장음표시 사용
151쪽
rates, non ob tantilare quibuscumqxe cte Quam quidem consultationem reastinuens Cherubinus iunior. a priuilegia haec large inquit interpretanda, quia non simi data personae, sed causa, quae pia dicitur, di praeserenda causae dotis , teste Panormita-no: b mouetur, quia in hoc versatur publicus fauor in communi, nam repletur terra sapientibus: &potest etiam considerari utilitas particularis, cum quilibet possit Doctores consulere, auffire, & addiscere, quod non est in dote , ut idem Panormit. concludit,& voluit etiam Rebus. c Attamen videnda sent etiam . quae scribit Tiraque l. d sequutus Baldum dicentem,causam Studii tunc esse piam,quando versatur in studio sacrae Theologiae.
Bonifacio VIII. successit Clemens V. Gallus , qui sacro Concilio Viennensi a probante, sanciuit, e vi in Romano hoc Studio viri Catholici sufficientem habentes Hebraicae, Arabicae , Chaldeae Linguarum notitiam, duo videlicet uniuscuiusque linguae periti, detineantur, qui scholas regant, libros de linguis ipsis in latinum fideliter transferentes, alios linguas ipses sollicito doceant. Cui quidem Sanctioni inhaerens Paulus V. in cuiuscumque ordinis instituti Regularium tam mendicantium, quam non mendicantium Studiis omnibus, trium linguarum, Hebraica scilicet, Graecae, de Latinae, in maioribus vero . ac celebrioribus etiam Arabic* Doctores Regulares eiusdem ordinis, si adsint, sin minus, seculares esse sanciuit . f g. r. Regularium Superiores si in huiusnodi Doctoribus eligendis, eisq; scholaribus assignandis negligentes fuerint, eorundem ordinum Protectoribus id muneris iniunxit. ν 3 Scholares in promotione ad Doctoratus gradus, & in caetercis sui ordinis hon res illii caeteris paribus, praeserantur, qui in cognitione trium saltem linguarum praedictarum profecerint. g. q. Post harum linguarum Lectiones in studio Romano a Clemente V. institutas, Eugenius IV. vitoa omni scientiarum genere excultos, Platina testante, g addictos
Leo X. de munere, auctoritate, & priuilegiis Rectoris, Resermatorum, Lectorum que, & scholarium huius Universitatis alnis Vrbis , ac etiam de officio Bidelli Constitutionem edidit . bEt primo loco priuilegia, immunitates, & exemptiones a Bonifacio VI H. concensas, & supra a nobis relatas confirmauit. Ret.
Lectorum numerum, alterum scilicet in iure canonico, & in iure ciuili alterum, cu certa salarii assignatione. st Rectrire, N. s. Vina 4 ,e ι la aeterini nauit LyLectoribus vero in soris Advocati munus exercere prohibuit, domi tamen consulere permissum est. sq. . . . .
Solitis diebus, & horis legant, post lectiones cum discipulis circulos, seu congressus habeant ; sin minus, salarii pro rata temporum intermis rirna iacturam faciant, Bidellis denunciantibus, &fabricae scholarum applicandam ' si. s. Rector cum duobus Reserniatoribus Doctores legentes semel in mense vitatent, desectus corrigant: ex Resormatoribus unus seorsim bis in hebdomada visitationis officium subeat, corrigenda cum Rectore conserat, & Collegis ε 6. Bide liorum, seu Nunciorum munus praefinitur ; si deliquerint, i inam subeant monitionem, dc poenam: prima est Rectoris arbitrio,secunda salarij diminutio, tertia remotio absque restitutionis spe g. 7. Iudicibus Romanae Curiae cunctis, ne scholares in priuilegiis , immunitatibus, &exemptionibus perturbent, & molestent, sub excommunicationis poena inhibuit.ν 8 Rectori, ac Resormatoribus, ut praemissa observent, di ab alijs seruari faciant, ii
Sacri Cardinalium Collegit Decano Episcopo ostiensi, ex Presbyterorum, & Dia eodorum ordinibus primis Cardinalibus,vi Doctoribus,de Scholaribus praesidio sint, ac tutores assistant, demandatur. q. IO. Exequiitores Rectoris obediant mandatis. Contrariis quibuscumque derogatur .
Legum cognitio pro saciliori Canonum intelligentia, etiam ex aliqua Constitum tione, de Statuto clericis prohibita, in hac Vrbe permittitur. a I 3. Hactenus Leo. Sancta denique Tridentina Synodus i ut in hac, de in quibusdam aliis Universita ibub Sacte Theologiae Doctores, de audientes designentur, & adsint, Spirarus Sancti
152쪽
NOTITIA CARDINA LAT. CAP. XV. CONGR. XIX. io;
Sancti lumine illustrata mandat, Reges , Principes, & Respublicas ad huiusmodi lectiones restituendas . & ordinandas hortatur. Doctores ad docendum non admittantur, scholares Doctoratus gradu non decorentur,nisi facta Catholicae Fidei presessione,iuxta formam a Pio IV a praesicriptam . Deniqueqvia de Rectore Studii huius almae Vrbis habita est supra mentio, non ignorandum puto , Rectorem hunc ex praestantissimo Advocatorum Consistorialium Collegio assumi; cui quidem Collegio regimen eiusdem Studii, siue Universitatis assignauit, & concessit Sixtus V. b qui praeuia quoque reuocatione cuiusuis concessianis antea fieri solitae Rectoratus pressim in personam unius ex Romanae Curiae I'rmatis, Consistorialium Ad uocatorum Collegio perpetuo univit. g r. Facuit tem creandi Doctores utriusque iuris, a Iulio III. e antea concessam confirmauit, & quatenus opus esset, denuo concessit. ν. q. Sed numquid huic priui lagio detogatum esse censeatur , si aliud simile priuilegium alteri Colletio, putata Protho notarioru, quos de numero participantium vocant, concedatur Nepatiuam partem amplexa est Rota Romana apud Seraphinum , d rationibus ibidem .idedis. i etiarn de Advocatis Consistorialibus nonnihil agitur: Uerum si plura de ipsis cupis, Martini U. Constitutionem , e Octauianu in Vestrium , s Petrum Gregorium Tholosanum, g & Carolum Cartharium bilegito.
um Medicorum Colle*io, priuatiue quoad omnes alios, hunc dignitatis gradum impetrare debet , ex Iulii II i. Saninione . iAt si Romanae Vniuersitatis quae Sapientia nuncupatur 9 statum hodiernum re, en Miam .
Illii strissimus,ae Reuerendissimus D. Ioan es Baptista Spada Lucensis, Patriarcha . Constantinopolitanus, Sacrae Consistorialis Aulae Advocatus, ac d.Studii Rector de- C putatus. I
Professores in sacra Theoloata.
R. P. Magister Fr. Bartholomaeus Perrius ab Argenta ordinis Minorum Conuenia tualium,in scholastica. Professias per annos II. Recipit annua scuta ICO.K. P. M. Fr. Petrus Maria de Sestula Procur generat. Ordinis Praedicatorum, inalcnolastica. Prolassus per annos et . scuta sines FI C ipstinus Brunus se Venosa med. Herem. S. Augustini, in sacra Scriptura Prosessus per annum a. scuta σου mR. P.M. Fr. Io. Baptista Nisius de Crucianis de Monte Granario ord. Min. Coniau tualium, in Theologia morali. Prosessas per annos s. scuta 7o
Ant di Wβ Μ Π ςus Cosentinus, in iure canonico. Professus per annos s. D. Angelus de Iudicibus Aretinus,in iure ciuili. Professias per annos et scuta aro D. Pranciscus Angeluccius ex Pollio Crucis Spoletanae Dioecesis, in iure ciuili
Professus per annos I . scuta 2so.
- FNblinu. Neapolitanus, in iure ciuili Pmsessus per annos 3. scu- D. Ioseph Carpanus Romanus, in iure ciuili. Prosissus per annos Ia scuta
D. Antonius Bucchierius Cusentinus, in Insitationibus. Proselliis per annos 26.
D. Iacobus Cincius Romanus,in Institutionibus. Professiis per annos r. scuta Ioo. archis ristinus Ferrariensis, in Institution. Professus per annos 3. scuta 7S.
153쪽
Derili. D.Gabriel Fonseca Medicus secretus SS. D. N. Papae , in medicina practita Professus Per annos 7. scuta so . Magister D. Ioannes Manelphius de Monte Rotundo in Sabinis, in medicina pra- Λctica . Professus per annos 28. scuta qoo- Magister D. Ioannes Benedictus Sinibaldus Leonissanus, in medicina practicae Pr sessiis per annos r7 scuta 37o. Magister D. Benedictus Rita Leonissanus, in medicina theorica . Professiis per annos et s. scuta 26 . . Magister D. Iulius Caesar de Benedictis Aquilanus,in medicina theorica. Professita per annos s. scuta e. Magister D. Hyacintus Altomarius Cusentinus, de morbis mulierum. Prosemis
Magister D. Ioannes Maria Castellanus Albensis, in chirurgia, & anotliomia. Pro- semis per annos 33. scuta rao. B . Magister D. Dominicus Panarolus Romanus, in simplicibus medicamentis, in diebus vacantibus, & festiuis. Professus per annos 6. scuta So.
Prosesbres in alus facultatibus.
R. P.M. Pr. Io.Baptista de Metana Matritensis Ordinis Carmelitarum, in Metaphiasica . Proselliis per annos II scuta Ioo D.Gulielmus Arctius Lancastrensis, in Philosophia naturali. Professus per annos II. scuta 2Io. D Demetrius Phallyreus Constantinopolitanus, in Philosophia naturali. Professiis Cper annos 6. scuta IOD. D. Iacobus Philippus Camola Romanus, in Philosophia morali. Professus per an nos 18. scuta I 6O.R.P.M. Fr. Antonius Marinarius a Chriptaliis ordinis Carmelitarum, in Logica . Prosessiis per annos Ia. scuta IO . R. P.M. Thomas de Thomasiis Pisauriensis Ord. Crueiserorum Definitor, in Logica Prosessus per annos Io. scuta Iro RP. D. Antonius sancti nius Lucensis Clex Rem maiahae, in Mathematica. Professus per annoS 9. scuta I 2O.
D Henricus Chisellius Antuerpiensis, in Rethorica, Professus per annos II. stup
D.Ioannes Baptista Iona Galilaeus, in Lingua Hebraica . Professus per annos q. scuta 7s. MD. Demetrius Phallymus Constantinopolitanus , in Lingua Graeca . Prosessus per
RP.D. Philippus Guadagnotus Cler. Reg. Min. in Lingua Arabica, &Chaldaea - . Professus per annos 8 scuta 7s. D. Abraham Eechellensis e Libano in lingua Syriaca. Professus per annos a. scuta ioci Hactenus de Studio Vrbis . Cum autem in ipsa Ecclassastiea Ditione adsint etiam aliae Studiorum Vniuersita tes,nempe. Bononiae antiquissimam, quae in legibus monarchiam tencre scribit Accursius; a & in numismate sculptum legitur . Mater Studiorum Bononia docet. ibiquE Theologicam facultatem legendam instituit Innocentius VI b Auenioni a B ni facio VIII. institutam . e Firmi ab eodem Pontifice. d Perusii a Clemente V. institutam, e a Ioanne mi r. f eonfirmatam. Ferrariae 2 Bonifacio Ic g erecta,&a Clemente VI II. b auctam . Maceratae a Paulo iii. i Et ne Patriam meam omit- Etam, Vr uetanam inquam Civitatem, in qua ab Urbano VI. suit generale Studium institutum . Si dicamus , harum quoque Universitatum curam huic nostrae Congregationi iniunctam esse, non erit a conuenientiam veritate alienum. Et cum Vniuersitatibus, seu Academiis in istis sacrae Theologiae, Canonum, Iuris ciuilis. & Medicinae Prosessores adesse debeant, ex ia in supra dictis, breuia horum Studiorum elogia a Francisco Suuertio A mutuata referre lubet.
154쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. . CONGREG. rit
sua rerum Diuisaram eo itisne hominum menter imbutae terrena despiciant, C A Lmn votis petant, beatamque iam nunc incipiant visere vitam a
Quo possina Primipes Rempublieam bene gerere, O curas hominum rectὸ eomponoo , Atque omnibus corripax, ct iustitio, rudentiam malarum Fae Deo Sena s d
Corpori , ut anima inbabitu suauius, edi vita tot periculis obnoxia raritis, Senatus eonsuluit, O PHIV Dia,OMyronomia.
Iterarum peritiam ex librorum . ae voluminum reuolutione, &lectione
consequendam esse, nemo, ni fallor, ibit inlicias. Hinc enim sectum fuisse eredendum puto, ut alii in arborum corticibus ἰ ali 1 in plumbeis Iamini bus ; in papyro, qui intextus sarina glutinabatur, alij; in tabulis cera ilia litis quidam ; in chartis hedinis quas pergamenas vocant, quod Pergami primum inuentae fuerint nonnulli quoque sua,& virorum doctrina excellentium m numenta eon signauerinti quae in Bibliothecis postmodum collocata, perpetuum, qui hus id muneris eordi fuit, nomen, Ec saniam compararunt, ut Tholomaeo Philadeusho, qui plus ducentorum millium voluminum in Alexandria disposuit; Asenio pol honi , qui primus in Urbe ex hostium manubiis Bibliothecam instituit; & aliis ab Alera a de Polydor. Virgil. b relatis, qui simili studio capti non modicum rei publicae ornamentum, utilitatemque tulerunt, Plinio te ste . e Verum licet haee omnia semper, de omni tempore summa laude sint extollendae ;quia tamen sine magno, & ingenti sumptu Perfici nequibant, atque ita pauperibus id assequi impossibile foret, cli arte igitur imprimendi libros auorum nostroru aetate . iuuenta,& Leone X. sedente expolita,nequaqua comparari posse videtur; nam parua impensa librorum copia haberi potest, quibus ingenia ad literarum studia percommodὰ exerceri, de instrui valeant, eiusdem Pontificis oraculo. d Et ne tantae rei auct6r sua laude fraudetur, praesertim ut posteritas sciat cui Diuinum beneficium ac ceptum referre debeat, Ioannes Cuthembergus natione Theutonicus equestri vir dignitate primus omnium in oppido Germaniae, quam Maguntiam vocant, hanc imprimendarum literarum artem excogitauit, Primumque ibi exerceri ea coepit; non minore industria reperto ab eodem , prout ferunt, auctore nouo atramenti genere, quo nunci impreisores tantum utuntur. Decimosesto deinde anno, qui sale salutis numanae r 38. quidam nomine Conradus, homo itidem Germanus Romam primo in Italiam attulinquam deinde Nicolaus Icnson Gallicus mirum in modum iu lustrauit. Haec ex Polyd. Virgil io e habes. Verum ne quod ad Dei 3loriam, & Fidei augumentum, ac bona ii m artium propagationem salubriter est inuentum, haereticorum, aliorumque veAtatis hostium dolis , de insidiis in contrarium conuertatur, Leo X. Lateranensi Concilio approbante , s statute, vetuitque, ne sine examine, & approbatione Vicarii Papae,3c Magistri Sacri Palatii Apostolici in Urbe, Episcoporum vero, ac haereticae prauitatis Inquisitorum in alijs locis. libri, seu quae uis scripturae imprimantur. g Quod etiam a saerosam' a Tridentina Synodo B confirmatum habest quae quidem approbatio in scriptis, di absque ulla solutione mercedis facienda erit, ut ibi, vers ipsa
Regulares vero libros, vel scripturas edere volentes, nedum praedictorum approbationem, sed & suorum quoque seperiorum licentiam obtineant, ex declaratione
155쪽
tione Congregationis Cardinalium laper interpretatione eiusdem Concilii Tridentini; teste Cherubino iuniore post alios ab eo resalos: a de videri etiam poterit modemus Pater Io. Bapti Scortia E Societate Iesu Theologus . bDenique Sixtus V. ut haec omnia, in urbe praesertim, cuius exemplo, de cloectrina tota Christiana Respublica regitur, maturius perficiantur, post erectam Vaticanasti ATypographiam,eidem Cardinalium Congregationem praefecit,quibus id potissimum negotii imposuit, &mandauit. Vt sacram Bibliam latinae vulgatae, graeeae, de hebraicae editionis, Epistolas Decretales, Concilia generalia, Sanctorum praecipuorum Ecclesiae Doctorum opera, cael rosque denique libros , quibus Fidei Catholicae doctrina , traditionesque Ecclesiae continentur, & explicantur, quam eruditissimὰ imprimendos curent. Ut vetustis manuscriptis, emendatisquε Codicibus adhibitis, praesertim ex nobili, di optimis libris reserta Pontificia Vaticana Bibliotheca, addito quoque studio, &opera doctissimorum hominum, ex omimus Christiani Orbis nationibus per Summos Pontifices selectorum, qui linguarum peritissimi sint, libros imprimendos a curatὰ, diligenterque conserant, & recognoscant, ut eorum editio quanto fieri pos- B sit, integra, atque incorrupta prodeat. Si quae vero grauiores dubitationes, & difficultates in veterum Codicum a irino H-tate, librorum correctione, de emendatione inciderint, rebus prius in Congregatione examinatis, ad Pontificem referant, ut in lostionum varietate id , quod orthodoxae veritati maxime con sonum erit , ex speciali Dei priuilesio Sarustae Ap stolicae Romanae Sedi concesso, statuatur: Et non parum huic rei conferre videntur, quae Baronius e in Gottisredo Vltui Diensi obseruat, eundemq; summis.laudibus exornat ; quippequi licet Imperatoris Frideri ei, & Henrici Regis eius filii Notarius , suam tamen historiam Pantheon appellatam in lucem daturus, Summi Pontificis Vrbani III. censurae, &correctioni supponit his verbis . Elatia nultam scripturarum elogium noscitur se ambenticum, mi ab eius sapientiae fluminibus Arientibus pro- , pinetum qua est quod bis oriarum opus noua per aliquem insitutione eo citur, ratio fuggerit, ut antequam in ptibneum deueniat, Ap ioheo examini prasentetur; quatenussi acceptione dignum se perpendituμ, eius mandato, iudicio iapprobetBrict ab eo vireι, auctoritatemq; steripiat, eui terrena, ct eoeleuia Diuinitus sunt
Demum ut in quibusvis Christiani orbis Regnis, & Prouinciis Typographos, &librorum recognitioni praesectos admoneant, quatenus diligentem , oportunamqne
operam ad sua quaeque officia fideliter, atque inreme exequenda praestent, & in li-hrorum huiusmodi editione accuratissime versentur , N ad Vaticanae impretasion is normam omnino se conserant. Haec Sixtus,cui S ctiam operis inscriptione in
TYPO GRAPHIA VATICANA DIVINO CONsILIO A sIXTO V. PONT. MAX. INSTITV ΤΑ m s. S. PATRUM OPERA RESTITUENDA CATHOLICAMQL RELIGIONE MTOTO TERRARUM ORBE PROPAGANDAM
esset, non amplius Vaticana tantum, sed Cameralis etiam q nandoque dicitur,i a Cum autem de Vaticana quoque Bibliotheca supra sit facta mentio, non omitten-ladum duxi, hanc a Sixto IV. in Vaticano toto terrarum Orbe celebrem, aduectis exotomni Europa libris, constructam ; unde custodes, & librarii graeci , Iatini, Rhebr. ici i 'menstrua talaria, quibus ali possint, recipiunt; utq; libri emerentur,idem Pontii assignauit prouentus t opus omnium praeclarissimum, de Pontifice Maximo dignum,
qui insigRem ob id laudem , libris undiquς conquisitis, aut si haberi non pote Unt, et
156쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGR. XX. Da
exempIaribus eorum e petitis, missisque, qui describerent, ut eam exornaret, co sequutus est; itaue praedecesibrum memoriam , Benedicti scilicet m. Martini V. Nicolai V. & Pii ii. qui etiam in hoc negocio non parum inuigilarunt, ferme in hoc deleveriti & iure quidem merito sequentibus laudatus est carminibus A Templa, domum expostri, vicos, fora, moenia , pontes Virgineam Triust quod repararis aquam . Prisca licet nautis satuas dare eommoda Portus , Et Vaticanum eingere Sixte iugum; Picis tumen Vrbs debet: nam qua Aquallore iacebat, Cernitar in celebri Bibliotbeea loco . Quam postea Sixtus V. Paulus V. auxerunt, illustrarunt; &Gregorius XV libris a Caesarianis anno Isit. Comite Palatino expugnato, ac deuicto ablatis, Romano Pontifici dono datis, atque e Germania ad Urbem adductis, adauxit: nee sempiternae memoriae Urbani VIII. vigilantia in ea excolenda, muniendaque desiderata fuit, ut monumcnta ibidem affxa demonstrant, ex quibus, quod de Palatina Bibli
B theca loquitur, hic addere placet.
SUM DE BIBLIOTHECA QUAM HEIDEL BELGA CAPTA SPOLIUM FECI Τ
TROPHAEUM MISIT MAXIMILIANUS UTRIUSQUE BAUARIAE DUX C s. R. IMPERII ARCHIDA PIFER ΕΤ PRINCEPS ELECΤΟRANNO MDCXXIII.
Denique ad Typographiam Vaticanam redeundo , vi unde noster hic sermo exordium habuit , debitum quoque consequatur finem, non Omittendum putaui, 'dream Brogiotium , Vaticanae, de Cameralis Τypographiae tunc Praesectum, quibus characteribus libri, & scripturae ibidem imprimi, cudiqud valcan i, sub auspiciis Emi-n tisi. ac Reuerendiss. D. Francisti Card. Barberini, quo an ore eandem Praese. cturam consequutus suerat anno i 618 Indicem a se cuium in lucon edidisse, quem videre non iniucundum erit.
De Confinibus Status Ecclesia mei conservandis. Romanum, di uniuersalis Ecclesiae Pontificem, velut Christi Domini in teriaris Vicarium , duplicem habere gladij potestatem , spiritualis scilicet, ac temporalis, nemo, nisi a recta Catholicorum Fide aberratis ibit inficias; adeo quippe firmis haec veritas innixa est fundamentis, ut quouis haereti- eorum turbine diuelli nequeat; prout ex iis, quae S. RE. Eminentiss. Card. Belarinuniusia aduersus Barciatum scribit,cunctis essicitur manifestum . , an IEtenim quia Summus Pontifex est, ut diximus Christi Domini in Terris Vicarius. 61. αInnocentio m. b hoc iterum, ac tertio confirmante, nisi eum spirituali tempora- , e. i.x. o talem quoque gladium ,& potestatem haberet, alteri nempe Imperatori 2 esset in , , trucis shac parte subiectus, quod utiqire dicendum non est a nam sicut Sol non a Luna suum --- recipit lumen, sed e contra, ita Imperator , qui Lunae comparatur, Pontificem , qui M. Sol dicitur, nec puri hominis , sed veri Dei vicem gerit in terris, ex Innocentio, c 2-, agnostere debet in superiorem di quod eum aliquando Dantes Aligerius d indu- - .
157쪽
bium re uocare tenta flat, nempe Imperium nullam habere dependentiam ab Ecelesia, post eius mortem sui sta haereticum de nunciatum,scribit Bardi a & post eum Vo- Iaserranus t b videnda sunt etiam ouae scribit Baronius subar. nostyo. de noua quadam haeresi a fautoribus Caroli Francorum Regis excogitata, nempe Omnia licere Carolo etiam in Ecclesiis; ex quo ab Episcopis in Siluanecti synodo diro anathemate vulnerati fuerunt; & eundem Baronium vide anno Iosy. e Atque hanc politicam opinionem seruisse sub Innocentio tr. Amoldum Bri xiensem , te ideo tanquam haereticum ab Italia pulsum, scribit Ciacconius, & amrmant alii d ac de quodam Fratre Alberto, qui abiurauit errorem. Papam scilicet non habere dominium in rebus temporalibus , sed totum ad Imperatorem spectare, scribit Hieronymus de Monte. e Et ex quadam conuensientia sic argumentatur Foscarius. f Nisi Christus Dominus hanc in temporalibus potestatem Uicario suo in turris reliquisset, videretur quodammodo minus diligentEr boni patrisfamilias gessisse partes, nam cum seiritualia sine temporalibus diu esse non possint, siquando spiritualium de sensio immineret, cogetetur Pontifex extra propriam domum quaerere auxilium. Haec Fusca
Sed quoniam , ut Diuus Thomas ait, g Romani Pontifices, Ac Ecclesia in sui nouitate nec vires compescendi terrae Principes, neque hac uti potestate poterant , quaesitum est, quando in usum deduci coepta sit Et sane nisi postquam Constantinus Christi Fidem amplexus est, & nouum hominem post sacrum Baptisma induit, non apparet. Ipse enim piissimus, S: vere Catholicus Imperator anno Imperii I p. humanae salutis 31 Sylvestro Saninissimo pontifice sedente, ut Baronius, δε & alii multi testantur, ex Vrbe Roma in Byzantium transferens Imperii solium, sic effatus est. Ut Pontifralis lex non Dilescat, sed magis quam terrent Imperij dignitas , gloria, cypotentia decoretur, ecce tam Palatiu- notyrum, ut praedierum e II, quam Romamam Vrbem, O omnes Italiae, seu occidentalium Regionum Prouincias, Loea , ct Ciuitates praefato Beatissimo Pontifici nostro S Lectra uniuersari Papae eontradiamus , atque relinqui 1,'ab eo,ct a Suces sis, eius p.r banc diuatim n Iram, O pragmaticum Constitutum decernimus disponenda , atque iuri S R. E eoncediamus permansura . Vnde congruumperspeximias uirum Imperium, ct Regni potesatem in orientalibus transferri 'gionibus, crin letintiae Prouincia optimo lac nomini noLiro Ciuitatem aedi uri , nomum illia connittit Imperium : quoniam ubi Principatus Sae Gotum, edi ChHim inae Rehgionis Caput ab I mperatore Coelesti constitutum est, ruri tim non eis, Ut tute Imperator terrentis habe.rt pote Hatem , . Hactenus Imperator a Gratiano relatuς: F qutid etiam Nieolaus ii I Pontifex suis consignasse monumentis legimus fi liis, verbis . Ne autem ipsa mater Ecclesia in congregatione , e paHura Fidetium emporalibus eareret auxilijs , quin potissi sit adiuta , spirituatibus sem ν proficeret thoaementis, non absque miraculo j ictum esse concipitur, ut ova nahi, Conmntini Monarchae a Deo prout a ,sa curata
Baptismalibus fomentis in firmitas, quandam quasi adiiceret ipse EG mira
tem et qui quarto die fui Baptismatis rara eumomnibus Satrapit, uerso Senatu , Optimatibus etiam, 9 etincto populo in persona grati Sylvestri sibi Romanam concedendo Vrbem, relinquens ab eo , ct Sueesribus eius per pragmaticum Consi tutum dissonendam esse; docere/ns in t a Vrbe utriusque potestatis monarebiam Romanis Pontis θυι, decIararet: non iustim arbitrans, 't ubi Sacerdotii Principatum , O Cbrisiana Religionis Caput Imperator Coelenis insiluit, illie Im erator terrenus habeat potesatem exr. Vide etiam , si placet, quae scribit Restaurus. I Licet non desilit aliqui qui dum nimium sapere cupiunt , insipientes reiit negantes scilicet hanc Constantini donationem esse veram , & quate sveram, attamen inualidam, ut videre est apud posta rarium, m qui post donatio-mis verba relata, quae in contrarium adduci possunt, optimd Bluit, & ne nimius sim , ad eum te lectorem remittor nec erit iniucundum videre , quae scribit Bar nius n de validitate donationis Constantini. Nobis enim satis nunc esse putari ius haec indicasse , ut quam hodie Romanus Pontifex in bonis temporalibus exemcet tu risdictionem, siue illam totam a Constantino. siue ab aliis postea Imperatoribus , Regibus, Principibus, priuatisquὰ iuris c ut infra videbimus 2 habuerit , antiquisitinam tamen esse r di hoc esse Romanae , de uniuersalis Ecclesiae Patrimonium Christo Domino eiuς Spon in dotem assignatum , ut bene probat
158쪽
NOTITIA CARDINALAT. CAP. XU. CONGR. XXI. os
Re antis . a Et ideo ad Romani Pontificis potissimulam sollicitudinem , & curam pertinet, ab illi iis inuasione, usurpatione, distractione, di alienatione ultra licitos modos, & a iure permissos, improbos, ac temerarios homines compescere, ac deterrere , prout a multis sactitatum sitisse ex insta dicendis apparebit. Eusepius enim , qui Apostolicae Seclis Epistopus anno 3ro. suit, re integranda .
esse omnia e&poliatis, vel eiectis Episcopis praecepit a quam etiam Sanctionem reno, uauit Ioannes I Pontifex acratiano b relatus: & reassumit, cstrat Menochius e , , commentari; sclud illu- Leo autem huris nominis I. pro conservandis ecclesiasticis bonis, Sanctionem a Cherubino relatam anno salutis promulgauit. dEt hane a Leone, de Antemio Imperatoribus pro rebus immobilibus Ecclesiae Constantinopolitanae conservandis, anno Christi 68 confirmatam legimus e Symmachus vero, qui anno ab orbe redempto qς8 Christi vices in terris gerere coepit, nedum Presbyteris, alijsque Ecclesiarum patrimoniis, ac iuribus praepositis, sed suis etiam Romanis Pontificibus Succussoribus eorundem bonorum aliena-
B tionem sub anathemate prohibuit, his verbis. f Non liceat Papae praedium Eeeti
alienare aliquo modo pro aliqua necessitate, nee in Uumfructum iura dare, nisi tantummodo domos , quae in quibuslibet Vrbibus' non modiciti impensa DL entantur. a lege omnes eustodes ad Irin antur, ut donator, accensator, venditor honorem
perdat, ct quisubscri erit, anathemasit cum eo, qui dedis, via qui rerepit, ni rotinuatur i lictat etiam quibuslbet ecclesia tisispersenis contradicere, ct eum stties Dbus alienata reposcere : quod non modo in Apostoli seruandum eri Eretis, verum etiam uniuersi Ecclesiis per Prouincias quidem dicitur conuenire cte. Haec Symmacus; pro cuius Sanctionis intelligentia vide, quae copiose scribit Peregrinus , g qui luculenter hanc quaestionem , an scilicet Papa postit bona Eccleis alienare, hac, &aliis Sanctionibus non obstantibus, examinat, videndus Gregorium Sanctissimum Pontificem huius nominis I. bona Ecclesiae temporali gladio tutasse, plures ipsius epistolae demonstrant, b a Baronio i contra Petrum . Damiani adductae, & in quibus aperte legitur; in iis, quae ad desecatonem mirmum Ciuitatum spectant, vigilandum esse Epistopis, & necessaria cuncta paranda, neqii ab illorum cultodia viros ecclesiasticos esse exemptos, sed obligatos . Mauritium vetaro Imperatorem insano surore Romanam Vrbem, & Ecclesiam deuastantem, nedum ad sanam reduxisse mentem, sed supplicem, & veniam per literas petenteni habuis se, literae eiuI in Imperatoris his verbis demonstrant. st Mauritius Imperator Gregorio Romano Ponti ci. ,. Sero tandem animaduerti, me a recta ciuendi ratione ad deteriora mola sum, nam M ct tam multa portenta Deum Optimum Maximum mihi infensum An cancti dies, ct noctes perniciem, elademquὸ mihi instare planὸ videam: sed quando mus is tan tum poenitentis Deus supererit, oro te, relisamque viros Deo addictos, ct inaras p τι irata mibi Numina preribus vobis mitiora e elatis, meque ad um Matris Ercle M redeuntem excipiatis. Confido enim fore in me amicὸ, O more maiorum compti cti Ueluis, me eum pre elotus actum iri, ac futurum , ut quae ineommodi m mania Vrbi, i aquὸ Ecclesia per nos pasia est, multis maximis inesse ancta in Iaurari, emeitari, eumutariquὸρ t. Vale. Constantinopoli. Hanc vero Epistolam editam puto anno salutis 6or. Imperii ipsius Mauritii ultimo , quo ad fanam rediisse mentem;& supplices libellos ad omnes Patriarchas, di Monachos scripssse , ut i Deo pet nrent, ut ipse de peccatis admissis, in hac vita, & non in sutura pinnas lueret, testatur
Ioannes huius nominis VI. Gisulphum Beneuentanum Ducem, quod Campania , Noram, Arpinum inuasisset, his literis increpans, eius audaciam , di errorem arguere non dubitauit is m Ioannes VI Romanus Pontifex . 'Gi ὶ ο mei Beneuentaπο -
159쪽
g quamprimum intelleximus, tanta admiratione assecti sumus, τι etiam dubita. remus,numquid tantum cladis a Cbri yiano P incipe in Chrisianos innocentissimos, vespotius in ipsam Romanam Ecclesiam excogitari tu set His ad ris sumus,u
ad te Legatos eum literis mitteremus, deque omnibus certiorem faceremus. Mandantes tibi, ut quamprimum omissis Campaniae, O Hernieorum oppidis, in Sam- Anium redeas. 2nod F secus feceris, iussaquὸ nostra aspereatus fueris, scias breui futurum, Ut Deo Opt. Max. cuius res agitur 9 pro ruata sibi iniuria poenas des.
Huic etiam Pontifici factam fuisse ab Ariperto Longobardorum Rege Alpium Cottiarum donationem , post Paulum Diaconam , Anathasium Bibliothecarium ,εc alios a se relatos scribit Baronius; a ae literis ab ipso Ariperto Rege scriptis, dc hanc donationem continentibus confirmatur. biniperius Longobardorum Rex Ioanni VI. Romano Pontimui. Muleis, maximi πὸ rationibus tandem in eam sententiam deueni, ut nibit nobis Bmaiori sudio enitendum sit, quam Diuino cuisui vacare, animiquὸ no iri aliquando vinculis exituri, aliquam rationem habere . 2uod eum mibi fatis e stitutum sit , Ot obsequiJ etiam mei erga Romanam messam pignus aliquod habeatis, ex hoe n siis titi mo merito eidem Romanae mel a liberalitὸν Alpes Cottias , in quibus OGenua eis, donamus, i aut in bonis Beati Petri ipse Alpes a Taurinis montibus U-que ad gusticum mare rensatur. 2uod e3 libentius fuimus, σαῖd de Romanorum Ponti si pietate,iustitis,innocentiaq; nobis maxima pollieerisolemus Noe quod Lyri animi deeretum a quibusdam no Iri Regni Sueres oribus ratum, mumqui Basors in primis volamus. Tu autem Sanestissime Patre Deo Opt. Max. μ' preciabus me pruribus commendes. Vale. Papae. Et hane Prouinciam primum a Romana Eeclesia possessam esse affrmant Anastasius Bibliothecarius . Addo Episcopus Uicn- Cnensis in chronico; Beda , de alii a Baronio e relati. Atque hinc collige. Platinam
male scripsisse , hanc donationem esse sine auctore , & factam fuisse Ioanni VII. dConstantino Papa sedente, praedictarum Alpium Cottiarum donationem a Luit prando Longobardorum Rege confirmatam suisse, ex Oldrado Episcopo Mediol nensi refert Baronius e in haec verba. Constat /tiam i um c Luits randum scili-eeuhoe primo Regni fui axmo ron mus donis on- inpium Cottiarum ab Ariρεμισ
factam Melesiae Romanae, Habet idem Ol adus Episcopus Mediolanensis in epi G
ad Graia Magnia Imperatorem bis Derbis. Primo Regni βι anno don.ationis, qua Beato Petro Aripertus Rex donauerat, eon mavit, scilicet Alpium Cottiarum in quibus Ianua eis, di quiequid ab ea Alpes virique ad Gamarum es continebant. Haec DBaronius. Hoc etiam confirmat Hieronymus Rubeus, s sub anno tamen 7Is. UNde Panuinium in addit. ad Pluinam. gGregorius II. anno Christi 7 Is Constantino Papae succediti hic Neapolitanos, proposito praemio, contra Longobardos excitauit; parta victoria, praemia , quae suerat pollicitus, praestitit. 'Αrcem Cumae, quς belli causa suerat, ecclesiallicae Ditioni reddidit. Ne Leonis rix. Imperatoris Exarchus tributa, nouaque victigalia exigeret, aperia vetuit, Hieronymo Rubeo, b N Belarininio i id asErmantibus. Gregorio II. alter Gregorius III appellatus anno a partu Virginis r. sussicitur. Hic eundem Leonem iis . Imperatorem , quod immani rabie agitatus, Sa ctorum Imagines ab Ecclesiis tota Italia detrahendas, & antiquandas edixisset, conuocato Romae apud Lateranum Concilio, Imperio simul, Se fidelium communione npriuauit: Id autem quam primum resciuit Lui randus Longobardorum Rex, augendi Regni cupiditate incensus, Urbem Romam obsedit, vicina inuasit oppida. ae sere totius Italiae Reptro potitus suit. Qua re Sanctus Pontifex commotus Car Ium Galliae Regem ad res, & bona Ecclesiae tutanda, conseruandaque in Italiam euocauit; ut ex historicis liquet, Ze eiusdem Pontificis literae hac de re ad ipsum Carolum missae Ieguntur. h Moenia Urbis collapsa multis in locis restituiti idem que secit Centumcellis iam prope desertis, Philippo Bergo mense teste. IZaccharias post Gregorium m. anno Christi 7 i in Beati Petri Sede locatur. Initio Pontificatus totam Italiam ardentem bello, di pene consumptam inuenit, virtute, Prudentia, Sanctuale pacauit, aedes, ac templa ruinam minitantia restituit,
160쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGR. XXI. 11ν
tuiti sun dos, ex quorum redditibus Meerdotes alimenta caperent , designauit. Cum autem Luitprandum Longobardorum Regem per Legatos suos ad quatuor oppida Roma uae Eeclesiae erepta restituenda monuicte, Rex autem hane restitutionem dic seret, Pontifex, Gregorii ii. exemplo Regem ipsum Interamnae in Ditione Spoletana sedentem conuenit, ibiquὰ summo honore exceptus, nedum quatuor recupeis rauit oppida, sed Sabinense patrimonium triginta annos ante ereptum ab eodem Rege recepit; & insuper Narniense, Anconitanum, Auximate patrimonium, Se Vallis Agri Sutrini, magna vocata , donantur. Ciuitates, oppida, Uicosque triginta annis elapsis a Longobardis in Aetruria, & alibi vi, aut desectione capta . redduntur, anno salutis 7 2. Ciacconio teste, a quem si legeris , alia quoque ad rem cognosces; videndus est etiam Sigonius, b de Eminentiss. Cardinalis Baronius, qui de recuperatione Patrimonii, & Pentapolis agunt. Chilpericum Franciae Regem, tanquam Regno in aptum priuauit, de Pipinum inaugurauit. Stephanus ira dictus Ir. quia alter Stephanus illi praedecessior quatuor tantum dies in Pontificatu vixit, ex Baronio, e Aistulphum Longobardorum Regem anno - s 3 cum exercitu in Romanam Ditionem irrumpentem , Castra inuadentem, D agros serro, igneque vastantem. verbis primo, muneribus postea a Mnto scelere avertere non valuit; unde lacessitus pijsiimus Pontifex , Pipinum Francorum Regem adiit, bellumque Longobardi cum decretum est: Pipinus vero palam omnibus audientibus sic effatus est. Ego, se me Deus Longobardicae compotem victoriae fererit, polliceor mepro remissione peccatorum meorum impetranaei, mearebatum , ct Pentapolim Reipublica Romanae adempta . Beato Petro , ct Stice floribus eius traditurum perpetuo possidenda : atque ita praesentem Scribam reserre in Tabulis iussit, easque suo, & Caroli,&Caroli manni filiorum praesentium sacramento munivit; quod Carolus , ut mox dicemus, absoluit. Interim Aistu Ipho mortuo, Desiderius Fauentiam, Caballum, Ferrariam Stephano reddit, Sigonio teste, d qui alium Ste-- phanum Pontificem ponit, di post sthismaticos Constantinum , ac Philippum cano
Hadrianus I. qui Beati Petri sedem anno Domini a. obtinuit, cuius amplitudinem Desiderius Longobardorum Rex veritus, stati I de pace ineunda, de amicitia concilianda mentionem per Legatos secit . verum Hadrianus, cognita hominis perfidia, nihil sibi magis, quam a Desiderii insidiis cauendum existimauit; in aliud proinde tempus pacem distulit. Quare Desiderius, nondum duobus mensibus Hadriani Pontificatus exactis, in Estarchatum irrupit; Primo aduentu Ferrariam , Comaclum, & Fauentiam occupauit, ac Rauennae se bellum illaturum osten- .dit; deinde Vrbinum , senogalliam, Eugubium caepit: Romam cum exercitu ventum m , .& Vrbem hostiliter obsessurum minatur, nisi Hadrianus astiphim accidat; cui petitioni responsum hoc dedit Pontifex. Nuntiate meo nomine Regi vectro, F me oram Deo omnipotente pondere, si inpida Beati Petri reddiderit, me aut hie Romae, aut ubicumque illi Voluerit, in congressum eius venturum, ct cum eo communi de flute ,'quiete Italia loquuturum, O Fffetaero, non meus , quin ille pro arbitratu illa rursus inuadate quΘd si uti duriorem se mihi praebuerit, δε- nuneis illi, nunquam me in eo pectum eius daturum e ex quibus, Sidonio teste , e nec ad sanam rediens mentem . Carolo Magno haec ab Hadriano delata sunt, qui in Italiam veniens, Desiderius E Regno deiicitur, ecclesiastica bor a tutantur, si ablata restituuntur a Spoletini, Reatini, Longobardi omnes in Vmbria degentes, cognita Desiderii deiectione, Romam adeunt Pontificem , se sequὰ illi fidelitatis sacramento obstringunt quorum exemplum aliae sequutae sunt Ciuitates Anchonata, Auximum, Firmum a Quinta vero die postquain Carolus Romae summo honore E exceptus erat, rogante Pontifice, ut sponsionem, quam Pipinus pater, ipsemet, te Carolusinantis eius stater Stephano Papae secerant, Exarcharum . di Pentapolim complectentem expleret, recitatis huius sponsionis Tabulis, sine eunctatione pro- bauit; addiditqu8 Corsicam , Sardiniam , Siciliam, Territorium Sabineiast, Ducae tum Spoletinum, Tuscumque Longobardorum . una cum censu , qui quotannis pro his Ducatibus Regi Longobardorum soluebatur, ut Sigonius f ale. Ducatus vendi Tusciae Longobardorum amplectitur Castrum Felicitatis, orbi tum Ginemveterem -- hodie dictum Balneum Regium , Ferenti Castrum, Viterbium , Marchiam Tusca nam vulgo Marem ma, Populoniam, Soanain , Rosellas; Ciacconio , s Baronio, o alijsquὰ testantibus. MO