De Galeni libro qui Synopsis peri sphygmōn inscribitur : dissertatio inauguralis philologica...

3쪽

QUΛΜ CONSENSU ET AUCTORITATE

AMPLISSIMI PHILQ OPHORUM ORDINIS

ALΜA LITTERARU Μ UNIVERSITATEFRIDERICA GUILELΜA EERO LINENSI

SCRIPSIT

BEROLINENSIS.

4쪽

Do hac dissortationse rottulerunt Hermannus Dieis Uclatricus de Wilamowitz-Μoellendorss.

TYPIS EXPRESSIT GUSTAVUS SCHADE OTTO FRANCRE TYPOGRAPHUS UNIVERSITATIS, LINIENSTR. 158.

7쪽

Galeni liber, quo immensam pulsuum disciplinam in brevis compendii formam retraetat - συνοψιν περὶ σφυγμων dico US-que ad annum p . Chr. n. 1824 omnino Graece ignotus erat. Quo anno Κithn in Galeni oditionis l. IX 431-533 ex codico Hauniensi illa Graeca edidit; sed quia hie manuscriptus liber verbis ερρωμενη γαρ ἡ δυναρος in medio enuntiato desinit, truncus videbatur esse. Postquam igitur nune exemplaria pleniora Mediolanis Sehonio, Cheltenhami a Kalbfleisellio inventa sunt, Dieis, praeceptor meus doctissimus et honoratissimus, mihi permisit, ut materia illa propter Corpus medicorum Graecorum, quod paratur ab Aea- domia Berotinensi, collecta ad mea Studia uterer. De his manuscriptis ipsis hoc loco, cum de aliis rebus disserere in animo mihi sit, pauca dicam; plura is dicet, cui edendi munus Suo tempore continget. Sunt codices hieo: )H Hauniensis Graecus, e donatione Variorum n. 14, Saeculi XVI', negligenter Scriptus; nonnumquam consentit cum LRλ; dosinit media in sententia δια την αυτὴν αἰ αν. ερρωμένη γαρ ηδυνα/υς. Ex hoc libro Κύhn primus synopsin edidit. L Laurentianus pluteus LIX 14, saeculi XVJ, desinitIX 531,4 εἰ μεν γαρ ευσαρκος τε καὶ mo0ν ικανως εἱη, κατα λογον ὁ σφυγι ιις φαίνεται. Contulit Luigi de Stetani. Ρ Cheltent, amensis Phillippsisensis Graecolatinus 24 386, saeculi XVI , fero semper consentit cum QST, frequentissime etiam cum R*; habet partem extremam adhuc ignotam; in foliis libro

8쪽

manu recentiore Ρη) post annum 1597 nam Gadaldini ) interpretatio citatur) correctus est. Contulit Seoti. Q Ambrosianus Graecus D 518 in , saeculi XVIj, desinit eodem loco quo P, habetque easdem notas marginales. Contulit

R Ambrosianus Graecus D 293 in , saeculi XV,, negligenter ScriptuS, fere Semper consentit cum L, ex quo exscriptum iuro concludas cf. imprimis IX 469, 11 χ0εμν L, i. e. χρείαν, quod vocabulum praebent omnes alii codices; sed χοραν Rin. - IX 497,14

τὴ unum in L efficiunt versum, ut ipso vidit Luigi de Stesani); desinit eodem loco quo L. Sed hic codex R incultissime scriptus a librario recentioris aetatis Rη) emendatus scholiisque novis ) instructus est; legimus enim ibi praeter illas notas, quas PQST quoque codices exhibent, alias, quae saepissime locos paralleloS ex aliis Gaioni scriptis adhibitos rospiciunt. At desunt in B L interpolationes quaedam, quae in QST in margine in HΡ codicibus etiam in textu sunt. Codicem R contulit Breteti. S ot T Ambrosianus Graecus C 120 sup . , saeculi XVΙj, in quo codice Synopsis f. 69 sqq. iterumque f. 109 sqq. eadem manu Seripta est. S et T desinunt eodem loco quo P et Q, habentque eaSdem notas marginales. Contulit Bretgl. Sufficiet ergo nobis de manuscriptorum cognatione haec constituoro: HI Ity ot PQR ST diversae originis familias constituunt et HI By quidoni codicum archetypus et scholiis et parte extrema carebat'), By manuscripti fons Seholia, sed non partem extremam ),ΡQST codicum exemplar eommune utrumque habebat. Praeterea Augustini Gadaldiniq) exstat versio Latina, quae primum in Septima Iuntina 1597) impressa est. Hic interpres compluribuS

Τ) vide not. 5. Codicis R prima manus omnino non adscripSerat notaS. Η postea secundum alterius classis codicem correctus videtur, cum et nonnumquam consentiat cum PQR ST ot haboat interpolationes illas, de quibus supra locutus sum, tum extremae partis initium transscriptum praebeat usque ad ρρρωμενη γαρ η δυνα ιιις cap. XXVIU g 12. - neque illas interpolationes marginales IX 442,11 et 508,12, de quibus infra accuratius disseram. cf. p. 27. - hominis Modenonsis, qui floruit circa annum 1600.

9쪽

manuscriptis usus est neque reiecit scholiaStae conieeturas; porro commemorandum in parte extrema a PQST solis tradita apud

Gadaldinum nonnullos versus legi IX 537,6 Κ ac eae tenuibu/quidem et paucis suaeionibuδ minor si inaequalitas et 547,8 quod autem futurorum praecognitio eae praeδentibus sat, saepius quidemiam et per ea quae δuperiu8 dicta 8unt o8tendimu8 et nunc etiam nece88e e8t ut totum δermonem per capita percurramus, initium δυ-

menteδ a dignotione eorum quae futura e eotamus, qui illos codices deficiant: utrum igitur Vir ille doctus melioribus codicibus an ipse aliis Galeni scriptis quae cum synopsi comparaVerit sit usus, diiudicare non POSSUmUS.

Synopseos codices quod variis locis desinant gravissimam eorum differentiam esse Vidimus; quod quomodo fieri potuerit nunc inquiramus. Quam ob rem, qua ratione liber Ordinatus Sit, examinandum erit; nam etiamsi artibus rhetoricis Galenus non nimium faVebat, opus male dispositum, cum praesertim de epitome agatur, discipulis suis offerre certe non eSt RUSUS. Prooemio, i. e. primis duobus capitibus, scriptor se libros SUOS perlongos Summatim circumseribere necesse esse dicit, quia alii indocti malas eorum epitomas composuerint. Deinde ipse disponit materiam: primum de disserentia, deinde de diagnosi, tum de causis, postremo de praedictione disserere sibi proposuit. Prima pars - eaput tertium dico - respondet libro dedisserentia pulsuum mρὶ διαφορας σφυγμων) primo: definitur quid sit pulsus; tabula componitur eorum, qui secundum quantitatem inter se disserunt; de celeri et tardo, Vehementi et tenui, duro et molli agitur. Ceterorum autem trium librorum περὶ διαφορας σφυγμων β γ δ) hic non oportebat haberi rationem, quia hae disputationes variorum medicorum definitiones pulsuum persequuntur ); itaque uno capite omnia absolvit.

Secunda parte scap. IV-VIII) de diagnosi agitur; et capite quidem quarto eos impugnat, qui de plenitudine pulsuum loquuntur excerptum hoc est ex toto fere de diagnosi libro quarto, περὶ διαγνώσεως σφυγμων δ); capite quinto, num systole SenSibus percipi possit sex libro primo); capite sexto de rhythmo et inaequalitate pulsus inquiritur sex III 3); capitibus septimo et octavo de diagnoseos ratione communi disputat, de qua capitibus libri tertii

') es. huius dissertationis appendicem p. 32.

10쪽

de diagnosi περὶ διαγνωσεως σφυγμων γ) primo et Secundo fusius accuratiusque diSSeruerat; sed nonnulla e libro secundo Archigenis, qui formicantem pulsum celerem putet, erratum) et tertio duri et vehementis pulsus diagnosis) attrahuntur. Quod his minutiis auctora maioris operis dispositione deflectit, suo facit iure, quia hic aliud prorsus atque illic Spectat. Sed hoe quoque loco cum nimiam suam brevitatem ipse sentiat, ut diligenter quattuor omnes de dia- gnosi pulsuum libros perlegas, tibi suadet. Plura capita IX-XX) non immerito causarum disciplinae tribuuntur; sed ne hic quidem pari Semper ordine progreditur,

quod recte fecisse videtur; graViora Vero omnia pertraetuta Sunt.

Capite Vicesimo primo praedictio incipit, et ea quidem idoneo Ordine postquam pulsus Vehementes, duri, inquieti, dicroti, undosi,

capriZantes, VermiculanteS, formicantes, myUri, myuri regredienteS, Se VertenteS, Se inclinantes, magni, parVi percursi sunt, denique quia non omnes Viginti quinque, qui inter magnum et parVum Sunt, Separatim enumerare potest, Viam et rationem praedietionis universam

commendat.

Mea quidem sententia Galeno nihil amplius addendum erat; nam cum quae in animo habuerat scap. I) peregerat omnia, tum liber ad 2143 versus normales cf. Dieis, Herm. XVII 377) accre-Verat, cum e. g. ThraSybulus, valde longus liber, 1878 tantum

versibus normalibus conStet.

diSpositio Sermoque eius partiS, quae Sequitur, graviter Vituperandi Sunt. Ad quam nunc nos vertamus i Sane primum de pinguium pulsibus pergitur; at caput duodetriceSimum in capitum numeroSSemper Secundum editioneS, non Secundum codices Signifieo - hisce verbis incipit: Nυν δε Περὶ των σφυγμιων Πωριεν, δια τί επι ταῖς μετρίαις βλαβαις τῆς τε δυνάμεως αμα καὶ της θερμιασίας Πυκνοι μεν γίνονται, πικροὶ δε ουκετι Ουδε βραδεῖς. Nempe scriptor de quibuscumque Vult rebus loquatur licet; sed quae plane a propositione abhorrent, aliter atque illis Verbis annectere eum debere arbitror. Praeterea Vero minime gentium, eur pulsus legitimi sint, docemur lPergit: τεσσαρες γουν συζυγίαι διάφοροι γίνονται, η μιεν ros διαθερμασίαν μονην η δια φυξιν αλλοιουνται. Nos ex calore et frigore unam tantum coniunctionem facere possumus. Sed posteaquam de illis quoquo coniunctionibus satis dictum Videtur, quid nune manet nos 3 Caput undetricesimum, cuius initium est: Ἐπανελθωμεν δε