[Opera]. By C. Crispus Sallustius

61쪽

undum e

, est, neque ιιι seret ad vos conl

BELLUM IUGURTHIN. fr

i in in Iaturus eram , vellem, potius ob mea, i rajorum nicorum beneficia osse me a m .iXii in deberi mihi

ut us non egerem

t , uti debitis ulla tuta per se fuit Jugur R C. quibus, quod mihilertum est , cligo prius oneri, qu in usu es Caeteri re but bello vidi in amicitiam alais recepti l aut in suis dubiis rebus so-tatem citi iam appetiverunt. Familia nostram populi Roman bello Caril

in illi calrtunam quod paullo iri Ietque copiis potens , nunc ira inops , alien sc opes ex ili Roman. prohibere EJ. - ut , c jus i num per C elus cere eritru es iis nix ejectos sum maiori , populus R , man dedit Pater nacus una vobiscum expule- Syphacem, Carthaginibiis s. et a benefi-

s pecti estis. Ehei me neruiri . nuc ii e , Mi-iliapi a pater , enitu in ita evasere uti quem tu irem cum ibi gnitu parraei penasii amici

us Liu ani

fuga v r ibi-olun es fiere itis ab latere ih irmis erat. eisti , is potissi inuin . US uamne ergo si i e ne in angu Dum Carthomula laeva pati , his ii vini ei rocul es omnis

ostquam illa pestis est , laeti

62쪽

ror belliis obiecti '

an quo uani mihi se sto ni

utaretur,

'cita opulenta omnia secunda

63쪽

is sociorum injurias Or, ueritio priva gurtha cognita, transvor

. Urinan e vos sing alos , ne quid de absente nita caussi , statuatit: in .ere me verba , e iam simulare , cui licuerit bis regno manere. N im , cujus impio secinore in has m , eadem hae simulantem eam : d aliquando aut apud vos , aut apud fisos in anarum cura oriatur ut ital silas ferox atque praeclamasona ni is naam pietatis mearum lao meo cari flume, unde indum T. Non ei H jam frateriquam tibi immaturo a est , tamen

gnum, sed fugam , exilium, estatem , las omnis, quae me premunt aerum simul amisisti at ego infelix in tan-ratatus, pulsus ex patrio regno, rem humanarum spectaculum praebeo: incertus Lagam , tuasne it persequar, ipse auxi- 'gens, an regno cujus vitae , ne eis e potestas ex opibus alienis pendet. Utinam, nori, ortu uis meis honest et ne vi-

inces Nunc quoniam neque vivere lubet, eque bicet sine dedecores, P. C. per os, e libe atque parentes vestros , pc majesta-:m populi R. subvenit misero mihi ite obviam jurii: noli e pati regnum Numidiae, quod ve-

irae tabes er Post linem loquendi fecit

salem , ob n , b Numidis interiectu ni Atherbalem ultro bellum postquam superatus sit , queri, quod lacere neqllisset Iugurtham ab senatui etere, ne se alium putarent, a Numantiae cognia

ua effet neu verba inimici ante acta sua pone a ret.

64쪽

ret. Deinde utrique cuti egi ediuntur se statim consulitur fautores legatorum , Droii 'gna pars gratia depravata , Atheri contemnere: Jugurthae virtutem lati libus ex q. . ς nai'ibus irrodas pro ctur at o iura pauci, tribus bonum c aequum di

Hiempsalis mortem severe vindicandam centi

nobiis impiger, factiosus, avidus potenti e Lao noras, divariarum ceterum vitia sua allide Ccultans. postquam videt regis amitionem

solet polluta licentia invidiam accenderet

tiam ant surebat. Decretum fit, ii decem regnum' quod Micipsa obtinuerat, inter inam, Atherbalem dividerent cujusleetat princeps fuit L. Opimius, homo clarus, senatu potens, quia consul C. Graeel o muro interfectas, acerrum vindictam nota lita tisitirlebem exei cu erat Eum Iugurtha, tam si R

in nucis habuerat a:ereurat uitio i

ritaniam atti git, agro virisque opulem thae traditur aliam alte ani specie , quam us Io

Sed tua loca nationes ob calorem, aut De tiatem , item olitudines minus frequentat de iis haud facile compertum nare Uta'. o '

tias '. in posuere pauci, tantummodo Asiam habet

65쪽

t ab

BELLUM JUGURTHIN.

te ore tum nostri marte declivem latitudine lobathmon incolae appellant. Mare te- - una fertili , bonus arto , terraque Poenu aquarum genus hominum salubri corpore

patiens laborum pleros, as dis it nisi qui ferro , aut a bestii . Nam biis haud saepe luemquam superat ad hoc, ris plurima at imalia. Sed fui mor- uerint, quique postea ac do inter se permixti sint: ab ea fama s

Hiempsalis dicebantur , interpretatum nobis utique rem sese habere , cultores ejus ter x quam dicam. Ceterum fides rei penes ab . it. Africona initio ha- iere Gaetuli , c Libyes , a spe a culti que suis cibus erat caro ferina, atque at pecoribus. ii neque mori bus, imperio cujusquam regebantur vagi, nox coegerat, sedes h .ibebant. Se irini lim rata Her ules, sicut Asri putant iit ex ejus compositus ex gentibus, amisso duce, aetas Jam mula is sibi qui ii uiri petentibus, brevi dilabitur. Ex eo di, Per Armenii , navibus in Africam

transves nos nostro mari locos occupavere. Sed 'eriae intra Oceanum hic ue alveos navium inversos pro tu uere quia neque materia in agris , neque ab Hispanis emen a aut mutandi copia eru ti in a: ngua commercia pro . I. parili r ia ubi Gaetulos secum miscuere tentantes agros , alia, deinde alia loca peta el . ,

am , quae mapalia illocant, oblonga incurvis lateribus tecta , quasiavi iam sunt Medis autem , Armeniis accesse e a m es. Nam hi propius mare Afri umagit ab aut Gaetuli sub sola magis, a id procul ab doribus: hique mature et pida habuere. 'ana

66쪽

ium at nomen eorum pata atina Libyes o

Qeg re nomen glorianulueti osi dena lue Africae pars interior plermenque impe antium conees ero. Posto til 'PPψης ' Adri metum, ef i- ue urbis, in ora maritima condidere dib. origintibus sui himelius mi Carthagine ieeps duae Syrtes , interque ea Lentis doli,

itemque nobis ne rite bulla, Pgmtus De Africa,&ejus id nem rei satis dictum. ilia contra timorem animi praemia se oleris

67쪽

DE ILLUM IUGURTHIN. 7

certum ratus , quod ex c. I acceperat , omnia

venali ac se simul δ illorum pollicitationibus

at is , quem petebat, quietus, imbellis: aio , opportunus iniuriae , metuenis, ' a in metuendus. Igitur ex improviso sit ius cum magna lanu invadit multos mor- Iecore, atque alia praeda capit aedificialia it stiliter loca eiam equitati ac t. m multitudine in regnum con tibi mans dolore permotum Α-

ii belli caussam fore. At ille , quod ne se parem armis exist uinabat naici i R. maris , quam Numidis , fretus rillam de iniuriis questum meliosa dicta retulera ius t m omnia pati decrevi , quam bellum umere

is cupido i i equi O-um est num animo iam invaserat. Itaque , ut antea, cumpr i 'trii orcitu cona parat , L

totius limidis imperium petere. Ceterumbat, urbis agros vasta, Lissa ere; im , hostibus terrorem . Ather - ubi intelligit eo processum , uti regnum auti quendum est et , aut armis et iis, it in , ne-ario copias parat, cJugurthae proce . Interim haud longe a mari prope Cirtam op rius lue consedit exercitu quia die in erat, radium non incoeptum; sed ubi noctis obseuro etiam tu talumine, milites Jugurthini , signo dato , castra ostium invadunt semisomnos partim , alios rima luvientes fugant , fundunt ii : Atherbal cum paucis equitibus Cirtam pros ni multitudo togitorum dum diuinicias insequente , ii Cenibus uno die inter duos re-kuptlim , atque patratum foret bellum. Igi

tur Jugurtha oppidum circumsedit vineis, turri s usque,

68쪽

anteea . io tempus lilia tricam alii rantes veniunt eo in s

Romae, dum pro fiet ibi arant, de fames oppugnatione Cirtae audiet, ur sed , ii i

missurum . ita utrique digrediun ur. Nesis

ex iis, qui una Cirtam pro fumerant dii me

69쪽

ting

uem tanta lubido monvasit , uti neque vos , neque cosimo habeat sanguinem meum, 1 res. lit. Itaque quintum jam mensem si amicus populi Roma a. armis obsessis eo : neque mihi Micipsae patris mei e que e 'ra decreta auxiliantur ferro , naeat, incertus sum. Plura de Iugurthare chortatur me fortuna mea : etiam anteatus sum . Miriam fidei miseris esse. Nisi tamen ego in supra suam ego sum , petere, simul amicitiam vestirim , c regia uin me uri re utrum gravius existumet , nemini oc-m est N:: minitio oecidit Hiemps dem ra-rm meum : dein patrio regno me expulit. Quae fuerint nostrae injuriae, nihil ad vos me regnum vestrum armis tenet in m

imperatorem Numidis posuistis , laus ira te atque obsidet legato cum x uaati

vestra , quo moveri posit nam ego quidemnem , c haec qua scribo i illa quae antea in s tu questus sum , vana orent potius, quam mi-ria mea fidem verbis faceret Sed quoniam eotus lim , ut Iugurthae scelerum ostentui fiam non jam mortem , neque aerumnas , a tum-odo inimici imperium , cruciatus corpo ita precor. Regno Numidiae, quod vestrum est, i libet es me ex manibus eripi- rL GP item imperii , per lx - ulla apud vos memoria remane net

.fricam mittendum censerent , 5 quam primum it herbali subveniendum: de Iugurtha interimi consuleretur , quoniam legatis non patuisset. ed ab iisdem illis regis autoribus summa openis in il decretum fieret. I: bonum pu--- ιν citiis solet, privata gra- len in Africam majorea mplis honoribus usi in quis est M. ic Oi u quo supra memoravi inua, consularia

70쪽

b ulne divorsiis agitabatur. Time a tircae u ceptum celus rapiebat. Vicit

hqrbali suadent, ii s