Gerardi B. De Van Swieten ... Commentaria in omnes aphorismos Hermanni Boerhaave de cognoscendis et curandis morbis. ... Tomus primus septimus A paragrapho 321. ad 593

발행: 1761년

분량: 377페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

hanc phacelus, sequatur, celerrimc supe di sequentiaci Inter hae G de febris delirariora reii , in paucarum saepe horarum oritur , ingeninque bis quibusd. .m rL:m Erispatio incurabilis ex adit uti iuribus exem sirium acce it alti omvis mentis sit plis , in hoc Capitulo jam allego is , coim c mira sunt , balbur endo is sensus su stitit . Pleraque iam ex his hamomenas , explicant incipis assici somachus foedi quae Sphacetum lethalem cona: tantur, apud μrisus iis e ris . Atque initium tiidem C Istim habentur Lib. I . cap. 26. num ejus mali recipit curatronem e tibi ero penili pag. o I. . Postquam enim descripse 1M insedis insanabile es . tarimi in starat, quomodo proserperet Gangraena , ad frigido sciore moriamur.

Lividitas, nigritudo ariditas circa leva, gangraenam , sphacetum, mortem

adesse nunciant..

In Prognosticis suis Hippocrates, ubi tam in vulnere observari , a boni puris condi- sollici re ninia recenset, ad quae Medicum ionibus degenerans et unde in cacochymi attendere oportet, tu videat illa, quae cis corporibus tam difficilis erat boni pu- in morbis lutura sunt habetis sequens is consectio, Quia erum vel vulnerum

monuium Consi erare autem σφι ut, anfor consolidatio . hi vero vasorum vel hu- te aeger uictis habueris ante μι- an et e morum, aut utrorumque , vitio nihil dero in iij morbo natam. Si enim homo no sertur ad vulnus, iccabitur ab aere viis risti sciis , ante inrem Avibum, flectim cinarum partium calore vulneris superfi-

erit, vel stillidum siectim Mitrer. μυ- cies, totum illud, quod sic exsiccatumn s. extu et I m. VIII pag. os . . crat, postea separari debebit ut cura peron Commentariis autem g. 38. num . . sciatur. Designat ergo ariditas ulceris A g. οἶ. num. I. ubi huius prognostici vitalem influxumis effluxum humorum mentio lacta fuit, demonstratum est , a desinere in hoc loco e lividitas autem evita superstite is uinoribus ad vulnus nigritudo veram iam mortificationem in-

ulcusve allatas, pus bonum fieri si nempe dicant adeoque pro pessimis signis haec bona liquid apto mi ei uis debita copia merito in morbis habentur. huc venirent; sin minus , aliud liquidum s. 33. Ndicatio in Gangraenae euratione: I. vires firmare a putridi ingressum I in venas impedire . . putredinem conceptam arcere, coerceri.

Absolutis illis, quae circa Diagnosin

Prognosin Gangraenae notanda erant, agendum est de indicationibus Curatoriis, quae

determinant, quomodo, per quae remedia cura perfici possit. Ne autem confuso hic oriatur, in memoriam revocanda sunt illa, quae in Commentariis L I p. dicta suerunt. Nempe, difficulter distingui posse illum limitem, qui Gangraenam incipientem dirimit a Phlegmone, a qua nascitur. Cum ergo Gangraena in sui initio ad inhlegmone quam proxime accedat , ab eadem tamen plurimum differat, quando in sphacetum iam transibit patet, imiermedio hoc tempore varios esse malignitatis in Gangraena gradus, neque eandem requiri curationis methodum . Incipiens enim Gangrena aliquando elici correctione tolli potest , uti dicetur . 4 I. Ubi vero confirmatum malum est, non pinterit reddi corruptae parti sanitas, sed debebit mortuum leparari a vivis partibus

quibus adhaeret Generalia tantum ideo misulcationis curatoriae capita hac paragrapho expenduntur; ε reliquis postea dice

tur.

I. Quamdiu expeditus fit motus humo. sanorum per vasa debito cum impe- tura velocitate, sanitas adest is virium integritas Ubi vero nascitur aequabilis huius motus imp mentum, sive in toto sue in parte , vires debilitantur etiam vel in toto corpore, vel saltem in parte assecta: Unde spontaneas illas lassitudines, per quas homines solitos labores non sine, testia perficere possunt , licet cineroquin adhue satis bene se habere videantur, moris bos, strae nunciare dixit Hippomare r. s. Def. a. om. a. q. 46. L. Frequenta ammadine . , quando

182쪽

quando iniflammatoria spissitudine minus meabilis redditus sanguis inicilius per ultimas vasorum angustias transire potest. Vires ergo firmabunt omnia illa , quae liberum humorum per vasa circuitum sustinent, tollunt illa impedimenta , quae hunc turbant. Adeoque pro causarum diversitate, varia ad firmanda vires conducent emedia uti sequenti paragrapho dicetur. a. Urina naturaliter eluit de conrore illa , tu putredini proxima nocerent, si diutius cum reliquis humoribus per vasa

fluerent ubi auteni persecta schuria urina secretionem & excretionem moedit haec retenta, acriora saetiis putrida, te. nerrimis encephali vasis imprimis nocere videntur; & aegri hoc morbo laborante , . postquam sin a sere mala passi fuerunt

ae illi qui phaceia moriuntur, pariter Q. pore profundo oppressi pereunt. Merito ergo metuitur, ne putred Gangraenam sequens, venis contiguis resorpta , simili m do noceat adeoque cavendum est , ne hoc fiat omnis pars corpora nostri , quae Omni vitali humorum influxu, effluxu , quo antea gaudebar, privatur , spontanea mutatione in putredinem tendit. Requiritur ergo, ut sutura putredo Aveatur, veriam nata emendetur is sic coerceatur

ne vicina adhue integra inficiat. Ubi mantibus accessus datur ad partem aflectam talia applicari poterunt, a quibus merito ille essetius exspectandus est si vero in profundis corporis lateat malum, patet sa cile, octati licillimum esse . .

g. 434 Π Irmantur vires dando r. quae ausa internae 22. 23. 24. 23. I debellandae prosint, spiritus excitent, liquidis motum ircularem conservent, habita simul ratione aetatis, sexus, temperiei tempestatis . Illa ergo celasse reseigerantium, et calefacientium petuntur pro re nata . . cibos potusque

analepticos 3 Epithemata ex parte tollo cum praescripti Nq. r. hujus applicata venis, vel circa nares ..

r. Dum huic indicationi satisfieri de rituum motus compescit saepe tam seliciter bet, necessario respiciendum est ad indo in hystericis mulieribus; tamen , post-lem causae, quae Gangraenam produxit sed quam per integros menses satis amplum causae omnes in numeris hic citatis in di locum suis est uviis implevit, vix ulla sen- versas classes ordinatae fuerunt, & enume sibilis apparet ponderis imminutio . Moratae. Sic v. g. si putridus seorbutus pessi schi fragrantia e contra mobilissimas inma ac hymia sanguinem insecerit, pro genere nervos sceminas toties pessim aDderunt ad firmandas vires omnia illa, quae fecit, imo, diras aliquando in his con- putredini huic adversa sunt Vinum me vulsiones excitavit: tamen nec Moschus sen- nanum, succus citri , aurantiorum , c. sibile ponderi detrimentum patitur , licet optima erant Pauperibus lac butyratum, plurimi etiam servetur annis is omnia vel ejusdem serum, cum pauculo macis vel vicina corpora indelebili sere odore inse- nucis myristicae decoctum , inserviet. Cum cerit. Habentur in arte cognita talia re. que omnis Gangraena, quamvis ex diver media, quae solo halitu suo languentes spi-sissimis causis nata , semper putredinem ritus excitent, novam quasi vitam in- faciat patet, acidorum illorum sere uni spirent etiam debilissimis hominibus . Si versalem sunt esse jam in animi deliquium apturae puellae odo- SPIRITus Exci TENT . Certissimis constat ratissimum citri pomum naribus supponi- obserratis , esse in strum natura talia , tur, mox reviviicit idemin aceti ra ran- quae in subtilissimum nostri corporis liqui ita, sere omnium aromarum gratissimodum , quod spiritus vocamus , insignem rum halitus faciunt. Imprimis autem illa, ha n efficaciam is totum orpus miris quae spiritus excitant in angraena & Sph modis turbare possunt. Interim tamen to celo curandis locum habent i quia nil mata haec vis pendet saepe a corpusculis , vel gis debilitat , nec :tilis sere omnes vires eirluviis , adeo subtilibus t minuis , ut etiam in robusti hominibus prosternit non tantum sensu , sed & omneu, sere quam putrida enluvia. Si sanissimus homo imaginarionem, dgianv Asa scietida v. g. aestivo rempore mala seriunx occurrat cadaici halitu suo viros inordinatos illos spi vari submersi animalis majoris illo tempore

183쪽

dum tumidum abdomen crepat, tam tetro mox afflabitur halitu , ut in animi deliquium adat,in tota die pessima nausea languebit. Dum in morbis eorrupta bilis circum praecordia haeret, summa debilitas observatur is hac saburra excussa , vires redeunt. Cum ergo in Gangraena putredo adst, vel brevi sutura metuatur , patet auare fragrantia illa aromata , imprimis acida admisceantur , tantum usum habeant. Apud Hildanum me Gangraena edinbMe cap. a. q. 786. - alios auctores pretiosi lapides Mamrdici, Argaritae , os de orae cervi, similia e . mendantur sed vinum Rhenanum eum sue-

eoin cortice citri, inamomo, nuce myristieaine his longo efficaciora sunt & si fibris valida, aut maior calor corporis, a calidioribus abstinendum esse suadeant

sambuci , rosarum c. flores , una cum aceto, spiritus excitabunt , simulque gratum refrigerium iacient.

VENT. Cum Gatigraena sit talis conditio partis mollis, quae abolito influxu &essit, x vitalis humoris in mortem tendit , id est, in quietem perse tam omiu molimi.

ne conservandus est humorum per vasa mo- Ius , ut haec caveatur . Circuitus autem humorum impeditu vel liquidi transmittendi, vel vasorum transmittentium vitio, vel desectu causarum moventium . Omnia e go illa quae liouida diluuntis attenuant, vasa aperiunt, leni stimulo causis in ventes incitant , pulcherrime hic convenient meoru hinc ex graminis , tardanae scoraonerae radicibus, uti, illis, quae aperientes dicuntur, ignorum antalorum,

lassaphrasise infusa, tanti hic usus sunt; quia vi diluente, solvente, & simul lan. aromatico stimes , omnibus his indicationibus satisfaciunt. HABITA si Μu RATIONE IETATIS c.

Longe enim aliqua requiruntur ita decrepito sene, ubi omnia languent,in rigida mu- eos est sanguoris indoles , quam in eget oin calidae temperie juvene. Mulierum corpus laxius semper, caeteris paribus, quam in viris, facilb me mutabile quidem etiam a levissimis causis, tamen summas dubi- tissimas mutationes facilius seri . Docent hoc menstrua , graviditas , partus , ochia haemorrhagiae uterinae saepe adeo enormes ;unde is sexu iterum in medendo ariditas obtinet Ut etiam , prout temperies bitiosa calida, aut aquosa igida uerit Idem de varia anni tempestate verum est: aestivis enim caloribus, imprimis si simul humilla aeris onstitutio uerit, omnia mputredinem vergunt hyemali frigore omnia

diutissime incorrupta servari poterunt

Conset olla, quae de his dicta fuerunt in Commentariis . I9I.

ILLA ERGO EX CLASSE REFRIGERANTIUM

M. Primo examinandum est, an viresd fietant, an non si pulsus sit sortis , --gnus, Quicumque durusci si calor satis magnus ad extrema corporis usque adsit si urina colorata, rubra fuerit novimux satis magnas circuluionis vires esse ade

que illam minime augendam; sed si pulsus debilis,' reliqua , modo dictis comtraria, adsuerint tune concluditur tum circulatorium humorum incitandiana

esse. Deinde examinatur , an quid urninuoles in putridam alcatinam indolem vergat an vero mucosa frigida ac hvinia Iraedominetur haec autem ex illis , quae glutinos spontaneo Calcatino poni ne ante dicta sunt , cognoscuntur in priori casu gratissima acida stimulantia exhibentur in taleriori ver sales volatiles oleosi, Elix iri proprietaris &c adeo prosunt Variae tales sermula rem :orum in Materia Medica ad hunc numerum ha

bentur.

a. ναλαμβανε. dicitur de illis, qui ex- gravioribus morbis resurgentes vires recolligunt. Licet autem . morbo devicto nitas redierit, requiritur ranaei in his, ut bono nutrimento estuirantur illa , nae per morbum praegressum perierant . Debilitas

autem postulat in talibus hominibus , ut demur cibim potus , in qu . s abundat quidem nteriae, unde per chylo iesin

haematopolesin possint restitui ordita Med& simul tale timi, ut nullam sero, vel minimam saltem actionem vasorum, viscerum requiram, ut sanis humoribus assimi- lentur Cibi vero,in notus, qui has dotes h.cient, vocantur analeptici. Videamur illa, quae da his dicta fuerunt in Commentarii g. 28. num. i. sed, in horum d lectu ad aetatem, sexvim asuetudinem M. attendendum est, uti modo dictuin sui praecedenti numero. Cumque plerumque putredinis metus sit in Gangraena, ex acescentibus, ut lacte dococto panis, Vm

184쪽

nae, hordei c. lusculis carnis vituli me tia solo olfactu percepta vires erigit sta eum succo citri c. haec parantur . Vi tim. Solent ii ne etiam Caidiae, ubi m deantur illa, quae in Materia Medica ad ni illi nervi eirca ventriculi orificium su-

hune numerum habentur perius locantur . similia applieari tanto 3 Ex Physiologicis constat, in tota cor cum fructu isti etiam umbilico . Incrediis poris externi superficie venarum bibulli bilem enim efficaciali habere aliquando re rum oscula patere, quae contigua liquida media , externe his locis applicata, docent haurire possunt, sanguini miscere ilico observationes Medicae monio saevissima caris unde patet, ad vires firmandas maximum dialgia contabescebat, dum quatuor a pa- usum posse habere illa remedia , quae ex stu horis recrudesceret quotid e dolor , ternae cuti apponuntur . Illa enim quae pri tolerabilis omnino, nisi mensae ineum hemmo huius paragraphi numero laudata sunt, miser ardiam validissime comprimeret si si epithematis forma applicantur, sub unde incurabile carcinoma stomachum obistilissimamis maxime fragrantem sui par sidere credebatur : Paucarum tamen or tem venis bibulis insinuant quae ergo ita rum spatio euratum hunc morbun vidit tim cum sanguine venos ad cor desertur, Anaontius In Capitulo Im.rgo ferment. atque inde ope arteriarum per universum in rae 'M. c. n. . pag. 3. , ragranticorpus distribuitur. Hinc citissima virium Emplastro applicato, quod palmae latitudi-

resectio sequitur, quatenus nempe a gra ne vix excederet ramo non sine rationetissimis illis stimulis , nullis viscerum actio videtur conclusisse idem Autor , quod omnianibus mutatis, excitantur spiritus, tau sere remedia solo odore agant, id et is gentur cordis vires . Solent autem haec prae titissima sua spirituosa parte simulaecipue applicari illis locis , quibus magnae enim nativo suo odore spoliantur, nimis diu

venae adjacent uii v. g. sub axillis, popli servata in officinis , etiam vires absunt. tibus eoilo c. ur brevi itinere retorpta Si scammoneum , ubi eadaverosus ejus odor per vena bibulas haec Huvia magnas e periit, 'cetum penitus est si eastoreumnas ingrediantur . Sed non tantum hac via virus suum amiserit,nihil emei aimplius c. videntur prodesse epithemata talia, verum Requiritur autem, ut firmentur vires h

etiam si nervis qui dam , quibus maxi rum Epithematum talis applicatio , permum imperium in vitales corporis iunctio quam caveatur, ne calor corporis subtilisenes esse per ex rimenta noumans, appli simam dissipet fragrantiam extrorsum su- centur quam proxime Nervi per narium itur hinc panis tostus , ut siccissimus

mi ernam superficiem dispersi tales sunt , maxime bibulus atri persundi in tali Epi-whominem nimio corporis motu fatiga themate varias formulas vide in Materiae tum, Wiam iam in syncopen lapsurum, Medica ad hune numerum applicatur nu- panis recens de clibano diicti fragrantia dae cuti postea tegitur vesica villa vel reficiet: ilico Idem jam de omnibus aro suilla mollissima, oleo prius perfricata lae. matibus sere verum est , quorum fragran inde idonea ligatura haec omnino firmantur

9. 433. TMpeditur putrefacti in venas introitus. I. firmando vires 434. , adeo-J que angendo motum ad exteriora a curando exitum ad exteriora; menta , cataplasmata ex diaphoreticis, emollientibus, laxantibus, facta , scarificati

nes, cucurbitae, hirudines id agunt, eum calore externo. Secunda indicatio generalis in Gangrae r. Quae liberrimum siciunt humorum petnae curatione erat, impedire putridi in ve vasa motum, vires firmare dicuntur e utinas ingressum vide g. 4ri. n. a. Gangrae in Commentarii g. ἶφ. num. I. habetur: nos enim pars vivis vias undique vel adnae adeoque eadem illa , quae praecedenti rar, vel saltem contigua est in sensim solet in agrapho numerata suerunt, sic augebunt Putridum rabum deliquescere; de facilis erit vires vitales , si langueant, ut per vitiumsresorptio illius putrefacti per venas, a qua pes exhalantes arterias in superficie corporissim mala oriri possunt febres nempo putride, ubique positas, liberrime dimentur ill . deliria, virium prostratio subita &e Poterit quae naturaliter per has vias eliminari d autem hec reserptio impediri sequentibus bent. Quamdiu autem nullum impedime

185쪽

tum in in ultimis illis extiniantibus filii mum ei go erit, per π.enta aut Catapla lis videmus . austo circulationis impetu mata applicata continuo humoetare locum velocitate, majolem liquidorum copiam gangraenotum, Omne que meatus sic aperi- per has expelli sive insensibili perspiratio re, ut viva vasa omnia hic perspirentinine, sive sudore ratio facile patet , quia liberrime Aquae, omnia remedia, in organis secernetitibus excernentibus in quibus aqua praedominatur, huic scopo in tra idem tempus major luidorum copia serviunt simul adduntur talia, quae emia applicatur . Sed dum arteriolae exhalanies iendiis laxatndi vom habent. Cum majori momento liquidi impulsi urgentur in parte sangraenosa circuitus humorum deis dilatantur , vicinae his venulae resorben ficiat, ideoque dc caler inde pendens omtos angustantur adeo pie, ili uicilior erit quiritur calor externus apphcatus , ne is per has ingressiis liquid contigui resorben menta4 Cataplasmata applicata rigescant. di. Accedat, quod calor, auctam motum Pulcherrime hoc obtinetur, si imponantur humorum per vasa comitans, dissipet illa, ex terra figulina paratu lateres calefacti quae retor rentur . Ideo in omnibus mor quales variae magnitudinis & figurae in his his, in quibus motus circulatorii humo locis habentur pulchro inest , quem rum augmentum adest, siccitas nascitur a in doloribus colicis levandis habent, dicti disssatis tenuissimis: contra in langui Aul seenen h. Verum quidem est in e dis morbi , in quibus :mis tarda laebi lore scis humectatione angeri putredinem iis circulatio es , accumulatis humoribus in partibus jam mortuis; sed simul Qs

turget cor iras. Quantum autem resorbere cilitatur earundem separario a vivisci umpossint venula in superficie corporis pos de nunquam haec adhibentur remedia, nisitae, dum languidae sim vitales vires, O smul spes adsuerit, hanc separationem o cuerunt mira observata : de quibus postea ineri posse Prudente hoe monuerat Celitit in Hydrope dicetur. Constitit nempe, Hy V. cap. 26. num. q. pag. Οἶ. ,

dropicorum corpora, dueta omni quos ubi de Gangraeciae curatione agit, dicens reolluvie, brevi tempore iterum in timuis Medieamenta vero, dum malum serpit , λω, licet ab omni potu sere abstinuerint de hibenda nulla Dur pus movere e u siccissimos tantum cibos sumpserint. Unde ideoque aqua Mi em olidis videntur talia corpora ex plo aere per ve Quamdiu enim proserpit malum , augere. nulas absorbente haurire aquam . Summi tur ab his putredo is eo citius omniavi- ergo usus erit, augere parum circulatorium in inficerentur . Solent tamen humorum motum , ut impediatur putridi mentis mataplasmatabus ad Gangraenam

Gangraenosi in venas ingressus &, si quid misceri talia , quae, putredini resstunt inserte ingressiim uerit, illud per urinas, aut ficacissime, lienetrabili aromattea vi ira

cutis spiracula expellatur iterum dum fir motum deducunt stagnantia. Quia autemmatis viribus motus versus eruteriora augetur omnia illam Mita facile possunt lvi et In abicessuum curatione ductum fuit, tamque subtilem habent smni fragrantiam, quam maxime requiri , ut crudum inflam qua omnia aperiunt vasa, sine nimio tamatorium, iam maturatum, duceretur ad me motus augmento et simulque solanta exteriorari videri. or num. 3. ne illud gere illam evacuarionem , quae per cutis resorptum purulenta cacochymia sanguinem spiracula fit, diaphoretica vocantur . In inficeret , plurimisque .gravissimis mor Materia Medica ad hunc numerum simiabis daret originem vide g. 6. . Sed in lium formularum exempla habentur, in Gangraenae curatione exitus ad exteriora quibus emollientibus & laxantibus ora procurandus est tanto majori cura , quan albaria , sambuci, calendulae , chamaemelit tabus gangraenosus pure pejor est . Ni flores M. miscentur. hi autem magis impedit exitum illum ad MARiric ArioΜΕ . Quae imprimis usum Oxtariora, simulque vivas partes sup nositas habent, si panniculi adiposus materia in- Plus su cat, quam si cutis gangraenotari flammatoria distentus ad magnam crassili succa corii aridi anstar induruerit dinem, gangmnosus saetus fuerit Saepe enimcnim anc simili satis validus motus u et e tanta molas corramitis mortui in-m rum in partibus vivis adhuc supersit, cumbit alitibus vivis subiectis , ut sola

sub hac crusta omnia corrumpuntur. Opti compressione sutacenturci simulque an

186쪽

eat sementa vel aptismata non possunt dicetur, solventur fibrae nectenses Gangra penetrare suis viribus, Wimpedire putre nam parti sanae, o obtinebitur separatio. facti in venas introitum. Unde per scari Hi RUDINEs. Animalcula haec , arterret Mationes loci gangraenosi spiracula quasi Orporis, cui applicantiu trisulco ore vulvfiunt per quae ancto motu ad exteriora erant, deinde sanguinem exsugunt, ω expelli possit orruptum,in admitti illa , e pertinaciter affixa manent, donec satu- quae putredinem praesentem corrigant , su ra o sanguine plena decidant vel nitro,

turam vero arceant . Scarificariones antem sale, aut milibus respersa , deserant l, illae tantum debent fieri u parte mortua , cum , ni d haerent. Pergit saepe, ne m& penetrare quam proxime ad viva , ne motis jam hirudinibus , sanguis est uere rue tamen illa laedore sic enim poterunt imprimis' itando haemorrhoidibus appliciis ne ullo dolore fieri, neque crudo vulnere tur; mul lem an a copia, ut apud an. in partibus vivis facto , facilitabitur putri tores, qui de hirudinum usu scripserunt dorum in venas ingressus . Docent enim ve remedia enumerentur , quibus nimius illenenatorum animalium morsus, quam facile sanguini pluxus compesci posset. Tota e cruento in vulnere virus recipiatur venis. go hirulmum actio est , ut vulnerentis CucunΗiTK. Ablata e rim almoSphaerae G dem sugendo educant sanguinem lpressone illo loco', cui cucurbita haeret , adeo tie milvi a resistentia sanguinem, impetus sanguinis per viva adhuc partes ori copia Wim et huc derivari faciant. moti distendet vasa , elevabit mortua in Similem ergo effectum habent, accucurbiis cumbentia,' repellet putrida. Imo, dum tae, imprimis si scarificetii locus, cur cuina morrui incumbentibus vasa vicina res curbitae applicabuntur . Unim ergo habents non orerant explicari ab unioribus imprimm si scarificatione timeant aegri tini pulsis, ablata per cucurbitam maxima aut talis fuerit loci rus, ut cucurbitae a parte huius pressionis, libera iterum et plicari nequeant . Animale illa autem haec via liquidi per haec vasa transmittendisci gangraenosumis moriunm locum non faci-scque redibit vita in partibus, quae abo te mordebunt, sed in vicinia loci gangraelit omni influxuis euhax humorum in no applicari poterunt. Inortem tendebant. Quantam autem effica Ex omnibus, ut hac paragrapho dictaeiam habeant Cucurbitae , ut deficientem sunt, patet, talem hic lati dari per fecte me- vitam, nutritionem restitioni in parte , thodum, qualem veteres adhibuerunt con- docuit Tulphuri Ummata Maedis. Lb. III tra venenatorum animalium morsuq. GL p. 49 pag. 46ώ. Natitae iuniori ex sti b. V. U. num. . p. g. oo' amplo brachii abscessu tanta puris copia sub pio G tunc cucurbitulas commendat ducta fuerat, ut postea defuere nutritio, scalpello circa vulnus incidere jubet , quo tandemque universum brachium emacresce plus vitiati sanguis is extrah tu . Si evret Ciun jam illud ex arefactum esset, cu eurbi illa desit , hominem vulnus exsuge-curbitula cornea aliquoties imponebatur , re vuli, quod tuto fieri posse monet, nio. eujus suetuis caloris nutritio redibant do nilum in ore interno ultu habuerit tam pulchre, ut exsuccum illud brachium Deinde in loco calido hominem demorsum pristinum vigoremis torositatem men pera collocandum voluit ver vero viilnus veritin solitum roburu sic ut postea in m animalibus vivis per medium dissectis ad-vi officio suo iungi potueri . Pulchrum huc calidis, tuncque antidota exhibenda etiam nium ahent cucurbitae, si applicem esse. Quae si desint, portionem meri vinitur partibus viv in ananaenae vicinia , eum inere exsorbendam voluit, vel quid- ut augeatur vitalis liquidi huc ruenti irin libet ali ad quod calori movendo est.

Pelusis copiaci sc enim , uti postea g. 4έ Utredo incipiens eorrigitur tollendo ejus causas sensibile aa.

Nihil hic generale determinari poterit , eas prodesse , summopere noceret in al' sed requiritur prius, ut sollicis indagen . tero. Sic v. g. in illa Gangraenae specie in causae paragraphis hie citatis enume quae post si immam debilitatem , alit seni- ratae, a quibus gangraena, illam secluem lem. quietem , sequitur , cardiaca calida Putre .lo Orium duxit. Quod ean in uno moventia Wineitantia summum usum ha-M a bent:

187쪽

Mnt erudem tamen haec noeerent summo sumniam inflammationem mangraeria na

pere, si in calido juvenili orpora , post sceretur 3. 437. Orrigendo eius causam proximam, stagnationem is calorem . .eondiendo stagnantia contra putredinem . . muniendo selida contra eandem . . stagnantibus correcctis per vasa munita conciliando motum.

mala possent nasci. In putrido corbulo . in atra bile turgente patuit toties, quanto cum periculo corrupta, stagnantia inminum deducantur uti postea dicetur quando de his morbis agendum erit. β. Non enim humores soli mutantur Quantum stagnatio Qealor ad putredinem faciant, jam saepius dictum fuit Per octoginta annos sanus homo vivere pote. rit , neque ulla putredo in corpore aderiti sanissimi autem uvenis cadaver bidui spatio totum putrescet . imprimis si calor a ris ambientis magnus simul acliuetat . Sin corrumpuntur per putredinem . verum etiamia stagnatio putredinem non iacit, vel sal selidae corporis partes cohaesionem isam peristem quam leniissime docent hoc macha dunt, sic ut animalium carnes in aere catorum animalium ames, qua hyemali sub ido humido putrefactae distinant in ta-fiigore plurimis septimanis incorruptae ser bum olidissimum . Pro vario ait em putreis vari possunt. Neque lalus calor corrumpit dinis gradu plus minusve murathi cohatus in partibus selidis , uri quotid1ano in ei

linis experimento constar . Recens erratri mactatae carne tenaces esse solent, si s

vim mensis adhibeantur et per liquot dies servatae multum de illa tenacitare perdunt; tibi autem ad levissimum putredinis in i iiii ausque in aere aperto relinquuntur , tener

rimae evadunt is in ore diffluunt sere dum manduc intur. Unde, Plinius Hist. Naturi b. xU. cap. s. pag. - me moriae tradidit, quod alia tutarin,

nain elleboro tinstant , incumcisoque vianere tener sarem sentir carnem a1rment. Venenata ellebori in ad putredinis initium disponente animalium carnes

γ. Postquam bina priora iacta simi, une tuto motus excitari poterit . Si enim ve humore stagnantes putrefacti acquisiverint notabilem acta moniam ; et vasa in cohaesione sua per putredinem natam multum debilitata suerint vel utrumque vitium

sa , effundentur humores , putredo praesens Deile, nisi stagnatio accesserit et perpetuo cursu exercita flumina summis etiam aestivis ardoribus puram limpidam aquam exhibent is contra in stagnis collecta aqua pessimam me phaim tota aestare spirat . ptime hine Galeni dixit 'Metus amem

mateνia timida omnis pMtredo simi ex causa vero effficiente, extraneo, Braeter naturam

calore , simu autem augeri ab immoliti ta GaI Comment in Lib. II. M. Tom.

IX. p. 36. . Ut ergo putredo conceptae arceatur coerceatur,ri videri. φῆ. u. 3. expediet nimium calorem compesce

re,in stagnantia dediticero in morum α. Cum requiritur ad tuam G Angraenae, ut agi riam motum deducantur, atque

iterum cum reliquis humoribus fluant per vasa patet, omni ope cavendum esse, ne putrescant; si enim iam putrida iactae, verentur , destruerent tenerrima vasa corrumperent bonos humores , quibus, stentur . Lia commentariis enim . 86. prohatum fuit, sanguinem ditatui a putridis, wminima vasa destrui odeoque etiam de augebitur odeoque Gangraena non sanabi- pravari omnes actiones solidarum & liqui tur, sed increscet potius uti patet ex bdarum partium corporis , unde innumera clis, quae in Comment. . M. dicta sueruntia

s. 438. Ondiuntur liquid applieatione silis,laeeti, vini, spirituum vini, arin

vasis transmittentibus & humoribus rare mittendis requisira ad hunc motum unde non debent condiri instar cadaveris , sed debet simul vita servari in Arte stitui, si defecerit . Praecipue autem hoc obtinebitur applicatione sequentium:

Habentur in arte talia remedia cognata, quae animalium partes ab omni putredine servant sed cum praeter hoc requiratur in fluida stagnantia, per haec remedia corin recta vel praeservata, moveantur Dostea per vasa munita patet, quod haec anti septim alia esse debeant, ut non tollam dotes in

diem

188쪽

Hiebus

pntrescerem, sale marino uncique dum reddit uir avis partibus adhaerebataei persae, vel ejus muriae immeriae, servantur incorruptae diutissime sed simul observatur, Tarne illas duriores fieri. Salis Ἱinus , gemmae ammoniacus praecipua sunt, uti, nitrum quando nempe inplicantur . RcET . Quod omni putredini quam maxime adversum ex unde tanti usus in

Vini ergo spiritus proderit potius dilut aqua tunc enim , quamvis debilior suetit,

tamen servare poterit narres a corrupti

ne nequae tamen nocebit solida criti ando, aut coagulum fluidis inducendo. AROMATu M. Plurima talia in Materia Medica ad hunc numerum recensentur, in

quibus haec vis obtiner ut eta.t cadave-tibus aspersa putredinem arceant quam da

morbis putridis sivi iam apud Antiquissi tissime, simiaque gratissimo suo halituri

sciant vires . Inter illa autem seordium alliaria, ruta, salvia, marrubium , b,inis thuam , anacetum praecipue commenda tur. De scordio mira nar, Galenas is Antidotis I b. I. cap. I. Tam XIII. γ'

Gq. nempe a viris fide dignis scriptum suisse, quod , cum Dost eonflictus bellic cadavera pluribus dictas insepulta iacuissent , multo minus coinu truerant illa

qui casu seordio ibi crescenti incubuissenti

maxime ver incorrupta mansisse illas h rum cadaverum partes, quae herbam hanc

attigissent. In alliaria similes vires lavd vi Hild- Obsemeti Chimet Cent. . p . pag. III. . licet scordium praetul xit tamen tanti secit illam hortam in Gangraena . Sphaceto curandis, ut etiant ad ulcera putrida di sordida , ut vera. tempore succum ex illa pressum in lagenia vitreis, oleo super insula , servaret , ne hyemali tempore saluberrimo hoc remedio destitueretur. iunibus autem his plantis inest Quilis fragrantia , a qua praecipue illarum vis medicata pendet longa autem Medicos imo vel ista odore suo his morbis decumbentes reficit . Quotidianis

.experitarentis constat , animalium carnes et aeque osse praeservari a putredine

quam sale . Interim hoc boni habet ace- una, quod nec solida induret adeo , incliquid coagulet sed e eontra sanguiuem amitas disi, at . Acida reliqua sertiora jgiit vi ex ossilibus expressa 4 ut sunt apiritus nitri, salis marim , sulphuris , ubirioli ci omnem quidem putredinem a cent, sed simul fluida coagulant , solida

autem contrahunt di indurant a imo . Maeraciora haec fuerint, destruunt . Unde Patet, quare levissimum aliud fermentatro e paratum aciduim acetum nempe. illis

praefer tur.

tredine servari notum est, simulque teneras manere in vino antiseptica

virtus est, quae huic indi iunii res ondet. spiritus autem vim QAlcohol inde pa-xa um , enicacissima quidem contra omnelnputrediitem seraesidia tunc; sed languinem c Iione, imprimis in vasis apertis , illa eiusque serum coagulant , vasa autem cor distiatur in auras, iners decoctum resi- rugant, contrahi faciunt unde par em duum nullas sere vires habet . Opima uiri mortuam corporis servare quidem possunt, ergo erit vasis clausis infundere has her cavere ne serpat putredo , sed tamen bas in aqua pura sera servidari dein ex- nunquam redire poterit vi a in artibus pressis liquido addere min, acetum, sal. illis, quae alcobole vini diu conditae sue de velis recente herbas in pultem tri-runt. Sic in mirabili illo casa, cuius men istas, addito sale aceto , cata lasmatistio facta sui in c. ommentariis i. 1 o. instar partibus Gangraenosis applicare. Qui ninnum 4 crus emorruum , spim terebin tum autem haecis similia profuer. ut quanthinae inuticiam quotidie is deinde assi doque paxuit ex illis, quae in Comment duo spiritu iuuibera tum , non putresce g. 38 dia suerunt.bat , sed Mumiae instar exsuccum . ar,

Hoc satis patet: solidaiaenim partes ex sina illis altiuntur . Unde per exsiccationem di Lindole non corrui untur acile , sed tam pati pro maxima parte uidis partes ani- um quia liquida continent sui, casis, vel malium diu sina putredine arvari poterunt.

189쪽

fieri poterit. β. um autem, respectu nostrerum flui. dorum, aqua fere sit unicum diluem, hae eis rue ex se iners sit, re nari Lur motus co is Warteriarum ut illa actuosa ob

3. o. Tagnantia dedueuntur in motum ae diluendo aquosis affatim hausti, fleo applieatis. t. stimulando arterias per ea, qua malo opposita. . , venda liquida alore, trietione , cardiacis . t. sublata copia nimis distendeat premissionem sanguinis.

Ex ipsa definitione Gangraena . 4 P p tet, stagnare liquida in suis vasis in loco

an aena astecto . cum cesse influxus vi atra humoris per arterias, efflaxu per st- sed stagnat is de quiete nostroruminari , demonstra a sui in Commentariis . III. Mem, ut stagnantia deduci possint in n.

mn requiritu , ut molecula ecinctetae in.

ter se dividamur iterum fi , ut omini per ultima vasorum suorum anmistias tram re sed e moloeulis iam divisis debet conciliari motus qui deerat, dum it gnabant simul etiam , si a quacumque musa vasorum transmittetitium capacitas amminua verit,' hare tollenda erit me autem omnia intineri poterunt se

ementibus.

a. ora cutis in omni sera pineis in Nhan tum venularum oscula habet: hine di. amria applicata externe lae assecto p gerim se his osculis insin re sanguinia isteri, commmi corporis lege per inmnia distribui Quantum autem flectum ha an diluentia i resolvendit stagnam iam fluidorum coneretis moleculis , dictum ni in Commentariis . a et num a re a 34. Sedra ibidem demonstraret misit stamenta diluemia parti aste, applicara non

stantum prodesse , quatenus iliaem quo-fum venulis abistbentibus inta neci . rum etiam quatenus laxando omnia vasa

lis reddatur. In parte Gangraenosa stagna tio est hine licetis externo e interno diluentia adferantur, nisi possit simul hiemeirari mores, nihil boni fiet. Unde maior morus in toro corpore , id est modica, semper tune proderit . ideo diluentibus solent dari talia, quae blando stimulo minum parum augent Ovide de his Commentaria g. num. I. Fut infusum ligni assaphra , trium sant

lorum , rama , alliariae te. Cumque hum eum intorum spontanea torruptio, dum

stagnanici semper in putredinem vergati videri. o. simul his addumur gri timima aeria , de imprimis egerabilim

expressi succi , ut irreorum , auranti

da . inum Berflpe aut acetum quae inmnia minime coagulant sanguinem , sed

artenuant potius Moessolviant prout iam major minorva putredinis metu in , in victa , lemontis acida plus mio tmque exhibentur . Ubi vero a defecturaeqniet senili, vel 1 lenta, Digida iam

guinis cam h mi Gangraena nasellus, Nqus vlla hae*enns adlunt turredinis a faciant, ut impetus B eopia vitalis ituri gna, turae sales volatiles oleosis, Elixirie,

vi in parto augeantur adeoquerat diluem tincturae aromatirae te prodesse poterunt aliquidum, universali nmorem masse per γ C GRE. Nam persectam in homi in milum, magis versus hae loca derivetur ne id est saniratem, alor comitatur, em jam simul attendatur ad la

Commentariis . I98. n. levit, externa applicatione diluemia etiam posse gredi arretiolarum exhalan tum existrema si nempe maiores ramuli , unde minores hae arteriae prodeunt , obstructis rint , tune enim ultimi illorum fines acui contigua liquid ebibent illa vi

raminimae fistulae cava cito uores hau- Si iam fimul , dum hae m reme, quae in quidem aequabilis, per omnia corporis lo- habenmr pa ea distulas, ad extremas etiam partes seque Virae viribus aucti vel minutis, rirer inerestit ves decrescit olora tandem. que m cadavere, omni vita cessante sti-gns mirer, e omnium quies. Sed non tan. tum calor vitae praesentis comesis signum est, verum etiam larem e sopita quasi vita calore excitatur, e redditur inuosa

Ranae hyemali fimore torpent, imo media repplicantur, ingens milium opia poeta in glacie epuliae haerent immobile v - , resolutio Meritorum laedorum obm hypocaustum delat e tabescunt, redit MM

190쪽

ras . Vitale stamen pulli, in sacculo colli- euament ovi incubat latens iners ibitaret . neque crescit is donec caloris gradu requisitoi en in actum deducitur vira x, ut ex immortalibus acutissimi eam minis observatis patuit , insectorum vita potui pro hibita excitari, deprim , pr lanciari , vel brevis reddi , dum maiori minorave alari exponeremur momoires μαν - - des inoctes in II. Mem. a. . Iam apud Amiquissimos mira hae ignis fi caloris proprietas videtur cognita suum , ut cuneta in rerum natura animantur. Scribit in ni istare rura eει - in L pag. 39. , sapien- Numam, ignem tanquam colendum da- Mobilissimus enim, matura ignis es is

uriae parres, e re destitutae , torpide jacem te era manuis similes, de era e igni vim, velut animam : quae musa a esse cons r in se ais agendum siquid auo patierarim

Patet ergo, quantum exspectari possit a

Calore externo stagnantia deducantur in motum modo semia adhibeantur illa qua putredinem arari possint, quae aliter metuenda foret. FRICTIONE. De variis frictionis usibus, quo modo per illam maior motus in toto corpore, vel Qin parte, excitari possit, dicturτ sui in Garmentariis 28. Sumei hi notasse , altern xin illam pressionem a relaxationem pamum , quae frie tona fit, supplera naruralem his in liquida emtonta acti Geoque stagnantia per illam moveri pote euar, quod hic aquirinatur. Summi ergo usus errat, ubi ceruiete senili Gangraena in exrremis adest, velo mi umra meruiatur. Ubi aurem nos validas fi imma remnes Gangraena metuitur. rictione 4-rum mollis ii natis prudenter adhrbitae pro D. poterunt e radior enim tractatione v ta liquidis minabilibus dictent , ran.

gerentur

xime agant . Cardiaca antam illa imprumis duplicis generis sunt . via repleuria vel moventia . Priora restituunt coplain humorum sanorum poste lora molum illorum per vasa augent . De pollerioribus autem hic praecipue agitur, cum indieatio curatoria iubeat, stagnantia in motum to ducenda esse Uinum, saecus cirri mram riorum, similia gratissima acida imprimis hic usum habent cum simul putred, tu hic metuenda adversan ur . Uideatur his Institutiomim Medicarum Celeberrimis Me -- g. IIIa ubi pulcherrima en

merantur.

. Cum modo dictum ructis, ut in Ur

rationa Gangraenae asinamia deducamur in motum, excirandas a vires vitales mirum sorte videri posse , quare Uenae sectio nunc audetur , cum per illam minuariae

hummum copia ' debilitentur vires. Sed in illo casu proderit , si et in toto em 4pore ple hora adsuerit, vel in loco assecto vasa, immobili liquido se arcta, a virae impetu quid a tergo urgentis nimis diastendantur sdem stratum a n ius m Comomentariis mendam esse circu lationis sumeationem, vasorum rupturam,

Gangraenam a nimia plenitudineo, in

Commentata oo probatum fuit, e

dem mala a nimio sanguinis per vasa, ta fieri . Praeterea in Commentariis g. 98. num I dictum sunt, per missionem sanguinis, immarint liquido distendente, sis in stiriri vasis ostillariones elasti eas , quae ad

morum stagnantium quam maxime nece, tariae sunt. intumdum siris videre re inre- tacti Milior esset trotrus in venae de

plinas per sanguinis missionem e sed vivis adhibori debet , nisi satis valida febris sir, per quas m tu magnus ad ore. riora fit, qui putridi in venas ingressus impedJ vide g. 4ri num. I. is praeterea non potest adesse magna putredo quamdiu spes saperest, stagnantia liquida vasa adhuc integra moveri iterum pDDUnde, licet aliquid putredinis illius imcipientis venas ingrederetur , illud bellis elueretur ex sangane per diluentia aetati πνhaustari vide lit ista huius par raphid θε

SEARCH

MENU NAVIGATION