장음표시 사용
3쪽
CONSENSU ILLUSTRIS ORDINIS MEDICI
SUMMIS IN MEDICINA ET CHIRURGIA
BRANDENBURG E NSIS IN NOSCO M IO PAUPERvM PETROPOLITANO CHIRURGIAE ET MEDICINAE PRACTICUS.
DIE XXX DECEMBRIS ANNI MDCCLXXXIV.
5쪽
6쪽
Fcbris, quae hic et alibi cognomen mox a putredine, moX abile habet. est mere gastrica; nempe cuius somes in omni systemate clivlopoletico disseminatuS haeret, id est, in omnibuS Intra peritonaeum contentis visceribus. Ea propter minus bene a quibusdam sebris intestinatis, me senterica, et c. nominatqr, haecnim denominationeS partem aliquam solummodocua pars materiae febrili S, non Vero OmnIS continetur Nec eorum denominatio Arridet mihi, qui eam biliosam, putridam, vel et malignam dixerunt; nam fomes febrilis non semper unius et eiusdem indoliS, nec mere biliosuS nec mere patridus, sed mixtus est, saepe et lentor pituitOIUS obuenit. Attamen, cuia bilis hic semper sere et qualitate et quantitate peccat. aliquo iure biliosa dici posset. At clare patet, nomen generI- cum constans, huic morbo a materia inconstante desumptum non conuenire, sed ab ea cognomen tantum speciale deduci Dosse Tantum enim abest, Vt saburra prim3S VIas inquInans
semper putrida sit, quin variet secundum dispolitionem aegrior caussas admissas; frequentis sit me est biliosa, praeprimis mhole idis et post iram; alias est cruda et indigesta, a nimia voracitate in d gestibilium, vel a debilitate organorum digestioni fiunda; interdum lentor in primis viis stabulatur inprimis Hypochondriacorum, quorum debilis ventriculus tur, inprimi y ' T,hdεm adest interdum in te
plus minuSue mixtae quandoque obuemunt, unde eX US nomen
conueniens dissicilius eruendum, facilius vero ex lζ2m teri s
istas contiuentibus, id est ex toto systemato C stric , α
7쪽
omnia viscera, quae deglutioni, digestioni, chylificationi, excrementisque excernendis inseruiunt, continet. Quare equidem Lallonio assentior, qui primus, nisi salior, febrem ex quacunque saburra primarum Viarum oriundam, gastricam a 3 venter pppellauit. Medicum autem obseruantem n orbum determinare Oportet, secundum materiae febrilis indolem praecipuam, et indagare, an haec febris gastrica potissimum sit biliosa, putrida, pituitosa, catarrhalis, vel et rheumatica, et hac ratione eam dicet febrem gastricam biliosam, pituitoso - biliosam, bilioso - putridam, siue febrem gastricam rheumaticam, quam alii rheumatismum biliosum adpellant. Porro, si febris gastrica quaecunque, statim a principio aegri vires profligat, ut nullis remediis refocillantibus cardiacis restitui possint, tum maligna adpellari solet, quae ut plurimum quoque est putrida, et ubi non est, tamen cito fit. q. 2.
Caussae remotae tot tantaeque sunt, ut, si omnes recensere vellem, vix opus absolverem. Quare eaS tantum, quae hic potissimum obueniunt, adducere plAcet.
ab Clima fue Temperies Coeli. Hanc primum sere locum
sibi conciliare nullus dubitabit, qui perpenderit, non solum Omnes fere aduenas, sed etiam multos incolas cuiuslibet aetatis et sexus ab eadem corripi. Tempestas enim hic locorum areo inconstans est, ut interdum uno eodemque die Vestimenta aliquoties mutare necesse sit; excipientibus diem, quam maxime serenuin et calidum, vespera et nocte adeo frigidis, praesertim vernali et autum- A a nati
8쪽
nali tempore, ut aquae super sicies, glacie ad pollicis latitudinem crassa obducatur; quid Τ quod per totam fere aestatem, non tantum noctes, sed etiam dies, mutatis venti S, mox frigidae,
b) Solum terrae vi mosum sic ut standamenta aedificiorum non ni si arborum cruribus in prosundum limum positis sustineri queant) multum huic sebri fauet, qua propter pu et
quoque non effodiuntur, et aqua ad victum necessaria e fluuiis petitur. Paludes quoque, stagnante aqua, simo Alli Sque Urbis purgamentis repletae, edunt vapores putridos, nOXIOS, transpirationem occludentes, aerem et humoreSin quin snte S, quare et scorbutus frequens est. Sed huic mcanalibus exstructis mox finis statutus erit. An post inundatiouem, quae ante septem annos hic contigit haec labris sueto frequentior fuerit, aliis, diutius morantibus diiudicandum trado. Id certum est, nullum anni tempus nec sexum cuiuslibet aetatis ab eadem immunem esse. Puellas quasdam Vndecim annos natas, tam grauiter ea arare vidi, ut et parotides tumidae superuenerint. c) Splendida conuiuia, ob multi uarias dapes, quae procerum tabula os fert, alliciunt palatum et ad uisio largiore pastum inuitant, sic ut haud uSquam In re cibaria magiS, quam
Humilioris sortis autem homines viscidis vilibusque cibis vescentes, diebus festis, praesertim ieiuniis peram, , genio suo, ut credunt, indulgent, ut paullo post multi horum febre gastrica laborantes noso dochium pauperum Intrare cogasi VoraceS enim, ubi nimia ae digestu dissicilia ingurgita-
9쪽
verunt, praecordia grauata copia spiritu osorum potulentorum leuare student, quod interdum succedit. Si vero ingesta adeo indigesta sunt, ut iam corrupta sint, et quasi fermentent, aspiritu vehementior febris accenditur, quid Τ quod se brem hanc
iam in decremento versantem, ac tantum non cUratam Cremato spiritu frumenti clanculum hausto, ita in peius ruere viderim, ut lingua antea purissima et humida, nunc nigresceret, pulsus suppressus, respiratio anxia, difficilis euaderet, tormina et spasmi abdominales orirentur, viresque adeo profligatae essent, ut Omnia mortem de nunciare viderentur. d) Contubernium nimis frequens inter caussas huius febris locum meretur. Nam idem cubiculum magna pauperum frequentia, immo interdum aliquot familiae inhabitant, eodemque res ad victum pertinentes adseruant, panem et cibaria coquunt, vestes linteaque madida siccant, quorum variae exhalationes, immodico fornacis calore auctae transpirationem et inhalationem mox immodice augent, mox perpessores rigerio heic ineuitabili supprimunt; nec quisquam horum insuetus, in huiusmodi cubiculo, ob aeris liberi inopiam paullulum morari sine periculo potest. eb Halnearia calida vulgo magnopere usitata Valde n cent. Fornaci summe exaestuanti, quo plures vapore S edar, multam adstandunt aquam, sic ut insuetus fere suffocetqr;
plebi autem voluptati est, quae sudore dissuens in frigidiss-mam aquam mul 3 in Ue niuem se conseri, sanitatem, ut sperat, re ipsa autem morbum sibi conciliatura, maxime vero se brem
gastricam. quam non solum inde oriri, sed etiam grauiter redire vidi.
10쪽
s) Quae causae sporadicae alibi, eaedem et hic hunc
morbum excitant, qua S, Ut cuique nota S recensere nolo v. g.
assectus animi iracundi, aer nos conatorum similiaque. g) Caussas epide micas ignotas atmosphaerae his se sociare, inde apparet, quod interdum angina, pleuritis, peri- pneumonia, aljaque inflammationis symptomata cum hac se brein connubio sint, quamuis haud dici possit, partem nunc assectam in quolibet indiuiduo esse debiliorem, tunc enim eodem tempore symptomatum dictorum aliud in uno, aliud in
altero obvenire deberet, verum obseruatio contrarium docet. Parotides vero tumidae obueniunt in hac febre omni anni tempore maxime tamen vere et autumno.
Prodromi sunt, dolor capitis maior vel minor, languor virium, tristitia, appetitus imminutus vel et ciborum fastidium, lingua impura, alba vel saua, tremula, sapor amarus in Ore, nausea. Hoc est primum sta ium, quod vomit uritione ac vomitu spontaneo interdum adhuc euidentius instantis morbi progeniem indicat. At omnia haec aliquando desiderantur, sola lassitudo et morositas adest, quae vcro, quod a multis causis oriuntur ac sua sponte saepe cessant, medicum ad certam curandi methodum adstringere non valent, nocet enim cathars S, nocet diapho resis, nocet et venae sectio, si hic morbus subest. Stadium secundum. Horripilatione ut plurimum valida incipiens, an nunciat Febrem quidem, non vero indolem ipsius, omne S enim febres et acutae et intermittentes horrore ingruunt, quem calor subsequitur, vehementiae horroris re-00