장음표시 사용
341쪽
potius ad peculiares usus singularitam par Deiectione ais procedere omne his , iatium faciunt , uti v. g. mucus in nari iusoribu exercentu quamdiu partim ede. bus Merumen in auribus c. secreto hoc in , ac parum potaverint , patieas , O
liquido humectaturis defenditur , quod durasci si vero terris quoque ae aut quam deinde ex liccarum in spissatur is emun to , au e longior inre alio prodisiis , gitur Tres autem illae evacuationes , per periculum est , aut febre, aut atai prin is alvum nempe , urinam is perspiratio corripiendos esse. nem , eliminant illa , quae secundum a Verum binis illis excretionibus quavitatis leges diutius in corpore manere per alvum urinam fiunt . non temper nequeunt atque adeo solemnes, regiae occupatur corpus , atque illa . quae petis viae sunt , ut una illarum impedita , has vias excerni debent , vesicae cavo natura reliquas augeat sicque singulo toto cratarum interstinorum tractu reliquis vicariam op m praestare possint . colliguntur et unde & diutius his evacu Ciatis raritas , At ensitas , dixit tappo tionidus , absque magno sanitatis detrierares Epidem. IV. Tom. IX. M. H. mento, carere possumus . Perspiratio a QMibiri Sin. IV. Aphori ultimo Tom tam uti hodie certo novimus , sanitatis Ix pag. Istro monet, is mictio noctu tempore nunquam interrumpitur , quam- eoisya facta aueam dejectionem Γ per L vis nunc parcior, nunc copiosior observe- ωtim in significet . Quotidianis observatis tur , adeoque ab huius excretionis impe- constat , urinae copiam augeri , dum per. 1inentis requentiores noxas in corpore spiratio minuitur is contra . si aesti oriri mirum non est . atque illae , quaevis caloribus Qvalido labore sudans o modo enumerabuntur causae, praecipue hanc mo , quamvis copiosum potum ingesserit, excretionem spectant. paream urinam reddet . Licet autem sim Totum corpus perspirabile esse, eteres gularum harum excretionum desectus. a Medici noveraent quidem rerum haneliis auctis , suppleri ut eumque possit ; solam omnes reliquas sensibiles evacuatio. ad durabilem tamen sanitatem requiritur ne simul sumta excedere, huiusque e omnium integritas. Singulis enim ni ex cuationis iustam proportionem' summi moecretionibus quaedam expelluntur de eor menti esse , tam in sanitate conservanda, Pore , quae per alias vias exire nequeunt, quam in morbis curandis , primus ab uti prudenter monuit Celo enimvis de Gον riosis experimentis invenit is mortales re in absolutissimo tractat , quem de docuit Sanctoriarci confirmavit dein MLPerspiratione cripsit c Cap. o. g. sius, atque ultimo horum inventa colle-
pag. oo. Adeoque impeditis his exere git , proprnsque , illisque utilissimis, o,
tionibus retenta in corpore , quae natura ' servationibus confirmavit O auxit Celebe
liter excerni debebant , morbos rubres rimur de Ginter qui taedioso labore in- iacere poterunt. Retenta urina in vesi venit , quousque Sanctorii dogmata , qui ea , acrior reddita morais olore loci , in aera Italo suas observationes concin distendendo rodendo vesicam inflammat, naverat , in nostra regione ' habitantibus sebrim accendit in teterrima mala pro conveniant . Ex fidelissimis horum obser ducere poterit isti numerosissimis metri vatis patebit ratio, quare sequentia interplis Historia Medica probat. Dum renum febris causas merito recensean rur. vitio non secernitur urina a sanguine , arsus . Fluidorum moleculas rigore vel secretae cinae via in vescam a cab adunari in Commentarii g. Irri dictum culis vel alia quacumque ausa praecludi fuit sed Qtenetrimorum vasculorum oritur , retentis acribus , quae per urinae ficia, in extima cute hiantia 'frigore eo Vias quotidie expurgabantur , sebris a trahi posse, nemo dubitat 'in utroque scitur , itiusque vel serius , cerebro plo hoc et lectu sti oris conspirante impedieturrumque prius afleel , certa mors sequi perspiratio. Ideo frigus admissum , impritur . Alvi interceptio , quamvis diutius is calenti in lecto corpori , toties mserri possit , tamen non caret perieuloci cuit , ne pirationem minuendo crebrammonuatque iam Hippocrates Praedictis, que in teso corporis agitationem , dum Lib. I ι eap. 4. Tom. VIII pag. 8i3 calores aestivos aegre tolerant homines febrim inde me tugndam esse. Dicit enim frequentissimam causam impeditae perspi-
342쪽
rationis posuit Sanctoritis; quod Ἀει ur& De Gorte confirmaverunt . Atque ex horum observatis generalis haec regula habetur , quod , caeteris Paribu , e tem re parcior fuerit perspirata , quo ther momet ruin majus igus iudicabat De Gorie de Perspirat. U. a I 29. . . omnium maxime nocet frigus si maiorem calorem subito sequatur inde enim toties unestae pleuritides ortae sunt, dum aestuans a laboribus corpus rigida afflat aura . Gratum hoc, sed fallax, mstigerium , sollicite vitandum pluribus in in locis hinc in onuit Sanctorius . Ob eandem causam autumnus morborum maxime sera est , dum matutina rigora imcautos mordent , qui diurni caloris impatientes non satis muniunt vestibus corpora Monuit hoc optime Celsus Lib. 1. v. . pag. 3. dicens : re autu
mnum vero , propter orti varietarem , peri
culum maximiam es . Itaque neque fine, ' , nequa sine Gilceamentis prodire poner
UxcTION hs Pinguibus obserni minimos illos canales, per quos enitissimus humor perspirat , admodum probabale videtur cum aquosum esse illum , experimentis constet Et ob hanc causam in quibusdam hominibus , a levissima inunctione
mollissimi quamois olei , risipelas ,
saepe ebris oritur . Videntur autem tin. et iones adhibitae saeps fuisse , t nimia humorum dimatio impediretur . Post balnea adhibebantur unctiones , ne humiditas in alneo acquisi in evanesceret, ad cohibendum sudorem nimium Athletarum corpora ungebantur , pulvere dein insperso, ut oleo lubrica membra firmius a luctatoribus adprehendi possent mercuri de Arte omnU. Lib. I. s. . pag. 36 7. : unde excretionem illam , quae per curim fit , pro iberi , vel saltem minui , inguibus inunctis patet . An autem hoc semper adeo noceat , dubium maxime videtur Familiaris erim unguentorum usus post balnea suis apud Veteres is robu4stissimi Athletae illis impune utebantur Incomparabilis eamurius L Memoi 'in P Hisbit des Insect m. II pag. 8. e. minuendo naturalem insectorum perspira ionem, illorum vitam prolongavi ; neque sine ratione credidit , in hominibus idem tentari posse . In frigidis
enim regionibus, ubi minus perspirant ho- nune , plures longaevi admodum in v niuntur , quam in regionibus calidis h yeme, quando longe parcior perspiratio est, homines tamen sani vivunt aequo Caestate. Et quamvis negari nequeat , ab impedata transpiratione plurimos morbos naica , nondum tamen determinatum est, quaenam in singulis hominibus quantitas ablolute evacuari debeat per transpirati
nem, ut maneat sanitas cum aliae v cuationes transpirationem imminutam supplere polsint . Forte nimia cura dese dendo corpus ab aeris injuriis augemus hanc transpirationem ultra absolutam incessitatem . Constat enim homines , in calidissimis aeque, quam frigidissimis regionibus, sere nudos incedere in Tom. III. Prefare pag. I. a. absque damno neque tamen forte maiorem calorem vel frigus tolerant , quam nos dum totum corpus ipsis induratur , uti in nobis, nuc facies , quas tuto summo timsrigori exponimus. Quantum enim hi consuetudo faciat docent tenerae puellae, quae plurimas co poris partes impune aeri exponunt sigi- quod durus arato , non assuetus ferre non posset.
Licet ergo semper periculosum sit , s litam perspirationem subito minuere, sensim tamenin per gradus hoc fieri absque damno posse videtur . subitas rigoris
caloris vicissitudines nocere ab omni aevo observaverunt Medici sensim mutatas anni tempestates impune serunt homines, dum ab aestivis caloribus , gradatim im minu is , ad acerrimum hyemale risus pervenitur . Imo videtur aucta perspir tio saepe debilitare , contra imminum perspiratio roborare corpora . Sic magno aeris calore languemus omnes o solitos labores non nisi cum molestia exercemuspcum acri sub frigore leve aetiis corpus sentiatur . Constat etiam , sanissimos vivere homines , qui longe minus perspirant , quam nos Spurcissitini hominum mirentorii , qui circa Promontorium mnae spei in Africa degunt, perspirationem certo minuunt, dum totum corpus fuligine , pinguibus missa , obducunt aliarnatione in regia colorara vernice totum corpus tegunt . Narrant itinerari s Idem
Ton II pag. 37. in Persia Camelos
343쪽
,g3. ET DE FEBRIBU IN GENERE. 33
verno tempore pili cadunt, Pice trahunturi pulsus debilis es, eler quidem
eorpus obliniri, ut a muscarum pun- metu perculsis, tardus plerumque in ii. iis, quos ingens moeror premit. Cum ergo vires, quae ad organa ccretoria 4xcretoria applicare debent humores , debi.
Eientur simulque omnia signa doceant, minima cutis vascula in talibus aflectibus contrahi, magisque resistere humoribus expellendis, patet evidenter , secretionem per. spirabilis humoris, excretionem secreti debere minui, velin aliquando integre pro
tempore suffocari unde fit humorum verissus interiora recursus, summa illa an . xietas, de qua tunc miseri conqueruntur, ae si praelo constringerentur praecordia. CIE Tus. Quomodo cibi totus majori acrimonia raedit , vel indigestiles assurcturis defendatur. Patet ergo ex his Omnibus insensibilem perspirationem absque sanitatis detrimento multum tinninui posses quin imo robori corporis prodesse videtur , ut haec minori quantitate fiat. Quia Mneris annis aeris iniurias, modice tantum tecto vestibus corpore, tolerare didicerunt, san robusti vivunt; contra, quibus nimia cura contra frigus munitam corpus sua , leves ei iam aeris vicissitudines illico sentiunt, is minima corporis nudatione male afficinntur. Plures vidi mulieres quae caput plurimis onerabant tegumentis, capitis doloribus, dontalgia &c miserrime assigi dum vero sensim magis magisque nudabant caput, omni mane frigida aquam ii, ut nimia copia gurgitati se-
abluebant , postea ab his malis immunes vi brim facere possint , paulo ante dictum xerunt. An inde patet ratio, cur Hippocrate sui . Verum Sanctoratis docuit, quibusdam me limento Tom. VI. pag. 87 dixerit: cibis vel potibus assumtis insensibilem transui probe perspirant imbecilliore , . Diu spirationem plurimum minui Carnes sui I. ινιυνυ exis,nt, . facile convalescunν lac, boletos , melones , uvasin ficus recen- male pervisant, priusquam aegrorent robustio tes c. perspirationem minuere observavit res fiant. Quum ero tu morbum inciderum s Sanctor Aphor. 124 2as. 227 22 445 lis cilias sanantu . Hae autem, tot oe demis de potibus habetes phoe. 66. parti . Quamdiu enim in debilioris sabricae 67 268 My. l. hominibus perspiratio rite precedit , opti ME CAMENTA . Leviora quidem, quae
me se solent habere; cumque a levioribus corpus vix turbant, non imminuunt per
causis hae quidem impediatum in iisdem, spirationem isti dei sis notavit Sancto. sedis iacile restituatur, facilius convale rius hor. 48. , illa vero, quae copioscunt. Qui vero minns perspirant , robustores plerumque sunt, caeteris paribus imque a levibus adeo caussis laeduntur , ubi vero a validioribus morborum causis natura.
I talium hominum robur superatur, periculosius aegrotan difficilius convale- scutit. Unde alibi Goac Praenot. n. 398.1om. VIII pag. 7 c. monuit, quod Co collectae pinguibus quasi striis decurrunt epora exercitia ae densa citius a pleuriticis aliquando insolitus illa anni tempestateias evacuationes achant , perspirationem impedira monet ibor. 48 3η. 34. 37. . VEM LMA . Haec enim longe efficacius cor. pus turbant, simulque vires prosternunt.
quando tales nebulae observantur, quae ad parietas pavimenta marmorea haerent, in peripneumonicis morbis pereant, quam non
plurimis locis in staticis Aphorismis suis
hoc monesta, contra, nihil magis libe. ram reddere perspirationem, quam animi consolationem iniis Num. 437.438, 4 P.
46o, M. . Verum praeterea docuit, moestitiam & timorem non tantum impedire perspirationem , sed, perspiratione impedita a quacnmque causa moestitiam, timorem sequi. Illa etiam , quae apparent in homina subito metu pricino , vel ingenti moerore assedi, hoc confirmant pablent enim , frigescunt, toto corpore com Tom. II. aeris tepor adest, tuncque omnes hominem majorem corporis gravitatem lassit senem percipiunt, quae certissima imminutae
perspirationis signa sunt . Plurimi etiam tunc Peripneumonici fiunt, imperspirabili
reddito pulmone a tali aere Coenosum vo- eat talem aerem Sanctorius, pulchre iblius noxas recenset Aphor. 47. U. , dicens : In caenoso prohibem perspiratio; meatus implemuν, sed non densenturi fibra
ιaxa rur, non roborantur oe pondus persρι-
νabiιis retenti laedit, O sentitur . In frigido autem salubri aere perspirationem quidem prohiberi monet, verum perspirabilis retenti pondus nec laedere , nec sentiri.
344쪽
quia rigore densantur meatus roborantur fibrae. Cum autem terumque Auster spiret, dum aer talis nebulolusin pinguis adest, Hippocratis observatis idem confirmatum dixit enim C εον m. 7. Sect. III. Aphor. I. Tom. IX. pag. s. m.
Austra vero corpora exsolvunt . . Mmectant, gravitaten capitis, axisitum gravem o vertigine fiscium in oculis , in remoris, dissieMItarem ad motum, sumos humectant Gomtraria omnia fieri monet, dum Aquilo spirat.
Quantum prosint conservandae sanitati firmando corpori exercitia, in Commentariis f. s. Num. 2. I. 28. Num a di-etum suit patuitque tunc ab his promoveri assimilationem ingestorum in naturam nostram , aucto nempe solidorumin fluido. rum motu verum ab iisdem ansis pendent excretiones illorum , quae in corpore diutius relicia noeerent, unde quiete corinporis is exercitiis solitis remissis, non tantum impeditur ultima elaboratio ingestorum, verum Wretardatur expulsio illorum, quae naturali lege de eo pore elimi. nari debent, ut maneat sanitas. Dum post
somnum lanitudo adest , imminutae perspirationis signum, haec tollitur iis , quae facilem perspirationem reddunt , ut dixit Sanctorius o ML- , atque inter illa exercit in numerat et exereitio corpora limiora fieri, et spirabile ad exhalatio nem praeparari monet thor. 386. h. Et contra quietem longam enicere corpora aegrotantia ponderosiora, quia cibi, potus non digeruntur perspirabile excrementum non praeparatur ad excretionem umde omnia mala, e saepissime mortes eveniunt hor. 38p. h. Imo , ubi perspiratio in sanis deficit, exercitu sarciri dixit GAI hor. 4ri . . Unde ne senes quidem exercitiis abstinere voluit Gaimur sed consuetos subire labores iussit, remissari me illorum vehementa CDe Sanitate tuema Ub. V. eap. 3. Tom. I. pag. 44. ,Ἀ- quidem ignavia eorpus hebetar, labor firmar, rua martiram senectinem . his ungam adesescentiam revilis P g. b. I. e. I sq. 2O
obstruetiori videri. supponat excessum molis transii turae supra capacitatem vasis transmissuri , adeoque sit obturatio cavalis transtum liqv:do impediens , patet ile, obstructis canalibus excretoriis, m
tineri excernenda . Inter obstructionis auteni causas videri. Ita. numerabantur Willa, quae externa compressione arcta bant vasorum cava, unde 'ae locum habebit. Alvi e urinae vias adeo patulas, si eum minimis vasculis perspirantibus cominparentur, a tumoribus in vicinia enatis
penitus intercipi posse , istoria Medica
demonstrat. Non mirum ergo ab ambientibus in majorem molem expansis, perspirantia vascula comprimi. Dum in febribus ardentibus inflammatoria densitate sanguis in minimis arteriolis haeret immobilis hae distentae secretoria & excretoria vastu Ia adjacentia comprimunt; unde tota cutis externa, lingua, in internum, fauces c. ariodissima cernuntur in ubi a perieulosissimis his morbis evadent aegri, primum sere vinocentis morborum naturae signum est , siau. miditas redire incipiat. γ. Quantae turbae in corpore oriri possint a validis animi motibus, dietum fuit in Commentariis s. s. ωg. o constititque , illos efficacissimam causam esse accelera i minus circulatorii, qui cordis requentiorem contractionem supponit , ergo
mine, ob atrocem contumeliam illatam summa ira saepe nascitur, Mebris E a
sola mutata cogitatione Iotum corpus tu
batur Pulchre de animi affectibus dixit Galenus Method Med. Lib. XII. e. I. Tom. X pq 287. , Mod in iliis remnius ipsa pres ruam moveatur anima. Nihil enim adest corporei, quod tantos motus iacit et ipsa
enim recordatio toleratae olim injuriae diu sopitos tumultus renovare valet . Animi autem motus nimii magis nocent , quana nimius corporis motus uti optime notavit Sanctoratis ' hor. 494. 496. qui quiete & somno torporis motus compescii otest, animi non ita. Verum, validi corporis incitus, diuturni fuerint, imprimis ire non amaelis, sebres accendere possunt, & pessimas quidem . In Commentariis f. II. dictum fuit, motu musculari sanguinem venosum majori impetuis celeritate versus cor de trum serri, illudque inde irritari in vel eiorem com ractionem isdeoque voram tunc sobrim natam esse , cito quidem evanidam , levior causa fuerit, aliquando tamena tas durabilem, perniciosam . Plurima a pud observatores nabentur exempla , quae nanc rem confirmari Upicum ex Hippocra.
345쪽
IX. pag. 241. adduxisse ut fi i et . Adole-dcentem in mendacium sero decumbentem ex lassitudinibus, laboribus is ursibus praeter consuetudinem ebris prehendit, aqua septima die periit. Iamque prima die
urinae tenues subnigrae, vigiliae alvus turbulenta adera ut secunda die mens perturbata, tertia die anxietas summa in extrema corporis rigida erant ae livida. Ex
Numerosissima similia observata haben ur, quae hanc rem confirmant. Haec suffiicient, ut probetur, ab acribus externe applic
tis febrim nasci posse. o. Sanguis, uti f. pr. & sequentibus ductum fuit quasdam habet dotes , quibus ab aliis fluidis hactenus cognitis distinguitur a simulque patuit in Commentariis . n. quod creati corporis fabrica sangui- qua historia patet , a solo nimio corporis inem faciat in animalibus, quod nulla ars motu aentam & lethalem febrim , ab in hactenus imitari paruit nec, redo, mitio jam pessimis symptomatibus stipatam, nasci posse. Calor QRstus aeris frequentissima mbrium causa est, ut quotidianis observaetis constat di mari enim liquidissimi sanguinis partibus reliquum inspissatur in-yammatoriam densitatem acquirit isdemque augetur resistentia ad apillaria vasa rverum hac nata, facile sequitur velocior cordis contrae ioci id est febris , uti in
Commentariis f. 8a demonstratum fuit. omnium pessimae febres fiunt, dum sumo indole turbantur omnia, irritatum pere
ab . tu unquam . Neque autum animalibus persectis iam haec vis μαν- νικη ω est, verum ti primis incubatus diebus iii OVO tenerui pulli nascentis stamen exalbum in ovi . calor incubantis gallinae solo, facit sanguinem rubrum , cuius antea nullum omnino vestigium apparebat. Quamdiu sanguis, omnes dotes requisitas haberis, per vasa movetur, adest sanitas simulac admissis alienis , vel vico vasorum biscerum degenerat a naeturali sua.
mo aeris aestu validissimi corporis motus fiunt. Sic insolatici toties lethalem Phr nitidem secit, uti postea f. 772 dicetur, Unde optimo iure inter morbos aestivos,
febres continuas, ardentes, tertianaes pluri-N4RS, quartanas recensuit Hippocrater Ap. a. Sin. III. Tom. IX. pag. 36.
δ. In causis ebrium indagandis etiam ad externa applicata attendendum est , saepe enim inde pessima mala fiunt, quorum origo frustra aliunde quaeritur rapina infixa parti corporis , imprimis circa qca
tendinosa, toties una tu in febre validam inflammationem excitavit Cantharides a grino liquido cor velocius movetur, nascitur ebris. Si in sanissimis hominibus, post copiam solito niaiorem alimentorum assuintam , observatur pulsus acceleratio manifesta, dum magna copia crudichyli sanguinis, ista per vata fluit atque
omnium maxime, si talia ingesta suerint, quae dissicilius poterunt subigi unde&d biles homines minima diaetae vitia illi osentiunt. Dum in pallida virgine an uis a naturali erasi adeo degenerat , nascitur febricula illa, quam albam vocare solent Medici ; quia in tenellis his corporibus sanguis ad ultimum persectionis suae ra-plicatae pluribus locis simul toties febrim, dum elaborari nequit unde loco boni san- sitim summam , stranguriam , mictum iam guineum secerunt unde Win languidis frigidisque morbis saepe tanti usus sunt. quiritur motus humorum per vasa, iriguinis alienus humor per vasa fluit.
Verum, ut ex ingestis sanguis fiat, Dum iterae puellae arsenicum butyrominum capiti illinebatnr, saevissimi dolores oborti sunt is frustra caput aqua ablumbatura supervenerunt vigiliae , totius capitis intumescentia , deliqui , sebricula, lirium &e. sexto die periit operare.
Cicut aqv. His Cy noxa cap. I. pet. 89 Quam horrenda mala, tandem miserrinium sanguinis rubri vestigium in vo incubat apparet in illo punctulo, ubi manifesta pulsatio percipitur vide Commemtaria g. 7. . Sicin chylus ex ingesis ali.
mentis paratus per aliquot horas cum sanguine movetur per vasa, antequam in tam guinem mutetur. Omnia ergo, quae hunc motum valde immutant, turbant sangui ma mors, secuta suerint, dum rudis agyro nis consectionem , faciuntque, ut a natita sublimatum corrosivum , magna copia , sua indole plus minusve degeneret. emplastro inspersum , tumori externo, quem Ingens jam numerus est talium caula- erodere volebat, applicuerat , videri rum , quae humores , horumqua motus,
346쪽
; o DE MORTIS INTERNIS . . emc
les sunt, ut tantum flectibus suis se pro pq ῖ δαί, Maosque observatores habe dant caeterum nullo minio sensibus dete tu .gi possint ut . . venenum variolirum, EVAcu Ariis . In Commentarias l. s. di Destis c. Praecipue tales causa jam recem assim: larionam debitam in iebuntur, omnes enim enumerare arduum Osto una in Iuram quid vitalis arusoret , ex illarum cognatione de ruliquis requira, ux magna copia humoris boni ad. iudicari poterit. sit, M pauculum crudi chyli, ex ingestis FAML s. Diastum fuit ad . So. quod post Prari, riunditii . Hanc enim legem o qualia alimenta nostri corporis vi eo sunt se V Ie Ayur m docemur ex Physiologicis. redacta , ut liquores secerint , quales in Ingelii enim in ventriculo . intestinis a sanis robustis inveniuntur, sponte sua, in is uvae, succi pancrearici , a. ram quiescentia, quam valide mota, post urici c. tiunditur chylus de factus ia st mentiam ab omni ei in potu per vi ςςςpy culo byli copiosa lymplia diluitur,. ganti horas, in putredinem vergant ori Wdem P rc copia simul in venam tu tur tunc in homine sano illa sensatio, claViam dilapsus angvinis maximae copiae quam samem vocamus, quae monet nos, miscet M. Unde etiam, dum nimia crudi novo alimento indigere corpus ad resti. b ii copia Gλrgius pastis hominibus an- tuenda illa, quae ipsius vitae, sanitatis uis obruitur, ebricula nascitur isti an actionibus perierant deciorpore. Duia an te dictum fuὶ t. 1 am evacuationibus mitem tames in toleratur, blando chylo ex niὲ multum suem humoris inquilini mangestis facto non demulcetur languis P Poris crudi chyli nimis magnam ne humores acriores fiunt, in putre Vu ςspectu humorum coctorum isdem uadinem vergunt anima tunc se tere inci enectus sequatur. Unde post val das pit, urina acrior redditur, sitis adest haemorrhagias per abortum , vulnera ke
nascitur ebris ob auctam sanguinis deo languent corpora saepe pessim,mnium humorum acrimoniam . Apparet incochyma nascitur . .
hoc in illis, quibus oesophagi rebus a scit in Vero a sanguine secreta liquid , sano
rhos tumore, vel alia simili causa, sen. gum ipso ten Ora nimis educuntur des arctatur rac tandem integre praecludi cor re, orbum liquidissima parte sanguis tur de quo tristissimo malo postea in An in concretionem pronior est unde inflam. sinae hissoria latius dicetur. Miserrimi enim attonas metus ni , quam febris semper tales aegri tandem same neehi pereunt, comi tur. Hinc postquam aetat vis caloridum omnis cibo . potui transitus praeclu bus :quidissima distata sunt , morbi ii ditur, semperque tune simul febris adest , flammλtorii plurimi, autumnales febres Womnia humorum in putredinem vergen rertinacissimae observantur. tium indicia. Pus.. xi Commentariis f. 4os notatum
Quamdiu autem, superstite vita, sames tax, pus optimum itandum , si dintiustolarari possit, nondum adeo certo defini maneat in loco auso calido , sensimri potest. HV-Muri dixerat si Carnibus in pejus uari, attenuari , ichorosum fio. cap. m. i. pag. 3op. I si ams out ri Macre, tuncque facillime reserberibo. septem diescis nihi co edere τει bibae , Osis osculis, totum Qua sanguinem puru- plurimi in his diebω mortauru : Mod F lenIa ac hymia inficere , quam semper
ut usi superaυerint, tamen moriunturi, i uam comitatur labris Phthisicos depascens cor postea eo medere, bibere persuadeantu . Lectica ebris o docet, nunquam sana.
Ex ducentis tamenis septuaginta sex hoe bilis, nisi ulcerosus. locus mundari possit, minibus, qui naufragii metu quatuordecim de consolidari, in quacumque demum parte dierum spatio nihil ibi sumpse iant nul corporis interni vomica haeserit, aeque enimium periisso legitur in sacris literis . Asia ab ulcerato rene, quam a pulmone suppu, Apostol. cap. 7 h. Mulier Britanna , sub Mo , phthisis nascit test mine inter Em-custc de perpetuo mandato Henrici etai pyemλlis si3na, uti postea dicetur, febrim vi Britanniae regis per integrum annum numerat Hippocrater. sine c. bo potuque solo odore vixit Jo Dum in variolis tota ui,s pure scatet, .
Scotus quidam per aliquot menses cito lethalem accendit nisi sponte viai Plura miliae apud Schene iumri Lib. III. arte expellatur de corpsis, vel per rne.
347쪽
stasim ad talia loca deponatur, in quibus colle o puri tuto exitus parari potest.
c RuM . Incipiens hydrops diuturnas quidem febres sequitur , rarissime autem vel nunquam febrim corritem habet : omnia enim in his stagentin languent. Vetustum vero hydropem febris comitari solet, quia tandem stagnantes aquae corrumpi incipiunt putrescere, quarum pars clorpta, tanguini ista, stimulo suo febrim facit in
sitim immaniter auget . Praeterea , dum
omnis sere lympha in hydrope inveterato vasis exit, Win cavis majoribus & minoribus corporis colligitur , liquidissima sui parte orbo sanguine circa capillaria
vaseula aupetur resistentia , dum simul aucta a putrido resorpto acrimonia cor in velociores contractiones stimulat , unde instigidissimo hoe morbo alissima febris nasci poterit . Sic hydropicorum crura, quae prius marmoris instar rigebant, dum eorrumpi incipit stagnans aqua , calent, inflammantur valide , si ut saepe pessima
gangraena sequatur. SERUM AC RE ALICus I COLLECTum. In
scorbuticis toties observatur , in cruribus summo eum dolore erodi cutim is se nasci ulcus , quod magnam copiam acris seri plorat, v eina erodentis. Si atra ulcera exsiccantibus curentur subito , non emendata prius humorum Mochymi , mbres pessim qiuevis mala sequentur. Idem oblematur in illis, quibus per sonticulum quotidie similis liquor exit: namin aisti emissario cito clauio sim: lia mala sequun- Inr. In nervi vel tendinis puncti ra solet
circa vulneris locum renuis liquor colligi, qui per angustum saepe vulnusculum exire
non potens ne vicina omni in pannicu.
I adipos dispergitur,4 satis subito in
malignam aerimoniam degenerat inde pes- vivo adhuc insante sere intolerabilem per.eeperant omnes , qui adsuerant. BILI ACCENs . Quando a quacumque causa bilis, omnium humorum inquilln rum corporis ex sua natura cerrimus in majorem acrimoniam evehitur, accendi dicitur; quia tantas in corpore turbas
excitat, calidissimae saepe ebres ab haecausa oriuntur . stivis caloribus bilem exasperari, ab Hippocrate huc usque constans observatio docuit unde post servidissimam aestatem febres autumnales bilio ita semper grassari solent . Nisi autem
sponte, et arte, corrupta bilis evacuetur
in principio talium morborum in diutinsime affligunt hae febres is circa finem morbi putridissima bilis facta di arrhoeam Wdysenteriam concitatri quam , raestri jam morbo praegress viribus , aegri sustinere saepe nequeunt uti postea in C Attiis do omitti f. ut satius dicetur H statis servoribus corpus magis biliosum fieri dixit Hippocrates De Satabri victus ratione textu Is Tom. VI pag. 28. . Bilem commotam febris ardenti causam si
se monet alibi GDe Assectionibus cap. I. Tom. VII pag. ar pluribus aliis in locis bilem plurium morborum acuto rum originem dixit. Si plures novi homines , quibus semel in mense subito oritur immanis capitis dolor febris postquam aliquot horis haec perpessi fuerunt, magnam bilis copiam io munt, Willico leoptime habent. Purgans semel vel bis in
mense datum, quo accumulari iam incipiens bilis evacuatur, nimiam turgeat, tollit haec mala. INFLAMMA Ti, Patet hoc ex illis, quae in Commentarias . s8. dicta suerunt. SuppuRATIO. Haec enim praegressam inflammationem sequitur, atque illo tempore, dum suppuratio fit, omnia inflamma-simae ita flammationes, ulcera si mrebia, an tionis symptomata augentur , uti dictum graenae nascuntur, quae tunc semper febris comitatur . Dum in insantibus eroditur cv. tis aeri sero, illud exsiccatum , imprimis in capite, densas crustas sicit sub quibus collectus ichor brevi corrumpitur , uti summus se tor testatur, Wprofundas erosiones sicil Wresorptum illud acre convulsi nes, febres pessimas in mortem saepe creat. Servo regmatis ossa infamis , rosa se te
penitus ab hoc malo; quae ossa , licet dam mundata suissent per plurimos mensuit g. 387. Verum febris omnem inflammationem comitatur ergo haec augebitur . Unde monuit Hippo. rat s ii de Commentaria g. 38. num . . clica puris generationem doloresis febres magis aceideis re , quam pure facto . Postquam autem l cus inflammtus in maturum apostema conversus est, pure diutius retento , altenu to, acriori reddito, iterum ebris nasci Parerit, uti paulo ante dictum fuit. GANGR EMA. Haec enim ut plurimum tua,
348쪽
que, dum gangraena corrupta pari a vicinis vivis incipit separari , in rargine inflammatio & suppuratio nascitur . Praeterea a tabo gangraenoso elbrpto saepe pu- uidissima febris oritur. CANCER . Ab immani dolore , inflammatione partium vicinarum in sanie acerrima resorpta , de quibus actum fuit in Commentariis f. o Vicii hin NiΜDE . Subtilissimi enim corporis liquidi ingens sic jactura fit , quae reparari nequit, nisi Amno mine post vigilias nimias omnes unctiones anguent, Omnes coctiones , per me cruda ingesta mutari debent in naturam nostram, depravantur. Ex quibus feraci ima morborum
seges nascitur Monet Sanctorius f Aphor 336. . Immo Iolit breviare semne aliquid Ierspirationis prohiberici quod si sequentiabtis iuras pleniore perspiratione campensertir, immine febris periculum : Atque pluribus aliis in locis nimiae vigiliae noxas recenset . Cum autem insensibilis perspiratio vigiliis protractis impediatur, atque inde febres requentissime oriri eadem hac paragrapho susim demonstrarum sit , te suis, nimiam vigiliam merito inter febris ausas recenseri . Solita brevitate Hippoerare dixit Onct. II 6hor. 3. m. Ix pag. 43. Somnus , vigilia , utraque modum si excesserint, malum
Idem sere efficiunt, quod vigiliae nimiae: subtilisfiniam enim sanguinis partem nimis consumunt dimi pant unde lassitu. do gravitas totius corporisci saepe major debilitas , quam quae post valida corporis exercitia sequitur imprimis dum uni, eidem cogitationi diu affixa mens nullis objectis externis distrahitur , uti de Archimede legitur qui in tanto tu itu, quorum apta urbs in discursu diripientium
militum eine poterat, intentur formis , qua
ι pulvere descripseris , in unam milite quis esset, inrefectus fuit c in isti Lib. XXV. cap. 33.I. Unde studium cum
affectuum animi mutatione diutius toleram, quam sine affectu vel affectuum mu
ri sub iisdemisti Horibvia cara sis e scilicet his aue maxime requirantibu qui orporum
que vigilia minuerant AD Praefat.
pag. a. D. Lite inum enim diseiplina a juri stadia agitara . . Me animo projue --nium resaria , si corpori inimis si uiadem . Ita nihil ab omni parte beatum est, omnium enim hominum selieissimi vivere possent, qui sapientia studiis operam dant, nisi morbis adeo ex hac sola causa obnoxii serent. Felices illi , quibus tale
vitae institutum contigit, ut mentis exercitiis salubrem corporis motum ungere
debeant. VENU NIΜiu cuLTA . Quanta fiat
mutatio in corpore masculino , dum semen incipit confici di accumulari , docet con stans observatioci barbae pubisque ortus insere conservatio inde pendent mira mutatio in voce & aflectibus animi tunc inparet: lebilis enim antea puer nune audax summa saepe pericula spernit. Neque
tantum in hominibus hoc observatur, verum animalia circa hoc tempus sero. cissima evadunt . Adeo autem mutatur
corpus tunc, ut dissicillimi morbi curam a pubertate exspectaverit Hippocrateus hor.
7. Se i. Tom. X. pag. 97 h. Non mirum ergo is nimia venere adeo turba.ri corpus Taurus, serocissimum animal, dum oestro venere stimulatur , post Oitum languet. miseri illi , qui praema.
tura & immodica Venere corpus exhauserunt, debilesin morbosi vivunt . Concubitus enim rarus isti dixit Celsus f Lib.
I. cap. I. J, corpus excitat, frequens solvit . Frequentiam autem non numero, sed natura, aetatis rationeis corporis, determinat, illumque non inutilem esse dixit, quem neque languor , neque dolor sequatur . Insensibilem perspirationem minui, facultates concoctrices a nimio coitu debilitari , observavit Sanctorius O hor.
4is 4io. qui deinde pluribus Aphorismis sequentibus damna inde sic 'a enumerat . Non mirum ergo febres, quidem pessimas, inde nasci . Hippocrates Epidem et Alarint. X., XVI. Tom. IX. pag. 3o4. binos aegros ex potuis iomia Venere laborasse memoriae tradidit, quorum unus post difficilem morbum viis gesima quarta die, non sine molestia, ev sit alter eodem morbi tempore periit. Alibi autem Hippoerat de Morbis Lib. II ap. p. om. VII pag. DI plurima mala, quae nimiam Venerem sequi solent,
stata recendet, dum de Tabe dorsali agit a
349쪽
β. 586.387 ET DE FEBRI IN GENERE. 343
se enim habet Tabe dorsalis a medulla causa dolores miros per totum corpus vagos
pres libidinose conopis . Sine febre lunt, Hene omedunt m contabescunt. Quodsi ita affectum pereonteris, dicit, sibi idolis smμνιονιbus partibus a capite velut formicas I eundum spinam descendere quumqua urinam aut a um reddis, prodit ipsi semen et e piosum liquidum , neque genitura intus -- eipitur , , in somnis, eum uxore dormiat,
nec ne , semen profundito quumque tum alias ,rtim praecipue per locum arduAmobservavi, nunc cum caloris, nunc vero istigoris molestissimi sensu, sed imprimis in lumbis . Postea his doloribus parum immin iis, tantum frigus sentiebat in semoribus tieruribus, licet ad tactum naturalem corporis sani eatorem haberent, ut servidissimis et, iam aestatis caloribus soco assideret continuo. Maxime mirabar, toto hoc tempore testaculos in scroto semper rotariin circumvolvi. atque eundem motu ni,una cum summe aegrium ite fecerit, tudinis sensi, in lumbis aeger percipiebat. debilitas ipsam Enarratae iam sunt, ordinis causa it
prehendit, ει eapiti gramitas, m auresso clases distinctae illae causae, quae febrim Mnant. Hic temporis progressu υ ememibus se cere observantura sequitur iam, ut contabribus correptus perit ex lipria febr . Omnia derentur illae mutationes , quae in eorpora
hae mala vidi AE plura adhue, in mise humano a febre fiunt, & quae effectus mris illis, qui cedis pollutionibus indulse bris dicuntur, quia ebri, ut causae , orirant. Per integrum triennium, incassum ginem debent : de his ergo sequenti par adhibita omni medela in juvene ab hae grapho agendum erit.
f. 87. GEbris emus, elerior liquorum expulso, propulso stagnantium agi- tatio, omnium permistio , resistentis subactio, octio, lecretio cocti et
erisis eius, quod stimulo Qeoagulo febrim produxerat sanorum mutatio in mombosam indolem sanornm mutatio in indolem aptam serre ea, quibus minus adosuetus erat aeger; Iiquidissimi expressio reliqui incrassatio stis, ea loris, doloris, anxietatis, debilitatis, altitudinis, gravitatis δον, Ι ἰοις productio Videbimus iam, quid febris in corpore
humano efficere possit , quatenus nempe in abstracto consideratur hactenus enim de stare in genere actum fuit. Supponitur enim corpus sanum , quod febre corripitur. Primus ergo effectus erit.
νuLsio. Patuit ex illis, quae ad g. 77 dicta sunt , velociorem eordis contracti nem in omni febre adesse Uerum non poterit cor velocius contrahi , quin liquida cordis avis contenta celerius expellantur,smulque propellantur per arterias . Si enim tantae sint resistentiae in arteriis , ut Orsanguinem in illas expellere nequeat, usis a tur cordis motus, & mors adest omnis autem febris vitam supponit non tantum, verum etiam, uti in Commentariis g. 73. demonstratum fuit, est ipsius vitae assectio.
conantis moriem avertere . In frigore mbrili quidem stagnant humores sanguinei saepe in extremis vasculis videri 177.
verum tamen circa cor petri majora vasa augetur celeritas motus sanguinis corde era
pulsi quamvis enim parca copia simultingulis cordis contractionibus expellatur in summo frigore sebrali, cor me palpitans tunc illum sanguinem, quem
expellit, celerius movet STAGNANTIuM AGITAT io. In plurib corporis locis, etiam insanitate, quaedam stagnanici mo ad plurimos usus requiri. tur, ut fiat accumulatio quorundam uis morum , a sanguine secretorum in cavis
locis corporis. Sic bilis cystica in proprio sibi receptaculo stagnat medulla in stahus colligitur in animalibus quiescentibus; opimum pingue in panniculo adi posci eoacervatum haeret immotum seres In eryptis rem sis ventriculi, intestinorum lentus sagnat humor oec Praeterea& in morbis saepe plurima colliguntur in cavis corporis, quiescunt, quae antea movebintur: sic abdominis , pectoris , cerebri, pericatalide. cava in sano animali mobilissimum vapo rem habent, omni momento ex minimis arteriosis fistulis expulsum, sed tarior portione venosis absorbentibus osculis, iahaec eis hiantibus resorptum ubi vero languet animal, vapor ille densatus χου lectus stagnantem aquam ex hibetis uri d cet Hydrops . Aucto vero motu per febrim. stagnantia haec in motum deducuntur uti quotidianis in praxi observationibus con
350쪽
sat obesus homo, ex febre acuta conti-Mua emergens, Lepe dimidium ponderis perdit, turpibus rugis accida abdominis cutis pendet , cui ante quatuoi decim dies pinguis aquatieulus propenso exstabat sesquipede . Undeis Galenus f Method Med. b. XIV eap. s. om. a. pag. 3 . ἰ6. , qui ad nimiam obesitatem curandam valida exercitiais calida medicamenta laudabat, monet, a Medico praedicendum esse, quod redibile sit , hominem , tali methodo tractatum , febre corripi posse, quae tarne febris minime a scopo aliena erit, si simul omnia recte administrentur . Quan. tis cum turbis bilis saepe per febrim sursum, deorsum expella in de corpore, nimis notum ex imo saepe in singulis tertianae paroxysmis vallatioribus bilem evomunt aegri neque hoc tantum , Verum eR.
dein illa bilis, quae antea in solliculo suo
stagnans parca quantitate sensim in duodenum stillabat, per febrim mota , timnuata, In sanguinem resorbetur . urinam Woculos etetice tere colore ingens. In curando Hydrope, ut stagnans serum Obile reddaturis expellitur de corpore, ab omni aevo adhibuerunt talia Medaci, quae febrim in sano corpore excitare Valent. Helleborum , Elaterium . Tithymalum Ueteres, audacissimas acrium purgantium d sec vomitoria similia, adhibuerunt recemtiores , quorum omnium usum semper c mitatur vel sequitur sebras Acerrima aro.
ara, piper, allium, ingiberisc. commendaverunt alii, quae omnia febris producendae aptissima esse patuit ex illis , quae ad g. 386. . dii ta suerunt . Tenacissimaariabalaria sanguis faex, quae 'per annos saepe immota haeret, per validas febres aliquando solvitur , movetur is horrenda mala producit isti postea β. IIoa dicetur Scirrhi indomabilis materia, quae per
plurimos annos innoxia saepe manet, 'Odo quiescat per febrim natam a quacumque demum causa saepe sic agitatur , ut brevi tempore in pessimum cancrum degeneret. Ex quibus omnibus satis patet , stagnantium agitationem inter febris effectus me. rito numerari ΟΜ Niu M PERΜIsτIo. Illa enim , quae antea stagnabant , a circulantibus nm ribus separata erant, & seorsim collecta
Ubi autem hae per febrim mota, venulis
telbrpta sanguini miscentur, una cum mnoso sanguine ad cur dextrum pergunt, Per
arteriarum pulmonalium angustias in venas, hine in cor sinistrum , deducuntur, atque ex hoc iterum perra ortam propellum tur . Verum ex Physiologicis Herm. Boe . Insu. Med. g. aro. patet, cuilibet partis culae languinis , ex corde in arteriam inen vatam' conniventem pulsi . quolibet tem.
poris momento conciliar alium motum nixum , Otationem &c unde necessario omnium persectissima miscet sequitur. Hinc natet ratio, quare, dum in obesis hominibus febre acuta laborantibus tam brevi tempore tanta pinguedinis copia sanguini miscetur de corpore expellitur, tamen in exeretis liquidis nunquam , vel sutem rarissime , purum pingue reperiatur . Urin quidem ruberrima est, sed pingue illud , salibus sanguinis per febrim acrioribus reddit:s
intime mistum , in saponaceam indolem conversum est iaces alvinae olidissime quidem sunt, sed nunquam merum pingue habent.
menti est ille sebras essecius,in ob huius neglectum turpissimi saepe committuntur in
Praxi Medica errores. Sic enim observatur facta esse ab Adorando Creatore nostra machina, ut novi excitentur motus in corpore, vel augeantur illi, qui adsunt, dum aliquid applicatur corpo ii, quod aequabilem circulationem humorum turbat , sive stimulo suo, ve obstaculo Dum a copi
se nimis et is potu erudi hyli nimia
quantitas sanguini miscetur , observatur temper duabus vel tribus post pastum horis febricula: idem fit, si dilhcilioris digestionis cibi assumti ierint, uti in praecedenti
paragrapho dictum fuit. Cum enim actione vasorum in contenta liquid , horumque reactione in vasa, chylus ex ingestis paratus , sanguini mistus , succeisue sic mutetur, ut, propria natura deposita , fiat
sanguis, augetur tunc motus humorum per vasa velocitas, ut causae mutantes eodem
temporis spatio saepius4 validius applicentur crudiori vel copiosiori chylo , sicque fiat resistentis subaetio. Dum in frigore se.
bris inrer inittentis stagnant humores sanguine in extremis vasculis, illud resistetis per febrim ipsam subigitur, &radit circ utionis aequabilitas finito paroxysmo . Ob hanc causam monuit S enhamus f Sees. I. V. . pag. III. periculosum esse
per corticem Peruvianum uno omnino
ictu Paroxysmum jam instantem confodereri saepe enim tunc , suffocato illo