장음표시 사용
151쪽
ιν illum tilius invenitar atιtem his dis Hus etiam anthrax . Prior species datae definitioni anthraeis maxime convenire videru posterior mitioris indolis malum designat. Curatio in eo consistit, ut suppuratione in omni ani bitu an liraci nata separetur a vasis vivis, quibus eoiueret,is integer excidat . Nunquam enim poterit ipla anthra is subsantia in pus conver i Sol aera mollissima remedia late conveniunt C ARRUNCU Lus . Anthraci proprie di assine malit in , sedititius. Plerumque solet hodiernis Chirurgi hoe nomine vocari quando nempe post validam inflammatim Dem AE plerumque admodum dolentem
pluribus aperturis dehiscit curis, per haee
oraticia e rupti panniculi adi post ra' men-ra exeunt qui ai em aliquando novem apertura habuisse talis carbtinenlus visus suit, nostratibiis, geno' dicitur quamvis revera saepissime inures auel Ore,ve habere observetur . Distinctum tamen ab his earbaniculis videtur suisse malum , quod Celitis sub eodein nomine descripsit . Rusores, 'per in eum non metum fustu a minent, max e Srae , iure dum Iublivido aut p.titii . . In iis sanis epe Metu infraeolor se est GHιιm corpus aridum δε-rius quam aetiristiter opoνree. Cireaque quasi eri sta est 'uque Gammatrone δροιtur . Nein qu in eo loco mari uti potes, sed inferi H eam quis almea est . Somnus urget Mn-
numquam οπον, in febris oritur, aut in misque Irinti virium subter actis quasi quibusdam uricibus serpis, interdum celerius , --reMμm tardius A. Com. Cess. Med. Lib. V eap. 28. num. . pag. 33. 16. Cura etiam , quam nostea subiungit, satis ζrobat, malignam latis indolem hos aris unculo habuisse is persecta morte destruxisse partes, quas occupabant . Protinus enim adurere iubet , quod sine sensu fieri posse addit , quoniam ear ea moris tua erat. Finem vero ustionis posuit, quando ab omni parte doloris sensus erat . Quam periculosi autem ceps fuerint illit arbunculi, monuit eodem loco Celsus Siet ea flomachum Duresis id vitium ineidit, saepe subito spiritum elidit. PHYΜ . e. νγ ia a Phumata distasuisse Galenus voluit, CComm. I. in VI E d. μνων texis II. Tom. IX. pag. 37s. dicit enim : Ab iis, quae ex terra rogermi.
Unde satis laxa huius vocabuli significatio videtur fuisse, ε hoc non une bubones, &aharum glandularum suppurationes desis nainta fuisse, constat ex alio Gaio loco omisnientur in 'hor. 5. Sin. . Tom. IX. Iam . . Imprimis autem quaedα-ρυ- mata II inantur infiammatione nonnis stomuneae, subitusinae arae, itissme in aemtiam apicem elatae I celerrime ut Iurandae Et plurima illorum generaris es in inguinibus in axitiis, quia in his sicis plures sina
glandia a , quae hanc natMram habent, Mi ex
crementa Iromptissime in se ecipiant . mo& abscessus, post longas bras natos ad
Win ipsa urethra natum tumorem suppurandum , eodem nomine appellavit CA ον. 8a see uid pag. 3pi Quem l cum Hippocratis Celsus hoc modo expressit Ouibus in Musa urina n. inuri alces Ius, quos Ma an Gro vocant, esse a I runt, iis, si tu ea parte prinurit, samrax redditu A. Corn. Cel Medie. Lib. II.c p. 8 pag. 7o. D. Idem auela alio in loco, Gανα vocavit orientia tubercula simplieiter L Idem Lia. V. cap. 8 num. 6.pag. Ubi vero de abscessuum variis generibus agit Irim ibid. eap. 28. num. P. I . as , pluribus sequentem phym tis descriptionem dat. H-a vero nominais tu tuberculum furuncia simile, sed retundius planius, saepe etiam maius . Nam furum euius in dimidii magnituisinem raro explet,
nunquam excedit Phyma etiam artus parere
consuevit se infiammari dolorque sub eo minores Dur. Ubi disiasum es, pus eodem
modo appaνe 2 ventraculus , qui in furuxculo πω menitur vertim omnis eorrupta eam in
pus venitur . Id autem in pureis G sepius nasiitur, di facilius tortitur in i milusearias ritur, , dissicilius uratur. Ubi a tau induravit, ne asscitur quidem Ex quibus omnibus hoc patet , tumorem I animatorium , saris cito plerumque sup
152쪽
tuppurandum , phymatis nomine ut plurimum appellari, adeoque ejusdem cogniti
nem dc curam ex innaminationis 3 absces.sus historia deducendam esse ERYsiPLLAs. Videantur illa, quae dicta sunt in Commentariis . M. MOR si L L . Si perpendantur illa , quae S enhamus, accuratissime morbillorum decursum a primo initio ad finem usque describens, habet patebit evidenter, postfe- brim praegre iam , quarto plerumque d: in
Tegularibus serius ociusve in anotrialis in cure externa faciei appa iere minimas papulas inflammatorias , quae racematim cohaerentes maculas rubras faciunt postea truncu, corporis atque artus rubere incupiunt, late diffusis maculis. Tandem om vo vel nono die iterum disparet omnis illa rubedo rupta ut icuta corporis superficies tota alba apparet , ac si sarina respersa foret, quamularum forma decidit Epiderinis. Unde apparet, morbillos ad Er lipeus proxime accedere , cum integumen a corporis externa, vel ,embranacea partes internas quaindoque, tan-
tum occlipeutri illosque nunquam sequatur
suppurario, sed Epiderinidis des quaniatio.
VARIOL n. Sunt verae pustulae inflain m toriae, non Erysipelatosae, uti in morbilli sed in suppurationem emgnam, si mites fuerint & bonae indoin, abeunt vel in Gangraenam si pessimae. Externam corporis superficiem non tantuin, sed, os internum , fauces, ventriculum, viscera Occupare observatae suerunt, uti postea latius
dicetur, quando peculiari Capitulo de his
agetur. Sutficit hic notasse, quod inflammationis verae omnia phaenometra in exitus in abscessium vel gangraenam hic ob. Terventur, Wgenerales regulae, quae in cura inflammationis obsces us explicatae suerunt,in sequenti Capitulo de Gangrae- adhuc dicentur, in variolis pariter I
eum habeant. MACuLAE RUBRAE. Hoc nomine vocantur inne, tutaneae illae efflorescentiae, sive
exanthemata, dictae , quae aliquando post morbum praegressum , quandoque ine ulla alia laesione senestionum sensibili observantur;
neque tamen ad modo recensita in hac par
grapho mala referri possunt. De his postea inter Febrium symptomata .72I .in sequentibus peculiari Capirulo dicetur; tuncque patebit, illarum quoque cognitionem 4uram et historia inflammationis deduci posse
MEc difficulter hine eitur eventus suppurationis internae, ad quam ar-I tificis manu aecessus non datur, magna quippe' multa malari o6.4i3 in collectiones puris in ava corpori
Ex omnibus iam illis, quae hactenus de abscessibus ti fistulis dicta sunt, patet sa-cile, quanta saepe sit difficultas curae in
suppurationibus internis , quas nec oculis lustrare, nec manubus atrirrgere possumus. Indicationes enim curatoriae . . o recensitae aeque in suppurationibus internis, quam externis, locum habent sed saepe impossibile, vel labem admodum di fricile est, illa facere, quae indicationes iubent . Nam
nec crudi mar uratio in coctum , nec vicinorum emollitio per mollissima sementa& catapli mala poterit accelerari, si, nubus negetur accessus omnino impossibile plerumque est , ad exteriora utere in his asibus materiam suppuratam is puri cocto lanceola Chirurgica exitum conciliare . quod ergo mora stagnatione corruptum Mattenuatum rodet vicinas partes; vel resorptum bibulis venis purulenta ca-e hymia torum sanguinem inficiet 1 unde omnia illa mala fient, quaeri με recensita suerunt . Sed pus ue in interioribns corporis partibus latens in abscessu auso, auctum quotidie, nisi resorptum fuerit umnis, pondere suo mole novas sibi vias inveniet sinus latentissimos fistulasque intricatistimas sacere poterit ; donec tandem ruptis vel rosis membranis in cava corporis maiora effundatur , cque in Nestoris cavo Empyema, in abdomine vero purulentum dictum scite efficiet. D-que pus mora & calore corporis quotidie magis magisque a blanda sua indole mgenerans, viscera alluit, post summas miserias toleratas, tandem tabesaetis visceribus lentus marasmus sequitur.
153쪽
f. i8. I tum necessitas partis asse tae 'ad vitam, sanitatemve scitur, facile praeia videntur utura, curationis difficultas
si cognitum fuerit, quaenam parres cor sibi feceri versus exteriora, anceps adhaeporis internae per suppurationem laesae sue erit eventus. Cum enim purumis album tint, determinari poterit ex PhFsolonicis, pus emuit, evadere poterit talis aeger; sed quaenam mala exspectanda sint , mulque s amurca speciem habeat, peribit certo
maior minorve curae dit ficultas evrdenter uti monuit Hippociares In Coaeis μὰ apparebunt. Sic v. g. si hepar supplira um M. num. II. O thor. s. nes. 7. λ. uerit, magnum merito periculum immi Dubia ergo tantum spes in tali casu sup nere creditur Visceris enim hujus ad viti est, neque ramen certa omnino desperatam sanam in rearitas omnino requiritu tio. Si autem inflammatio nata in mollicum bilis consectio, ad Ch vlopolesi adeo encephali substantia in suppurationem abunecessariae, ab hepat impriniis Pendeat . verit , nec exitus patehit puri hi colle.
Icterus ergo cachexia, vi rops, ituri nec evitari saepe poterit tenerrimo ma alia mala inde metuenda sunt. Praete rum staminum, milibus tota vita 'rurea friabili hujus viseeris substantia, a manitas pendent , per suppurationem Npure diu retento acriori reddito , tota structio unde satis patet , nihil sere spei eorrumpi poterit unde tabes hepatica, superesse . Rara quidem in vulnerum a alvi fluxu colliquativus putridissimus, cito pitis historia exempla docuerunt, per a. necans. Si vero ruptum tale possema in res auresve aliquando , nondum aetentis cavum abdominis contentum pus estuderit, bene cognitis per Anatomen viis , pus astites purulentus cum certa sere semper chorem, san3uinem exivisse de calvariae Iernitie sequetur Apertum enim tunc in cavo. evasisse homines in desperatissimis epat ulcus quotidie novum pus sienerabit etiam casibus : tamen sorte ne centestinus Viscera omnia abdominalia in hoc pure sic evadit. Si jam vitalia in thoracis ea. macerabuntur,is corrumpentur brevi . Si vo recondita viscera cor is pulmolies autem bona fortuna pus in hepatis abces abscessus Occupaverit, satis pateI, quarnas latens per abdominis integumenta viam metuenda sint mala
requiritur vocatur autem Gangrena ea partis mollis affectio, quae abolito influxu vitalis humoris in arterias, emuxu per venas, in mortem tendit sed Sphaeelus ea, quae iam in tota parte ornnem vitalem actionem persuta morte de ,
struit, superstite vita in Teliquis. Patuit in historia inflammationis, illam ter exprimit per paraphrasin versio huius
habere varios exitus , resolutionem nem loci , Dum pars orporis aliqua ob infam-pe enignam, suppurationem , gangraenam mationis magnitudinem nondum emortua es o scirrhum . De resolutione inflammatio sed adhue emoritu . andem definitionemnis, uti de suppuratione, dictura fuit ex Galeno, ut solet, habet Abginetari Lib. sequitur nunc ordine, ut atramus de an IV cap. o. pag. 4 , qui tamen praegraena, , qui illam saepe equitur, pha mittit , quod inflammatio nec resoluta
celo διαφερ- η nec in rus conversa , ut plu-Gangraenae definitionem satis accuratam rimum in gangraenam vel sphacetum trans- dedit Galenus In Coacis Praen- numeri eat. Designat ergo Gangraena partis cor- si hor. s. in dicens ' oris incipientem, orrem . Dum iam per-Gangraenas autem Doeant mortificasione ob secta gangraen adest, iacile distinguitur ab magnitudinem inflammationis , non quidem inflammatione per illa signa , quae 3. 437.
Iad M, sed qua sunt vel uti satis elegan enumerabuntur ubi autem validissima in
154쪽
ilammatio lanatam In gangraenam mutabitur , vel 'angraena ex inflammatione nasci incipit, aliqii ambiguitas esse posset ex hac definitione . In illo enirn limite quasi medio & valida inflammatio partis mollis in mortem tendit Mincipiens gangraena nondum totam vitam abolevit. Pulcherrime hoc alio loco mo---r IV. μμppocri de Ante Tom. XII. p. g. 4ῖ7. monuit Galenus. Postquam enim dixerat gangraenam medium flectunt esse inter sphacetum, magnam inflammationem, qliodque tanto gravior esset inflammatione, quanto levior sphacelo, addi sequentiaci stitimur inem interdum irinorun affectumn nominibus ad res significandos, qui ad
εο quidem accedunt , neque tamin ex toto ipsorum speciem. naturam habent . bis igitur' maxianam Hammationem , quando non ampletur suum olorem se ac nec du-nem , interdum gangraenam nominamur, quumvis nondum exacti gangraena sit, futura tamen paulo pos si negligatur.
Videtur Celsus, eancriis gangraenae nomen adhibuisse, ut hunc affectum signi ficaret. Dicit enim etsi R. eap. 26 num. 3x p g. - . Intendo et ex nimia inflammatione , vel ab asus immodicos . ve si nimia frigora, e quia nimis Minu adstrictum est, . A quia orpus senile, aurmati alιtus est , --ν revat. Deinde ratem cantri descriptionem exhibe , quae gangraena in sphaceto satis convenit cancrum enim a carcinomate Celsus, omnino distinxit tandemque itae subiungit Modo oritur, quam Graeci αγγροι inis appellam. Prior canere nempe quatibet parre comvori fiunt hae t gangraena Pin prominent bus membris, id es inter ungues Ur alas Ue inguina, i fereque in senibus, vel in his 'Morum orpus mali habitus est . Pergit postea graphice describere illa omnia , quae gangraehae proserpenti, in in sphacetum ramdem terminatae, accidunt . Unde viderem ex modo allegatis concludi posse, quod Celsus in extremis corporis gangraenam in reliquis vero partibus cancrum vocRveri idem malum. In eodem tamen Capitulo Obid. tim. pag. curam 2'graenae describens monet sequentia I x vero nonnunquam nihil omnia auxilia reficere, a nubilomis, serpere sus his cancer Inter quae mise m , sed unicum , -- tium est , ut aetera para corporii, tuta si ,
membrum , quod paulatim emoritur, asscisodere Satis autem patet, quod hic de exstirpatione partium extremarum , sphacelo
corruptarum, agat is tamen hunc assectum cancrum nominet Celsus. Gangraena vero inflammationem sequitur , quando tam valida est obstructio, ut nullo modo resolvi possit, illaque in omnibus loci assecti vasis adsit vel licet quaedam vasa libera suerint in initio mali, illa vicinis obstructi sin tumentibus sic comprimantur, ut brevi tollatur omnis transitus humorum per arterias adeoque Mnihil redire poterit per venas , arteriis O structis continuatas Idem malum fiet, si motus circulatorii impetuis velocitate vel acrimonia humorum circulantium, aut
utrisque his causis simul conspirantibus subito rumpantur vascula in loco inflammato, effusi humores putrescant bidef. 388 Utroque in casu impedietur liquidorum arteriosoraim influxus in partem , eorundem per venas reditus, uti facile patet tota ergo pars sic assecta nullii in amplius vitale commercium cum reliquo coris pore habet adeoque spontanea mutatione, omnibus animalium partibus communi, in putredinem tendet. Requiritur ergo longe alia curario, quam in suppuratione , in qua blanda nidem separatio fit finium vascuis lorum obstrustarum una eum immeabili materia obstruente, Maliqua simul degeneratio liquidorum obtinet, sed talis, quae vincente natura fit: cum putredo devictam naturam ostendat, uti optime Gai nus notaveratri vide loca allegata in Commentarii g. 87. si enim calor innatus a propria temperie plurimum recesserit tunc sanguinem putrescere , ut in cadavere, dicit ubi vero ille calor adhue aliquam vim retine , tunc mixta quaedami ratio fit, partim ab ea , quae praeter naturam, partim vero ab illa, quae secunditi a naturam causa est . Illa vero causa quae laeter naturam est, putrefacit ea quae secundum naturam est, concoquit. In suppuratione ergo coctio est a superstite vita in parte, quae secundum naturam causa est in gangraena vero sola putrefactio quae praeter naturam est, agit Quamdiu vero partes molles solae sic moriuntur, vel mortua . sunt, gangraena vocatur; quae prMipue in panniculo adipos , uti sequeau paraglapho dicetur, haerer ubi
155쪽
vero musculi, tendines, ligamenta, perio-steum, ossa ipsa , persecta mortificatione asticiuntur, tunc vocatur sphacelus. Quia autem in cadavere omni vitalis actio perit aeque in toto, quan in singulis parribus; ideo definitioni additur, quod sphacelus sup 'onae quidem persecta in in Gemin parte allecta, superstitem tamen v tam in reliquis. Sed non iam in gangraerna a partibus ambientibus, suppositis adhue vivis, pleri inaque calor manet validis. simam flammationem , quae parre in ctas urit, plerumque sequi solet imo aliquando, uti a illo ante dictum sui , v lidissima in Ilammatici gangraena vocetur quando jamjam in hane abibit ideo Chirurgis nostratibus solemne est, gangraenam vocare ignem calidum Chere uti sph, celum autem , in quo omnis aestio vitalis
cessat a dixerunt ignem rigidum Oudv- quia pars ne assecta brevi ad rigus aeris ambientis deducitur : calorem enim excitans causa, morus nempe humorum per vasa, in parte sphacelata omnino deficit. Sphaceli autem vocabulum non semper perfectam partis afleetae morrem significasse
videtur apud Veteres Medicos . Si v. g. Hippoerar De Morbis Lib. I. .r L 7. m. VII. pag. 38. ipsius encephali sph celum describit , neque ramen absolute ει thalem hunc morbum pronunciavit; sed tantum dixit, paucos ex hoc morbo evadere. imo sequenti Capitulo curam hujus nisi idescripui. Facile irrem patet, sphacetum proprie dictum in hac parte omnino te halem esse debere, inuidem quam citissime, hoe nomine absoluta mortificatio tam nobilis visceris intelligeretur Galenus CLib. II. de Deis Finis .ip. 8 ibid. pag. 4ος. autem Archigenis, Vetusti Medici, locum
quemdam considerari s , in quo vocabulum σφακελαδες Occurrebat, notavit, ambiguain quam maxime esse hujus votis signi fi ati nemo cum quidam sic vocarent dolorem vehementem alii inflammationis talem excessum, no in parte fleeta corruptionis periculum alceretur alii ipsam eorruptionem e Plura alia loca apud Isi' p cratem malenum ahentur, quae variunxnujus vocis usum demonstranes quaeque apud Goreetim Q Uum in Hippocrati. Oeconomia recensentur . Unum alterumve tale intextum add nosse hi suffecera.
f. 42o. Angraena ergo ut pluri im panniculum adiposum , Sphaeelus uncta ad ossa usque inficit illa praecedit, hi ut plurimum sequitur nitra ossis eorruptione, medullae, vel perio ite originem duxerit unde, apparet singularis gangraenae species , quae sine febres, inflammatione, aut jactura caloris uall
vi, fit in partibus sub contusa medulla dorsi positis 426.
Demonstratum sui in Commentariis V ret. Si autem in ram macilenta parre ran-3 inflammationem nulli bi frequentius tus tumor nasci possit ab instam malic ne locum habere, quam in panniculo adipo quid fiet in natibus, emoribus, cruribus se brachiis &e ubi insignis adeo copia pinguedinis nainraliter observatur , maximis musculis accumbens, ut lubrico pingui oleo illorum motus siciliores reddat . . Quamvis ergo enorinis saepe crassities gangraena corrupta sic quotidianae sere Chirurgicae observationes docent, totum illum tumorem tantuni in panniculo adipos haerere, qui tunc separatione asta a parribus suppositis vivis, ingentibus rusti educitur e seque aliquando servantur partes pars inveniatur , sphacelo omnia orporis, dum sola exstirpatio superesse vi- eorrupta esse putant cum tamen sub re deretur . Sphacelus autem non tantum adimente membrana ellulas viviis integri posum panniculum, sedis musculos , ten- tendines malanIique sepulti haereant ut dines, ligamenta, periostrem, ossa ipsa postea, separatis corruptis partibus, appa persecta morte destruit.
se cum autem gangraena fere semper inflaramationem validisssimam sequatur, patet evidenter, quod haec eundem locum
occupet Hoc autem quae maxime notan .duni est , quia aliquando Chirurgi sphac
tum adesse credunt , ubi sola gangraena adem dum v. g. in bris manus, ubi vix nil pinguedo adest, nascitur phlegmone saepe membrana ellulosa incredibiliter imtumescit si tunc post talem phlegmonensequatur gangraena, ad tantam crassitiem
156쪽
si iam consideretur, tumentem tam immaniter panniculum adipolam , cur into Era saepe coercitum , comprimere omnia
subjecta patebit acile posse ab hac canissa sola deleri omnem vitalem influxum eiu uxum humorum in partibus suppositis Accedit, quod putredo, Gangraenam natam sequens , contigua omnia sua labe insce. re possit , adeoque gangraena sphacetum
plerumque solet praecedere . Sunt tameti quidam casus, ubi sphaccius sine gangraena praegressa oritur isti v. g. si ingenti contusone in parte quadam corporis omnia ad os usque simul, semel destruantur vel etiani, si quacumque de eatria ossa ipsa, vel contenta his medulla, aut periosteum vas ad ossa delerens redeuntia inde ex .cipiens, sic afficiatur, ut vitalis humorum motus per arterias Qvena tollatur omnino in his partibus Lues Venereain spina
ventos saepe observatae heriint ossa si eo rupisse , licet partes incumberstes adhue vivae serent; tuncq ii malum sic a suppositis partibus ascendendo corrumpit omnia ; en in gangraena prias afficiantur incumbenria, celisu'Mentur omnia, quae his supponuntur. Quare autem gangraena sequatur , dum valida conrusione, vulnere , aut alia qua- eumque de causa medulla dorsi se laesa filii, ut liquidi nervo influxns in partes, laesonis laeo suppositas, omnino impediatur, demonstratum iure in Commentariis f. 6 et ubi simul dictum sui , nervornm maiorum destructioirem similia mala producere. Cum autem reliquae gangraenae v Iidas sebres, vel inflammatione , soleant sequi semper vel a mero caloris nativi deis seri in summo senio nascantur; hae sp eies, sine his praegressis orta , lenta quidem. sed indomabili pernicie omnia depascitur.
Sphaeeli ausa eadem, sed vi, duratione , loco.
Quando vasa eorporis nostri e mutata sunt, ut sanguinem , aliosve per illa in sanitate fluentes humores, transmittere nequeant, neque debitas inde secretiones fa- , dein venis tradere, mors est. Quod in panniculo Qtute tantum obtinet vocatur si autem omnis aestio in rota parte quadam corporis destructa suerit, tunc phacelus est . Causa ergo gangraenae sphacesi adem erit; nempe omnis illa, quae influxum, etsi xum , secretionem, excretionem humorum in parre quadam corporis tolli . Maior autem debebit esse vis causae, quae spbacetum producet, cum solidiores longe partes per illam corrumpantur musculi nempe, tendines, ossa ipsa gangraena a te rantum merum panniculum adim- sum, lemmquein cutim , persecta morte
Sed Qeadem ausa, quae gangraenam produxit, pergens agere sphacetum sacere poterit . si enim v g. ab ex rerna compressione vitalis influxusin effluxus humorum in cute panniculo adipes in regre sublatus fuerit, patet facile, nisi causammprimens removeri possit, omnia supposita adora usque sust ari deberes, adeoque ab ejusdem ausae maiori duratione spha celum nasci Locus autem gangraenae, uti dictum uiti est in panniculo adipos sphacelus autem occupat omnic unde iterum nova distincti gangrenaeis sphaceli oritur.378. S. χχ. Deo Io omnia , quae inflarrimationem saetunt 37s. 76 377. α 3 9. , si quid stagnent, nisus in ea vivi sanguinis magnus e
pertinent . ligatura enarum . . compressio earum ab causa quacumque, ut i more, e γ. rigus ingens R. prohibita perspiratio in phlegmone per adstringe tia, emplastiea, rigida , repercutientia , stupefacientia , maxime si interna aeria vel acria simul externis applicati permista . . inflarrimatio interna , externa. ulnerata, contus . luxata, fracta, maxime si arcte e stricta . . oleos aeria sanis applicata, vel aegris . . decubitus . . herniae suffocataeo clausae. Hac paragrapho sequentibus agere de saeere poterunt. Primo loco recensentur causis illis, quae gangraenam sphaeelum omnes illae ausae , quae inflammationem
157쪽
producunt , quaeque numeris hic itatis enumeratae fuerunt . Omnis enim inflam. iiratio supponit obstaculum in angustiis arteriosis, per quod liber transitus liquidi transmittendi impeditur et adeoque, si h in omnibus vasis partis cujusdam corporis fieret, sphacelus esset, impedito omni vitali motu humorum per partem sic assectam . Si iam simul consideretur, ex definitione instam irrationis . Ti. non tantum
hi adesse stationem liquidi immeabilis
verum etiam validuin impetum sanguinis a tergo urgentis agere in loca haec obstructa, patebit, posse saepe subito rumpi vas. cula, liquid enundi, putrescere occ ademque gangraenam nasci , uti demonstraium sui in Commentariis f. 88. Quia
autem arteriae suos humores tradere debent venis, quae eosdem reducunt ad cor s ex
quo iterum pelli debent per arterias , ut maneat debita sanguinis circumductio pertinum corpus omnesque eius partesu ideo omnes illae causae , quae impediunt, quominus arteriae libere se possint in venas evacuare, poterunt sust are vitalem
tum fluidorum in parte, adeoque gangraenam sphacetum producere Demonstratum autem sui in Commentariis . p. obstruetionem in venis locum habere non posse, nisi ab externa compressione earundem adeoque huc pertinent.
occasione Celeberrimus horum Aphorismo. rima utor Auditoribus suis sequentem c liti enarrare Nobilis juvenis, Academiae Ultraiectinae civis, hilari exceptus convivio domum redierat bene potus Aurae ca. piandae gratia apertae senestrae pronus imcubvit, cubitis innixus, sicque tota noctu mansit vino somnoque sepultus. Sequenti mane expergesarius , dum corpus movere volebat, concidit credens se pedibus carere Tristi enim insertunio subligacula arcte adstricta se compresserant venas , ut nihil per illas redire potuerit, dum interim per arterias, auso per ebrietatem impetu, sanguis pelleretur unde tumor paritium, Mab hoc tumore maior adhue avistrictio subligaculorum facta ruerat. Sunis. caro hine omni vitali urnorum motu
clangraena ut raque crus occupaverat
ziae cito ascendens ad semur utrumque le- alis suit. g. Compnxssici &c. Utiria: ligaturae
si Waliae quaevis causae eomprimentes venas possunt gangraenam facere eadem ratione. Observatione Medicae, Chirurgi cae docuerunt, insanabeles Gangraenai
sphaceios originem suam debuit Te latenti. bus in corpore tumoribus , qui nulla arto tolli poterant, dissicillime cognosci sieHicianus De Ga r.eua elo U. I mirabilem talem ea sum se vidisse affirnu . Homo integrae aetatis optimaeque temperiei , insolitum stigiis
gravitatem stuporem in utroque crure sentire incipit, sine ulla causa cognita praegressa anctis sensim his malis Gangraena
sequitur, & post illam sphacelus ad genua
ascendens, mors. In cadavere invenitur tumor cirrhosus venam cavam descendentem comprimens circa illum locum, ubi in binas iliacas finditur. Additque fide dignissimus auctor, quod plura simila exetn-pla, brevitati studens, omiserit. Non minus mirabilem casum mihi videre eontigit in viro illo, cuius merationem feci in commentariis . 4rp. Binis enim ante mortem septimanis crus sinistrum dolere incipiebat, tumere, tandemque totum cedem tofum fieri, tumore jam ultra genu ascendentes; cumque simul exciemus pes frigescere inciperet, apicesque digitorum pedis iam
subliveicerent, gangraenam brevi ecuturam timui ; adeoque iumentis antisenticisci tam partem noctes diesque involvi curavi. Credebat autem mecum peritissimus Chirurgus qui aegro hui aderat , laetentem puris ollectionem iliacam venam aut cruralem compressisse, adeoque immedicabile malum sere , nisi causa comprimens tolli posset serupulos tamen examine non potuimus detegere ocum, ubi haereret causa mali; unde in stilo antisepticorum usu pergendum esse conclusimus. Sequenti die
mirabamur, crus multum detumuisse, ma-sisque calere narrabatque aeger is qui illi adsuerant , quod plurimos flatus summo cum impetu, niaxime sonoros ano explosisset Perrexit omni hora minui ac
secti ruris tumor, & bidui spatio , lenibus frictionibus simul adhibitis, totus evanuit. In cadavere, uti dictum fuit, nihil puris in cavis corporis maioribus inventum sitit; sed in abdomine inveni intesti.
num colon , non subjacens ventriculo
uti selut A sed illi incumbens, flatibus
158쪽
iure sinistro a liens descendendo pono intestina tenuia locatur, sic contracta erat, ut pollicis vix aequaret crassit:em, simulac vero sub intestinis tenuibus emergebat illud intestinum, iterum initatun apparebat. Unde admodum verosimile videtur colon illo in loco iliacae venae incumbens, flatibus distentissimum, illam compressisse; unde tumor cruris ejusdem lateris secutus sui , qui flatibus his explosis iterum evanuit Nisi hae certe in cadavere vidi Dsem, sateor , quod vix unquam credidi Liam , a flatibus sic comprimi posse ingentem talem venam , ut gangramae inde mriculum immineret.
γ FRIGus INGENs. Dictum sui in Commentariis . III moleculas sanguinis frigore sic adunari , ut immeabiles fiant adeoque obstructiones siciant . Si iam ingens frigus in partem quandam corporis egittam valide, ut liquid congelaverit , quae per vasa fluere debent, patet acile, omnem vitalem influxum, est luxum humorum in tali parte tolli penitus odeoque veram Gangrenam adesse : imoin sphacetum, si vis rigoris ad ossa usque penetraverit Verum quidem est, sanguinem ejusque serum malorem requirere frigoris gradum antequam congelentur, quam aquariis calorem correlis in homine sano ingenti metiam rigori resistere posse, si simul valide corpus moveat s tristia tamen exempla , quotidiana in Borealibus regionibus , d
cuerunt, extrema corporis a summo stig
re subitissime saepe sic derari post , ut vero sphaceto corrupta decidant . Unde summi figoris. enectus satis conveniuntianis vivi actioni in artes nostri corporis fit nempe subitissma destructio earundem . Quod pulcherrime habetur apud Vi tiliam Georgis. A. I. veris a. q. , qui rigoris, ea loris enectus conjungit, dicens: Ne tenues plusiae, rapidive potentia solis Acrais, aut Boreae penetrabile frigus
Ganaram tamae & sphaeelus, ab acer-r: mo frigore orta signa habent distincta Quibus disserunt a reliquis gangramis uti vicetur S. 427. num. o. atque etiam dive
sam curam requirunt de qua g. 434. sequentibus agetur. Omnium autem citissime gangram nascitur a frigore , si satis magno calori succedat . Dum profundum puteum mundare vellet famulus Iulio me se summum stigus percepit, simulque dolorem atrocissimum in inagno pedis sint
stri digito , qui paulo post ad Alleolos
ascendebat tota pars haec vero sphacelo erat corrupta, post horae spatium jam ultra cruris medietatem ascenderat, irin
eul dubio brevi sustulisset hominem de me dis , nisi subito exstirpatio facta sui et De la Llte Traire complet de Chirurg. m. III pag. 84. h.
tum noceat prohibita perspiratio inflammationi, & quomodo, iuguibus applicatiscuti externae, pessimae aliquindo nascantur instam mationes, imprimis si acria pinguibus ista fuerint dictum sui in Commantariis 3 376. De adstringentibus aurem stigidis, emplasticis e probatum fuit in Commentariis . oo quod omnia haec mutationem inflammationis in gangramam b
dicta tantum in maiorum vasorum angustis haeret, quae vel naturaliter, vel dila rata saltem , sanguinem rubrum capere possunt unde, licet humorum motus per v sa majora impeditus fuerit, per minora R-men poterit manere libera circulatio sed Gangraena tunc tantum adest, quando vitalis influxus, effluxus humorum in mmnibus vasorum seriebus sit catur in meo quodam corporis : Adeoque omnia Lla, quae in parte inflammata perspirationem prohibent, gangraenam iaciunt , quia liquidorum motum per minima vascula totis lunt, majoribus vasis per inflammationem jam imperviis saetis. Observationes Medicae docuerunt, infelicissimo cum successu
similia locis . Phlegmone obles sis, saepe applicari. Puella laborabat ardentisssima te, ure continua , fervido sub caniculae ard re, Wdie eritico sudorein calore summo aestuans , haustae de puteo gelidissima aquae
manus immergit mox dolorin tumor manus occupavit, quo usque aquae immersae fi erant, e paulatim harum partium livor sequebatur . Profundis sca ificationibus, aliisque remediis adhibitis, FDdantis servavit miseram, sic tamen ut dextra manus digl- phalanga caderent sideratae K - -Iu-
159쪽
in Misces eis euriosis Decur a gnu. I. q. 4s. - habentur qui hoc confirmant. taurulum vero frequentissime Gangraena kitur , s loco inflammato applicentur talia, quae acri suo stimulo morum augent m parte assectari ut etiam, si iisdem imtem exhibitis acceleretur motus circulaistorius Demonstratum enim sui in Commentariis f. 88. humorum acrimoniam&validum motum mutare inflammationem in
Ingraenam . Inde totae sun estus eventus it in morbis inflammatoriis , dum Ch mici sales suos volatiles oleososis similia
acerrimae tam audacter propinarent , Iam
vim summa resolventiaci mo Ghirurgi spiritum alis ammoniaci, alcohol o. applicarent locis inflammatis.
ε INFLAMMATIO INTERNA , EXTERNA
Quom modo Phlegmone in Gangraenam tramisat, dictum fuit f. 88. sed ibi tantum de
tali malo agebatur, quod externas partes occuparet,in varia phaenomenorum ut tione sensibili inflammationis transitum in gansraenam demonstraret . Interim tamen certissimum est, veram Phlegmonen, mnes ejus exitus in suppurationem, angraenam, scirrhum, in internis corporis partibus aeque locum habere posse uti postea patebit, quando de morbis aut is inflammatoriis agetur . Idem etiam demonstratum
hi in commentarii g. 37 - 7 .c. uLNERA, CONTus A e. De his .mnibus in propriis Capitulis dictum sui .
Quam frequenter autem a nimis valida adstrictioiae fasciarum Gangraena oriatur dielum sui in Commen ramis . IS. ι OLFos , ACRI A e. Videantur illa,
quae de his dicta sunt in Commentariis f. 3 6. Wrpo. Similia enim acerrima saepe
cum sint AE tenacitare oleos pertinacim. me haereant partibus, quibus applicantur, gangr.enam producor poterunt, licet malla inflanimatio adsuerit i longe citius an in Iem , si inflaminatis partibus talia nungantur . In nobili stem in Celeberrimus Boe Da ius tristem talem casum vidit . ab
rabat paralysi cruris morisque dextri cumque praestriptum ipsi fuisse lini mentum
ex Galbaneto Paracelsi, oleo cornu cervi,
similibus stimulantibus acrioribus , ut
laν iter pars inungeretur illa lenia curae
pertaesa maxima copia hoc linimentum a plicuit is deinde linteo erat undique
partem texit, ne remedii vis exspiraret Cum autem obtusior sensus in parte assem adesset, illaque dolorem perceptum mesu itae curationis contemneret, sequenti die totum femur erus Gangraena correptum inveniebantur. Unde patet, quam periculosus saepe sit usus oleosorum Macrnim simul , si inprudenter applicen inr. 2. Ecun ITus Frequentisssima haeeiam graenae causa est, dum enim decumbimus totum corporis pondi paucis tantum loricis sustinetur unde a compressis vasis inflammatiuncula, levis dolor oriuntur mutato situ corporis statim evanida Hinc
homines etiam sanissimi, dum dormiunt corporis posituram inhinde mutant, sicque facile hos praecavetur Ubi vero in morbis dolentissimis, arthritido, podagra &4- milibus, coguntur aegri acore inanishiles
cum a minimo corporis motu haec Ormenta immaniter augeant usa compressis arim
riis venisque in illis partibas, quibus corporis ponaus incumbit , iustiscatur omnis vitalis motus, . Gangraena fit. Nunquam tamen frequentius , imqnam citius obhae causa Gangraena nascitur , quam in morbis acutis, in quibus saepe orith illa αυσιγησία, qua levem dolorem molestiam in partibus, a decubitu compressis ininime sentiunt aegri, tuncqua simul projectis viribus dorso incumbere solent. Sed uti dietiam ait in comulentariis . II a. n. q. ubi de obstrustionis ea Lagebatur homine si horizontaliter decumbente, lectus semper in medio comprimitur, sup
rius Winserius assumit, unde totum cor
poris pondus ossi sacro Ce cygis imprimis sere innititur, quod solis integumenris& pauca pinguedine tectum ex Partes erno molles his ossibus impositae valida hac pressione omni vitalium humorum influxu fluxu privantur is moriuntur citissimo; imo Wipsa haec ossa corrumpuntur unde postea dimeti linia curationis taedia
Asrligunt miseros hos homines , si a periculosis Ilis morbis evaserint . Ut praecaveantur omnia haec mala, sola mutatio situs corporis lassicit: si enim sexies v gr. antum nycinemer spatii liberentur hac preisone corporis incumbentis partes affe-eri , explicabuntur ab humoribus impulsis vada, redibit vita. Deinde euratur, me
160쪽
nudo corpore mollissimae alutae incumbant,
qua nihil pulchrius est in hoc eas . Ubi
autem secesserit Epidermis, raevis excoriatio facta suerit , tegitur locus Etaplastrodia mpholygos vel simili, cui cerussae vel lapidis calaminaris tenuissimus pulvis imspergitur . Si iam ob summam aegri debilitatem, vel aliam quamcumque causam vix possibile sit situm corporis toties m-tare; tunc vel ori suspensum tenetur corpus, vel Mnulus ex stramine convoluto mollissima aluta obduetus corpori supponitur ita, ut partes, pro quibus metuit ut ab omni compressione liberentur . Non potest ergo satis inculcari Medicis, ut semper de Gangraena ae decubitu nascitura cogitent, ubi in morbis acutis hebetesinimmisopitos quasi aegros videm e paucarum enim saepe horarum spatio circa coccygis
in Omnia corrumpuntur. Sed non ramum
hic loci verum circa capilla , ischii
ossis tubera , semoris ossis ronchanteres majores , imoin circa ipsa vertebrarum spinas in emaciatissimo homine , a decinbitu gangraenam natam vidi . Quanta saepe mala fiant , dum in raeturis curandis Chirurgi aegrorum querelas vili pendunt neque titum partis mutant , die tum suis in Commentariis f. .s . Et da pessima-
mira fracturarum curatione agens Hippocr
re sequens monitum habet CD practur. m. XII pag. 43. Recordandum es οὐ loca tua in eodem tu Ant te omjacentia , Moriationes curat dumillimas faciunt Usus sui hic vocabulo 'κτριααατα, quod excoriationaes attritus, inter trigineusignificat, optime quidem Dum enim incipit pars quaedam corporis a decubitu male assici, oritur macula rubra , paulo post cutic Iam quasi detrita abscediris dum leve malum
credunt minus periti, naucis horis poste macula nigra pessimam mortificationem Indicat.
Quamvis herniae nomen diversissimis soleat tribui morbis, uti v. gr. dum tunicae testem ambientes, ve in ipsum scrotum e
'asata lympha replentur, hernia actuosa dicitur: si venae in permatico uniculo in
Varices intumuerinr, hernia varicosa dicitur: si testis in cirrhum induruori vel aliquando in fungosam massam miro modo excreverit , hernia carnosa dicitur rec hoc tamen in loco intelliguntur illae herniae
quae a contentis abdomine paru- , su
dilatatum velin ruptum peritorraeum exeu tibus ex cavo abdominis , fiunt. Cum a tem intestina, a mesenterio pendula, mentum iri fluctuent in abdomine hinc prae caeteris omentula vel intestina per dilatatum . vel ruptum, peritonaeum solent exire. Dictum autem fuit in Commenta
riis s. o7. in omni abdominis ambitu
hernia posse nasci, Walias partes, praeter intestina vel omentum , s aliquando ex xv abdominis elabici omnium tamen frequentissimae sunt herniae, quae a datat to introiiae per umbilicum , vel in inguine per annulo musculorum abdomin lium , exeunte sunt . Umbilicales tunc vel inguinales herniae solent vocarici quae postrem in serotui usque dei bantur, scrotalesci si vero versus femora tendant, uti in oeminis frequenter fit
se morales dicuntur . Si jam . . per amnulos musculorum abdominalium dilatatum peritonaeum una cum intestini parte exi-
verit, paret facile in ipsis his annuIis haerere intestini fistulam duplicatam nisi r
ris in casibus pars intestini mesenterio Opposita, sensim dilatata , per annulos a dominales exiverit in appendicem sensim longiorem facta mutat Academ des
m ergo peris altico chylus wreliqua, mvo intestinatis fistulae contenta , ne pelli debebunt, saepe redire inde nequeunt dum in angustii annuli abdominalis intes.stinum comprimitur . Idem a flatibus i testinum elapsum replentibus fieri poterit
Vocatur taIis hernia tunc suffocata & clausa, quia nec elapsum intestinum nec con tenta ei a cavo , in abdomen redire posisunt. Summi tune dolores oriunmi , m tu peris alticus turbatur, vomitu fit, singultus Sce. paucarum saepe horarum spatio intestinum sic strangulatum gangraen
scit imo, quod magis mirum videtur, robustissimus homo sic subito moritur . Post summos enim cruciMus subito omnis dolor cessat, dumque miseri omnia tu vado
esse redunt, pereunt. Peritos tamen mdicos vel hirurgos non sicile decipientiat truces illae induciae eum extremorum frigus, acies cadaverosa, frigidus sudor lividusque saepe corrupti intestini per int gumenta pellucenti color, mortem instare satis doceant. Ex cognita hactenus a. inca corporis non facile mihi videtur ex