장음표시 사용
91쪽
inocumque humano aflectu depositorinceta suam quisque sententiam,etiam n5 rogatus,ex conscientia dicat. Quoad hanc ver5 partem consule udiis est Eininentist Card Paleottus, a dum qu fit, an Cardinales etiam non requisiti teneantur ex natura ossicii, ubi res postulat,Papae consilia subministrare & assirmativam tuetur partem,respondendo etiam ade quae in contrarium adduci possim dea potissimum ratione,quia Papa dum aliquem Cardinalem creauit, eumque tanquam in specula Ecclesi Catholicae positum sibi adiutorem. ac socium laborum adscivit, eo ipso censeri semel in uniuersum ei mandasse,ut ad se,quae necessaria viderentur, semper referret,itaut perpetua dicatur haec iussio , nec sigillatim repetenda; veluti etiam satis roga tos dicimus illos,quibus aliquid ex ossicio incumbit,exemplo illius, qui obligatus est ad eleemosynas distribuendas,nam semper rogatus intelligitur, ut omnibus eas partiatur,quibus viderit expedire, sitie petant,sive non petant, alioquin peccaret contra iustitiam et Sic consilium, cum sit spiritualis eleemosynae genus ex D Thoma, b --nistrandum est ab eo, qui Consiliarii munus substinet, Principi etiam non petenti, dummodo eum indigere videat. Haec, & alia Paleotius videndus. Cardinales vero,qui ex necessitate,& ratione ossicii huic Congregationi interesse,&astidire debent,hi sunt. Maior Poenitentiarius. Praefectus Signaturae Gratis. Prisectus Signaturς Brevium. Prssectus Signaturς Iustiti Datarii munere fungitur,si Ca dinalis fuerit: hi etenim simul atque has. PrςseAuras,& ossicia adepti sunt, statim ad hanc Congregationem adscripti censentur . e Sed praeter hos supra relatos Cardinales assistunt etiam alii eiusdem ordinis ad ipsius Pontificis beneplacitum adhibitusicut etiam Datarius,quamuis Cardinalis non sit hodie interuenit,& supplices Iibellos pontifici signandos offert,atque iussi agia,quae danturiadnotat Intersunt etiE dii decim ex utriusque Signaturae Referendari j seniores, quos Votantes, ex munere, V eant; hi enita in causis a Pontifice requisiti votum suo quoque Ioco,& ordine feriinteristerea alii sex admittuntur Reserendarii, quorum tribus supplices libellos reserenis di onus incumbit, reliqui vero tres in proxima Signatura eodem munere obituri, Marcheano a teste. Adsunt etiam Thesaurarius generalis,di Camerae Apostolicae generalis Auditor, unicum suis in ciuilibus causis Loeumtenentibus. Ex Palatii Apostolici Auditoribus unus. Ex Camerae Apostolicae Clericis alternatis vicibus unus. Vicarii Urbis Locumtenens, & Vicelerens . Ex Apostolicis Secretariis unus. Iudex Confidentiarum. Secretarius Breuium. Secretatius Congregationis Episcoporum,& Regularium; de alii quoque viri,quorum interuentus pro negociis ibi per tractandis necessarius iudicabitur, ut idem Marche sanus loco relato scribit, di habes etiam in Sixti V. Saninione . e Supplices vero Iibellos tres tantum eiusdem Signaturae Reserendarii, ut diximus, per turnum referunt,nec ultra decem singuli, itaut triginta sint in totum, referre solent. Diximus per turnum,quia munus hoc reserendi a Reserendariorum Deeano ad caeteros omnes iuxta suae cuiusque receptionis, di admissionis ordinem deducitur, ut Sixto v. placuit . fNee supplices libeIli in Signatura Iustitiae propositi, Et reiecti in hac Signatura Gratiae coram Pontifice iterum reseruntur, nisi tamen talis materia sit, quae ipsius Pontificis scientiam requirat, aut que Iustitiae Signatura ad hanc Gratis remissa suerit,ex Pii IV. iussione . g Vel si Carcinalis Praesectus auditis partibus causam hieresereniam duxerit, quod a Paulo V. sancillim habes. bCelebrata aliquando suit haec Congregatio etiam Romano Pontifice absente, quo easu Eminentisi. DD.Cardinales supplices libellos in haec verba signarunt. Haeet Dinem Carouisium Collegio suo , ct D. N. Fan nomine. Quod Adriano VI. absent contigisse serunt Iacobatius a Manfrido relatus, i Sarnensis , k 3ζ alij. Uerum Seiade Vacante sicut & aliorum Tribunalium iurisdictiones, huius quoque Congregationis exercitium quiescit, quod Pius IV. edixit. ISed an supplices isti libelli,quos vocant Commistiones, in hac Congregatione relati, per verbum siue per verbum Fiat a Summo Pontifice firmandi sint,&quibus in casibus Pontifex hoc verbo Fiat utatur, eleganter docet Sarnensis. mPlura si ad hanc Signaturae Gratiς materiam cupis, Sarnensein loco citato, Staphil eum, n Mandosum, o Vestrium, P dc Marchesanum g consule.
92쪽
NGITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XIII s
Pro Confustationibus negetiorum Staius 'esesiastici, Sacra consul
BC DESVmmus Pontifex, qui longinquos, S exteros christiana pietate in Domino
complectitur omnes, eorumque negocia ut celerem expeditionem sortiantur , inuigilat, multo magis domesticis, 3e propinquis , quiuὰ sub Apostolieae Sedis temporali dicione quiescunt, consulere, & paterna illos charitate Quere non eessae. Vt igitur qui Ecclesiae Romanae temporali dominio subiacent, iavaria negocia, multipliees causas, necessitatesque suas exponendas aditum pers cilem, & apertum inueniant, nec non ex iustitiae, & aequitatis praescripto oportuna, Et expedita remedia consequantur, pro consultationibus negociorum Statu, Ecclesiastici, cpiam sacram Consultam appellant, Romani Pontifices Congregationem , de qua dictitri sumus, inmitierim tamquὰ negoeio Vaticanos Senatores,Sam'ae scilicet Romanae Ecclesiae Cardinales, di viros summa prudentia, rerumque agendarum experientia edoctos praesecerunt. Primus autem inter Beati Petri Successores, δι Christi Domini in terris Viearios, qui hane optimi Principis sollicitudinem, ex curam gesserit, Paulus huius nominis1M cni fallos sui e ; hic enim Cardinales decem, & nouem, atque inferioris orcsnis quiaraginta Patres legit, qui secum per singulas hebdomadas certis, statisquὸ cliebus ciuium quaerimonias exciperent, & totius Eeclesiastici Imperii caulas cognosce-xerit, ut clarius suorum culpas indagaret, ius ex aequo omnibus se redditurum pollicitus, Ciaeconio a referente. Quem licEt alii quoque in Imperio, de Dignitate Successores imitati fuissent,Sixtus tamen V. novam, certamquὸ formam huic nostrae Congregationi praescripsit. Qui bus autem in rebus Eminentia Cardinalium , di Praelatorum huic negocio prae eorum cognitio, de iurisdictio versetur, ex eadem Sixi, aliorumque Summorum Pontificum San stionibus agnoscere licet; nos , ut nostrum stquamur institutum, breuieompendio reseremus. ConsuItationes, dubitationes, querelas in causis publicis,quas criminales vocanti& mixtas ad forum seculare dumtaxat spectantes audiant. Has inter se stasis diebus,Martis scilicet, & Veneris conserant, quod aequum esse, quodque omnibus diligeniar consideratis de maioris partis sententia expedire videbitur, statuant, & deccmant. Iustitiam expedissi administrent; quae statuta, ac decisa erui. executioni demania dari curent. In omnibus etiam negociis, & causis citiustumque generis illae sint etiam inter mselim, & priuatos virosanter Communitates,Viiiiiersitates, Collegia,eorumque Rectores, aut alios quoscumque , etiam coram ecclesiasticis Magistratibus , & Mi nistrix introductis , & pendentibus , quod iustum, & aequum videbitur praeeipiant 4
Causas insuper a praedictis, ubi ius, & ratio id postulamrit, Apostolica auctoritate
anocent, aliisquὰ iudicibus committant. Gubernatoribus, Praesulibus, caeterisque omnibus ossicia ex ipsa Sedis Apostolieae auctoritate gerentibus , ut iussa, & ab ipsa Sacra Consulta imperata exequantur, significent. Impositas poenasulae mirictas , bonorum proscriptiones, seu 'confiscationes, corporis amicti uas, etiam capitis, & vltimi supplicii prius ea de re Summo Pontifice
consulto commutent, di moderentur.
In careere etiam detentos de loco ad locum, ubi id expedire iudicauerint, transferri mandent. Cuncta denique ad iustitiam conseruandam, tranquillitatem, & qnietem in uniuersia ecclesiastica ditione comparandam statuant,& prouideant,ut plenius in d. Sixti Constitutione loco relato. Κ a Nec
93쪽
Nee omittenda puto, quae Clemens VIII. sio diplomate sanciuit, & tribus f R. E. Cardinalibus, Antonio scilicet Mariae Saluiam . Mariano Perbenedicto de Camerino, Alexandro Peretto Montalto nuncupato commisit. a ad biennium tantun duratura, sed postea in hanc nostram Congregationem tranStata et sunt autenia
Narrat primo loco Pontifex. quibus rationibus adductushane pr6mulgauerit Samq'Amplissimas praedictis Cardinalibus iacultates eoncedit ad pristinam famam res
tuendi exules ex quocumque delicto elammaos. Cauendiim esse ab iis, qui gratiam reportarunt , in iudicio se repraesentare , &ad e cogendos etiam consanguineos esse g. 3. . . Instrumentum publici notarii, ut moris, est, coram testibus stipulatum super iusmodi gratiis , absolutionibus, & compositionibus plera probat. S. Nec contra praedictas absolutiones, de gratias de subreptione, siue obreptione . poni, vel excipi posse, sed perpetuo validas, Sc est aces esse, rique ita a quocumque iudice iudicandum cum clausula sublata, & decreto irritanti. S s. - Vbi gratiae, &absolutiones iiis in publisis tabulis redigendae erunt, notariorum merces a praedictis Cardinalibus taxanda arat in urbe, extra vero duobus tantum ivliis pro rogi tu abolitionis, de uno pro rogitu cautionis; plus recipientibus, etiam a si lite dantibus, priuationis poena, & perpetuae inhaestitatis, exili jque inungu
Legatis , .Vieelegatis , Gubernatoribus , Domicellis, Baronibus, εe quibaruisa iis quaeumque Dignitate , etiam Cardinatatus fit Igentibus, iuxta praedecessorum pontificum Sanctiones huiusmodi gratias, di absolutiones .concedere penitu inrer . ductum, de vetitum est. g. 7. At si de saeto concedantur, ed ipso nullae, & inualidae, irrita quὸ sint, nec ipsis impetrantibus prosint, aut sustragentur. ε 3. CBarones, vel alii, si soria hoc attentaverint, poenis grauissimis, etiam seudorum priuationis, & dignitatum mulctantur. 9 s. Praedecesibrum vero Pontificum Sanctiones, quibus prohibitiones istae Legatis, Vicelegatis, Gubernatoribus, Donficellis,& alijs fiunt, a Pio a I. b & a Pio IV. e editas inuenio. Et has Sanctiones iuris communis assistentiam habere constat: nam Barones t cognoscentes si periorem exulibus, seu bannitis capitis poenam remittere, & illos ingratiam recipere, iam aeque restituere non valent, quamuis poenam pecuniariam e rum fisco debitam remittere, & condonare possint, ut est Martiani d responsum , ibi, nemo potest rammeatum, remeammuὸ dare exuli, nisiImperatoν examua eausa; solo enim Principi supremo, & Imperialia, Regaliaque iura habenti id con- Dee. um censetur, ut O schus, e de Thesaurus i scripserunt, lateque Oddus, qui conclusionem restringit in Rege Neapolitano, Ducibus Vrbini, Parmae, de Plaeentiae, aliisquὰ Principibus, qui a s R. E. habuerunt iura Regalia, di illa exercent. Neque huiusmodi priuilegia , &Multates praescribi posse a Barcinibus, scripserunt ciuido Papa, b Osaschus, i & Cherubinus iunior fi videndi: Λtque hinc collige, non esse permissa in Cardinalibus Pontifice vivente, de inconsulto famae aliquem restituere, ut infra latius priuil. 23. dicemus. Patet autem ex iam dictis, de summa rerum temporaleSedis Apostolicae Domianium, subditorum scilicet uitam, necemqud concernentium in hac Congregatione agi, ae terminari t oc hodie , ae nonnullis ab hinc annis in sormam eminentissimi. ac supremi Tribunalis hanc esse redactam . Cuius caput, & Praefectus est Eminenti . At Reuerendisi. D. Cardiualis totius Ee- Π' elasiasticae Ditionis Pra mositus, de regnantis Pontificis Nepos , vel asser sanguineia coniunctus, Decretaquὸ, literae, dc expeditiones, quae ibi fiunt, eius nomine, sigillo- qud firmantur. Praeter Cardinales a Summo Pontifice tanto negocio praepositos, sex quoque R manae Curiae Praelati in publicis negociis gubernandis,regendi'ud populis apprime versati intersunt. Horum ossicium in hoc potissimum versatur, ut causas e toto Ecelesiassico Statu ad Congregationem hanc defluentes proponant, discutiant, oc vesano consilio decidantur, suffragia iuxta probitatis, & conscientiae victamen serant. Qii Od Diqiligod by ra
94쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XIII.
Quod ut melius,&maturius fiat, eorum quilibet unius prouinciae tantum negocia, . . causas cognoscit, ac refert. Vt autem quae hic decernuntur Ne turbata voisnt rapidis Ludlibria ventis . a sed certum, validumquὰ mrtiantur effectum, alius Romanae Curiae Praelatus seni S . . cretarii nomen inditum est post adnotata rescripta ., literis commendata, & nomine, sigil mu4 Eminenti si Cardinalis Praefecti munita Legati Vicelegatis, Gubem toribu , cateri'us in Beelesiastica nitione ius dicentibus insinuat . hic in Apost ilicse Palatio tanquam Pontificis familiaris, violaceo colore indutus, mansionem h bee, panem honoris, vini, aliarumquὰ rerum portionem c partem voca recipit neque ad hoe munus exercendum assumi solent nisi viri multarum reruim e perientia insignes, ita non dedignati sint astquando tum mi Pontifico , nulla alia meritorum praerogativa viros illustres ad sacram hos promouere purpuram; nec ipsi inter Vaticanos Senatores adsciti. in eodem munere per aliquod te nam is spaciunt permanere recuruunt i ita enim a Jacobo Cardinati Sannesio Clemente gauo sedente, & Martio S. Mariae nouae inaccino Cardinale Cinet to nunc Summi Pontificis in Urbe Vicario meritissimost annis proximὸ elapsis factitatum vidimus i hodie vero hoc Magistratu fungitur R. P. D. Gibertus Boreomaus Mediolanensis vir integer, ae cruditus,quem praecesserant Prosper Mutus Romanus, no impari doctiina, ae probitate priniitus; Felix Conteiurius eximia eruditione , animique candore nequaquaigoeotus; & ante ipsos Ioannes Baptista Spada Lucensis saeri Consistorii Aduocatus , illius olim Ioaanis Baptistae Spadet in Romana Curia extra omnem alcam primarii, di eiusdem Consistorii Advocati nepos, qui post Congregationis de Bono Regimine nuncupate Secretariam sve vocanis summa cum laude gestam,ex oeconomica ad politicam disciplinam translatus, non minores dexteritatis, prudenti g, ingenii, ac scientiae vires, & ornamenta demonstrauit, unde Vaticanae Basilics Canonicatu insunnitus, Urbis Gubernator, Status, ac Principum Pontificius Secretarius, Prsses Romandi olet, & Patriarcha Constantinopolitanus euasit. Sed prςter Cardinales, & P latos interuenit etiam, Iosumquε habetin hac sacra ConsisIta S.D.N. Paph de Camers Apostolicς procurator Fiscalis, cui potissimum incumbit onus, ne delicta remaneant impunita, inuigilandi. Celebratur autem h e Congregatio bis in hebdomada statis diebus Martis,& Veneris de mane ; nec omittitur unquam, nisi die Veneris hebdomads sanctς, die Mariatis carnispriuii, veI si contingat, Natiuitatem D.N. Iesu Christi his diebus celebrari. Congregationis locus est Palatium Apostolicum, ubi Eminentiss. D. rdinalis Prς-fectus mansiones habet. De rebus, & delictis intra Vrbis moenia, eiusque suburbii oecurrentibus non eo gnoscit ; horum namque comitio ad Gubernatorem, aliosve Romanet Curiς iudices pertinet.
Pro Gravaminibus totundis. I sit Imperi j finis utilitas obedientili maestimatur,&salus, ut Marcellinus b ex
doctrina sapientum obseruat; & Imperialis beneuolentiae proprium este commoda subiectorum inuestigare, de eorum calamitatibus diligenti cura mederi, Lotharius Imperator e scribiti maximum quoque percipere incrementum Imperio subiectos, si indemnes a iudicibus conseruentur; & Imperium , ae Fiscum abundare, si Ioeupletibus utatur subiectis a & hoc uno introducto orditae,plurimam rerum, 't innumeram esse ubertatem, Iustinianus Imperator d ammat alia quoiaque petenda sunt ex Ioanne Corasio. e Verum quia subiectorum incolumitati maxime consultum videtur, si tributorum exactiones ad Rempublicam conseruandam utique necessariae certa lege, qua exactorum temeritatibus, & concussionibus occurratur, disponantur etenim ut sacra testatur Pagina pro maximo beneficio populo seci e lato recenset Deus f ab axactovibus illum liberasse, & ὀ contra in signum iraesciae erandem populum exactoribus exposuisse g 2 ideo optimi Principis Ecelesiastici praesertim cara, de vigilantia in hoc versabitur, ut hine pietatem, de Christi Domini elementiam ostendat; ait enim Salomon o Misi Dordia, stoeritas eunodiant Reges , ct roboratur inmentia ibrankι illius: dc Cicero. t Nuiaudabilius, num
95쪽
gno, e prsetam viro dignius pietate, st eomentiar Et Cassiodorus. a metasAundem Principum totum e fodit Imperium: hoc idem carminibus suis complexus Claudianus. θ Sispiur inprimis ; nam eum vincamu in oramit Munere inla Deo aquae clementia nobis. ΚΗae igitur pietate,& clementia vius Sixtus V.ut Sedi Apostoli is sibiectos ab on ribus, & grauaminibus Ebleuaret, Constregationem, de qua nunc loquimur, instituit, e ' & Cardinalibus nonnullis mandauit, Curamquὰ iniunxit, ut pedagiorum ... vectigalium, tributorum gravamina,quaecumque illa sint, eorumque exigendi rationes, Quaestorum iniurias, Commitariorum extorsiones, iudicii serma postpositae , mattird audiant, & cognoscant, controuersiis quoque, moderando, & componendo, oportune prouideant.
Θω si rationibus hine inde alIatis, de aeeuraia expensis, res ipsa transigi, & -- pediri nequiverit, ad Pontificem ipsum, ut quod aequum, ac pium fuerit eiusdemis Congregationis consilio prudentEt definiri valeat hanc totam deserant: causas vero, in quibus iudicialis ordo requiritur, propriis iudicibus de iure decidendas relin
Qui vero a iudicibus se grauatos senserint, ad tribunalia ,quae sint ex antiqua institutione his rebus praeposita, & ad alia iuris remedia, ut moris est, confugiant. Haec habes a Sixto V. sancita . Imperatorum quoque legibus tributorum exactores eorrigendos esse constat; dnam si vetito, & temerario ausu exactionem exemeant, Prouinciae Moderator illos correptos sub fida eustodia ad Quaestorem generalem mittebat; e & ideo per annum, vel ad summum per biennium hoc munere fungi poterant, ne scilicet in continua vexandorum prouincialium potestate, velat concussionum dominatione permanerent , ut Alexand. Imp. ad Paulinum Presectum Augustalem responsum docet f Ri md etiam Theod. & Valen. Imperatores stib certa poena sanxerunt his verbis. C ti/d flexam spatio anni in eius Regionii visceribus p s dator infidens deprehensus fueris remorari, tune absolutus cingulo mi itiis obbrietu primoribus eius mititiae, derem librarum auri mutria proposia,fredire dissimulet , Uiearros incireum ιαgatus ferreis nexibus eura prouinciatis ineri ad debitum mittatur examen, nec ei liberumsit, ut bor se priuilegio, aut oceaseone defendat, quδVbi aliud negorium, ve aliam necessitatem pori iniunctam esse causetur, eum ibiam Iicentiam auferamuι in eadem prouineia eontinuare exactis m. Et si quis exactorum superexactionis crimine fuerit consulatus, capitali periculo cupiditas eius amouenda, atque prohibenda est, si in iisdem steteribus perseueret. ex Alexan. & Honori Sanctione. gSicut etiam e contra si a soluere volentibus tributa exactores ipsi, & susceptores neglexerint recipere, debitor ipse liberaturine exactor, ac susceptor dupIum fisco co- Dgitur inserre; ita Antonin Imperat. rescribente . bEt huius rei rationem reddit Iustinianus Imp. i dum ait. Collato es namquὸ omni alia calumnia δε bertranseruati Delia, in premptusoluent tributa. Quorum quidem collatio eum ad Rempublicam conseruandam necessaria sit, non eo pertianere debet exactorum castigatio, ut inde possit contii macibus tributorum debitoribus securitas praeparari: nam ut idem Iustinianus Ioco relato est. Sicut enimpriuatos iniustitiampals adiuuamvisse di publieum inaesum manere volumus, nescilicet ab nonsoluta tributa nemeia publiea remorari Prinreps eogatur. Sed haec omnia
perbellὰ quidem, ut mea fieri opinio, expressit Cassiodorus A in haec verba. Rati num publiearum res uia infaus a fumi aegritudini comparanda, s grauatam debilitant, ni is releritate discedant: reatus quidem es essesub debito, nee liber pote Ly veraeitὸν dici, qui probatur obnoxius reperim ;prudens se ipse compellit, minus eis. Vtus es, qui ingetur ab altero ; nam quid egit totius anni suscepta eo ulmo p Summa futura indictionis, ct quantitas exigatur, parcendo non parritis, exonerando prae auaris, O dum Cenatis moras qu fritis, Dibuti onera duplieatis e relinquiu tandem erudelim mi Ficordiam, beneficia toeta detestatione fellita; grauius percutit, qui blandiendo satur . e sub industentia laedit, qui eo uetis temporibus exstere tributa dis uurit; ct ideo de ite anquandopossessorum damna mereari, qui totum
eonisAmper incommoda redditis quod iniquis dilationibus ab hHis b c Haec , Jealia videnda Cassiod. scribit. Sed
96쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. XV. 79
Sectram ad Congregationem nostram redeamus, quae licet a Sixto V. ut diximas, in lucem edita, certam tamen sermam non habuit, nisi Clemente Octatio Pontifice adaximo sedenter hic enim reassumendo quae a praedecetare Sixto sancita suerant, aliam super Bono re mine, rectaque administratione bonorum Vniuersitatum Sta- 1 tus Ecclesiastici Congregationem institute, quae licet per multos annos ab hac Sixti de Gratiaminibus tollendis distincta celebrata fuerit, hodie tamen, & Paulo Quinto sedente, insimul iunctae fuerunt,itaui una, eademque sit Congregatio de Bono res mine communi vocabuIo appellata, di de qua mox dicturi sumus.
De Bono regimine , rectaquὰ adminimatione bonorum cuiusque communia
3 Vod multorum commune est, in eo minima adhibetur diligentia, nam de
M proprijs maxime curant homines, de communibus autem minus quamia quantum singulis competit, tanquam Gim alio curante ab aliis negliguntur, quemadmodum in seruilibus ministeriis famulantes multi interdum deterius inseruiunt,quam pauci, Aristotele a sie assirmante; quam etiam veritatem agnouerunt Theod & Valetntin. Imperatores, dum Apollonio Praelec. Praetor. it
rescripserunt. b Naturale quippe sitium . A ngligi quod communit/r possidetur,vsiquὸ se nibiIbabere, qui non totum habet, aνbit etvr , denique suam quoque par tem corrumpi patitur, dum i M.t alienis. Verum, ut idem Philosophus octo poliaticorum libris acutissimὸ more suo disseriti omnium optima est ciuilis societas, quae prim6 ex domibus, & priuatorum familiis conflata, & ex domibus. Ciuitates, undem ciuile nomen deducitur, constite scimus, atque ideo vi civilis societas sit, de Ciuitates esse oporteat: hic autem Magistratus creare, &eiuium mentes honoribus, diu gnitatibusquε ad benὰ agendum, ac virtutem assequendam excitare necesse sit, id autem assequiminimε possit, nisi quid commune constituatur , ad late tradita per Mastrillum, e & alios; sed & VIpiani verba d testantur, dum ait. Siquid ι nia
Mersitati debet- , δεσυλ non debetur , nec quod d/bet Universitas , singuli
debent si Vt igitur hoc, quod inter eives commune est, rectὰ, 'e debita circumspectione regatur, hanc Clemens octauus Congregationem instituit; quam non solum eorundem ciuium negligentiis, sed prauis quoque moribus, in commune ipsarum Vniuersitatum detrimentum exortis, occurratura maior enim pars hominum sua priuata . commoda,& lucra quaerentium, nullamque publicae utilitatis rationem habentium , D quod praue ambiunt, aut eoncupiseunt, modis illicitis assequi non erubescunt; hinc publicum exhauritur aerarium, gravi aere alieno Vniuersitates implicantur, inanibus pompis,dc ostentationibus dilapidantur bona. ibus malis salutare remedium, medelamque attulit Clemens octauus, e ut diximus, Imperatorum quoque Sancti nes imitatus, qui superuacaneos, de inanes sumptus resecandos duxerunt, s ut Petrus Rebus g obseruat. d autem in praecitata Constitutione Clemens edixerit, breui compendio ex infra dioendis agnosce. Qitelibet Ciuitas,& Universitas quaeeumque Apostolic Sedis Dominio temporali subiecta,nec etiam Bononia, Beneuentoqile exceptis, dati, & accepti libellum bellam vocant in quolibet anno conficiate hic redditus omnes ordinarii, & extra Ο dinem publici referantur; Z resione veri, sumptus paritὰr omnes ordinarii , Nextra si ordinem, utiles,aut necessarii describantur, ita tamen ut qui certi ,& ordinarii suerint, certa quoque summa exprimantur, qui vero incerti, & extra ordinem, in alia quam annalem silmmam, quae toto anni circulo excedi nequeat, inentur, ac pro rei indigentia sigillatim ex uniuersa summa sic taxata necessariae portiones a toto Consilio , Praeside , Gubernatore , aut Praetore praesente , insta annum detrahan- A praedictis quoque Iocorum ossicialibus euradum est, ut quolibet amo hic liberulus, seu tabella Romam transmittatur, ab hae aera Congregatione confirmandΡ,ς punctis inde iis impensis, quae praeter,aut contra hoc Clementinam Constitutionem
97쪽
nem etiam ex Statuto , vel consuetudine antiqua fieri solebant ; gratis tamen omnia ab ossicia libus praestanda. ρ. 1. 3 . & q. Hic aute non inutile erit obseruare,huius Constitutionis executionem fuisse primo loco commissam Eminenti . Cardinali Camerario , ac generali Camerae Apostolicae Thesaurario, ut legitur in g. 3. de alibi sepe; ideoquὰ dicitur, tabellas ab Omeialibus Alocorum conficiendas, & Dro prima vice Romam transinittendas , i praediistis dinali Camerario, di Thesaurario inspiciendas, corrigendas,de approbandas, ac demum expunistis inde impensis superuacaneis, ac retento exemplo penes Cana ram Apostolicam, gratis insta decem dies ad casdem Vniuersitates remittendas. Postquam vero idem Pontifex pro eiusdem BulIae, seu Constitutionis executione S. R E. Cardinales Antonium Mariam Salutatum , Marianum SS.Marcellini, & Petri Card. de Camerino nuncupatum, ac Alexandrum S Laurentii in Damaso Diac num Card. Montalium delegit, ut legitur in alia eius Constitutione, a neque Ca dinalis Camerarius, neque Thesaurarius generalis tabellarum curam habuerunt, sed tota ad praenominatos Cardinales , & Congregationem redacta fuit. Quae quidem Congregatio non modi eum habuit incrementum Paulo Quinto sedente, vi eius Co- 3stitutionem b Iegenti notum erit i quamuis sub eodem Pontifice introductum suerit, ut ab Illustrisi. quoque Thesaurario generali subscribantur tabelliae ,& omnium primus suit Iacobus Serra Ianuensis inter Senatores Vaticanos Postmodum relatus Sed ad Constitutionem , & quae in ea continentur , breuiter enarranda reuertamur.
Post approbatum libellum, seu tabellam, & ad ipsas Communitates remissam.h cnedum in Αχhiuio, sed in publico aliquo loco pro foribus aulae, ubi publicum habetur Coissiliuin, assigatur, & perpetuo retineatur. s. bi autem tabella confirmata,& approbata Herit, illius Mutatio, seu quaevis, praeiater in ea contentam, expensa penitus interdicitur; si quis contrarium attentaverte, tanquam indebite ablatum ad restitutionem compellitur . g. 6 cIa autem ut accuratius seruetur, ossiciales Communitatum dimissis ossicio dia, administratis syndicentur , N indicem debitorum Gubernatoribus tradant, &ubi dies solutionis .cesserit , per Communitatis minii tros ad soluendum cogan
Quod sit perest deductis expensis, in extim'ionem aeris alieni, si adsit , vel in M.
nonam subleuandam. vel pro Monte Pietatis, vel in recuperationem bonorum, Niurium, vel denique in emptionem immobilium, eam interuentu officialis, & Fisei erogetur. Si vero in Monte Pietatis deponatur , ea conditione concipiatur depositum, ut liceat Communitatibus illud quandocumque ad praenarrata exequenda r vetere , & consequi. s. 8. Cuiusuis loci Fiseus ad reddendam rationem Communitatis ossiciales Cogat eo- Dram Gubernatore; si quid fraude, vel negligentia commissam inuenerit, vi restitutionem, damnaquὸ sarcienda compellat; poenarum quoque exactio cum retentione quartae partis eidem Fisco permittitur . si s. Qimd etiam a Diocletiano, M Maxim. Imperatoribus sancitum legimus, e dei Gordiano Imperatorer d sed quomodo fiat haec rationis redditio , docet Auendan. e videndus. Neque etiam Gubernator,in riscus,si negligentes in eorum munere exerCendo, &ab hac Constitutione iniuncto, extiterint, a poenis, 3e mulctis, damnorum qiid resectione immunes erunt. ν. I .
Nullam mercedem, siue munus, etiam laboris praetextu , Gubernatores , aliique Ministri pro syndicatu, pro sententia, pro libelli consectione, & similibus recipiant, si secus, tanquam huius Constitutionis violatores subiiciantur poenis. g. II. Nam ut bΙumnianus I ait. Sumentem admininrationem prae omnibus alijs mundas seruare Deo , Principi, di iam manus, ct nullum contingere lucrum, neque maius, neque minus, neque captiosum quoddam eontra subiectos facere negotiationi, sed contentum
Bona Communitatum,&iura eontra formam Constitutionis Sixti v g alienari, IatE sumpta alienationis vocabuli interpretatione, penitus interdictum,vetitumqtie est. R ra Ad cuius rei uberiorem intelligentiam, videndus erit Nicolaus Loseus ih habes etiam Leonis Imperatoris i Sanctionem, qua cautum est. Si rerum as
ciuitatem pertinentium venditio flat in Urbe, b ne nisi Imperiali auctoritate δε-
98쪽
NOTITIA CARDINALAT CAp. XV.. CONGREG. XV. RI
Mδnda, in non spin 'Prouinws Uui praesentibus omnibus u plurima parte tam omriae rem, quam honorato um,ct in ornm Ouitatis, σου quam res ρ aeria pretianent , propositisse Uanctis MripturisArgulatim unumquemque eorum, qui conue neriret, ebemussententiam. quam putes utilem Patriasua δε mare Ut ita demumdor; ε ei recitationae inprouinciali iudiose interueniense, emptor eompetensempossit babere eauratim hactenus Imperator Leo I sed vide omnino :integrii in titulum de , prisidiis Decurionum sine decreto non alienandis . a Hodie vero in Ecclesiastica Ditione si bonorum Uniuersitatum alienatiosa cienda est, non aliter quani hac sacra Congregatione coiisulta.& licentia in scriptis obtellia, validitatem , & robur obtruiset ρ atque selemtutaribus im3 renunciari , aut, remitti non posse seribit Mi nius . B- A me etiam, immanitatu,n-, &vasellomanubligationes, quae citi alienationis votatmlo continentura constet, dominor m contemplatione celebratas , & initas fui . fitillas omnino, di irritas esi 1-dominos teneri in obligationibus pro eis si-ctis re lociare ac libetate vasallos, neς Bon pucunias splutaS restituere, prout a pio IV
lanei tum habes, e etiamsi ins paenia Camerali ubli tioine vallata sint, &adsidi clausula. ργinei litis, di insoli me IEgati, seu oradore etiam sumptibus p priis ab Vniuersitatibus ne mittantur. Agentes, re Procuratores in Ur ', praeterquam ad nςcessariam litium prosenuutio nerei, non reti eantute si vero mittendi Ora ores ad Vrbςm necessitas urgeat, ab hae laeta Congravatione petenda, scriptis obtinend/ erit licentia ν. H. Q odetiam a Sixto V vetitum habes a d Cuius rςi ratio dem colligere fortasse poterimtiqex-ς uae Iustinianus Imperator Triboniano Quaestin i scripsit e , ia haee verba μὴ premituere ex negligentia aheusus Praesidis deinrouinci linemquam ad bane μωροὶ halai. am Civitatem, di nobis molestum es, Crito qμὸ quia se quis veniae G, . o. acinionem nobis faciat, cta bis inter gati inprius te ibi, deinde dieai adbm st, ct quod tu tam est, non impet O ,MMc Ucr m. inueniamus , sn ς .indignari n- contionemvis r smes cum σε non odierit se venire ud hanc Reram' stimmisi Cisuissem, ct remittemus μm cum semot c erectione, o resobum non Ghimui , hie Iustinianus. Verum Sixi V. I filiami affert Lationem, nc scilicet Commul f LCost x. .g. hilares , seu uniuersitate. sumpsi uo: R id ς ne si in clivit mri grauari eoa
QDd autem dinur, Mentes in me retinendos non Cta, demtraordinarii; in tellige, nam eodem Clemente 'avo sedentet sex in Urbe continuo permansuri prouinciales Agentes, it aut quaelibe Prouincia proprium agnostereto & haberet ;constituti fuerunt, deinde ad dupdecim aucti. , ut si in er Communitates, quod non raro contingit, simultates, & dissidia exoriantur,non idem sit in eode iudicio actor.& reus nauis haec Sacra Comgregatio pluri 3 decla aueri rigeotes ad negocia, , non ad lites constitutos esse , - , V Munera, & dona quaecumye, nedum ex publicis aerariis desumpta, sed neque me . voluntarias inter ciues collationes collecta, quibusvis Persenis, etiam Legatis . vies Matis, & alia quacumque temporali, vel ecclesiastica, etiam PO ificali Dignitate Ligentibus, nec Cardinalibus ipsis race piis, Mittere, aut largiri fas Misit inuis ho-M . transitus, vel primi ingressus praetextu fiat. g. r , Quod attineti ad muneraa; eialibus largienda, Pauli II. Constitutionem legito; g ccclvsiastica quippe Censsata innodantur tam dantes , quam accipientes munera etiant Kx lenta se & poculenta, quae biduo consumi nequeunt, di restitutioni sunt odii oκiiii inoseo tantiim 'modis excipiuntur Cardinales, quia in sacro Consistorici Ummo Pontifici.promise nint huiusmodi munera non recipere , t in . I. Sed vidunda quo sto Bonifici, aut Sanctio, is quae prohibet quidem iudicibus munera recipere raeter est , ε lenta, Si poculentae mera liberalitate oblata, & quae paucis consima possint diebus; inielotator a Mere 'Vlpiani responsum ita conceptum. h Nam Maiae in manum est a nemine accinre , sed pasim , vilissimum est,inomnia, auari mum . Quχnam vero in hoc seruanda sit lex, Modestinus docet I in haeo venda. Pobisitorentinetu , ne 'uis Presidum munus, donum eaperet, nisi uisntum, poeM-isanuὸ, quod iotra Haesproximos prodigatur: quae tamen hac nostra Constitiatione pinhibita quoque videntur in a: is. ibi. Vel o eongiari se, mi ibus, aut mπne
99쪽
verum Cimens octauus ea potissimum intentione haule,cις qua loquimur, linam edidit, ne Communitates inanibus praegrauentur sumptibus , de ideo quid modicia, poculςnta,ec estulenta quoque donare vetuit. Sed alia vi Otur Bisse ratio Pauli Π.ec aliorum in promulgandis, quas retulimus, Sanctionibus, ne stilicet muneribus, didonis xlecti iudices, priuata: gratiae, de factionibus potius , quam iustitiae studeant so ubi ergo haec praesumptio cessauerit, prout eessare in modicis scribit Tiraquellus, β rigor quoquc Paulinae Conmtutionis, de ecclesiasticae Ceositi eςssabunt, teste
Nec puellarum dotes, studentium alimenta , spectacvia etiam pia, de intra Melesias e solita. NI aliud quodcumque pium opus charitatis, seu eleemosynae praerex tu, in libullo, seu tabella non descripta permittuntur ; nisi tamen re ipsa pro Durino cultu, de veris Christi pauperum indigenti js de eonsilio,&consensit c rdinarii et pro iis ranium piis ludis publicis ela inueterato usu perinissis , R in tabella descriptis fiant. q. rs. Vide Auenda . u sed qukssium aliquando fiat, an ex dispositione huius Bullae sublatae sint eIeem - , quas Ciuitates dare solebant racleas, oc Reli si sis viris, quaequE ii, tabella sint omiss, non esse sublatas Bariolus via velle, dum ait, e non posse per Statutum tota eleemosynas quolibet anno Religi sis viris dari Blitas;&Innoc. n. Saninionem fallare in baec vςrba. 2uidam laici laudabilem eonquetudinem eeta Sanctam Eusessam a deuotione Haesitum immdiu ctam ex frmenra barerier pravitatis Miuntis insting sub pr extuear onisa pietatis; qua propte 'per bis pratias e amone eri probibemus, , ar consueta inra n Nipimus obseruari m. Et hoe idem valen. & Martian. Imperatores Pan dio Praeceio praetorio scripserunt. g Et ruta finquire Fumamnitis non et uis prospicere, or dare ciperam, ut paversius alimenta non defint,salaria etiam, quas,crofanctis Eceu in siue sis eris i de publico bactenus mim Data=nt, rub mus nunc quoque inconcu=, - ὀ nulis preros imminuta - i, liberalitati Mhuispmo pii a perpetuam tribuimus 'm irruem e . Sed Paulus de Castro B non approbat, imo miratur de illatione , cpiam ibi dicit Bartolus, quia sicut Communitas potuit Statutum sicero, ita potuit tollere ; ει pro opinione Castrensis alios Doctores congerit Curtius t ι Μenochius , A tamen patiosi sententiam videtur amplo . Ut autem hae Doctorum variae opiniones tollantur, Congregatio haec nostra asibi et, ubi eleemosynae non sint in tabella descriptη , de de nouo fieri petantur, ita licentiam Communitatibus impartiri, ut ad certum, ac deterini natum tempus fiant, crio elapis , si denuo petantur, non sub priori forma, sed eum aliquali temporis, de quantitatis largiendae variatione permittantur, ne scilieet ex uni sermitate actuum inducatur consuetudo , ad tradita per Gail. I.οι alios
Debitores, litem habentes, bonorum oeeupatores, quiuὸ rerum publicarum administrationem gesserint, absque eo qu/d rationem reddiderint, ad ossicia publica non admittantur, nec eligantur, si secus, electiones, Et admissiones irrit , de nullius roboris existant i Gubernatoribus, alii ta officiisibus id agere, ει i quirere negligentibus, contra praesentes literas transgredientes inflictae poenae sene irrogandae . s. I 6 Habes etiam Antonini Imperatoris m Sanctionem contra Reia publicae debitores in haee verba. Non prius debitorem ReipubMr bonorem in Republiea subio, quis id, quod viri e e silerit, conuentus exoluerit, tam meis, quam tuorum Prinopum Constitutionibus Briaratu e . ad euius legis interpretationem Lueam de Penna, ει Ioannem de Platea consule rationes, quas etiam aflictus vocant, eum idoneis fideiutaribus, de esi expressa prohibitiove cuiusuis des Icationis ex quocumque casu petendae fiant a itaui etiamsi hoc pactum omiciatui, tacite tamen inesse intestigatur, sublata quibusvis iudicibus, etiam LRE Cardinalibus , alitEr iudicandi facultate, ut in s. 3τ. Alia de Iocatione remam publicarum petenda erunt a Nicolao Loseo. n kt has Iocationes ad licitationem deducendas esse , ut qui licitatione viseriis, hic habeat , pluribus in locis a iure cautum habes , pessertim in Pandectis . o Atque s
e nostra Constitutio ita fialandum pri t in hoc R M. Statuimus , di
100쪽
NOTITIA CARDINA LAT. CAP. XV. CONGREG. XV. 83
iubemus omninofruatis mandis, atque adhibuissolamnitatibus, quae de iure, aut euiuslibet Ioel Statuto, via consuetudine requiruntur cte Consuetudo autem est in ecclesiastica Ditione, ut accendatur candela, & qilou ue Berit accensa, licitum sit publicanis, alterum ab altero licitando vinci, ut qui ultimus in extinctione candelae A fueriti consequatur; alliciendo etiam eos spe lucri certae portionis pro quolibet scuto promissae, & ab ultimo licitatore lucrandae. Qui tamen locandi modus Nauarro non placet,dum est . a orandus item en Deus t etiam pareat iliis, qui redditus suos quammaximo possuntpretio Peant,in auctioni, spublieis allieientes ad augenda pretia pollieitationibus donariis incrementorum, dilationibtis solutionum , ct adigentes conductorea acere renunciationes iurium casuramforinitorum, nulla 'ratione habita, an pretium,quod eis promittitu ,superet iurium, an non , neque quod diminuit pretium tui stadiectio earum renunciationum, eum prouentus illi minoris viaeant eum onerepraefatarum renunciationum, quam sine illa Haec Nauatrus videndus ; sed pro validitate harum venditionum scribit Auend. bDepositarii,&exactores reddituum Communitatum ad exercendum ossicilini v non admittantur, nisi prius arbitrio Gutumatoris, siue ossicialis locorum, R in publicis Consiliis approbandam idoneam dederint cautionem est sectis actum sierit, Gubernatores, ossiciales,)Consiliari j poenis in Bulla contentis puniantur. ν Ι 8. Quibus quidem correspondet Dioclet. & Maxim. Imperatorum Sanctio e in haee
verba. Contra eos, qui Rempubficam administrantes, per inci, necessitatem subeondition. relictistaeicommisi fatis accipere debuerunt, quanti Reipubliea interensatis non esse acceptum , diruendam esse actionem perspicitia cte. Sed quomodo haee conclusio sit intelligenda , declarat Gordianus Imperator: d at plenius hae re agit
Loseus videndus. e Exemptiones quaecumque,& immunitates ex quacumque cause, etiam legitima, di de iure debita, seu permissa, qualis ob numerum duodecim filiorum, Be quacum-r que occasione, etiam sub praetextu tituli onerosia Communitatibiis eoncessae reuo- cantur . R I9 Quod attinet ad immunitatem ob numerum duodecim filioria haec notollitur in totum, sed restringitur ad disposita in Constitu Pij IU. f Et sacra hae C gregatio saepius declarauit, hanc immunitatem non sitffragari quoad sollitionem onerum Cameralium, sed pro particularibus tantum oneribus, a Communitatibus pro suis indigentiis impositis. I sed in quibus ex dispositione iuris haec immunitas ob numerum duodecim filiorum suffragetur, satis abunde scripserunt Mysingerius, B M Thesaurus i videndi. Quicquid in contrarium a Communitatibus in posterum attentatum, gestumve
fuerit, irritum, de inane decernitur. ν. ΣΟ.
Et praeter restitutionem, damniqud resectionem, qui inter alios eiu es supereminent, non contradixerint, & pro viribus, ne huiusmodi praeiudicialia fiant, sese op- D posuervit, honoribus , ac dignitatibus, atque officiis priuentur, & in diapIum illat damni damnentur; si des minus soluendo suerint, exilii, vel carceris ad triennium poetis piectantur; qui Blum consensum tacite, vel expressε praestiterunt. si habesse in aere, tantundem persoluant, sin minus, in corpore luant, prout Superiorum arDitrio expedire videbitur. ι . it. &haec decisio iuris assistentiam habet, ut videre est apud Nicolaum Lose uni kPromittentes, dantes, recipientes, aut paciscantes aliquid pro gratia, vel institia . obtinenda a quouis iudice ecclesiastico, siue laico, in Urbe , ve I extra eam, conrrata formam, di casus in hae Constitutione contentos, poenis in Constitutioniblis Bonifa-' eii VIII. I 8e Gregorii XIII. m ac censuris contentis innodantur, & subiiciuntur. Et est notandum, praedictas Bonifacii, ac Gregorii Conlii tutiones habere tan-E tummodo laeum in spiritualibus, idest in gratia, vel iustitia impetrata ὰ Papa,ut Papa, non autem in temporalibus, in iis scilicet, qtiae a Papa tanqliam a Rege impetrantur; quia ita distinguit Nauarrus, n duplicem scilicet personam in Papa considerans. Cum autem Clemens VIII. in hac Constituti ne loquatur vi Rex, quia Communitatibus, ει hominibus Ecclesiasticae Ditioni subiectis legem divis N poenas, censurasquὰ praedictas innovatierit, utique Nauarri distinctio non habebit locum,sed in quibusvis causis tam spiritualibus,quam temporalibus censurarum incursus aderit Quod etiam ex apertis verbis ipsius Constitutionis innotescit, ibi. Non flum apud
sedem Apoctolicam ,sed in quibusvis Tribunalibus , ' eorum quibuscumque indiaribus, etiam Dicis alma Urbis, ac tam in Romana Curia, quam extra eam in quibus L 1 libet