장음표시 사용
31쪽
Sinnes illud perforant. Sic quoque sollicite curam. dum est. ne alburni quadam parare uianeat intrabibin vel postibus, quum omne illud ac praesertim Quod in
Occlusu deponatur locis, intra paucua annos degeneret in albas somicas pediculosilue . quod animalium genus innovam pestis grassatur in India, quibus plurima supellectilis para ipsaeque per titur aedes. Ela.
ratum lignum faecibus vulgar: sc revulae politur, ut elegantem suscum s lendentemque adquirat colorem, vetus vero in aedibus adeo indurestit, ut vix clavus
traiiei possit, adeoque firmiter rubigine ipsi inhaerent, ut non nasi fracti di vi evelli possint, uti ct hoc multo difficilius elaboratu est. Optime etiam soco inservit, sed alia leviora ipsi admiscerula sunt ligna, ouum M. tum lente ignem concipiat, si vero temel nammam
sulcrperit, vehementer ardet, sortemque emittit ea. lorem . solidosque relin ,uit cartiones; ad naves exostruetidas non adhibetur, quum nimis ει grave, nec in aqua durabile: Hoe insuper vitio laborat lignum istud. quod magnas nempe circa eor gerat fissuras, quae Laepe per totam decurrunt trahemi licet cor caeterum meo sit durum ae reliquum lignum, quod ligulariis multum taedii adsert, si trabem cressiorem in asseres vel minora secare vesint segmenta: Hae verositurae plerumque huic superveniunt lignopergravemiaplus i him, vel si arbor vegeto nimis reserta sit sum eo; attendendum cnim est, diane non caedi arborem cotempore, quo tametis solii floribusque sit onusta, nee Plenilunio, quod & de omnidius tignis observandum cc notandum. Ad cistas & scrinia feminae lignum me. lius conducit, quum fuscum, levius α facilius elaboratu sit . quales polimmum sunt Minonenses cistulae ulnam longae ac pedem altae. Iuniora seminae folia suspectis adeoquuntur piss-hus, quales sunt inflatores, duriones, similesque, ut
Vetusti' trumn cortex, uti d1 tum est, sponte se. tiaratur, lub quo alias regeneratur, qui sensim qu que decorticatur, talique modo aliquando quatuor, cuinque, di septem lamellae sibi invicem inhaerent , quae emi digitum crassae, multisque angulis involutiae alligenter conliguntur& adservantur in usum medicum, contusias enim hic cortex ct cum veteri mastica tua Pi. nang. , vel aliis incoctus cibis album pituitosumque si ii fluxum, aliasque diarrhaeas. Primum sola ma. nicatur Pinanga, tu usque ejus calce inprae 1ζus exspuitur, tumque Re adsumitur cum paveaeontam rangi risis amitate , ,Muraceu, iis iis, glutitur: Zin ber additur, suum hi plerumque morbi ex frigore & ltomachi staceiditate suum ducant ortum. us fabae in Sunuieta ultra denarii magnitudinem exerescunt, quae reserunt fructus fabae marinae seu Bis 'rau, quas plebs conligit, earbonibusque vel cineribus calluis inponit & torret, donec ipsarum pelliculae dehiscant, quas dein per tres vel quatuor dira in aqua macerant uda, in Lepida iterum renovant,
In Batsi ama tappbus suidam fuit Observatus, qui
venenatos comederat in litore holetos, unde veri .nosas erat, mirisque viris juxta litus sese circum . vehat, donec ad Metrossiderum accederet, jux cor-Mem rostio perforabat, unde reconvalescebat. Hinc homines edocti suere. hunc conducere corticem contra anxietates perniciemque Boletorum . si recens nempe cortex, vel Iignum contritum adsumatur. Amboinenses seminae viridem edunt corticem cum
Pinanga, si in gnatae sint per totum inpraegnationis tempus, ut i arum scelus sint robustiores in uniores. Anno 1678 in vetusta decidua Medrosidem in Ama-hus sm montii iis observatum fuit in eratarum rumorum meditulliis gummi quoddam, sa re& colore A. caciae simile, inisar picis nigrum. O ingentis admo eum saporis eum quadam & levi amaritie: Hoc gummi superior s temporibus non fuit notum, ac lignum,cul a serit, ex nigro magis fuscum & durius erat vuls ari Metrosidero. uvius summi nauca copia ore alsumpta omne mucosium adtralue, depuratqae illud
32쪽
TErtia Metrosideros a praeredentibus diveria est.
quae in Molaccis ita vocatur, in hisce v ro insulis nomine Samar nota est, in marem quoque & fiuntnam divisa, ex pta tertia Oecie S mar Adire seu Samar fungosa dicta. Primo Santar mas seu rubra, quae usitatissma, sit vestriam arborum aluistina est, re crasmque adsur. gens trunco, initar m oris mali erecta est; rius soli a vulgaris sunt formae, quinque sexve ciret:er pollices longa, tres pollices lata, ad oras serrata, sed non ita pro- si eae illa Arboris 'quis. sicciora autem Stirram , in iunioribus vero foliis prolandius senata sunt & lon. rora, amari saporis, costis paralleli, obliqui, distin. a, ac solitaria, irregularique ordine ad ramulorum extremum Posita, plerumque laciniata & exesi, ita ut vix int m in ramo reperiatur solium. Ramuli tales plures conjuncti sunt, erecti ad rainorum extremum. Cortex est glabor, durus, & Irallide sus rus, Da loe, interna parte intense luteus, rustis pertextus
Flu ad ramulorum extremum progerminant, uti Mangae flores. qui simplicibus petiolis seu julis, tres di quatuor pollices longis insident, tres simul plerumque juncti, horum e quidam bisariam diuisi sunt, tuli hi indique obsera sunt parvis viridibus capitulis, quae in flores sese aperiunt parvos, ex septem albo latius petaIis in or, pcilicis instar patinae constantes. oui plurimis brevibus gaudent staminibus, totumenosculus haud multo ma or est semine Catiangli. Gra. tum sed debilem sandunt hi sores odorem. ac plerumque inutiles decidunt, unde & in plurimis arbori-hus nulli observantur fructus , exceptis iis, quae inimis crescunt montibu . In natina ista fructus crescit mininius, vix major viridi Cassano semine, durus, angulosus, externe rubens, seu seniam nigricans, qui ducissimam a rix notabilem continet i ullam eo. in & substantia albi papaveris seminis, unde mirandum est vastissimam ac gravissimam hane silvestrema
horem ex tam tedui rudimento suum capere incre.
Ex vulnerato trunm laete rubens instar sanduini exstillat succus, in Moluccis nempe insulis, ex Am- incnssibus enim arboribuq plerumque lympida de pluit aqua, quae rusta exsiccatur. Α lignum est rave, ae Vecns, tam vel rubrum, sed siccum meum est instar Syderox, li. quoque magis id aquae salsis exponitur, eo magis nigrescit. Seeundo Samar femina similem erectum 6c aItum ac mas perit truncum, sed cius conex Obscurus magis est, musccuus, facileque frangens. atque incisus u-cam exstillat rubentcna lympham. Rami plurimi simul jun i sunt, ac plerumque tres simul uno ex centro ortum suum ducum, quorum unus semper minor est. Folia eius sunt Elitaria, brevibus petiolis, sed longiori is illis maris insideraria, a septem ad decem pol lices lonsa, quatuor lata, nec nervus medius di e per medium transit, ipsorum orae non ita profunde reat ae sunt ac illorum maris, in quibusdam tamen locis aeuti apices observantur, pianique sinus, costa inferiores oblique admodum decurrunt. π ertim posteriorex, ipbonamque sapor parum amaricat cum adstrictione. Flores haud multum diversi sunt ab illis praecedentist Fructus colore, magnitudzne.& forma cum G. rasis acidis conveniunt, non persecte sphaerici, sed parum gibbosi, ac superitu ineola notati, glabri, ae lendentes: Horum caro elmustera instar prunorum silvestrium, adstringens, multis sinuosis S emamina. tis ossiculis repleta. Lignum recens caesuin albicat, sis siccum ex flavo fuscum est, titis durabile pro ae .dificiis: Fructus maturescunt mensibus Februario &Marti . Tertio Samar Mer leu fungosa maxima gerit solia, eorticemque succosum, sunmiumque & aquosum limum, nulli operi utile, unde & contemnitur. Iatine Moluces. Belgice Ter. vin Trar. Nut. Maraice in Bess --. Terna-
33쪽
tiee HasabG Am iniee Samar seu tar Maspe aliari nomine vocat aer Samar Batis, ob lapideam ejus substa viam, ac durium. De M. Optimum ae tuberrimum lignum eresest in Nolueeis, tum in Amboina, vicinisque iNi insulis, ac Iraesertim in Uliasserensibus: Non amat litora, vel ea ipsis vicina, sed altos montes. M. Ad aedes no aque hoe lignum adhibetur, pncierim ab LIliatarctilibus ligiliariis, qui non tantum postes ac trabes pracci arum ipsarum K tam ex eo Grinant, sed eostas in per carinas erravigiorum Corre Corren diei ira , quod certum navis genus est ratis more sabricatum, lateralesque assero, non vero constratrum, quum lignum hoc iit nimis grais, sed in aqua marina curabile. si in aedibus hoe ligni Aenus diu fuerit inveteratum. adeo indurescit, ut clavum uatis nere vix possint, in muris vcro eodem consor. vandum est modo, quo an: Heus Sy mxylum mitiarat a non adhibmur multum, quum illius
lignum non sit duratae: ob eorneam ejus ii stan ei An dissicultur quoque ster medium cae , sed per longitudinem Deile finditur. Magi Indies hujus adiboris radices ei diunt, quaedam incondita mussitantes more si verba, basquc cum quibusdam aliis radicibus supra caput gestant, ut juxta tribrum opinioni inmunes a vulneribus essent in bellis. V Arboribus Am inensibus seu uo adςo raro in. vera r. in Ambianentes ipsis steriles put i, dicumque a multisa ex radicibus veterum arborum propul-ha re, uti in Soceo id fit arbore: Tematenses contra firmam Ductus illas Idrere, qui maturi ex rotundo
om sint instar ovi Hlui via , qui tenera etiam c. suscit solia in olus coquunt. vel cum piscibus Pro
condimento edum, licet maxime maiment & M-sti nisu, q*a, binas qualitates ad sanita; ein coadu cete dicunt
CAPUT NON UM. IX. HOOFDST V K.
'intra Metrosideros spuria est species, mixtam. que gerit secundae species naturam ut di s uain. padanae, huic auten, proxime adcedit, videturque sinu stris vel montana eius species, dividitur.
mie in mat i & Minimum Primo Treuian mar truncum gerit brevem . crassum. ae parum, sinuosum, quem vir illius compti m nequit, eortice rugoso , ac muscoso obductam . rulnera.
tu que lentum exsudat lae instar P j. mpadaliae. Ram iacti silue itie lares sunt, quibus folia simpli. eia insident, triti O ordine positi, pauco numero, a lex νd 'vem Ionsa, buun cum dimidio ec tres lata. oris libus; in aptem Me em firmumque hientia, ita, inparabae similia, sed maiora, me ii terstita multo minoribus cancellatis repleta simique i, obscure viridia nee splendentia. Jun mim arborum folia sunt rugosiora, inque rinsorum oria signa quaedam vel vestigia angulorum ad . pareat,
34쪽
ritent, medius, maloresque restae pilis anici eante quasi arena obses e sunt, uti & petioli, ra .
crudesque adcerta es, quae superius obtuse te inantur nec talem gerunt longum apicem, qualis in I flam- gemunt spadaha observatur. discue . ur Hue eo Hribbor, et D mel of
longius euio infidentes petiolo, peculiaris lamiae , qu Iis tam in aliis consi eatur arboribus, videntur verosne foribus provenire uti in aliis lactescentibus arbintibus. Primo videtur hie frustra cise simplex, magnitudine Prunt, rugosas, ae punctulis notatus, ex rutundo oblongus, in saperiore ejus pane & ad latera tres quatuor et alios omittit fructus allux sormae, vol planos vel eoinpres s , ae plerumque duplices, vel etiam ternos, ct quatem , atque hi stini glabri, sed molles instar seriel, ab utraque parte paucis perforati punctulis, quorum mi vis circulo notatum est. Majoris fructus color ere pallide viridis, minorum vero aurantii eoloris, imus Camem gerunt len-ram & aurantiam, album exsudantem lac, quod in hi his in fructuum exteriore parte exsecatur: In nae came ossculum locatur rotundum instar minoris capitis dardanae , obductum carne quoque aurantia, sul, que hae tenetum 2 album putamen insis testis ovi, inque hoc durus ti fuscus nueleus, in bina se menta di ubilis, imus porro fructus inodorus est 4n Himes ora hosce inveni non majores, nee ran verio digito longiores, ex rubro de Lisco colore mi tos, arre inres, pariamque eompres , caeterum
primis rudimentis stuorum mpadaliae similes, paludos . virides, ae demum luteos, exterae parum I
gesta, instar linguae imme molles & fungosos, parumque ierosos. ae lac exsudantes. Lignum tignis utile, eodem fere erestit modo aela Sideroxylo, in medio nempe cor durum locatum est, molliusve albumum externe illud ambit, estque porro adeo simile Me sidero vero, ut vix cui ingui
possit, execris quod Tad an levius sit mesusque elaborari potar in aqua plerumque supernatae, iotu que in venulis suis flavum repraeseruans sulphur, in seu imum, dumorem inisque habet odorem Metrosidero: Cor recens caruini intense luteum est, sed seeum pallide fuscum, inque aedibus nix eat, seu in sumeum vergit solorem, color enim eius luteus nulla servari arte potest, isque adeo ν ave, ut in
aqua ad dimidium submergatur, non vero in totum p tit fundum, e etiam nulla in corde plerumqtie ovis
cavata sunt α cariusia, atque ex ejus laturalibus segmentis assereuli tantum formari possunt satis duri, ac deroxylo maxime similes.
Secundo Ita in ferrum talem quoque gerit trun- eum ae eorticem, sed ejus folia sunt majora. decem& undecim pollices lonis. quatuor lata, oris aequa
Iibus, unde &ah Bitoeuli differum, inferius quoque
eopiosiores gerunt venas, ac rumsiora sunt, coloris sudincani: Usbruan vero petisu, anteriores ue raelitum rum e sunt ae pilosiae. t Iulus mictus solitarii
t rari excretcunc magnitudine prunorum, rugosis quoque punctulis obsiti, sed non minores gerunt istos fractus, Pos praecedem: Totaqimue a rviseolbiurget latae, ejusque lignum citrini est eoloris, nee ita iusseum est, si siccum sit, ac praecedens, estque mollius, minusque durabile illo maris. Utraque ligna prudenter secanda sunt luna silente, quumque ara res nulla tenera mittunt solia, alioquin hocce lignum Deillime cotas generati Fructus sus observantur mensibus Martio α Aprili, quum optimum etiam MDipo ar res caedendi sit tempus. Nomen. Latine Metro res Divia. Belgice Bastrararier bour. Malalee Diampadata quum ejus -stra quodammodo illos Tqampadinae reserant. lnt timori hina gerit nomina , a plurimis vocatur T. - Κ e. Muiuiis Is t iideras, a quibusdam vero Ue- μα α Ana Κωπι quasi Amba Eman, h. e.
TV m a Munt a. Lurus. in Am inae montibus erescit. vieinisque 5- tori collibus, non in densis sed paravis silvis ac plurimum ad montium maerupta & declivia loca, tres quatuorque simul artiores uno inveniuntur loco, ripiosius vero in Hitora regione quam in Lenimora, si raro
35쪽
formari possunt ligno, Inetereaque recens caesum ad aedes adhibitum quam iacissitate a milita exeditur, umde es Am inenses eius postes eligunt si 'nte in silvis
ecciduos, quorum exteri iam computruit ad uinum, qui rediter porro caeduntur, domi sum adponantur. Recens vero si postes feminae adhiberi etiam possunt, si rimo repleto saepius modo exponantur lincis, quales plurimae ilint incolarum casae, unde dura biles sunt, adeoque indurati, ut puli ut sonitum edant.
Optiuium qu ue est hoe li in cistellis ex ipso sormandis. quae elegantiores ac leviores sunt illis verae Meet deri, nec umquam adeo nigrae vel suscae sunt.
Desectu Pinanae hujus minei cortex recens adlii beri potest, qui dulcis est saporix eum levi adstruit ne, ipumarnuue ori adeo rubentem reddit ac vera Pinanga, si uri α calx ipsi addatur. in tem hoc lignum durabile admodum est, sere acn a, quod nempe sponte lua emortuum est,
atque in si is dejectum, qualia frusta aliquando inventumur multos per annos incoma; a vcntoque cxponis, quae sieci nigra sunt, α ab alburno denudata. quae inteme intensum gerunt luteum colorem; sique hoe lignum assii e insuritat. satis durabile est, si mineo terram nonadtingat, vel in loco humido deponatur, unia mox putrescit.
mitiis tali ramos Maere D 'lia it. A. να-- hvmbos irregularibus onustum
Iemae lat. quorum ossicida seminaria eo iciuntur ad aamininum uteralium humum. B. Vero ra-- femi exhibeti
CAPUT DECIMUM. Cosassus. Cosassu.
Post Metrosideri species hoc celebre tigrunn suum
obtinpt locum, cujus tres nobis obvenere species: Primo viat seu rubra; Secundo alba, seu pallidat Tertio nudsi. quia Amina vileTutatur, quae omnes parum forma, modoquia crvicendi rarem excepto lignorum colore. cis Titi actor est alia truncum gerens crastina, oui mox linuola α angulosus ac raro rotundus est, Ledeon sus, fiucisque inpressus, cuius cortex est glaber& palliae cinereus, siccua. ac tragilIs, in mare intus
luteus, sortisque Odoris, sed non iucundi: Ejus rami faehidesque admodum scabra sunt, facileque abrum. mintur, nec inflecti possunt, quin fra antur, in tri. eati illi autem positi sunt, hae vero cruciatae, nee ad. modum extensae, fuscoque dc glabro cortice obductae, mi in semina minis viridis est. Eius solia sunt longa & angusta, illaque Sampactae reserunt. sed sunt sicciora, superae intense&obsic re viridia, subtus sabinearia, Plerumque ternata, n-uueraclaides sint longae, post superiorem μliorum remionem unum auerumve par locatur opposit m dc cruciatum, sunt vero Mia palmam longa, tres diν-ios lata, firma, ac plerumquc quasi se mi aperia vel culata, eos is parallelis ac transversalibus pertexta, subamari ingratique saporis. Feminae lalia sunt m o. xa, flaccidiora, temaque superiora plerumque bina ternave alia habent paria supposita. Maris solia. terna nempe superiora inaequalis sunt lonstitudinis, supremum nempe seu medium octo no. vemque pollices est longum . binox vel hinos eum dimidio latum, postque illud nunc si molex nunc g minum subsequitur par in acutum desinens apicem, superiorque solii Umidia pars brevior quoque vidumr altera, in si remo vero ramulo solitarium ali- uuando etiam observatur solium loco trium, quum vetusta saepe decidant, plurima autem horum pars verrucis pustulisque quasi ita obsessa est, ut inelegan
Flores in ramulorum summo praeterminant initar illorum Ligustri, magnitudine ae forma illorum Lagondi,
36쪽
ondi, vel Rosmarini, coerulei, ad oras albicantes, hi autem coplatiores sunt in semina, inquemMoribus rammis. Fructus tales quoque baccae lunt quales illis Ligustri, vel paulo maiores magisque in vacemis extentae, hae parvis insident perica iis, nec persine sphaericae sunt, sed parum compressae, primo virides, dein nigrae, exterius succosa obductae came instar baccarum fruticis aquosi, intus I fatur ossiculum durum, instar acini baccae vitis, sed maius,mansque striatum. Limum secundum tres diversas eius species triplicis eli substantiae di coloris, vulgo externe molle est, alburno albo vel pallido obductum instar Metrosideri. huc veto alburnum non est crassum, atque in vetustis ardoribus fere totum consumptum , ita ut quod adtignum adhibratur, eius corvoque sit habendum, in omnibus vero speciebus hoc eu solidum, tenuibus constans fibris . non facile nee recte per longitudinem findens, Eravisque, si elaborctur, odoris, sique adtentis perlustretur oculis, quum transversum si s etiam, pallum gerit colorem , a si humidum esset. Ue. iustissimae arbores aliud insuper generant cor, quod magis sus eum habet colorem reliquo ligno, nec fa-elle ab ipsb dignoscendum.
Peculiare quoque maris lignum est . quod lapideum Psassum vorant, durius est dc tenuioribus cm stans rix, reliquis, brevibusque ex venis constans, non rectis sed obliquis, ae voleticolis, in quibusdam locis sinuosas strias constituentibus sere uti in Cayu Marra. quae tamen vix e longinquo notari possunt, si invete ratum ac pol num sit tignum. Reeens caesum colorem habet pullum & humidum. sed fictum ei trini est e loris, in einereum tendentis. Illud seminae maiores ac pauciores gerit venis di pectines nee ita intricat ouae diu cinereos vel aquosos, sed deinpallidiores quam praecedentis. Olliusque zst ac facilius secari potest, sed non durabile est. Tertia ac pessiima species varietas tantum est seminae, paucos gerens pectines, sed rectiores strias, pectinesque arctius locati sunt, qui diutissime aquosi stant coloris di naturae, ita ut per annum deponet in sit, antequam sit siccum, se et-que tamen, si scantaur, magis fuscum praebet colorem: Operi scriniario minus inservit, suum crassioribus n. nee fibris, inelegantemque Praebeat colorem. Anni tempus. Plores menti: Majo observantur,mactusque sunto, loca amat maritima, vicinosque ipsis montes, suoque altiores di saxossores sint, eo melius exhibet lignum: Quidam ineolae ac praesertim Banga Fenses, huias arboris ossicula terrae conrnittunt, un de totas colunt silvas, arboresque elegantes, crastis,
ct erectas, quae ira formamur. si iplarum rami saepius amputenriar, uti id in salicibus fit, unde de lato, hujus ligni conquirunt asseres. Alani . Latine C a s. Malaice Cus Fusis. Te
natice G modi via. Marassarice C, tun V. Am- inlce pinu. ain quibusdam Pali. Prima ejus specios vocatur c aisu Lacu Lacu, dc Ofasis Batu. Amboinire nuru Altera haecies Gyassu Param amAm inire Pasit Mibina. Tertia species fassa Gabba Gabba. Amnoinline Pit at L M. Lam. In cunctra orientalibus Cindies insulis oe- eurrit, in ec Maureis, per Burronem dc Am- ina n. usque in insulas ad Ilarum stas. In Gerone copiosissi,ne crescit, sed quum solum ibi sit humidum. laeet etiam saxosum, non tam bonae est notae, quam illud lignum, quod in Ain inae collibus saxosis ere.
Ufur. Ad naves aedificandas nullum lignum massisadhibetur hocce, quem in finem, uti dictum fuit. plurimi
incolae has plantant & colunt amores .ae praesertims eundam dux speciem seu seminam, quae multo plures eae rectiores latiore que afferes, quam mineus maris in tuus di laveis excavatus, incurva autem
segmenta conducunt navium costis, recta 6 longissima pars carinae inservit navi rum Corre Corrcn ei. ctorum , Malaice Lunas, Tematice Mabera, Am.
vigiorum , qui aquae subm 4 esse debent; hoc enim litium in aqua marina omnium durabilissimum est, nec sicile rimas agit, fissuraeque ejus arcte per il-
Tota navim ex hoe solo formari possent ligno, sed hoe ument perficere ob dua gravitatem. hinc bi-
37쪽
ni tresve inferiores asseres excitissa, ex praee denti, ligno nil nisi inferior navis para exitivitur, reli. qui asseres eo pertinentes ex leviori eliguntiar lignαὶ laris limum sceum politissime elaborari potest, prae--im illud, ouod in silvis sponte deciderit & exste. earum sit, colorisque .st adeo eleganter citrini ac Buxus, de erassioribus semper venis distinctum, im struitque cistis di scriniis ex eo formandis, longis
vero tignis ac palis non utile est, quae in medio onus sustinent, quum lacile fransatur. sub terra durabile quoque est, inde re Maeanarentes aliaeque nationes , quibus abundat, crassus ex illo formant alsere'. quibus sepulchretoriam suorum oras obducunt, aethiopum more, in quibus demor os sepeliunt: Mini enses quoque experti fuere, si hoc lignum per aliquot amnoa Rab terra sit eonditum, petraesieri, hunc in finemra editullia sumunt vetustiuamarum arborum, quae ad tres pedea in argillo a ae coenosa abscondunt terra cir ea aedes suas in locis declivibus ac humidis . ubi ori Eae paleae aliaeque Beso projiciuntur, unde intra binos tresve annos in lapidem degenerat. Dene iis hare polieissim' est, ex suseo cinerea, seu loris hepatiet, citrinis venulis ae .orticibus distin.cta, iis in Iocis, in quibus nodi antea suere, Me due glabra est , ut nulla ipsi adhaereat aqua, instar Generitis oleae, exqvi lenues formant cotes, quibus acuunt tela et arma, politaque recli une, quae sicca iis adteruntur, haec enim denuritis ma non minititur, sed seditum aliaque metalla ipsi adhaerent tanquam iapidi Lydio . unde ferrum aeuitur 6c politur: Tale qumque liseum supra in ea te de Mangotana deseripsi
mediam, quarum primae quoad solia & lignum similis est. sed ejus truncus rectior est. Folia bina temaque limul conjunguntur longis insidentia dunculis, quae in ramulis vero cruciatim Opposita sunt, atque hi glabri sunt. cortice plum i coloris obducti: Folia quoquo illa reserunt cof Tmaris, sed abriora sunt, & laete magis virentia, costas gerentia transversales dc protub tante . ab utraque acumi. nata parte; a sex ad novem pollicus longa, binos ae binos cum dimidio lata, lateralia vero folia sempersunt minora, odoris gravis, si conterantur, fere in .
mr illorum Gum irata ramuli lant longi, copiosi, ac flerumque in triangulo positi. Notes in pari is progerminant umbellis, quae ex plurimis eomposita est capitulis viridibus instar seminia Sinapios . hisce insident stosculi minimi albi, vix visibile , longi tuli, haud multum aperti: Fructus sunt illi. ae longae , angustae , higeminae, communi
ex maiori pedunculo dependentes. Siliquae hae viginti & unum pollines sunt longe. teretes, Culmum crata, vel tenuem calamum, exterius panim striatae, ex duplici pellicula compositae: Cutis autem harum exuema striata per maturitatem finditur in multa lon-ν flamenta, sub hisee dura de continuata remnditur Ilieula. stava, convoluta, minima obeludens om-cula seminalia miraeea, quae ad oras suas tenuissima albicantia dc inriar seriei splendentia gerunt filamenta. o ia vero haec involvuntur simae α herbaceae me. dia.
38쪽
liae , si aut ran convoluta illa pellieula sese aperiat, plumoliam illud quasi ae leve scinen vento avolat, ita ut nullum in siliqua supernit, intereaque pelliculatum quas extensa est instar te in lamellae chartaceae, his-- vero siliquis ae semine paleareo convenit cum a bore Pude Cortex sceum & savum ossidat gummi seu lae star silphum quod etiam observatur in illo bent imum eri solidum, ponderosam, te ibin ollulis erum, citrini collaris, ad oras vero pallidi odoris gravis, durabile admodum, nec unquam cossos ad
Arini te us. Plores Iunio mense observantur, stuctus vero maturescimi necis seu oecidentalibus memfibus, mox post Canarios. Noemon. latine GD r citrina. a citrino e lare: Malaice pure me u. Ain inice t Icto. invit Aiso de inisen, quibusdam vero Moeri u I. Baloire C u Ba u. Deus. Non multum nota est hae arbor, quum raro obcurrat: In saxosis vero planisque eietat s , tam circa litus quam in montibus invenitur vero in Hiloe circa pagum Lima. & in I. itimora in monti.
bus uera, hem in Irid & Bae D. Uyur. uulus amoris lignum et ans Optimumque estram aedificationi, quam scriniano operi ob colorem, durabilitatem . si mota inama in copia lataque eius segmenta adquisi possent r.Am inenses illud adhi-hent ad navium exstructionem, uti Cosaniam ad navigia Corre Corren dicta, ut & ad postes in arum metum, quem in finem dolabra mitur 2 ia in etiam
opere topiario elaboratur, cur numque servat Con- ter colorem. Ex hoc elegantes quoque secantur
esseres, licet non admodum lati sint, in quibus culae ibi mari possum. Tilla res hujus radice utuntur desectu radicis M.
soat. quo saguerum potum amarum reddant, torrent
que nane parum sum carbones ignitos, dein illam parum contundunt, in mi tas conscindunt partes, quas potui ins eum: Trunci cortex cum pauxillo Lauquas contritus in pultem aedematosis inlinitur pessibus illorum, qui Beriberi seu Paralis Indi ea laborant , ad naturalem resuscitandum calorem, si vero pul, hie calidior de deretur,addclinest cortex aer. in ruru Pangi, ik l estor, seu Moringae.
loriam extremam iis pendentibus. Uat homum ora Truchmi, van tiet unocte det taura altantende.
Ime arbor fine dubis de Ar --- si ruditaniis lacte. oendum genere est, quod . si Win flores dem ves Mevia. tius ius peti essem, Gnius determinari po t.
DA an eum sichi vastissima ct altissima in Ambolisnensibus silvis est arbor, rectum mens α cras. sum truncum, quem bini vix pollunt viri ulnis complesti, prope ravicem in latas extensum alas: in tres vero dividatur species. quarum prima est Batur Secunta Tettia Daman Puti. Primo Dareo Ritu seu lapidea mas vulgo censetur, ae prope radicem latas gerit alas, dux vero truncus corticem gerit pallide cinereum es glabrum, eius ramali seu raehides sunt limgae 6 firmae, virides, de profunde stria , non autem lanuginosae, ex ptis te.
, ct junioribus. Prope ortum geniculum jerunt
planum, atque sub hoe folium rotundum, instar a ri lae . sed ad oras serratum, illis vero solia insident ne alternata, nunc per paria opposita, sex septemve uno in latere, ac sere sessilia, quorum supinora quatuor ves quinque pollices sunt longa, inferiora decem
39쪽
decem & undeeim pollices lam,tres vero lata, tensu, eentata instar serrae robultae, supernu intcnse viridia, inserne pallide virentia ;juniora vero folia pallide fusc a sum seu flavescentia, vetustiora autem inserius clauca sint, russis pertexta costis, nullis dentibus incita vel vix dentata, paucisque paribus ad rachidos loeantur. Flores magnis in raeeniis, in laterales mino es diri. cs, proveniunt , qui primum sunt capitula inustosa, plurima incuriis pedunculis inscientia, mollia, oc he. patici eoloris . seu tuis instar serici crudi, introrsum
flexa instar Thiaspios Rosa dc Jericho dicti, quae vix
notabiles exhi herit flores, si vero adcurate adtendatur,
nosculi hi sunt pusila, ac recentes grati quodammodo odoris, totus hic racemus flori lar i ponte & inutiliter
decidit . atque in ejus locum succedusit primo alii br*viores pedunculi, qui fructus sustineti sphaericos m-star glandium 1Uoncla manualis, qui trangum per tempus viridis sunt coloris, ac demum susci, externu parum lanuginosi, sub tenui vero putamine alius recon ditur rotundus nucleus, albicans, durae ix ficeat substantiae: Inter istium nucleam ct putamen Oleolas continetur lilior, caepe etiam hini mictus concreti sunt. Si maris lignum recens caedatur, laete rubet , sed mox exfuseo r est instar Met sideri . ac plerumque ci ca
inque iis plura observantur solia quam in mare, regulari magis ordine quoque, sibi per paria opposita. polia haee sunt majora, staccidiora, molliorexque gerentia pilos, ample dentala, vetusta palmam vel se. mi pedem lonsa iunt, ultra tres digitos lata, multis parallelis costis pertexta. rachidibusque fere sessiliai dent, polieri ora vero ad dimidiam minora sunt.
juniora fidia pallide fusca fiant suu stavcsicentia, viridibus pertexta costis, lan in sis, primumque pro-
gemmancia rude referunt sericum.
Racemus hujus fiori r major est, plerumque in binos laterales maiores ramos divisus, hique in plures alios minores, hixque insident innumera longiuscula germina flosculos reserentia, sed magis soliolis adee-uut1 t saccis, spad cet coloris. Fructus ex rotundo oblon- ni sunt instar ovi , sub am e at lenu eiusde n. Ligdium ex rubis Iuvitet albicat, erimisque corii Mithri, & pectinibus instar ligni Quercini, mollius vero levius, ac vilius praecedenti, scd tignis tamen Tertio Diraean Puti seu Dareo Gabba Gabba semina habetur, maximasque prope radices gerit alas, Hux cortex est ex obscuro susco & cinereo mixtus, s rami sunt crassii incurvi, & nodos, magna ct molli medulla repleti, hi determinantur in tenues, firmas, virides, ct striatas rachides sine ordine positas, hae v ro prope ramos seniculatae sunt seu fovea inresiae , ubi uina soliola rotunda exoriuntur auricu ta , ad oras ample dentata, ad exteriorem partem
renesis instar coneliae; illis vero λlia per paria Dic tumque insident, quandoque etiam alaemata, sine pM vir viseu, erte se lues. st o gene had. sessilla, atque sex vel septem paria iraequalis admo. . - - dum magnitudinis tachidi s adnectuntur, luperiora
enim a decem ad tredecim pollices longa sunt, ultra qli1tuor lata, media quinque vel sex pollices longa,
Deed, de mirae se 2D 3. en 6. iam, en 't asterse Dyto Iort en roia, dat 't par a. duymeu lang 1s, en nisi mel vim de Gren vir schist. aan de Lanten tan ra modbinos pollices siit longum, nec multum ab auriculares geris, sit em Ar e Mage, Can mderm mel vecle istis soliolis differat, ad oras vero ample dentata sunt instar majoris serrae, inferius inultis parallelis costis protuberantia, nulla vero lanugo neque in soliis, ne. quo in petiolis observatur , rachides autem soliosae binae vel ternae tantum in ramorum summo progerminane: ubi ci longi eriguntur racemi, in paucos late. rates divisi, ex qui x flores excrescunt, qui plurimarallelem ui se ende rib, ,et: neer eeruge molae blebeid, ng aan Haderen, ua a Areleu; van de blas ruendeos enisi sun mar 2. V I. iman 't Einse der ta hen, es. - θωn in vini lange trasen. in me inge et a se eistin ver est, daar san 't Motietis strat. 23nJe isela tint. re a Bes, die et g Dertonen in tetne tit res , metren erood Nid van bimen, v or mei met M a vallore, Metesunt albicantia eapitula, parvis caliculis insidentia. in man grendinis in mai Lander girou , gelγε die eun de medio rubed nees exhibentia, ae sponte desidentias haec autem neutiquam sunt convoluta instar illorum
primae timetet, sed firma sunt ti extensa. in racemitat e postica veri excreseunt fructus , magnitudine
.ansiorum viridium, quorum bini Mepe concrescunt,
coloris spadices, interinuto ructo colore instar piso
40쪽
Semi maturi substantiam habent siccam instar ra. stanearum, sed lentiorem magisque mucosam, extoriore parte viridem, circa medium rubentrem, in ipso centro ossiculum seminare reconditur inose , huius vero camis odor ingratias est & nausidiosus fere instar urinae. : Diutissime arbori inhaerent. antequam Matur stant, perdurant enim a Novembri usque in Maiunt.
Hujus minci lignum albieat, crassis constat libris, nee in aedibus dui ite, unde ad aedificia non adhi
. Nomen. Generali vocabulo haec arbor 1lalaiee &Am inice dicitur nauian, cx quo Latinum nomen natantis derivavit prima autem species est Damin Ruu dc D i Lacu, h. e. Iratia seunias, quum durius gerat lignum, inque saxosis crescat locis: Secunda species eii Daxisu Mera ita Dion, ex suseo conicis colore u trunco, non vero in ligno, quod discrimen non oblematum saepius con. susionem parit in hisce speeiebus: Tertia species vocatur Dainan Galidia Gam l. Dac Param n , h. e. Dauon mollis seu femina. Deus. Non novi extra ambomenses insulas notas esse has arbores . contra fresuentissime hic obcurrimeae vulgatissimae liint inter silvestres arbores, non vero in litore, sed in montibus crescemes, optimaeque in locis fixosis. Gur. Apud harum insularum ineoles lignum hoc est vulgatissmum ad ligna, licet enim praecedentia Metrosis deri ligna duritie &dut ilitate prae Daucano excellant, hoc tamen eligunt incolae huius regiori, ad aedificia sua, quum vilibus ae pusilliis instrumentis hoe melius elaborare valeant. Nostri vero I iarii illud non nisi desectu praecedentium ad claustra. oc repostoria adhibent: optima, tamen praebet tra- ac postes vulgarium cedium; Dainan nempe limosa, si iusto caritatur tempore. mollis vero minan conducit tectis tignisque: Ambae vero species hoc laborant vitio, ac praesertim semina, quid cresrente luna caesa, vel ii juniora sic tinera gerat solia, in aedibus sacile cariem contrahat, aut albas generet formicas . & s aliis ex rebus vellaeis illam occupent, osum ipsis praebeat nutrimcntum. Hine nun0am hoc limum ad aedium exstructi nem Ῥns in usum vorandum est, sed prius bene ex. secari oportet de fumo indurari. Postes Soli quoque non sunt exponendi, quum faciles urventur. quod de aliis etiam tignis dictum sit, re cens maris lienum in aqua fundum petit instar Metro. sialeri, sed cito exsiccatur. Ex Iatis trunci alis optimi λrmari possiunt orbes, ex quihus lignei ampliquem mantur echini ac crateres, Dulant dicti, ut et breves
rami, quibus navigia sua propelIunt. Tenera pilosae sim ei mila eum illis Lalauas Inlaetae contrita, a inlita pruritum tollunt dissibilem Pru disp.