장음표시 사용
11쪽
4 HERBARII A MBO INENSIS Liber N. cap. I.
litates optimo suo Ebeno adsistis, binas oriores viliori tribuat, hine nihil certi conchidere pinum. Observatum quoque suis Ebeni arborem in primis
iratuor annis re bo Ostitis me, quam magna amulque excelsa sit, dein per annum quiescit nee ex crescit, sed nigrum format cor. Sexto dein ac sub- aequalis. quoque magis sit cinermis hie cortex. eo matutior lia r arbor, majus me censetur Hus cor, uti & si supra radicem truncus ut alatus: Hoc autem intelligendum est de arbori,is in loco natali crescentibus . in plantatis enim vix decimo aetatis anno tale observatur cor. Aouum Latine arbor meretur, lignum vero
-ura, sed minus usitath, quae omnia ortum situm habent ab antiquo Hebraeo II et . Eaechiel et . vosua . ubi dicitur mercatores DGanit es qui versus realem extremam Arabiae felicis partem liabitabant prope ostium lacus rubri, ibi nunc uos Aden sita est, uti &e regione panis Asticae Trogi sitieae ei do elignum. magnosque Elephantum dentes venales adduxisse Tyrum . quae utra sine dubio petive tex litoreis fagis vicinae AEthiopiae, quales nodie sint 2Ielinde & Moiambique: Mes enio communi vocabulo illud vocant cai Aratu. h. c. carbonis lignum ab atro colore, uti ci Booronenses AHuo ct AH. ten h. e. nigrum limum. In Temata & Tidora vincatur B torum, in cima Ouin, h. e uiquid, quod
m. optimum. uti friata di bim est, quondam tabatur ex Auhiopia, navibusque inponebb Ma.,iquae . iam & hodie fit , nostrates vero illud de .cunt ex instula M. Mauritii supra deseripta . uti ci ext ladagaseam terunt, ut cum Dioicoride loquar, per totam orientalem litisiam occurrit, una vero is ea nigrior est at ue s liabit altera, ac Doridiu multi deteguntur loci. in quibus invenitur. Ora in otim mandeletas hoc ligno abundat, ex quo hicol
omnia opera fabrilia , uti sedes . se ina, mensas, Drmant, quae onere topiario blegantissime ornant, quod si tam amucioiu , prompte, atque pusillis instiuinem
tis, α tam vili reo.' ς ων mirandum sit. an restea Trinia male hae arbores in n.
tes ad uni di copiosae quoque occurrum, sed ibi non ita ab incolis expetuntur quam a litoreis populis, immo saepe ex hoc palos claus rum sormant; circa Johoram. Siamam, & Camb jam itidem invenitur, quod in Climam desertur, ibique satis vili venditur pretio, licet etiam in ipsa provincia Cratona crescat. In Monicia pono insulis. ae praesertim in Merones ii, se uena cineream vero Moluccae speciem tanquam divertan subsequenti descripsimus capite . cuius merrima plerumque species occurrit in Mana. eo& cciolo inter cinereum mixta: Lignum vero Meronense a nostratibus primum detectum fuit ei rea si uis', Κ: li anno NI i. ae dein in oecidentali eius dem l ulae parte Balat et to dicta, verum arbores ibi jam ita sunt excisae, ut post annum i 67o. fere nullae vetustae amplius invenian actores. Nostia natio illud quoque detexit lignum in insulis ad Eurum sitis, maesertim in Di mora Laut, uri quoque n interiore Novae Guineae parte Omn dicta, sorte illi porro per totum tractum Lustialem occurrit, uti ct in insulis ad mare magnam Austiale sitis. In quibus saltem itinerariis incidentalibus narratur illuu detectum suisse in
quibusdam insulis ante Chili 2 Peru situ, uti & ego quoque intellexi, illud reperiri in insula St. Helena, pauca copia nec bonae notata Paponenses insulaenim quoque exhibent, binis diversis coloribus dissimctum, cuius nigra species convenit cum Ambolam. s. cuiere cum Tematens, cujus primum circa litus, alterum vero lignum in ipsis montibus Messi alae cre.
Anno surculos ex Bomone desori jussi, quos in hortis circa castellum victoriam playtavi, qui omnes sere laetu progerminarunt, praecocesque tam dum, quinto nempe α sexto anno, quum trunci vix
brachium crassi eiciat, exhibuerum mictus, qui decidui
12쪽
Menum ab aemula iam temporibus in m. Ghruic Het GDMout is es van ruri disti, o rim filii pretio, sed olim multo carius erat quam ho- te vim ob dan, eer dr 't mel Gutar ,er apud Plirium enim L e. tegitur, aethiopes Per- Onbedens vir mam is Plin. loci est. Aiat, das da regibus omni tertio amio intinuam tributum silve- Mopsera l vn fretaris Minem ) aan de corinteam de ita emtum Ρhalangas cn. e. frusta) meni vo Persa uis e se 1 aren ta tribum meson t eumue 2 aurum Elephantum dentes t Licet amu ico ρbalangar dat it -- Mbenisvi nemor erus. Uerodotum in Thalia notetur taeenta suisse segmen- en oli avis-ta r Horae I D He Otus in Tha. ea, qui mos ad situm me tempus obtinebat. Unde lia ke', dar 't 2 en etyn Moeres, melis trianire dc mirim mihi videtur, Impis lib. eap. 3. nia, no tot et en ud duurae. Duaram th ver dent is, iam AEthiopis facere mentionem, sed putat omne il- cu Theophramis Ith. 4. cap. s. nisi met ad rept mn et ad lignum ex india deferri, ubi cus populari -- Mopsele, maar mont ias 't alleguar tiit Resen rem arundo M u id invenit, quum tamen ex epistola aaar 't 2D Landrman Alexander Magnua , metundencanda nae Meroete ad Alexandrum data constet, levi; daar nsebiam vir seu brio van C aee, X in . sese ipsi quem meat Pellaeum iuvenem dono trecen- ρο- ωι 3ωM, - Alarander Mns, dat D aan hemta meni se menta misisse, uti id legitur in adnota- υνι Fr Marcen Pellae,sum Di ggemam tessentionibus mari a Sta I in t e. ι. eap. 3. T re rasti: et ererim I . molen ΕMenb tyramdenhero , san men me lesuper confirmatur ex isto Aue is loco, Daedanitas ne R id sine dubio petiisse ex vicina ipsa AEthiopia . 1 unque venale adtulisse, unde & apud Poetam Merieti a menua Moratur, quod vulgaria exemplaria vitiose lesunt Maint ira: I Manitat ut in de Anno alie Gn Bodaeus , Stapci, op cap. F. lib. 4. Theophrasti: - -de in de mor . plausi vim Erechiel, dat de Dae sten, Mi Mise Ditis nomi uubri magis AEthina balande, te Tyus te maru π te Mar t den ri. Et I. anus Meroetiri Elamis enim ab ut ue lacus rubra parte sita est. nocque gre t mia, Gar de gemeene Exemplaren Mey 6 quartum pretio a e t lisnum, quod in sacra scriptu ra numero plurali oci urint, mus supra iiD. 2. in ca plis de Mallocho rationem dedimus, primum enim est secundum Acbalim, tertium να-
menum hodie vulgari est in ussu. reges enim non
tantum sua optra ex me habent lignis, nec idolorii mimaginest ex huc modo formantur, uti II itHolus inmemorato suo coauneruario scribit. sed omnia ins per sv llectilis genera ex hoc jam fiunt, uti sedes, stamina , ciis, mense, patime, Crateres, qui a quibus. n reisus in magno etiam hodie habentur pretio,
quam ex vulgari opinione omnia incantamenta ene
venti' Quo modo porro ad euneta opera seriesinatam extra quam in Europa adhibeatur, non memora.
himus, sed illis artificibis eommendatum fit, solum.
modo id adnotantes, Rhenum recens elaborarum m. oris es' oini, nec splendere, sed illum conquirerem endo incando. Tinctio lixe sit ope optimi a.
minenti, in quo quidam Ligni Sappmi ramenta ciparum aluminis excoquunt, ut ni edini simul pudi reum splendorem meam: Hoe bis terve tali modo meatum lignum poliendam est primo duris dein mol-luribus penietilis, ac demum pannis laneis & pauca
cera. Cimarii hae elaborantes Jjgnum mihi narrarunt, hujus ligni Tatiram cutim tangentem pruritum excitarer Experti quoque suere lignum Mauritianum mulis magis p tum possis elaborari, sed Deillime fratrii vitri, carbonibusque lupostum . vel igni iniectum
instar salia si epitum excitare . e contra E eronensio magis exhibet, crassumtiumue constat fibri
ae serra mesius cla rari potest quam Ter tense: Iamque hane speciem observavi ignem facile concipere, sed lente ardete . ac tacillime exstingui, sed in durum exhibrae earbonem . qui diu ignem fovet. la re Messica apud Indos non magno est in usu, vires caeterum possidet detergentes, quum patetic lis constet tenuibus ac subtilibus, sine notabili calore, sed Irarum exsiceat, unde non male a doctis m spe. eis Majaci habetur: Qitidam Indiae magnates, uti dictum fuit, ex . illo crate res Omant quibus vires soribum cuncta venena & incantamenta ei 'vandi di depellendi ex quibus coctam oryram alios. que cibos ieiunii diebus Astiopes edunt: Alii pro arcano havent hujus εrboris radiues propinare ad sanguinem illorum e urandum , qui mali is laborant ulcerationibus ac stabie, vel quaedam Lua venereae
13쪽
s HERBARII AMBO INENSIS Liberin. tap. I.
bene miscetur cum tenuiter etiam sit trita haec rasu- metrum ma tam mi n stiri a fit i ra, quae mox Lindum petit , si non crata ex hac erran erati an n Y Dn inerim Aut componatur puli: quo modo autem taenum sit in ' mer Mer Deum tig rur I uvio viri que ιparandum ci ciuilibendum ad Colliria, ut pupilli de- enon, Menn Y cige vis meia, mard putetur, actusque oculorum conservetur . ex Eurin det γε te gri e etino, σ m e era diu taurpaeis e stat libris. Contra puerorum abdomina du- - ma r. His t EMen a biniamen obrui. ra & tumentia purum eligitur Ebenum supra porrφy sex etia tota oeg -υ - co Gg-ppea te remon, mritim convitum cum aqua, ruxillo Aniam Cumina, bet petist ιι tenuareu, Lin men aien in citarianes, ct Numinis in Instis formam, quae abdo mini illinitur. quaedam interim Nucis mos ae m. na cum tantivo cilis, lactis cochleari insula infanti
in Africa sequentia seribit , ubi indigena lingua D per in iis Affrica vidus: Iti xera aviar in dege vocatur Haeton Mamrbis, h. e. nigrum lignum, a meme invia gema Haeton miruhie, duro Murm raden, en is de daar van 'χει μοι. t iam borisque cor est, unde hoc Ebonum Conlisitur, i
autem amor est parvis gaudera soliis instar Myrti mea G tibi tun densam dei Lis: uetis ore obscuro viridibus, ejus cortex nigricat, atque tres vel re boum mel aliene Maam, et in die vim Myti , en quatuor ejus observantur species. dinurinoen, demors is i-tae bal, daam is dris jτων ris3 sq.
fas Syn yma. virtutusque messica in ex auri retro aucto Mbus adnotantur. vocaturiue haec arbor taenus Indiae one talis pagi amplioribus talis. Anionae dulcis fructu eoronato. magno eduli in P ... M - Τ p. 66. m. Ε - --. inque species a Vis t. quoque pag 1 . . coatque mor in Tob. sub No. ALIL exuber
CAPUT SECUNDUM. II. HOOFDSTUR.
Cnerea Ebenus Molucra majorem gerit truncum amremque illo noemnentis, immo plerumque crassior est, comamque gerit latiorem. Eius cortex magis cinereus est, scis in vetustis actor ilia maculas contrahit nigras, hujus haeciei solia sunt multo Iongiora illis eronenci ultra novem nempepollices , quatuor quinqueve pollices lata, ae cuperbisna, ubi in brevem desinunt apicem, inserius autem angustiora, magisque laeta virent quam pro dentis inmiei, inferiore parie silva lunt, ibique acas inmotas ac vix nolabiles gerunt venulas .i periore autem parte simi plabra, ct juxta medium nervum suleata, quae petiolis instini curtis ci contortis, haec autem solis sine ordine in ramulis loca tur, quae emose circa ramos sese erigunt. Inferiora nutem vetusta folia qui ' modo sexve pollicessum longa, vix tres ditos lata, obtuso apice dcoris retrorsum fiexa . in medio elevata . instar illorum vulgaris Geni, ita ut vetustissum et Drevissima huius si iei cum maximis&Junioribus vulgaris conveniant sunt autem tenuiora α mecidiora quam in vulgari
Foliorum opor primo dulcis est, sed mox adstrimvens fit amaricans observatur, quum in vulgari dat. eior sit, stadia eius vetustiori amoribus credibile est , breviora , firmiora & rugosiora esta, praecedentis enim descriptio juxta juniorem arborem si formata, illa quoque Oca sunt instar vi oris. . notes
14쪽
Flores mittasque mihi hue oue ignoti sunt. uti distim is Molucera inhabitantibus non fuere observui. silicm arbusculain anno i567. ex Terea. ta .dduci iussi,quam in horto meo transplantavi, quae istina duodecim annorum spatium viri ad maris crassum excrevit, nee ssbres nee fructus produxit, licet statis laete dein vigeret, e contra quibusdam in tanta capitula ouare am rotunda in ramis observavi in.
stat Gallarum tDereus, sed non erant tuber Iosia.hre primo intulta fructus esse arboris putabam, stalia dissecans , nil aliud nisi insectum seu ver. mem in hin detinens, comperiebam excrescentiamen gallarum modo progerminantem, & licet multum is pendi laborem, ut ejus fruetus ex Moluceis mihi compararem, humaneus suit, operamque perdidi.
Ex mea autem sententia hae arbores non multum diversae erunt a vulgari, quum reliquae earum parum
adeo sibi respondeiati Lignum itidem ad vulgare tam gravitate quam crassitie adcedite Frusta .cro retii minet naulo sunt leviora, sed ubi sunt nodosia, aeque gravia sum Bomonenti, immo graviora aliquando illa okervavi, elaboratuque dissiciliora: IIoe autem lignum non ubique nigrum est, sed obscure sustum, cinereum, vel gilvum, nigri; striis longitudinalibus di. Roctum, siquando nigra praevalet sera. ae cinere a forma striar vin vel macularum sese obteria
Elaboratu & perdolatu hoc lignum dissicilius in
vulgari, quum magis crimm sit, serramque hebe. tet, ed inter secandum aqua continuo ipsi adfundeniti est, ne serra candescat. Et licet hoe lignum
eradum a vero nigro mulcym differat, eundem tamen conquirit colorem, si eum atramento fricetur&poliatur, Meronensique In ea repraestantius est, quod nempe non ita facile rimas agat, nec cor orat mutile, licet arMiro prolapsae per gravem calum inserius ad aliquam stillantiam findantur. A dimen. Latine Mutieea ct Gnosa. Belgice emtaatis of er um- matice Bomino. Celebe ct Manado Citu , utraque nomina vulgari etiam propria , quum mixtae inter sese ere. stant arbores. Ambas has species distinguo , prima seu olearis mihi nominatur Elenus Parvifolia, atque e Mentis Largesia seu Femina. Loeur. Ehenum hoc cinereum per omnes crescit insulas Molue , sed plurimum in Banda . vicini que Celebi insula parvas seu in Pruvincia Mana , ne porro inter vulgare mixtum occurrit in Mana
clim, SamN , ct insulis Telausensbus, uti quoque in i latet hera, de Boreali s Geloio plagis, Neu
rhia,& Moro, Optimum vero in parvis reperitur insulis circa illa loea sitis. . Si hoc lignum atramento fricetur 6c poliatur, adeo nigrescit, ut a vulgari dignosci nequeat, si v
ro naturae suae committatur, ac tantummodo poliatur, ex rusco cinereum est,& Eleganter striatum v
nis ae maculis nigris. ita ut longe aliud putaretur esse tignum. Dum veru magna ligna quantitas abradendast, antequam aequaliter stiriata & venosa conquiran. tur frusta . multaeque pallidae & albae intercurrant maculae, hinc plerumque nigro totum inbuitur colin re, ut homogeneum st. Moluctarum dc Manado in. olae hoc ligno non utuntur, nisi quod ex deciduis r Uribus mira aedium foment ut & claustia, illo.
Tum enim secures de cultri non valent has duras imcidere is ela raro arbores, unde & hae suae committuntur na Irae, inque tantam excrescunt crassitem, Me tam vix tresve viri has complecti possint; tumquenmeres ex earum corde formari possunt tres vel tres
cum dimidio pedes lati, ex quibus totae cistae, men. cae . similiaque formari possunt, quae es antioris sunt aclipectus quam usus, cistae enim ex lim ligno fabri. itae illo laborant vitio, quod acidulum spirent od rem , linteaque chariaeque in illis occlusae semper quasi humidae sint . ferreique clavi illis infixi semis Dor humidi & rubiginosi , unde conducit tales di stas interna sua parte obducere aliis tenuissimis ex otio siem ligno conseres asserculis,.quod vitium decimcti meni spe hus inteli neum est: In India
vero tales cime argenteis clavas connectantur, ut rishino praevenaatur, quo autem minor metalli alim qu tatas adhibetur , eo melius ligno e ducit. Binos
15쪽
Binos hujus ligni asseres cum Baeronens comparam, illi uisue massii in ora. rvavi multo leviorem , cuncta vero haee ligna d. scillima sunt sectit, nee facile pcrlongitudinem findi possunt, vero iretius succe. debant in limo Boeronensi . Alauricianum autem turni imi constabat substantia his utrisque, sed facilesti s liciat, at melias perdolari poterat.
In Rumphii Appensis haec addita leguntur.
Postquam descripta arbor in horto meo per vi mii teptem anno viguerit sine storibus fructibusve, eam demum sequenti obseri avi modo. Eius truncus ultra virum crassus erat, cortex es- nereus sine nigrinantibus maculis, si vero musici ex eo abradebantur, sub iis niger crat. Folia inae 1- iis erant magnitudinta, quaedam enim sex pollices Ion ga , ac vix dinos lata, inserius nullis protuberantibus uix oonata, ibique flavescentia. ita ut multa minora essent illis, quum arbor Iunioris esset aetatis, ne amplius erant Oppotita, sine ordine irregulari Iocata modo, quorum quaedam etiam retrorsum erant inflexa. eribu quo pedunculis insidentia. Flores nunquam suere obli vati, & in tota amore bini tantum in conspectum venerunt, qui vix rotundi pruni ma Enitudinem habebant, ex rociando quadrangulares, in quatuor obseuros sulcos notati, superius acumisisti lae brevi ae duro, hi autem ne iramio mano in 1idebam sessiles, cx quatuor obtuns apies storinato, ramulisque quasi incumbebant, exterius pallide virescenteς , maculisque nigris notati, intellexi autem sen-sm lutescere, interius repleti erant ea me dura ac flavescente exteriori eortici nc . Musae octorem rct renies. In horum centro quatuor parva locata erant
osticula, minora Cytis seminibus, sed plana. si trunci cor vix brachium cratam erat, nee nigrum, sed obscure cinereum, unde concludi potest, ars re hasce in insulis Moluccis in ingentem excrescere crassitient , antequam cor illud nigrum gerant, ad duorum nempe trium ae virorum ulnas, ex ligno autem ipso eo noscere possum Hebena strum seu D lin. Menum albam, Ternat sesque arbores unas eascemqde cise species: Extremi vero I mat ensis spieiei ramuli in acutum ac firmum desinunt apicem, uti in Varis .
ramum exhibet E in Hismer ubi Liu. A. eum majore exhibet lam . .
SUbsequentes species plerumque silvestres sunt, nee
pro vera habendae. Externa arboris facies cum vera potissimum convenit, Edienusque alba vocatur: Rus truncus 'u vir rectux de atrus est, sed mn adeo crassus, corticemque gem nigricantem, ex quo viscos destillat succus. si incidatur, quod in vinra Elaeno non fit. Ejus solia line ordine quoque loecata sint, majora. laete armis virentia & flaccidiora quam in vulgari, in vetustis arboribus rugosa & quin dammodo maculata Rug mletita fioresque raro conspiciuntur, nec conquirere eos huc uritae pinui, puto
tamen similes esse nubsequenti peciei: Nuslioum est album, solidum, tigrave, brevibusque striatum nigri lineis inllar pectinis, in quibusdam vero locis maculatum est,aeli set aequina conscissa ipsi adspersa
16쪽
M. In Bomne crestu tam alues Fbeni specie. hus Mnetiun, quam solum in planis saxosisque silvis. sed raro inurrit. Gui. Quum melius eaedi posse hoc lignum, hine aliquando a Boemnensibus usurpatur ad postes aedium: Apud nos rates in nullo vel raro est usu, quum hoc Iignum, si sit siccum, non elegans admodum est, aliquando vero ad malos minorum navigiorum adhibetur.
In Ita bii Anm De Ea tu AMA ulterius se quenti describitur modo.
inci ramorumque eortex est nin, sarculorum vero viridis: Folia-sunt λlitaria, lateque distanthrevibus tortuosisque pedi lis insidentia. vulgaris formae, a quinque ad novem pollices longa, binos cum dimidio de tres digitos lata, superius Nam & glabra,
inserius costis sinuosis pertexta, quae in arcus desinunt, sed ab Oris parum remotos, in brevem apicem desinentia. In ramorum summo raremus florifer progeminat sesqui pedem longus, inres ramos divisus, plurimum antrorsum erectos. Flores nondum inno, tuerunt. Fructus simi sistitarii & vagi, ex rotundo plani , magnitudine majorum inoperi sobvloriam, Luperius parvo apice a minati, qui decidunt, inferiore vero sua parte arcte insuerit pericarpio plano in quatuor apices divisis: Hi maturi ex susco nigricant. sub fragili vero Putamine fleba locata est ex octo ossi ulis composita , paucissim carne cibis ductat Omula haec sunt susca, dura, exteri a Parte rotunda et gibba, interna parte acute desinentia in .star iemi plenarum lunarum . quaedim instar dimidiatum Lauri baccarum , aliquando inro tantum quinque vel sex justam adquirunt magnitudinem. Lignum metumque est album, loliuam,& dum circa cor nigrum, uti in min. Boeronenses illud vocant camiten Poeti. h. e. Denim altam; raro a tem occurriti The et Iriat i nihil disseri a praecedenti. estque tanzummodo degeneratum, truncique lignum potassibmum albicat, in quibusdam locis nigras striis distimetum, aliquando para nigra praevalet.
17쪽
1, HERBARII AMBO INENSIS Liger IV. cap. IN CAPUT QUARTUM. IV. ΗΟΟFDST V K.
Hoc in capite de Mnius proprie silvestres spuriasque taeni species. quae ab incolis communicum vera indigitantur nomine, nigro nempe ligno, ob ejus coloreui, aliam cum vero Ebeno litates communes. itaque mea in binas alviditur species; inpiam uiam nempe octat iam. Arbore nigra m folia taeno proxime adcedit, eius enim truncus quoque rectus & altus est, an ossis,
ae plerumque virum ciassus, sensim vero adeo ex erulcit, ut vix vir cum complini possit, corticem
rit ruetosum, nigrum, succosioremque illo taeni, nus lamia sunt firma, rugosa , obscure nigritantia, paucis que foliis ornata: Quae magnam cum illis Meni habent convenientiam , sed non adeo crassa ae glabra sunt i quatuor quinqueve solia longa, binos lata, in medio Iuxta nervum itidem siescata, ab utraque parte obtuse desinentia, ovisormia, ac sere alternatim sibi ori visita, vix venis ristata. firma, nigra, ct siqvallide virentia. non splendentia. In Junioribus arboribus solia haec novem immo duo- Emim polhices sunt longa, tres quatuor ae digitos lata, paucis latisque venis distincta. Ramulorum extremum terminant breves & capitati apices, seniamin juniora sese explicantes solia, quod & in adultis me. ni arboribus conspiciuire Ficum frustraque me haeu que latent: tagnum Mus est albam, durum, soli. eum, venulisque nigris instar seronim equinorum disti m , aliquando vero intum maculis variegatum,
ζ imo nullum cor nigrum gerit, sed in senectute adioris hoc concrescit ad semi pedis crassitiem, non ta. men adeo nigrum, quam Veri Ebent, ita ut haec a dor magnam habeat adfinitatem cum pra: aedenti alba
Ebeno, excepto quod siccioris di nigrioris sit subma.
Arbis nigra lati folia crassiorem gerit mineum princedenti, caeterum ipsi similis est. Eius itidem flagella sunt firma, nigroque cortice oMucis. Folia quoque majora sunt, septem nempe, octo, vel decem pollices
simque in obtusum desinunt api τ .etuando
dum, horum orae sunt parum unuosae, soliaque palmcis parvisque venis ab inraque protuberant parte, per medium itidem sulcata , brevibus ae crastis petiolis altematim insidentia, sunt autem plurimum so lide virentia, maculata, ct cxesa: Fructus hine inde tilitaruo ervantur, set siles in ramis, Cerasorum forma &ma. girudine profundis calicibus contenti, latis ex pieta eonstantibuL Baccae hae plerumque viridis sunt colom, tenuibus &'albis pilis obsessi instir series, demum vero nigrescunt, intusque octo continem Milon. ea humida ovicula , nigris pelliculis inclusa, in oris posita. Si arbor eruris crassitiem habet, hos profert fructus: si cortex incidatur, intus flavescit; Lignum vero Meseat, nec nigris venultis distinctum. parvum cor ni sum geroes, quod in iunioribus vix observatur arboribus, hoc autem lignum nis adeo silidum nee durabile est ae praeceden . Iarim Arbor nigra, juxta Malayense Ca B- S. c u Arata inan Am inice Ax-Iten, h. e.
nigrum lioum , addito parviislio vel latisolio iuxta
variam speciem. I laetis. Invenitiar in Am ina, Boerone,&Coama,
sed nullibi copiose. Utramque potissimum speciem insitori regione observavi. M. Ambae hae arbores non magni aestimantur. nee etiam multi sunt usus. Prima sim parvisolia opta-ma est, quae ad postes trabesque aedium adhiberi talebat: Sit vestris haec species potissimum in juniore
caeditur aetate, antequam cor ierat nigrum, ad Cau. itra palasque, sed au aedes aedificandas non ita valet, quum non ita se durabile ejus lignum ae praecedens, ad tecta quoque non multum utraque adhibentur, qudm nimi sint gravia. excepto quod ex prima specie tigilla formemui, sed tectis non e duciti Altera Ocies, est Am inice Palaesti ducta, quae folia gerit glabra dc firma instar I seri, sed firmiora, longiora, & angustiora, quorum costa inferiora te
18쪽
re e mluberat, ab utraque vero pane adeo glabra situ, ut eorum collae latet ales vix ikrsentiri possint,sa ire qui e vel sex digitos linga, binos lata,
terat s insidentia petiolis , quae alternatim ramulis inimicant, qui tenue bat. flexiles. x lenti plurim
miTemes surcul . Eius truncus rectus est, sed nonia tum crassus, crasti nigroque obductus corti C, Halbis macidis variegacita est. Lignum recen
hvillat e , sed si uiri cinereum e , tenuibu Itias fibris, vique ad aedificationem adhibeatur, satisonabitu est, immo licet solum tangat vel ei inponatur. ictus raro conspicitur, estque ignotus: in I 'S- timora crescit in parvis silvis. multumquci differt ap denti inju Bam par, i soli a. ivera A metren arbor inincum gerit binas ulnas erasi sum, tum vero ejus cor cariosum est sic computruit, uti etiam plerumque hujus arboris medulla inollis est ecatililla, hinc eligenda est mediocris anatis arbor, quae uisam nempe circiter crassia est, quae ad postes aedium.
malosque navigiorum adhiberi test: Rus enim
trullius quinquaginta vel sexaginta pedes altus est rectus.& ime r. hune in finem eligenda quoquc cliarbor saxo, I aeutis Iocata locis. P. S. Fructug racemosi plures simul juncti dependeat magnitudine osticulorum Cerasorum, ex rotun eo oblongi, aurantii coloris. subque tali pauca cametabo reconditur nucleus fusis, cujus substantia est instar veteris Pinangae fructust Niger autem arboris
cortex tacite ducotticari potest, inque fila duci.
Axllo R Nia RA , ejusque species in Appendue
queati latius describuntur modo. Arbor a silvestris proprie menus est , ile dicta a nigro . seu ex nigro-viridi e reicis colore, cuius tres servavi species. quarum mina Est Arinnigra parmis,ιia, secunda disseias, tertia Latifesta. bor Rra paret is primo loco ponitur, quum elus limum sit optimum, atque barum specierum ea.
rabiliuimum. Rus truncus est rectus te altias, parum snuosio, Plerumque virum crassus. sensim vero adeo crassescibut vir eum vix complecti possit, torti rem gerit ni-mm, rugosiam. tenuiorem quam in Rheno; internelati iam , qui character est rarum trium specierum. Rus ramuli sunt firmi, sordide nigri cantra, rugosi, paucisque foliis ornati: Polia quam maxime conveniunt cum illix Ebent, sed non adeo sunt erassa nec glabra', quatuor, quinque, & sex pollices longa . bi nos de tres lata , per medium quoque suleo notata juxta nervum, qui in insertore parte acute protu rat, ab utraque parte obtusiu desinentia. cruciatim
opsesita sine notatilibus venis, firma. nigra,& sordide viridia, nec splendentia: In junioribus arboribu
nimem, immo decem pollices longa sunt, tres qua tuorve digitos lata, pauci latisque pertexta costis. Ramulorum extremum terminatur in brev sci capita.
s apice . qui sensim in tenera sese explicant solia, uti tu in adustis quoque conspicitur Eb nis. Flores solitarii uiter di post scilia excreneunt forma nano Flares referentes, ex sex flaccidis&deorsum pendentibus petatis constructi, coloris ex viridi ia- escentis, atque hi plano calici tripetalo insidenti in
horum centro capitulum erigitur planum, quod m Ducium excrescit. Fructus in rotundum exorcscunt glotium, qui ex sexaginta & ultra componitur baecis, duarum una prae alia protuberat, suntque Durae G minores ovis Lacertarum. Sub tenui putamine nucleus reconditur. in bina se enta divisibilis, quo-Tum quodvis ex plurimis tenuibu componitur squamistrarisve in sibi inpositis odoris saporisque aquos. vetustus vero hic nucleus solidus est substantiae suis, instar Pinangae exsuccae. ita ut haec arbor quoad Du. iam propullulationem magnam cum Canadga habeat dici finitatem
Mus lignum est album, solidum, durum, venulisn meantibus instar istorum equinorum pertextum, Mi quando latis maculis nigris variegatum . primum nigro destitutum corde, in senectute autem illud generatur ad semi pedis crassitiem, non adeo tamen nigrum quam in Ebeno vero, ita ut haec arbor quam maxime conveniat cum praee cnti alba meno, excepto quod ejus substantia sit siccior, & nigrior.
19쪽
etes in Hiicies rest ne inveni.
Parmisolis omnium tritum specierum optima habetur, aedificiisque apta, adhilbetur enim ad postes trabe iue aedium. Tectis vero nimis grave est eius lignum, sed tigillis melius conducit. In duet lenectute truncum gerit binas ulnas crassum in diametro, sed
dux eor internum penitus tum cst cariosam ac corrus tum . uti harum arnorum cor plerutaque in iuuentute est lis sum ac molle, unde eligendum est lignum mc diocriter crassum. unius nempe ulnae in diametro, quod optimum est trabibus, minorumque navigiorutti malis, ejus enim truncus altitudinem quinquaEinta 6
simaginta pedum adtingit, retius, ct integer; nunc in sinem quoque eligendum est tale lignum, quod in acutis & taxosis crevit locis: Niger trunci cortex facile
separari, ct in fila necti rotest.
Secundo Ar r nigra maculosa truncum quoque gerit reclum ci altum, exterae ni cantem, maculis albis notatum , interne .flavescentem , digitum serecrassum: Folia uti in praecedente locata sunt iblitaria,nompe, superius glabra, ct laete viridia, nullas geruntia notabiles venulas uti prioris, sed minora, tres quatuor vel quinque pollices lonea, binos digitos lata. in magnum apicem desinentia: Eius rami & sureulinigrum quoque gerunt corticem: Flores me hactenus Ialent. Fruetus a praecedenti differunt, crasso enim
lianositique petiolo mitiorem digitum longo fructus in. stat solitarius magnitudine Nucis iuglandis, qui, si rumpitur nferiore parte fovea notatus est , qua petiolo suit jus ius. Diu uiridis est, sed tandem in ni-rri ci furacitum qu si degenerat colorem: suberas o se d stagili putamitin caro reconditur alba & aqumsa, in qua tirni locantur ingentes nuclei, Externe rotundi, illaqtie parte, qua conjuncti fuere, plani, durissimi, & enauis putamine obducti, in quo dura ac seca conti crur sunstantia instar Pinan vetustae sed mag s alba, I putamini adhaerens: Sulcum per j - tud:nem gerit granulosum , per quem maturus seu.us deli scit, palumbaeque nucleos rostio suo exbnunti
non durabile cit, quum facile findatur, alii tamen id ad aediseandi ira citetunt, immo in inso toto licet lore. tur viride; Foco tamen optime inservit, uti Ari D.
cit hes parte orientali Colaia. In Leyti morae parvis errescit silvix. us. Haec arbor mamo in usu est in Colebes plata orientali ad silis contritionem. quod sequenti per. agitur modo: Hane findunt arborem pro soco. aliudi iniseent lignum, illius enim ardor est iaci. Ia & constans; inque parvas haec simul exstruunt pyramides, adcen Junt illa, sensimque aquam salsam mari. nam adspergisnt tanta cimia ne flamiara exstinguatur,
quia propier sumum diniculter instituitur, hac au.
tem tam diu peraguntur, donec omnia in cinerin sint combusta: IIunc dein colligunt, aquae iterum statis admiscent, perque cribrum vel pannum fili rant; tum multi hoe cinere & aqua repleti cacabi igni inponuntur, & tam diu coquuntur, donec in sal conversius sit cinis: quod ex duris & cinereis constat elebis,sormam sundi cacaborum habentibus, hoc autem sal in sumo
conservandum est. Hoc delicatiissimum est sal ad pultem Papeda usitatissimum , quum multo sit debiIius
lati communi. huius etiam par aeglubae in ore retunentur. quae lensim liquesicum, quum fauces sint rau. . optime enim tenacia ditatuit spina, pruritumque
Naam. In 't Artor nigra maeulosia . in 'i
20쪽
do etiam hi fidum; ejus orae parum vi lentur sinuosae, paucis parvisque venis ab utraque protuberantes Padi et Per medium vero sulcata sunt vilia, brevibusque inladent Petiolis crassis alternatim posita, plerumque sordide virent, rumsa sunt maculata, S C es a Flores hue usque i proti iunit Fructus in uno alte. rove loco Hlitarius ramis insidet sessilis, Cerasorumma studine, profundo calico inclusa . in latum desinens caput: Baccae me merumque virent, tenuibus albicantibus pilist instar seriei obitatis, quae demum nigrescunt , & intus continem octo oblonga humidaque ossicula nimis pelliculis inclusa in orbem p lita: Si arbor pedis erasitiem habet, jam fructus pro dueit, si cortex incidatur, intut flavescit. Ru li, mum internum est album , nec nigris venulis militum distinctum , parvum gerens nigrum cor, quod vix inlunioribus oluervatur arboribus, nee adeo solidum e durabile est ae praecedentis. m. Latine lactor nigra latifula. Malaice Caiudim davn BUM . Am inice se Dun Tra. Usus. Hae e species in juniore plerumque caeditur aetate . antequam cor nigrum Wrat, adesaustrali postes adhibetur; aedibus autem non ita in servit, quum ejus limum non ita durabile sit ae prae dentium, nocad ima multum e iam Me ligna adhibentur, quum nimis gravia snt.
Hae species tali nomine Gesoram apud V. . .
Lolin adfinis quoque est Ebeno , praesierum Lati.
soliae seu flati bensi res ndens , cujus truncus itidem est rectus, altus dc vastissimus, non ν tundus, sed ansulosus instar I ansii seu Nessat. Eius cortex est tenuis, durus, exterae nigrican , per icin-mtudinem fissus, rugosus admodum . interne siccus cirubens. Rus iblia iunt oblonga, illisque Salize ascetant. sta sunt minora, novem, decem, vel und cim pollices longa, tres ct tres cum dimidio lata. in. serius sensim angustata, brevi crassoque petiolo insi dentia, paucis ac tenuibu venis pertexis, quae oblimae admodum decurrunt. . Ore vero parte haee solia interile virent di fabra sunt, inferiore athitantia, pri re iter iam meaeum tenuistimis & albicantibus pilisitis initar ad ramulorum extremum itidem Observamur. alternatim autem lorata sunt solia. Hos ex ea lice quadripetao raro pentapetudo, qui intus repletus est Nurimis tenuissimis ac brevibus seamentis seu staminulis, in quorum medio ea- mullum conspicitur rotundum instar pomi, quod inminum exerescit, qui primo obductus est lanugine instam serici, L apice oreatus eae Friicius hic maturus est pomum maximum Limonem