Francisci Ficoronii ... Dissertatio de larvis scenicis et figuris comicis antiquorum Romanorum ex Italica in Latinam linguam versa

112쪽

TDE LARVIS SCENIC IS. Sit flebilis Ino , Persidus Ixio , Io vaga , trsis Orses . Idem prorsus in Scenis ordo servabatur , quare 3c tristes ,& ludicrae , ac denique cujuscumque generis larvae reperiuntur.

EX undecim , quae in hac Tabula uexhibentur , Larvis

duae in anaglyphis , ceterae in aliis gemmis incisae, ut lite delineatae visuntur , prior & tertia Bacchanalibus , agrestibiisque ludis celebrandis sorte inservierunt Isecunda monstrosae prorsus formae, & colos Ialis magnitudinis, ex illis esse videtur , uti alibi adnotavimus , apud veteres , quas ad metum , quasi limbrae essent , & phantasmata , ingerendum adhibere mos erat. Plautus in Amphit r. id plane tellatur. Larva umbratius . tu me minis territas tEx Festo quid Manir , & Larvae sibi vellent dignoscitur rmnias , inquit ille , ait inius Situ , si a quaedam esse ex furina in hominum Auror , quia turpes flanι , quas alii Manias appellant . mutas autem, quas nutrices minuantur pueris parvulis esse Larvas , ides Maner , quos Deos , Dea gae stulabanι , quinque ab inferis ad superos emanare erade- ant. Alii vero secundum Laurentium in sua Polymathia , aiunt Maniam Larium fuisse genetricem : Etuorum Larium proprium ae peculiare es , inquit Paceichellus , insaniam mittere . Ita personatos nonnullos adolescentulos Socrati noctu domum repetenti sese obviam fecisse inquit AElianus , irae vero eoa af exic imperiarbutus . Quarta , & quinta bifrons Larva pastores , agrestesque armentorum cu' Ddes in festis ruralibus repraesentaverunt . Sexto locci videre est quasi numisina aliquod , ubi tres visuntur exculpis imagines , prima scilicet juvenis cuiusdam leonis pellem supra dexteram gestantis , vultuque , & laevae

113쪽

naanus actione laborem suuna exprimentis. Altera sinistra coronam tenet, dextraque extensa vicinam sibi arborem indigitat, & supra dorsum juvenem deseri, quod fortassis humanae vitae symbolum est , quum nomen decusque, nisi sudore plurimo , & post plures exactos labores ad Herculis exemplum , nequeant comparari . Larvas , quae sequuntur , in sestis Bacchanalibus exilii-ino adhibitas .

ΤΑBULA XXVII.

OPtimi sane artificii Larvam gemma incisam naturali

grandiorem primo loco positam praesens Tabula exhibet ; barba tam , naso simo , magno capillamento capiti circumvoluto , 3c in frontis medio ingenti quadam gemma colligato ; quum autem inter cilia Sol cernatur effictus , alicui Apollinis sacerdoti eam inservisse arbitror , seu cuique alii , qui in Apollinaribus celebritatibus carmina in ejusdem Numinis honorem recitaret. Altera senilis imago vili panno , R philosophico prorsus more induta , capite vitiato , pedibus , dextroque brachio nudis , super baculum innixa , laevamque manum supra pectus senili barba contectam tenens , eodemque brachio exerto , Democritum futiles hominum insanias ridentem rein praesentat . Huic omnino similem imaginem resert Leonardus Augustinus Polirema vero figura , quae inter cetera meae collectronis scenica metalla connumeratur , adolescentulum quemdam r8pr. esentat , qui naturali capillamento, brevique quasi subucula indutus , pedibus se moribusque nudatis , colligatisque post tergus manibus , & rotundae basi verbena circumcidatae superinsidens vel mutam agit personam , vel secum ipse servilem suam conditionem deplorat.

a T. a. Tab.

118쪽

DE LARVIS SCENICIS.

TABULA XX UILAE

DUAE aliae in hac Tabula , supra jam relatis omnino similes , scenicae Larvae repraesentantur , verum liis caput est omnino de te stum , totumque corpus Graeco pallio superindutum . Ambae baculis innituntur , una vero earumoris, & barbae extremitatem digitis leviter tangit quasi risui indulgeat , altera sub mento barbaque sinistram abscondit manum , sortasse ad modum plorantis , quae vicissim Heracliti , & Democriti personas referunt. Duarum harum GraecG , R quidem optimo artificio incisarum gemmarum Orientalium mihi ab eruditissi ino R. P. Petro Pio venio Soe. Jesu Presbytero dono perhumaniter ectypum datum est , quarum typi in Parmensi Museo , cum pluribus aliis scenicis monumentis asservantur ὁ aliique permulti tam in celeberrimo Museo Mediceo , quam aliorum per illustrium virorum , pene his omnino sit miles visuntur , quibus ex omnibus , praesertimque ex his a me cullestis, facile argni potest , quam frequens apud Romanos priscos in suis adeo divertis scenicis celebritatibus soret Larvarum usus,

TABULA XXIX.

ETsi nostris laisce temporibus in scenam filiatores ridicule personali introducantur , illi tamen cum antiquis apud Romanos comparari non valent . En igitur duos anti quos Iaistrior es exhibeo , quorum ridiculam limul , ac te rificam potius figuram ne concipere quidem fas esset . Horum unus saltus edere videtur , pedes habens ocreatos , in reliquis vero usique ad media semora levillinio tegitur velo , cujus limbi ob corporis gesticulationem post humeros prola buntur , aeremque verberant . Brachium tantummodo cum

119쪽

so F I C O R O N Idextera manu apparet, eaque parvulum baeuli, fortassis aerei , fragmentum in tunicae sinum immittit , quod collidebat fortasse alio simili bacillo , quem sinistra post humeros

abscondit . Ex ejus Larva pileolus binis extremitatibus oritur , nec non immaniter aperit Os , in modum conchilii contextum tenuissimis lineis , ex eadem veli textura , e cujus foramine naturale saltantis os apparet. Altera e conspectu posita persona , capite calvo, duobus tantum capillorum cincinnis , dextero videtur oculo lu- setosa , sinistro vero e sua cavitate eruto , ut mancus appareat , ac risum moveat, brachia post tergum tenet , ventrem habet detectum , praeterquamquod tenuissima purpura seu velo amicitur , quo caput re pectus tegitur . Femoralia& caligae non continuant, & supra superiorem pedis partem cinguntur , ceterum satis concinnam crurium , Sc pedum habitudinem ad saltationem peragendam exprimit scurrili prorsus histrionum modo , quos inter , Augusto imperante, Pylades , ejusque discipulus Ilas , nec non Neronis , ceterorumque Imperatorum temporibus , alii plures praecellentes fuere .

TABULA TRIGESIMA.

Η Arum Larvarum prior , & penultima , vultum Silenicum praeferentes , sorte actoribus in rusticis celebritatinus inservierunt . Ultima vero, si erines circa frontem cincinnati , R in occiput tribus longis calamistris prolabentos , ac vultus species attendantur , alicujus histrionicae mulieris videtur

persona .

Quinta , quae medium tenet, optimo sane artificio in gemma signatoria incisa , & suo prototypo major est mulieris heroleo vultu duabus sub collo , ac aliis uuabus supra caput Larvis illi adnexis . Uultus princeps in colli portionem desinens Palladix scientiarum neae esse digno-- sci-Disitigod by Cooste

120쪽

DE LARVIS SCENICIS. Iscitur , cujus crines in fronte subducti, & in occiput pro- Iabentes , barbam e fingunt alteri senili Larvae , e cuius ore lingua prominet acuminata , & cuius fronti , & capillis alia superadditur Larva calvo capite , 3core lineis tentiissimis distincto , quae ambae Deae galeam componunt , ejus vero pedius alia non absimili conflatur senili larva , capite pariter calve , quo Deae humeri pars' tegitur , vultu deorsum

verso .

Hujus barbae alia adneistitur juvenilis Larva , quae loco Gorgonis Deae peetori adliaeret , & fernae anguineos habet

crines .

Qui quatuor vultus Palladis componunt, quum aliquid abi rusi designent, ab eruditis enarrandi erunt; de eis vςro , quid ego sentiam , proferam . Si illos veris imaginibus referri liceat , postremum illum senilem Socratem fortassis , alium vero ei adnexum juvenilis indolis Alcibiadem , aut alium ejus discipulum repraesentare crediderim, ni potius poetae Horatii imaginem hic reserat , quum illi per Cl. Ursinum in lucem editae similis sit , nec non gemmae signatoriae , quae apud me est , & nomine insignitur , quam in lucem proferam Deo favente in XL. Dissertationibus epistolaribus . Duas vero reliquas , quibus Palladis caput conflatur , unam barbatam , dc lingua exerta Platoni , aliam calvam Carneadi arbitror assimilandas. Si autem divinari, 3e hunc Larvarum Eeervum symbolice lubeat interpretari, per eas Sapientiam signatam dixerim sub palladis figura , & circumstare prudentiam senilen ,& philosophicas doctrinas , necnon eloquentiam , 3c poesim, quarum primam prioris lingua in modum acuminati ac serme trabalis clavi emcta praefigurat , alteram vero juvenilis ille vultus iudicare potest , quum norenti aetate poess maxime

vigeat.