.&e illa, quae respicit aliquid illorum trium, personam visponentem , peusiniam in quar Minrtur dispqstio, vel rem, de qna sit dulitatio quae omnia substant m lis actus dicuntur ι Inde, quae istisadijciuntur, inducunt demonstrati ovum, Instate leg.f. lunta aedam alia: qualitatesrespiciunt verbum, vel actum ipsius verbi politi in dispoision , ut si testator dicat ego seruo libertatem dixino. Istud verbu directo re picit Alpositione. a Natura demonstrationis est recipere rem factam, vel perfectam, l. si nominatim, E decond.& demonstr. scd si respiceret accidens vel bi non fieret demonstratio,quia tunc denotatatur rem non esse perfidictam, sic potius dicitur dispositio. Propterea denis tio est quaedam,o tostaminin, vel praetreis saccHentibus notitia, quo magis dispositio sit liquida, adhibita rei, quae est in facto, non quae sit in fieri, ex Bart. ind. l. demons Utioi cx quibus b bes, quod fit ex nomin: ipsius mi . vel ex aliquoTuo instanti accidenti de re praetenti,vel praeterita,ut dum volumus demonstrane haeredemexpri.
Inducitur demonstratio, secundum Barti in d-l.demonstrario, mine, cognomine, id si υ milibus, S.siquis iacis ne, Inst. de leg. sic relatius iii M verbo praeteriti tetraporis, vel prae-. sentis fit demonstratio, d .Lhuic. Comistionibus,ri adiici biis inducitiar: quia magis adhaeret verbo sic sapiunt conditionis, vel modi. . .
Inseritur in ipsa institutione, aliquando causi, de qua Bart. in d. l. demonstratio, g. quod . autetis sci co .di demonstrδε causam die is esse quoddam p terituma vel instans, quo ii essimur, vi ut quid dispuli mus. sic causa sumitur proillo ae-mpi illivo, seu suasuio, quo inducimur adfliquid agetiami vel iii et ua, l.6 ita, E eod. vi dum dicitur Titium i
redem instituo, si negocia mea curauerit, qua dure cinanegocioru fuit causa institutionissumitur causa large pro omni emeκ quo aliquid sequitur, bcbhoc: Ede mccpt.rei iud. Ad cognoscendum, quando causa proteratur causaliter, vel conditionaliter, vide Barta
ibi niim .veluti si proferatur per dictionem si tunc habet vim canditionis, si per dicti nem quia tunc causaliter, Inst.MAgἰS.llange i ratio xst, quia dictio Q ponitur aliquando dubitatiuε, I. upili ad praesens, E si certumstrea quia; pomtremi proort, Dictio quando ponitur c saliter a. l. si ita Teo i ba triri . L . Iden signi Miu tu , κν 49Inponitur, pro quia, Latin quis, Suscia,fide verb. lig. Caum ponitur casualiter, ut lego tibi centum, cum fructussumpsere L m quis, S. codicillis, isde leg. tertio, idem significat dictio,vι l.fin.S. n. fide actae t. Idem dicendum de dictionibus illativis, ut idιο, & idcirco, omnis dictio, vel convinctio, quae dubitatiue po
Modo, pariter duponitur distitutio, de quo Rarti in 1 f. tmilius. Edecond.&l 1 demonstravest modus,moderatio quaedam di ψositioni adiecta aggratiansseim,qui honoratur in tempus dispositionis rubrae,ut irinum. Lb. M incidus intur: prormodoratione,
non ad limitandam, vi determinandam dispotitionem', sicuti facit principalites demonstratio, propterea omnis qualuas dispositioni adiecia dicitur modus , l. quia conditionis,
157쪽
Sumitur in disposissi,nibus vIrimaevoluntati pro one're apposito in vim miai,in fert dispositio confertur in tempus dispossimnis perfecta ,se ad disserentiam eonditionis, line debet impleri antequam dispositio sertiarur e lectu, Lfili familias, tala cod. dc demonstr. sed modus debet impleri,postea, in d. g. resilius. v 'Inducitur fere eisden verbis, quibus conditio, ut ibi per Baria
X istis seqii itiit aliud substantialet, quod est haeres, qui in institutione ex primitur. Haeres, fecunda ipsius nominis significationem, idein est, quod
donianus, glo inst de haerecl.Inst Li . & de haere.qualit.& de natara, F.exti ancus, i. iiis Verbis, cum glo. 8.de haered. Inst. 1 icitur dominus honora leuatoris, cum pro ea parte, in qua est institutus defuncti persenam re-pnalciati t. l. aliqui, te,&ssuum fiala vexb. obli Echensetur una eademq; pcriona, clam deiuncto, l .fin C. de impiib.dc aliis substiti & est nomen commune ad
Haeres dicituriribus modis, proprijssim pre prae &impropriE. Propriissime, qui re,& nomine est haeres; nomme, ut dum dicimus Titins haeres esto simpliciter, sed si adiciatur haereditas, tunc erit haeres nomine, re, Bal. in l. si modo speciali, C. de testamentis. Ita sunt filii, plo.in I.m facto, Lunafad Trid, 'a Proprie haeres est bonorum possessor tam ex testamento quam ab intestat , l. I .f. --rum,ff. ad Traboli.6: Bart. s.conditionibus,s.si patronus, Ede cond.&demonstr.l.si filius, si quod cum eo, & l . fin C. de edididiui Adrian. tollen. Ideo dicimus Praetorem mere limredem, hoc est bon*ympossessoreis Siquae rem, Inst. de h. post Impropes erit Melestinissa Rivilius, sinuod cum eo, Alex. in l. i.6.de illo, Eado bell.& Bart.legatarius dicitur haeres, I.in tempus, Ede usiacap.Bart. I.Instrumenta,etde ει dei crim. & sin aris successorerit haeresue quoad uis exeipiendi nonautem agendi, l. I. g. de cxceptarei am.Baxtasi strid, si quis, fide aqua pludia arcen./ Item institutus in re cena, I.libet ii, ade operat L lib. 1 GLfi modis speciali, C. de testamentisa quoti c.dela red. Inst.Alex.post, glo. in I.si quis in priore, ff.de testamitis.
I Appellatione haeredisti testator non venit haeres haeredis, Bari. . filius, 3.diui de lauto & l. pater fameside viilysed venit primus lias res; 4 cum antiquitas, QM vjusti larimniali- 'bus, ibi sis. C. de Ieg. ct ibi Bart. Item pater venit loco haeredis uicet extrane instimat
158쪽
Dilucidatio V. De Haeredibus. a 3 i
dat. l. fin. C. de luerect Instit. Necnon fiscus dicitur haeres, quando succedit necesi
t te in in sitibstitutione veniunt omnes descendentes illius, cui facta est sabstitutio, Ias in l. Gallus, S.& si parentes, isde lib.& posthu. vide eum. ε Datiir, & alia haeredum diuisio sumpta ab haereditate, veluti uniuersalis,dc particularis, uniuersalis est, qui initota haereditate fuerit institutus, vel quasi uniuersalis, ut institutus in quota parte haereditatis, vel bonorum ἱ particularis,qui in re certa est effectus haeres, Bal.in l. fili. C.de haered. Instit. Alia diuisio etiam proponitur, nam quidam dicitur haeres verus, quidam hic est qui esticitur ante aditionem haereditatis, ille qui adit, & re vera est haeres.
7 Insuper quidam haeredes dicuntur necessarij, quidam sui, & necessarij, alij legitimi,quidam sui,& legitimi alii nec sui, nec necessarij, sea extranei, Inaede haerees qualit. & differ.
S. I .& in corpore praedieto declarantur.
Necessarij haeredes sunt illi, de quibus agitur in tit.C.de necessariis haeredibus instituen. Necessarius est haeres qui, siue velit, siue nolit,erit lueres, Inst. eod. g. necessarius, veluti AIi M. serui, cum libertate instituti ab eorum dominis ; nam mortuo domino, haeres seruus fictus acquirit libertatem, & efiicitur dominus bonorum, l.&si conditionem, S. fin. is de haeres. Inst. l. ex parte, si de acq. haered. idem nuncupantur necessarij, nisi testator sub hac conditione instituisset, si vellet, quae verba de necessario faciunt voluntarium h redem; sic solus seruus est necessarius, glo. in d.S necessarius, per t.si alienam, Ede haered. Instit. & tempore mortis testatoris sit in seruitute, secundum glo.ibi,tertio, quod non sit alteri legatus, quarto, aliunde libertatem consequi non possit, quinto, nec fit ei datus substitutus, ex glo. in d .g.necessarius erit itaq; hqres seruus ignarus, & inuitus ,& a semetipso accipit libere, tem, i sed & si, si de hqred.Inst. nisi dominus dixisset, In uo haeredem hersam meum,cum inser eris. ex AZo.in summ .eod.fit etiam seruus h res necessarius, quando est substitutus filio
impuberi instituto, l.sed & si plures, S.quos, isde vulg. substit.& hoc, siue libertas, & hir ditas simul relinquantur, siue in uno gradu libertas, in alio hqreditas, vel quia libertas in eodicillis, & hqreditas in testamento sit relicta, l. .& l. s. C.eod. Sui, Se necessarij sunt alij hqredes, ita se iras describitur, suitas est nomen, quoddam as Doctoribus inuentum naturam suorum hi redum significans, propterea non est ius, ut alis tenent, sed eo nomine utimur, ut naturam h redum significemus, qui videntur sibi ipsis succedere, ideo sui dicuntur, & ad demonstrandam qualitatem istius hqredis, qui sunt, ut
domini in vita testatoris, Alciat.lib. s. parerg. c. I 9.dicit esse qualitate hqredu,qui primsi in potestate paterna locum tenent, continuationem domini j,& necessitatem successionis ipse iure inducens. Propterea tam masculi, quam staminae existentes sub potestate, & etia n
iotes dicuntur sui, Inst. d. S. sed & sui, & ibi glo. At nepos existens in potestate Aui erituus h res, sed si haberet patrem una, cum Avo diceretur dominus fictione iuris, glo.in d. s.sed & sui, & Sylv. ad glo. eo quod pater, & filius censentur una, & eadem persona, l. fin. C.de impub.& alijs subst.sei, qui Inst.de inutil.stipui.necnon, quia eisdem bonis pater, &filius alentur, Sc eandem videntur habere possessionem. Ideo dicimus mortuo. patre Elam adni inistrationem transit in filium, l.in suis, is de lib. & Usth. Insuper sui etiam sunt, tam iascendes, quam descendentes, i. unica, S. 1 .C.de impetr. diuercrescript. lib. t o.& lnam Sesi parentibus, isde invisi est.cum paritas successionis sit inter ipsos, i.fin. S. pen. C. de codi. cili. Auth.in successione, C.de legit. hqred.filia itaq; stamina dotata exclusa a statuto sta tibus masculis non dicitur sua ii res, Gundum Sutu ad glo. in d.9 sed & si sui. Item ex M. reditati no dicuntur sui, Bari L i .g.sciendum, inde suis, & legit.ita & qui ε patria potest te exierunt, ut ibi glo. ιν Effectus sui talis est necessitas successionis, '& transmissionis eiusdem, l. r. ade his, milante aperti tabul. Necnon ea tabulae pupillares confirmantur, l. filius qui, E. te vaeg. dummodo i pse, vel alter suo nomine se immiscuerit, glada d. sed ει sit, Barti Alciat. & seris hentes vi d. l. filius qui.
159쪽
, , Necessarii dicuntur etiam iiiij, ex l. ra. tab. qui siue nollent, siue vellent erant haeredes
existentes in potestate tempore tacti testamenti, & tempore mortis testatoris, & fecundu ut alios tempore aditionis, Inst. eod. ,. in extraneis,& glo. ibi comuniter recepta,duo illa tall- tu tempora numerat, sed de iure praetorio poIIunt hodie filii, si voluerint lisreditatem p ternam repudiare, & propterea non sunt neces arij., i Alia hqredum differentia est quoidam dici extraneos, Instit. de hired. qualit. & disseris. I . sunt autem extranei Omnes at ij, necestarijs, dg suis exceptis, inst. eod. S. coeteri, veluti emancipati conitincti, vel nullo alio vinculo parctelae detentae hoc vero ante additionem,
os lunt repudiare, sed hqreditate addita omnes sunt neces lar ij, nisi in casibus, de quio loco dicetur, l. cum herede, l.cum hirciuitate, isde acq. hered. Isti subdiuiduntur in suos, de legitimos, legitimi sunt facti a lege, de quibus infra de successionibus. Inhaeredibus factis, in testamento attenditur voluntas testatoris, i. in conditionibus,ss.1 , de cond.& demonstr.l. nemo potest, fide Ies. primo, ibi Bart. In succcssionibus vero ab intestato attenditur dispositio legis. Regulariter ille dicitur ii res. qui nominatus est a testatore, l .h'c articulo, ii de hircu. Instit. lnde pomo assisnanda h ledi erit arbitrio testatoris, La .il eod.& ut verus sit hercs non tantu requiritur sit quod leti plus in testam. scd quod stipei uiuat testatori,& adeat hqreditatem, l. ii filius h res, & l. filius a patre, is de lib.& posthu. l. cum suidam, is de ac qiureia. vel ommitten. hqrcd. l. r .F.in nouissimo, C. de cad. tollen. l. r. in fine, is de iniust. ii i itotestamento. At si hircs institii tus esset de liberis teliato-1 3 ris, & decederet ante additionem trasmitteret ad suos liberos descendetes,oc dicuntur liq-redes testatoris, i. unica, C. de his, qui ante aper t. rab. ita declarat, glo. in tit. C. de his, qui antea per t. tab. Tabula appellatur testamentum, vel quia suinitur pro carta, in qua testamenta scribebantur, vel quia in rei veritate scribebantur in tabulis ceratis, i. i. st. debon 1 poss. secundum tab.& est proprie icstamentum in scriptis, i. i .g. hoc, is quemadm. testas e-ta aperiantur. Talis aperitio fit mandato Iudicis, mortito testatore, pro additione heredi ratis, i. i.& l. cum ab initio, i f. quem a d. test. aperiantur ; latius, infra dicemus.
Videlidum est modo, qui sint instituendi, ut in tit Inst. de heredibus instituendis , necesiis sario instituendi sunt alcendetues, dc descendentes, ut in ordine successivio, Auth. ut cum de apinis. cogin aliud q'ioq;. quod seruandum est non tantum in natis, sed etiam in nasci iuris filijs, ut in posthumis,ut in tit. C. de posthumis hired. instituen.& is de liberis,dc posth. h red. Iiistit. deliberis, & post humis, supra in secundo lib. diximus. Tales itaq; necessario sunt instituendi hqredes, vel ex eadςm nominatim extisredandi, ut in d.Auth. hoc aliud, ut eum, de appell.cognoscatur. Potest testator,& alios facere hqredes,tam seruos proprios, quam alienos,ut in s. t . Inst. de hsred. Instit. niti semus adulterasset cum domina, quia ut indignus h reditate priuatur, Inst.e .s est etiam causa, non latum seruos, sed etiam alios a lege probatos unum,& plures, vis; in infinitum, S.& unum hominem, Inst.eod.&ibi glo. intellige, ut sint substituti, di confirmare possint testamentum additione, ita ut omnes adire possint, vel unus nomine aliorum, ut ibi insuper, dc potest ficere haeredem ignotum hominem, quam testator nunquam vitarisis fin. Inst.eou. t 6 Reputantur nonnulli, tamquam incapaces ad haereditatem, veluti damnati ad metallsi, h in metallum, E, de his, qui non pro scripto. Ita, & rebelles, ex forma statuti, & bam iti, Ang. ins .in extraneis, Inst. eod. Alex.consa 6. lib. a.& damnatus ob crimen famosum, I.i cui, s.fn.ff de restametis. Ita & Heretici, rei terantes Sanctum Baptisma, Apostate,& similes, Bartii cum Senatus,ss de rchus dub.l. i.C.dc lud,l. quoties laseranda e hqred Iast.
Incerta persona, quae nec ex futuro euentu verificari potest, sed si posset verificari,ut de filio nastituro,tunc valet, l.tempus, 9.quoties, is de vulg. de pupill. Igallus, g quod si, isdelib. dc posthum. tamen regula multavrecipit limitationes, de quibus suo loco dicemus;insuper, dc ex defectu natalium, ut spurij, ιι.I.; .l.3.s de naturas, Ans. Inst. s. haeres,deli e- ted. Instit.&I. his, qui insolidum, Eeod.
Ita dici posset de incapacibus ratione rinunctationis facta in religione,vel de indigess.
160쪽
Dilutalario V. De Haeredibus. I33
ut in tit. E. C.his qui, ve indigni, & ad Senatusdonsile. Dilan. & Claudianum quibus
multi q3sluduntur, ut ibilodigna sunt, qui testatoris set occili mortem, no viciscuntur iure medio, ante additionem mereditatis, ut in d.tit. angspm etiamtax, qui sibi psidhaereditatem ex testamento facto, ex dolo, vel fraude, & propterea omni commodo haereditatis priuatur,& incidit in poenam fusi, ut in tit'. is, tu pro non scripti inun tales pro non scribitis habentur in testamento. Nuns videndum, in qua re scriptus sit hires, scilicet in bonis defuncti, hoc est hi edita. 1 r te, ut in l. a. Me hqred. instituem& Lillita nupserit eod. Haereditas est successo in uniuersum ius, quod habuit defunctus tempose mortis sua ,deducto aere alieno, glo. in Instit. de autor. tui. S. neq; tamen. Talis itaqi successio fit duobus modis, ex testamento,& ab intestato, hic de testamento agemus; si consideremus ius succedendi, dicitur quoddam incorporale, quo vero ad rem ipsam est corporale, Inst. per quas perfnobis acq. Azo. in fin. Differt a bonorum pol me,nun Qecessio fit ex dispositione legis tantum, norum posses-t8sio, fit a Praetore, inst. eod.S. quos autem; haereditas est ut genus, bonorum possessio vespecies, i. haereditatis, ε. de verb. signis quamuis nonnulli teneant idem esse. Secundo, ita successio fit a lege, quia mortuo testatore lex disponit, ut ille succedat,quia testatore erit institutus, vel in gradu erit proximior, ut ad bona, iura, & actiones admittatur, sed bonorum possessio fit tantum in bonis. Tertio, talis succellio fit in uniuersum ius desancti, quod habebat a tepore mortis, quia hi reditas non dicitur viventis, i. i. ff.de haered.vel aim, l.quaesitum, Sαum seruus, isde ieg. 1 Adeo exeludimraes alienum. Sex requiruntur ad acquisicionem haereditatis, secundu glo. Inst.per quas pers b. acq.
i Primo, quod insti tutio sit facta contemplatione mei, cum mesi sit id, in Mo secceditur. i Secundo, accipiens luereditatem sciat conditionem si1aian sit liber,vel serviso habilis. Tertio, quod adeat iussu testatoris, qui ibi potest facere haeredem. Quarto, quod haeres adeat, sponte non coacte. iQuinto, quod quaerat sibi non nomine alieno. i Sext ut bona fide possideat &sciat bona illa ruisse testatoris, ex d. glos & dicto,
. . Haereditas differt a bonis, secundi l. si quis si ruum, s.fim&l. seq. E. delegat. a. ibi dari.nam haereditas dicitur etiatis ante additionem, sed bona diculur postea, glo. & Doci in Lenis; qu, via, Batavi certum peratur, quamuis MLvideatur sentire contrario, secum dum glois l. r.9. veteres, Edeam. possfacta additione dicimtur bona haeredis, unde hqr ditas, & sic haereditatis nomine vehit omne id, quod est testatoris tempore mortis, glinia
. Siam diuersimodb inducitur haereditas ta varie semitur, propterea quaedam indutidha ν citur de iure ciuili, alia de iure gentium, quaedam de iure praetorio. De iure ciuili haereditas appellatur collectioUmnium iurium,& actionum,tam directarum, quam utilium,ex I. nihil est, ff. de verb. signi f. talis i reditas fuit inuenta, antequamao missent Praetores; nam ex tali iure ciuili multi erant incogniti,qui ad succellionem no v carentur, veluti emacipati,d similes, sic Praetor induxit sonorum risionem,tales itaq; bonorum possessores habent ius succedendi in uniuersum ius deiunctam iure Praetorio. Giure ciuili non acquiritur dominium rerum Sigularum, sed nudum nomen tantum, L a.
a I sed si, si ad Tertuli. ζ I. LDe iure gentium,i MimVVacomam in declariq9.lib. inum. Isanteit ciuile'rouindominia coeperunt, ut ex Lex hoc iure, fide iust.& iure. Ita eodem iure, absq; alia iuris cuuilisui Bositione bona mortui patrifremanebant eorum filiis , tamquam naturali iure eis
debita, I cum ratio, F de bon.damn. Ita legitur seruatu etiamtx-ατι laph umine tu cesserit etiam patri suo Abraham,&Iacob, Isae. Etia ita alij filii naturali quada ratione vocabaeitur ad successiorium,& talis naturalis ratio ius gentium nuncupatur,cum sit illud,